Ο Αγαπητός Ιωάννης Παρουσιάζει «Τον Λόγον»
ΑΠΟ ΤΟΥΣ τέσσερις Ευαγγελιστάς, τον Ματθαίο, τον Μάρκο, τον Λουκά και τον Ιωάννη, μόνον ο Ιωάννης παρουσιάζει τον Ιησού Χριστό, τον Υιόν του Θεού, ως τον «Λόγον.» Αναφερόμενος στον Υιόν του Θεού, ο Ιωάννης έγραψε: «Εν αρχή ήτο ο Λόγος.» «Και ο Λόγος έγεινε σαρξ.» «Και καλείται το όνομα αυτού, Ο ΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ.» (Ιωάν. 1:1, 14· Αποκάλ. 19:13) Γιατί ο Ιωάννης κάτω από θεία έμπνευσι έδωσε αυτόν τον τίτλο στον Ιησού; Διότι ο Ιησούς, στην προανθρώπινη ύπαρξί του προτού να έλθη στη γη ως άνθρωπος, υπηρετούσε ως «ο Λόγος,» ή Εκπρόσωπος του ουρανίου Πατρός του Ιεχωβά Θεού. Αυτός χωρίς αμφιβολία ήταν ο άγγελος που ο Θεός έστειλε έμπροσθεν των Ισραηλιτών για ‘να τους φέρη εις τον τόπον τον οποίον προητοίμασε,’ και μέσω του οποίου ο Θεός μίλησε στο Μωυσή.—Έξοδ. 23:20· 3:2-5.
Αντί να περιγράφη τις δημόσιες ομιλίες του Ιησού, όπως την επί του Όρους Ομιλία, ο Ιωάννης μάς αναφέρει τους διαλόγους του Ιησού με άτομα, με τους εχθρούς του και τους μαθητάς του. Αναφέρει, επίσης, τη διακονία του Ιησού στην Ιουδαία, ενώ οι άλλοι Ευαγγελισταί περιγράφουν τη διακονία του Ιησού στη Γαλιλαία. Ο Ιωάννης μάς δίνει επίσης μια εικόνα της στενής σχέσεως που είχε ο Ιησούς με τους μαθητάς του περιλαμβάνοντας λεπτομέρειες όπως την περίπτωσι που ο Ιησούς έπλυνε τα πόδια των αποστόλων του. Αυτά θα αναμέναμε από εκείνον τον οποίον ο Ιησούς ιδιαίτερα αγαπούσε.—Ιωάν. 13:23.
Είναι αλήθεια ότι μερικοί πιστεύουν (χωρίς όμως βάσιμο λόγο) ότι το τέταρτο Ευαγγέλιο εγράφη από κάποιον άλλον Ιωάννη μετά τον θάνατο του αποστόλου Ιωάννου. Εν τούτοις, αυτή η εξωτερική μαρτυρία, όπως είναι, υποστηρίζει την ισχυρή εσωτερική μαρτυρία που αποδεικνύει τον απόστολο Ιωάννη ως συγγραφέα.
Ποια είναι αυτή η εσωτερική μαρτυρία; Μια προσεκτική ανάγνωσις του Ευαγγελίου του Ιωάννου αποδεικνύει ότι ο συγγραφεύς ήταν ένας Ιουδαίος που εγνώριζε πολύ καλά την Παλαιστίνη. Περιγράφει τις λεπτομέρειες τόσο παραστατικά ώστε δεν αφήνει περιθώριο να πιστέψωμε ότι δεν ήταν ένας αυτόπτης μάρτυς· κατά διαστήματα αναφέρει ειδικά ονόματα, τοποθεσίες ή χρόνο που οι άλλοι Ευαγγελισταί δεν αναφέρουν. Επίσης, οι λεπτομέρειες που μας δίνει για τις συζητήσεις που είχαν οι απόστολοι μεταξύ τους αποδεικνύουν αναμφιβόλως ότι ήταν ένας από αυτούς. Το γεγονός ότι ο συγγραφεύς ήταν ένας μαθητής αποδεικνύεται από τα λόγια του: «Και ο Λόγος έγεινε σαρξ και κατώκησε μεταξύ ημών, και είδομεν την δόξαν αυτού, δόξαν ως μονογενούς παρά του Πατρός.»—Ιωάν. 1:14· παράβαλε 1 Ιωάν. 1:1, 2.
Επίσης, ο συγγραφεύς ήταν αυτόπτης μάρτυς της σταυρώσεως του Ιησού: «Και ο ιδών μαρτυρεί, και αληθινή είναι η μαρτυρία αυτού, και εκείνος εξεύρει ότι αλήθειαν λέγει, δια να πιστεύσητε σεις.» Ο Ιωάννης είναι ο μόνος απόστολος που αναφέρεται ότι παρευρίσκετο σ’ εκείνη την περίστασι. Επίσης έχομε τη μαρτυρία του ιδίου του συγγραφέως: «Ούτος είναι ο μαθητής ο μαρτυρών περί τούτων και γράψας ταύτα· και εξεύρομεν ότι είναι αληθής η μαρτυρία αυτού.»—Ιωάν. 19:26, 35· 21:24.
Κάτι που υποστηρίζει το γεγονός ότι ο Ιωάννης είναι ο συγγραφεύς είναι το χαρακτηριστικό ότι σ’ αυτό το Ευαγγέλιο δεν αναφέρεται πουθενά ο απόστολος Ιωάννης με το όνομα «Ιωάννης.» Όσες φορές αναφέρει το όνομα «Ιωάννης» εννοεί τον Ιωάννη τον Βαπτιστή. Οι άλλοι τρεις Ευαγγελισταί κάμουν λογικά διάκρισι μεταξύ του Ιωάννου του Βαπτιστού και του Ιωάννου του Ευαγγελιστού, αλλ’ αυτό δεν το κάνει ο απόστολος Ιωάννης, δεν το θεώρησε αναγκαίο. Όταν πρόκειται για τον εαυτό του, αναφέρεται είτε ως ένας εκ των υιών του Ζεβεδαίου, του πατρός του, είτε ως ένας μαθητής τον οποίον ο Ιησούς αγαπούσε.—Ιωάν. 21:2, 20.
Από αυτό το Ευαγγέλιο καθώς επίσης και από ό,τι γράφουν οι άλλοι Ευαγγελισταί, γίνεται φανερό ότι ο Ιωάννης ήταν πολύ πιστός στον Ιησού. Έτσι, στη δικαία αγανάκτησί του μάς λέγει ότι ο Ιούδας ήταν κλέφτης. Επίσης γράφει ότι ο Ιωσήφ ο από Αριμαθαίας ήταν κρυφός μαθητής του Ιησού λόγω του φόβου των Ιουδαίων. Χωρίς αμφιβολία η μεγάλη αγάπη που έτρεφε ο Ιωάννης για τον Κύριό του αποτελεί τον λόγο για την ειδική αγάπη που είχε ο Ιησούς γι’ αυτόν.—Ιωάν. 12:6· 19:38.
Η εξωτερική μαρτυρία που είναι διαθέσιμη δείχνει ότι ο Ιωάννης έγραψε το Ευαγγέλιο του σε μεγάλη ηλικία, γύρω στο έτος 98 μ.Χ. και κοντά ή μέσα στην πόλι της Εφέσου. Χωρίς αμφιβολία εγνώριζε πολύ καλά το περιεχόμενο των άλλων Ευαγγελικών αφηγήσεων που είχαν γραφή ενωρίτερα. Αυτό εξηγεί τον λόγο για τον οποίο, λίγο ή πολύ, δεν καλύπτει το ίδιο περιεχόμενο όπως τα τρία Ευαγγέλια (τα οποία είναι γνωστά ως «συνοπτικά» Ευαγγέλια διότι παρουσιάζουν μια όμοια άποψι). Στην πραγματικότητα, το 92 τοις εκατό της ύλης που καλύπτει ο Ιωάννης παρουσιάζεται μόνο στο Ευαγγέλιο του.
ΜΟΝΟ ΣΤΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΤΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ
αναφέρονται έξη θαύματα του Ιησού. Μεταξύ αυτών είναι το πρώτο θαύμα του Ιησού, που μετέβαλε το νερό σε κρασί στο γαμήλιο γεύμα της Κανά, η αποκατάστασις της οράσεως ενός εκ γενετής τυφλού, η ανάστασις του Λαζάρου και η σύστασις που έκαμε στους μαθητάς του για ν’ αλιεύσουν μια μεγάλη ποσότητα ιχθύων μετά την ανάστασί του.a Επίσης, μόνον ο Ιωάννης λέγει για τον καθαρισμό του ναού που έκαμε ο Ιησούς από τους θρησκευτικούς κερδοσκόπους στην αρχή της διακονίας του. Επί πλέον, μόνο από το Ευαγγέλιο του Ιωάννου μαθαίνομε ότι η επίγεια διακονία του Ιησού πρέπει να υπερέβη τα τρία χρόνια λόγω του ότι αναφέρει τις εορτές που παρηκολούθησε ο Ιησούς, και ιδιαίτερα τις εορτές του Πάσχα.b
Επίσης, ο Ιωάννης είναι ο μόνος Ευαγγελιστής που μας κάνει γνωστό το γεγονός ότι ο Ιησούς είχε προανθρώπινη ύπαρξι. Αυτή στην πραγματικότητα είναι η σημαντική αλήθεια με την οποία αρχίζει το Ευαγγέλιο του: «Εν αρχή ήτο ο Λόγος, και ο Λόγος ήτο παρά τω Θεώ, και Θεός ήτο ο Λόγος. Ούτος ήτο εν αρχή παρά τω Θεώ. Πάντα δι’ αυτού έγειναν, και χωρίς αυτού δεν έγεινε ουδέ έν, το οποίον έγεινεν.» Και αφού μας λέγει ότι «ο Λόγος έγεινε σαρξ,» ο Ιωάννης μάς δίνει τη μαρτυρία του Ιωάννου του Βαπτιστού σ’ αυτό το σημείο: «Ήτο πρότερός μου.»—Ιωάν. 1:1-4, 14, 29, 30.
Ο Ιωάννης, επίσης αφηγείται τη μαρτυρία του ιδίου του Ιησού σχετικά μ’ αυτό το θέμα. Έτσι ο Ιησούς είπε στον Νικόδημο: «Και ουδείς ανέβη εις τον ουρανόν ειμή ο καταβάς εκ του ουρανού, ο Υιός του ανθρώπου, ο ων εν τω ουρανώ.» Αργότερα ο Ιησούς είπε στους ακροατάς του: «Εγώ είμαι ο άρτος ο ζων, ο καταβάς εκ του ουρανού.» «Εάν λοιπόν θεωρήτε τον Υιόν του ανθρώπου αναβαίνοντα όπου ήτο το πρότερον;» Ετόνισε και πάλι το ίδιο σημείο καθώς μιλούσε στους θρησκευτικούς του αντιπάλους: «Αληθώς, αληθώς σας λέγω· Πριν γείνη ο Αβραάμ εγώ είμαι.» Και το ίδιο σαφείς είναι οι λόγοι του Ιησού προς τον ουράνιο Πατέρα του: «Δόξασόν με συ, Πάτερ, πλησίον σου με την δόξαν, την οποίαν είχον παρά σοι πριν γείνη ο κόσμος.»—Ιωάν. 3:13· 6:51, 62· 8:58· 17:5.
Μολονότι ο Ιωάννης δεν αναφέρει αυτά που ονομάζονται παραβολές, με την αυστηρή έννοια της λέξεως, αυτός μονάχα αναφέρει πράγματα με τα οποία ωμοίαζε ο Ιησούς ή με τα οποία ο Ιησούς παρωμοίαζε τον εαυτό του. Ο Ιησούς είναι «ο Αμνός του Θεού ο αίρων την αμαρτίαν του κόσμου.» Και ο Ιησούς έλεγε ότι είναι «η θύρα,» «ο ποιμήν ο καλός,» «η οδός» και «η άμπελος η αληθινή.»c
Σε αρμονία με την γλαφυρή παρουσίασι του Υιού του Θεού που κάνει ο Ιωάννης, βρίσκεται και το γεγονός ότι ελκύει την προσοχή μας στις λέξεις που επανειλημμένως χρησιμοποιούσε ο Ιησούς, όπως οι λέξεις «μαρτυρία,» «αλήθεια,» «φως,» «ζωή» και «αγάπη.» Επί παραδείγματι, βρίσκομε στο Ευαγγέλιο του Ιωάννου τους όρους «μαρτυρώ» και «μαρτυρία» να χρησιμοποιούνται περισσότερο από διπλάσιες φορές απ’ όσες τους χρησιμοποιούν οι άλλοι τρεις Ευαγγελισταί μαζί, από τις οποίες ιδιαίτερα αξιοσημείωτη είναι η δήλωσις του Ιησού προς τον Πόντιο Πιλάτο: «Εγώ δια τούτο εγεννήθην και δια τούτο ήλθον εις τον κόσμον, δια να μαρτυρήσω εις την αλήθειαν.»—Ιωάν. 18:37· 1:7, 8· 8:14, 17, 18.
Μας κάνει επίσης εντύπωσι το γεγονός ότι στο Ευαγγέλιο του Ιωάννου δίδεται μεγάλη σημασία στην «αλήθεια,» για την οποία γίνεται λόγος τριπλάσιες φορές απ’ όσες στα άλλα τρία Ευαγγέλια μαζί. Στο Ευαγγέλιο του Ιωάννου έχομε τα λόγια του Ιησού: «Ο Θεός είναι πνεύμα· και οι προσκυνούντες αυτόν εν πνεύματι και αληθεία πρέπει να προσκυνώσι.» «Εάν σεις μείνητε εν τω λόγω τω εμώ, . . . θέλετε γνωρίσει την αλήθειαν. Και η αλήθεια θέλει σας ελευθερώσει.» «Αγίασον αυτούς εν τη αληθεία σου· ο λόγος ο ιδικός σου είναι αλήθεια.» Ναι, ο Ιησούς ήταν «πλήρης χάριτος και αληθείας.»—Ιωάν. 4:23, 24· 8:31, 32· 17:17· 1:14, 17.
Οι όροι «φως» και «ζωή» βρίσκονται ομοίως πολύ πιο συχνά στο Ευαγγέλιο του Ιωάννου παρά στα άλλα τρία Ευαγγέλια μαζί. Ο Ιησούς είπε: «Εγώ είμαι το φως του κόσμου.» Οι μαθηταί του επρόκειτο να είναι «υιοί του φωτός.» (Ιωάν. 8:12· 12:36) Και όχι μόνον ο Ιησούς ήταν «η ζωή,» αλλ’ ο Θεός έστειλε τον Υιόν του στον κόσμο ώστε εκείνοι που πιστεύουν σ’ αυτόν να έχουν «ζωήν αιώνιον.» Και «αύτη δε είναι η αιώνιος ζωή, το να γνωρίζωσι» τον Θεό και τον Υιόν του.—Ιωάν. 14:6· 3:16· 17:3.
ΕΜΦΑΣΙΣ ΣΤΗΝ ΑΓΑΠΗ
Ομοίως, παρατηρούμε ότι το Ευαγγέλιο του Ιωάννου αναφέρει την αγάπη, την ανιδιοτελή αγάπη, την αγάπη που βασίζεται σε αρχές, πιο συχνά από τα άλλα τρία Ευαγγέλια μαζί. «Τόσον ηγάπησεν ο Θεός τον κόσμον, ώστε έδωκε τον Υιόν αυτού τον μονογενή.» Ο Ιησούς ‘ηγάπησε τους μαθητάς του μέχρι τέλους.’ Δείχνει τι θα μας υποκινήση η αγάπη να κάμωμε: «Εάν με αγαπάτε, τας εντολάς μου φυλάξατε.» Ποια είναι η μεγαλύτερη εκδήλωσις της αγάπης; «Μεγαλητέραν ταύτης αγάπην δεν έχει ουδείς, του να βάλη τις την ψυχήν αυτού υπέρ των φίλων αυτού.»—Ιωάν. 3:16· 13:1· 14:15· 15:13.
Είναι, επομένως, λογικό το ότι ο Ιωάννης μάς λέγει πώς ο Ιησούς έδωσε την αγάπη ως το διακριτικό σημείο των αληθινών Χριστιανών: «Εντολήν καινήν σας δίδω, Να αγαπάτε αλλήλους, καθώς εγώ σας ηγάπησα και σεις να αγαπάτε αλλήλους. Εκ τούτου θέλουσι γνωρίσει πάντες ότι είσθε μαθηταί μου, εάν έχητε αγάπην προς αλλήλους.» (Ιωάν. 13:34, 35) Ο Ιωάννης είναι εκείνος επίσης που αναφέρει με λεπτομέρειες την προσευχή του Ιησού που έλεγε ότι αυτός και οι μαθηταί του «δεν είναι εκ του κόσμου,» τελειώνοντας με τα εξής λόγια: «Και εφανέρωσα εις αυτούς το όνομά σου και θέλω φανερώσει, δια να ήναι η αγάπη, με την οποίαν με ηγάπησας, εν αυτοίς, και εγώ εν αυτοίς.»—Ιωάν. 17:16, 26.
Και ποια ήταν η ερώτησις που έκαμε ο Ιησούς στον απόστολο Πέτρο, εκείνον που είχε ηγηθή των δώδεκα αποστόλων όταν ο Ιησούς ήταν μαζί τους και ο οποίος επρόκειτο να είναι ο πρώτος που θα ηγείτο μετά την ανάληψι του Ιησού στους ουρανούς; «Αγαπάς με περισσότερον τούτων;» «Αγαπάς με;» Αφού βεβαιώθηκε ότι ο Πέτρος πραγματικά αγαπούσε τον Κύριό του, ο Ιησούς του έδωσε την αποχαιρετιστήρια προτροπή: «Βόσκε τα πρόβατά μου.»—Ιωάν. 21:15-17.
Έχοντας υπ’ όψιν όλα όσα μας λέγει ο Ιωάννης και τον τρόπο με τον οποίο μας τα λέγει, μπορούμε να εκτιμήσωμε γιατί η αφήγησίς του, που έχει γραφή τόσο αργότερα μετά τα άλλα Ευαγγέλια είναι το πιο πολύ διαδεδομένο μέρος της Αγίας Γραφής. Χιλιάδες χιλιάδων αντίτυπα αυτού του Ευαγγελίου έχουν τυπωθή ξεχωριστά και διανεμηθή χωριστά από την Αγία Γραφή σαν σύνολο, μολονότι το Ευαγγέλιο του Μάρκου, επειδή είναι η συντομώτερη αφήγησις της επιγείου διακονίας του Ιησού, είναι το περισσότερο μεταφρασμένο μέρος της Αγίας Γραφής. Με το Ευαγγέλιο του Ιωάννου συνέβη σαν να προσεφέρθη ο καλύτερος οίνος τελευταίος, όπως συνέβη στην περίπτωσι του πρώτου θαύματος του Ιησού.—Ιωάν. 2:10.
Πόσο ευγνώμονες μπορούμε να είμεθα επειδή έχομε τέσσερις ξεχωριστές αφηγήσεις για τη ζωή του Ιησού και τα έργα του! Ο Ματθαίος παρουσιάζει τον Ιησού ως τον υποσχεμένο Μεσσία, που εκπληρώνει τις προφητείες των Εβραϊκών Γραφών· ο Μάρκος περιγράφει τον Ιησού σαν έναν άνθρωπο δράσεως, αναφέροντας τα θαυμαστά θαύματα το ένα μετά το άλλο· ο Λουκάς δείχνει τον Ιησού σαν ένα συμπαθητικό Σωτήρα· και ο αγαπητός Ιωάννης παρουσιάζει τον Ιησού ως τον Λόγον, το στοργικό δώρον του Θεού για το ανθρώπινο γένος, που ήλθε από τον ουρανό για να μαρτυρήση για την αλήθεια, και ως τον στοργικό Ποιμένα. Ο Θεός έκαμε να γράφουν όλα αυτά για ‘να πιστέψωμε ότι ο Ιησούς είναι ο Χριστός ο Υιός του Θεού, και ‘πιστεύοντας να έχομε αιώνιο ζωή εν τω ονόματι αυτού’—αρκεί να αποδείξουμε ότι είμεθα φίλοι του με το να κάνωμε ό,τι παραγγέλλει.—Ιωάν. 20:31· 15:14.
[Υποσημειώσεις]