Αποφάσισα να Προοδεύω σε Ωριμότητα

ΟΠΩΣ ΤΟ ΑΦΗΓΗΘΗΚΕ Ο ΚΑΡΛ ΝΤΟΧΑΟΥ

«Πρόοδος Προς Ωριμότητα ή Μετάπτωσις στην Αμαρτία, Ποιο από τα Δύο;» ήταν ο τίτλος κάποιου άρθρου στο τεύχος της Σκοπιάς 15 Ιουνίου 1948 (1 Νοεμβρίου 1948, στην ελληνική). Αυτό το άρθρο μού έδωσε την ώθηση να μεταπηδήσω από μια κατάσταση πνευματικού κινδύνου, στην οποία βρισκόμουν όταν ήμουν στις φυτείες των Ηνωμένων Πολιτειών, στην ιεραποστολική σταδιοδρομία στη Νότια Αμερική, η οποία έχει διαρκέσει 43 και πλέον χρόνια.

ΓΕΝΝΗΘΗΚΑ στις 31 Μαρτίου 1914, τρίτος ανάμεσα σε τέσσερα αγόρια, σε μια ξύλινη καλύβα στο Βέργκας της Μινεσότα. Τα παιδικά μου χρόνια ήταν ευχάριστα. Θυμάμαι ότι ψάρευα με τον πατέρα. Η μητέρα, όμως, ήταν συχνά άρρωστη, και χρειάστηκε να εγκαταλείψω το σχολείο στην πέμπτη τάξη για να τη βοηθάω στις δουλειές του σπιτιού. Όταν ήμουν 13 χρονών, διαπιστώθηκε ότι η αρρώστια από την οποία έπασχε ήταν ο καρκίνος του πνεύμονα.

Η μητέρα γνώριζε ότι δεν θα ζούσε για πολύ ακόμα, και έτσι άρχισε να με προετοιμάζει ώστε να αναλάβω τη θέση της. Καθόταν στην κουζίνα και μου έδινε οδηγίες για το πώς να μαγειρεύω και να ψήνω. Επιπλέον, με δίδασκε να πλένω τα ρούχα, να περιποιούμαι τον κήπο και να φροντίζω τα εκατό κοτόπουλα που είχαμε. Επίσης με ενθάρρυνε να διαβάζω ένα κεφάλαιο της Αγίας Γραφής κάθε μέρα, πράγμα που έκανα παρά την περιορισμένη μου ικανότητα ανάγνωσης. Αφού με εκπαίδευσε επί δέκα μήνες, η μητέρα πέθανε στις 27 Ιανουαρίου 1928.

Ο Πόλεμος Αλλάζει τη Ζωή Μας

Αφότου άρχισε ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος, το Σεπτέμβριο του 1939, κάθε Κυριακή αναπέμπονταν προσευχές για χάρη των στρατιωτών στη Λουθηρανική εκκλησία όπου ανήκαμε. Ο μεγαλύτερος αδελφός μου, ο Φρανκ, ήταν αποφασισμένος να μη σκοτώσει, και έτσι όταν αρνήθηκε να πολεμήσει μετέχοντας σε στρατιωτική υπηρεσία, τον συνέλαβαν. Στη δίκη του, δήλωσε: «Προτού σκοτώσω αθώους ανθρώπους, μπορείτε να με πυροβολήσετε!» Καταδικάστηκε να εκτίσει ποινή ενός χρόνου στη φυλακή που υπήρχε στο Μακνίλ Άιλαντ, στα ανοιχτά των ακτών της Πολιτείας Ουάσινγκτον.

Εκεί ο Φρανκ βρήκε 300 και πλέον Μάρτυρες του Ιεχωβά οι οποίοι ήταν φυλακισμένοι εξαιτίας της αυστηρής ουδετερότητας που διακράτησαν στη διάρκεια του πολέμου. (Ησαΐας 2:4· Ιωάννης 17:16) Σύντομα άρχισε να συναναστρέφεται με αυτούς και βαφτίστηκε εκεί στη φυλακή. Λόγω καλής διαγωγής, η ποινή του μειώθηκε στους εννιά μήνες. Το Νοέμβριο του 1942 μάθαμε ότι ο Φρανκ ήταν ελεύθερος, και σύντομα έπειτα από αυτό μας μίλησε για τα καλά νέα της Βασιλείας του Θεού. Αφού εξετάσαμε προσεκτικά το άγγελμα από τη δική μας Αγία Γραφή, ήμασταν όλοι σε θέση να διακρίνουμε ότι αυτά που μας δίδασκε ο Φρανκ ήταν η αλήθεια.

Εμπόδια στην Πνευματική Πρόοδο

Το 1944, μετακόμισα στην περιοχή της Μόλτα, στη Μοντάνα, για να ζήσω με το θείο μου. Είχαμε κάτι κοινό—συζύγους οι οποίες μας είχαν εγκαταλείψει ύστερα από έξι μήνες γάμου. Αυτός χαιρόταν που τον βοηθούσα στις αγροτικές εργασίες και στη μαγειρική, και μοιραζόμασταν τα κέρδη μας μισά μισά. Ο θείος μου είπε ότι θα κληρονομούσα το αγρόκτημά του που είχε έκταση περίπου 2.600 στρέμματα αν έμενα μαζί του. Εκείνα τα χρόνια η γεωργία αναπτυσσόταν με εκρηκτικούς ρυθμούς, και πόσο την απολάμβανα! Είχαμε άφθονη σοδειά κάθε χρόνο, και το σιτάρι πουλιόταν 3,16 δολάρια (περ. 730 δρχ.) τα 35 λίτρα.

Ωστόσο, στο θείο μου δεν άρεσε το γεγονός ότι παρακολουθούσα τις συναθροίσεις μιας μικρής εκκλησίας Μαρτύρων στη Μόλτα. Στις 7 Ιουνίου 1947, εν αγνοία του θείου μου, βαφτίστηκα στη συνέλευση περιοχής των Μαρτύρων του Ιεχωβά στο Γουλφ Πόιντ. Εκεί κάποιος Χριστιανός αδελφός με παρότρυνε να γίνω σκαπανέας, δηλαδή ολοχρόνιος διάκονος. Παρ’ όλο που επιθυμούσα βαθιά να χρησιμοποιήσω με αυτόν τον τρόπο τη ζωή μου, εξήγησα ότι ο θείος μου ποτέ δεν θα μου επέτρεπε να αφιερώνω τόσο πολύ χρόνο στη διακονία.

Σύντομα έπειτα από αυτό, ο θείος μου άνοιξε και διάβασε ένα γράμμα που απευθυνόταν σε εμένα και το είχε γράψει κάποιος φίλος ο οποίος με πρότρεπε να γίνω ολοχρόνιος διάκονος. Έξαλλος από θυμό, ο θείος μου μού απηύθυνε ένα τελεσίγραφο—ή σταματάς να κηρύττεις ή φεύγεις. Αυτό το τελεσίγραφο αποδείχτηκε καλό επειδή αγαπούσα τη γεωργία τόσο πολύ ώστε δεν ξέρω αν θα είχα φύγει μόνος μου. Έτσι επέστρεψα στην οικογένειά μου στη Μινεσότα, της οποίας τα μέλη ήταν πλέον όλα βαφτισμένα και συνταυτισμένα με την Εκκλησία Ντιτρόιτ Λέικς.

Στην αρχή η οικογένειά μου με ενθάρρυνε να κάνω έργο σκαπανέα, αλλά το 1948 άρχισαν να ψυχραίνουν πνευματικά. Τότε ήταν που το άρθρο «Πρόοδος Προς Ωριμότητα ή Μετάπτωσις στην Αμαρτία, Ποιο από τα Δύο;» μου έδωσε την πνευματική ώθηση που χρειαζόμουν. Προειδοποιούσε ότι ‘είναι βέβαιο πως θα επακολουθήσουν πολύ λυπηρές συνέπειες αν αρνηθούμε εσκεμμένα να συμβαδίσουμε με τη γνώση που προχωρεί’. Το άρθρο ανέφερε: ‘Δεν μπορούμε να στεκόμαστε αδρανείς και να γίνουμε οπισθοδρομικοί, αλλά πρέπει να προοδεύσουμε στη δικαιοσύνη. Πρόοδος, όχι στάση, είναι η μεγαλύτερη αντίδραση εναντίον της μετάπτωσης’.

Μολονότι η οικογένειά μου πρόβαλλε άλλες δικαιολογίες, πιστεύω ότι το πραγματικό πρόβλημα ήταν η επιθυμία που είχαν να γίνουν πλούσιοι. Μπορούσαν να διακρίνουν τα οικονομικά οφέλη που προέκυπταν από το να επενδύουν περισσότερο χρόνο στη γεωργία και λιγότερο στο κήρυγμα. Αντί να παγιδευτώ από την επιθυμία για πλούτη, εγώ έκανα σχέδια για έργο σκαπανέα. Ήξερα ότι δεν θα ήταν εύκολο, και μάλιστα πίστευα πως δεν θα τα κατάφερνα. Έτσι το 1948, υπέβαλα τον εαυτό μου σε δοκιμή κάνοντας σκόπιμα αίτηση για να αρχίσω το σκαπανικό στη χειρότερη περίοδο του έτους—το Δεκέμβριο.

Αναλαμβάνω την Υπηρεσία Σκαπανέα

Ο Ιεχωβά ευλόγησε τις προσπάθειές μου. Για παράδειγμα, κάποια μέρα η θερμοκρασία ήταν μείον 27 βαθμοί Κελσίου, χωρίς να λάβουμε υπόψη τον παγωμένο αέρα. Έκανα το συνηθισμένο μου έργο δρόμου, αλλάζοντας συχνά τη θέση των χεριών μου—έβαζα το κρύο χέρι στην τσέπη μου κρατώντας τα περιοδικά με το άλλο, μέχρι που εκείνο πάγωνε και ερχόταν η σειρά του να μπει στην τσέπη. Κάποιος άντρας πλησίασε. Αφού σχολίασε ότι είχε παρατηρήσει για λίγο αυτό που έκανα, ρώτησε: «Τι υπάρχει σε αυτά τα περιοδικά που είναι τόσο σπουδαίο; Δώσε μου αυτά τα δύο να τα διαβάσω».

Στο μεταξύ, διέκρινα ότι η συναναστροφή με την οικογένειά μου έθετε σε κίνδυνο τη δική μου πνευματικότητα, και έτσι, κατόπιν αίτησης στην Εταιρία Σκοπιά, μου δόθηκε καινούριος διορισμός στο Μάιλζ Σίτι, στη Μοντάνα. Εκεί υπηρετούσα ως υπηρέτης ομάδας, που τώρα είναι γνωστός ως προεδρεύων επίσκοπος. Ζούσα σε ένα τροχόσπιτο με διαστάσεις δύο επί τρία μέτρα, και συντηρούσα τον εαυτό μου εργαζόμενος με ωράριο μερικής απασχόλησης σε ένα στεγνοκαθαριστήριο. Κατά καιρούς έκανα μεροκάματα σε αυτό που αγαπούσα περισσότερο—στο θερισμό.

Εκείνη την περίοδο, εξακολουθούσα να μαθαίνω για την επιδείνωση της πνευματικής κατάστασης της οικογένειάς μου. Τελικά αυτοί, καθώς και άλλα άτομα που ανήκαν στην Εκκλησία Ντιτρόιτ Λέικς, στράφηκαν ενάντια στην οργάνωση του Ιεχωβά. Από τους 17 ευαγγελιζομένους της Βασιλείας που υπήρχαν στην εκκλησία μόνο 7 παρέμειναν πιστοί. Τα μέλη της οικογένειάς μου ήταν αποφασισμένα να απομακρύνουν και εμένα από την οργάνωση του Ιεχωβά· έτσι, αντιλήφτηκα ότι υπήρχε μόνο μία λύση: να προοδεύσω περισσότερο. Πώς όμως;

Επιδιώκω την Ιεραποστολική Υπηρεσία

Στη διάρκεια της διεθνούς συνέλευσης που διεξάχτηκε στην Πόλη της Νέας Υόρκης το 1950, παρευρέθηκα στην αποφοίτηση των ιεραποστόλων σπουδαστών της 15ης τάξης της Βιβλικής Σχολής Γαλαάδ της Σκοπιάς. ‘Μακάρι να μπορούσα να είμαι ανάμεσα σε εκείνους που πηγαίνουν να υπηρετήσουν τον Ιεχωβά σε ξένο διορισμό’, σκέφτηκα.

Υπέβαλα μια αίτηση και έγινα δεκτός ως μέλος της 17ης τάξης της Γαλαάδ, η οποία άρχισε τα μαθήματά της το Φεβρουάριο του 1951. Το μέρος όπου στεγαζόταν η σχολή, σε ένα αγρόκτημα στα βόρεια της Νέας Υόρκης, ήταν πανέμορφο. Πόσο ήθελα να εργάζομαι στο αγρόκτημα μετά τις ώρες των μαθημάτων, ίσως στο στάβλο με τις αγελάδες ή έξω στις καλλιέργειες! Όμως, ο Τζον Μπουθ, που ήταν τότε ο επίσκοπος του Αγροκτήματος της Βασιλείας, εξήγησε ότι ήμουν ο μόνος που είχα κάποια πείρα στο στεγνό καθάρισμα. Έτσι, διορίστηκα σε αυτή την εργασία.

Η Γαλαάδ δεν ήταν εύκολη για κάποιον που είχε πάει μόνο μέχρι την πέμπτη τάξη. Παρ’ όλο που τα φώτα έπρεπε να σβήνουν στις 10:30 μ.μ., εγώ συχνά μελετούσα μέχρι τα μεσάνυχτα. Μια μέρα, ένας εκπαιδευτής με κάλεσε στο γραφείο του. «Καρλ», είπε, «βλέπω ότι οι βαθμοί σου δεν είναι πολύ καλοί».

‘Ωχ’, σκέφτηκα μέσα μου, ‘θα μου ζητήσουν να φύγω’.

Ωστόσο, ο εκπαιδευτής στοργικά μου έδωσε μερικές συμβουλές σχετικά με το πώς θα μπορούσα να κάνω καλύτερη χρήση του χρόνου μου χωρίς να μελετώ τόσο αργά. Φοβισμένα ρώτησα: «Είμαι σε θέση να παραμείνω εδώ στη Γαλαάδ;»

«Ασφαλώς», απάντησε. «Δεν ξέρω όμως αν έχεις τα προσόντα για το δίπλωμα».

Πήρα θάρρος από τα λόγια του προέδρου της σχολής, του Νάθαν Ο. Νορ. Παλαιότερα, είχε πει στους σπουδαστές ότι δεν τον εντυπωσίαζαν τόσο οι βαθμοί όσο η «προσκόλληση» που επιδείκνυαν οι ιεραπόστολοι οι οποίοι παρέμεναν στους διορισμούς τους.

Το χειρότερο μάθημά μου ήταν η ισπανική γλώσσα, αλλά έλπιζα ότι θα διοριζόμουν στην Αλάσκα, στην οποία επικρατεί ψυχρός καιρός, πράγμα που είχα συνηθίσει στον προηγούμενο τόπο κατοικίας μου. Εκτός αυτού, θα μπορούσα να κηρύττω στην αγγλική. Έτσι φαντάζεστε την έκπληξή μου όταν, στα μέσα της περιόδου εκπαίδευσης, έλαβα ως διορισμό τον Ισημερινό, στη Νότια Αμερική. Ναι, έπρεπε να μιλάω ισπανικά, στην καρδιά του καυτού ισημερινού!

Κάποια μέρα με επισκέφτηκε στη Σχολή Γαλαάδ ένας πράκτορας του FBI. Ρώτησε για το γιο του υπηρέτη ομάδας ο οποίος είχε φύγει από την οργάνωσή μας στο Ντιτρόιτ Λέικς. Ο πόλεμος της Κορέας βρισκόταν σε εξέλιξη, και αυτός ο νεαρός ισχυριζόταν ότι ήταν διάκονος των Μαρτύρων του Ιεχωβά και ότι, ως εκ τούτου, εξαιρούνταν από τη στρατιωτική υπηρεσία. Εξήγησα ότι δεν ήταν πια Μάρτυρας του Ιεχωβά. Καθώς ο πράκτορας με αποχαιρετούσε, είπε: «Εύχομαι ο Θεός σου να σε ευλογήσει στο έργο σου».

Αργότερα έμαθα ότι ο νεαρός σκοτώθηκε σε μια από τις πρώτες μάχες του στην Κορέα. Τι θλιβερή κατάληξη για κάποιον που θα μπορούσε να είχε προοδεύσει σε ωριμότητα στην οργάνωση του Θεού!

Τελικά η ευτυχισμένη μέρα της αποφοίτησής μας έφτασε στις 22 Ιουλίου 1951. Φυσικά κανένας από την οικογένειά μου δεν ήταν παρών, αλλά η χαρά μου ήταν πλήρης όταν έλαβα το δίπλωμα ως αποτέλεσμα της προόδου που είχα κάνει.

Προσαρμογή σε Ξένο Αγρό

Μόλις βρέθηκα στο διορισμό μου, διαπίστωσα ότι η εκπαίδευση που μου πρόσφερε η μητέρα αποδείχτηκε χρήσιμη. Το μαγείρεμα, το πλύσιμο στο χέρι και η έλλειψη τρεχούμενου νερού δεν ήταν καινούρια πράγματα για εμένα. Το κήρυγμα όμως στην ισπανική γλώσσα ήταν! Για λίγο καιρό, χρησιμοποιούσα ένα γραπτό κήρυγμα στην ισπανική. Χρειάστηκαν τρία χρόνια για να μπορέσω να εκφωνήσω δημόσια ομιλία στην ισπανική, και αυτό με τη χρήση εκτεταμένων σημειώσεων.

Όταν έφτασα στον Ισημερινό το 1951, υπήρχαν λιγότεροι από 200 ευαγγελιζόμενοι της Βασιλείας. Το έργο μαθήτευσης φαινόταν να προχωρεί αργά τα πρώτα 25 χρόνια περίπου. Οι δικές μας Γραφικές διδασκαλίες ήταν εντελώς διαφορετικές από τις αντιγραφικές παραδόσεις του Καθολικισμού, και η προσκόλλησή μας στις Γραφικές κατευθύνσεις που αφορούσαν την πιστότητα σε ένα γαμήλιο σύντροφο ήταν ιδιαίτερα αντιδημοφιλής.—Εβραίους 13:4.

Ωστόσο, μπορούσαμε να διαθέτουμε πολλά Γραφικά έντυπα. Η διακονία μας στη Ματσάλα, που βρίσκεται στην καρδιά των μπανανοφυτειών, βοηθάει στο να καταδειχτεί αυτό. Ο Νίκολας Γουέσλι και εγώ ήμασταν οι μόνοι Μάρτυρες όταν φτάσαμε εκεί το 1956. Φεύγαμε νωρίς το πρωί με τα φορτηγά που χρησιμοποιούσαν για την κατασκευή των αυτοκινητόδρομων εκείνη την εποχή. Αφού ταξιδεύαμε αρκετή απόσταση, κατεβαίναμε και δίναμε μαρτυρία στους ανθρώπους που συναντούσαμε μέχρι να φτάσουμε πίσω στο μέρος όπου μέναμε.

Κάποια μέρα, ο Νικ και εγώ κρατήσαμε σημειώσεις για να δούμε ποιος από τους δυο μας θα έδινε περισσότερα περιοδικά. Θυμάμαι πως είχα το προβάδισμα σε σχέση με τον Νικ το μεσημέρι, αλλά το βράδυ ήμασταν ισόπαλοι με 114 περιοδικά. Κάθε μήνα αφήναμε εκατοντάδες περιοδικά στους ανθρώπους που συναντούσαμε στα δρομολόγιά μας επίδοσης περιοδικών. Σε έξι περιπτώσεις διέθεσα περισσότερα από χίλια περιοδικά το μήνα. Σκεφτείτε πόσο πολλοί άνθρωποι μπόρεσαν να μάθουν τις Γραφικές αλήθειες από αυτά τα περιοδικά!

Στη Ματσάλα είχαμε επίσης το προνόμιο να οικοδομήσουμε την πρώτη ιδιόκτητη Αίθουσα Βασιλείας στον Ισημερινό. Αυτό συνέβη πριν από 35 χρόνια, το 1960. Εκείνες τις πρώτες μέρες οι παρόντες στις συναθροίσεις μας ήταν μόνο 15 περίπου. Σήμερα η Ματσάλα έχει 11 ακμάζουσες εκκλησίες!

Επίσκεψη στις Ηνωμένες Πολιτείες

Στα τέλη της δεκαετίας του 1970, επέστρεψα στις Ηνωμένες Πολιτείες για διακοπές και δαπάνησα λίγες ώρες με τον αδελφό μου τον Φρανκ. Με πήγε με το αυτοκίνητό του σε ένα ύψωμα από το οποίο μπορούσαμε να δούμε από μακριά την κοιλάδα του ποταμού Ρεντ. Ήταν όμορφα, καθώς ο αέρας κυμάτιζε τα ώριμα σιτηρά, έναν ωκεανό από στάχυα που έγερναν από το βάρος του καρπού. Στο βάθος φαινόταν ο ποταμός Σαϊέν με τις δεντροστοιχίες του. Η απόλαυση εκείνης της ειρηνικής ομορφιάς διαταράχτηκε όταν ο αδελφός μου άρχισε τη συνηθισμένη του συζήτηση.

«Αν δεν ήσουν τόσο ανόητος να γυρίζεις εκεί στη Νότια Αμερική, αυτό θα μπορούσε να είναι και δικό σου!»

«Φρανκ», τον διέκοψα απότομα. «Σταμάτα εδώ τη συζήτηση».

Δεν είπε τίποτα άλλο. Λίγα χρόνια αργότερα, πέθανε ξαφνικά από εγκεφαλικό, αφήνοντας πίσω τρία πανέμορφα ράντσα στη Βόρεια Ντακότα, συνολικής έκτασης 4.000 και πλέον στρεμμάτων, καθώς και το αγρόκτημα των περίπου 2.600 στρεμμάτων του θείου μου στη Μοντάνα το οποίο είχε κληρονομήσει.

Τώρα όλοι στην οικογένειά μου έχουν πεθάνει. Εγώ όμως χαίρομαι επειδή στο Ντιτρόιτ Λέικς, όπου όλοι μας κάναμε το ξεκίνημά μας ως Μάρτυρες του Ιεχωβά πριν από χρόνια, έχω μια πνευματική οικογένεια που αποτελείται από 90 και πλέον Χριστιανούς αδελφούς και αδελφές.

Συνεχίζω να Προοδεύω Πνευματικά

Τα τελευταία 15 χρόνια έχουν αποφέρει πλούσιες σοδειές στον πνευματικό θερισμό εδώ στον Ισημερινό. Από περίπου 5.000 ευαγγελιζομένους της Βασιλείας που υπήρχαν το 1980, τώρα έχουμε περισσότερους από 26.000. Έχω απολαύσει την ευλογία να βοηθήσω εκατό και πλέον από αυτούς να φτάσουν στο βάφτισμα.

Τώρα, στην ηλικία των 80 χρονών, εργάζομαι σκληρότερα για να ασχοληθώ 30 ώρες το μήνα στη διακονία από ό,τι έκανα για να αντεπεξέλθω στο όριο των 150 ωρών το 1951. Από το 1989, οπότε έμαθα ότι πάσχω από καρκίνο του προστάτη, εκμεταλλεύομαι το χρόνο ανάρρωσης για να διαβάζω. Από εκείνο το έτος, έχω διαβάσει ολόκληρη την Αγία Γραφή 19 φορές και το βιβλίο Οι Μάρτυρες του Ιεχωβά—Διαγγελείς της Βασιλείας του Θεού 6 φορές. Με αυτόν τον τρόπο συνεχίζω να προοδεύω πνευματικά.

Πράγματι, είχα ευκαιρίες να αποκομίσω υλικά οφέλη στις φυτείες των Ηνωμένων Πολιτειών. Όμως, οι ανταμοιβές που προέρχονται από τα υλικά πλούτη δεν είναι τίποτα αν συγκριθούν με τη χαρά που έχω νιώσει στον πνευματικό θερισμό. Το τμήμα εδώ στον Ισημερινό με πληροφορεί ότι έχω διαθέσει περισσότερα από 147.000 περιοδικά και 18.000 βιβλία στη διάρκεια της ιεραποστολικής μου σταδιοδρομίας. Αυτά τα θεωρώ πνευματικούς σπόρους, πολλοί από τους οποίους έχουν ήδη βλαστήσει· άλλοι ίσως να βλαστήσουν στο μέλλον στην καρδιά των ανθρώπων καθώς εκείνοι διαβάζουν σχετικά με αυτές τις αλήθειες της Βασιλείας.

Δεν μπορώ να σκεφτώ τίποτα καλύτερο από το να συνεχίζω να προοδεύω προς το νέο κόσμο του Θεού μαζί με όλα τα πνευματικά παιδιά μου και τα εκατομμύρια άλλα άτομα που έχουν διαλέξει να υπηρετούν τον Θεό μας, τον Ιεχωβά. Τα χρήματα δεν θα προσφέρουν σωτηρία από το τέλος αυτού του ασεβούς κόσμου. (Παροιμίαι 11:4· Ιεζεκιήλ 7:19) Ωστόσο, η καρποφορία του πνευματικού μας έργου θα συνεχίζεται—αν ο καθένας μας συνεχίζει να προοδεύει σε ωριμότητα.

[Εικόνα στη σελίδα 24]

Έτοιμος για έργο σκαπανέα στο Μάιλζ Σίτι της Μοντάνα, το 1949

[Εικόνα στη σελίδα 24]

Αγορά νερού για τον ιεραποστολικό μας οίκο, 1952

[Εικόνα στη σελίδα 25]

Κήρυγμα στη Ματσάλα, 1957

[Εικόνα στη σελίδα 25]

Από τότε που αρρώστησα το 1989, έχω διαβάσει ολόκληρη την Αγία Γραφή 19 φορές