Βαράκ​—Κριτής και Απελευθερωτής του Ισραήλ

ΠΟΙΟΣ ήταν ο Κριτής Βαράκ; Πότε έζησε, και με ποια μέσα απελευθέρωσε τον λαό του Ισραήλ; Ο Κριτής Βαράκ ήταν ο τέταρτος μετά τον Ιησού του Ναυή κριτής και ανθρώπινος απελευθερωτής του Ισραήλ. Ήταν ένας άφοβος πολεμιστής, ο οποίος ωδήγησε τον Ισραήλ σε νίκη εναντίον τρομερά υπερτέρων δυνάμεων, απελευθερώνοντας τον Ισραήλ από το καταπιεστικό χέρι του Ιαβείν, Βασιλέως της Χαναάν, αλλά το υπόμνημά του παρουσιάζεται με πραγματική ειλικρίνεια.

Είναι κατάλληλο το ότι εξετάζομε τι έχει να ειπή η Γραφή για τον Κριτή Βαράκ, διότι μας παρουσιάζεται ως ένας άνδρας πίστεως. Ναι, ήταν ένας από εκείνους «οίτινες δια της πίστεως κατεπολέμησαν βασιλείας, . . . έγειναν ισχυροί εν πολέμω, έτρεψαν εις φυγήν στρατεύματα αλλοτρίων.» Εν τούτοις, μια έρευνα σε βιβλία, που πραγματεύονται Βιβλικούς χαρακτήρας και προσωπικότητες, αποκαλύπτει ότι οι συγγραφείς του «Χριστιανικού κόσμου» γενικά τον έχουν αγνοήσει, συγκεντρώνοντας την προσοχή τους στη Δεβόρρα, που ήταν προφήτις στην εποχή του. Αυτή η τάσις παρατηρείται ακόμη και στην ονομασία τέκνων: ακούει κανείς συχνά για μια κόρη που ωνομάσθη Δεβόρρα, αλλά σπανίως για ένα γυιό που του εδόθη το όνομα Βαράκ.​—Εβρ. 11:32-34.

Όπως και ο Μωυσής είχε προειδοποιήσει στην αποχαιρετιστήριο ομιλία του, μετά τον θάνατό του​—μάλλον μετά τον θάνατο του Ιησού του Ναυή και των πρεσβυτέρων της εποχής του—​ο λαός του εστράφη στη λατρεία ψευδών θεών, και μάλιστα επανειλημμένως. (Δευτ. 31:29· Κριτ. 2:17-19) Ήταν σε μια τέτοια εποχή, που ο Ισραήλ είχε και πάλι αποστατήσει από την αγνή λατρεία του Ιεχωβά, όταν «έκλεξαν θεούς νέους», που ο Ιεχωβά επέτρεψε να υποστή ο λαός του καταδυνάστευσι κάτω από τον Ιαβείν, τον βασιλέα της Χαναάν, και τούτο επί είκοσι έτη. Αυτή η κατάστασις ήταν τόσο κακή, ώστε οι λεωφόροι είχαν ερημωθή, «εγκατελείφθησαν αι οδοί», και οι Ισραηλίται «διαβάται περιεπάτουν οδούς πλαγίας.»​—Κριτ. 5:6, 8· 4:1, 2.a

Στρατιωτικώς, η κατάστασις εφαίνετο απελπιστική. Από την πλευρά του καταδυνάστου των, του Βασιλέως Ιαβείν, αυτός διέθετε ένα ισχυρό στράτευμα υπό τον Στρατηγό Σισάρα με μια μεραρχία αρμάτων μάχης, όπως θα λέγαμε, από 900 άρματα με σιδηρά δρέπανα, που μπορούσαν κυριολεκτικά να θερίζουν τα πόδια των στρατιωτών. Από την πλευρά των Ισραηλιτών, δεν υπήρχε ούτε μία λόγχη ή ακόντιο και ασπίδα μεταξύ των 40.000. Η αντίθεσις δύσκολα θα μπορούσε να είναι μεγαλύτερη.​—Κριτ. 5:8.

Αλλά, όπως συμβαίνει συχνά, ο κίνδυνος έκαμε τους Ισραηλίτας να έλθουν στα λογικά τους, κι έτσι διαβάζομε ότι μετενόησαν και έκραξαν στον Ιεχωβά για βοήθεια. Επειδή ο Ιεχωβά είναι πάντοτε πολυεύσπλαγχνος, εισήκουσε και απήντησε στις εκκλήσεις των για βοήθεια. Τα δύο ανθρώπινα όργανα, που κυρίως εχρησιμοποίησε για να επιτελέση αυτό, ήταν η προφήτις Δεβόρρα, η οποία έκρινε τον Ισραήλ εκείνο τον καιρό, και ο Βαράκ, ο γυιός του Αβινεέμ.—Κριτ. 4:3-6.

Η ΠΡΟΦΗΤΙΣ ΚΑΛΕΙ ΤΟΝ ΒΑΡΑΚ

Όταν ήλθε ο καιρός του Ιεχωβά ν’ απαντήση στις προσευχές των Ισραηλιτών που είχαν μετανοήσει, ενέπνευσε τη Δεβόρρα να στείλη μήνυμα στον Βαράκ, που και οι δύο ευρίσκοντο στο βόρειο τμήμα της γης του Ισραήλ: «Δεν προσέταξε Ιεχωβά ο Θεός του Ισραήλ, λέγων, Ύπαγε και σύναξον δύναμιν εν τω όρει Θαβώρ, και λάβε μετά σου δέκα χιλιάδας ανδρών εκ των υιών Νεφθαλί, και εκ των υιών Ζαβουλών, και θέλω επισύρει προς σε εις τον ποταμόν Κισών τον Σισάρα, τον αρχηγόν του στρατεύματος Ιαβείν, και τας αμάξας αυτού, και το πλήθος αυτού, και θέλω παραδώσει αυτόν εις την χείρα σου;»​—Κριτ. 4:6, 7, ΜΝΚ.

Σημειώστε με πόση διακριτικότητα παρουσίασε η προφήτις Δεβόρρα το ζήτημα στον Βαράκ. Δεν το έθεσε ως μια προσταγή εκ μέρους της, μιας γυναικός, αλλά σε μορφή ερωτήσεως, ως να του υπενθύμιζε απλώς τι είχε προστάξει ο Θεός. Μολονότι ήταν κριτής και προφήτις, η Δεβόρρα εκράτησε τη θέσι της, αφήνοντας ένα καλό παράδειγμα για όλες τις Χριστιανές γυναίκες.

Ίσως ο Βαράκ να είχε μερικές αμφιβολίες για την ικανότητά του να στρατολογήση 10.000 άνδρες γι’ αυτή την επιχείρησι· το ότι η Δεβόρρα ήταν πολύ γνωστή θα βοηθούσε. Γι’ αυτό, φαίνεται ότι ήθελε απλώς να αισθάνεται πλησίον του την παρουσία της προφήτιδος ή εκπροσώπου του Θεού, κι έτσι απήντησε στην προφήτιν Δεβόρρα: «Εάν συ έλθης μετ’ εμού, θέλω υπάγει· αλλ’ εάν δεν έλθης μετ’ εμού, δεν θέλω υπάγει.» Σ’ αυτό η Δεβόρρα, προφανώς λίγο απογοητευμένη, απήντησε: «Θέλω ελθεί εξάπαντος μετά σου· πλην δεν θέλεις λάβει τιμήν εν τη οδώ εις την οποίαν υπάγεις· διότι εις χείρα γυναικός θέλει πωλήσει ο Ιεχωβά τον Σισάρα.»​—Κριτ. 4:8, 9, ΜΝΚ.

Εκτιμώντας τη σπουδαιότητα του έργου που ήταν μπροστά του, ο Βαράκ ήθελε την εκπρόσωπο του Θεού, μολονότι συνέπιπτε αυτή να είναι γυναίκα, να είναι μαζί του. Ίσως να εσκέφθη, επίσης, ότι η παρουσία της Δεβόρρας θα ενίσχυε το ηθικό των ανδρών του. Εν τούτοις, αυτό ήταν μια αδικαιολόγητη επιστήριξις σε βραχίονα ανθρώπου. Ήταν ένα ελαφρό ελάττωμα, αλλά ας ενθυμούμεθα ότι, αν αυτός ήταν ένας άνθρωπος χωρίς θέλησι, θα έκανε μνεία ο προφήτης Σαμουήλ για την απελευθέρωσι του Ισραήλ από την χείρα του «Σισάρα αρχηγού του στρατεύματος του Ασώρ» μέσω του Βαράκ; Θα μας ανεφέρετο ως ένα παράδειγμα πίστεως από τον συγγραφέα της προς Εβραίους επιστολής; Δύσκολα!​—1 Σαμ. 12:9-11· Εβρ. 11:32-34.

Με την προφήτιν Δεβόρρα στο πλευρό του ο Βαράκ άρχισε να καλή εθελοντάς, και, φαίνεται, όχι μόνο από τις φυλές Ζαβουλών και Νεφθαλί, αλλά από πολλές από τις άλλες φυλές, επίσης. Αυτό φαίνεται να δείχνη το άσμα της νίκης της Δεβόρρας, διότι οι εκ του Εφραΐμ, Βενιαμίν, Μανασσή (Μαχείρ) και Ισσάχαρ αναφέρονται, επίσης, με επιδοκιμασία, επειδή έλαβαν μέρος στη μάχη, ενώ άλλες φυλές, όπως του Ρουβήν, Δαν και Ασήρ, επικρίνονται διότι «δεν ήλθον εις βοήθειαν του Ιεχωβά.» Εχρειάζετο θάρρος για ν’ ακολουθήσουν τον Βαράκ και τη Δεβόρρα, και κατάλληλα η Δεβόρρα έψαλε αργότερα: «Η καρδία μου είναι προς τους αρχηγούς του Ισραήλ, όσοι μεταξύ του λαού προσέφεραν εαυτούς εκουσίως. Ευλογείτε τον Ιεχωβά.»​—Κριτ. 5:9-18, 23, ΜΝΚ.

Όταν «ανήγγειλαν, προς τον Σισάρα, ότι Βαράκ ο υιός του Αβινεέμ ανέβη εις το όρος Θαβώρ», τότε, όπως ακριβώς είχε δηλώσει ο Ιεχωβά, «συνήθροισεν ο Σισάρα πάσας τας αμάξας αυτού, εννεακοσίας άμαξας σιδηράς [με σιδηρά δρέπανα, ΜΝΚ], και πάντα τον λαόν τον μετ’ αυτού, από Αρωσέθ των εθνών εις τον ποταμόν Κισών»· η όλη εδαφική περιοχή ήταν γνωστή ως κοιλάς του Εσδραελών και ήταν πλησίον της Μεγιδδώ.​—Κριτ. 4:12, 13.

Στην εποχή των βροχών ο Κισών γίνεται ένας πραγματικός χείμαρρος, που πλημμυρίζει στις όχθες του, αλλά συχνά είναι ξηρός στη θερινή περίοδο. Κατά μήκος αυτής της ξηράς κοίτης του ποταμού εβάδισε ο Αρχηγός Σισάρα με τα στρατεύματά του εναντίον του Βαράκ και των ανδρών του στο Όρος Θαβώρ. Πόση πεποίθησι πρέπει να είχε ο Σισάρα με τις ανώτερες δυνάμεις και τον εξοπλισμό του, έχοντας, χωρίς αμφιβολία, αισθήματα όμοια σχεδόν μ’ εκείνα, που είχαν οι θωρακισμένες μεραρχίες του Χίτλερ όταν διέτρεχαν την Πολωνία και την Ολλανδία!

Η ΜΑΧΗ

Ο Βαράκ και οι δυνάμεις του, όμως, δεν ανέμεναν ωσότου να τους επιτεθή ο Σισάρα και οι άνδρες του. Καθώς αυτοί επλησίαζαν, ο Ιεχωβά, μέσω της Δεβόρρας, έδωσε την προσταγή στον Βαράκ: «Σηκώθητι· διότι αύτη είναι η ημέρα, καθ’ ην ο Ιεχωβά παρέδωκε τον Σισάρα εις την χείρα σου· δεν εξήλθεν ο Ιεχωβά έμπροσθέν σου;» Τότε «κατέβη ο Βαράκ από του όρους Θαβώρ, και δέκα χιλιάδες άνδρες κατόπιν αυτού.» Αυτή ήταν πραγματικά μια δοκιμή της πίστεως, να προχωρήση με οπλισμό λίγο περισσότερο από πρόχειρο εναντίον ενός πλήρως ωπλισμένου εχθρού.​—Κριτ. 4:14 ΜΝΚ.

Αλλά προτού ο Βαράκ και οι άνδρες του μπορέσουν να εγκαταστήσουν επαφή με τον εχθρό, ο ίδιος ο Ιεχωβά έκαμε ήδη να βαρύνη η μάχη υπέρ αυτών. Πώς; Με μια αιφνίδια θύελλα και νεροποντή, η οποία μετέβαλε την ξηρά κοίτη του ποταμού Κισών σ’ ένα μαινόμενο χείμαρρο που πλημμύρισε στις όχθες του, και ακινητοποίησε πλήρως τα εννεακόσια άρματα του Σισάρα με τα σιδηρά δρέπανά των. Όπως το αφηγείται η Δεβόρρα στο άσμα της νίκης: «Εκ του ουρανού επολέμησαν, οι αστέρες εκ της πορείας αυτών επολέμησαν εναντίον του Σισάρα. Ο ποταμός Κισών κατέσυρεν αυτούς, ο παλαιός ποταμός, ο ποταμός Κισών. Κατεπάτησας, ψυχή μου, δύναμιν. Τότε κατετρίβησαν οι όνυχες των ίππων από του ορμητικού δρόμου, του ορμητικού δρόμου των επ’ αυτούς ισχυρών.»​—Κριτ. 5:20-22.

Τι μεταστροφή των γεγονότων! Τι τρόμος πρέπει να κατέλαβε τις καρδιές του Σισάρα και των ανδρών του! Όχι ότι δεν υπήρχε τρόπος να γίνη πια μάχη. Καθόλου. Υπήρχε ακόμη η περίπτωσις του Βαράκ και των ανδρών του, που αντιμετώπιζαν ένα πλήρως εξωπλισμένον εχθρό με μόνο ένα πρόχειρο οπλισμό, και αυτό απαιτούσε θάρρος: «Ο Ζαβουλών είναι λαός προσφέρων την ζωήν αυτού εις θάνατον, και ο Νεφθαλί, επί τα ύψη της πεδιάδος.» Ποια ήταν η έκβασις της μάχης; «Κατετρόπωσεν ο Ιεχωβά τον Σισάρα, και πάσας τας αμάξας, και παν το στράτευμα, εν στόματι μαχαίρας, έμπροσθεν του Βαράκ. . . . Κατεδίωξε δε ο Βαράκ κατόπιν των αμαξών και κατόπιν του στρατεύματος, έως της Αρωσέθ των εθνών και έπεσε παν το στράτευμα του Σισάρα εν στόματι μαχαίρας.» Κανείς δεν έμεινε, εκτός από τον Στρατηγό Σισάρα, ο οποίος κατέβη από την άμαξα και έφυγε «πεζός εις την σκηνήν της Ιαήλ γυναικός του Έβερ του Κεναίου· διότι ήτο ειρήνη μεταξύ του Ιαβείν βασιλέως της Ασώρ και του οίκου Έβερ του Κεναίου.» Η κατατρόπωσις ήταν πλήρης!​—Κριτ. 5:18· 4:15-17, ΜΝΚ.

Τι αντιστροφή για τον υπερήφανο Στρατηγό Σισάρα! Αντί να επιστρέψη θριαμβευτής επί κεφαλής των εννεακοσίων αρμάτων του, τον βλέπομε πεζόν, καταβρεγμένο και καταρρυπωμένο με λάσπη. Εξαντλημένος και αναζητώντας μέρος να κρυφθή, ήταν πολύ ευτυχής που τον υπεδέχθη η Ιαήλ, και που εδέχθη τη φιλόξενη προσφορά της δροσερού γάλακτος. Αισθανόμενος τον εαυτό του ασφαλή, λόγω της ειρήνης, που υπήρχε μεταξύ του Έβερ και του βασιλέως του, του Ιαβείν, ο Σισάρα εζήτησε από την Ιαήλ ν’ αρνηθή την παρουσία του και αμέσως εκοιμήθη βαθιά.​—Κριτ. 4:18-20.

Αλλά η Ιαήλ είχε άλλες σκέψεις. Πραγματικά, ο σύζυγός της είχε θεωρήσει σκόπιμο να συνάψη μια συνθήκη ειρήνης με τον Βασιλέα Ιαβείν, αλλά εκείνη συμπαθούσε τους Ισραηλίτας. Μήπως ο Μωυσής δεν είχε πάρει σύζυγο από αυτούς; Μήπως ο Βασιλεύς Ιαβείν δεν κατεπίεζε τους Ισραηλίτας; Τώρα ήταν καιρός να δείξη ποια ήταν η στάσις της, κι έτσι έκαμε χρήσι αυτού που θα μπορούσαμε να ονομάσωμε πολεμική στρατηγική. Έδωσε στον εχθρό της ένα αίσθημα ασφαλείας για να μπορέση να τον εκτελέση, πράγμα που το έκαμε με το να εμπήξη ένα πάσσαλο σκηνής στους κροτάφους του. Όταν ήλθε ο Βαράκ αναζητώντας τον Στρατηγό Σισάρα, του έδειξε τον άνθρωπο που αναζητούσε, αλλά νεκρό. Έτσι, σύμφωνα με τα λόγια της Δεβόρρας, ο Ιεχωβά παρέδωσε τον υπερήφανο Σισάρα στα χέρια μιας γυναικός.​—Κριτ. 4:9, 21, 22.

Αυτό μπορεί να διήγειρε στον Βαράκ κάποιο θαυμασμό για την Ιαήλ, αφού μ’ αυτό δεν έδειξε μήπως πού έκλειναν οι συμπάθειές της στον αγώνα μεταξύ Χαναναίων και Ισραηλιτών; Τι μπορούσε να λεχθή για την επινοητικότητά της στην εξεύρεσι του μέσου, με το οποίο να θανατώση τον Στρατηγό Σισάρα; Οι άνδρες του Βαράκ εξηρτώντο κατά μέγα μέρος από πρόχειρα όπλα, και η Ιαήλ έδειξε πόσο αποτελεσματικά ήσαν αυτά! Ναι, γιατί, τέλος πάντων, για τον Βαράκ το κύριο ζήτημα ήταν η νίκη των δυνάμεων του Ιεχωβά κατά των ειδωλολατρών Χαναναίων. Αυτό το απέδειξε με το να ωθήση τον πόλεμο ως το έσχατο όριό του, όπως διαβάζομε: «Εκραταιούτο η χειρ των υιών Ισραήλ, και κατίσχυεν επί Ιαβείν βασιλέα Χαναάν, εωσού εξωλόθρευσαν τον Ιαβείν βασιλέα Χαναάν. Και ανεπαύθη η γη τεσσαράκοντα έτη.»​—Κριτ. 4:23, 24· 5:31.

«ΔΙΑ ΤΗΝ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΝ ΗΜΩΝ»

Εις Ρωμαίους 15:4 μάς λέγεται ότι «όσα προεγράφησαν, δια την διδασκαλίαν ημών προεγράφησαν.» Αυτό, επομένως, περιλαμβάνει και την αφήγησι της νίκης του Ισραήλ υπό τον Αρχηγό Βαράκ. Κατάλληλα, φέρεται υπ’ όψι μας ως ένα παράδειγμα πίστεως, διότι αυτός, μαζί μ’ εκείνους που τον ακολούθησαν, ήταν πρόθυμος να διακινδυνεύση τη ζωή του στην υπόθεσι του Ιεχωβά, και ο Ιεχωβά τού εχάρισε τη νίκη εναντίον εχθρού που διέθετε τρομακτική υπεροχή. Οι Χριστιανοί παρομοιάζονται με στρατιώτες και θα μπορούσε, επίσης, να λεχθή ότι αντιμετωπίζουν δυνάμεις τρομακτικά υπέρτερες, τον Σατανά και τους δαίμονές του, και όλους τους ορατούς αντιπροσώπους των καθώς κι εκείνους που βρίσκονται κάτω από τον έλεγχό τους. Αλλά οι Χριστιανοί με ισχυρή πίστι μπορούν να νικήσουν τον κόσμο και ν’ αντισταθούν αποτελεσματικά στον Διάβολο.​—Ιωάν. 16:33· Εφεσ. 6:12· 2 Τιμ. 2:3· Ιάκ. 4:7· 1 Ιωάν. 5:4.

Υπάρχουν ακόμη περισσότερα σ’ αυτή τη θεόπνευστη αφήγησι· υπάρχει, επίσης, η προφητική της σημασία. Πώς μπορούμε να είμεθα βέβαιοι γι’ αυτό; Διότι η κατατρόπωσις και η ήττα του Σισάρα και των δυνάμεών του έλαβε χώραν στις κοιλάδες της Μεγιδδώ, η πρώτη από τις μάχες που έκαμε τη θέσι εκείνη διάσημη και οι οποίες μάχες εχρησίμευσαν ως σύμβολα του πολέμου της ημέρας εκείνης της μεγάλης του Θεού του Παντοκράτορος, του Αρμαγεδδώνος. (Αποκάλ. 16:14, 16) Αυτό τονίζεται περαιτέρω από την προφητική προσευχή του ψαλμωδού: «Κάμε εις αυτούς, ως εις . . . τον Σισάραν, ως εις τον Ιαβείν εν τω χειμάρρω Κεισών οίτινες απωλέσθησαν εν Εν-δωρ· έγειναν κόπρος δια την γην.»​—Ψαλμ. 83:9, 10, 18· Ιερεμ. 25:33.

Εφόσον εκείνος, ο οποίος θα πολεμήση επιτυχώς στη μάχη του Αρμαγεδδώνος υπέρ του Ιεχωβά και του ονόματός του θα είναι ο Ιησούς Χριστός, μαζί με τις ουράνιες στρατιές του, έπεται ότι ο Βαράκ εξεικονίζει τον Ιησού Χριστό. (Αποκάλ. 2:27· 19:11-21) Ο βασιλεύς της Χαναάν Ιαβείν, πρώτιστος καταπιεστής του Ισραήλ, λογικώς εξεικονίζει τον Σατανά ή Διάβολο, τον πρώτιστο καταπιεστή του λαού του Θεού, ενώ οι αντιπρόσωποί του στη γη, οι οποίοι εκτελούν τις εντολές του, εξεικονίζονται καλώς από τον Στρατηγό Σισάρα. Τι μπορεί να λεχθή για την Ιαήλ; Ποιον εξεικονίζει;

Επειδή δεν ήταν από το έθνος Ισραήλ, πρέπει να εξεικονίζη κάποιον άλλον εκτός από τους πνευματικούς Ισραηλίτας. Λογικώς εξεικονίζει τον ‘πολύν όχλον’, που είδε ο απόστολος Ιωάννης αφού είχε ιδεί τις 144.000 του πνευματικού Ισραήλ, ο οποίος όχλος εξήρχετο από όλα τα έθνη, τους λαούς και τις γλώσσες. Αυτοί συμμετέχουν στον αίνο του Ιεχωβά Θεού και δείχνουν την νομιμοφροσύνη τους στον μεγαλύτερο Βαράκ, Ιησού Χριστό, και στον πνευματικόν Ισραήλ με το να θεωρούν τους αντιπροσώπους του Σατανά ως νεκρούς.​—Αποκάλ. 7:9-11.b

Πραγματικά, ό,τι προεγράφη χρησιμεύει στο να ενισχύση την πίστι μας, να μας ενθαρρύνη και να ρίξη φως στις τρίβους μας!​—Ψαλμ. 119:105.

[Υποσημειώσεις]