Πώς Βλέπετε τον Εαυτό Σας;

ΗΤΑΝ υπερήφανος άντρας. Είχε προαχθεί σε μια υψηλή κυβερνητική θέση και χαιρόταν με τις κολακείες και το θαυμασμό που του αποδιδόταν. Αλλά όταν ένας άλλος αξιωματούχος αρνήθηκε να του αποδώσει τέτοιου είδους τιμή, εκείνος ενοχλήθηκε πολύ. Για να εκδικηθεί, ο αλαζόνας αξιωματούχος μηχανεύτηκε ένα σχέδιο για να εξαλείψει όλους τους υπηκόους της αυτοκρατορίας που ήταν ομοεθνείς του παραβάτη. Τι διαστρεβλωμένη άποψη είχε για την προσωπική του αξία!

Αυτός ο ραδιούργος ήταν ο Αμάν, ένας ανώτερος αξιωματούχος στην αυλή του Πέρση Βασιλιά Ασσουήρη. Και ποιον εχθρευόταν; Κάποιον Ιουδαίο ονόματι Μαροδοχαίο. Αν και η αντίδραση του Αμάν​—ο οποίος προσπάθησε να προκαλέσει γενοκτονία—​ήταν ακραία, καταδεικνύει τον κίνδυνο και τις σοβαρές συνέπειες της υπερηφάνειας. Το αλαζονικό του πνεύμα, όχι μόνο έφερε άλλους σε πολύ κρίσιμη θέση, αλλά και οδήγησε στη δημόσια ταπείνωσή του και τελικά στο θάνατό του.​—Εσθήρ 3:1-9· 5:8-14· 6:4-10· 7:1-10.

Οι Αληθινοί Λάτρεις Δεν Είναι Απρόσβλητοι από Υπερηφάνεια

Ο Ιεχωβά απαιτεί να είμαστε “μετριόφρονες καθώς περπατάμε με τον Θεό μας”. (Μιχαίας 6:8) Η Αγία Γραφή περιέχει διάφορες αφηγήσεις για άτομα που δεν διατήρησαν μετριόφρονα άποψη για τον εαυτό τους. Αυτό τους έφερε προβλήματα και θλίψη. Η εξέταση μερικών από αυτά τα παραδείγματα μπορεί να μας βοηθήσει να διακρίνουμε ότι ο μη ισορροπημένος τρόπος σκέψης είναι ανόητος και επικίνδυνος.

Ο προφήτης του Θεού Ιωνάς έπαψε να σκέφτεται ισορροπημένα, και μάλιστα σε τέτοιο βαθμό ώστε προσπάθησε να ξεφύγει όταν του ανατέθηκε η θεϊκή αποστολή να προειδοποιήσει τους πονηρούς ανθρώπους της Νινευή για την κρίση του Ιεχωβά εναντίον τους. (Ιωνάς 1:1-3) Αργότερα, όταν το κήρυγμά του κατάφερε να κάνει τους Νινευίτες να μετανοήσουν, ο Ιωνάς κατσούφιασε. Ενδιαφερόταν τόσο πολύ για τη δική του υπόληψη ως προφήτη ώστε τον απασχολούσαν λίγο, αν όχι καθόλου, οι ζωές χιλιάδων Νινευιτών. (Ιωνάς 4:1-3) Αν δεν είμαστε μετριόφρονες και παίρνουμε τον εαυτό μας πολύ στα σοβαρά, μπορεί να μας είναι δύσκολο να έχουμε δίκαιη και αντικειμενική άποψη για τους ανθρώπους και τα γεγονότα που συμβαίνουν γύρω μας.

Εξετάστε επίσης την περίπτωση του Οζία, ο οποίος ήταν ένας καλός βασιλιάς του Ιούδα. Όταν έπαψε να σκέφτεται ισορροπημένα, προσπάθησε αλαζονικά να σφετεριστεί ορισμένα ιερατικά καθήκοντα. Εξαιτίας των υπερήφανων και πολύ υπεροπτικών ενεργειών του, πλήρωσε με την υγεία του και την απώλεια της θεϊκής επιδοκιμασίας.​—2 Χρονικών 26:3, 16-21.

Ο μη ισορροπημένος τρόπος σκέψης παραλίγο να παγιδέψει τους αποστόλους του Ιησού. Αυτοί άρχισαν να ενδιαφέρονται πολύ για την προσωπική τους δόξα και δύναμη. Όταν ήρθε η ώρα της μεγάλης δοκιμασίας, εγκατέλειψαν τον Ιησού και έφυγαν. (Ματθαίος 18:1· 20:20-28· 26:56· Μάρκος 9:33, 34· Λουκάς 22:24) Η έλλειψη μετριοφροσύνης και η επηρμένη άποψη που έχουν για τον εαυτό τους παραλίγο να τους κάνουν να ξεχάσουν το σκοπό του Ιεχωβά και το ρόλο τους σε σχέση με το θέλημά του.

Επιβλαβείς Συνέπειες της Έπαρσης

Μια μη ισορροπημένη άποψη για τον εαυτό μας μπορεί να προξενήσει πόνο και να τραυματίσει τη σχέση μας με τους άλλους. Λόγου χάρη, ίσως να καθόμαστε σε κάποιο δωμάτιο και να βλέπουμε ένα ζευγάρι να ψιθυρίζει κάτι ο ένας στον άλλον και να γελούν. Αν είμαστε εγωκεντρικοί, θα μπορούσαμε να συμπεράνουμε εσφαλμένα ότι διασκεδάζουν εις βάρος μας, επειδή μιλούν τόσο σιγά. Το μυαλό μας ίσως να μη μας αφήνει να σκεφτούμε κάποια άλλη πιθανή εξήγηση για τη συμπεριφορά τους. Στο κάτω-κάτω, για ποιον άλλον θα μπορούσαν να μιλούν; Ίσως να αναστατωθούμε και να αποφασίσουμε να μην ξαναμιλήσουμε σε εκείνο το ζευγάρι. Με αυτόν τον τρόπο, η μη ισορροπημένη άποψη για την προσωπική μας αξία μπορεί να μας οδηγήσει σε παρεξηγήσεις και τραυματισμένες σχέσεις με φίλους, συγγενείς και άλλους.

Εκείνοι που παίρνουν τον εαυτό τους πολύ στα σοβαρά μπορεί να γίνουν κομπαστές, να καυχιούνται συνέχεια για τα υποτιθέμενα μεγάλα ταλέντα, τα έργα ή τα αποκτήματά τους. Ή μπορεί να κυριαρχούν στις συζητήσεις, έχοντας πάντα κάτι να πουν για τον εαυτό τους. Τέτοιου είδους ομιλία φανερώνει έλλειψη γνήσιας αγάπης και μπορεί να είναι πολύ ενοχλητική. Ως αποτέλεσμα, οι υπερόπτες συχνά αποξενώνονται από τους άλλους.​—1 Κορινθίους 13:4.

Ως Μάρτυρες του Ιεχωβά, ίσως αντιμετωπίζουμε χλευασμό και απόρριψη στη δημόσια διακονία μας. Χρειάζεται να θυμόμαστε ότι αυτή η εναντίωση στην πραγματικότητα δεν στρέφεται σε εμάς προσωπικά, αλλά στον Ιεχωβά, την Πηγή του αγγέλματός μας. Εντούτοις, αν έχουμε διαστρεβλωμένη άποψη για την προσωπική μας αξία, αυτό μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες. Πριν από χρόνια, ένας αδελφός πήρε προσωπικά τις προσβολές που εκστόμισε ένας οικοδεσπότης και του ανταπέδωσε τα υβριστικά λόγια. (Εφεσίους 4:29) Έπειτα από αυτό, ο αδελφός δεν ξαναβγήκε ποτέ στη διακονία από πόρτα σε πόρτα. Ναι, η υπερηφάνεια μπορεί να μας κάνει να χάσουμε την ψυχραιμία μας όταν κηρύττουμε. Ας προσπαθήσουμε να μην επιτρέψουμε ποτέ να συμβεί αυτό. Αντιθέτως, ας επιζητούμε ταπεινά τη βοήθεια του Ιεχωβά ώστε να έχουμε κατάλληλη εκτίμηση για το προνόμιο της συμμετοχής στη Χριστιανική διακονία.​—2 Κορινθίους 4:1, 7· 10:4, 5.

Η έπαρση θα μπορούσε επίσης να μας εμποδίσει να δεχτούμε συμβουλές τις οποίες έχουμε μεγάλη ανάγκη. Σε μια χώρα της Κεντρικής Αμερικής πριν από μερικά χρόνια, ένας έφηβος εκφώνησε στην εκκλησία του μια ομιλία, στη Σχολή Θεοκρατικής Διακονίας. Όταν ο επίσκοπος σχολής τού έδωσε κάπως απότομη συμβουλή, ο νεαρός πέταξε εκνευρισμένος τη Γραφή του στο πάτωμα και έφυγε από την Αίθουσα Βασιλείας σκοπεύοντας να μην επιστρέψει ποτέ. Έπειτα όμως από λίγες ημέρες, παραμέρισε την υπερηφάνειά του, συμφιλιώθηκε με τον επίσκοπο σχολής και δέχτηκε ταπεινά τη συμβουλή του. Σιγά-σιγά, αυτός ο νέος προόδευσε σε Χριστιανική ωριμότητα.

Αν δεν είμαστε μετριόφρονες και παίρνουμε τον εαυτό μας πολύ στα σοβαρά, τότε η σχέση μας με τον Θεό μπορεί να ζημιωθεί. Το εδάφιο Παροιμίες 16:5 προειδοποιεί: «Όποιος είναι υπερήφανος στην καρδιά είναι απεχθής στον Ιεχωβά».

Ισορροπημένη Άποψη για τον Εαυτό Μας

Είναι σαφές πως δεν πρέπει να παίρνουμε τον εαυτό μας πολύ στα σοβαρά. Ασφαλώς, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν θα πρέπει να είμαστε σοβαροί όσον αφορά αυτά που κάνουμε ή λέμε. Η Αγία Γραφή δείχνει ότι οι επίσκοποι, οι διακονικοί υπηρέτες​—στην πραγματικότητα, όλοι μέσα στην εκκλησία—​θα πρέπει να είναι σοβαροί. (1 Τιμόθεο 3:4, 8, 11· Τίτο 2:2) Πώς μπορούν, λοιπόν, οι Χριστιανοί να καλλιεργήσουν και να διατηρήσουν μια μετριόφρονα, ισορροπημένη και σοβαρή άποψη για τον εαυτό τους;

Η Αγία Γραφή παρέχει πολλά ενθαρρυντικά παραδείγματα ατόμων που είχαν ισορροπημένη άποψη για τον εαυτό τους. Ξεχωριστό είναι το παράδειγμα ταπεινοφροσύνης του Ιησού Χριστού. Για να κάνει το θέλημα του Πατέρα του και να φέρει σωτηρία στην ανθρωπότητα, ο Γιος του Θεού άφησε πρόθυμα την ένδοξη ουράνια θέση του και έγινε ταπεινός άνθρωπος στη γη. Παρά τις προσβολές, την κακοποίηση και τον ταπεινωτικό θάνατο, διατήρησε την αυτοκυριαρχία και την αξιοπρέπειά του. (Ματθαίος 20:28· Φιλιππησίους 2:5-8· 1 Πέτρου 2:23, 24) Πώς το κατόρθωσε αυτό ο Ιησούς; Στηριζόταν πλήρως στον Ιεχωβά και ήταν αποφασισμένος να κάνει το θεϊκό θέλημα. Ο Ιησούς μελετούσε με επιμέλεια το Λόγο του Θεού, προσευχόταν ένθερμα και αγωνιζόταν σθεναρά στη διακονία. (Ματθαίος 4:1-10· 26:36-44· Λουκάς 8:1· Ιωάννης 4:34· 8:28· Εβραίους 5:7) Το να μιμούμαστε το παράδειγμά του μπορεί να μας βοηθήσει να καλλιεργήσουμε και να διατηρήσουμε ισορροπημένη άποψη για τον εαυτό μας.​—1 Πέτρου 2:21.

Σκεφτείτε επίσης το θαυμάσιο παράδειγμα του Ιωνάθαν, του γιου του Βασιλιά Σαούλ. Εξαιτίας της ανυπακοής του πατέρα του, ο Ιωνάθαν έχασε την ευκαιρία να διαδεχθεί τον Σαούλ ως βασιλιάς. (1 Σαμουήλ 15:10-29) Ένιωθε ο Ιωνάθαν πικρία για αυτή την απώλεια; Μήπως ζήλευε τον Δαβίδ, τον νεαρό που επρόκειτο να κυβερνήσει αντ’ αυτού; Αν και ο Ιωνάθαν ήταν πολύ μεγαλύτερος και προφανώς πιο έμπειρος από τον Δαβίδ, δείχνοντας μετριοφροσύνη και ταπεινοφροσύνη συμμορφώθηκε με τη διευθέτηση του Ιεχωβά και υποστήριξε όσια τον Δαβίδ. (1 Σαμουήλ 23:16-18) Έχοντας σαφή αντίληψη του θελήματος του Θεού και υποτασσόμενοι πρόθυμα σε αυτό, θα βοηθηθούμε “να μη σκεφτόμαστε για τον εαυτό μας κάτι παραπάνω από όσο είναι απαραίτητο να σκεφτόμαστε”.​—Ρωμαίους 12:3.

Ο Ιησούς δίδαξε την αξία της εκδήλωσης μετριοφροσύνης και ταπεινοφροσύνης. Το έδειξε αυτό με μια παραβολή, λέγοντας πως όταν οι μαθητές του θα βρίσκονταν σε γαμήλιο συμπόσιο, δεν θα έπρεπε να καθήσουν «στην πιο εξέχουσα θέση», επειδή μπορεί να ερχόταν κάποιος πιο διακεκριμένος και τότε θα ένιωθαν ταπείνωση καθώς θα έπρεπε να πάνε στην τελευταία θέση. Εξηγώντας ξεκάθαρα το μάθημα, ο Ιησούς πρόσθεσε: «Διότι όποιος εξυψώνει τον εαυτό του θα ταπεινωθεί και όποιος ταπεινώνει τον εαυτό του θα εξυψωθεί». (Λουκάς 14:7-11) Είναι σοφό να εφαρμόσουμε τη συμβουλή του Ιησού και να “ντυθούμε την ταπεινοφροσύνη”.​—Κολοσσαείς 3:12· 1 Κορινθίους 1:31.

Ευλογίες που Απορρέουν από μια Ισορροπημένη Άποψη

Όταν οι υπηρέτες του Ιεχωβά έχουν μετριόφρον και ταπεινό πνεύμα, μπορούν να βρίσκουν αληθινή χαρά στη διακονία τους. Οι πρεσβύτεροι είναι πιο προσιτοί όταν, εκδηλώνοντας ταπεινοφροσύνη, «μεταχειρίζονται το ποίμνιο με τρυφερότητα». (Πράξεις 20:28, 29) Τότε όλοι στην εκκλησία αισθάνονται πιο άνετα να τους μιλήσουν και να ζητήσουν βοήθεια. Τα μέλη της εκκλησίας μπορεί έτσι να έρθουν πιο κοντά το ένα στο άλλο με πνεύμα αγάπης, ζεστασιάς και εμπιστοσύνης.

Το να μην παίρνουμε τον εαυτό μας πολύ στα σοβαρά μας βοηθάει να κάνουμε καλούς φίλους. Η μετριοφροσύνη και η ταπεινοφροσύνη θα μας εμποδίζουν να αναπτύσσουμε ανταγωνιστικό πνεύμα και να προσπαθούμε να επισκιάζουμε άλλους όσον αφορά αυτά που κάνουμε ή στα υλικά πράγματα. Αυτές οι θεοσεβείς ιδιότητες θα μας βοηθήσουν να γίνουμε πιο στοχαστικοί, και έτσι θα είμαστε σε καλύτερη θέση να παρηγορούμε και να υποστηρίζουμε όσους έχουν ανάγκη. (Φιλιππησίους 2:3, 4) Όταν δείχνουμε στους ανθρώπους αγάπη και καλοσύνη, συνήθως ανταποκρίνονται θετικά. Και μήπως δεν είναι μια τέτοια ανιδιοτελής σχέση το θεμέλιο πάνω στο οποίο οικοδομούνται ισχυρές φιλίες; Τι ευλογία φέρνει το να δείχνουμε μετριοφροσύνη μη παίρνοντας τον εαυτό μας πολύ στα σοβαρά!​—Ρωμαίους 12:10.

Το να έχουμε ισορροπημένη άποψη για τον εαυτό μας μάς βοηθάει επίσης να παραδεχόμαστε το λάθος μας όταν έχουμε προσβάλει κάποιον. (Ματθαίος 5:23, 24) Αυτό οδηγεί σε βελτιωμένες σχέσεις, ανοίγοντας την πόρτα στη συμφιλίωση και στον αμοιβαίο σεβασμό. Αν είναι ταπεινοί και μετριόφρονες, αυτοί που βρίσκονται σε θέσεις επίβλεψης, όπως οι Χριστιανοί πρεσβύτεροι, έχουν την ευκαιρία να κάνουν πολύ καλό στους άλλους. (Παροιμίες 3:27· Ματθαίος 11:29) Το ταπεινό άτομο το βρίσκει επίσης πιο εύκολο να συγχωρεί εκείνους που αμαρτάνουν εναντίον του. (Ματθαίος 6:12-15) Δεν αντιδρά υπερβολικά σε προσβολές και εμπιστεύεται στον Ιεχωβά για να διορθώσει Εκείνος τα ζητήματα που δεν μπορούν να διορθωθούν με άλλον τρόπο.​—Ψαλμός 37:5· Παροιμίες 3:5, 6.

Η μεγαλύτερη ευλογία που αποκομίζουμε όταν έχουμε μετριόφρονα και ταπεινή άποψη για τον εαυτό μας είναι το ότι απολαμβάνουμε την εύνοια και την επιδοκιμασία του Ιεχωβά. «Ο Θεός εναντιώνεται στους υπερηφάνους αλλά δίνει παρ’ αξία καλοσύνη στους ταπεινούς». (1 Πέτρου 5:5) Είθε ποτέ να μην πέσουμε στην παγίδα να πιστεύουμε ότι είμαστε καλύτεροι από ό,τι πραγματικά είμαστε. Αντιθέτως, ας αναγνωρίζουμε ταπεινά τη θέση μας στη διευθέτηση του Ιεχωβά. Μεγαλειώδεις ευλογίες επιφυλάσσονται για όλους όσους ανταποκρίνονται στην απαίτησή του “να είναι μετριόφρονες καθώς περπατούν με τον Θεό”.

[Εικόνα στη σελίδα 22]

Ο Ιωνάθαν υποστήριζε ταπεινά τον Δαβίδ