Το να Διακρίνουμε τις Αρχές Φανερώνει Ωριμότητα

ΟΙ ΚΑΚΕΣ συναναστροφές φθείρουν τις ωφέλιμες συνήθειες. Θερίζετε ό,τι σπέρνετε. (1 Κορινθίους 15:33· Γαλάτες 6:7) Είτε με κατά γράμμα είτε με πνευματική έννοια, η κάθε μία από αυτές τις δηλώσεις αποτελεί παράδειγμα μιας θεμελιώδους αλήθειας—μιας αρχής—και η κάθε μία παρέχει τη βάση για θέσπιση νόμων. Οι νόμοι, όμως, μπορεί να είναι προσωρινοί και συνήθως είναι συγκεκριμένοι. Οι αρχές, από την άλλη μεριά, είναι γενικές και μπορούν να παραμείνουν για πάντα. Έτσι, ο Λόγος του Θεού μάς ενθαρρύνει να σκεφτόμαστε βάσει αρχών όπου είναι δυνατόν.

Το Τρίτο Νέο Διεθνές Λεξικό του Γουέμπστερ (Webster’s Third New International Dictionary) ορίζει την αρχή ως «μια γενική ή θεμελιώδη αλήθεια: έναν περιεκτικό και θεμελιώδη νόμο, δόγμα ή αξίωμα στο οποίο βασίζονται άλλα ή από το οποίο απορρέουν άλλα». Λόγου χάρη, σε ένα παιδί θα μπορούσε να θέσει κάποιος το νόμο: «Δεν πρέπει να αγγίζεις την ηλεκτρική κουζίνα». Αλλά σε έναν ενήλικο η δήλωση «Η κουζίνα είναι αναμμένη» θα ήταν αρκετή. Παρατηρήστε ότι η δεύτερη δήλωση είναι πιο γενική. Εφόσον διέπει τις επιλογές που έχει κάποιος—να μαγειρέψει, να ψήσει κάτι ή να σβήσει την κουζίνα—γίνεται κατά μία έννοια αρχή.

Ασφαλώς, οι βασικές αρχές της ζωής είναι πνευματικές· διέπουν τη λατρεία μας προς τον Θεό καθώς και την ευτυχία μας. Μερικοί, ωστόσο, αποφεύγουν να καταβάλλουν την προσπάθεια που απαιτείται για να σκέφτονται βάσει αρχών. Όταν έρχονται αντιμέτωποι με κάποια απόφαση, προτιμούν ως εύκολη λύση τους κανόνες. Αυτό είναι άσοφο και αντιβαίνει στο παράδειγμα που έθεσαν οι πιστοί άνθρωποι της αρχαιότητας στους Βιβλικούς χρόνους.—Ρωμαίους 15:4.

Άνθρωποι Θεϊκών Αρχών

Ανάμεσα στους ατελείς ανθρώπους, ο Άβελ θα μπορούσε να αποκληθεί ο πρώτος άνθρωπος θεϊκών αρχών. Προφανώς έκανε πολλές σκέψεις γύρω από την υπόσχεση για το «σπέρμα» και αντιλήφθηκε ότι η απολύτρωση από την αμαρτία θα περιλάμβανε θυσία με έκχυση αίματος. (Γένεση 3:15) Έτσι, πρόσφερε στον Θεό «μερικά πρωτότοκα του ποιμνίου του». Η φράση «και μάλιστα τα κομμάτια του πάχους τους» δείχνει ότι ο Άβελ έδωσε στον Ιεχωβά το καλύτερο που είχε. Ωστόσο, πέρασαν δύο χιλιάδες χρόνια και πλέον από το θάνατο του Άβελ για να εξηγήσει πρώτη φορά ο Θεός με λεπτομέρειες τις απαιτήσεις του σχετικά με τις θυσίες. Σε αντίθεση με τον θεοφοβούμενο Άβελ, που ήταν άνθρωπος αρχών, ο αδελφός του ο Κάιν πρόσφερε θυσία στον Θεό μηχανικά. Αλλά η στάση του ήταν κάθε άλλο παρά ικανοποιητική· υπήρχε κάτι στην προσφορά του που έδειχνε ότι η καρδιά του στερούνταν αρχών.—Γένεση 4:3-5.

Και ο Νώε επίσης ήταν άνθρωπος θεϊκών αρχών. Ενώ το Βιβλικό υπόμνημα δείχνει ότι ο Θεός τού έδωσε τη συγκεκριμένη εντολή να κατασκευάσει μια κιβωτό, πουθενά δεν διαβάζουμε ότι του δόθηκε η εντολή να κηρύξει σε άλλους. Ωστόσο, ο Νώε αποκαλείται “κήρυκας δικαιοσύνης”. (2 Πέτρου 2:5) Μολονότι το πιθανότερο είναι ότι ο Θεός κατηύθυνε τον Νώε να κηρύξει, αναμφίβολα η κατανόηση που είχε για τις αρχές και η αγάπη του για τον πλησίον ήταν επιπρόσθετοι παράγοντες οι οποίοι τον υποκίνησαν να ενεργήσει έτσι. Εφόσον ζούμε σε καιρούς παρόμοιους με αυτούς του Νώε, ας μιμούμαστε τη θαυμάσια στάση του και το παράδειγμά του.

Ανόμοια με τον κλήρο των ημερών του, ο Ιησούς δίδαξε τους ανθρώπους να σκέφτονται βάσει αρχών. Παράδειγμα τούτου αποτελεί η Επί του Όρους Ομιλία του. Το όλο περιεχόμενο αυτής της ομιλίας επικαλείται αρχές. (Ματθαίος, κεφάλαια 5-7) Ο Ιησούς δίδασκε με αυτόν τον τρόπο διότι, όπως και ο Άβελ και ο Νώε πριν από αυτόν, γνώριζε πραγματικά τον Θεό. Ακόμη και όταν ήταν παιδί, έτρεφε ευλαβικό σεβασμό για την εξής θεμελιώδη αλήθεια: «Ο άνθρωπος δεν ζει μόνο με ψωμί, αλλά με κάθε έκφραση από το στόμα του Ιεχωβά». (Δευτερονόμιο 8:3· Λουκάς 2:41-47) Ναι, το κλειδί για να είναι κάποιος άτομο θεϊκών αρχών έγκειται στο να γνωρίζει τον Ιεχωβά, τις αρέσκειες και τις απαρέσκειές του, καθώς και τους σκοπούς του. Όταν αυτά τα βασικά στοιχεία σχετικά με τον Θεό διέπουν τη ζωή μας, τότε ουσιαστικά γίνονται ζωντανές αρχές.—Ιερεμίας 22:16· Εβραίους 4:12.

Οι Αρχές και η Καρδιά

Είναι πιθανό να υπακούει κάποιος σε ένα νόμο απρόθυμα, ίσως από το φόβο της τιμωρίας σε περίπτωση ανυπακοής. Εντούτοις, η συμμόρφωση με μια αρχή αποκλείει αυτή τη στάση, διότι η ίδια η φύση των αρχών είναι τέτοια ώστε να μπορεί κάποιος να διέπεται από αυτές μόνο αν ανταποκρίνεται από καρδιάς. Σκεφτείτε τον Ιωσήφ ο οποίος, όπως ο Άβελ και ο Νώε, έζησε πριν από τη θέσπιση της διαθήκης του Μωσαϊκού Νόμου. Όταν η σύζυγος του Πετεφρή προσπάθησε να τον δελεάσει, ο Ιωσήφ απάντησε: «Πώς . . . θα μπορούσα να διαπράξω αυτό το μεγάλο κακό και να αμαρτήσω εναντίον του Θεού;» Ναι, ο Ιωσήφ γνώριζε την αρχή ότι ο σύζυγος και η σύζυγος είναι «μία σάρκα».—Γένεση 2:24· 39:9.

Σήμερα ο κόσμος στερείται δίκαιων αρχών. Τρέφεται λαίμαργα με βία και ανηθικότητα. Ο κίνδυνος για ένα Χριστιανό είναι ότι θα μπορούσε να μπει στον πειρασμό να τσιμπολογάει, ίσως κρυφά, από την ίδια άχρηστη τροφή—τις κινηματογραφικές ταινίες, τις βιντεοταινίες ή τα βιβλία. Πόσο αξιέπαινο είναι, λοιπόν, όταν, όπως ο Ιωσήφ, απορρίπτουμε το κακό βάσει αρχών έχοντας υπόψη ότι ο Θεός θα διασώσει μόνο τους οσίους από την επερχόμενη «μεγάλη θλίψη». (Ματθαίος 24:21) Ναι, αυτό που είμαστε στην ιδιωτική μας ζωή, και όχι δημοσίως, είναι βασικά εκείνο που αποκαλύπτει τι είμαστε πραγματικά μέσα μας.—Ψαλμός 11:4· Παροιμίες 15:3.

Συνεπώς, αν μας κατευθύνουν οι Γραφικές αρχές, δεν θα ψάχνουμε για υποτιθέμενα «παραθυράκια» στους νόμους του Θεού· ούτε θα προσπαθούμε να διαπιστώσουμε πόσο πολύ μπορούμε να προχωρήσουμε χωρίς να παραβούμε πραγματικά κάποιο συγκεκριμένο νόμο. Αυτός ο τρόπος σκέψης είναι αυτοκαταστροφικός· στο τέλος, βλάπτει εμάς τους ίδιους.

Να Βλέπετε Πίσω από το Νόμο

Ασφαλώς, οι νόμοι παίζουν ζωτικό ρόλο στη ζωή του Χριστιανού. Μοιάζουν με φρουρούς που μας προστατεύουν, και στον πυρήνα τους υπάρχουν πολλές σημαντικές αρχές. Αν δεν αντιλαμβανόμαστε αυτές τις αρχές, η αγάπη μας για τους συναφείς νόμους θα μπορούσε να ψυχρανθεί. Το αρχαίο έθνος Ισραήλ το κατέδειξε αυτό.

Ο Θεός έδωσε στον Ισραήλ τις Δέκα Εντολές, η πρώτη από τις οποίες απαγόρευε τη λατρεία οποιουδήποτε θεού εκτός από τον Ιεχωβά. Το γεγονός ότι ο Ιεχωβά δημιούργησε τα πάντα είναι μια θεμελιώδης αρχή που βρίσκεται πίσω από αυτόν το νόμο. (Έξοδος 20:3-5) Έζησε, όμως, το έθνος σύμφωνα με αυτή την αρχή; Ο ίδιος ο Ιεχωβά απαντάει: «“Είσαι ο πατέρας μας” [έλεγαν οι Ισραηλίτες] σε ένα κομμάτι ξύλο και [φώναζαν] “Μητέρα” μια πέτρα. Αλλά σε εμένα [τον Ιεχωβά] γύρισαν τα νώτα τους και απέστρεψαν τα πρόσωπά τους από εμένα». (Ιερεμίας 2:27, Η Νέα Αγγλική Βίβλος [The New English Bible]) Πόσο ανόητη ήταν αυτή η στάση, μια στάση που φανέρωνε αναισθησία και έλλειψη αρχών! Και πόσο λυπούσε την καρδιά του Ιεχωβά!—Ψαλμός 78:40, 41· Ησαΐας 63:9, 10.

Και οι Χριστιανοί επίσης έχουν νόμους από τον Θεό. Λόγου χάρη, πρέπει να αποφεύγουν την ειδωλολατρία, τη σεξουαλική ανηθικότητα και την κακή χρήση του αίματος. (Πράξεις 15:28, 29) Αν σκεφτούμε περισσότερο, μπορούμε να διακρίνουμε ότι πίσω από αυτούς τους νόμους υπάρχουν αρχές, όπως οι εξής: Ο Θεός αξίζει την αποκλειστική μας αφοσίωση· πρέπει να είμαστε πιστοί στο γαμήλιο σύντροφό μας· και ο Ιεχωβά είναι ο Ζωοδότης μας. (Γένεση 2:24· Έξοδος 20:5· Ψαλμός 36:9) Αν αντιλαμβανόμαστε τις αρχές που βρίσκονται πίσω από αυτές τις εντολές και τις εκτιμούμε βαθιά, τότε διακρίνουμε ότι είναι για το δικό μας καλό. (Ησαΐας 48:17) Για εμάς, “οι εντολές του Θεού δεν είναι βαριές”.—1 Ιωάννη 5:3.

Ενώ οι Ισραηλίτες κάποτε αδιαφορούσαν για τις εντολές του Θεού, την εποχή του Ιησού εκείνοι που τους «δίδασκαν το νόμο», οι γραμματείς, είχαν φτάσει στο άλλο άκρο. Είχαν θεσπίσει πλήθος κανόνων και παραδόσεων που παρακώλυαν την αγνή λατρεία και απέκρυπταν τις θεϊκές αρχές. (Ματθαίος 23:2, Η Νέα Αγγλική Βίβλος) Ο λαός ένιωθε παραδομένος στην αποτυχία, στην απελπισία και στην υποκρισία. (Ματθαίος 15:3-9) Πολλοί δε από τους ανθρωποποίητους αυτούς κανόνες ήταν απάνθρωποι. Όταν ο Ιησούς επρόκειτο να θεραπεύσει κάποιον άντρα με ξεραμένο χέρι, ρώτησε τους Φαρισαίους που ήταν παρόντες: «Είναι νόμιμο να κάνει κάποιος στη διάρκεια του σαββάτου μια καλή πράξη;» Η σιωπή τους φώναζε «όχι», πράγμα που έκανε τον Ιησού να νιώσει «πολύ μεγάλη λύπη για την αναισθησία της καρδιάς τους». (Μάρκος 3:1-6) Οι Φαρισαίοι θα φρόντιζαν ένα αβοήθητο ή τραυματισμένο κατοικίδιο ζώο (το οποίο αποτελούσε χρηματική επένδυση) στη διάρκεια του Σαββάτου αλλά ποτέ έναν άντρα ή μια γυναίκα—εκτός αν επρόκειτο για ζήτημα ζωής και θανάτου. Πράγματι, ήταν τόσο απορροφημένοι από τους ανθρώπινους κανόνες και τύπους ώστε, σαν τα μυρμήγκια που πηγαινοέρχονται γρήγορα πάνω σε έναν πίνακα ζωγραφικής, δεν μπορούσαν να δουν ολόκληρη την εικόνα—τις θεϊκές αρχές.—Ματθαίος 23:23, 24.

Εντούτοις, ακόμη και νεαρά άτομα, όταν έχουν ειλικρινή καρδιά, μπορούν να φέρουν τιμή στον Ιεχωβά μέσω της εκτίμησης που έχουν για τις Γραφικές αρχές. Ο δάσκαλος της δεκατριάχρονης Ρεβέκκας ρώτησε την τάξη ποιος θα έπαιζε τυχερά παιχνίδια. Οι περισσότεροι είπαν ότι δεν θα έπαιζαν. Ωστόσο, όταν ανέφερε διάφορες καταστάσεις, όλοι πλην της Ρεβέκκας παραδέχτηκαν ότι με τον έναν ή με τον άλλον τρόπο θα έπαιζαν. Ο δάσκαλος ρώτησε τη Ρεβέκκα αν θα έδινε 20 σεντς (περ. 50 δρχ.) για να αγοράσει ένα λαχνό για κάποιον αξιόλογο σκοπό. Η Ρεβέκκα απάντησε αρνητικά και εξήγησε τους Γραφικούς λόγους για τους οποίους αυτό θα αποτελούσε έναν τρόπο συμμετοχής σε τυχερά παιχνίδια. Ο δάσκαλός της είπε κατόπιν σε όλη την τάξη: “Κατά τη γνώμη μου, η Ρεβέκκα είναι το μόνο άτομο εδώ μέσα που έχει «αρχές» με την αληθινή έννοια της λέξης”. Ναι, η Ρεβέκκα θα μπορούσε απλώς να είχε απαντήσει: «Δεν συμφωνεί με τη θρησκεία μου», αλλά έκανε βαθύτερες σκέψεις· μπορούσε να απαντήσει στο γιατί είναι εσφαλμένο να παίζει κανείς τυχερά παιχνίδια και γιατί η ίδια αρνούνταν να συμμετάσχει σε αυτά.

Παραδείγματα όπως του Άβελ, του Νώε, του Ιωσήφ και του Ιησού μάς δείχνουν πώς ωφελούμαστε αν χρησιμοποιούμε την «ικανότητα σκέψης» μας και τη «δύναμη της λογικής» μας καθώς λατρεύουμε τον Θεό. (Παροιμίες 2:11· Ρωμαίους 12:1) Οι Χριστιανοί πρεσβύτεροι πρέπει να μιμούνται τον Ιησού καθώς “ποιμαίνουν το ποίμνιο του Θεού που είναι στη φροντίδα τους”. (1 Πέτρου 5:2) Όπως απέδειξε περίτρανα ο ίδιος ο Ιησούς, τα άτομα που αγαπούν τις θεϊκές αρχές είναι εκείνα που ευημερούν υπό την κυριαρχία του Ιεχωβά.—Ησαΐας 65:14.