Κεφάλαιο 5

Διακήρυξη της Επανόδου του Κυρίου (1870-1914)

«Αφηγούμαι την ακόλουθη ιστορία, όχι απλώς επειδή παρακινήθηκα να παρουσιάσω μια ανασκόπηση του τρόπου με τον οποίο μας οδήγησε ο Θεός στην οδό του φωτός, αλλά ιδιαίτερα επειδή πιστεύω ότι χρειάζεται να λέει κανείς την αλήθεια με μετριοφροσύνη, ότι οι παρανοήσεις και οι δηλώσεις που οδηγούν σε προκατάληψη θα πρέπει να αφοπλιστούν και ότι οι αναγνώστες μας θα πρέπει να δουν πώς ο Κύριος έχει προσφέρει μέχρι τώρα βοήθεια και καθοδηγία».a

ΕΠΕΙΤΑ από αυτά τα λόγια ο Κάρολος Τέηζ Ρώσσελ άρχισε να αναφέρει τις εξελίξεις που τον οδήγησαν στην έκδοση των εντύπων Χαραυγή της Χιλιετηρίδος (που αργότερα ονομάστηκε Γραφικαί Μελέται) και Η Σκοπιά της Σιών και Κήρυξ της του Χριστού Παρουσίας (που τώρα είναι γνωστή ως Η Σκοπιά—Αναγγέλλει τη Βασιλεία του Ιεχωβά). Η ιστορία αυτή είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα για τους Μάρτυρες του Ιεχωβά. Γιατί; Επειδή η τωρινή τους κατανόηση των Βιβλικών αληθειών και οι δραστηριότητές τους ανάγονται στη δεκαετία του 1870 και στο έργο του Κ. Τ. Ρώσσελ και των συντρόφων του, και από εκεί στην Αγία Γραφή και στην πρώτη Χριστιανοσύνη.

Ποιος ήταν ο Κάρολος Τέηζ Ρώσσελ; Παρέχει η ιστορία τού έργου του αποδείξεις για τη βοήθεια και την καθοδηγία του Κυρίου;

Αναζήτηση για την Αλήθεια

Ο Κ. Τ. Ρώσσελ γεννήθηκε στις Ηνωμένες Πολιτείες, στο Αλεγκένι (που τώρα αποτελεί μέρος του Πίτσμπουργκ) της Πενσυλβανίας, στις 16 Φεβρουαρίου 1852. Ήταν ο δεύτερος γιος του Τζόζεφ Λ. και της Αν Ελίζα (Μπίρνεϊ) Ρώσσελ, οι οποίοι ήταν Πρεσβυτεριανοί σκωτσεζοϊρλανδικής καταγωγής. Η μητέρα του Κάρολου πέθανε όταν εκείνος ήταν μόνο εννιά χρονών, αλλά από μικρή ηλικία, ο Κάρολος είχε επηρεαστεί και από τους δυο θρήσκους γονείς του. Όπως είπε ένας μετέπειτα σύντροφος του Κ. Τ. Ρώσσελ, «αυτοί εκπαίδευσαν το μικρό βλαστάρι· και εκείνο αναπτύχτηκε κλίνοντας προς την κατεύθυνση του Κυρίου». Μολονότι ο Κάρολος ανατράφηκε ως Πρεσβυτεριανός, τελικά έγινε μέλος της Κογκρεγκασιοναλιστικής Εκκλησίας επειδή προτιμούσε τις απόψεις της.

Ήταν φανερό ότι ο νεαρός Κάρολος ήταν πολύ καλός επιχειρηματίας. Σε ηλικία μόλις 11 χρονών, έγινε συνεταίρος με τον πατέρα του σε ένα κατάστημα αντρικών ενδυμάτων, το οποίο αποτελούσε ακμάζουσα επιχείρηση. Ο Κάρολος επέκτεινε την επιχείρηση και τελικά κατάφερε να διευθύνει μόνος του αρκετά καταστήματα. Παρά το γεγονός ότι τα πράγματα πήγαιναν καλά για εκείνον στον επιχειρηματικό τομέα, από πνευματική άποψη ήταν πολύ προβληματισμένος. Γιατί συνέβαινε αυτό;

Οι γονείς του Κάρολου πίστευαν με ειλικρίνεια στα δόγματα των εκκλησιών του Χριστιανικού κόσμου και τον ανέθρεψαν με τέτοιον τρόπο ώστε να τα δεχτεί και εκείνος. Έτσι ο νεαρός Κάρολος διδάχτηκε ότι ο Θεός είναι αγάπη, αλλά και ότι έχει δημιουργήσει ανθρώπους εκ φύσεως αθάνατους και ότι έχει προνοήσει να υπάρχει ένα πύρινο μέρος στο οποίο τους βασανίζει αιώνια όλους, εκτός από εκείνους που είναι προκαθορισμένοι να σωθούν. Μια τέτοια ιδέα προξενούσε αποστροφή στην ειλικρινή καρδιά του έφηβου Κάρολου. Αυτός συλλογιζόταν: «Ένας Θεός ο οποίος θα χρησιμοποιούσε τη δύναμή του για να δημιουργήσει ανθρώπινα όντα που ο ίδιος θα προγνώριζε και θα προκαθόριζε ότι έπρεπε να βασανίζονται αιώνια δεν θα μπορούσε να είναι ούτε σοφός ούτε δίκαιος ούτε στοργικός. Το επίπεδό του θα ήταν κατώτερο από το επίπεδο πολλών ανθρώπων».

Όμως, ο νεαρός Ρώσσελ δεν ήταν αθεϊστής· απλούστατα δεν μπορούσε να δεχτεί τις κοινώς αποδεκτές διδασκαλίες των εκκλησιών. Ο ίδιος εξήγησε: «Προοδευτικά το συμπέρασμα στο οποίο οδηγήθηκα είναι ότι, παρ’ όλο που το καθένα από τα δόγματα περιείχε μερικά στοιχεία αλήθειας, ως σύνολο αυτά ήταν παροδηγητικά και αντίθετα με το Λόγο του Θεού». Πράγματι, στα δόγματα των εκκλησιών, τα «στοιχεία αλήθειας» ήταν θαμμένα κάτω από ένα τέλμα ειδωλολατρικών διδασκαλιών οι οποίες είχαν εισχωρήσει στη μολυσμένη Χριστιανοσύνη κατά τη διάρκεια των αιώνων της αποστασίας. Ο Ρώσσελ απομακρύνθηκε από τα δόγματα των εκκλησιών και, εξακολουθώντας να αναζητάει την αλήθεια, εξέτασε μερικές μεγάλες Ανατολικές θρησκείες, τις οποίες όμως βρήκε μη ικανοποιητικές.

Εδραιώνεται και Πάλι στην Πίστη

Όμως, εκείνο το «βλαστάρι» είχε εκπαιδευτεί από θεοφοβούμενους γονείς· έκλινε «προς την κατεύθυνση του Κυρίου». Ενώ εξακολουθούσε να αναζητάει την αλήθεια, ένα βράδυ του 1869 συνέβη κάτι που επανεδραίωσε την κλονιζόμενη πίστη του Κάρολου. Καθώς περπατούσε κοντά στο κατάστημα των Ρώσσελ στην οδό Φέντεραλ, άκουσε θρησκευτικούς ύμνους που έρχονταν από μια αίθουσα σε κάποιο υπόγειο. Και να τι συνέβη, όπως το αφηγείται ο ίδιος:

«Τυχαία, θα έλεγε κανείς, μπήκα κάποιο βράδυ σε μια σκονισμένη, βρώμικη αίθουσα—όπου είχα ακούσει ότι διεξάγονταν θρησκευτικές λειτουργίες—για να δω αν οι ελάχιστοι άνθρωποι που συγκεντρώνονταν εκεί είχαν να προσφέρουν τίποτα πιο λογικό από τα δόγματα των μεγάλων εκκλησιών. Εκεί, άκουσα πρώτη φορά κάτι από τις απόψεις των Αντβεντιστών της Δεύτερης Έλευσης [της Αντβεντιστικής Χριστιανικής Εκκλησίας], και κήρυκας ήταν ο κ. Τζόνας Γουέντελ . . . Ομολογώ, λοιπόν, ότι έχω υποχρέωση στους Αντβεντιστές καθώς και σε άλλα θρησκεύματα. Μολονότι η Γραφική του εξήγηση δεν ήταν απόλυτα σαφής, . . . αποδείχτηκε αρκετή, με τη βοήθεια του Θεού, για να επανεδραιωθεί η κλονιζόμενη πίστη μου στη θεοπνευστία της Αγίας Γραφής και για να φανεί ότι οι αφηγήσεις των αποστόλων και των προφητών συνδέονται άρρηκτα μεταξύ τους. Αυτά που άκουσα με παρακίνησαν να μελετήσω τη Γραφή μου με περισσότερο ζήλο και προσοχή από όσο ποτέ προηγουμένως, και θα ευχαριστώ πάντοτε τον Κύριο για αυτή την καθοδηγία· επειδή, μολονότι ο Αντβεντισμός δεν με βοήθησε να βρω καμιά συγκεκριμένη αλήθεια, πάντως με βοήθησε πάρα πολύ να βγάλω από το μυαλό μου τις πλάνες, και έτσι με προετοίμασε για την Αλήθεια».

Εκείνη η συνάθροιση ανανέωσε την απόφαση του νεαρού Ρώσσελ να αναζητήσει τη Γραφική αλήθεια. Τον παρακίνησε να στραφεί ξανά στη Γραφή του με περισσότερο ενθουσιασμό από όσο ποτέ προηγουμένως. Ο Ρώσσελ σύντομα έφτασε στο σημείο να πιστεύει ότι πλησίαζε ο καιρός στον οποίο αυτοί που υπηρετούσαν τον Κύριο θα αποκτούσαν σαφή γνώση του σκοπού Του. Έτσι, το 1870, φλεγόμενος από ενθουσιασμό, εκείνος και μερικοί γνωστοί του από το Πίτσμπουργκ και το γειτονικό Αλεγκένι ενώθηκαν και σχημάτισαν μια τάξη για μελέτη της Αγίας Γραφής. Σύμφωνα με κάποιον μετέπειτα σύντροφο του Ρώσσελ, η μικρή Βιβλική τάξη λειτουργούσε με τον εξής τρόπο: «Κάποιος ήγειρε ένα ερώτημα. Το συζητούσαν. Έβρισκαν και διάβαζαν όλα τα συναφή με εκείνο το σημείο εδάφια και κατόπιν, όταν έμεναν ικανοποιημένοι ότι υπήρχε αρμονία ανάμεσα σε αυτά τα εδάφια, εξέφραζαν τελικά το συμπέρασμά τους και το κατέγραφαν». Όπως αναγνώρισε αργότερα ο Ρώσσελ, η περίοδος «από το 1870 μέχρι το 1875 ήταν ένας καιρός διαρκούς αύξησης σε χάρη και γνώση και αγάπη για τον Θεό και για το Λόγο Του».

Καθώς αυτοί οι ειλικρινείς εκζητητές της αλήθειας ερευνούσαν τις Γραφές, πολλά πράγματα γίνονταν πιο σαφή για αυτούς. Διέκριναν τις Γραφικές αλήθειες σχετικά με το ότι η ανθρώπινη ψυχή πεθαίνει, καθώς και ότι η αθανασία ήταν ένα δώρο που θα το αποκτούσαν εκείνοι οι οποίοι γίνονταν συγκληρονόμοι με τον Χριστό στην ουράνια Βασιλεία του. (Ιεζ. 18:20· Ρωμ. 2:6, 7) Άρχισαν να κατανοούν τη δοξασία περί της λυτρωτικής θυσίας του Ιησού Χριστού και την ευκαιρία την οποία κατέστησε δυνατή αυτή η προμήθεια για το ανθρώπινο γένος. (Ματθ. 20:28) Αναγνώρισαν ότι, παρ’ όλο που ο Ιησούς πρωτοήρθε στη γη ως άνθρωπος με σάρκα, στην επάνοδό του θα ήταν αόρατα παρών ως πνευματικό πρόσωπο. (Ιωάν. 14:19) Επιπρόσθετα, έμαθαν ότι ο αντικειμενικός σκοπός της επανόδου του Ιησού ήταν, όχι να καταστρέψει τους πάντες, αλλά να ευλογήσει τις υπάκουες οικογένειες της γης. (Γαλ. 3:8) Ο Ρώσσελ έγραψε: «Λυπηθήκαμε πολύ για την πλάνη των Αντβεντιστών της Δεύτερης Έλευσης, οι οποίοι περίμεναν τον Χριστό με σάρκα και δίδασκαν ότι ο κόσμος και όλα όσα υπάρχουν σε αυτόν, εκτός από τους Αντβεντιστές της Δεύτερης Έλευσης, θα κατακαίονταν».

Οι Γραφικές αλήθειες οι οποίες έγιναν σαφείς σε αυτή τη μικρή Βιβλική τάξη αποτελούσαν σίγουρα απομάκρυνση από τις ειδωλολατρικές δοξασίες που είχαν εισχωρήσει στη Χριστιανοσύνη στη διάρκεια των αιώνων της αποστασίας. Άραγε, όμως, ο Ρώσσελ και οι σύντροφοί του που είχαν πνευματικά ενδιαφέροντα έφτασαν στο σημείο να συλλάβουν αυτές τις αλήθειες από την Αγία Γραφή χωρίς τη βοήθεια άλλων;

Επίδραση από Άλλους

Ο Ρώσσελ μιλούσε πολύ ανοιχτά για τη βοήθεια που είχε λάβει από άλλους στη μελέτη της Αγίας Γραφής. Όχι μόνο αναγνώριζε ότι είχε υποχρέωση στον Αντβεντιστή της Δεύτερης Έλευσης Τζόνας Γουέντελ, αλλά επίσης μιλούσε με αγάπη για δυο άλλα άτομα που τον είχαν βοηθήσει στη μελέτη της Αγίας Γραφής. Ο Ρώσσελ είπε για αυτούς τους δυο άντρες: «Η μελέτη του Λόγου του Θεού με αυτούς τους δυο αγαπητούς αδελφούς οδήγησε, βήμα προς βήμα, σε πιο πράσινα λιβάδια». Ο ένας, ο Τζορτζ Γ. Στέτσον, ήταν σοβαρός μελετητής της Αγίας Γραφής και πάστορας της Αντβεντιστικής Χριστιανικής Εκκλησίας στο Εντινμπόρο της Πενσυλβανίας.

Ο άλλος, ο Τζορτζ Στορς, ήταν εκδότης του περιοδικού Βιβλικός Εξεταστής (Bible Examiner), στο Μπρούκλιν της Νέας Υόρκης. Ο Στορς, ο οποίος γεννήθηκε στις 13 Δεκεμβρίου 1796, υποκινήθηκε αρχικά να εξετάσει τι λέει η Αγία Γραφή για την κατάσταση των νεκρών όταν διάβασε κάτι που είχε εκδώσει (αν και ανώνυμα εκείνον τον καιρό) ένας επιμελής μελετητής της Αγίας Γραφής, ο Χένρι Γκρου από τη Φιλαδέλφεια της Πενσυλβανίας. Ο Στορς έγινε ζηλωτής υποστηρικτής της κατά χάρη αθανασίας, όπως λεγόταν—της διδασκαλίας ότι η ψυχή είναι θνητή και ότι η αθανασία είναι ένα δώρο που το αποκτούν οι πιστοί Χριστιανοί. Επίσης ανέπτυξε το επιχείρημα ότι, εφόσον οι πονηροί δεν έχουν αθανασία, δεν υπάρχουν αιώνια βάσανα. Ο Στορς ταξίδεψε πολύ, κάνοντας διαλέξεις σχετικά με το θέμα της μη ύπαρξης αθανασίας για τους πονηρούς. Ανάμεσα στα έργα που εξέδωσε ήταν τα Έξι Κηρύγματα (Six Sermons), τα οποία τελικά κυκλοφόρησαν σε 200.000 αντίτυπα. Αναμφίβολα, οι σταθερές απόψεις του Στορς, οι οποίες βασίζονταν στην Αγία Γραφή και αφορούσαν τη θνητότητα της ψυχής καθώς και τον εξιλασμό και την αποκατάσταση (την αποκατάσταση των όσων χάθηκαν εξαιτίας της αμαρτίας του Αδάμ· Πράξ. 3:21), είχαν ισχυρή, θετική επίδραση στον νεαρό Κάρολο Τ. Ρώσσελ.

Ωστόσο, κάποιος άλλος, ο οποίος άσκησε βαθιά επιρροή στη ζωή του Ρώσσελ, έγινε επίσης η αιτία να τεθεί σε δοκιμασία η οσιότητά του στη Γραφική αλήθεια.

Οι Χρονολογικές Προφητείες και η Παρουσία του Κυρίου

Κάποιο πρωί του Ιανουαρίου του 1876, ο 23χρονος Ρώσσελ έλαβε ένα αντίτυπο κάποιου θρησκευτικού περιοδικού που λεγόταν Ο Κήρυξ της Πρωίας (Herald of the Morning). Από την εικόνα στο εξώφυλλο, μπόρεσε να διακρίνει ότι ήταν ένα περιοδικό προσκείμενο στον Αντβεντισμό. Ο εκδότης, ο Νέλσον Χ. Μπάρμπουρ από το Ρότσεστερ της Νέας Υόρκης, πίστευε ότι ο αντικειμενικός σκοπός της επανόδου του Χριστού δεν ήταν να καταστρέψει τις οικογένειες της γης αλλά να τις ευλογήσει και ότι δεν θα ερχόταν με σάρκα αλλά ως πνεύμα. Αυτό ήταν σε αρμονία με τα όσα πίστευαν επί αρκετό καιρό ο Ρώσσελ και οι σύντροφοί του από το Αλεγκένι!b Όλως παραδόξως, όμως, ο Μπάρμπουρ είχε την άποψη, από χρονολογικές προφητείες της Γραφής, ότι ο Χριστός ήταν ήδη παρών (αόρατα) και ότι είχε ήδη έρθει η ώρα για το έργο θερισμού, δηλαδή τη σύναξη ‘του σιταριού’ (των αληθινών Χριστιανών που αποτελούν την τάξη της Βασιλείας).—Ματθ., κεφ. 13.

Μέχρι τότε ο Ρώσσελ απέφευγε τις χρονολογικές προφητείες της Γραφής. Τώρα όμως αναριωτιόταν: «Μήπως στην πραγματικότητα οι χρονολογικές προφητείες, τις οποίες επί τόσο καιρό περιφρονούσα, εξαιτίας της κακής χρήσης που τους γινόταν από τους Αντβεντιστές, γράφτηκαν για να καταδείξουν πότε ο Κύριος θα ήταν αόρατα παρών για να εγκαθιδρύσει τη Βασιλεία του;» Με την ακόρεστη δίψα του για τη Γραφική αλήθεια, ο Ρώσσελ ένιωθε ότι έπρεπε να μάθει περισσότερα. Κανόνισε, λοιπόν, να συναντηθεί με τον Μπάρμπουρ στη Φιλαδέλφεια. Η συνάντηση αυτή επιβεβαίωσε το γεγονός ότι συμφωνούσαν σε αρκετές Γραφικές διδασκαλίες και τους έδωσε την ευκαιρία να ανταλλάξουν απόψεις. «Όταν πρωτοσυναντηθήκαμε», δήλωσε αργότερα ο Ρώσσελ, «εκείνος είχε να μάθει πολλά από εμένα σχετικά με το πόσο πλήρης είναι η αποκατάσταση που βασίζεται στην επάρκεια του λύτρου το οποίο δόθηκε για όλους, όπως και εγώ είχα να μάθω πολλά από εκείνον σχετικά με τη χρονολογία». Ο Μπάρμπουρ κατάφερε να πείσει τον Ρώσσελ ότι η αόρατη παρουσία του Χριστού είχε αρχίσει το 1874.c

«Αποφάσισα να Κάνω Εντατική Εκστρατεία Υπέρ της Αλήθειας»

Ο Κ. Τ. Ρώσσελ ήταν ένας άντρας με ισχυρές πεποιθήσεις. Πεπεισμένος ότι η αόρατη παρουσία του Χριστού είχε αρχίσει, ήταν αποφασισμένος να την κηρύξει στους άλλους. Αργότερα είπε: «Η γνώση του γεγονότος ότι ήμασταν ήδη στην περίοδο του θερισμού μού έδωσε την ώθηση να διαδώσω την Αλήθεια έτσι όπως δεν είχα κάνει ποτέ προηγουμένως. Αμέσως, λοιπόν, αποφάσισα να κάνω εντατική εκστρατεία υπέρ της Αλήθειας». Τότε ο Ρώσσελ πήρε την απόφαση να περικόψει τα επαγγελματικά του ενδιαφέροντα για να αφιερωθεί στο κήρυγμα.

Για να αντικρούσει εσφαλμένες απόψεις σχετικά με την επάνοδο του Κυρίου, ο Ρώσσελ έγραψε το βιβλιάριο Ο Σκοπός και ο Τρόπος της Επανόδου του Κυρίου Ημών (The Object and Manner of Our Lord’s Return). Αυτό εκδόθηκε το 1877. Το ίδιο εκείνο έτος ο Μπάρμπουρ και ο Ρώσσελ εξέδωσαν μαζί το βιβλίο Τρεις Κόσμοι και η Σοδειά Αυτού του Κόσμου (Three Worlds, and the Harvest of This World). Αυτό το βιβλίο των 196 σελίδων εξέταζε τα θέματα της αποκατάστασης και των χρονολογικών προφητειών της Γραφής. Μολονότι με το κάθε θέμα είχαν ήδη ασχοληθεί άλλοι πρωτύτερα, κατά την άποψη του Ρώσσελ το βιβλίο αυτό ήταν «το πρώτο που συνδύαζε την ιδέα της αποκατάστασης με τις χρονολογικές προφητείες». Παρουσίαζε την άποψη ότι η αόρατη παρουσία του Ιησού Χριστού χρονολογούνταν από το φθινόπωρο του 1874.

Καθώς ο Ρώσσελ ταξίδευε και κήρυττε, είδε καθαρά ότι χρειαζόταν κάτι περισσότερο προκειμένου να διατηρούνται ζωντανοί και ποτισμένοι οι σπόροι της αλήθειας τους οποίους φύτευε. Ποια ήταν η απάντηση; «Ένα μηνιαίο περιοδικό», είπε ο Ρώσσελ. Έτσι εκείνος και ο Μπάρμπουρ αποφάσισαν να ξαναρχίσουν την έκδοση του Κήρυκος, η οποία είχε σταματήσει εξαιτίας του ότι είχαν ακυρωθεί ορισμένες συνδρομές και είχαν εξαντληθεί τα χρήματα. Ο Ρώσσελ συνεισέφερε δικά του χρήματα προκειμένου να ξανακυκλοφορήσει το περιοδικό, και έτσι έγινε συνεκδότης του.

Για λίγο όλα πήγαιναν καλά—συγκεκριμένα, ως το 1878.

Ο Ρώσσελ Διαχωρίζει τη Θέση του από τον Μπάρμπουρ

Στον Κήρυκα της Πρωίας, στο τεύχος του Αυγούστου 1878, εμφανίστηκε ένα άρθρο του Μπάρμπουρ το οποίο αρνούνταν την αξία που έχει ως υποκατάστατο ο θάνατος του Χριστού. Ο Ρώσσελ, ο οποίος ήταν σχεδόν 30 χρόνια μικρότερος από τον Μπάρμπουρ, μπόρεσε να διακρίνει ότι, στην πραγματικότητα, αυτό αποτελούσε άρνηση του ουσιαστικού μέρους της δοξασίας για το λύτρο. Γι’ αυτό, στο αμέσως επόμενο τεύχος (Σεπτέμβριος 1878) και σε ένα άρθρο με τίτλο «Ο Εξιλασμός», ο Ρώσσελ υπερασπίστηκε το λύτρο και αντέκρουσε τις δηλώσεις του Μπάρμπουρ. Η διαμάχη συνεχίστηκε στις σελίδες του περιοδικού τους επόμενους λίγους μήνες. Τελικά, ο Ρώσσελ αποφάσισε να διακόψει τη συνεργασία του με τον κ. Μπάρμπουρ και έπαψε πλέον να υποστηρίζει οικονομικά τον Κήρυκα.

Όμως, ο Κ. Τ. Ρώσσελ πίστευε πως δεν ήταν αρκετό το γεγονός ότι αποχώρησε από τον Κήρυκα· η δοξασία του λύτρου πρέπει να υποστηριχτεί και η παρουσία του Χριστού πρέπει να διακηρυχτεί. Γι’ αυτό, τον Ιούλιο του 1879, ο Ρώσσελ άρχισε να εκδίδει το περιοδικό Η Σκοπιά της Σιών και Κήρυξ της του Χριστού Παρουσίας.d Ο Ρώσσελ ήταν συντάκτης και εκδότης, μαζί με άλλους πέντε που αρχικά αναγράφονταν ως αρθρογράφοι. Για το πρώτο τεύχος τυπώθηκαν 6.000 αντίτυπα. Το 1914 για κάθε τεύχος τυπώνονταν περίπου 50.000 αντίτυπα.

«Όχι ως Καινούρια Ούτε ως Δικά Μας, Αλλά ως του Κυρίου»

Ο Κ. Τ. Ρώσσελ χρησιμοποίησε τη Σκοπιά και άλλα έντυπα προκειμένου να υπερασπιστεί τις Βιβλικές αλήθειες και να αντικρούσει ψεύτικες θρησκευτικές διδασκαλίες και ανθρώπινες φιλοσοφίες που έρχονταν σε αντίθεση με την Αγία Γραφή. Ωστόσο, δεν ισχυρίστηκε ότι ανακάλυψε καινούριες αλήθειες.

Από τα τέλη του 18ου αιώνα, πολλοί κληρικοί και Βιβλικοί λόγιοι εξέθεταν τις ψεύτικες διδασκαλίες περί αθανασίας της ψυχής και περί αιώνιας τιμωρίας για τους πονηρούς. Η απογύμνωση αυτών των διδασκαλιών αναφερόταν λεπτομερώς στο βιβλίο του Ααρών Έλις Η Αγία Γραφή Εναντίον της Παράδοσης (Bible Vs. Tradition), το οποίο εκδόθηκε αρχικά στην Αγγλία και κατόπιν στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1853 από τον Τζορτζ Στορς. Όμως, εκείνον τον καιρό κανένας δεν έκανε περισσότερα από τον Κ. Τ. Ρώσσελ και τους συντρόφους του για να γνωστοποιήσει αυτές τις αλήθειες.

Και όσο για άλλες Βιβλικές δοξασίες οι οποίες εξετάστηκαν στη Σκοπιά και σε άλλα έντυπα; Μήπως ο Ρώσσελ δέχτηκε να αποδοθεί αποκλειστικά σε αυτόν ο έπαινος για την ανακάλυψη αυτών των πολύτιμων πετραδιών της αλήθειας; Ο ίδιος εξήγησε: «Διαπιστώσαμε ότι επί αιώνες υπήρχαν, εδώ και εκεί, ανάμεσα σε διάφορα θρησκευτικά δόγματα και σε ομάδες οι Βιβλικές διδασκαλίες αναμειγμένες λίγο ή πολύ με ανθρώπινες εικασίες και πλάνες . . . Διαπιστώσαμε ότι η σημαντική δοξασία της δικαίωσης μέσω πίστης και όχι μέσω έργων είχε διατυπωθεί με σαφήνεια από τον Λούθηρο και πιο πρόσφατα από πολλούς Χριστιανούς· ότι τη θεϊκή δικαιοσύνη, τη δύναμη και τη σοφία τις διαφύλατταν προσεκτικά, παρ’ όλο που δεν τις διέκριναν καθαρά, οι Πρεσβυτεριανοί· ότι οι Μεθοδιστές εκτιμούσαν και εκθείαζαν την αγάπη και τη συμπόνια του Θεού· ότι οι Αντβεντιστές πίστευαν στην πολύτιμη δοξασία της επανόδου του Κυρίου· ότι οι Βαπτιστές, μεταξύ άλλων πραγμάτων, πίστευαν με σωστό τρόπο στη δοξασία του συμβολικού βαφτίσματος, παρ’ όλο που είχαν χάσει το νόημα του αληθινού βαφτίσματος· ότι μερικοί Ουνιβερσαλιστές διατηρούσαν επί πολύ καιρό κάποιες αόριστες σκέψεις σχετικά με την ‘αποκατάσταση’. Και έτσι, σχεδόν όλα τα θρησκεύματα παρείχαν αποδείξεις για το γεγονός ότι οι ιδρυτές τους έψαχναν να βρουν την αλήθεια· όμως, ολοφάνερα, ο μεγάλος Αντίδικος πολέμησε εναντίον τους και κατάφερε να μην ορθοτομείται ο Λόγος του Θεού, τον οποίο Λόγο δεν μπορούσε να καταστρέψει ολοκληρωτικά».

Ο Ρώσσελ δήλωσε σχετικά με τη χρονολόγηση που παρουσίαζε συχνά: «Όταν λέμε η χρονολόγησή ‘μας’ εννοούμε απλώς τη χρονολόγηση που χρησιμοποιούμε, τη Βιβλική χρονολόγηση, η οποία ανήκει σε όλους όσους ανήκουν στο λαό του Θεού και οι οποίοι τη δέχονται. Μάλιστα, αυτή χρησιμοποιούνταν, ουσιαστικά με τη μορφή με την οποία την παρουσιάζουμε εμείς, πολύ πριν από τις μέρες μας, όπως και διάφορες προφητείες που χρησιμοποιούμε εμείς χρησιμοποιούνταν για διαφορετικό σκοπό από τους Αντβεντιστές και όπως διάφορες δοξασίες στις οποίες πιστεύουμε, και οι οποίες φαίνονται τόσο καινούριες, πρωτότυπες και διαφορετικές, τις πίστευαν σε κάποια μορφή και άλλοι πολύ πιο πριν: για παράδειγμα—Εκλογή, Χάρις, Αποκατάσταση, Δικαίωση, Αγιασμός, Ενδόξαση, Ανάσταση».

Πώς, λοιπόν, αντιλαμβανόταν ο Ρώσσελ το ρόλο που έπαιζαν εκείνος και οι σύντροφοί του στη διακήρυξη της Γραφικής αλήθειας; Ο ίδιος εξήγησε: «Το έργο μας . . . είναι να ενώσουμε αυτά τα επί μακρόν διασκορπισμένα κομμάτια αλήθειας και να τα παρουσιάσουμε στο λαό του Κυρίου—όχι ως καινούρια ούτε ως δικά μας, αλλά ως του Κυρίου. . . . Δεν πρέπει να δεχτούμε να αποδοθεί σε εμάς κανένας έπαινος ούτε καν για την ανεύρεση και την ανακατάταξη των πετραδιών της αλήθειας». Επιπλέον δήλωσε: «Το έργο στο οποίο ο Κύριος ευαρεστείται να χρησιμοποιεί τα ταπεινά μας ταλέντα είναι περισσότερο έργο ανασυγκρότησης, προσαρμογής και εναρμόνισης παρά έργο επινόησης».

Άρα λοιπόν, ο Ρώσσελ ήταν πολύ μετριόφρων όσον αφορά τα όσα επιτελούσε. Εντούτοις, τα «διασκορπισμένα κομμάτια αλήθειας» που ένωσε και παρουσίασε στο λαό του Κυρίου ήταν απαλλαγμένα από τις ατιμωτικές για τον Θεό ειδωλολατρικές δοξασίες περί Τριάδας και αθανασίας της ψυχής, που είχαν εδραιωθεί στις εκκλησίες του Χριστιανικού κόσμου ως αποτέλεσμα της μεγάλης αποστασίας. Όπως κανένας άλλος εκείνη την εποχή, ο Ρώσσελ και οι σύντροφοί του διακήρυξαν παγκόσμια τη σημασία της επανόδου του Κυρίου και τη σημασία του θεϊκού σκοπού, καθώς και τι περιλαμβανόταν σε αυτόν.

‘Εποικοδόμηση του Ενός από τον Άλλον στην Αγιότατη Πίστη’

Τα άτομα που είχαν ειλικρινή καρδιά ανταποκρίνονταν γρήγορα στις αλήθειες που φέρνουν απελευθέρωση, τις οποίες ο Κ. Τ. Ρώσσελ και οι σύντροφοί του διακήρυτταν τόσο μέσω εντύπων όσο και μέσω διαλέξεων. Ο Ρώσσελ, που τότε δεν ήταν ακόμα 30 χρονών, συνειδητοποίησε σύντομα ότι υπήρχε ανάγκη να γνωριστούν οι αναγνώστες της Σκοπιάς με ομοπίστους και να ενθαρρύνουν ο ένας τον άλλον. Οι Σπουδαστές της Γραφής στο Πίτσμπουργκ το έκαναν αυτό με το να συναθροίζονται τακτικά, αλλά τι μπορούσε να γίνει για να βοηθηθούν οι αναγνώστες της Σκοπιάς σε άλλα μέρη;

Η απάντηση ήρθε μέσα από τη Σκοπιά στα τεύχη του Μαΐου και του Ιουνίου 1880 (στην αγγλική). Εκεί ο Ρώσσελ ανακοίνωσε ότι σχεδίαζε να επισκεφτεί αρκετές πόλεις και κωμοπόλεις στην Πενσυλβανία, στο Νιου Τζέρσι, στη Μασαχουσέτη και στη Νέα Υόρκη. Για ποιο λόγο; «Οι αναγνώστες μας», εξηγούσε η ανακοίνωση, «είναι πολύ διασκορπισμένοι, σε μερικά μέρη 2 και 3, και σε άλλα μέχρι και 50. Σε πολλά μέρη είναι εντελώς άγνωστοι ο ένας στον άλλον, και έτσι χάνουν την αμοιβαία κατανόηση και την παρηγοριά που είχε σκοπό ο Πατέρας μας να απολαμβάνουν με το ‘Να συναθροίζονται, όπως έχουν συνήθεια μερικοί’. Εκείνος έχει σκοπό ‘Να παρηγορούμε ο ένας τον άλλον’ και να εποικοδομούμε ο ένας τον άλλον στην αγιότατη πίστη. Ελπίζουμε ότι οι προτεινόμενες συναθροίσεις θα συμβάλουν στο να γνωριστούμε προσωπικά».—Εβρ. 10:24, 25.

Οι «προτεινόμενες συναθροίσεις» διεξάχτηκαν στη διάρκεια του ταξιδιού του Ρώσσελ και αποδείχτηκαν πολύ επιτυχημένες· οι αναγνώστες της Σκοπιάς ανέπτυξαν στενότερες σχέσεις μεταξύ τους. Αυτά και άλλα ταξίδια τα οποία είχαν σκοπό τις επισκέψεις σε «μικρές ομάδες ατόμων που τον περίμεναν» οδήγησαν σύντομα στο σχηματισμό αρκετών τάξεων (που αργότερα ονομάστηκαν εκκλησίες), οι οποίες βρίσκονταν στις προαναφερθείσες περιοχές, καθώς και στο Οχάιο και στο Μίσιγκαν. Δινόταν προτροπή σε αυτές τις τάξεις να διεξάγουν τακτικές συναθροίσεις. Όμως τι είδους συναθροίσεις;

Η τάξη στο Πίτσμπουργκ είχε καθιερώσει τη συνήθεια να συναθροίζεται τουλάχιστον δυο φορές κάθε εβδομάδα. Η μία συνάθροιση της τάξης του Πίτσμπουργκ περιελάμβανε συνήθως κάποια διάλεξη, την οποία εκφωνούσε προς ολόκληρη την τάξη ένας ομιλητής που είχε τα προσόντα, και μερικές φορές γινόταν σε κάποια νοικιασμένη αίθουσα. Αλλά στις άλλες συναθροίσεις, οι οποίες διεξάγονταν συνήθως σε ιδιωτικά σπίτια, οι παρευρισκόμενοι καλούνταν να φέρνουν Αγία Γραφή, ταμείο της Αγίας Γραφής, χαρτί και μολύβι—και να συμμετέχουν.

Η θερμή πνευματική συναναστροφή που απολάμβαναν σε εκείνες τις τακτικές εβδομαδιαίες συναθροίσεις αποτελούσε αναψυκτική αλλαγή από την κρύα, απρόσωπη ατμόσφαιρα που υπήρχε στις λειτουργίες πολλών εκκλησιών του Χριστιανικού κόσμου. Όμως ο Ρώσσελ και οι σύντροφοί του δεν ήταν οι πρώτοι που είχαν την ιδέα να συνέρχονται τακτικά. Η συνήθεια αυτή των συναθροίσεων, ακόμα και σε ιδιωτικά σπίτια, είχε καθιερωθεί από τους Χριστιανούς του πρώτου αιώνα.—Ρωμ. 16:3, 5· Κολ. 4:15.

«Εσείς Κηρύττετε;»

Ο Κ. Τ. Ρώσσελ και οι σύντροφοί του είχαν την πεποίθηση ότι βρίσκονταν σε καιρό θερισμού και ότι οι άνθρωποι έπρεπε να ακούσουν την αλήθεια που φέρνει απελευθέρωση. Ωστόσο, ήταν πολύ λίγοι. Η Σκοπιά ικανοποιούσε μια ζωτική ανάγκη, αλλά μήπως μπορούσαν να γίνουν περισσότερα; Ο Ρώσσελ και οι σύντροφοί του πίστευαν πως ναι, μπορούσαν να γίνουν περισσότερα. Στη διάρκεια του 1880 άρχισαν να παράγουν τα Φυλλάδια των Σπουδαστών της Γραφής (Bible Students’ Tracts, τα οποία αργότερα ονομάζονταν επίσης Τριμηνιαίες Εκδόσεις Παλαιάς Θεολογίας [Old Theology Quarterly]) και να τα δίνουν στους αναγνώστες της Σκοπιάς για να τα μοιράζουν δωρεάν στο κοινό.

Ναι, στους αναγνώστες της Σκοπιάς δινόταν η ενθάρρυνση να μιλούν σε άλλους για τις πολύτιμες αλήθειες που μάθαιναν. «Εσείς κηρύττετε;» ήταν το ερώτημα το οποίο τέθηκε στο τεύχος της Σκοπιάς του Ιουλίου και Αυγούστου 1881 (στην αγγλική). Πόσο σημαντικό ήταν για αυτούς να κηρύττουν; Το άρθρο δήλωνε στη συνέχεια: «Πιστεύουμε ότι στο μικρό ποίμνιο δεν θα περιλαμβάνεται κανένας που να μην είναι κήρυκας. . . . Ναι, κληθήκαμε για να υποφέρουμε μαζί του και να διακηρύξουμε αυτά τα καλά νέα τώρα, ότι στον ορισμένο καιρό θα είναι δυνατόν να δοξαστούμε και να εκτελέσουμε τα πράγματα που κηρύττονται τώρα. Δεν κληθήκαμε ούτε χριστήκαμε για να λάβουμε τιμές και να συσσωρεύσουμε πλούτη, αλλά για να δαπανήσουμε και να δαπανηθούμε, και για να κηρύξουμε τα καλά νέα».

Σωστά εκείνοι οι πρώτοι Σπουδαστές της Γραφής ένιωθαν έντονα την ανάγκη να κηρύττουν τα καλά νέα. Στην πραγματικότητα, η εντολή να κηρύττουν είχε δοθεί στους Χριστιανούς του πρώτου αιώνα· η ευθύνη αυτή βαραίνει όλους τους γνήσιους Χριστιανούς μέχρι σήμερα. (Ματθ. 24:14· 28:19, 20· Πράξ. 1:8) Αλλά ποιος ήταν ο αντικειμενικός σκοπός του κηρύγματος που έκαναν ο Ρώσσελ και οι πρώτοι αναγνώστες της Σκοπιάς; Μήπως ήταν απλώς να μοιράζουν Γραφικά έντυπα ή να αφυπνίζουν τους εκκλησιαζομένους ως προς τις Γραφικές αλήθειες;

«Πρέπει . . . να την Εγκαταλείψετε»

«Βγείτε από αυτήν, λαέ μου», προειδοποίησε η Αγία Γραφή πριν από χρόνια. Να βγουν από τι; Από τη ‘Βαβυλώνα τη Μεγάλη, τη μητέρα των πορνών και των αηδιαστικών πραγμάτων της γης’. (Αποκ. 17:5· 18:4) Γιατί έπρεπε να βγουν από τη Βαβυλώνα; «Διότι οι αμαρτίες της συσσωρεύτηκαν μέχρι τον ουρανό, και ο Θεός θυμήθηκε τις άδικες πράξεις της». (Αποκ. 18:5) Ποια είναι αυτή η μητέρα-πόρνη από την οποία πρέπει να αποχωριστούν οι άνθρωποι;

Ο Μαρτίνος Λούθηρος και άλλοι ηγέτες της Μεταρρύθμισης ταύτιζαν τη Βαβυλώνα τη Μεγάλη με την Καθολική Εκκλησία και την παποσύνη της. Και οι Προτεσταντικές εκκλησίες που εμφανίστηκαν ως αποτέλεσμα της Μεταρρύθμισης; Στην πραγματικότητα, εκτός από το γεγονός ότι απέρριπταν το πρωτείο του πάπα, μερικές δεν διέφεραν και πολύ από τον Καθολικισμό, ως προς την εκκλησιαστική διάρθρωση, και διατηρούσαν μη Γραφικές δοξασίες, όπως η Τριάδα, η αθανασία της ψυχής και τα αιώνια βάσανα. Για αυτόν το λόγο, μερικοί κήρυκες παρότρυναν τους ανθρώπους να κόψουν τους δεσμούς τους, όχι μόνο με την Καθολική Εκκλησία, αλλά και με τα κύρια Προτεσταντικά εκκλησιαστικά συστήματα.

Ο Κ. Τ. Ρώσσελ και οι σύντροφοί του κατανόησαν επίσης ότι αυτή η διαβόητη πόρνη δεν ήταν απλώς η Καθολική Εκκλησία. Έτσι, ενώ η Σκοπιά του Νοεμβρίου 1879 (στην αγγλική) ταύτιζε τη Βαβυλώνα τη Μεγάλη με την «Παποσύνη ως ΣΥΣΤΗΜΑ», το άρθρο πρόσθετε: «Πρέπει να προχωρήσουμε ακόμα πιο μακριά και να δείξουμε ότι εδώ περιλαμβάνονται (όχι τα μέλη ατομικά, αλλά τα εκκλησιαστικά συστήματα) και άλλες εκκλησίες ενωμένες με τις Αυτοκρατορίες της γης. Οποιαδήποτε εκκλησία η οποία ισχυρίζεται ότι είναι αγνή παρθένα αρραβωνιασμένη με τον Χριστό, ενώ στην πραγματικότητα είναι ενωμένη με τον κόσμο (θηρίο) και έχει τη δική του υποστήριξη, πρέπει να την καταδικάσουμε ως, σύμφωνα με τη γλώσσα της Γραφής, πορνική εκκλησία».

Τι ενθαρρύνονταν, λοιπόν, να κάνουν οι αναγνώστες της Σκοπιάς; Ο Ρώσσελ έγραψε: «Αν η εκκλησία με την οποία συνδέεστε ζει έχοντας μοιχευτική ενότητα με τον κόσμο, πρέπει, προκειμένου να διατηρήσετε τα ενδύματά σας λευκά, να την εγκαταλείψετε». Ο Ρώσσελ και οι σύντροφοί του δεν κατανοούσαν τότε το πλήρες φάσμα της επιρροής της Βαβυλώνας της Μεγάλης. Ωστόσο, οι αναγνώστες της Σκοπιάς λάβαιναν την παρότρυνση να αποχωριστούν από εκκλησιαστικά συστήματα που ήταν διεφθαρμένα και κοσμικά.—Ιωάν. 18:36.

«Η Αλήθεια του Κατέκτησε Αμέσως την Καρδιά Μου»

Η διάδοση Βιβλικών αληθειών έκανε ένα σημαντικό βήμα μπροστά το 1886 με την έκδοση (στην αγγλική) του πρώτου τόμου μιας υποσχεμένης σειράς βιβλίων η οποία ονομάστηκε Χαραυγή της Χιλιετηρίδος και γράφτηκε από τον Κ. Τ. Ρώσσελ. Ο Τόμος Α΄ ονομαζόταν Το Σχέδιον των Αιώνων. Περιείχε μελέτες για 16 θέματα, όπως ‘Η Ύπαρξη Υπέρτατου Διανοητικού Δημιουργού Επιβεβαιωμένη’, ‘Η Αγία Γραφή ως Θεία Αποκάλυψη υπό το Φως του Ορθού Λόγου Θεωρούμενη’, ‘Η Επάνοδος του Κυρίου Μας—Σκοπός της η Αποκατάσταση των Πάντων’ και ‘Η Ανοχή του Κακού και η Σχέση του προς το Σχέδιο του Θεού’. Τελικά, ο Κ. Τ. Ρώσσελ έγραψε άλλα πέντε βιβλία στη σειρά Χαραυγή της Χιλιετηρίδος.e

Ο Ρώσσελ πέθανε προτού προλάβει να γράψει, όπως σκόπευε, και έβδομο τόμο για τη σειρά, αλλά η ευρεία διάθεση των έξι τόμων τους οποίους πρόλαβε να ολοκληρώσει άγγιξε την ευαίσθητη χορδή ατόμων που είχαν ειλικρινή καρδιά. «Έλαβα το βιβλίο σας ΧΑΡΑΥΓΗ ΤΗΣ ΧΙΛΙΕΤΗΡΙΔΟΣ το περασμένο φθινόπωρο», έγραψε μια γυναίκα το 1889, «και ήταν η πρώτη φορά που έπεφτε στα χέρια μου ένα τέτοιο σύγγραμμα. Το έλαβα κάποιο σαββατόβραδο, άρχισα αμέσως να το διαβάζω και δεν το άφηνα από τα χέρια μου, παρά μόνο όταν ήμουν αναγκασμένη να το αφήσω, ώσπου το τελείωσα. Η αλήθεια του κατέκτησε αμέσως την καρδιά μου· χωρίς χρονοτριβή αποχώρησα από την Πρεσβυτεριανή Εκκλησία όπου τόσο καιρό ψηλαφούσα στο σκοτάδι για να βρω την αλήθεια και δεν την έβρισκα».

Εκείνες τις μέρες χρειαζόταν μεγάλο θάρρος για να αποχωρήσει κανείς από την εκκλησία του. Αυτό το δείχνει η περίπτωση μιας γυναίκας από τη Μανιτόμπα του Καναδά, η οποία απέκτησε τη Χαραυγή της Χιλιετηρίδος το 1897. Αρχικά αυτή προσπάθησε να παραμείνει στην εκκλησία της και να διδάσκει στα τοπικά κατηχητικά σχολεία. Ήρθε όμως η μέρα, το 1903, που αποφάσισε να φύγει από την εκκλησία. Σηκώθηκε όρθια και είπε σε όλους τους παρόντες το λόγο για τον οποίο πίστευε ότι έπρεπε να αποχωρήσει από την εκκλησία. Ο πιο κοντινός της γείτονας (και γείτονας σήμαινε πολλά για τους ανθρώπους των μικρών κοινοτήτων εκείνες τις μέρες) προσπάθησε να την πείσει να ξαναγυρίσει στην εκκλησία. Εκείνη όμως έμεινε σταθερή, παρ’ όλο που δεν υπήρχε εκκλησία των Σπουδαστών της Γραφής εκεί κοντά. Αργότερα ο γιος της περιέγραψε την κατάστασή της ως εξής: «Χωρίς υπηρέτη μελετών [πρεσβύτερο] στον οποίο να στηριχτεί. Χωρίς συναθροίσεις. Με μια συντετριμμένη καρδιά. Με μια φθαρμένη Αγία Γραφή. Με ατέλειωτες ώρες προσευχής».

Τι ήταν εκείνο που είχαν η Χαραυγή της Χιλιετηρίδος, η Σκοπιά, καθώς και άλλα έντυπα της Εταιρίας το οποίο κατακτούσε την καρδιά των ανθρώπων και τους υποκινούσε να προβαίνουν σε τόσο αποφασιστικές ενέργειες; Ο Κ. Τ. Ρώσσελ είχε έναν τρόπο για να εξηγεί τις Βιβλικές διδασκαλίες ο οποίος ξεχώριζε από τον τρόπο πολλών συγγραφέων των ημερών του. Πίστευε ότι η Αγία Γραφή είναι ο αλάνθαστος Λόγος του Θεού και ότι οι διδασκαλίες της πρέπει να βρίσκονται σε αρμονία μεταξύ τους. Έτσι, είχε την άποψη ότι, αν κάποιο μέρος της Αγίας Γραφής είναι δυσνόητο, κάποιο άλλο μέρος του θεόπνευστου Λόγου πρέπει να το διευκρινίζει και να το ερμηνεύει. Δεν προσπαθούσε να υποστηρίξει τις εξηγήσεις που παρουσίαζε με τη μαρτυρία συγχρόνων του θεολόγων ή με τις απόψεις των λεγόμενων πρώτων εκκλησιαστικών πατέρων. Όπως έγραψε στον Τόμο Α΄ της Χαραυγής της Χιλιετηρίδος: ‘Πιστεύουμε πως ένα συνηθισμένο σφάλμα των ανθρώπων της σημερινής εποχής, καθώς και όλων των εποχών, είναι το ότι πιστεύουν ορισμένες δοξασίες επειδή τις πίστευαν άλλοι στους οποίους έχουν θέσει την εμπιστοσύνη τους. . . . Οι εκζητητές της αλήθειας θα πρέπει να αδειάσουν τα σκεύη τους από τα λασπόνερα της παράδοσης και να τα γεμίσουν από την πηγή της αλήθειας—το Λόγο του Θεού’.

Καθώς ολοένα και περισσότεροι τέτοιοι εκζητητές της αλήθειας ανταποκρίνονταν σε αυτά που διάβαζαν στα έντυπα της Εταιρίας Σκοπιά, έγιναν αναγκαίες ορισμένες απροσδόκητες αλλαγές στο Αλεγκένι.

Κεντρικά Γραφεία στο Βιβλικό Οίκο

Οι Σπουδαστές της Γραφής στο Αλεγκένι, οι οποίοι σχετίζονταν με την έκδοση της Σκοπιάς, θεωρούνταν οι πλέον έμπειροι στην εκτέλεση του έργου του Κυρίου και σε αυτούς απέβλεπαν όλες οι εκκλησίες ως εκείνους που αναλάμβαναν την ηγεσία. Αρχικά τα κεντρικά τους γραφεία ήταν στην Πέμπτη Λεωφόρο αριθμός 101, στο Πίτσμπουργκ, και αργότερα στην οδό Φέντεραλ 44, στο Αλεγκένι. Στα τέλη της δεκαετίας του 1880, όμως, ήταν αναγκαίο να γίνει επέκταση. Έτσι, ο Ρώσσελ κανόνισε να ανεγερθούν μεγαλύτερες εγκαταστάσεις. Το 1889 είχε αποπερατωθεί ένα τετραώροφο πλινθόκτιστο κτίριο στην οδό Αρκ 56-60, στο Αλεγκένι. Η αξία του υπολογιζόταν γύρω στα 34.000 δολάρια και έγινε γνωστό ως Βιβλικός Οίκος. Αποτέλεσε τα κεντρικά γραφεία της Εταιρίας επί 19 περίπου χρόνια.

Το 1890 η μικρή οικογένεια στο Βιβλικό Οίκο εξυπηρετούσε τις ανάγκες που είχαν οι αρκετές εκατοντάδες ενεργοί συνεργάτες της Εταιρίας Σκοπιά. Αλλά, καθώς προχωρούσε η δεκαετία του 1890, περισσότερα άτομα έδειχναν ενδιαφέρον για ό,τι έκαναν εκείνοι. Μάλιστα, σύμφωνα με μια μη ολοκληρωμένη έκθεση η οποία δημοσιεύτηκε στη Σκοπιά, η Ανάμνηση του θανάτου του Χριστού διεξάχτηκε στις 26 Μαρτίου 1899 σε 339 ξεχωριστές συναθροίσεις με 2.501 συμμετέχοντες. Όμως, τι ήταν εκείνο που θα βοηθούσε τους αυξανόμενους Σπουδαστές της Γραφής να παραμείνουν ενωμένοι;

Ενοποίηση του Αυξανόμενου Ποιμνίου

Ο Κ. Τ. Ρώσσελ ενθάρρυνε όλους τους αναγνώστες της Σκοπιάς να συγκεντρώνονται οπουδήποτε μπορούσαν σχηματίζοντας ομίλους, μικρούς ή μεγάλους, με σκοπό να εποικοδομούν ο ένας τον άλλον πνευματικά. Από τις στήλες της Σκοπιάς προσφέρονταν Γραφικές συμβουλές. Επίσης, αποστέλλονταν από τα κεντρικά γραφεία περιοδεύοντες εκπρόσωποι της Εταιρίας Σκοπιά προκειμένου να διατηρείται η επαφή με τους διάφορους ομίλους και να τους εποικοδομούν πνευματικά.

Κατά διαστήματα, γίνονταν επίσης ειδικές συνελεύσεις που τις παρακολουθούσαν Σπουδαστές της Γραφής από πολλά μέρη. «Αυτή είναι μια ΕΙΔΙΚΗ ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ προς όποιον αναγνώστη μπορεί να έρθει», παρότρυνε το τεύχος του Μαρτίου 1886 της Σκοπιάς (στην αγγλική). Ποιο ήταν το γεγονός; Επρόκειτο να τελεστεί ο ετήσιος εορτασμός του Δείπνου του Κυρίου την Κυριακή 18 Απριλίου 1886, στο Αλεγκένι. Αλλά τα σχέδια περιελάμβαναν περισσότερα πράγματα: Είχε προγραμματιστεί μια σειρά ειδικών συναθροίσεων για τα βράδια της εβδομάδας που θα ακολουθούσε. Οι Σπουδαστές της Γραφής στο Αλεγκένι άνοιξαν τα σπίτια τους—και την καρδιά τους—χωρίς οικονομική επιβάρυνση για τους επισκέπτες εκπροσώπους. Τα επόμενα λίγα χρόνια, διεξάχτηκαν στο Αλεγκένι παρόμοιες συνελεύσεις την περίοδο της Ανάμνησης του θανάτου του Κυρίου.

Κατά τα τέλη της δεκαετίας του 1890, άρχισαν να οργανώνονται συνελεύσεις σε πολλά μέρη. Σε αυτές τις περιστάσεις, ο Κ. Τ. Ρώσσελ εκφωνούσε συχνά ομιλίες. Τι εντύπωση έδινε σε εκείνους που τον άκουγαν;

Ο Ραλφ Λέφλερ, ο οποίος είχε ακούσει ομιλίες του Κ. Τ. Ρώσσελ, θυμάται: «Όταν βρισκόταν στο βήμα μπροστά σε ακροατήριο, φορούσε πάντα μακριά μαύρη ρεντινγκότα και άσπρη γραβάτα. Δεν είχε δυνατή φωνή και δεν χρησιμοποιούσε ποτέ μικρόφωνο ή μεγάφωνο, γιατί δεν είχαν εφευρεθεί ακόμα· και όμως η φωνή του ακουγόταν πάντοτε μέχρι το πιο μακρινό μέρος της αίθουσας. Ήταν σε θέση να αιχμαλωτίζει την προσοχή ενός μεγάλου ακροατηρίου, όχι μόνο μία ώρα, αλλά μερικές φορές δυο και τρεις ώρες. Πάντοτε άρχιζε τη διάλεξή του με μια ευγενική υπόκλιση προς το ακροατήριο. Όση ώρα μιλούσε, δεν στεκόταν ακίνητος σαν άγαλμα, αλλά διαρκώς κινούνταν, κάνοντας χειρονομίες και βήματα προς τα πλάγια ή προς τα πίσω. Δεν τον είδα ποτέ να έχει σημειώσεις ή χειρόγραφα στα χέρια του—μόνο την Αγία Γραφή, την οποία χρησιμοποιούσε πολύ συχνά. Μιλούσε από την καρδιά του και με έναν τρόπο που ήταν πολύ πειστικός. Συνήθως το μόνο αντικείμενο που βρισκόταν πάνω στο βήμα εκείνες τις μέρες ήταν ένα μικρό τραπέζι που είχε πάνω μια Αγία Γραφή, καθώς και μια κανάτα νερό και ένα ποτήρι, από το οποίο ο ομιλητής έπινε πού και πού μια γουλιά νερό».

Εκείνες οι πρώτες συνελεύσεις αποτελούσαν περιόδους θερμής συναναστροφής και πνευματικής αναζωογόνησης. Χρησίμευαν στο να ενισχύεται η ενότητα όλων των Σπουδαστών της Γραφής και να γνωστοποιούνται Βιβλικές αλήθειες. Στο μεταξύ, καθώς η δεκαετία του 1890 πλησίαζε στο τέλος της, οι Σπουδαστές της Γραφής έβλεπαν καθαρά ότι έπρεπε να γίνουν πολύ περισσότερα για να διαδοθεί η Βιβλική αλήθεια. Αλλά εξακολουθούσαν να είναι σχετικά λίγοι σε αριθμό. Υπήρχε άραγε κάποιος τρόπος για να έρθουν σε επαφή με εκατομμύρια περισσότερους ανθρώπους από εκείνους που προσέγγιζαν με τις μεθόδους που χρησιμοποιούσαν τότε; Και βέβαια υπήρχε!

Εγκαινιάζεται η «Διάδοση των Καλών Νέων Μέσω Εφημερίδων»

Στο τέλος του 19ου αιώνα, ο κόσμος είχε γεμίσει από τηλεγραφικές γραμμές. Οι τηλεγραφικές επικοινωνίες ήταν φτηνές και γρήγορες· προκάλεσαν επανάσταση στον Τύπο. Τα νέα μπορούσαν να μεταδίδονται γρήγορα σε μεγάλες αποστάσεις και να τυπώνονται σε εφημερίδες. Στην αρχή του 20ού αιώνα, ο Κ. Τ. Ρώσσελ και οι σύντροφοί του έκριναν ότι οι εφημερίδες ήταν ένας αποτελεσματικός τρόπος για να έρθουν σε επαφή με πάρα πολλούς ανθρώπους. Ο Ρώσσελ αργότερα είπε: «Η εφημερίδα έχει γίνει ένας σημαντικός παράγοντας στην καθημερινή ζωή του πολιτισμένου κόσμου».

Το τεύχος 1 Δεκεμβρίου 1904 της Σκοπιάς (στην αγγλική) ανήγγειλε ότι εμφανίζονταν κηρύγματα του Κ. Τ. Ρώσσελ σε τρεις εφημερίδες. Το επόμενο τεύχος της Σκοπιάς κάτω από τον τίτλο «Διάδοση των Καλών Νέων Μέσω Εφημερίδων» ανέφερε τα εξής: «Με αυτόν τον τρόπο, εκατομμύρια κηρύγματα έχουν διασπαρθεί παντού· και τουλάχιστον μερικά από αυτά έχουν κάνει καλό. Αν είναι θέλημα του Κυρίου, θα δούμε με χαρά αυτή την ‘πόρτα’ να παραμένει ανοιχτή ή και να ανοίγει ακόμα πιο πολύ». Η πόρτα της ‘διάδοσης των καλών νέων μέσω εφημερίδων’ πράγματι άνοιξε ακόμα πιο πολύ. Μάλιστα, το 1913 υπολογίστηκε ότι μέσω 2.000 εφημερίδων τα κηρύγματα του Ρώσσελ έφταναν σε 15.000.000 αναγνώστες!

Όμως, πώς κατάφερνε ο Ρώσσελ να δίνει για τύπωμα ένα κήρυγμα κάθε εβδομάδα ακόμα και όταν ταξίδευε; Κάθε εβδομάδα τηλεγραφούσε ένα κήρυγμα (που μπορούσε να χωρέσει σε δυο στήλες εφημερίδας) σε κάποιο γραφείο τύπου. Το γραφείο αυτό, με τη σειρά του, το ξανατηλεγραφούσε σε εφημερίδες στις Ηνωμένες Πολιτείες, στον Καναδά και στην Ευρώπη.

Ο Ρώσσελ ήταν πεπεισμένος ότι ο Κύριος είχε ανοίξει διάπλατα την πόρτα του κηρύγματος μέσω εφημερίδων. Στη διάρκεια της πρώτης δεκαετίας του 20ού αιώνα, το Βιβλικό άγγελμα που διακήρυτταν ο Ρώσσελ και οι σύντροφοί του έγινε ευρέως γνωστό μέσω τέτοιων κηρυγμάτων σε εφημερίδες. Ένα έντυπο που λεγόταν Δε Κόντινεντ (The Continent) δήλωσε κάποτε σε σχέση με τον Ρώσσελ: «Λέγεται ότι τα συγγράμματά του έχουν κάθε εβδομάδα μεγαλύτερη κυκλοφορία, μέσω εφημερίδων, από εκείνα οποιουδήποτε άλλου ζωντανού ανθρώπου· πιθανότατα μεγαλύτερη από τη συνολική κυκλοφορία των συγγραμμάτων όλων των ιερέων και των κηρύκων στη Βόρεια Αμερική».

Μετακόμιση στο Μπρούκλιν

Καθώς το κήρυγμα μέσω εφημερίδων κέρδιζε έδαφος, οι Σπουδαστές της Γραφής άρχισαν να ψάχνουν για κάποια άλλη τοποθεσία από την οποία να στέλνουν τα κηρύγματα. Γιατί; Ο Βιβλικός Οίκος στο Αλεγκένι ήταν πια πολύ μικρός. Επίσης πίστευαν ότι, αν τα κηρύγματα του Ρώσσελ προέρχονταν από μια μεγαλύτερη και πιο γνωστή πόλη, το αποτέλεσμα θα ήταν να δημοσιεύονται σε περισσότερες εφημερίδες. Από ποια πόλη όμως; Η Σκοπιά 15 Δεκεμβρίου 1908 (στην αγγλική) εξηγούσε: «Όλοι καταλήξαμε, αφού ζητήσαμε τη Θεϊκή καθοδηγία, ότι το Μπρούκλιν της Νέας Υόρκης, το οποίο έχει μεγάλο πληθυσμό ατόμων της μεσαίας τάξης και είναι γνωστό ως ‘Η Πόλη των Εκκλησιών’, θα ήταν για τους λόγους αυτούς το πιο κατάλληλο κέντρο για εμάς, όσον αφορά το έργο θερισμού που πρέπει να γίνει στα λίγα χρόνια που απομένουν».

Έτσι το 1908, μερικοί εκπρόσωποι της Εταιρίας Σκοπιά, περιλαμβανομένου και του νομικού της συμβούλου Ιωσήφ Φ. Ρόδερφορντ, στάλθηκαν στην Πόλη της Νέας Υόρκης. Για ποιο σκοπό; Για να αγοράσουν ένα κτίριο που είχε εντοπίσει ο Κ. Τ. Ρώσσελ σε προγενέστερο ταξίδι. Αγόρασαν το παλιό «Μπέθελ του Πλίμουθ», το οποίο βρισκόταν στην οδό Χικς 13-17, στο Μπρούκλιν. Αυτό το κτίριο είχε εξυπηρετήσει τους ιεραποστόλους της κοντινής Κογκρεγκασιοναλιστικής Εκκλησίας του Πλίμουθ, όπου υπηρετούσε κάποτε ως πάστορας ο Χένρι Γουόρντ Μπίτσερ. Οι εκπρόσωποι της Εταιρίας αγόρασαν επίσης την πρώην κατοικία του Μπίτσερ, ένα τετραώροφο κτίριο από καφέ πέτρα στην οδό Κολούμπια Χάιτς 124, μερικά τετράγωνα πιο πέρα.

Το κτίριο στην οδό Χικς αναδιαμορφώθηκε και ονομάστηκε Σκηνή του Μπρούκλιν. Στέγασε τα γραφεία της Εταιρίας και μια αίθουσα διαλέξεων. Έπειτα από πολλές επισκευές, η πρώην κατοικία του Μπίτσερ στην οδό Κολούμπια Χάιτς 124 έγινε το καινούριο σπίτι για το προσωπικό των κεντρικών γραφείων της Εταιρίας. Πώς θα ονομαζόταν; Η Σκοπιά 1 Μαρτίου 1909 (στην αγγλική) έλεγε σχετικά με αυτό: «Τον καινούριο οίκο θα τον ονομάσουμε ‘Μπέθελ’ [που σημαίνει «Οίκος Θεού»]».f

Η «διάδοση των καλών νέων μέσω εφημερίδων» κέρδισε έδαφος ύστερα από τη μετακόμιση στο Μπρούκλιν. Αλλά αυτός δεν ήταν ο μόνος τρόπος επικοινωνίας με το πλατύ κοινό.

Διεύρυνση της Διακήρυξης των Καλών Νέων

Το 1912, ο Ρώσσελ και οι σύντροφοί του ανέλαβαν ένα θαρραλέο εκπαιδευτικό εγχείρημα, πολύ πρωτοποριακό για την εποχή του. Μάλιστα, αυτό αποσκοπούσε στην προσέγγιση εκατομμυρίων ανθρώπων παγκόσμια. Επρόκειτο για το «Φωτόδραμα της Δημιουργίας»—ένα συνδυασμό κινηματογραφικής ταινίας και προβολής διαφανειών, συγχρονισμένο με μουσικές ηχογραφήσεις και ομιλίες γραμμένες σε δίσκους φωνογράφου. Είχε διάρκεια οχτώ ωρών και παρουσιαζόταν σε τέσσερα μέρη. Εκτός από το κανονικό «Φωτόδραμα», υπήρχε επίσης και το «Δράμα Εύρηκα», το οποίο αποτελούνταν είτε από τους δίσκους με τις διαλέξεις και από τις μουσικές ηχογραφήσεις είτε από τους δίσκους και τις διαφάνειες. Μολονότι αυτό δεν είχε κινηματογραφική ταινία, παρουσιαζόταν με επιτυχία σε λιγότερο πυκνοκατοικημένες περιοχές.

Φανταστείτε αυτή την ιστορική σκηνή: Τον Ιανουάριο του 1914, κατά την εποχή των βουβών ταινιών,g ένα ακροατήριο 5.000 ατόμων συγκεντρώθηκε στο κτίριο Δε Τεμπλ, που βρισκόταν στην οδό 63 Γουέστ στην Πόλη της Νέας Υόρκης. Πολλοί δεν έγιναν δεκτοί λόγω έλλειψης χώρου. Ποιο ήταν το γεγονός που λάβαινε χώρα; Η πρεμιέρα του ‘Φωτοδράματος της Δημιουργίας’ στη Νέα Υόρκη! Μπροστά στο κοινό υπήρχε μια μεγάλη κινηματογραφική οθόνη. Καθώς το κοινό παρακολουθούσε—και άκουγε—συνέβη κάτι πραγματικά εκπληκτικό. Εμφανίστηκε στην οθόνη ο Κ. Τ. Ρώσσελ, που τότε ήταν περίπου 60 χρονών. Άρχισαν να κινούνται τα χείλη του και ακούστηκαν τα λόγια του! Καθώς συνεχιζόταν η παρουσίαση, οι παρευρισκόμενοι «ταξίδεψαν»—με την αφήγηση, τις έγχρωμες εικόνες και τη μουσική—από την εποχή της δημιουργίας της γης μέχρι το τέλος της Χιλιετούς Βασιλείας του Χριστού. Στη διάρκεια της παρουσίασης αυτής παρακολούθησαν (μέσω κινηματογραφικών λήψεων ανάμεσα στις οποίες είχαν μεσολαβήσει χρονικά διαστήματα) και άλλα πράγματα που τους εξέπληξαν—ένα λουλούδι που άνοιγε και ένα κοτοπουλάκι που έβγαινε από το αβγό του. Ήταν πράγματι εντυπωσιακό!

Μέχρι το τέλος του 1914 το «Φωτόδραμα» το είχαν παρακολουθήσει εκατομμύρια άτομα στη Βόρεια Αμερική, στην Ευρώπη, στη Νέα Ζηλανδία και στην Αυστραλία. Το «Φωτόδραμα» σίγουρα αποδείχτηκε αποτελεσματικό μέσο προσέγγισης του πλατύ κοινού σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα.

Στο μεταξύ, τι είχε γίνει σχετικά με τον Οκτώβριο του 1914; Επί δεκαετίες ο Ρώσσελ και οι σύντροφοί του διακήρυτταν ότι οι Καιροί των Εθνών θα τελείωναν το 1914. Οι προσδοκίες ήταν μεγάλες. Ο Κ. Τ. Ρώσσελ είχε επικρίνει εκείνους που είχαν ορίσει διάφορες ημερομηνίες για την επάνοδο του Κυρίου, όπως ο Γουίλιαμ Μίλερ και μερικές ομάδες Αντβεντιστών της Δεύτερης Έλευσης. Ωστόσο, από τα αρχικά στάδια της συνεργασίας του με τον Νέλσον Μπάρμπουρ, είχε πειστεί ότι υπήρχε κάποια ακριβής χρονολόγηση, βασισμένη στην Αγία Γραφή, και ότι αυτή καταδείκνυε το 1914 ως το τέλος των Καιρών των Εθνών.

Καθώς πλησίαζε εκείνο το σημαντικό έτος, οι Σπουδαστές της Γραφής είχαν μεγάλες προσδοκίες, αλλά η Αγία Γραφή δεν ανέφερε ξεκάθαρα όλα όσα προσδοκούσαν εκείνοι. Τι θα συνέβαινε;

[Υποσημειώσεις]

[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 51]

‘Κληθήκαμε για να κηρύξουμε τα καλά νέα’

[Πλαίσιο στη σελίδα 44]

«Αφήστε να Μεγαλώνουν και τα Δύο Μαζί Μέχρι το Θερισμό»

Τι συνέβη στην αληθινή Χριστιανοσύνη μετά τον πρώτο αιώνα; Σε μια παραβολή, ο Ιησούς είχε προειδοποιήσει ότι ο Διάβολος θα έσπερνε «ζιζάνια», κατ’ απομίμηση Χριστιανούς, ανάμεσα «στο σιτάρι», τους αληθινούς Χριστιανούς, ‘τους γιους της βασιλείας’. Και τα δύο θα αύξαναν μαζί μέχρι «το θερισμό», την ‘τελική περίοδο ενός συστήματος πραγμάτων’. (Ματθ. 13:24-30, 36-43) Στη διάρκεια της μεγάλης αποστασίας που αναπτύχτηκε μετά το θάνατο των αποστόλων, «τα ζιζάνια» κυριάρχησαν επί πολλούς αιώνες.

Αλλά τι απέγινε «το σιτάρι»; Ποιοι περιλαμβάνονταν στους ‘γιους της βασιλείας’ στη διάρκεια των αιώνων της αποστασίας; Δεν μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα. Τα κατά γράμμα ζιζάνια της παραβολής του Ιησού, σύμφωνα με την άποψη που επικρατεί γενικά, είναι του είδους αίρα η μεθυστική, το οποίο μοιάζει πάρα πολύ με το σιτάρι μέχρι τον καιρό της ωρίμανσης, οπότε το ξεχωρίζει κανείς εύκολα από το σιτάρι χάρη στους μικρότερους μαύρους κόκκους του. Παρόμοια, μόνο ‘στο θερισμό’ θα μπορούσε να γίνει σαφής διάκριση ανάμεσα στους κατ’ απομίμηση Χριστιανούς και στους αληθινούς ‘γιους της βασιλείας’. Ωστόσο, ο Ιησούς είπε: «Αφήστε να μεγαλώνουν και τα δύο μαζί μέχρι το θερισμό». Συνεπώς, η αληθινή Χριστιανοσύνη ποτέ δεν έσβησε εντελώς.

Ανά τους αιώνες, υπήρχαν πάντοτε άτομα που αγαπούσαν την αλήθεια. Αναφέρουμε απλώς λίγα από αυτά τα άτομα: Ο Τζον Ουίκλιφ (περ. 1330-1384) και ο Γουίλιαμ Τίντεϊλ (περ. 1494-1536) προώθησαν το έργο της μετάφρασης της Αγίας Γραφής θέτοντας σε κίνδυνο ακόμα και τη ζωή τους ή την ελευθερία τους. Ο Βόλφγκανγκ Φαμπρίτσιους Καπίτον (1478-1541), ο Μαρτίνος Σελάριους (1499-1564), ο Γιόχαν Καμπάνους (περ. 1500-1575) και ο Τόμας Έμλιν (1663-περ. 1741) δέχονταν την Αγία Γραφή ως Λόγο του Θεού και απέρριπταν την Τριάδα. Ο Χένρι Γκρου (1781-1862) και ο Τζορτζ Στορς (1796-1879), όχι μόνο δέχονταν την Αγία Γραφή και απέρριπταν την Τριάδα, αλλά και εξέφραζαν εκτίμηση για τη λυτρωτική θυσία του Χριστού.

Μολονότι δεν μπορούμε με βεβαιότητα να ταυτίσουμε κανένα από αυτά τα άτομα ως «το σιτάρι» της παραβολής του Ιησού, σίγουρα «ο Ιεχωβά γνωρίζει εκείνους που ανήκουν σε αυτόν».—2 Τιμ. 2:19.

[Πλαίσιο στη σελίδα 45]

Τζορτζ Γ. Στέτσον—«Άντρας με Αξιοσημείωτες Ικανότητες»

Ο Κ. Τ. Ρώσσελ αναγνώρισε με ευγνωμοσύνη τη βοήθεια που έλαβε στη μελέτη των Γραφών από τον Τζορτζ Γ. Στέτσον, από το Εντινμπόρο της Πενσυλβανίας. Ο Στέτσον πέθανε στις 9 Οκτωβρίου 1879, σε ηλικία 64 ετών. Τον επόμενο μήνα η «Σκοπιά» περιείχε μια ανακοίνωση για το θάνατο του Στέτσον, η οποία αποκάλυπτε το βαθύ σεβασμό που έτρεφε για αυτόν ο 27χρονος Ρώσσελ. «Ο αδελφός μας ήταν ένας άντρας με αξιοσημείωτες ικανότητες», έγραψε ο Ρώσσελ, «και ενώ είχε λαμπρές προοπτικές για κοσμικές και πολιτικές τιμές, τις θυσίασε ώστε να έχει τη δυνατότητα να κηρύττει τον Χριστό». Η τελευταία επιθυμία του Στέτσον ήταν να εκφωνήσει την ομιλία της κηδείας του ο Κ. Τ. Ρώσσελ· ο Ρώσσελ συμμορφώθηκε με το αίτημα αυτό. «Περίπου χίλια διακόσια άτομα παρακολούθησαν την τελετή της κηδείας», ανέφερε ο Ρώσσελ, «πράγμα που απέδειξε πόσο μεγάλης εκτίμησης έχαιρε ο αδελφός μας».—«Σκοπιά», Νοέμβριος 1879 (στην αγγλική).

[Πλαίσιο/Εικόνα στη σελίδα 46]

Τζορτζ Στορς—‘Φίλος και Αδελφός’

Ο Κ. Τ. Ρώσσελ ένιωθε πως είχε υποχρέωση στον Τζορτζ Στορς, ο οποίος ήταν περίπου 56 χρόνια μεγαλύτερός του. Ο Ρώσσελ είχε μάθει πολλά από τον Στορς σχετικά με το ότι η ψυχή πεθαίνει. Όταν, λοιπόν, ο Στορς αρρώστησε βαριά προς τα τέλη του 1879, ο Ρώσσελ προσφέρθηκε να τυπώσει στη «Σκοπιά» μια δήλωση για την κατάσταση του Στορς. «Ο αδελφός μας», έγραψε ο Ρώσσελ, «ο οποίος ήταν ως τώρα ο εκδότης του περιοδικού ‘Ο Βιβλικός Εξεταστής’, είναι γνωστός στους περισσότερους αναγνώστες μας· επίσης είναι γνωστό ότι λόγω σοβαρής ασθένειας υποχρεώθηκε να σταματήσει την έκδοση του περιοδικού του». Κατά την άποψη του Ρώσσελ, ο Στορς είχε «πολλούς λόγους να ευχαριστεί τον Θεό για το προνόμιο που του είχε δοθεί να δαπανήσει για τον Κύριο μια τόσο μακροήμερη και αφοσιωμένη ζωή». Ο Στορς πέθανε στις 28 Δεκεμβρίου 1879, σε ηλικία 83 ετών. Στο τεύχος του Φεβρουαρίου 1880 της «Σκοπιάς» (στην αγγλική) εμφανίστηκε μια ανακοίνωση για το θάνατό του, η οποία έλεγε: «Θρηνούμε για το χαμό ενός φίλου και αδελφού εν Χριστώ, πλην όμως ‘όχι όπως εκείνοι οι οποίοι δεν έχουν ελπίδα’».

[Εικόνα]

Τζορτζ Στορς

[Πλαίσιο/Εικόνα στη σελίδα 48]

«Αφήνω τον ‘Κήρυκα’ σε Εσάς»

Την άνοιξη του 1879, ο Κ. Τ. Ρώσσελ απέσυρε κάθε υποστήριξη από το περιοδικό «Ο Κήρυξ της Πρωίας», στην έκδοση του οποίου συμμετείχε μαζί με τον Ν. Χ. Μπάρμπουρ. Σε μια επιστολή με ημερομηνία 3 Μαΐου 1879 προς τον Μπάρμπουρ, ο Ρώσσελ εξηγούσε για ποιο λόγο έκανε αυτή την ενέργεια: «Ανέκυψε μια διαφορά απόψεων ανάμεσά μας όσον αφορά τη διδασκαλία του λόγου του Πατέρα μας [σχετικά με την αξία του λύτρου ως υποκατάστατου] και μολονότι σας συγχαίρω για τη σοβαρότητα και την ειλικρίνεια που έχουν οι απόψεις σας, χαρακτηριστικά τα οποία πιστεύω ότι διαθέτω και εγώ για την αντίθετη άποψη, πρέπει ωστόσο να οδηγηθώ από τον τρόπο με τον οποίο κατανοώ εγώ ο ίδιος το λόγο του Πατέρα μας και, συνεπώς, πιστεύω ότι κάνετε λάθος. . . . Τα σημεία στα οποία διαφωνούμε μου φαίνονται τόσο βασικά και σημαντικά ώστε δεν υφίσταται πλέον ανάμεσα σε εσάς και σε εμένα η πλήρης σύμπνοια και κατανόηση που πρέπει να υπάρχει ανάμεσα σε εκδότες και συντάκτες μιας εφημερίδας ή ενός περιοδικού και, εφόσον έχουν έτσι τα πράγματα, είμαι της γνώμης ότι η σχέση μας πρέπει να διακοπεί».

Σε μια επόμενη επιστολή με ημερομηνία 22 Μαΐου 1879, ο Ρώσσελ έγραψε: «Τώρα αφήνω τον ‘Κήρυκα’ σε εσάς. Αποσύρομαι εντελώς από αυτόν, χωρίς να ζητώ το παραμικρό από εσάς . . . Σας παρακαλώ ανακοινώστε στο επόμενο τεύχος του ‘Κήρυκος’ τη διακοπή της συνεργασίας και αφαιρέστε το όνομά μου». Από το τεύχος του Ιουνίου 1879, δεν εμφανιζόταν πια το όνομα του Ρώσσελ ως βοηθού εκδότη του ‘Κήρυκος’.

Ο Μπάρμπουρ εξακολούθησε να εκδίδει τον ‘Κήρυκα’ μέχρι το 1903, οπότε σταμάτησε η έκδοσή του, όπως δείχνουν στοιχεία που υπάρχουν σε βιβλιοθήκες. Ο Μπάρμπουρ πέθανε ύστερα από λίγα χρόνια, το 1906.

[Εικόνα]

Νέλσον Χ. Μπάρμπουρ

[Πλαίσιο στη σελίδα 54]

Γιατί Λεγόταν Πάστορας

Οι σύντροφοι του Κάρολου Τέηζ Ρώσσελ τον αποκαλούσαν Πάστορα Ρώσσελ. Γιατί; Λόγω των δραστηριοτήτων του στην ποίμανση του ποιμνίου του Θεού. Το εδάφιο Εφεσίους 4:11, «Μετάφραση Βασιλέως Ιακώβου», δηλώνει ότι ο Χριστός θα έδινε στην εκκλησία του ορισμένα άτομα ως «πάστορες», δηλαδή «ποιμένες». Ο αδελφός Ρώσσελ σίγουρα υπηρέτησε ως πνευματικός ποιμένας στη Χριστιανική εκκλησία.

Λόγω του ποιμαντικού έργου που έκανε υπό τον Αρχιποιμένα, τον Ιησού Χριστό, ορισμένες εκκλησίες τον αναγνώρισαν μέσω ψηφοφορίας ως πάστορά τους. Δεν έδωσε ο ίδιος αυτόν τον τίτλο στον εαυτό του. Ο πρώτος όμιλος που τον ψήφισε ως πάστορά του ήταν η εκκλησία στο Πίτσμπουργκ της Πενσυλβανίας, το 1882. Από τότε τον ψήφισαν ως πάστορα άλλες 500 περίπου εκκλησίες, στις Ηνωμένες Πολιτείες και στη Βρετανία.

Τον καιρό εκείνο, συνηθιζόταν να ψηφίζουν κάθε χρόνο οι εκκλησίες για το ποιοι θα προέδρευαν ανάμεσά τους. Σήμερα, οι Χριστιανοί που είναι πρεσβύτεροι στις τάξεις των Μαρτύρων του Ιεχωβά δεν εκλέγονται από τις τοπικές εκκλησίες, αλλά διορίζονται από το Κυβερνών Σώμα των Μαρτύρων του Ιεχωβά. Επίσης, δίνεται προσοχή να μη χρησιμοποιούνται εκφράσεις όπως «πάστορας» ή «πρεσβύτερος» ως τίτλοι.

[Πλαίσιο/Εικόνες στη σελίδα 56, 57]

Το «Φωτόδραμα της Δημιουργίας»

Το «Φωτόδραμα της Δημιουργίας» ήταν ένας συνδυασμός κινηματογραφικής ταινίας και προβολής διαφανειών, συγχρονισμένος με ήχο. Αυτή η εντυπωσιακή παρουσίαση έκανε το κοινό να «ταξιδέψει» από την εποχή της δημιουργίας μέχρι το τέλος της Χιλιετίας.

Ετοιμάστηκαν τουλάχιστον 20 τετραμερή αντίγραφα, πράγμα το οποίο καθιστούσε δυνατή την προβολή ενός μέρους του ‘Φωτοδράματος’ σε 80 διαφορετικές πόλεις κάθε μέρα. Ήταν πραγματική πρόκληση η ανταπόκριση σε αυτή την ανειλημμένη υποχρέωση σε 80 διαφορετικά μέρη. Τα δρομολόγια των τρένων δεν ήταν πάντα βολικά. Οι εκκλησίες δεν κατάφερναν πάντα να νοικιάζουν αίθουσες προβολής για τις ημερομηνίες που ήθελαν. Παρ’ όλα αυτά, μέχρι το τέλος του 1914 το «Φωτόδραμα» είχε παρουσιαστεί συνολικά σε 9.000.000 και πλέον θεατές στη Βόρεια Αμερική, στην Ευρώπη και στην Αυστραλία.

[Εικόνες]

Το «Σενάριο» του ‘Φωτοδράματος’, το οποίο περιέχει τις διαλέξεις και πολλές εικόνες

Σικάγο

Νέα Υόρκη

Κινηματογραφική μηχανή προβολής

Προβολέας διαφανειών

Δίσκοι φωνογράφου

Διαφάνειες από το «Φωτόδραμα»

Διαφημιστικό φυλλάδιο

[Πλαίσιο στη σελίδα 60]

«Προσέξτε το 1914!»

Όταν ξέσπασε ο Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος το 1914, «Ο Κόσμος» (The World), μια μεγάλη εφημερίδα εκείνης της εποχής στην Πόλη της Νέας Υόρκης, δήλωσε στο ένθετο περιοδικό της: «Ο τρομακτικός πόλεμος που ξέσπασε στην Ευρώπη εκπληρώνει μια εκπληκτική προφητεία. . . . ‘Προσέξτε το 1914!’ διαλαλούσαν οι εκατοντάδες περιοδεύοντες ευαγγελιστές οι οποίοι, εκπροσωπώντας αυτό το περίεργο δόγμα [που σχετίζεται με τον Ρώσσελ], έχουν γυρίσει σε όλη τη χώρα διακηρύττοντας τη δοξασία ότι ‘πλησιάζει η Βασιλεία του Θεού’».—Ένθετο περιοδικό «Ο Κόσμος», 30 Αυγούστου 1914.

[Εικόνα στη σελίδα 42]

Κάρολος Τέηζ Ρώσσελ

[Εικόνα στη σελίδα 43]

[Εικόνα στη σελίδα 50]

Οι Σπουδαστές της Γραφής διένειμαν δεκάδες εκατομμύρια φυλλάδια τα οποία εξέθεταν θρησκευτικές πλάνες, εξηγούσαν Γραφικές αλήθειες και διακήρυτταν το σημαντικό έτος 1914

[Εικόνα στη σελίδα 52]

[Εικόνα στη σελίδα 53]

Όταν ο αδελφός Ρώσσελ εκφωνούσε δημόσιες διαλέξεις, δεν χρησιμοποιούσε σημειώσεις και διαρκώς κινούνταν—κάνοντας χειρονομίες και βήματα πάνω στο βήμα

[Εικόνα στη σελίδα 58]

Υπολογίστηκε ότι κάποια χρονιά, μέσω 2.000 εφημερίδων, τα κηρύγματα του Κ. Τ. Ρώσσελ έφταναν σε 15.000.000 αναγνώστες