Ανακούφισις από Κατάθλιψι — ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ της Σκοπιάς

Ανακούφισις από Κατάθλιψι

Αισθάνεσθε κατάθλιψη; Αν Ναι, Πολλά Μπορείτε να Κάνετε γι’ Αυτήν.

Ο ΚΑΖΙΜΙΡ ήταν ένας πολύ ευτυχισμένος άνθρωπος. Είχε υπηρετήσει πολλά χρόνια ως Χριστιανός ιεραπόστολος σε μια ξένη χώρα. Κατόπιν μια μέρα, λόγο δηλητηριάσεως από DDT, έπαθε μερική παράλυσι, αυτό τον ανάγκασε ν’ αποσυρθή από τον ιεραποστολικό αγρό, όχι όμως και να διάγη μια ζωή αδρανείας.

Μολονότι ποτέ δεν ανέκτησε πλήρως τη χρήσι των μελών του σώματός του, συνέχισε την ολοχρόνια διακονία με τον καλύτερο τρόπο που μπορούσε ωσότου κάποια μέρα προσφάτως υπέκυψε από καρδιακή προσβολή σε ηλικία εξήντα έξη ετών. Μπορούσε να αισθάνεται πολλή κατάθλιψι λόγω της μεγάλης δυσκολίας που είχε ν’ ανταπεξέρχεται στην κατάστασί του, αλλ’ άφησε να τον καταλάβη ένα τέτοιο αίσθημα; Όχι· συνέχισε τη χαρωπή και διαχυτική διάθεσί του για τη δική του ευλογία καθώς και για την ευλογία εκείνων που ήσαν γύρω του. Έδωσε καλό παράδειγμα για τους άλλους οι οποίοι είναι δυνατόν να υφίστανται μερικές φορές δοκιμασίες κι’ έτσι να έχουν τάσι να αισθάνωνται κατάθλιψι.

ΕΝΑ ΓΕΝΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ

Το να αισθάνεται κανείς κατάθλιψι σημαίνει να αισθάνεται θλιμμένος, μελαγχολικός, απελπισμένος. Σημαίνει να είναι αποθαρρυμένος, να έχη συντετριμμένο πνεύμα. Σημαίνει να είναι απαισιόδοξος για το παρόν και για το μέλλον.

Πολλοί άνθρωποι σήμερα αισθάνονται κατάθλιψι εξαιτίας των αθλίων συνθηκών του κόσμου. Άλλοι αισθάνονται απελπισμένοι λόγω κακής υγείας, προχωρημένης ηλικίας ή κάποιου σωματικού εμποδίου, όπως η εξασθένησις της οράσεως. Πολλοί άλλοι αισθάνονται κατάθλιψι λόγω μοναξιάς, όπως συμβαίνει με άγαμους άνδρες και γυναίκες, που δεν είναι πια νέοι ή μ’ εκείνους οι οποίοι έχουν χάσει ένα προσφιλές πρόσωπο που πέθανε.

Άλλοι πάλι αφήνουν τα σφάλματα, τις δοκιμασίες και τις αδικίες που έχουν υποστή να τους θλίβουν το πνεύμα. Μερικές φορές άνθρωποι που αγαπούν τη δικαιοσύνη αποθαρρύνονται λόγω των αδυναμιών και των ελαττωμάτων τους. Αλλά και ένας Χριστιανός διάκονος είναι πιθανόν να αισθάνεται μελαγχολία λόγω της εναντιώσεως ή αδιαφορίας που συναντά καθώς συνεχίζει να κηρύττη το ευαγγέλιον της βασιλείας του Θεού.

ΣΑΣ ΘΛΙΒΟΥΝ ΟΙ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ;

Μήπως σας θλίβουν; Αν ναι, τουλάχιστον είναι καλύτερο αντί να εξάπτεσθε και να καταφεύγετε στη βία όπως κάνουν πολλοί άνθρωποι σήμερα. Αυτά τα άτομα απλώς χειροτερεύουν τα πράγματα για τον εαυτό τους και για τους άλλους. Ευτυχώς, υπάρχει και μια άλλη λύσις. Δεν είναι ανάγκη να αισθάνεσθε ούτε κατάθλιψι ούτε εκρηκτική οργή. Μπορείτε να βρήτε παρηγοριά στο Λόγο του Θεού. Εκείνος βλέπει τι συμβαίνει.—Εβρ. 4:13.

Ναι, προσέξτε τον σοφό Βασιλέα Σολομώντα ο οποίος έδωσε την εξής συμβουλή: «Εάν ίδης κατάθλιψιν πένητος, και παραβίασιν κρίσεως και δικαιοσύνης . . . μη θαυμάσης διά τούτο· διότι ο επί τον υψηλόν υψηλότερος επιτηρεί· και επί τούτους [υπάρχουν] υψηλότεροι.»—Εκκλησ. 5:8.

Ο Ιεχωβά Θεός όχι μόνο βλέπει όλα όσα συμβαίνουν, αλλά και στον ωρισμένο του καιρό θα διορθώση τα πράγματα, όπως ακριβώς μας βεβαιώνει ο Σολομών: «Επειδή η κατά του πονηρού έργου απόφασις δεν εκτελείται ταχέως, δια τούτο η καρδία των υιών των ανθρώπων είναι όλη έκδοτος εις το να πράττη το κακόν. Αν και ο αμαρτωλός πράττη κακόν εκατοντάκις, και μακροημερεύη, εγώ όμως γνωρίζω βεβαίως ότι θέλει είσθαι καλόν εις τους φοβουμένους τον Θεόν, οίτινες φοβούνται από προσώπου αυτού· εις δε τον ασεβή δεν θέλει είσθαι καλόν, και δεν θέλουσι μακρυνθή αι ημέραι αυτού, αίτινες παρέρχονται ως σκιά· διότι δεν φοβείται από προσώπου του Θεού.»—Εκκλησ. 8:11-13.

Είναι αλήθεια ότι αυτά τα λόγια έχουν γραφή πριν από πολύν καιρό, αλλ’ η εκπλήρωσις της Βιβλικής προφητείας μας δίνει λόγους να πιστεύωμε ότι αυτή η γενεά θα δη να εγείρεται ο Ιεχωβά Θεός με έξαψιν οργής για να εξαφανίση κάθε πονηρία. (Ματθ. 24:3-34· Σοφον. 3:8) Εφόσον έτσι έχουν τα πράγματα, έχετε λόγους να κάμετε όπως είπε ο Ιησούς, «Ανακύψατε και σηκώσατε τας κεφαλάς σας· διότι πλησιάζει η απολύτρωσίς σας.»—Λουκ. 21:28.

ΜΗΠΩΣ Η ΑΙΤΙΑ ΕΙΝΑΙ ΣΩΜΑΤΙΚΗ;

Ή μήπως η κατάθλιψίς σας οφείλεται σε κάποια κατάστασι σωματικής καταπτώσεως; Η κακή κατάστασις υγείας κάνει συχνά να φαίνωνται τα πράγματα καταθλιπτικά· πολύ χειρότερα από ότι είναι στην πραγματικότητα. Αν αυτό συμβαίνη, τότε προσπαθήστε να θεραπεύσετε τα πράγματα με το να είσθε μετριοπαθής σε όλα τα πράγματα, στην εργασία, στην αναψυχή και στην τροφή. Μάθετε ν’ αναπαύεσθε, και φροντίστε να αναπαύεσθε και να κοιμάστε αρκετά. Αν η εργασία σας είναι καθιστική ή ο τρόπος της ζωής σας δεν απαιτεί πολλή κίνησι, ίσως βρίσκετε ότι κάποιο είδος καθημερινής ασκήσεως είναι πολύ βοηθητικό.

Αίσθημα καταθλίψεως μπορεί επίσης να προκληθή από κάποιο σωματικό μειονέκτημα. Αν αυτό είναι το πρόβλημά σας, τότε σκεφθήτε τον απόστολο Παύλο. Λέγει ότι υπέφερε από ‘σκόλοπα εις την σάρκα,’ από τον οποίο παρεκάλεσε επανειλημμένως τον Θεό να τον απαλλάξη. Αλλ’ ο Θεός, αντί να ελευθερώση τον Παύλο απ’ αυτό το φορτίο, του είπε: «Αρκεί εις σε η χάρις μου· διότι η δύναμίς μου εν αδυναμία δεικνύεται τελεία.» Ο Παύλος, αντί να αισθάνεται κατάθλιψι διότι δεν είχε απομακρυνθή αυτό το εμπόδιο, είπε: «Με άκραν λοιπόν ευχαρίστησιν θέλω καυχηθή μάλλον εις τας αδυναμίας μου, δια να κατοικήση εν εμοί η δύναμις του Χριστού.» Ναι, κάμετε την αδυναμία σας αιτία καυχήσεως εις τον Κύριον μάλλον παρά αιτία καταθλίψεως και κάμετέ το αυτό με το να προχωρήτε παρά την ύπαρξί του! Ως ένα σύγχρονο παράδειγμα σκεφθήτε τον διάκονο Καζιμίρ, που αναφέραμε στην αρχή.—2 Κορ. 12:7-9.

Εξ άλλου, είναι πιθανόν η κατάθλιψίς σας να έχη μια ποιο βαθιά ριζωμένη αιτία. Είναι γνωστό ότι η υπογλυκαιμία, δηλαδή η έλλειψις σακχάρου στο αίμα, μπορεί να κάμη το άτομο να αισθάνεται κατάθλιψι, επίσης οι μεταλλαγές στις γυναίκες ή η ‘αλλαγή της ζωής’ μπορεί να είναι οι αιτίες που αισθάνονται έτσι. Σ’ αυτές τις περιπτώσει η λύσις μπορεί να βρίσκεται στο ορθό είδος θεραπείας ή φαρμάκου.

ΜΗΠΩΣ Η ΜΟΝΑΞΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΑΙΤΙΑ;

Η μοναξιά μπορεί να είναι πολύ οδυνηρή. Και για τους νέους η αιτία μπορεί επίσης να είναι η νοσταλγία. Αν ένα απ’ αυτά τα δύο είναι η αιτία της καταθλίψεώς σας, τότε αγωνισθήτε να την θεραπεύσετε. Παραδεχθήτε το γεγονός ότι κάτω από τις παρούσες συνθήκες ο καθένας δεν μπορεί ν’ απολαμβάνη μια χαρούμενη οικογενειακή ζωή. Αν σας λείπη ο σύντροφος, θυμηθήτε ότι όλα τα έγγαμα άτομα δεν είναι ευτυχισμένα και ότι έγγαμα άτομα μπορούν επίσης να αισθάνωνται μοναξιά μολονότι δεν είναι μόνα. Πώς αυτό; Επειδή δεν έχουν επικοινωνία μεταξύ των με τον τρόπο που θα έπρεπε.—1 Κορ. 7:28.

Κάτι για το οποίο πρέπει ν’ αγωνίζωνται όλα τα άτομα που αισθάνονται μοναξιά είναι να μάθουν να επικοινωνούν με άλλους. Εξωτερικεύετε τα αισθήματά σας, να είσθε πρόθυμος ν’ αρχίζετε συζήτησι. Γιατί να μη παρεκκλίνετε από την πορεία σας για να δείξετε ανιδιοτελές ενδιαφέρον για τους άλλους; Αναζητείτε εκείνους που είναι επίσης μόνοι. Αυτό θα είναι ωφέλιμο και για σας και για άλλους. Όπως συμβουλεύει ο απόστολος: «Παρηγορείτε τους ολιγοψύχους [τις καταθλιμμένες ψυχές, ΜΝΚ] .»—1 Θεσ. 5:14.

Καλλιεργείτε, μια στενή σχέσι με τον Δημιουργό σας, Ιεχωβά Θεό, με το να καταφεύγετε στον Λόγο του, τη Γραφή. Ιδιαίτερα οι Ψαλμοί, τα Ευαγγέλια και οι θεόπνευστες επιστολές των Χριστιανικών Ελληνικών Γραφών είναι γεμάτα από αντίδοτα για την κατάθλιψι. Αλλά μη τα διαβάζετε βιαστικά· δεν μπορείτε ν’ αντλήσετε πολλή παρηγορία από ένα γρήγορο διάβασμα. Διαβάζετε μεγαλοφώνως, αν το επιτρέπουν οι περιστάσεις· αλλά και όταν ακόμη διαβάζετε σιωπηρά, διαβάζετε με τρόπο που αντιλαμβάνεσθε σαφώς την ορθή έκφρασι. Προσέξτε τα λόγια του Ιησού: «Έλθετε προς με, πάντες οι κοπιώντες και πεφορτισμένοι, και εγώ θέλω σας αναπαύσει. Άρατε τον ζυγόν μου εφ’ υμάς, και μάθετε απ’ εμού· . . . και θέλετε ευρεί ανάπαυσιν εν ταις ψυχαίς υμών.»—Ματθ. 11:28-30.

Μια άλλη βοήθεια για την υπερνίκησι της μοναξιάς είναι ν’ απευθύνεσθε συχνότερα στον Ιεχωβά Θεό με προσευχή, όχι μόνον σε ωρισμένες ώρες την ημέρα. Προσέχετε τη συμβουλή να ‘προσκαρτερήτε εις την προσευχήν,’ και να ‘προσεύχεσθε αδιαλείπτως.’ Εφόσον έχετε αυτό το πολύτιμο προνόμιο της προσευχής, δεν πρέπει να αισθάνεσθε ποτέ μοναξιά, διότι έχετε πάντοτε κάποιον στον οποίο μπορείτε να μιλήσετε, τον Ιεχωβά Θεό. Χωρίς αμφιβολία, η προσευχή είναι ένας από τους τρόπους με τους οποίους μπορείτε ν’ ακολουθήσετε τη συμβουλή: «Επίρριψον εις τον Ιεχωβά το φορτίον σου, και αυτός θέλει σε ανακουφίσει· δεν θέλει ποτέ συγχωρήσει να σαλευθή ο δίκαιος.»—Ρωμ. 12:12· 1 Θεσ. 5:17· Ψαλμ. 55:22, ΜΝΚ.

Ούτε πρέπει να παραβλέψετε το γεγονός ότι μπορείτε να αντλήσετε παρηγοριά και αναψυχή παίζοντας τους δίσκους με τους ύμνους της Βασιλείας που έχει παραγάγει η Εταιρία Σκοπιά. Όχι μόνο η ωραία μουσική των ενεργεί ως αντίδοτο για την κατάθλιψι, αλλά και τα λόγια που συνδέονται μ’ αυτούς τους ύμνους, όπως, παραδείγματος χάριν, ο αριθμ. 97, «Βάλσαμον στη Γαλαάδ» ενεργούν επίσης.

ΚΑΤΑΘΛΙΒΕΣΘΕ ΛΟΓΩ ΤΩΝ ΑΔΙΚΙΩΝ;

Μήπως αισθάνεσθε κατάθλιψι για τα κακά, ή είσθε συντετριμμένος από τις αδικίες που πρέπει να υφίστασθε; Είσθε μεταξύ των πολλών θυμάτων της φυλετικής διακρίσεως; Ή μήπως αισθάνεσθε κατάθλιψι επειδή σας αδίκησε ένας συγγενής ή φίλος;

Σήμερα υπάρχει η τάσις ν’ ανταποδίδη κανείς με το ίδιο νόμισμα σ’ εκείνους που τον έχουν κάμει να υποφέρη, αλλά ο Λόγος του Θεού συμβουλεύει επανειλημμένως το αντίθετο: «Εις μηδένα μη ανταποδίδετε κακόν αντί κακού· . . . Μη εκδικήτε εαυτούς αγαπητοί· αλλά δότε τόπον τη οργή· διότι είναι γεγραμμένον, ‘Εις εμέ ανήκει η εκδίκησις· εγώ θέλω κάμει ανταπόδοσιν, λέγει ο Ιεχωβά.»—Ρωμ. 12:17, 19, ΜΝΚ.

Αντί ν’ ανταποδίδετε κακόν αντί κακού, αναφέρετε το ζήτημα στον Ιεχωβά Θεό με προσευχή και προσπαθείτε να κάνετε καλό σ’ εκείνους που σας έχουν βλάψει. Βρήτε παρηγοριά στην υπόσχεσι του Θεού ο οποίος κατοικεί ‘μετά του συντετριμμένου την καρδίαν, και του ταπεινού το πνεύμα, και να ζωοποιή την καρδίαν των συντετριμμένων.’ Σκεφθήτε! Ο «Ύψιστος και Υπέρτατος,» ο μέγας Κυρίαρχος του σύμπαντος, Ιεχωβά Θεός, ενδιαφέρεται για τους ταπεινούς και τους συντετριμμένους!—Ησ. 57:15.

Έχετε υπ’ όψιν ότι ο Ιεχωβά είναι όχι μόνο δίκαιος, αλλ’ επίσης σοφός και στοργικός Θεός. Αναμένει να ενεργήση ως τότε που θα είναι ο καλύτερος καιρός για να θέση τέρμα στις αδικίες. Όπως παρετήρησε πολύ καλά ο Βασιλεύς Σολομών, ο Θεός έχει έναν ωρισμένο καιρό για το κάθε τι, έναν καιρό για την ανοχή των κακών συνθηκών, κι’ έναν καιρό για τον τερματισμό των και την επικράτησι δικαιοσύνης, χαράς και ειρήνης. Γι’ αυτό πιστεύετε και κάνετε εκείνο που είπε ότι έκαμε ο προφήτης του Θεού Μιχαίας: «Θέλω προσμείνει τον Θεόν της σωτηρίας μου.» Είναι συμφέρον σας να μάθετε να προσμένετε και να υπομένετε αυτά τα πράγματα.—Εκκλησ. 3:1, 8· Μιχ 7:7.

ΑΔΥΝΑΜΙΕΣ ΚΑΙ ΕΛΑΤΤΩΜΑΤΑ

Η κατάθλιψις μπορεί να σας συμβαίνη επειδή σαν άνθρωπος που αγαπά δικαιοσύνη θλίβεσθε για τις αδυναμίες και τα ελαττώματά σας. Ίσως δυσκολεύεσθε να ελέγχετε τη γλώσσα σας ή την ψυχική σας διάθεσι. Ή πιθανόν να έχετε κάποιο κρυφό ελάττωμα που σας βασανίζει. Ο Λόγος του Θεού μάς βεβαιώνει ότι «εάν ομολογώμεν τας αμαρτίας ημών, είναι πιστός και δίκαιος, ώστε να συγχωρήση εις ημάς τας αμαρτίας, και καθαρίση ημάς από πάσης αδικίας.» Και αν οι Χριστιανοί πρέπει να συγχωρούν ο ένας τον άλλον εβδομηκοντάκις επτά, ασφαλώς ο Θεός θα το κάμη επίσης.—1 Ιωάν. 1:9· Ματθ. 18:22.

Αντλήστε επίσης παρηγοριά από το γεγονός ότι κανένας Χριστιανός δεν έχει ν’ αγωνισθή λιγώτερο από τον απόστολο Παύλο εναντίον της αμαρτίας που είχε στο σώμα του. Έγραψε το εξής: «Δεν πράττω το αγαθόν, το οποίον θέλω· αλλά το κακόν το οποίον δεν θέλω, τούτο πράττω.» Ωμίλησε επίσης για τον εαυτό του ως ένα ‘ταλαίπωρο άνθρωπο’! αλλά κατόπιν ευχαριστεί τον Θεό, διότι με το νου του μπορούσε να υπηρετή τον Θεό.—Ρωμ. 7:19-25.

ΜΗΠΩΣ Η ΑΔΙΑΦΟΡΙΑ, Η ΕΝΑΝΤΙΩΣΙΣ Ή Ο ΔΙΩΓΜΟΣ ΕΙΝΑΙ Η ΑΙΤΙΑ;

Είσθε ένας δούλος του Ιεχωβά που αισθάνεται κατάθλιψι λόγω της απαθείας ή της εχθρότητος που συναντά στη διακονία; Μήπως έχετε μοχθήσει σκληρά κι’ εν τούτοις τ’ αποτελέσματα των κόπων σας είναι πολύ πτωχά;

Αλλά τι λέγουν οι Γραφές; Μήπως δεν μας δίνουν να εννοήσωμε ότι αυτή μπορεί να είναι η μερίς των Χριστιανών; Ασφαλώς! Τι μας λέγει λοιπόν να κάνωμε ο μαθητής Ιάκωβος; (5:10, ΜΝΚ) «Λάβετε, αδελφοί μου, παράδειγμα της κακοπαθείας και της μακροθυμίας τους προφήτας, οίτινες ελάλησαν εν τω ονόματι του Ιεχωβά.» Ένας τέτοιος προφήτης ήταν ο Ιερεμίας. Μολονότι μερικές φορές αισθανόταν κατάθλιψι, ωστόσο δεν απελπίσθηκε ούτε εγκατέλειψε την υπηρεσία του. Ακόμη και ύστερ’ από την καταστροφή της Ιερουσαλήμ μπορούσε να λέγη: «Αγαθός ο Ιεχωβά εις τους προσμένοντας αυτόν, εις την ψυχήν την εκζητούσαν αυτόν.»—Θρήνοι 3:25, ΜΝΚ· Ιερεμ. 20:8, 9.

Ή σκεφθήτε τι υπέμεινε ο απόστολος Παύλος, όπως μας λέγει γι’ αυτά στα εδάφια 2 Κορινθίους 11:22-33. ωστόσο μπορούσε να γράψη: «Κατά πάντα θλιβόμενοι, αλλ’ ουχί στενοχωρούμενοι· απορούμενοι, αλλ’ ουχί απελπιζόμενοι· καταβαλλόμενοι, αλλ’ ουχί απολλύμενοι.»—2 Κορ. 4:8-10.

Αφήνετε επίσης να σας παρηγορούν τα λόγια του Ιησού: «Εν τω κόσμω θέλετε έχει θλίψιν· αλλά θαρσείτε· εγώ ενίκησα τον κόσμον.» (Ιωάν. 16:33) Εφόσον εξακολουθείτε να προχωρήτε με ζήλο στη Χριστιανική διακονία παρά την αδιαφορία ή την εναντίωσι, τότε νικάτε τον κόσμο. Ενεργώντας έτσι αποδεικνύετε τον Θεό αληθή και τον Σατανά ή Διάβολο ψεύτη, κι’ έτσι κερδίζετε αιώνια ζωή και ευφραίνετε την καρδιά του Ιεχωβά Θεού. Τι περισσότερο θα μπορούσατε να επιθυμήσετε;—Παροιμ. 27:11· Ματθ. 10:22.

«ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΙΣΤΙΝ ΣΑΣ»

Κάποτε δύο τυφλοί παρεκάλεσαν τον Ιησού να τους ελεήση. Ο Ιησούς με τη σειρά του τους ρώτησε: «Πιστεύετε ότι δύναμαι να κάμω τούτο;» Όταν απήντησαν ότι επίστευαν, ο Ιησούς απεκατέστησε την όρασί των, λέγοντας: «Κατά την πίστιν σας ας γείνη εις εσάς.»—Ματθ. 9:27-30.

Οποιαδήποτε κι’ αν είναι η αιτία της καταθλίψεώς σας—οι συνθήκες του κόσμου, η σωματική αναπηρία, η μοναξιά, οι κακουχίες, οι αδυναμίες και τα ελαττώματα, η αδιαφορία ή ο διωγμός—υπάρχει αξιόπιστη και αλάνθαστη βοήθεια διαθέσιμη για να την υπερνικήσετε. Ο Λόγος του Θεού είναι γεμάτος από επιβεβαιωτικές υποσχέσεις. Πρέπει όμως να πιστεύετε, όπως είπε ο Ιησούς σ’ εκείνους τους τυφλούς: ‘Κατά την πίστιν σας θα γίνη εις εσάς.’ Και πρέπει αυτή να είναι πραγματική πίστις, πίστις η οποία αποδεικνύει με έργα ότι είναι ζώσα, πίστις η οποία καταβάλλει γνησία προσπάθεια, όπως ετόνισε ο μαθητής Ιάκωβος: «Διότι καθώς το σώμα χωρίς πνεύματος είναι νεκρόν, ούτω και η πίστις χωρίς έργων είναι νεκρά.»—Ιακ. 2:26.

Δεν είναι αρκετό να διαβάσετε απλώς αυτό το άρθρο. Κάμετε κάτι γι’ αυτήν! Διαθέτετε περισσότερο χρόνο για να διαβάζετε το Λόγο του Θεού, να σκέπτεσθε στοχαστικά όταν μιλάτε στον Θεό, εξωτερικεύετε τα αισθήματά σας, φροντίζετε να παρηγορήτε άλλους και συναναστρέφεσθε με γνησίους Χριστιανούς. Ενεργώντας έτσι μπορείτε ν’ αναμένετε την επαλήθευσι των λόγων του ψαλμωδού στην περίπτωσί σας: «Οι σπείροντες μετά δακρύων, εν αγαλλιάσει θέλουσι θερίσει.»—Ψαλμ. 126:5.