«Ο Λόγος ο Σος Αλήθεια Εστί»
Όχι Εικόνες για Λατρεία
Η ΛΑΤΡΕΙΑ εικόνων επικρατούσε στην αρχαία Βαβυλώνα, όπου μεγάλωσε ο πιστός πατριάρχης Αβραάμ. Οι εικόνες χρησιμοποιούνταν, επίσης, πολύ στην αρχαία Αίγυπτο, όπου οι απόγονοι του Αβραάμ έζησαν πάνω από διακόσια χρόνια. Αλλ’ όταν ο Ιεχωβά Θεός έδωσε τον νόμο του στους υιούς Ισραήλ, ρητώς απηγόρευσε τη λατρεία εικόνων στη Δευτέρα από τις Δέκα Εντολές, που είναι επίσης γνωστές ως ο Δεκάλογος.
Έτσι διαβάζομε: «Μη κάμης εις σεαυτόν είδωλον, μηδέ ομοίωμα τινός, όσα είναι εν τω ουρανώ άνω, ή όσα εν τη γη κάτω, ή όσα εν τοις ύδασιν υποκάτω της γης· μη προσκυνήσης αυτά, μηδέ λατρεύσης αυτά· διότι εγώ Γιαχβέ [Ιεχωβά] ο Θεός σου είμαι Θεός ζηλότυπος, ανταποδίδων τας αμαρτίας των πατέρων επί τα τέκνα, έως τρίτης και τετάρτης γενεάς των μισούντων με· και κάμνων έλεος εις χιλιάδας γενεών των αγαπώντων με, και φυλαττόντων τα προστάγματά μου.»—Έξοδ. 20:4-6, Η Βίβλος της Ιερουσαλήμ.
Επανειλημμένως το έθνος Ισραήλ παρέβη τη Δευτέρα εντολή, για μεγάλη τους βλάβη, αποδεικνύοντας έτσι τους προειδοποιητικούς λόγους του Θεού αληθινούς. Επανειλημμένως οι προφήται του Ιεχωβά προειδοποιούσαν εναντίον της λατρείας εικόνων. (Ησ. 42:17) Ο χάλκινος όφις, τον οποίον έκαμε ο Μωυσής κατά διαταγήν του Ιεχωβά, έγινε αργότερα αντικείμενον λατρείας, και γι’ αυτόν το λόγο ο βασιλεύς Εζεκίας διέταξε να τον καταστρέψουν.—Αριθμ. 21:7-9· 2 Βασ. 18:4.
Αν και οι Χριστιανοί δεν είναι κάτω από τον Μωσαϊκό νόμο, η αρχή της Δευτέρας Εντολής, εν τούτοις, εφαρμόζεται σ’ αυτούς. Τι λέγει ο απόστολος Ιωάννης; «Τεκνία, φυλάξατε εαυτούς από των ειδώλων.» Αυτό εφαρμόζεται και στα είδωλα που ισχυρίζονται ότι αντιπροσωπεύουν τον Θεό και σε οποιοδήποτε άλλο είδος εικόνων που γίνονται αντικείμενα λατρείας. Γνωρίζατε ότι ο απόστολος Παύλος κατέταξε τη λατρεία εικόνων με τα «έργα της σαρκός» όπως είναι η μοιχεία και ο πνευματισμός; Και προειδοποίησε ότι εκείνοι που κάνουν τέτοια πράγματα «βασιλείαν Θεού δεν θέλουσι κληρονομήσει.»—1 Ιωάν. 5:21· Γαλ. 5:19-21.
Εξ αιτίας αυτού ο απόστολος Παύλος μπορούσε να γράψη στους πρώτους Χριστιανούς στη Θεσσαλονίκη, «Επιστρέψατε προς τον Θεόν από των ειδώλων, δια να δουλεύητε Θεόν ζώντα και αληθινόν.» Συμβούλευσε τους Χριστιανούς στην Κόρινθο να ‘φύγουν από την ειδωλολατρεία.’ Το να φύγη κανείς από κάτι σημαίνει ν’ απομακρυνθή απ’ αυτό όσο το δυνατόν γρηγορώτερα και μακρύτερα.—1 Θεσσ. 1:9· 1 Κορ. 10:14.
Συχνά γίνεται ο ισχυρισμός ότι οι θρησκευτικές εικόνες που χρησιμοποιούνται στον «Χριστιανικό κόσμο» δεν λατρεύονται. Λέγεται ότι στις εικόνες δίδεται απλώς σχετική τιμή ως βοήθημα στη λατρεία του Θεού. Αυτή μπορεί να είναι η θεωρία, αλλά ποια είναι τα γεγονότα; Αμέτρητοι αριθμοί θεοσεβών ανθρώπων δεν έχουν μια εικόνα ενός «αγίου» στο αυτοκίνητο τους, ελπίζοντας με αυτό να λάβουν κάποια προστασία απ’ αυτήν και να περιορίση στο ελάχιστο την πιθανότητα του να έχουν κάποιο ατύχημα; Το γεγονός είναι ότι οι θεοσεβείς Ιταλοί Καθολικοί απέβλεπαν στα αγάλματα των «αγίων» των για να σταματήσουν τη ροή της λάβας, και σε μια περίπτωσι έφεραν ένα άγαλμα ακριβώς στην άκρη μιας προχωρημένης ροής λάβας με την ελπίδα να σταματήσουν τη ροή της. Και σ’ αυτή την εποχή μας σε ωρισμένες χώρες της Λατινικής Αμερικής οι Καθολικοί καθημερινά θέτουν προσφορές τροφής και ποτού μπροστά στις εικόνες των «αγίων» τους.
Δεν θεωρούν τις εικόνες και τ’ αγάλματα ως ιερά αυτά καθ’ εαυτά αποδίδοντας σ’ αυτά «ιερή υπηρεσία»; Εν τούτοις, ο Ιησούς Χριστός ,ο υιός του Θεού, είπε: «Ιεχωβά τον Θεόν σου θέλεις προσκυνήσει, και αυτόν μόνον θέλεις λατρεύσει [αποδώσει ιεράν υπηρεσίαν, ΜΝΚ].»—Ματθ. 4:10, ΜΝΚ.
Αυτοί που κάνουν χρήσι εικόνων στη λατρεία θα μπορούσαν πολύ καλά να ρωτήσουν τον εαυτό τους: Μπορούν αυτές οι εικόνες να επικοινωνήσουν μαζί μου; Μπορούν να με βοηθήσουν όταν βρίσκωμαι σε δύσκολη θέσι; Προσέξτε πώς ο θεόπνευστος ψαλμωδός απαντά σε τέτοιες ερωτήσεις: «Τα είδωλα αυτών είναι αργύριον και χρυσίον, έργα χειρών ανθρώπων· στόμα έχουσι, και δεν λαλούσιν· οφθαλμούς έχουσι, και δεν βλέπουσιν· ώτα έχουσι, και δεν ακούουσι· . . . πόδας έχουσι, και δεν περιπατούσιν· ουδέ ομιλούσι δια του λάρυγγος αυτών. Όμοιοι αυτών ας γείνωσιν οι ποιούντες αυτά, πας ο ελπίζων επ’ αυτά.»—Ψαλμ. 115:4-8.
Ακόμη και αν τέτοιες εικόνες δεν λατρεύωνται, εξάρτησις απ’ αυτές στη λατρεία πηγαίνει αντίθετα στο Λόγο του Θεού. Πώς συμβαίνει αυτό; Κατά το ότι η Χριστιανική λατρεία είναι βασισμένη σε πίστι όχι σε εικόνες που μπορούν να βλέπωνται. Ομιλώντας για Χριστιανούς, ο απόστολος Παύλος λέγει: «Περιπατούμεν δια πίστεως· ουχί δια όψεως.» «Ημείς δεν ενατενίζομεν εις τα βλεπόμενα»—όπως οι εικόνες—«αλλ’ εις τα μη βλεπόμενα.» Γι’ αυτό ο Ιησούς τόνισε το γεγονός ότι «ο Θεός είναι πνεύμα, και οι προσκυνούντες αυτόν, εν πνεύματι και αληθεία πρέπει να προσκυνώσι.» Ένα πνεύμα είναι αόρατο. Για να λατρεύση ένας τον αόρατο Θεό κατάλληλα δεν πρέπει να εξαρτάται από εικόνες.—2 Κορ. 5:7· 4:18· Ιωάν. 4:24.
Οι πρώτοι Χριστιανοί δεν χρησιμοποιούσαν καθόλου ορατά βοηθήματα όπως ιερές εικόνες ή αγάλματα στη λατρεία τους. Είναι αλήθεια ότι υπάρχουν σύμβολα μιας περιστεράς, ενός ποιμένος, και ούτω καθεξής, στις κατακόμβες. Αλλά κανένα απ’ αυτά δεν έχει ‘ιερόν’ χαρακτήρα, όπως ο σταυρός, ως τα μετέπειτα χρόνια του τετάρτου αιώνος. Και όταν αυτά εμφανίσθηκαν, εμφανίσθηκαν επίσης μυθολογικές μορφές, δείχνοντας ότι η αποστασία είχε εισχωρήσει στις τάξεις των καθ’ ομολογίαν Χριστιανών.
Θρησκευτικές αυθεντίες παραδέχονται ότι ‘πολύ λίγα, αν υπήρχε κάτι, ήσαν γραμμένα για τον σεβασμό εικόνων στη διάρκεια της πρώτης περιόδου της Χριστιανοσύνης.’ Ακόμη και όταν εμφανίσθηκαν οι εικόνες, επί πολλά έτη καμμιά δογματική υπεράσπισις δεν εδόθη γι’ αυτές. Το γεγονός είναι ότι, επειδή οι πρώτοι Χριστιανοί δεν είχαν εικόνες στους τόπους λατρείας των, οι ειδωλολάτραι Ρωμαίοι κατηγορούσαν τους πρώτους Χριστιανούς ως άθεους. Δεν μπορούσαν να διανοηθούν έναν θεό χωρίς εικόνες. Οι εικόνες βαθμηδόν εισήχθησαν στη λατρεία των καθ’ ομολογίαν Χριστιανών από εκείνους που ανέμιξαν τις Χριστιανικές διδασκαλίες με την ειδωλολατρική φιλοσοφία.
Σήμερα, ως αποτέλεσμα της Ρωμαιοκαθολικής 2 Συνόδου του Βατικανού, μερικοί ιερείς έχουν διατάξει την απομάκρυνσι όλων των εικόνων από τα εκκλησιαστικά των κτίρια. Έτσι στην Ντομίνικα ένας ιερεύς διέταξε να γίνη αυτό, και οι εργάται απλώς έπιασαν με λάσσο τις εικόνες και τις έρριξαν κάνοντάς τες συντρίμματα επί του εδάφους σ’ ένα σύννεφο σκόνης. Αλλά, ως επί το πλείστον, οι εικόνες παραμένουν στις εκκλησίες. Ακόμη και όπου τέτοιες εικόνες έχουν απομακρυνθή από την εκκλησία ενός προσώπου, η ερώτησις που πρέπει να κάμη στον εαυτό του ο καθένας, που ομολογεί ότι είναι Χριστιανός και επιθυμεί να ευχαριστή τον Θεό, είναι, έχω κανένα αντικείμενο στο σπίτι μου στο οποίο αποδίδω σεβασμό;
Όταν πρόκειται για τη λατρεία των εικόνων, είναι πράγματι ενδιαφέρον να παρατηρήσουμε ότι Η Νέα Καθολική Εγκυκλοπαιδεία αναφέρει ότι «οι εικόνες μπορεί να περιλάβουν όχι μόνο απεικονίσεις, αγάλματα ως και σύμβολα, . . . αλλά επίσης . . . συμβολικές πράξεις λατρείας, όπως είναι το Σημείον του Σταυρού.» Προσκολλάτε ένα αίσθημα λατρείας σε κάποιο απ’ αυτά τα πράγματα; Εν όψει όλων των προηγουμένων, με το να κάνετε έτσι δεν ενασχολείσθε σε θρησκευτικές πράξεις που δυσαρεστούν τον Θεό; Εφόσον όλα αυτά τα πράγματα προέρχονται πράγματι από την ειδωλολατρία, σχετικά μ’ αυτά εφαρμόζονται τα λόγια του αποστόλου Παύλου: «Μη εγγίσητε ακάθαρτον.»—2 Κορ. 6:17.
Σαφώς η θεμελιώδης αρχή της Δευτέρας Εντολής πρέπει να τυγχάνη υπακοής από όλους που θα ήθελαν να ευαρεστήσουν τον Ιεχωβά Θεό.