Πώς οι Γυναίκες Μπορούν Πραγματικά να Ελευθερωθούν
«ΓΥΝΑΙΚΕΣ, ΕΝΩΘΗΤΕ! Η ΓΥΝΑΙΚΕΙΑ ΑΔΕΛΦΟΤΗΣ ΕΙΝΑΙ ΙΣΧΥΡΗ!» Αυτό ήταν το σύνθημα των διαδηλωτών στη διαμαρτυρία εναντίον του Διαγωνισμού των Καλλιστείων της Μις Αμερικής στο 1969 στην Ατλάντικ Σίτυ. Εγώ ήμουν εκεί, παρακολουθώντας τη διαδήλωσι για τις ειδήσεις του Ραδιοσταθμού της Κολούμπια. Ο διορισμός, που τον πήρα μόνον κατά τύχη, αποδείχθηκε ότι ήταν σημείον στροφής στη ζωή μου.
Δεν ήμουν τακτική δημοσιογράφος. Η θέσις μου τότε ήταν θέσις εκπροσώπου του τύπου, ή δημοσιολόγου, για τις ειδήσεις του Ραδιοσταθμού της Κολούμπια. Οι διαμαρτυρόμενες, όμως, αρνήθηκαν να μιλήσουν με άρρενας δημοσιογράφους, και γι’ αυτό με παρεκάλεσαν να δημοσιογραφήσω το ιστορικόν, εφόσον τότε ο Ραδιοσταθμός της Κολούμπια δεν είχε γυναίκες δημοσιογράφους διαμένοντας στη Νέα Υόρκη.
Λίγα μόνον εγνώριζα για το απελευθερωτικό κίνημα των γυναικών τότε, και πολλά απ’ όσα ήξερα μου φαίνονταν υπερβολικά. Αλλά καθώς ερευνούσα, έμεινα κατάπληκτη όταν είδα ότι αισθανόμουν για τα ζητήματα ακριβώς, το ίδιο όπως κι εκείνες.
Είναι αλήθεια ότι ήσαν ωργισμένες. Είχαν παράπονα. Αλλά νομίζω ότι κάθε άνθρωπος που σκέπτεται ελεύθερα θα συμφωνούσε ότι έβλεπαν σωστά τα προβλήματα κι επιθυμούσαν να βελτιώσουν τα πράγματα.
Προτού πάω στον Διαγωνισμό, συναντήθηκα στον Ραδιοσταθμό της Κολούμπια με την Ρόμπιν Μόργκαν, μια από τις οργανώτριες του κινήματος. Αυτή μου εξήγησε:
«Η όλη εικόνα των γυναικών όπως παρουσιάζεται στον Διαγωνισμό είναι ένα είδος άφρονος ‘σεξουαλικού ζητήματος.’ Η διαγωνιζομένη είναι εκεί για να μειδιά και να σιωπά, να εμφανίζεται με μαγιώ. . . . Νομιζομε ότι η όλη ιδέα της παρελάσεως πάνω και κάτω, ωσάν σε μια εμποροπανήγυρι ενώπιον κριτών που κρίνουν το κρέας ζώων, είναι εξαχρειωμένη και είναι βάρβαρο έθιμο.»
Όσο περισσότερο άκουα, τόσο περισσότερο συμφωνούσα μ’ αυτές τις γυναίκες και με τον λόγο για τον οποίον αγωνίζονταν. Φαίνονταν πραγματικά ειλικρινείς· μου φάνηκε ότι δεν σκέπτονταν απλώς τον εαυτό τους, αλλά ζητούσαν ν’ αποκαταστήσουν καλύτερες, πιο ισορροπημένες σχέσεις με τους άνδρες.
Όπως εξήγησε η Ρόμπιν, και οι άνδρες επίσης καταπιέζονται από τους μορφωτικούς ορισμούς της «αρρενωπότητος» και της «θηλυκότητος»: «Οι άνδρες καταθλίβονται απ’ αυτό που λέγεται μυστικό του Χέμινγκγουαιη—ότι αν χτυπάς γυναίκες, πληγώνεις βωβά ζώα, και αν πίνης πολύ, τότε είσαι πραγματικός άνδρας.»
Μισούσε αυτή η γυναίκα τους άνδρες; Ήθελα να μάθω.
«Μισώ το στερεότυπο του Τζων Γουαίην,» απήντησε. «Σχετικά με αυτό λοιπόν εγώ μισώ τους άνδρες. Αλλά, από γενική άποψι, εμείς δεν μισούμε τους άνδρες. Νομίζω ότι πρέπει να μάθωμε ν’ αγαπούμε τον εαυτό μας και να μάθωμε ν’ αγαπούμε τους ανθρώπους.»
Αυτό διέφερε απ’ ό,τι μου είχαν πει ότι ζητούσε το κίνημα απελευθερώσεως των γυναικών. Ήταν εκείνο που κι εγώ ζητούσα. Σε λίγον καιρό λοιπόν ετάχθηκα πλήρως με το κίνημα, και τελικά έγινα υπέρμαχος της γυναικείας απελευθερώσεως.
Πιστεύω ακόμη ότι τόσο οι γυναίκες όσο και οι άνδρες χρειάζονται επελευθέρωσι, και μπορώ ειλικρινά να πω ότι εργάζομαι σκληρότερα τώρα από άλλοτε για να δείξω στους άλλους τη λύσι της καταπιέσεως του ανθρωπίνου γένους.
Όλες οι γυναίκες δεν συμπαθούν όλους τους σκοπούς της γυναικείας απελευθερώσεως. Ίσως λοιπόν να διερωτάσθε, Τι είδους γυναίκες αναμιγνύονται στην κίνησι αυτή; Η δική μου ιστορία είναι κατατοπιστική.
ΕΠΙΤΕΥΞΗΣ ΚΟΣΜΙΚΗΣ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ
Μεγάλωσα στο Κωνέκτικατ, σ’ ένα πλούσιο προάστιο της πόλεως Νέας Υόρκης, και πήγα σ’ ένα ιδιωτικό παρθεναγωγείο. Η οικογένειά μου ήταν οικογένεια διανοουμένων με φιλολογική παράδοσι και ζωηρή εκτίμησι του κόσμου του πνεύματος.
Παντρεύθηκα δεκαοκτώ ετών και απέκτησα ένα γυιο. Ο γάμος τελείωσε με διαζύγιο όταν ήμουν είκοσι τριών ετών. Αυτό μ’ έκαμε ν’ αναζητώ εργασία, για να συντηρήσω κι ένα γυιο.
Μου προσεφέρθησαν εργασίες να γίνω γραμματεύς, αλλά αρνήθηκα με τη σκέψι ότι αν άρχιζα ως γραμματεύς δεν θα πήγαινα ποτέ πέρα απ’ αυτό. Έπρεπε ν’ αρχίσω πέρα απ’ αυτό για να φθάσω και πέρα απ’ αυτό, επειδή υπήρχε πραγματικά μεροληψία απέναντι της εργασίας των γυναικών. Ήξερα ότι είχα ωρισμένες ικανότητες, αλλά δεν μου έδιναν σοβαρή σημασία όση θα μου έδιναν αν ήμουν άνδρας. Αυτή η πείρα με έπληξε πολύ σκληρά, και μου άνοιξε τα μάτια στα προβλήματα των γυναικών ως προς το εμπόριο της εργασίας.
Τελικά, σχεδόν τυχαίως, βρήκα κάποιον που θέλησε να με δοκιμάση ως διαφημίστρια του περιοδικού Δη Ρηπόρτερ, ενός πολιτικού περιοδικού. Αυτό με έφερε στη θέσι της δημοσιολόγου των ειδήσεων του ραδιοσταθμού της Κολούμπια. Τελικά έγινα διευθύντρια των δημοσίων ειδήσεων του ραδιοσταθμού της Κολούμπια για όλη την εθνική ειδησεογραφική ομάδα, και ήμουν η πρώτη γυναίκα που απέκτησα αυτή τη θέσι.
Ως διευθύνουσα, ήμουν επί κεφαλής ενός γραμματέως και ενός προσωπικού από γραφείς και εγνώριζα όλους μέσα στο σταθμό, από τον πρόεδρο ως τον τελευταίο. Μπορούσα να βλέπω σχεδόν κάθε μέρα τον Ουώλτερ Κρόνκαϊτ, εφόσον έγραφα ιστορίες γι’ αυτόν σαν να τις έγραφε ο ίδιος. Αυτός έβλεπε τα κείμενα των ιστορημάτων και τα ενέκρινε. Κατόπιν τα έστελλε στους εκδότας διαφόρων πόλεων της χώρας, οι οποίοι τα εξετύπωναν σαν να είχαν λάβει προσωπική συνέντευξι με τον Κρόνκαϊτ ή σαν ο ίδιος να είχε γράψει το άρθρο γι’ αυτούς.
Ήταν μια λαμπρή εργασία. Είχα θέσι. Είχα χρήματα. Είχα νεότητα και ελκυστικότητα. Αφού είχα όλα όσα ο πολιτισμός μας διδάσκει να θέλωμε, γιατί τότε, θα ρωτήσετε, έγινα υπέρμαχος της απελευθερώσεως των γυναικών;
ΓΙΑΤΙ ΖΗΤΕΙΤΑΙ Η ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΙΣ ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ;
Μολονότι μπόρεσα να επιτύχω μια καλή εργασία, ήξερα ότι σχετικά λίγες γυναίκες κερδίζουν τόσα όσα οι άνδρες, λόγω μεροληψίας της εργασίας απέναντι των γυναικών. Έγινα λοιπόν υπέρμαχος της απελευθερώσεως των γυναικών, διότι ένας κύριος σκοπός αυτής της κινήσεως ήταν η διόρθωσις αυτής της καταστάσεως.
Ένας άλλος λόγος για τον οποίον αναπτύχθηκε η απελευθέρωσις των γυναικών, και ο οποίος με είλκυσε, είχε σχέσι με την ύψωσι του κόστους της ζωής και με τους σύγχρονους τρόπους της ζωής. Αυτό εσήμαινε ότι οι παντρεμένες γυναίκες έπρεπε να εργάζονται για να υποβοηθούν στη συντήρησι της οικογενείας, και κατόπιν να έρχωνται στο σπίτι για να μαγειρέψουν και να καθαρίσουν και ν’ ασχοληθούν με τα οικιακά. Οι άνδρες γενικά αρνούνταν να βγουν έξω από τον λεγόμενο «ανδρικό» ρόλο για να βοηθήσουν, επειδή θεωρούσαν αυτές τις δουλειές ως «γυναικεία εργασία.» Αισθανθήκαμε ότι αυτό το βαρύ σωματικό φορτίο στις γυναίκες ήταν δυσάρεστο, και η απελευθέρωσις των γυναικών ήθελε να το αλλάξη.
Μέσα στην οικογενειακή διάταξι, επίσης, ο ρόλος της γυναίκας έχει αλλάξει. Δεν μεγαλώνομε, όπως μερικές από τις γιαγιές μας, δεκαπέντε παιδιά, δεν ράβομε το φόρεμα μας, δεν αρμέγομε τις αγελάδες, δεν ζυμώνομε το ψωμί μας, κλπ. Η μέση οικογένεια σήμερα έχει ίσως δύο ή τρία παιδιά, και αυτό σημαίνει ότι όταν η γυναίκα φθάση στα σαράντα της χρόνια, τα παιδιά της δεν έχουν πια την ανάγκη της. Στην ηλικία λοιπόν που ο σύζυγός της φθάνει στο κορύφωμα της σταδιοδρομίας του, αυτή είναι στο σπίτι, μη γνωρίζοντας συχνά τι να κάμη με τον εαυτό της.
Παρ’ όλ’ αυτά, όμως, η μοίρα της γυναίκας θα μπορούσε να είναι υποφερτή αν δεν υπήρχε και αλλαγή της στάσεως απέναντι του φύλου στη δεκαετία του 1960. Γνωρίζαμε, ως γυναίκες, ότι μια μεγάλη αναλογία ανδρών υπήρξαν κατά παράδοσιν άπιστοι στις συζύγους των. Αλλά τώρα οι άνδρες κάνουν φανερά και χωρίς δικαιολογία ό,τι έκαναν άλλοτε κρυφά, και πιέζουν τις συζύγους να υιοθετούν παρόμοιες τάσεις απέναντι του φύλου χωρίς δισταγμό. Ωστόσο η μέση γυναίκα δεν συμπαθεί την απιστία ως έναν τρόπο ζωής. Αντιβαίνει στη φυσική της διάθεσι. Η φανερή λοιπόν απιστία των ανδρών ωδήγησε πολλές γυναίκες κατ’ ευθείαν στην απελευθέρωσι των γυναικών.
Κουρασθήκαμε επίσης να θεωρούμεθα ως αντικείμενα του σεξ. Οι γυναίκες αισθάνονται αποστροφή όταν οι προϊστάμενοί τους, που έχουν την εξουσία να τις προσλαμβάνουν και να τις απολύουν, προσπαθούν να τις εξαναγκάσουν να υποκύψουν σε σεξουαλικές σχέσεις. Αυτό είναι ένα διαδεδομένο πρόβλημα για τις γυναίκες στον εργαζόμενο κόσμο.
Εγώ απολύθηκα από την εργασία το 1971, και κατάλαβα ότι αυτό ωφείλετο στο ότι αρνήθηκα να συναντώμαι με τον προϊστάμενο που είχα στα γραφεία του ραδιοσταθμού Κολούμπια. Όταν έθεσα το ζήτημα υπ’ όψιν ενός από τους αντιπροέδρους, αυτός αντί να με υπερασπίση μου είπε: «Αυτό είναι ένα καθημερινό ζήτημα.»
Είχε δίκηο. Η πρότασις ήταν κοινή. Η ανταπόδοσίς μου δεν ήταν. Υπέβαλα δικαστική αγωγή για 2 εκατομμύρια δολλάρια, λόγω μεροληψιών στην υπηρεσία.
Όλ’ αυτά, καθώς και άλλα, αποτελούν πραγματικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες. Αυτά ασφαλώς χρειάζονται να λυθούν. Αλλά πώς; Οι γυναίκες άρχισαν ν’ αναζητούν λύσεις.
ΟΡΓΑΝΩΣΙΣ ΤΗΣ ΚΙΝΗΣΕΩΣ
Το βιβλίο της Μπέττυ Φρήνταν με τίτλο Το Γυναικείο Μυστικό, που εξεδόθη το 1963, εξέθετε την προϊούσα δυσφορία των γυναικών εξαιτίας του τρόπου με τον οποίον οι αλλαγές του συγχρόνου κόσμου επηρέαζαν δυσμενώς τη ζωή τους. Η επίδρασις αυτού του βιβλίου θα μπορούσε να παρομοιωθή με υποδαύλισι της φωτιάς. Οι γυναίκες σε όλη τη χώρα άρχισαν να κατανοούν ότι δεν ήσαν μόνες στη δυσφορία τους.
Στο 1966 η Φρήνταν εσχημάτισε την Εθνική Οργάνωσι Γυναικών, προωρισμένη να εργασθή οργανωτικά για τον τερματισμό της διακρίσεως απέναντι των γυναικών. Σε λίγο σχηματίσθηκαν παρόμοιες οργανώσεις. Η βάσις των αναπτυσσομένων γυναικείων κινήσεων ήσαν οι «ομάδες κρούσεως.» Αυτές οι ομάδες από οκτώ έως δέκα γυναίκες η κάθε μια απεφάσισαν να συναντώνται κάθε εβδομάδα για να συζητούν προβλήματα των γυναικών. Αυτές οι ομάδες ξεφύτρωσαν σαν μανιτάρια.
Αυτές ήσαν χαρούμενες ώρες για μένα και για πολλές γυναίκες που βρήκαμε τη γυναικεία απελευθέρωσι. Δαπανούσαμε πολλές ώρες λεπτολογώντας τι αισθανόμεθα που είμεθα γυναίκες, λέγοντας τις πείρες μας και αναπτύσσοντας θεωρίες. Διεπιστώσαμε ότι πολλά μίση που τα είχαμε θάψει άρχισαν ν’ ανεβαίνουν στην επιφάνεια και καθώς όλες είχαμε τις δυσάρεστες πείρες μας στα χέρια των ανδρών, εξαγριωνόμαστε ολοένα περισσότερο. Αλλά συγχρόνως πλησιάζαμε ολοένα περισσότερο μεταξύ μας ως γυναίκες.
Αυτό το αίσθημα της αλληλεγγύης, της εμπιστοσύνης και της αγάπης, την οποία ωνομάζαμε «αδελφότητα,» ήταν καινούργιο σε όλες μας και όμορφο. Είχαμε όλες μεγαλώσει στο να θεωρούμε τις άλλες γυναίκες ως πιθανές αντιπάλους στην προσοχή κάποιου ανδρός. Τώρα αρχίσαμε να προσπαθούμε να βλέπωμε η μια την άλλη ως φίλες και ως όμοια θύματα που είχαν ανάγκη να υποστηρίζωνται μεταξύ των.
Συχνά αυτές οι «ομάδες κρούσεως» εξελίσσονταν σε μεγαλύτερες οργανώσεις. Παραδείγματος χάριν, η δική μου «ομάς κρούσεως» που απετελείτο ως επί το πλείστον από γυναίκες δημοσιογράφους, εσχημάτισε τον πυρήνα της ομάδος των Μέσων Γυναικών της Νέας Υόρκης. Αυτή η ομάς έκαμε επιγραφές και επετέθη εναντίον του περιοδικού το Σπίτι των Κυριών ζητώντας αλλαγές στο περιεχόμενο των αφηγήσεων και την τακτική του προσωπικού για την ανόρθωσι των γυναικών που προέβαλε το περιοδικό.
Το κίνημα απελευθερώσεως των γυναικών ανέτρεψε τη στάσι απέναντι των γυναικών. Στην εργασία, στην εκπαίδευσι, στα αθλήματα, η διάκρισις έναντι των γυναικών είχε ελαττωθή σε σημαντικό βαθμό.
Επίσης, οι δικαστικές υποθέσεις είχαν τεράστια επίδρασι στις ευκαιρίες εργασίας για τις γυναίκες, όπως η δική μου αγωγή εναντίον του Ραδιοφωνικού Σταθμού της Κολούμπια. Όταν εργαζόμουν σ’ αυτόν τον Ραδιοφωνικό Σταθμό, υπήρχε μόνο μια γυναίκα εκφωνήτρια στο προσωπικό των παγκοσμίων εθνικών ειδήσεων. Μέσα σε λίγους μήνες από της υποβολής της δικαστικής αγωγής μου, οι γυναίκες εκφωνήτριες έγιναν πέντε.
Μολονότι είχαν γίνει σημαντικά επιτεύγματα, σε λίγο διέκρινα σοβαρά προβλήματα μέσα στην ίδια την κίνησι αυτή και αυτά άρχισαν να με ανησυχούν.
ΤΙ ΔΕΝ ΠΗΓΑΙΝΕ ΚΑΛΑ;
Τα ιδεώδη της απελευθερώσεως των γυναικών μού φαίνονταν ωραία στη θεωρία, αλλά δεν ήσαν εφαρμόσιμα στην πράξι. Παραδείγματος χάριν, η αδελφότης των γυναικών—που ήταν μια από τις πιο ενθουσιώδεις ιδέες μας—διαλύθηκε μόλις οι γυναίκες άρχισαν ν’ αποκτούν εξουσία. Η θεωρία δεν είχε λάβει υπ’ όψιν την ανθρώπινη ιδιοτέλεια.
Υπήρξα μάρτυς πολλών σκληρών αγώνων για εξουσία σε γυναικείες ομάδες, όπου γυναίκες κατηγορούσαν και δυσφημούσαν η μια την άλλη πίσω από την πλάτη τους που δεν είδα ποτέ σε οποιονδήποτε άνδρα. Στην ομάδα Μέσων Γυναικών Νέας Υόρκης, όπως και στην κίνησι γενικά, πολλές γυναίκες καταφανώς εξεδήλωσαν μια νοοτροπία προωθήσεως—ήθελαν να είναι φημισμένες και επιτυχείς, και χρησιμοποιούσαν την κίνησι σαν προσωπικό τους σκαλοπάτι.
Επειδή οι ιδεαλιστικές θεωρίες αποδείχθηκαν ανεφάρμοστες, ριζοσπαστικά στοιχεία άρχισαν να οδηγούν το κίνημα σε νέες και τρομερές, κατά τη γνώμη μου, κατευθύνσεις.
Παραδείγματος χάριν, συγκεντρωθήκαμε πολύ στον βιασμό ως ένα επίμαχο ζήτημα. Πώς μπορούν οι γυναίκες να προστατευθούν; Η λύσις που συνέστησε το κίνημα ήταν το καράτε και το τζούντο. Προχώρησα μ’ αυτό και εκπαιδεύθηκα στο καράτε, διότι είχα την πεποίθησι ότι ποτέ δεν θα ήμουν στο έλεος ενός ανδρός.
Θυμούμαι μια ομάδα μας που έκαμε μια προκαταρκτική σύσκεψι για να συζητήση να βγούμε και ν’ ακρωτηριάσωμε ή ακόμη και να σκοτώσουμε άνδρες που ήσαν γνωστοί ότι εβίασαν ή χτύπησαν γυναίκες. Μιλούσαμε σοβαρά. Αλλ’ ήταν αυτό ηθικώς ορθό; Για μένα δεν ήταν ορθό—παρέβαινε οτιδήποτε που θα ήθελα να είμαι ως άτομο. Φαινόταν ότι η κίνησις έχανε το ηθικό της κίνητρο. Ήθελε να επιβάλη μια αλλαγή, άσχετα με τα μέσα. Ένα άλλο εξέχον θέμα του κινήματος με αηδίασε περισσότερο από τη βία—αυτό ήταν ο λεσβιασμός. Ανεκάλυψα με τον καιρό ότι πολλές γυναίκες τις οποίες εθαύμαζα και οι οποίες ανελάμβαναν την ηγεσία του κινήματος ήσαν λεσβίες. Στην πραγματικότητα, το ίδιο το κίνημα χρησίμευε για να ενθαρρύνη τις γυναίκες να γίνουν λεσβίες. Φυσικά, αυτός δεν ήταν ο αρχικός σκοπός του κινήματος, αλλά σ’ αυτό κατέληξε.
Ο στόχος της απελευθερώσεως των γυναικών αρχικά ήταν ν’ αναπτύξη καλύτερες σχέσεις μεταξύ ανδρών και γυναικών, βασισμένες σε αμοιβαίο σεβασμό. Πιστεύαμε πραγματικά ότι μόλις οι άνδρες θα ελάμβαναν γνώσι των παραπόνων μας, θα ανεγνώριζαν τη βασιμότητά των και θα άλλαζαν. Αντιθέτως, όμως, οι άνδρες αντιδρούσαν στην απελευθέρωσι των γυναικών με εχθρότητα, με χλευασμό και με κατοχύρωσι των στάσεών τους.
Γι’ αυτό πολλές γυναίκες διεπίστωναν ότι απελευθέρωσις εσήμαινε απώλεια του ανδρός των. Πολλοί άνδρες απλούστατα βγήκαν έξω και βρήκαν γυναίκες που ήσαν περισσότερο γυναίκες. Αντιστοίχως, οι γυναίκες τις οποίες εγκατέλειψαν συχνά έπαυσαν να προσπαθούν να σχετισθούν με άνδρες. Όταν λοιπόν οι άνδρες των τις εγκατέλειπαν, τότε κι αυτές πήγαιναν σε μια άλλη γυναίκα.
Για μένα, όμως, ο λεσβιασμός ήταν μια διαστροφή και μια επαναστατική συνήθεια. Εγώ δεν επρόκειτο ν’ αγωνισθώ για το δικαίωμα μιας γυναίκας να είναι λεσβία.
Η ΕΠΙΔΡΑΣΙΣ ΣΤΗΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ
Ως μητέρα, θορυβήθηκα από μια άλλη εξελισσόμενη άποψι του κινήματος—την άποψι των τέκνων και της οικογενείας. Εγίνετο προτροπή για διαζύγιο. Γυναίκες που νυμφεύθηκαν και έμειναν έγκυες κατεφρονούντο ως καθυστερημένες και κατωτέρας τάξεως. Η εθελουσία στείρωσις εθεωρείτο πράξις «απελευθερώσεως,» οι παγγυναικείες κοινότητες απετέλεσαν τον προωθούμενο τρόπο ζωής, και τα βρέφη τεχνητής γονιμοποιήσεως το όνειρο του μέλλοντος.
Πολλές γυναίκες, ενθαρρυνόμενες από τέτοιες απόψεις, άρχισαν να φεύγουν από τις οικογένειές τους. Προσφάτως, εδιάβασα μερικές στατιστικές της Αμερικανικής Εταιρίας Τρέισερ, που ασχολείται με την ανεύρεσι χαμένων ατόμων. Στις αρχές της δεκαετίας του 1960 περίπου η αναλογία μεταξύ ανδρών και γυναικών που εγκατέλειψαν τις οικογένειές των ήσαν 300 προς μία. Στο τέλος της δεκαετίας του 1960 έγιναν 100 προς μία. Σήμερα είναι ένας προς μία. Σήμερα οι γυναίκες κάνουν εκείνο ακριβώς για το οποίο μισούσαν τους άνδρες.
Αλλ’ εγώ αγαπούσα και απελάμβανα τον γυιο μου. Μια χρονία πηγή θλίψεως σ’ εμένα ήταν το γεγονός ότι η εργασία μου απαιτούσε να είμαι μακρυά του πάρα πολύ. Ανησυχούσα τι θα γινόταν αν τον μεγάλωναν διάφορες παραμάνες, και επιθυμούσα να είχα μια άλλη εκλογή. Η κίνησις απελευθερώσεως των γυναικών απλούστατα δεν έδινε απάντησι σε βασικά ερωτήματα: Τι γίνονται τα παιδιά όταν και οι δύο γονείς εργάζωνται; Και, ακόμη βαθύτερα, τι γίνονται αυτά όταν και οι δύο γονείς αρνούνται να είναι πια γονείς, επειδή η πατρότης και η μητρότης παρεμποδίζει την προσωπική τους επιδίωξι ευτυχίας;
Αναστατώθηκα και απογοητεύθηκα. Η απελευθέρωσις των γυναικών δεν είχε τις απαντήσεις. Αλλ’ εκείνο που με λύπησε ιδιαίτερα ήταν ότι εγώ αγωνίσθηκα πολύ σκληρά για να εισαγάγω άλλες γυναίκες σε μια κίνησι η οποία είχε τόσο κακά αποτελέσματα στις σχέσεις των με τους άνδρες και με τις οικογένειές των.
Ωστόσο, η ελευθέρωσις ήταν σαφώς αναγκαία. Εμείς οι γυναίκες ορθώς ανακαλύψαμε τα πραγματικά προβλήματα που συντείνουν στο να κάνουν τη ζωή άθλια για εκατομμύρια ατόμων. Ποιες λοιπόν ήσαν οι λύσεις; Εγώ δεν έπαυσα να ερευνώ.
ΜΙΑ ΑΠΡΟΣΔΟΚΗΤΗ ΠΗΓΗ
Μια φίλη μού υπέδειξε ότι η Αγία Γραφή είχε τις απαντήσεις. Εγώ ήμουν δύσπιστη στο έπακρον. Σ’ έναν υποστηρικτή της απελευθερώσεως των γυναικών η Αγία Γραφή είναι απλώς ένα βιβλίο γραμμένο από μια ομάδα ανθρώπων—που αντανακλά τις αρνητικές στάσεις των ανδρών απέναντι των γυναικών. Αλλ’ εγώ απεφάσισα τουλάχιστον να ερευνήσω. Εγνώριζα πώς πάρα πολλοί άνθρωποι είχαν κακοπαραστήσει τον σκοπό της γυναικείας απελευθερώσεως. Γι’ αυτό κατενόησα ότι δεν θα ήταν καλό να κάμω κρίσι για την Αγία Γραφή χωρίς πρώτα να την μελετήσω.
Ποτέ άλλοτε δεν είχα διαβάσει την Αγία Γραφή. Μια μέρα λοιπόν πήρα ένα αντίτυπο της Γραφής και έτυχε να το ανοίξω στον Ησαΐα κεφάλαιον 54 όπου άρχισα να διαβάζω: «Διότι ο ανήρ σου είναι ο Ποιητής σου· το όνομα αυτού είναι ο Ιεχωβά των δυνάμεων . . . Διότι ο Ιεχωβά σε εκάλεσεν ως γυναίκα εγκαταλελειμμένην και τεθλιμμένην το πνεύμα, και γυναίκα νεότητος αποβεβλημένην, λέγει ο Θεός σου.» Πώς μπορούσε αυτός ο Ιεχωβά Θεός να γνωρίζη από τέτοια γυναικεία αισθήματα; διερωτήθηκα. Η λεπτότης της εικόνος με υποκίνησε να θέλω να βρω περισσότερα για το τι είδους θεός είναι αυτός.
Το άτομο που με κατηύθυνε στην Αγία Γραφή, αν και δεν ήταν μάρτυς του Ιεχωβά, είπε ότι οι μάρτυρες του Ιεχωβά είναι οι μόνοι που διδάσκουν την Αγία Γραφή σωστά. Έτσι τον Μάιο του 1971 ήλθα σε επαφή με μια τοπική Αίθουσα Βασιλείας των Μαρτύρων του Ιεχωβά και διευθέτησα με Μάρτυρα για μια συμμελέτη. Οι απαντήσεις που δόθηκαν βαθμηδόν άρχισαν να κατανοούνται.
Η έμφασις της Αγίας Γραφής στην αγάπη και στην ανάγκη να λαμβάνωμε υπ’ όψιν την αξία των συνανθρώπων πραγματικά μου άρεσε. Παραδείγματος χάριν, αυτά τα Γραφικά εδάφια αποτελούν μόνον ένα δείγμα από τα πολλά εδάφια που μου έκαμαν εντύπωσι:
«Γίνεσθε δε εις αλλήλους χρηστοί, εύσπλαγχνοι, συγχωρούντες αλλήλους, καθώς ο Θεός συνεχώρησεν εσάς διά του Χριστού.» «Μη πράττοντες μηδέν εξ αντιζηλίας ή κενοδοξίας, αλλ’ εν ταπεινοφροσύνη θεωρούντες αλλήλους υπερέχοντας εαυτών.» «Προλαμβάνοντας να τιμάτε αλλήλους.»—Εφ. 4:32· Φιλιππ. 2:3· Ρωμ. 12:10.
Τίποτα δεν λέγεται ότι αυτή η συμβουλή εφαρμόζεται μόνον σε γυναίκες· όχι, έτσι πρέπει οι άνθρωποι, άνδρες και γυναίκες να θεωρούν και να μεταχειρίζωνται αλλήλους. Εγώ ήμουν τελείως υπέρ αυτού!
Είχα αηδιάσει με την κοσμική άποψι ότι οι άνδρες «έπρεπε» να πετούν από άνθος σε άνθος σαν αγριομέλισσες—επειδή υποτίθεται ότι η ανηθικότης είναι φυσική γι’ αυτούς. Τώρα ανεκάλυψα ότι η Αγία Γραφή λέγει, Όχι! Μην το κάμης αυτό! Ο γάμος πρέπει να τηρήται τίμιος! Επίσης, το πρώτο κεφάλαιο της προς Ρωμαίους επιστολής κατακρίνει την ομοφυλοφιλία και την χαρακτηρίζει ως αισχρή. Τι ανακούφισις!
ΣΥΖΥΓΟΙ, ΑΝΔΡΕΣ ΚΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ
«Αλλά,» πολλές γυναίκες είναι βέβαιο ότι θα ρωτήσουν, «Τι θα πούμε για τη Γραφή που λέγει, ‘Αι γυναίκες, υποτάσσεσθε εις τους άνδρας σας ως εις τον Κύριον διότι ο ανήρ είναι κεφαλή της γυναικός’;» (Εφεσ. 5:22, 23) Όταν το διάβασα πρώτη φορά, με δυσαρέστησε και μένα. Διερωτήθηκα, πώς θα ήταν δυνατόν με το να έχη ένα σύζυγο ως κεφαλή της η γυναίκα να διαφέρη από το να είναι σκλαβωμένη; Εν τούτοις, το άτομο με το οποίο συμμελετούσα με προέτρεψε να εξετάσω την όλη εικόνα και όχι να κρίνω την αρχή που εκτίθεται σ’ αυτό το εδάφιο από ό,τι είχα δει μεταξύ των ανδρών στον κόσμο.
Μου έδειξαν ότι οι Χριστιανοί σύζυγοι, επίσης, έχουν μια κεφαλή στην οποία υποτάσσονται και ότι έχουν την εντολή να μεταχειρίζωνται τις συζύγους των όπως ο Ιησούς μετεχειρίζετο τους επιγείους ακολούθους του. (1 Κορ. 11:3) Το πέμπτο κεφάλαιο της προς Εφεσίους επιστολής λέγει τα εξής σχετικά μ’ αυτό: «Οι άνδρες, αγαπάτε τας γυναίκας σας, καθώς και ο Χριστός ηγάπησε την εκκλησίαν, και παρέδωκεν εαυτόν υπέρ αυτής.» Έκαμα αυτή τη σκέψι στον εαυτό μου: Αν οι σύζυγοι πραγματικά το έκαναν αυτό, αν αγαπούσαν τις συζύγους των τόσο πολύ ώστε να πεθαίνουν γι’ αυτές, ποτέ δεν θα υπήρχε κίνημα απελευθερώσεως των γυναικών!
Επίσης, μου έδειξαν πού παραγγέλλει η Αγία Γραφή στους συζύγους ν’ αποδίδουν τιμή στις συζύγους των. (1 Πέτρ. 3:7) Τώρα αυτή η ιδέα περί κεφαλής άρχισε να μου γίνεται λίγο περισσότερο παραδεκτή.
Αλλά, διερωτόμουν ακόμη, αν αυτό ήταν εκείνο που ο Θεός, ο πρωτουργός του γάμου, ήθελε από τους συζύγους, πώς ανακατώθηκαν έτσι όλα; Έμαθα στη μελέτη μου ότι όταν ο άνθρωπος αμάρτησε στον Κήπο της Εδέμ, δημιούργησε για τον εαυτό του σωρεία προβλημάτων, περιλαμβανομένων της ασθενείας και του θανάτου. Αλλά, διαβάζοντας την αφήγησι της Γραφής, εξεπλάγην για την ποινή που υπέστη η Εύα: «Προς τον άνδρα σου θέλει είσθαι η επιθυμία σου, και αυτός θέλει σε εξουσιάζει.»—Γέν. 3:16.
Τι απεχθής σκέψις! Εσήμαινε αυτό ότι για να δεχθώ την Αγία Γραφή έπρεπε να δεχθώ την υποταγή ως τη μοίρα της γυναίκας; Όχι. Καθώς μελετούσα βαθύτερα έμαθα ότι ο Θεός έχει υπ’ όψιν πολύ γρήγορα ν’ αρχίση την αποκατάστασι του ανδρός και της γυναικός στην αρχική τους τελεία κατάστασι. Η αμαρτία, η ασθένεια και ο θάνατος θα εκλείψουν για πάντα. (Αποκάλ. 21:3, 4) Εσήμαινε λοιπόν αυτό ότι αυτή η κυριαρχία αμαρτωλών ανδρών θα τελείωνε επίσης;
Ναι. Με χαρά έμαθα ότι ενώ η στοργική αρχή της ηγεσίας θα παραμείνη, η ιδιοτελής αυταρχική εξουσία των ανδρών θα παύση. Με αυτά τα συμφραζόμενα, δεν θα ήταν ευχάριστο να έχωμε μια συζυγική κεφαλή τόσο στοργική όσο ο Χριστός;
Και όχι μόνον αυτό, αλλά έμαθα ότι δεν θα ήταν ανάγκη ν’ αναμένουμε να μεταβάλη ο Ιεχωβά Θεός τη γη σε παράδεισο. Οι Χριστιανοί άνδρες, οι αληθινοί Χριστιανοί, υποτίθεται ότι από τώρα αγωνίζονται να ζουν σύμφωνα με τους δικαίους κανόνας του Θεού.
ΘΕΩΡΙΑ ΜΟΝΟΝ;
Μου έγινε σύστασις να παρακολουθήσω τις συναθροίσεις των μαρτύρων του Ιεχωβά τακτικά και να συναναστρέφωμαι αυτούς και τις οικογένειές τους, και να βλέπω μόνη μου. Εξεπλάγην. Αυτοί πραγματικά εφαρμόζουν ό,τι διδάσκει η Αγία Γραφή. Τότε άρχισα να διακρίνω την αιτία.
Ο καθένας τους πιστεύει ότι η Αγία Γραφή είναι αληθινή—ότι ο Δημιουργός του σύμπαντος πραγματικά ενέπνευσε ανθρώπους να την γράψουν. Γι’ αυτό οι Μάρτυρες ειλικρινά προσπαθούν, όσο μπορούν καλύτερα, να ζουν σύμφωνα με τον Λόγο του Θεού. Ως αποτέλεσμα τούτου μεταχειρίζονται τους άλλους φιλόφρονα και με συμπάθεια, οι δε σύζυγοι φροντίζουν ν’ αγαπούν και να τιμούν τις συζύγους των.
Επίσης, παρετήρησα ότι όταν προσεύχωνται στον Θεό, «Πάτερ ημών ο εν τοις ουρανοίς, ελθέτω η βασιλεία σου,» πραγματικά πιστεύουν ότι η βασιλεία του Θεού θα κυβερνήση τη γη. Πραγματικά πιστεύουν την Αγία Γραφή που λέγει: «Θέλει αναστήσει ο Θεός του ουρανού βασιλείαν, ήτις εις τον αιώνα δεν θέλει φθαρή· . . . θέλει κατασυντρίψει και συντελέσει πάσας ταύτας τας βασιλείας, αυτή δε θέλει διαμένει εις τους αιώνας.»—Δαν. 2:44.
ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΙΣ ΠΟΥ ΑΞΙΖΕΙ Ν’ ΑΓΩΝΙΣΘΗ ΚΑΝΕΙΣ
Μπόρεσα να διακρίνω ότι οι μάρτυρες του Ιεχωβά πιστεύουν ότι η συντριβή αυτού του συστήματος από τον Θεό πλησιάζει και ότι σε λίγο όσοι είναι άξιοι από την ανθρωπότητα θα διαφυλαχθούν σε μια δίκαιη νέα τάξι. Όσο το σκεπτόμουν αυτό, τόσο γινόταν λογικό και σ’ εμένα. Διότι ασφαλώς ο Δημιουργός θα αισθάνεται αποστροφή με τη χονδροειδή ιδιοτέλεια και την ανηθικότητα που εισεχώρησε σε όλα τα μέρη αυτού του κόσμου! Και πείσθηκα ότι οι άνθρωποι μόνοι τους δεν μπορούν να διορθώσουν αυτή την κατάστασι.
Καθώς εξακολουθούσα να μελετώ την Αγία Γραφή, πείσθηκα περισσότερο ότι εκείνο που θα κάμη ο Θεός θα είναι πολύ πέρα απ’ ό,τι θα ελπίζαμε ποτέ να επιτύχωμε για την απελευθέρωσι των γυναικών. Διότι κάτω από τη βασιλεία του Θεού όχι μόνον τα γυναικεία προβλήματα θα λυθούν, αλλά ο Δημιουργός θα φροντίση να ελευθερωθή όλη η ανθρωπότης από κάθε είδους καταδυνάστευση περιλαμβανομένων και των ασθενειών και του θανάτου. Αυτό είναι εκείνο που υποσχέθηκε στον Λόγο του, και υπάρχει κάθε λόγος να πιστεύουμε ότι θα τηρήση την υπόσχεσί του.
Αγωνίζομαι λοιπόν ακόμη για την ελευθέρωσι των γυναικών και των ανδρών, αλλά με διαφορετικό τρόπο. Αντί να δαπανώ πολλές ώρες κάθε εβδομάδα σε «συνεδριάσεις κρούσεως» ή σε νομικούς αγώνας για τη βελτίωσι των γυναικείων δικαιωμάτων, χρησιμοποιώ τον χρόνο μου δείχνοντας στους ανθρώπους ότι η μόνη πραγματική ελπίδα τους για ευτυχή ζωή είναι η εφαρμογή των καλών αρχών του Λόγου του Θεού στη ζωή τους. Αυτός είναι ο μόνος δρόμος που θα οδηγήση στην αληθινή απελευθέρωσι μέσα στον παράδεισο της ’νέας γης’ κάτω από τη δίκαιη κυβέρνησι της Βασιλείας του Θεού. (2 Πέτρ. 3:13)—Από Συνεργάτην.
[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 580]
«Ένας λόγος που αναπτύχθηκε το κίνημα για την απελευθέρωσι των γυναικών είχε σχέσι με την ύψωσι του κόστους της ζωής και του συγχρόνου τρόπου ζωής»
[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 581]
«Η φανερή απιστία των ανδρών ωδήγησε πολλές γυναίκες κατ’ ευθείαν στη γυναικεία απελευθέρωσι»
[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 582]
«Η αδελφότης των γυναικών—μια από τις πιο ενθουσιώδεις ιδέες μας—διαλύθηκε μόλις οι γυναίκες άρχισαν ν’ αποκτούν εξουσία»
[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 584]
«Εγώ δεν επρόκειτο ν’ αγωνισθώ για το δικαίωμα μιας γυναίκας να είναι λεσβία»
[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 584]
«Η έμφασις της Αγίας Γραφής στην αγάπη και στην ανάγκη να λαμβάνωμε υπ’ όψιν την αξία των συνανθρώπων πραγματικά μου άρεσε»
[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 585]
Μου έδειξαν πού παραγγέλλει η Αγία Γραφή στους συζύγους ν’ αποδίδουν τιμή στις συζύγους των.»
[Πλαίσιο στη σελίδα 579]
● Επί αιώνες οι γυναίκες έχουν καταπιεσθή και κακομεταχειρισθή από άνδρες πολλών εθνών. Τώρα περισσότερες γυναίκες απαιτούν ελευθερία και ισότητα
● Επιδοκιμάζει η Α. Γραφή αυτά τα κινήματα απελευθερώσεως των γυναικών;
● Διαβάστε πώς μια υπέρμαχος των γυναικείων δικαιωμάτων ανεκάλυψε τον μόνον πραγματικά επιτυχή τρόπον επιτεύξεως της αναγκαίας απελευθερώσεως των γυναικών.