Τι Συνέβη στην Ακεραιότητα;
ΠΡΙΝ από εκατό χρόνια και κάτι, ο Μπάρνι Μπαρνάτο, ένας κερδοσκόπος έμπορος διαμαντιών, επέστρεψε στην Αγγλία από τη Νότια Αφρική. Όταν έφτασε, θίχτηκε από ένα άρθρο που δημοσίευσε για αυτόν κάποια εφημερίδα. Έτσι, έδωσε στον εκδότη μερικές χειρόγραφες σημειώσεις για ένα δεύτερο άρθρο, «απλώς για να αποκατασταθεί η αλήθεια», μαζί με μια επιταγή αντί ενός μεγάλου χρηματικού ποσού.
Ο εκδότης, ο Τζ. Κ. Τζερόμ, πέταξε τις σημειώσεις στον κάλαθο των αχρήστων και επέστρεψε την επιταγή. Έκπληκτος, ο Μπαρνάτο διπλασίασε αμέσως την προσφορά του. Αλλά και πάλι δεν έγινε δεκτή. «Πόσα θέλεις;» ρώτησε. Ενθυμούμενος το περιστατικό, ο Τζερόμ λέει: «Του εξήγησα ότι αυτά τα πράγματα δεν γίνονταν—τουλάχιστον όχι στο Λονδίνο». Η ακεραιότητά του ως εκδότη δεν μπορούσε να εξαγοραστεί σε καμία περίπτωση.
Η λέξη «ακεραιότητα» έχει οριστεί ως «ηθική ευθύτητα· εντιμότητα». Ο άνθρωπος ακεραιότητας είναι άξιος εμπιστοσύνης. Αλλά σήμερα, η έλλειψη τιμιότητας—που φανερώνει έλλειψη ακεραιότητας—διαβρώνει όλα τα κοινωνικά στρώματα.
Στη Βρετανία, τα μέσα ενημέρωσης έχουν κάνει διάσημη τη λέξη «αθλιότητα» προκειμένου να περιγράψουν την απώλεια της ηθικής ακεραιότητας. Όπως επισήμανε η εφημερίδα Δι Ιντιπέντεντ (The Independent), η αθλιότητα περιβάλλει «τα πάντα, από ερωτικές υποθέσεις και ανέντιμους χειρισμούς των τοπικών κυβερνήσεων μέχρι παράνομες προμήθειες για μεγάλες παραγγελίες εξαγωγών». Κανένας τομέας της ζωής δεν εξαιρείται.
Τα Ευμετάβλητα Πρότυπα της Ακεραιότητας
Ασφαλώς, ακεραιότητα δεν σημαίνει τελειότητα· ωστόσο, δείχνει ότι το άτομο έχει μια στοιχειώδη ποιότητα. Στον κόσμο μας, στον οποίο κυριαρχεί η επιθυμία για γρήγορο πλουτισμό, η ακεραιότητα μπορεί να θεωρείται εμπόδιο, όχι αρετή. Λόγου χάρη, οι μαθητές χρησιμοποιούν ολοένα και περισσότερο υπερσύγχρονες μικροσυσκευές προκειμένου να αντιγράφουν στις εξετάσεις, και αυτές οι νέες συσκευές είναι σχεδόν αδύνατον να εντοπιστούν. Ένας Βρετανός καθηγητής πανεπιστημίου ισχυρίζεται ότι οι μισοί και πλέον από όλους τους Βρετανούς μαθητές αντιγράφουν, και βεβαίως αυτό δεν συμβαίνει μόνο στη Βρετανία.
Δεν θα πρέπει να παραβλέψουμε το τίμημα που καταβάλλουν οι αθώοι άνθρωποι όταν αναξιόπιστα άτομα ψεύδονται και εξαπατούν. Πάρτε για παράδειγμα την πόλη Μποπάλ της Ινδίας, όπου το 1984 κάποιο τοξικό αέριο θανάτωσε πάνω από 2.500 άντρες, γυναίκες και παιδιά και τραυμάτισε εκατοντάδες χιλιάδες άλλους. Η εφημερίδα Δε Σάντεϊ Τάιμς (The Sunday Times) ανέφερε: «Τα προγράμματα βοήθειας για τα θύματα είναι βουτηγμένα στη διαφθορά. . . . Το έργο της διαλεύκανσης των βάσιμων υποθέσεων έχει περιπλακεί εξαιτίας των χιλιάδων ανυπόστατων διεκδικήσεων, πλαστών εγγράφων και παραποιημένων στοιχείων». Ως αποτέλεσμα, έπειτα από δέκα χρόνια, είχαν δοθεί μόνο 3.500.000 δολάρια (περ. 805 εκατ. δρχ.) αντί των 470.000.000 δολαρίων (περ. 108 δισ. δρχ.) που έπρεπε να καταβληθούν ως αποζημίωση σε εκείνους οι οποίοι βρίσκονται σε ανάγκη.
Τι θα λεχθεί για τη θρησκεία; Πώς αξιολογείται στο ζήτημα της ακεραιότητας; Δυστυχώς, συχνά τα πρότυπα δεν είναι υψηλότερα από ό,τι στον υπόλοιπο κόσμο. Πάρτε για παράδειγμα τον Ρωμαιοκαθολικό επίσκοπο Έιμον Κέισι, ο οποίος παραδέχτηκε ότι είχε έναν εξώγαμο γιο, εφηβικής πια ηλικίας. Η περίπτωση του Κέισι, όπως υπογράμμισε η εφημερίδα Γκάρντιαν (Guardian) της Βρετανίας, ήταν «κάθε άλλο παρά η μοναδική». Με παρόμοιο σκεπτικό, η εφημερίδα Δε Τάιμς (The Times) ανέφερε: «Η αλήθεια σχετικά με το όνειδος του Επισκόπου Κέισι δεν έγκειται στο ότι το παράπτωμά του ήταν ασυνήθιστο αλλά στο ότι η παραβίαση της αρχής της αγαμίας δεν είναι ούτε κάτι το καινούριο ούτε κάτι το σπάνιο». Υποστηρίζοντας αυτόν τον ισχυρισμό, η εφημερίδα Δε Γκλάσκοου Χέραλντ (The Glasgow Herald), της Σκωτίας, διατείνεται ότι μόνο το 2 τοις εκατό του Ρωμαιοκαθολικού κλήρου στις Ηνωμένες Πολιτείες δεν έχει δοκιμάσει τόσο ετεροφυλοφιλικές όσο και ομοφυλοφιλικές σχέσεις. Είτε αυτός ο αριθμός είναι ακριβής είτε όχι, δείχνει ποια είναι η φήμη των Καθολικών ιερέων στο ζήτημα της ηθικής.
Έχοντας τέτοια παραδείγματα υπόψη, είναι δυνατόν να διακρατήσει ένα άτομο ηθική ακεραιότητα; Αξίζει τον κόπο; Τι απαιτεί αυτή η προσπάθεια, και ποιες είναι οι ανταμοιβές της;