Γιατί να Αναζητήσετε την Αλήθεια;
ΠΟΛΛΕΣ θρησκευτικές οργανώσεις ισχυρίζονται ότι έχουν την αλήθεια, και είναι έτοιμες να την προσφέρουν στους άλλους. Ωστόσο, όλες τους προσφέρουν ένα συγκεχυμένο συνονθύλευμα «αληθειών». Μήπως αποτελεί αυτό μια επιπλέον απόδειξη του ότι όλες οι αλήθειες είναι σχετικές, ότι δεν υπάρχουν απόλυτες αλήθειες; Όχι.
Στο βιβλίο του Η Τέχνη της Σκέψης (The Art of Thinking), ο καθηγητής Β. Ρ. Ρουτζέρο εκφράζει την έκπληξή του για το γεγονός ότι ακόμη και ευφυείς άνθρωποι μερικές φορές λένε ότι η αλήθεια είναι σχετική. Ο ίδιος κάνει τον εξής συλλογισμό: «Αν ο καθένας καθορίζει τη δική του αλήθεια, τότε κανενός η άποψη δεν μπορεί να είναι καλύτερη από του άλλου. Όλες πρέπει να είναι ισάξιες. Αν όλες οι απόψεις είναι ισάξιες, ποιος λόγος υπάρχει να ερευνήσουμε οποιοδήποτε αντικείμενο; Γιατί να σκάψουμε στο έδαφος για να βρούμε απαντήσεις σε ερωτήματα αρχαιολογικής φύσης; Γιατί να εξετάσουμε τις αιτίες της έντασης στη Μέση Ανατολή; Γιατί να αναζητήσουμε τη θεραπεία του καρκίνου; Γιατί να εξερευνήσουμε το γαλαξία; Αυτές οι δραστηριότητες έχουν νόημα μόνο αν μερικές απαντήσεις είναι καλύτερες από κάποιες άλλες, αν η αλήθεια είναι κάτι ξεχωριστό και ανεπηρέαστο από τις ατομικές απόψεις».
Στην ουσία, κανείς δεν πιστεύει πραγματικά ότι δεν υπάρχει καμιά αλήθεια. Όταν πρόκειται για τις φυσικές πραγματικότητες, όπως είναι η ιατρική, τα μαθηματικά ή οι νόμοι της φυσικής, ακόμη και ο πιο αφοσιωμένος σχετικιστής πιστεύει ότι μερικά πράγματα είναι αληθινά. Ποιος από εμάς θα τολμούσε να ανεβεί σε αεροπλάνο αν δεν πίστευε ότι οι νόμοι της αεροδυναμικής είναι απόλυτες αλήθειες; Αλήθειες που μπορούν να εξακριβωθούν όντως υπάρχουν· μας περιβάλλουν, και εμείς εμπιστευόμαστε τη ζωή μας σε αυτές.
Το Τίμημα του Σχετικισμού
Εντούτοις, εκεί όπου τα λάθη του σχετικισμού εκδηλώνονται στο μέγιστο βαθμό είναι στον ηθικό τομέα, επειδή εκεί έχει κάνει τη μεγαλύτερη βλάβη αυτός ο τρόπος σκέψης. Η Αμερικανική Εγκυκλοπαίδεια (The Encyclopedia Americana) αναφέρει τα εξής: «Έχει αμφισβητηθεί σε μεγάλο βαθμό το κατά πόσο η γνώση, ή η γνωστή αλήθεια, είναι εφικτή στους ανθρώπους . . . Ωστόσο, είναι βέβαιο ότι οποτεδήποτε τα δίδυμα ιδανικά της αλήθειας και της γνώσης απορρίπτονται ως εξωπραγματικά ή επιβλαβή, η ανθρώπινη κοινωνία παρακμάζει».
Ίσως να έχετε παρατηρήσει αυτή την παρακμή. Για παράδειγμα, οι ηθικές διδασκαλίες της Αγίας Γραφής, οι οποίες δηλώνουν ξεκάθαρα ότι η σεξουαλική ανηθικότητα είναι εσφαλμένη, μόνο σπάνια θεωρούνται πια αλήθειες. Η περιστασιακή ηθική—«αποφάσισε ό,τι είναι σωστό για εσένα»—βρίσκεται στην ημερήσια διάταξη. Θα μπορούσε κάποιος να ισχυριστεί ότι η κοινωνική παρακμή δεν είναι αποτέλεσμα αυτής της σκεπτικιστικής άποψης; Ασφαλώς, οι παγκόσμιες επιδημίες όσον αφορά τις σεξουαλικά μεταδιδόμενες ασθένειες, τα διαλυμένα σπίτια και τις εφηβικές εγκυμοσύνες μιλούν από μόνες τους.
Τι Είναι η Αλήθεια;
Ας αφήσουμε, λοιπόν, τα θολά νερά του σκεπτικισμού και ας ερευνήσουμε συνοπτικά αυτό που η Αγία Γραφή περιγράφει ως τα καθαρά νερά της αλήθειας. (Ιωάννης 4:14· Αποκάλυψη 22:17) Στην Αγία Γραφή, η «αλήθεια» δεν μοιάζει καθόλου με την αφηρημένη, ασαφή έννοια για την οποία αντιλέγουν οι φιλόσοφοι.
Όταν ο Ιησούς είπε ότι ο κατεξοχήν σκοπός του στη ζωή ήταν να μιλάει για την αλήθεια, αναφερόταν σε κάτι το οποίο οι πιστοί Ιουδαίοι θεωρούσαν πολύτιμο επί αιώνες. Στα ιερά τους συγγράμματα, οι Ιουδαίοι από παλιά διάβαζαν για την «αλήθεια» ως κάτι απτό, όχι θεωρητικό. Στην Αγία Γραφή, η λέξη «αλήθεια» αποδίδει την εβραϊκή λέξη «’εμέθ», η οποία σημαίνει αυτό που είναι σταθερό, στερεό και, ίσως πάνω από όλα, αξιόπιστο.
Οι Ιουδαίοι είχαν εύλογη αιτία για να βλέπουν την αλήθεια με αυτόν τον τρόπο. Αποκαλούσαν τον Θεό τους, τον Ιεχωβά, ‘Θεό της αλήθειας’. (Ψαλμός 31:5) Αυτό συνέβαινε επειδή οτιδήποτε έλεγε ο Ιεχωβά ότι θα κάνει το έκανε. Όταν έδινε υποσχέσεις, τις τηρούσε. Όταν ενέπνεε προφητείες, αυτές εκπληρώνονταν. Όταν απηύθυνε τελεσίδικες κρίσεις, αυτές εκτελούνταν. Εκατομμύρια Ισραηλίτες είχαν γίνει αυτόπτες μάρτυρες αυτών των πραγματικοτήτων. Οι θεόπνευστοι συγγραφείς της Αγίας Γραφής τις κατέγραφαν ως αδιαμφισβήτητα γεγονότα της ιστορίας. Ανόμοια με άλλα βιβλία που θεωρούνται ιερά, η Αγία Γραφή δεν κινείται μέσα σε ένα πλαίσιο που αποτελείται από μύθους και θρύλους. Είναι σταθερά εδραιωμένη σε γεγονότα που μπορούν να εξακριβωθούν—ιστορικές, αρχαιολογικές, επιστημονικές και κοινωνιολογικές πραγματικότητες. Δεν προξενεί απορία το γεγονός ότι ο ψαλμωδός λέει για τον Ιεχωβά: ‘Ο νόμος σου είναι αλήθεια. . . . Πάντα τα προστάγματά σου είναι αλήθεια. . . . Το κεφάλαιον του λόγου σου είναι η αλήθεια’!—Ψαλμός 119:142, 151, 160.
Ο Ιησούς Χριστός απηχούσε τα λόγια εκείνου του ψαλμού όταν είπε προσευχόμενος στον Ιεχωβά: «Ο λόγος σου είναι αλήθεια». (Ιωάννης 17:17) Ο Ιησούς γνώριζε πως οτιδήποτε έλεγε ο Πατέρας του ήταν απόλυτα βάσιμο και αξιόπιστο. Παρόμοια, ο Ιησούς ήταν «πλήρης . . . αλήθειας». (Ιωάννης 1:14) Οι ακόλουθοί του έμαθαν ως αυτόπτες μάρτυρες, και κατέγραψαν για όλες τις μελλοντικές γενιές, πως οτιδήποτε είπε αυτός ήταν γερά θεμελιωμένο, ήταν η αλήθεια.a
Ωστόσο, όταν ο Ιησούς είπε στον Πιλάτο ότι είχε έρθει στη γη για να πει την αλήθεια, είχε υπόψη του μια συγκεκριμένη αλήθεια. Ο Ιησούς έκανε αυτή τη δήλωση απαντώντας στην ερώτηση του Πιλάτου: ‘Είσαι βασιλιάς;’ (Ιωάννης 18:37) Η Βασιλεία του Θεού και ο ρόλος του ίδιου του Ιησού ως Βασιλιά της ήταν το κεντρικό θέμα, η ουσία, της διδασκαλίας του Ιησού όταν αυτός βρισκόταν στη γη. (Λουκάς 4:43) Το ότι αυτή η Βασιλεία θα αγιάσει το όνομα του Ιεχωβά, θα δικαιώσει την κυριαρχία Του και θα αποκαταστήσει την πιστή ανθρωπότητα σε αιώνια και ευτυχισμένη ζωή είναι η «αλήθεια» στην οποία ελπίζουν όλοι οι γνήσιοι Χριστιανοί. Εφόσον είναι τόσο ζωτικός ο ρόλος του Ιησού στην εκπλήρωση όλων των υποσχέσεων του Θεού, και εφόσον όλες οι προφητείες του Θεού γίνονται «Αμήν», δηλαδή αληθινές, λόγω Αυτού, ο Ιησούς μπορούσε κάλλιστα να πει: «Εγώ είμαι η οδός και η αλήθεια και η ζωή».—Ιωάννης 14:6· 2 Κορινθίους 1:20· Αποκάλυψη 3:14.
Η αναγνώριση αυτής της αλήθειας ως εντελώς αξιόπιστης έχει μεγάλο νόημα για τους Χριστιανούς σήμερα. Σημαίνει ότι η πίστη τους στον Θεό και η ελπίδα τους στις υποσχέσεις του βασίζονται σε γεγονότα, σε πραγματικότητες.
Η Αλήθεια σε Δράση
Δεν προξενεί έκπληξη το γεγονός ότι η Αγία Γραφή συνδέει την αλήθεια με τη δράση. (1 Σαμουήλ 12:24· 1 Ιωάννη 3:18) Στους θεοφοβούμενους Ιουδαίους, η αλήθεια δεν ήταν αντικείμενο φιλοσοφικής ενασχόλησης· ήταν τρόπος ζωής. Η εβραϊκή λέξη που σήμαινε «αλήθεια» μπορούσε επίσης να σημαίνει «πιστότητα», και χρησιμοποιούνταν για να περιγράψει κάποιον για τον οποίο θα μπορούσε κανείς να είναι βέβαιος ότι θα ενεργούσε σύμφωνα με το λόγο του. Ο Ιησούς δίδαξε τους ακολούθους του να βλέπουν την αλήθεια από την ίδια άποψη. Κατήγγειλε με δριμύτητα την υποκρισία των Φαρισαίων, το μεγάλο χάσμα ανάμεσα στα γεμάτα αυτοδικαίωση λόγια τους και στα άδικα έργα τους. Έδωσε δε το παράδειγμα ζώντας σύμφωνα με τις αλήθειες που δίδαξε.
Το ίδιο θα πρέπει να ισχύει για όλους τους ακολούθους του Χριστού. Για αυτούς, η αλήθεια του Λόγου του Θεού, τα αναζωογονητικά καλά νέα της Βασιλείας του Θεού υπό τη διακυβέρνηση του Ιησού Χριστού, είναι κάτι περισσότερο, πολύ περισσότερο, από απλές πληροφορίες. Αυτή η αλήθεια τούς υποκινεί σε δράση, τους ωθεί να ζουν σύμφωνα με αυτήν και να τη μεταδίδουν σε άλλους. (Παράβαλε Ιερεμίας 20:9). Όσον αφορά τη Χριστιανική εκκλησία του πρώτου αιώνα, ο τρόπος ζωής τον οποίο υιοθέτησαν τα μέλη της ως ακόλουθοι του Χριστού μερικές φορές ήταν γνωστός απλώς ως ‘η αλήθεια’ ή ‘η οδός της αλήθειας’.—2 Ιωάννη 4· 3 Ιωάννη 4, 8· 2 Πέτρου 2:2.
Ένας Θησαυρός που Αξίζει Κάθε Τίμημα
Είναι γεγονός ότι το να αποδεχτεί κανείς τις αλήθειες του Λόγου του Θεού απαιτεί κάποιο τίμημα. Κατ’ αρχάς, απλώς το να μάθει κανείς την αλήθεια μπορεί να είναι συγκλονιστική εμπειρία. Η Αμερικανική Εγκυκλοπαίδεια παρατηρεί: «Η αλήθεια συχνά είναι δυσάρεστη, επειδή δεν υποστηρίζει την προκατάληψη ή το μύθο». Το να βλέπουμε τις πεποιθήσεις μας να εκτίθενται ως αναληθείς μπορεί να είναι απογοητευτικό, ιδιαίτερα αν μας δίδαξαν θρησκευτικοί ηγέτες τούς οποίους εμπιστευόμασταν. Μερικοί θα παρομοίαζαν αυτή την εμπειρία με τη διαπίστωση κάποιου ότι οι γονείς του, τους οποίους εμπιστευόταν, ήταν στην πραγματικότητα κρυφοί εγκληματίες. Όμως, δεν είναι καλύτερο να βρούμε τη θρησκευτική αλήθεια από το να ζούμε σε μια πλάνη; Δεν είναι καλύτερο να γνωρίζουμε τα γεγονότα από το να κατευθυνόμαστε από ψέματα;b—Παράβαλε Ιωάννης 8:32· Ρωμαίους 3:4.
Δεύτερον, το να ζούμε σύμφωνα με τη θρησκευτική αλήθεια μπορεί να σημαίνει ότι θα πάψουν να μας αποδέχονται μερικά άτομα που προηγουμένως ήταν φίλοι μας. Σε έναν κόσμο όπου τόσο πολλοί άνθρωποι έχουν ‘ανταλλάξει την αλήθεια του Θεού με το ψέμα’, εκείνοι που προσκολλούνται στην αλήθεια του Λόγου του Θεού φαίνονται περίεργοι και μερικές φορές τους αποφεύγουν και τους παρεξηγούν.—Ρωμαίους 1:25· 1 Πέτρου 4:4.
Παρ’ όλα αυτά, η αλήθεια αξίζει αυτό το διπλό τίμημα. Η γνώση της αλήθειας μάς απελευθερώνει από ψέματα, πλάνες και δεισιδαιμονίες. Όταν μάλιστα ζούμε σύμφωνα με αυτήν, η αλήθεια μάς ενδυναμώνει ώστε να υπομένουμε τις δυσκολίες. Η αλήθεια του Θεού είναι τόσο αξιόπιστη και καλά εδραιωμένη, και μας γεμίζει τόσο πολύ με ελπίδα, ώστε μας καθιστά ικανούς να στεκόμαστε όρθιοι κάτω από οποιαδήποτε δοκιμασία. Δεν μας εκπλήσσει το γεγονός ότι ο απόστολος Παύλος παρομοίασε την αλήθεια με τη φαρδιά, γερή, δερμάτινη ζώνη που φορούσαν οι στρατιώτες στη μάχη!—Εφεσίους 6:13, 14.
Η Γραφική παροιμία αναφέρει: «Αγόραζε την αλήθειαν και μη πώλει· την σοφίαν και την παιδείαν και την σύνεσιν». (Παροιμίαι 23:23) Αν απορρίψουμε την αλήθεια ως σχετική ή ανύπαρκτη, χάνουμε την πιο συναρπαστική και γεμάτη νόημα επιδίωξη που προσφέρει η ζωή. Αν την ανακαλύψουμε, ανακαλύπτουμε την ελπίδα· αν τη γνωρίσουμε και την αγαπήσουμε, γνωρίζουμε και αγαπάμε τον Δημιουργό του σύμπαντος και τον μονογενή Γιο του· αν ζούμε σύμφωνα με αυτήν, θα ζούμε με σκοπό και ειρήνη διάνοιας, τώρα και για πάντα.—Παροιμίαι 2:1-5· Ζαχαρίας 8:19· Ιωάννης 17:3.
[Υποσημειώσεις]
a Στις αφηγήσεις των Ευαγγελίων, καταγράφονται πάνω από 70 περιπτώσεις στις οποίες ο Ιησούς χρησιμοποίησε μια μοναδική έκφραση για να τονίσει πόσο αληθινά ήταν τα λόγια του. Συχνά έλεγε «Αμήν» («Αληθινά», ΜΝΚ) για να εισαγάγει μια πρόταση. Η αντίστοιχη εβραϊκή λέξη σήμαινε «βέβαιο, αληθινό». Το Νέο Διεθνές Λεξικό της Θεολογίας της Καινής Διαθήκης (The New International Dictionary of New Testament Theology) παρατηρεί: «Εισάγοντας τα λόγια του με τη λέξη αμήν, ο Ιησούς τα χαρακτήριζε ως βέβαια και αξιόπιστα. Ενέμενε σε αυτά και τα καθιστούσε δεσμευτικά και για τον ίδιο και για τους ακροατές του. Τα λόγια του είναι μια έκφραση της μεγαλειότητάς του και της εξουσίας του».
b Η λέξη της κοινής ελληνικής αλήθεια προέρχεται από μια λέξη που σημαίνει «αυτό που δεν είναι αποκρυμμένο»· επομένως, η αλήθεια συνήθως περιλαμβάνει την αποκάλυψη εκείνου που προηγουμένως ήταν κρυμμένο.—Παράβαλε Λουκάς 12:2.
[Πλαίσιο στη σελίδα 6]
Αλλάζει Ποτέ η Αλήθεια;
Ο Β. Ρ. Ρουτζέρο έθεσε αυτή την ερώτηση στο βιβλίο του Η Τέχνη της Σκέψης. Η απάντησή του είναι όχι. Ο ίδιος εξηγεί: «Μερικές φορές μπορεί να φαίνεται ότι συμβαίνει αυτό, αλλά με μια πιο προσεκτική ματιά διαπιστώνει κανείς ότι δεν είναι έτσι».
«Σκεφτείτε», αναφέρει, «το ζήτημα του ποιος έγραψε το πρώτο βιβλίο της Αγίας Γραφής, το βιβλίο της Γένεσης. Επί αιώνες, Χριστιανοί και Ιουδαίοι πίστευαν ότι το βιβλίο είχε ένα μόνο συγγραφέα. Αργότερα η άποψη αυτή αμφισβητήθηκε, και τελικά αντικαταστάθηκε από την άποψη ότι μέχρι και πέντε συγγραφείς συνεργάστηκαν για να γραφτεί η Γένεση. Κατόπιν, το 1981, εκδόθηκαν τα αποτελέσματα μιας 5ετούς γλωσσικής ανάλυσης πάνω στη Γένεση, τα οποία δήλωναν ότι η πιθανότητα να υπάρχει ένας μόνο συγγραφέας είναι 82 τοις εκατό, όπως πιστευόταν αρχικά.
»Μήπως έχει αλλάξει η αλήθεια σχετικά με το ποιος έγραψε τη Γένεση; Όχι. Μόνο η δική μας άποψη άλλαξε. . . . Η αλήθεια δεν αλλάζει από τη γνώση ή την άγνοιά μας».
[Πλαίσιο στη σελίδα 7]
Σεβασμός Προς την Αλήθεια
«ΣΕΒΑΣΜΟΣ προς την αλήθεια δεν είναι απλώς ο ψευδοκυνισμός της εποχής μας, ο οποίος προσπαθεί να ‘αποκαλύψει’ τα πάντα, με την πεποίθηση ότι κανένας και τίποτα δεν μπορεί να διεκδικήσει γνήσια την αλήθεια. Είναι η στάση η οποία συνδυάζει τη χαρωπή βεβαιότητα ότι η αλήθεια μπορεί πραγματικά να βρεθεί με την ταπεινή υποταγή στην αλήθεια οποτεδήποτε και οπουδήποτε αυτή ανακύπτει. Τέτοια δεκτικότητα στην αλήθεια απαιτείται από εκείνους που λατρεύουν τον Θεό της αλήθειας· ενώ, από την άλλη μεριά, ο κατάλληλος σεβασμός προς την αλήθεια εγγυάται την εντιμότητα στις σχέσεις του ανθρώπου με τον πλησίον του, τόσο σε λόγια όσο και σε έργα. Αυτή είναι η στάση, όπως έχουμε δει, την οποία μαρτυρούν τόσο η Π[αλαιά] Δ[ιαθήκη] όσο και η Κ[αινή] Δ[ιαθήκη]».—Το Νέο Διεθνές Λεξικό της Θεολογίας της Καινής Διαθήκης, Τόμος 3, σελίδα 901.
[Εικόνες στη σελίδα 7]
Η επιστημονική πρόοδος βασίζεται στην αποκάλυψη επιστημονικών αληθειών
[Εικόνα στη σελίδα 8]
Η αλήθεια περιλαμβάνει τη Βασιλεία και τις ευλογίες της