Οι Εκπληκτικές Εκείνες Φάλαινες που Τραγουδούν!

Ποιος άλλος μπορεί να φτιάξει αλιευτικά δίχτυα από φυσαλίδες, να εκτινάξει 40 τόννους νερό, και να συγκροτεί συναυλίες κάτω από το νερό;

«ΚΡΑΤΗΣΤΕ τη ματιά σας πάνω στην ελαφρά πράσινη εκείνη κηλίδα στα δεξιά του πλοίου!» Φαινόταν κάτι να τρέχει στην πλευρά εκείνη του πλοίου, και επρόκειτο σε λίγο να δω το τεράστιο ανοιχτό στόμα να ξεπροβάλλει προς τα πάνω από το κέντρο της κηλίδας. Καθώς ρούφηξε κανά δυο βαρέλια νερό, ο πτυχωτός φάρυγγας διογκώθηκε κάτω από το βάρος του φορτίου του. Η επάνω σιαγόνα, με το παραπέτασμά της από τις κροσσωτές μπανέλες να κρέμεται σαν μια μεγάλη σκούπα, έκλεισε πάνω από τη λιμνούλα που μόλις είχε καταπιεί.

Είχα μόλις δει μια μεγάπτερη φάλαινα να κατεβάζει μια μπουκιά.

Δυο ώρες νωρίτερα, κάπου 30 ταξιδιώτες και το πλήρωμα είχαν αποπλεύσει από το Γκλαουτσέστερ της Μασσαχουσέττης πάνω στο Ντάουντυ ΙΙ για μια μέρα παρατήρησης των φαλαινών. Ο Μέιζον Βάινριχ, διευθυντής της Μονάδας Έρευνας των Κητοειδών βρισκόταν εκεί, και επειδή ήταν συγγραφέας τού Παρατηρήσεις: Οι Μεγάπτερες Φάλαινες της Ακτής Στελβάγκεν, είχε κάνει μερικά γενικά σχόλια σχετικά με τις μεγάπτερες φάλαινες. Είχαμε δει μερικά από τα τινάγματά τους προς τα πάνω σε κάποια απόσταση, και λίγο κοντύτερα προς τα εμάς είχαν βγει έξω για να πάρουν μια ανάσα. Και αυτά τα εξογκώματα που φαίνονται τόσο πολύ στο κεφάλι της φάλαινας; Λεμφοθυλάκια με μαλλιά, μας είπαν. Καθένα απ’ αυτά περιέχει μία ή δυο κοντές τρίχες, που πιστεύεται ότι ενεργούν σαν αισθητήρια όργανα, όπως είναι τα μουστάκια της γάτας.

Κατόπιν ήρθε η απότομη κραυγή του Βάινριχ που σταμάτησε όλες τις ερωτήσεις και μας έστειλε να σκύψουμε στη δεξιά πλευρά του πλοίου και ακριβώς μπροστά μας είδαμε τη φάλαινα να γευματίζει. Αυτή ήταν η αρχή της συγκίνησης. Γιατί βέβαια απαιτούνται αρκετές μπουκιές για να γεμίσει ένα στομάχι που χωράει 590 κιλά (1.300 πάουντς)!

«Εδώ που είμαστε, στην Ακτή Στελβάγκεν», είπε ο Βάινριχ, «οι μεγάπτερες φάλαινες τρέφονται κυρίως με ένα μικρό ψαράκι που κολυμπάει γρήγορα. Για να πιάσουν τα ψαράκια αυτά σε μεγάλες ποσότητες, οι φάλαινες χρησιμοποιούν μια στρατηγική που είναι γνωστή σαν νέφος φυσαλίδων. Η φάλαινα αφήνει μια ριπή από φυσαλίδες μέσα στο νερό που φτάνει στην επιφάνεια σαν μια μεγάλη πρασινωπή κηλίδα. Το τι ακριβώς επιτελεί η κηλίδα αυτή δεν είναι γνωστό. Πιθανόν να συγχέει ή να συγκεντρώνει τα ψαράκια ή να κρύβει τη φάλαινα. Ό,τι κι αν κάνει όμως, έχει επιτυχία. Περίπου δέκα ή είκοσι δευτερόλεπτα από τη στιγμή που θα εμφανιστεί το νέφος με τις φυσαλίδες πάνω στην επιφάνεια, η φάλαινα έρχεται στο κέντρο της κηλίδας με το στόμα της ανοιχτό, όπως ακριβώς είδατε».

Ο Βάινριχ κατόπιν εξήγησε τι συνέβαινε μετά: «Είδατε τη σειρά των πτυχών πάνω στο λαιμό της να διαστέλλονται καθώς το νερό ξεχυνόταν στην κάτω σιαγόνα της. Οι πτυχές αυτές διαστέλλονται μέχρι το μέσον της κοιλιάς και χωρίζονται από το σώμα με ένα τοίχωμα από μυς και συνδετικό ιστό. Όταν φουσκώνουν με το εισερχόμενο νερό, σχηματίζουν μια πολύ μεγάλη αποθήκη τόσο για το νερό όσο και για τα ψαράκια. Κατόπιν, καθώς το στόμα κλείνει λιγάκι, οι μυς στις πτυχές συστέλλονται και αυτοί σαν ακορντεόν. Ταυτόχρονα η γλώσσα ασκεί πίεση, και το νερό βγαίνει από το στόμα της φάλαινας. Αλλά τα μικρά ψαράκια παραμένουν, παγιδευμένα από τις μπανέλες. Παρεμπιπτόντως», πρόσθεσε ο Βάινριχ, «οι μπανέλες αυτές κάποτε χρησιμοποιούνταν στους κορσέδες».

Δίχτυα Φτιαγμένα από Φυσαλίδες

«Τα νέφη με τις φυσαλίδες που χρησιμοποιούνται από τις φάλαινες στην Ακτή Στελβάγκεν», μας είπε, «δεν θα ήταν κατάλληλα στα νερά της Αλάσκας όπου τα ψαράκια δεν συγκεντρώνονται πυκνά. Εκεί οι φάλαινες χρησιμοποιούν ένα δίχτυ από φυσαλίδες για να συγκεντρώσουν και να παγιδέψουν τη λεία τους».

Αργότερα είδα στο Νάσιοναλ Τζεογκράφικ μια φωτογραφία από αυτό το δίχτυ των φυσαλίδων και μια περιγραφή τού πώς λειτουργεί: Ο «ευφυής κυνηγός επιλύει το πρόβλημα της λείας των διασκορπισμένων ψαριών για να τα φέρει στο μέγεθος της μιας μπουκιάς εξαπολύοντας ένα ‘δίχτυ’ από φυσαλίδες. Σαν μια γιγαντιαία υποθαλάσσια αράχνη που απλώνει τον ιστό της, η φάλαινα αρχίζει ίσως 17 μέτρα (50 πόδια) κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας, βγάζοντας φυσαλίδες από αέρα μέσα από τον αγωγό που αναπνέει ενώ κολυμπάει προς τα πάνω σπειροειδώς. Μεγάλες φυσαλίδες, που ακολουθούνται από μικρότερες, φτάνουν στην επιφάνεια για να δημιουργήσουν ένα κυλινδρικό δίχτυ το οποίο συγκεντρώνει διάφορα μικρά ψαράκια. Φυσαλίδες και τροφή φτάνουν στην επιφάνεια, ακολουθούμενες από το ανοιχτό στόμα της φάλαινας καθώς αναδύεται στο κέντρο του διχτυού της».

«Τα Δακτυλικά Αποτυπώματα» της Φάλαινας

Αλλά την ώρα αυτή παρακολουθώντας τη φάλαινα έβλεπα και μάθαινα περισσότερα σχετικά με την μεγάπτερο φάλαινα στην Ακτή Στελβάγκεν. Ιδιαίτερα εντυπωσιάστηκα από ένα πράγμα. Τη μέρα εκείνη είδα κάπου 20 διαφορετικές φάλαινες, και ο Βάινριχ μπορούσε να πει το όνομα της καθεμιάς αν θα έβλεπε το κάτω μέρος του λοβού της ουράς της φάλαινας. Καμιά φάλαινα δεν έχει ίδια χαρακτηριστικά στην ουρά της με μια άλλη. Για την ταυτότητά τους είναι τόσο αξιόπιστες οι ουρές όσο είναι και τα δακτυλικά αποτυπώματα! Αυτό είναι ένα πολύ χρήσιμο πράγμα για τους ερευνητές σ’ αυτόν τον τομέα. Από τη στιγμή που θα φωτογραφηθεί, η ίδια αυτή φάλαινα θα μπορούσε να αναγνωριστεί από τη φωτογραφία της οπουδήποτε κι αν πήγαινε, σε οποιοδήποτε ωκεανό κι αν περιπλανιόταν.

Στη διάρκεια των περασμένων αρκετών ετών, χιλιάδες ουρές φαλαινών έχουν φωτογραφηθεί, αρχειοθετηθεί, καταχωρηθεί, και μπει στον ηλεκτρονικό υπολογιστή στο Κολέγιο του Ατλαντικού στο Μπαρ Χάρμπορ του Μέιν. Ως το 1984 είχαν καταγραφεί πάνω από 3.000 φάλαινες. Νέες φωτογραφίες των φαλαινών που παίρνονται μπορούν να παραβληθούν με το αρχείο αυτό ή για να αναγνωριστούν ή για να καταχωρηθούν σ’ αυτό.

Οι φάλαινες την ημέρα εκείνη μας έδειξαν πολλούς ενδιαφέροντες ελιγμούς. Μπορεί να ήταν κάτω από το νερό αφήνοντας μόνο την ουρά τους πάνω από αυτό και κατόπιν να χτυπούσαν επανειλημμένα το νερό με την ουρά τους. Μπορεί να αναπαύονταν με τα κεφάλια τους έξω από το νερό κοιτώντας ολόγυρα. Από την επιφάνεια καταδύονταν κάνοντας μια χαριτωμένη αψίδα με το σώμα τους, τις τεράστιες ουρές τους να ανεμίζουν στον αέρα σε ένα νεύμα σαν να μας έλεγαν αντίο, με τις μαυρόασπρες κοιλιές τους να είναι το τελευταίο πράγμα που βλέπαμε, λες και μας έδειχναν τα επισκεπτήριά τους προτού εξαφανιστούν. Ο πιο συναρπαστικός ελιγμός που μας έδειξαν, ωστόσο, ήταν να πηδούν τελείως πάνω από το νερό, κατόπιν να πέφτουν με πλατάγισμα, σχίζοντας το νερό και φτιάχνοντας αυτοστιγμεί ένα τεράστιο φαράγγι μέσα στη θάλασσα!

Αναπνοή, Κατάδυση, Τοκετός

Η παρατήρηση αυτή της φάλαινας κέντρισε το ενδιαφέρον μου για να γνωρίσω περισσότερα. Οι φάλαινες έχουν πολλά ιδιαίτερα χαρακτηριστικά. Ένα απ’ αυτά τις καθιστά ικανές να αναπνέουν την ώρα που κοιμούνται. Οι φάλαινες αναπνέουν μέσα από τα ρουθούνια που βρίσκονται στο πάνω μέρος του κεφαλιού τους. Τα δυο τεράστια χείλια τους είναι κλειστά όταν αναπαύονται, κρατώντας έτσι το νερό έξω από τα δυο μικρά ρουθούνια. Για να αναπνεύσουν, οι φάλαινες πρέπει να ανοίξουν αυθόρμητα τα ρουθούνια—η αναπνοή δεν είναι αυτόματη όπως στα χερσαία θηλαστικά. Αυτό παρουσιάζει ένα πρόβλημα στη διάρκεια του ύπνου. Η φάλαινα πρέπει να διατάξει τα ρουθούνια της να ανοίξουν για να πάρει ανάσα. Πώς μπορεί να κοιμάται κι ωστόσο να αναπνέει; Ο Βάινριχ απαντάει: «Σήμερα πιστεύουμε ότι οι φάλαινες και τα δελφίνια μπορούν να κοιμούνται με το μισό τους μυαλό κοιμισμένο κάθε φορά, επιτρέποντας στο υπόλοιπο μισό να ελέγχει την αυθόρμητη αναπνοή και να συνεχίζουν το ταξίδι τους».

Ένα άλλο ιδιαίτερο σχέδιο είναι για την παρεμπόδιση αεραιμίας όταν καταδύεται βαθιά. Ο αέρας που βρίσκεται στα πνευμόνια συμπιέζεται κάτω από την πίεση των βαθών του ωκεανού, καθιστώντας δυνατό να ρεύσει το άζωτο μέσα στο αίμα. Όταν η φάλαινα ανέβει στην επιφάνεια, το άζωτο θα διαστελλόταν, σχηματίζοντας φυσαλίδες που θα εμπόδιζαν την κυκλοφορία του αίματος και θα προκαλούσε την ασθένεια των δυτών. Για να μειωθεί ο κίνδυνος αυτός, τα πνευμόνια της φάλαινας είναι σχετικώς μικρά, μειώνοντας έτσι την ποσότητα του αζώτου. Ωστόσο, για να πάρει περισσότερο οξυγόνο, η φάλαινα ανταλλάσσει το μεγαλύτερο μέρος του αέρα που βρίσκεται στα πνευμόνια της με καθεμιά αναπνοή. Οι άνθρωποι μπορούν να ανταλλάσσουν μόνο το 15 ως το 20 τοις εκατό σε κάθε αναπνοή, αλλά η φάλαινα ανταλλάσσει το 85 ως 90 τοις εκατό.

Επίσης, η φάλαινα εναποθηκεύει οξυγόνο και με διαφορετικό τρόπο. Οι άνθρωποι εναποθηκεύουν το 34 τοις εκατό του οξυγόνου τους μέσα στα πνευμόνια τους, το 41 τοις εκατό στο αίμα τους, και μόνο το 13 τοις εκατό μέσα στους μυς τους, προσθέτοντας ένα άλλο 12 τοις εκατό στους άλλους ιστούς. Οι φάλαινες, ωστόσο, συγκρατούν μόνο 9 τοις εκατό στα πνευμόνια τους αλλά 41 τοις εκατό στους μυς τους, όπου υπάρχει άφθονο για χρήση. Από το οξυγόνο που εναπομένει, το 41 τοις εκατό βρίσκεται μέσα στο αίμα και το 9 τοις εκατό στους άλλους ιστούς. Όταν κάνει μεγάλη κατάδυση, το οξυγονωμένο αίμα περιορίζεται στα ζωτικά όργανα. Οι άλλες λειτουργίες του σώματος επιβραδύνονται πάρα πολύ. Παρεμπιπτόντως, η φάλαινα που ονομάζεται φυσητήρας ο κατώδους φαίνεται να είναι ο πρωταθλητής καταδύσεων. Καταδύεται στα 910 μέτρα (3.000 πόδια) και παραμένει εκεί επί 90 λεπτά. Η φάλαινα μεγάπτερος καταδύεται το πολύ στα 370 μέτρα (1.200 πόδια).

Ο τοκετός των φαλαινών είναι μοναδικός. Τα νεογνά των θηλαστικών γενικά γεννιούνται βγαίνοντας με το κεφάλι, αλλά στις φάλαινες βγαίνουν με την ουρά. Αυτό είναι αναγκαίο ώστε το νεογέννητο να μην αναπνεύσει κάτω από το νερό και πνιγεί. Το να φτάσει στην επιφάνεια για την πρώτη αναπνοή είναι η πιο σημαντική στιγμή της ζωής της φάλαινας. Στη γέννηση το νεογνό έχει 3 μέτρα (10 πόδια) μήκος και ζυγίζει 900 κιλά (1 τόννο).

«Ο πιο Ήμερος από τους Γίγαντες»

«Οι μεγάπτερες φάλαινες έχουν τη φήμη ότι είναι ήμερες, αλλά 40 τόννοι είναι 40 τόννοι!» Με τη σκέψη αυτή, η υδροβιολόγος Σύλβια Ερλ φοβισμένη κατέβηκε στο νερό για να συναντήσει για πρώτη φορά τις φάλαινες μέσα στο ίδιο το στοιχείο τους. Αλλά όταν ένας από τους χαριτωμένους αυτούς γίγαντες πέρασε δίπλα της και «το μεγάλο του μάτι έγειρε ελαφρά» για να την παρατηρήσει, η υδροβιολόγος έπαψε να ανησυχεί για τις συναντήσεις αυτές με «τους πιο ήμερους γίγαντες».

Φαίνεται ότι τις απόψεις της τις συμμερίστηκαν και όλοι οι άλλοι. Η Ντέμπορα Γκλόκνερ-Φεράρι, ερευνήτρια από το Μαουί της Χαβάης, πρόσεξε την ηπιότητα των μεγάπτερων φαλαινών, που εκδηλώνεται ιδιαίτερα ανάμεσα στη μητέρα και στο μικρό της: «Είναι πολύ στοργικές μεταξύ τους. Το άγγιγμα φαίνεται να είναι πολύ σημαντικό γι’ αυτές. Η μητέρα χαϊδεύει το μωρό με το πτερύγιό της. Το μικρό μπορεί να αναπαύεται κάτω από το σαγόνι της μητέρας του». Ο Ζακ Κουστώ προσθέτει τη δική του μαρτυρία: «Ακόμη κι ανάμεσα στους γίγαντες, η ενέργεια της φροντίδας του νεογνού χαρακτηρίζεται από μια ατμόσφαιρα οικογενειακής τρυφερότητας γι’ αυτό. Ενώ το νεογνό θηλάζει, τα πτερύγια της μητέρας φάλαινας παίζουν τέτοιο ρόλο που σχεδόν μοιάζουν με χέρια που αγκαλιάζουν τρυφερά το νεογνό. Η φάλαινα πλαγιάζει και κρατάει το νεογνό με τα πτερύγιά της όση ώρα αυτό θηλάζει». Και τα πτερύγια αυτά έχουν μήκος 4,5 μέτρα (15 πόδια) στις πιο μεγάλες φάλαινες.

Οι ήμεροι αυτοί γίγαντες ταξιδεύουν αρκετά. Διανύουν από 6.400 ως 9.700 χιλιόμετρα (4.000 ως 6.000 μίλια) το έτος. Μερικοί ισχυρίζονται ότι οι πορείες τους δεν ακολουθούν πάντοτε καθορισμένα πρότυπα στις αποδημήσεις από τον βορρά στο νότο, ότι οι μεγάπτερες φάλαινες είναι περίπου νομάδες. Το καλοκαίρι το δαπανούν στα ψυχρά βορειότερα νερά του Ατλαντικού και του Ειρηνικού ωκεανού, τρώγοντας αχόρταγα παχαίνοντας αρκετά. Κατόπιν τον χειμώνα κατεβαίνουν στις τροπικές θάλασσες στην Καραϊβική, στην Μπάτζα Καλιφόρνια και στη Χαβάη, γεννώντας και ασχολούμενες στην ερωτοτροπία, στο ζευγάρωμα, και στο τραγούδι. Επί μήνες δεν τρώνε καθόλου, αλλά

Ω, Αυτό το Τραγούδι!

Τη νύχτα σε μια μικρή ψαρόβαρκα με τη σύζυγό του, μακριά από τη στεριά και συγκινημένος από τη μοναξιά της θάλασσας, ο Ρότζερ Μπέιν τοποθέτησε ένα υδρόφωνο στο νερό, ανέβασε την ένταση του ήχου, και έβαλε τα ακουστικά. «Δεν ήμαστε πια μόνοι! Απεναντίας, περιβαλλόμαστε από μια μεγάλη και χαρωπή χορωδία ήχων που έβγαινε από τη θάλασσα, και μας πλημμύριζε. Τα άδυτα του ωκεανού σαν αίθουσα χορού σε παλάτι, πάλλονταν και αντηχούσαν από τις φωνές των φαλαινών—ήχοι που βροντούσαν, αντηχούσαν, δυνάμωναν, χάνονταν καθώς πλέκονταν μαζί σαν νήματα σε κάποιο απέραντο και ανάμικτο σύμπλεγμα υπέροχου ήχου. Αισθάνθηκα αμέσως ήρεμος αψηφώντας κάθε αίσθηση απομόνωσης, από την απόλυτη ευδιαθεσία όλου αυτού. Όλη εκείνη τη νύχτα ακούγαμε τις ευχάριστες εκείνες χορευτικές φωνές, πλέοντας σε μια θάλασσα υπερκόσμιας μουσικής».

Μπορεί να ακούσετε το τραγούδι από μια φάλαινα σολίστα, ένα ντουέτο, ή μια χορωδία από πολλές φωνές. Κάθε φάλαινα τραγουδάει το ίδιο τραγούδι αλλ’ όχι κατ’ ανάγκη σε πλήρη συμφωνία με τις άλλες. Δεν τραγουδούν ενστικτωδώς, αλλά συνθέτουν καθώς τραγουδούν. Το κάθε τραγούδι είναι διαφορετικό από τα τραγούδια του προηγούμενου έτους. Το τραγούδι κάθε έτους αρχίζει το ίδιο όπως και του προηγούμενου έτους, αλλά οι φάλαινες αρχίζουν να το αυτοσχεδιάζουν και σύντομα το τραγούδι είναι τελείως διαφορετικό. Δεν είναι απλά τραγουδιστές, είναι συνθέτες. Κάθε χρόνο ένα νέο τραγούδι—και κάθε φάλαινα τραγουδάει μόνο το νέο τραγούδι. Τραγουδούν μόνο όταν παραχειμάζουν στα ζεστά νερά. Στη διάρκεια των έξι μηνών του καλοκαιριού, δεν τραγουδούν καθόλου· ακόμη όταν αρχίζουν το τραγούδι την επόμενη εποχή, χρησιμοποιούν το τραγούδι του προηγούμενου έτους για να αρχίσουν—μια εκπληκτική επίδειξη των δυνάμεων μνήμης που έχουν!

Παρ’ όλο που τα τραγούδια αλλάζουν από χρόνο σε χρόνο, η δομή παραμένει η ίδια. Όλα τα τραγούδια έχουν περίπου έξι θέματα, το κάθε θέμα με αρκετές ταυτόσημες ή βραδέως αλλαγμένες φράσεις και κάθε φράση με δυο ως πέντε παραλλαγές ήχου. Τα τραγούδια των φαλαινών στους διάφορους ωκεανούς είναι διαφορετικά, αλλά όλα παραμένουν στην ίδια δομή.

Ένα πλήρες τραγούδι μπορεί να διαρκέσει επί έξι λεπτά ή μισή ώρα, μπορεί να επαναλαμβάνεται συνεχώς επί 24 ώρες, και μπορεί να ακουστεί και από άλλες φάλαινες σε απόσταση 30 ή 50 χιλιομέτρων (20 ή 30 μιλίων). Οι επιστήμονες έχουν πει για τα τραγούδια τους: «Πιθανόν τα πιο σύνθετα τραγούδια που υπάρχουν στο ζωικό βασίλειο». «Η πιο πολυσύνθετη επίδειξη στο βασίλειο των ζώων».

Οι δύτες που πλησιάζουν τις φάλαινες που τραγουδούν λένε τις εξής εντυπώσεις: «Κάτω από το νερό το τραγούδι ήταν τόσο έντονο, ώστε μπορούσαμε να αισθανθούμε τον ήχο καθώς δονούσε τον αέρα μέσα στα σκάφανδρά μας». «Όταν τα ακούσεις από κοντά, τα τραγούδια σού μένουν αξέχαστα—με ήχο και δόνηση». «Ο ήχος ήταν κάτι το απίστευτο, σαν τύμπανα μέσα στο στήθος μου». Το πώς παράγονται τα τραγούδια είναι ένα μυστήριο. Οι μεγάπτερες φάλαινες δεν έχουν φωνητικές χορδές. Δεν βγαίνουν καθόλου φυσαλίδες στη διάρκεια του τραγουδιού. Το γιατί τραγουδούν δεν είναι γνωστό, παρ’ όλο που πιστεύεται ότι ίσως να συνδέεται με την ερωτοτροπία και την επιθετικότητα της αρσενικής συμπεριφοράς. Η έρευνα δείχνει ότι τα αρσενικά είναι οι τραγουδιστές.

Το μέλλον των φαλαινών είναι επισφαλές. Βρίσκονται οι μεγάπτερες φάλαινες σε κίνδυνο; Από 100.000 φάλαινες που υπήρχαν πριν από έναν αιώνα, οι τάξεις τους έχουν αποδεκατιστεί από τους κυνηγούς φαλαινών. Μόνο 7.000 ως 10.000 επιζούν σήμερα. Τα θαυμάσια αυτά πλάσματα τα κυνηγούν για να τα κάνουν τροφές σκύλων και γατιών. Πόσο λυπηρό! Κάποια ελπίδα φάνηκε το 1966: Η Διεθνής Επιτροπή για τις Φάλαινες άρχισε τις διαμαρτυρίες της. Μήπως άρχισαν αυτές πολύ αργά;

Αν κάποια μέρα οι μεγάπτερες φάλαινες εκλείψουν, θα εκλείψουν επίσης και τα δίχτυα τους από φυσαλίδες, τα τινάγματά τους που εκτινάσσουν 40 τόννους νερό, η ήπια μεταχείρισή τους απέναντι στον εαυτό τους και στον άνθρωπο, τα ταξίδια τους χωρίς χάρτες στους απέραντους ωκεανούς, και επίσης τα αυθόρμητα και παράξενα τραγούδια τους που ακούγονταν κάποτε σ’ όλες στις θάλασσες της γης.

Το 1977, τα Βόγιατζερ 1 και 2, που εκτοξεύτηκαν από το Ακρωτήριο Κανάβεραλ, μετέφεραν ηχογραφημένα τραγούδια των μεγάπτερων φαλαινών. Να είναι άραγε αυτό το μόνο που θα παραμείνει από τα τραγούδια τους, και που θα ταξιδεύει σιωπηλά στο διάστημα επί ένα δισεκατομμύριο χρόνια, χωρίς να ακούγεται από κανέναν; Ή οι εκπληκτικές φάλαινες που τραγουδούν θα συνεχίσουν να συνθέτουν και να τραγουδούν τα κοντσέρτα τους στις θάλασσες του κόσμου, για να συγκινούν τις μελλοντικές γενιές που θα εκτιμήσουν τα πολλά θαυμάσια πλάσματα που ομορφαίνουν τη γη και τη θάλασσα; (Ψαλμός 104:24, 25) Μόνο ο χρόνος θα το δείξει αυτό.—Από αρθρογράφο του συγγραφικού προσωπικού του Ξύπνα!.

[Εικόνες στη σελίδα 16]

Πάνω: Οι πτυχές του λάρυγγα διογκώνονται καθώς το νερό και τα ψάρια ξεχύνονται μέσα

Κάτω: Η γλώσσα της μεγάπτερης φάλαινας (που δεν φαίνεται εδώ) ασκεί πίεση καθώς οι πτυχές συσπώνται και αποβάλλεται το νερό, αλλά τα μικρά ψάρια παραμένουν μέσα

[Ευχαριστία για την προσφορά της εικόνας στη σελίδα 16]

Όλες οι φωτογραφίες σ’ αυτό το άρθρο έχουν παραχωρηθεί με την ευγενική άδεια του Μέιζον Τ. Βάινριχ, διευθυντή της Μονάδας Έρευνας των Κητοειδών, στο Γκλαουτσέστερ της Μασσαχουσέττης.

[Εικόνα στη σελίδα 17]

Οι γλάροι συγκεντρώνονται για τα «ψίχουλα» που πέφτουν από το τραπέζι της μεγάπτερης φάλαινας

[Εικόνα στη σελίδα 18]

Βγαίνοντας στην επιφάνεια για να πάρει τη μπουκιά της

[Εικόνες στη σελίδα 19]

Πάνω: Αυτή είναι η Γιορτή της Πρωτομαγιάς, που αναγνωρίζεται από το ασπρόμαυρο που υπάρχει στις κάτω πλευρές των πτερυγίων της ουράς της

Κάτω: Και αυτή είναι η Μωσαϊκό, που αναγνωρίζεται από τα πτερύγια τής ουράς της, που είναι τραυματισμένα και παραμορφωμένα από τις όρκες (είδος δελφινιού)

[Εικόνα στη σελίδα 20]

Μια μεγάπτερη φάλαινα που πετιέται προς τα πάνω για να πάρει αέρα

[Εικόνα στη σελίδα 21]

Τα δυνατά πτερύγια της ουράς τής μεγάπτερης φάλαινας αφήνουν έναν καταρράκτη καθώς τινάζονται πάνω και μετά χάνονται στα βάθη της θάλασσας