ΣΥΧΕΜ

(Συχέμ) [Ώμος· Ύψωμα Γης].

1. Γιος του Ευαίου αρχηγού Εμμώρ. (Γε 33:19· Ιη 24:32) Όταν ο Ιακώβ εγκαταστάθηκε κοντά στην πόλη Συχέμ (βλέπε Αρ. 4), η κόρη του η Δείνα άρχισε να συναναστρέφεται με κοπέλες εκείνης της πόλης. Ο Συχέμ, ένας άντρας που περιγράφεται ως «ο πιο τιμημένος σε ολόκληρο τον οίκο του πατέρα του», είδε τη Δείνα και «πλάγιασε μαζί της και την ατίμασε». Στη συνέχεια την αγάπησε και ήθελε να την παντρευτεί. Αλλά οι γιοι του Ιακώβ είχαν εξοργιστεί με την όλη υπόθεση, και «με δόλο» είπαν ότι μπορούσαν να προχωρήσουν σε γαμήλιες διευθετήσεις μόνο με περιτμημένους άντρες. Αυτό βρήκε σύμφωνο τον Συχέμ και τον πατέρα του τον Εμμώρ οι οποίοι έπεισαν τους Συχεμίτες να περιτμηθούν. Ωστόσο, προτού προλάβουν οι άρρενες της Συχέμ να αναρρώσουν από την περιτομή, ο Συμεών και ο Λευί, οι γιοι του Ιακώβ, επιτέθηκαν στην πόλη και σκότωσαν τον Εμμώρ, τον Συχέμ και όλους τους άλλους άντρες.—Γε 34:1-31.

2. Γιος του Γαλαάδ από τη φυλή του Μανασσή. Ο Συχέμ έγινε κεφαλή της οικογένειας των Συχεμιτών, οι οποίοι δεν πρέπει να συγχέονται με τους Χαναναίους κατοίκους της Συχέμ.—Αρ 26:28, 30, 31· Ιη 17:2.

3. Γιος του Σεμιδά από τη φυλή του Μανασσή.—1Χρ 7:19.

4. Αρχαία πόλη που συνδέεται με τη Ναμπλούς ή, ακριβέστερα, με το κοντινό Τελλ Μπαλάτα. (Ψλ 60:6· 108:7· ΕΙΚΟΝΑ, Τόμ. 1, σ. 530) Το Τελλ Μπαλάτα βρίσκεται στο ανατολικό άκρο της στενής κοιλάδας που εκτείνεται ανάμεσα στο Όρος Γαριζίν και στο Όρος Εβάλ, περίπου 48 χλμ. Β της Ιερουσαλήμ. Διαθέτει άφθονο νερό, ενώ λίγο ανατολικότερα βρίσκεται μια εύφορη πεδιάδα. Κατά την αρχαιότητα η Συχέμ έλεγχε τις οδούς που διέσχιζαν την κεντρική Παλαιστίνη συνδέοντας την ανατολή με τη δύση και το βορρά με το νότο. (Παράβαλε Κρ 21:19.) Δεδομένου ότι η πόλη δεν είχε το στρατιωτικό πλεονέκτημα του να είναι χτισμένη πάνω σε βουνό, βάσιζε την ασφάλειά της στα οχυρώματά της.—Κρ 9:35.

Όταν ο Άβραμ (Αβραάμ) μπήκε για πρώτη φορά στην Υποσχεμένη Γη, συνέχισε το ταξίδι του ως «την τοποθεσία της Συχέμ» και κατασκήνωσε κοντά στα μεγάλα δέντρα του Μορέχ, όπου αργότερα έχτισε ένα θυσιαστήριο. (Γε 12:6-9) Σχεδόν δύο αιώνες μετά, ο Ιακώβ, επιστρέφοντας από την Παδάν-αράμ, κατασκήνωσε μπροστά στη Συχέμ και αγόρασε μια έκταση γης εκεί. Οι γιοι του Ιακώβ—ο Συμεών και ο Λευί—σε αντίποινα για το βιασμό της αδελφής τους της Δείνας από τον Συχέμ το γιο του Εμμώρ, σκότωσαν τους άντρες της πόλης. (Γε 33:18–34:31) Κατ’ εντολήν του Θεού, ο Ιακώβ έφυγε από τη Συχέμ, αλλά πριν από αυτό πήρε όλους τους θεούς των αλλοεθνών και τα σκουλαρίκια που υπήρχαν στο σπιτικό του και τα έθαψε κάτω από το μεγάλο δέντρο που βρισκόταν κοντά στη Συχέμ. (Γε 35:1-4) Αργότερα, οι γιοι του Ιακώβ έβοσκαν με ασφάλεια τα ποίμνιά τους κοντά στην πόλη, αναμφίβολα επειδή “ο τρόμος από τον Θεό”, ο οποίος είχε αποτρέψει τους γειτονικούς λαούς από το να καταδιώξουν τον Ιακώβ, επιδρούσε ακόμη πάνω τους σε κάποιον βαθμό.—Γε 35:5· 37:12-17.

Όταν οι απόγονοι του Ιακώβ, οι Ισραηλίτες, μπήκαν στην Υποσχεμένη Γη έπειτα από παραμονή δύο και πλέον αιώνων στην Αίγυπτο, έθαψαν τα κόκαλα του Ιωσήφ «στη Συχέμ, στο τμήμα του αγρού που είχε αποκτήσει ο Ιακώβ από τους γιους του Εμμώρ». (Ιη 24:32) Ωστόσο, στην υπεράσπισή του ενώπιον των Ιουδαίων, ο Στέφανος ανέφερε ότι ο Ιωσήφ είχε θαφτεί «στο μνήμα που είχε αγοράσει ο Αβραάμ . . . από τους γιους του Εμμώρ στη Συχέμ». (Πρ 7:16) Η δήλωση του Στεφάνου ήταν ενδεχομένως ελλειπτική. Αν συμπληρώναμε την έλλειψη, η δήλωσή του θα μπορούσε να λέει: «Ο Ιακώβ κατέβηκε στην Αίγυπτο. Και πέθανε αυτός και οι προπάτορές μας, και μεταφέρθηκαν στη Συχέμ και τέθηκαν στο μνήμα που είχε αγοράσει ο Αβραάμ με αντίτιμο ασημένια χρήματα [και σε αυτό που είχε αγοραστεί] από τους γιους του Εμμώρ στη Συχέμ». (Πρ 7:15, 16) Είναι επίσης πιθανό ότι, εφόσον ο Ιακώβ ήταν εγγονός του Αβραάμ, η αγορά αποδόθηκε στον Αβραάμ ως την πατριαρχική κεφαλή. Αυτό θα σήμαινε ότι το όνομα του προπάτορα εφαρμόστηκε στους απογόνους και χρησιμοποιήθηκε για αυτούς όπως χρησιμοποιήθηκε αργότερα τόσο το όνομα Ισραήλ (Ιακώβ) όσο και άλλα ονόματα.—Παράβαλε Ωσ 11:1, 3, 12· Ματ 2:15-18.

Με βάση τον καταμερισμό της Υποσχεμένης Γης σε φυλετικές κληρονομιές, η Συχέμ φαίνεται ότι περιλαμβανόταν στην περιοχή του Μανασσή, δεδομένου ότι βρισκόταν περίπου 3 χλμ. ΒΔ της μεθόριας κωμόπολης Μιχμεθά. (Ιη 17:7) Εφόσον αναφέρεται ότι η Συχέμ βρισκόταν «στην ορεινή περιοχή του Εφραΐμ», μπορεί να ήταν παρεμβαλλόμενη πόλη των Εφραϊμιτών στην περιοχή του Μανασσή. (Ιη 16:9· 1Χρ 6:67) Η πόλη παραχωρήθηκε στη συνέχεια μαζί με άλλες εφραϊμιτικές πόλεις στους Λευίτες και χαρακτηρίστηκε ιερή ως πόλη καταφυγίου. (Ιη 21:20, 21) Λίγο πριν από το θάνατό του, ο Ιησούς του Ναυή σύναξε όλες τις φυλές του Ισραήλ στη Συχέμ, προτρέποντάς τες να υπηρετούν τον Ιεχωβά.—Ιη 24:1-29.

Αν και οι Ισραηλίτες είχαν συνάψει διαθήκη στη Συχέμ δεσμευόμενοι ότι θα υποστήριζαν την αληθινή λατρεία, οι κάτοικοι αυτής της πόλης άρχισαν να λατρεύουν τον Βάαλ-βερίθ. (Κρ 8:33· 9:4) Επίσης στήριξαν τις προσπάθειες που έκανε ο Αβιμέλεχ (γιος του Κριτή Γεδεών και της Συχεμίτισσας παλλακίδας του) να γίνει βασιλιάς. Τελικά, όμως, εξεγέρθηκαν εναντίον του Βασιλιά Αβιμέλεχ. Όταν ο Αβιμέλεχ κατέστειλε την εξέγερση, κατέστρεψε την πόλη και την έσπειρε με αλάτι, γεγονός που ενδεχομένως συμβόλιζε την επιθυμία του να παραμείνει ερημωμένη για πάντα.—Κρ 8:31-33· 9:1-49· παράβαλε Ψλ 107:33, 34· βλέπε ΑΒΙΜΕΛΕΧ Αρ. 4· ΒΑΑΛ-ΒΕΡΙΘ.

Αργότερα η Συχέμ ανοικοδομήθηκε. Εξελίχθηκε σε σημαντική πόλη, πράγμα που υποδηλώνεται από το ότι ο Ροβοάμ ενθρονίστηκε εκεί. (1Βα 12:1) Μετά τη διαίρεση του βασιλείου, ο Ιεροβοάμ, ο πρώτος βασιλιάς του βόρειου βασιλείου, έκανε κάποια οικοδομικά έργα στη Συχέμ και προφανώς κυβέρνησε από εκεί για κάποιο διάστημα. (1Βα 12:25) Αιώνες αργότερα, το 607 Π.Κ.Χ., μετά την καταστροφή της Ιερουσαλήμ από τους Βαβυλωνίους, κάποιοι άντρες από τη Συχέμ πήγαν στην Ιερουσαλήμ για να προσφέρουν λατρεία.—Ιερ 41:5.