Κεφάλαιο 43

Διδασκαλία με Παραβολές

Ο ΙΗΣΟΥΣ είναι προφανώς στην Καπερναούμ όταν επιπλήττει τους Φαρισαίους. Αργότερα την ίδια μέρα βγαίνει από το σπίτι και περπατάει προς τη Θάλασσα της Γαλιλαίας, που βρίσκεται εκεί κοντά, όπου και μαζεύεται πλήθος κόσμου. Εκεί, μπαίνει σ’ ένα πλοιάριο, απομακρύνεται λίγο από τη στεριά και αρχίζει να διδάσκει τους ανθρώπους που στέκονται στο γιαλό σχετικά με τη Βασιλεία των ουρανών. Το κάνει αυτό με μερικές παραβολές, ή παραδείγματα, που η καθεμιά έχει σκηνικό γνωστό στους ανθρώπους αυτούς.

Στην αρχή, ο Ιησούς λέει για ένα σπορέα που σπέρνει σπόρους. Μερικοί σπόροι πέφτουν στο δρόμο και τους τρώνε τα πουλιά. Άλλοι πέφτουν σε πετρώδες έδαφος. Επειδή τα νέα φυτά δεν έχουν βαθιές ρίζες, ξεραίνονται κάτω από τον καυτερό ήλιο. Άλλοι σπόροι πάλι πέφτουν στα αγκάθια, τα οποία πνίγουν τα φυτά μόλις αυτά αναπτυχθούν. Τελικά, μερικοί σπόροι πέφτουν σε γόνιμο έδαφος και δίνουν καρπό άλλοι εκατό φορές περισσότερο, άλλοι εξήντα φορές περισσότερο και άλλοι τριάντα φορές περισσότερο.

Σε μια άλλη παραβολή, ο Ιησούς συγκρίνει τη Βασιλεία του Θεού μ’ έναν άνθρωπο που σπέρνει σπόρο. Καθώς οι μέρες περνούν, ο σπόρος αναπτύσσεται και την ώρα που ο άνθρωπος κοιμάται και την ώρα που είναι ξύπνιος. Ο άνθρωπος δεν ξέρει πώς γίνεται αυτό. Ο σπόρος αναπτύσσεται εντελώς μόνος του και παράγει καρπό. Όταν ο καρπός ωριμάσει, ο άνθρωπος τον θερίζει.

Ο Ιησούς λέει μια τρίτη παραβολή για έναν άνθρωπο που σπέρνει το σωστό είδος σπόρου, αλλά ‘ενώ οι άντρες κοιμούνταν’, ο εχθρός έρχεται και σπέρνει ζιζάνια ανάμεσα στο σιτάρι. Οι υπηρέτες του τον ρωτούν αν πρέπει να βγάλουν τα ζιζάνια. Αλλά αυτός απαντάει: ‘Όχι, θα ξεριζώσετε και σιτάρι αν το κάνετε αυτό. Αφήστε να μεγαλώσουν και τα δυο μαζί ως το θερισμό. Τότε, θα πω στους θεριστές να ξεχωρίσουν τα ζιζάνια και να τα κάψουν και να βάλουν το σιτάρι στην αποθήκη’.

Συνεχίζοντας την ομιλία του στα πλήθη που στέκονται στο γιαλό, ο Ιησούς αναφέρει δυο ακόμα παραβολές. Εξηγεί ότι ‘η βασιλεία των ουρανών’ είναι σαν το σιναπόσπορο που φυτεύει ένας άνθρωπος. Αν και είναι ο μικρότερος απ’ όλους τους σπόρους, λέει, αυξάνει και γίνεται το μεγαλύτερο απ’ όλα τα λαχανικά. Γίνεται δέντρο όπου μπορούν να έρχονται τα πουλιά και να κουρνιάζουν στα κλαδιά του.

Μερικοί σήμερα υποστηρίζουν ότι υπάρχουν σπόροι πιο μικροί από το σιναπόσπορο. Αλλά ο Ιησούς δεν δίνει μάθημα βοτανικής. Από τους σπόρους που είναι γνωστοί στους Γαλιλαίους της εποχής του, ο σιναπόσπορος είναι πραγματικά ο μικρότερος. Έτσι, καταλαβαίνουν το ζήτημα της εκπληκτικής ανάπτυξης που τονίζει ο Ιησούς.

Τελικά, ο Ιησούς παραβάλλει τη ‘βασιλεία των ουρανών’ με το προζύμι που μια γυναίκα παίρνει και ανακατεύει με τρεις μεγάλες ποσότητες αλεύρι. Σε λίγο, λέει, το προζύμι απλώνεται μέσα σε όλο το ζυμάρι.

Αφού δίνει τις πέντε αυτές παραβολές, ο Ιησούς αφήνει τα πλήθη και γυρίζει στο σπίτι που μένει. Λίγο μετά, οι 12 απόστολοί του και άλλοι έρχονται και τον βρίσκουν εκεί.

Οφέλη από τις Παραβολές του Ιησού

Όταν οι μαθητές έρχονται στον Ιησού μετά την ομιλία του στα πλήθη στο γιαλό, είναι περίεργοι για τη νέα του μέθοδο διδασκαλίας. Ναι, τον έχουν ακούσει και στο παρελθόν να χρησιμοποιεί παραβολές, αλλά ποτέ τόσο εκτεταμένα. Έτσι, ρωτούν: ‘Γιατί τους μιλάς με παραβολές;’

Ένας λόγος για τον οποίο το κάνει αυτό είναι για να εκπληρώσει τα λόγια του προφήτη: ‘Θα μιλήσω με παραβολές, θα πω πράγματα κρυμμένα από τότε που δημιουργήθηκε ο κόσμος’. Αλλά υπάρχει κάτι περισσότερο απ’ αυτό. Χρησιμοποιεί παραβολές με σκοπό να αποκαλυφθεί η διάθεση της καρδιάς των ανθρώπων.

Στην πραγματικότητα, οι περισσότεροι άνθρωποι ενδιαφέρονται για τον Ιησού απλώς επειδή λέει υπέροχες ιστορίες και κάνει θαύματα, δεν ενδιαφέρονται να τον υπηρετήσουν ως Κύριο και να τον ακολουθήσουν με ανιδιοτέλεια. Δεν θέλουν να διαταραχθεί η άποψη που έχουν για τα ζητήματα ή ο τρόπος ζωής τους. Δεν θέλουν να εισχωρήσει το άγγελμα ως αυτόν το βαθμό.

Έτσι, ο Ιησούς λέει: ‘Γι’ αυτό τους μιλάω με παραβολές· γιατί λένε πως βλέπουν μα δεν βλέπουν, και λένε πως ακούν μα δεν ακούν ούτε καταλαβαίνουν. Κι έτσι εκπληρώνεται σ’ αυτούς η προφητεία του Ησαΐα, η οποία λέει: « . . . Επειδή η καρδιά τούτου του λαού κατέληξε να γίνει μη δεκτική»’.

‘Όμως’, λέει στη συνέχεια ο Ιησούς, ‘μακάρια τα δικά σας μάτια γιατί βλέπουν, και τα αφτιά σας γιατί ακούν. Σας διαβεβαιώνω πως πολλοί προφήτες και δίκαιοι επιθύμησαν να δουν όσα βλέπετε, και δεν τα είδαν, και να ακούσουν όσα ακούτε, και δεν τα άκουσαν’.

Ναι, οι 12 απόστολοι και εκείνοι που είναι μαζί τους έχουν δεκτικές καρδιές. Γι’ αυτό, ο Ιησούς λέει: ‘Επειδή σ’ εσάς έχει δοθεί να γνωρίσετε τα ιερά μυστικά της βασιλείας των ουρανών, σ’ εκείνους όμως όχι’. Αφού οι μαθητές του θέλουν να καταλάβουν, ο Ιησούς τούς εξηγεί την παραβολή του σπορέα.

‘Ο σπόρος είναι ο λόγος του Θεού’, λέει ο Ιησούς, και το έδαφος είναι η καρδιά. Μιλώντας για τους σπόρους που έπεσαν στο δρόμο, εξηγεί: ‘Ο Διάβολος έρχεται και παίρνει το λόγο απ’ τις καρδιές τους, για να μην πιστέψουν και σωθούν’.

Από την άλλη μεριά, ο σπόρος που σπάρθηκε σε πετρώδες έδαφος αναφέρεται στις καρδιές των ανθρώπων που δέχονται το λόγο με χαρά. Όμως, επειδή ο λόγος δεν μπορεί να ριζώσει βαθιά μέσα σε τέτοιες καρδιές, αυτοί οι άνθρωποι τον απαρνούνται όταν έρθει η στιγμή της δοκιμασίας ή του διωγμού.

Όσο για το σπόρο που πέφτει μέσα στα αγκάθια, συνεχίζει ο Ιησούς, αυτός αναφέρεται στους ανθρώπους που έχουν ακούσει το λόγο. Αυτοί όμως παρασύρονται από μέριμνες και πλούτη και απολαύσεις αυτής της ζωής και πνίγονται εντελώς και δεν καρποφορούν.

Τελικά, για τους σπόρους που σπέρνονται σε γόνιμο έδαφος, ο Ιησούς λέει ότι αυτοί είναι οι άνθρωποι που, αφού ακούσουν το λόγο με αγαθή και καλή καρδιά, τον συγκρατούν και καρποφορούν δείχνοντας υπομονή.

Πόσο ευλογήθηκαν οι μαθητές αυτοί που ζήτησαν από τον Ιησού να τους εξηγήσει τις διδασκαλίες του! Ο Ιησούς θέλει να γίνονται κατανοητές οι παραβολές του, ώστε να μεταδίδεται η αλήθεια στους άλλους. ‘Κανένας όταν ανάβει το λυχνάρι δεν το καλύπτει με κάποιο σκεύος ούτε το βάζει κάτω από το κρεβάτι, έτσι δεν είναι;’ ρωτάει. Αντίθετα, ‘το τοποθετεί πάνω στο λυχνοστάτη’. Γι’ αυτό, ο Ιησούς προσθέτει: ‘Προσέξτε λοιπόν καλά αυτά που ακούτε’.

Ευλογούνται Λαβαίνοντας Περισσότερη Διδαχή

Αφού άκουσαν την εξήγηση του Ιησού για την παραβολή του σπορέα, οι μαθητές θέλουν να μάθουν περισσότερα. ‘Εξήγησέ μας’, ζητούν, ‘την παραβολή για τα ζιζάνια στο χωράφι’.

Πόσο διαφορετική είναι η στάση των μαθητών από τη στάση του υπόλοιπου πλήθους στο γιαλό! Οι άνθρωποι εκείνοι δεν θέλουν ειλικρινά να μάθουν τι σημαίνουν οι παραβολές· είναι ικανοποιημένοι απλώς με τις γενικές γραμμές των πραγμάτων που τους παρουσιάστηκαν. Αντιπαραβάλλοντας τους ανθρώπους εκείνους στην παραλία με τους μαθητές του που θέλουν να μάθουν περισσότερα και ήρθαν να τον βρουν στο σπίτι, ο Ιησούς λέει:

‘Με όποιο μέτρο μετράτε, μ’ αυτό θα σας μετρηθεί, και μάλιστα με μεγαλύτερο’. Οι μαθητές δείχνουν ειλικρινές ενδιαφέρον και προσοχή στον Ιησού, και γι’ αυτό ευλογούνται λαβαίνοντας περισσότερη εκπαίδευση. Ο Ιησούς λοιπόν απαντάει στην ερώτηση των μαθητών του και τους εξηγεί:

‘Ο σπορέας που σπέρνει τον καλό σπόρο είναι ο Γιος του ανθρώπου, το χωράφι είναι ο κόσμος, ο καλός σπόρος είναι οι γιοι της βασιλείας· τα ζιζάνια είναι οι γιοι του πονηρού, και ο εχθρός που τα έσπειρε είναι ο Διάβολος. Ο θερισμός είναι η συντέλεια του συστήματος πραγμάτων και οι θεριστές είναι οι άγγελοι’.

Αφού εξήγησε τι συμβολίζει κάθε μέρος της παραβολής του, ο Ιησούς περιγράφει το αποτέλεσμα. Στη συντέλεια του συστήματος πραγμάτων, λέει ότι οι θεριστές, δηλαδή οι άγγελοι, θα ξεχωρίσουν τους όμοιους με ζιζάνια κατ’ απομίμηση Χριστιανούς από τους αληθινούς ‘γιους της βασιλείας’. Τότε ‘οι γιοι του πονηρού’ θα σημειωθούν για καταστροφή, αλλά οι γιοι της Βασιλείας του Θεού, ‘οι δίκαιοι’, θα λάμψουν εκθαμβωτικά στη Βασιλεία του Πατέρα τους.

Ο Ιησούς ευλογεί στη συνέχεια τους μαθητές του που θέλουν να μάθουν περισσότερα, λέγοντάς τους τρεις ακόμα παραβολές. Αρχικά, λέει: ‘Η βασιλεία των ουρανών μοιάζει με θησαυρό κρυμμένο σε χωράφι, που τον βρήκε ένας άνθρωπος και τον έκρυψε, και όλος χαρά πάει και πουλάει όλα όσα έχει και αγοράζει εκείνο το χωράφι’.

Ο Ιησούς συνεχίζει: ‘Η βασιλεία των ουρανών πάλι μοιάζει μ’ έναν έμπορο, που ζητούσε να βρει όμορφα μαργαριτάρια. Κι όταν βρήκε ένα πανάκριβο μαργαριτάρι, πήγε και πούλησε όλα όσα είχε και το αγόρασε’.

Ο Ιησούς ο ίδιος είναι σαν τον άντρα που ανακαλύπτει έναν κρυμμένο θησαυρό και σαν τον έμπορο που βρίσκει ένα πανάκριβο μαργαριτάρι. Τα πούλησε όλα, σαν να λέγαμε, εγκαταλείποντας την τιμητική θέση που είχε στον ουρανό για να γίνει ένας ταπεινός άνθρωπος. Μετά, ως άνθρωπος στη γη, υπομένει ονειδισμούς και φθονερό διωγμό, αποδεικνύοντας έτσι ότι είναι άξιος να γίνει ο Κυβερνήτης της Βασιλείας του Θεού.

Οι ακόλουθοι του Ιησού πρέπει επίσης να αποφασίσουν αν θα πουλήσουν όλα όσα έχουν για να λάβουν τη μεγάλη ανταμοιβή και να γίνουν είτε συγκυβερνήτες με τον Χριστό είτε επίγειοι υπήκοοι της Βασιλείας. Θεωρούμε τη συμμετοχή μας στη Βασιλεία του Θεού ως το πιο πολύτιμο πράγμα στη ζωή μας, ως ανεκτίμητο θησαυρό, πανάκριβο μαργαριτάρι;

Τελικά, ο Ιησούς παρομοιάζει ‘τη βασιλεία των ουρανών’ μ’ ένα δίχτυ που πιάνει κάθε λογής ψάρια. Όταν ξεχωρίζουν τα ψάρια, πετούν τα άχρηστα, αλλά κρατούν τα καλά. Έτσι, λέει ο Ιησούς, θα συμβεί και στη συντέλεια του συστήματος πραγμάτων· οι άγγελοι θα ξεχωρίσουν τους ασεβείς από τους δίκαιους, θέτοντας κατά μέρος τους ασεβείς για αφανισμό.

Ο Ιησούς ο ίδιος ξεκινάει αυτό το ψάρεμα, καλώντας τους πρώτους μαθητές του να γίνουν ‘ψαράδες ανθρώπων’. Το έργο ψαρέματος, που το επιβλέπουν άγρυπνα οι άγγελοι, συνεχίζεται διαμέσου των αιώνων. Τελικά, έρχεται ο καιρός να τραβήξουν το ‘δίχτυ’, που συμβολίζει τις οργανώσεις στη γη που ισχυρίζονται ότι είναι Χριστιανικές.

Αν και τα άχρηστα ψάρια ρίχνονται στην καταστροφή, ευτυχώς εμείς μπορούμε να είμαστε από τα ‘καλά ψάρια’ που θα τα κρατήσουν. Δείχνοντας ότι ειλικρινά θέλουμε, όπως ήθελαν και οι μαθητές του Ιησού, να αποκτήσουμε περισσότερη γνώση και κατανόηση, θα ευλογηθούμε, όχι μόνο με περισσότερη εκπαίδευση, αλλά και με τη θεϊκή ευλογία της αιώνιας ζωής. Ματθαίος 13:1-52· Μάρκος 4:1-34· Λουκάς 8:4-18· Ψαλμός 78:2· Ησαΐας 6:9, 10.

▪ Πότε και πού μιλάει με παραβολές ο Ιησούς στα πλήθη;

▪ Ποιες πέντε παραβολές λέει τώρα ο Ιησούς στα πλήθη;

▪ Γιατί λέει ο Ιησούς ότι ο σιναπόσπορος είναι ο μικρότερος απ’ όλους τους σπόρους;

▪ Γιατί μιλάει ο Ιησούς με παραβολές;

▪ Πώς δείχνουν οι μαθητές του Ιησού ότι είναι διαφορετικοί από τα πλήθη;

▪ Πώς εξηγεί ο Ιησούς την παραβολή του σπορέα;

▪ Πώς διαφέρουν οι μαθητές από τα πλήθη στο γιαλό;

▪ Ποιον ή τι εξεικονίζει ο σπορέας, το χωράφι, ο καλός σπόρος, ο εχθρός, ο θερισμός και οι θεριστές;

▪ Ποιες τρεις επιπρόσθετες παραβολές τούς λέει ο Ιησούς, και τι μπορούμε να μάθουμε απ’ αυτές;