Αποτελεσματική Χρήση Οπτικών Βοηθημάτων

ΓΙΑΤΙ άραγε να χρησιμοποιείτε οπτικά βοηθήματα στη διδασκαλία σας; Επειδή αυτά μπορούν να κάνουν τη διδασκαλία σας πιο αποτελεσματική. Ο Ιεχωβά Θεός και ο Ιησούς Χριστός χρησιμοποίησαν οπτικά βοηθήματα, και εμείς μπορούμε να μάθουμε από αυτούς. Όταν τα οπτικά βοηθήματα συνδυάζονται με τον προφορικό λόγο, οι πληροφορίες λαμβάνονται μέσω δύο αισθήσεων. Αυτό μπορεί να συμβάλει στο να διατηρείται αμείωτη η προσοχή του ακροατηρίου σας και να εντυπώνονται βαθύτερα αυτά που λέτε. Πώς μπορείτε να ενσωματώσετε τα οπτικά βοηθήματα στις παρουσιάσεις των καλών νέων που κάνετε; Πώς μπορείτε να είστε βέβαιοι ότι τα χρησιμοποιείτε αποτελεσματικά;

Πώς Χρησιμοποίησαν Οπτικά Βοηθήματα οι Μεγαλύτεροι Δάσκαλοι. Ο Ιεχωβά χρησιμοποίησε οπτικά βοηθήματα που εντυπώνονταν εύκολα στη μνήμη για να διδάξει ζωτικά μαθήματα. Κάποια νύχτα έφερε τον Αβραάμ έξω στο ύπαιθρο και είπε: «Σήκωσε, σε παρακαλώ, τα μάτια σου στους ουρανούς και μέτρησε τα άστρα—αν μπορείς να τα μετρήσεις. . . . Έτσι θα γίνει το σπέρμα σου». (Γέν. 15:5) Μολονότι αυτή η υπόσχεση φάνταζε αδύνατη από ανθρώπινη άποψη, ο Αβραάμ εντυπωσιάστηκε βαθιά και έθεσε πίστη στον Ιεχωβά. Σε μια άλλη περίπτωση, ο Ιεχωβά έστειλε τον Ιερεμία στο σπίτι ενός αγγειοπλάστη και του είπε να μπει στο εργαστήριο του αγγειοπλάστη για να τον δει πώς έπλαθε τον πηλό. Τι αξέχαστο μάθημα όσον αφορά την εξουσία που έχει ο Δημιουργός επί των ανθρώπων! (Ιερ. 18:1-6) Και πώς θα μπορούσε ο Ιωνάς να ξεχάσει ποτέ το μάθημα ελέους το οποίο του έδωσε ο Ιεχωβά μέσω της νεροκολοκυθιάς; (Ιωνάς 4:6-11) Ο Ιεχωβά είπε μάλιστα σε κάποιους προφήτες του να αναπαραστήσουν διάφορα προφητικά αγγέλματα χρησιμοποιώντας ορισμένα κατάλληλα αντικείμενα. (1 Βασ. 11:29-32· Ιερ. 27:1-8· Ιεζ. 4:1-17) Η σκηνή της μαρτυρίας και ο ναός αποτελούν, αυτά καθαυτά, απεικονίσεις που μας βοηθούν να κατανοήσουμε ουράνιες πραγματικότητες. (Εβρ. 9:9, 23, 24) Ο Θεός χρησιμοποίησε επίσης οράματα σε ευρεία κλίμακα για να μεταδώσει σημαντικές πληροφορίες.—Ιεζ. 1:4-28· 8:2-18· Πράξ. 10:9-16· 16:9, 10· Αποκ. 1:1.

Πώς χρησιμοποίησε ο Ιησούς οπτικά βοηθήματα; Όταν οι Φαρισαίοι και οι οπαδοί της παράταξης του Ηρώδη προσπάθησαν να τον παγιδέψουν με τα λόγια του, ο Ιησούς ζήτησε ένα δηνάριο και επέστησε την προσοχή στην εικόνα του Καίσαρα πάνω στο νόμισμα. Κατόπιν εξήγησε ότι αυτά που είναι του Καίσαρα θα έπρεπε να αποδίδονται στον Καίσαρα, αλλά αυτά που είναι του Θεού θα έπρεπε να αποδίδονται στον Θεό. (Ματθ. 22:19-21) Θέλοντας να διδάξει ότι πρέπει να τιμούμε τον Θεό με όλα όσα έχουμε, ο Ιησούς έδειξε μια φτωχή χήρα στο ναό, της οποίας η συνεισφορά—δύο μικρά νομίσματα—ήταν όλο της το βιος. (Λουκ. 21:1-4) Σε μια άλλη περίπτωση χρησιμοποίησε ένα μικρό παιδί ως παράδειγμα ταπεινοφροσύνης και έλλειψης φιλοδοξίας. (Ματθ. 18:2-6) Μάλιστα κατέδειξε και ο ίδιος προσωπικά την έννοια της ταπεινοφροσύνης πλένοντας τα πόδια των μαθητών του.—Ιωάν. 13:14.

Με Ποιους Τρόπους Μπορούμε Εμείς να Χρησιμοποιούμε Οπτικά Βοηθήματα. Ανόμοια με τον Ιεχωβά, εμείς δεν μπορούμε να επικοινωνούμε με οράματα. Στα έντυπα των Μαρτύρων του Ιεχωβά, όμως, εμφανίζονται πολλές εικόνες που κεντρίζουν τη σκέψη. Να τις χρησιμοποιείτε για να βοηθάτε τους ενδιαφερομένους να οραματίζονται τον επίγειο Παράδεισο, σύμφωνα με τις υποσχέσεις του Λόγου του Θεού. Σε μια οικιακή Γραφική μελέτη, θα μπορούσατε να στρέψετε την προσοχή του σπουδαστή σε κάποια εικόνα η οποία σχετίζεται με αυτό που μελετάτε και να τον ρωτήσετε να σας πει τι βλέπει. Αξίζει να σημειωθεί πως, όταν ο Ιεχωβά έδωσε ορισμένα οράματα στον προφήτη Αμώς, τον ρώτησε: «Τι βλέπεις, Αμώς;» (Αμώς 7:7, 8· 8:1, 2) Μπορείτε και εσείς να υποβάλλετε παρόμοιες ερωτήσεις καθώς στρέφετε την προσοχή των άλλων σε εικόνες που έχουν σχεδιαστεί για να χρησιμεύσουν ως οπτικά βοηθήματα διδασκαλίας.

Αν γράψετε κάποιους μαθηματικούς υπολογισμούς ή σχεδιάσετε ένα χρονοδιάγραμμα που να δείχνει την αλληλουχία σημαντικών γεγονότων, αυτό μπορεί να βοηθήσει τους ανθρώπους να καταλάβουν ευκολότερα διάφορες προφητείες όπως τους “εφτά καιρούς” του εδαφίου Δανιήλ 4:16 και τις «εβδομήντα εβδομάδες» του εδαφίου Δανιήλ 9:24. Τέτοια οπτικά βοηθήματα εμφανίζονται σε αρκετά από τα έντυπα μελέτης που διαθέτουμε.

Στην οικογενειακή σας Γραφική μελέτη, η κατανόηση διαφόρων πραγμάτων όπως η σκηνή της μαρτυρίας, ο ναός της Ιερουσαλήμ και ο ναός του οράματος του Ιεζεκιήλ μπορεί να γίνει ευκολότερη αν χρησιμοποιήσετε κάποια εικόνα ή κάποιο σχεδιάγραμμα. Τέτοια βοηθήματα μπορείτε να βρείτε στο έντυπο Ενόραση στις Γραφές, στο παράρτημα που υπάρχει στη Μετάφραση Νέου Κόσμου—Με Υποσημειώσεις και σε διάφορα τεύχη της Σκοπιάς.

Όταν διαβάζετε την Αγία Γραφή με την οικογένειά σας, να χρησιμοποιείτε τους χάρτες αποτελεσματικά. Ακολουθήστε την πορεία του Αβραάμ από την Ουρ στη Χαρράν και από εκεί στη Βαιθήλ. Εξετάστε τη διαδρομή που ακολούθησε το έθνος του Ισραήλ όταν έφυγε από την Αίγυπτο και πορεύτηκε προς την Υποσχεμένη Γη. Εντοπίστε την περιοχή που παραχωρήθηκε ως κληρονομιά στην κάθε φυλή του Ισραήλ. Παρατηρήστε την έκταση του βασιλείου του Σολομώντα. Παρακολουθήστε τη διαδρομή που έκανε ο Ηλίας όταν, υπό την απειλή της Ιεζάβελ, έφυγε εσπευσμένα από την Ιεζραέλ και έφτασε ως την έρημο πέρα από τη Βηρ-σαβεέ. (1 Βασ. 18:46–19:4) Εντοπίστε τις πόλεις και τα χωριά όπου κήρυξε ο Ιησούς. Παρακολουθήστε τα ταξίδια του Παύλου, όπως περιγράφονται στο βιβλίο των Πράξεων.

Τα οπτικά βοηθήματα είναι χρήσιμα προκειμένου να εξοικειώσετε τους σπουδαστές της Γραφής με τις δραστηριότητες της εκκλησίας. Θα μπορούσατε να δείξετε σε ένα τέτοιο άτομο κάποιο τυπωμένο πρόγραμμα και να του εξηγήσετε τι είδους πληροφορίες εξετάζουμε στις συνελεύσεις. Πολλοί εντυπωσιάστηκαν όταν ξεναγήθηκαν στην Αίθουσα Βασιλείας ή σε κάποιο γραφείο τμήματος των Μαρτύρων του Ιεχωβά. Αυτές οι ξεναγήσεις μπορούν να συμβάλουν αποτελεσματικά στο να διαλυθούν διάφορες παρανοήσεις γύρω από το έργο μας και το σκοπό του. Όταν ξεναγείτε κάποιο άτομο στην Αίθουσα Βασιλείας, δείξτε πώς διαφέρει αυτή από άλλους τόπους λατρείας. Δώστε έμφαση στο λιτό περιβάλλον που προάγει τη μάθηση. Να επισημάνετε διάφορα χαρακτηριστικά στοιχεία της αίθουσας που είναι ειδικά σχεδιασμένα για τις ανάγκες της δημόσιας διακονίας μας—τους χώρους διανομής εντύπων, τους χάρτες του τομέα και τα κουτιά συνεισφορών (κάτι αντίθετο από την περιφορά δίσκου).

Όπου υπάρχουν βιντεοταινίες που έχουν παραχθεί υπό την κατεύθυνση του Κυβερνώντος Σώματος, να τις χρησιμοποιείτε για να καλλιεργείτε εμπιστοσύνη στην Αγία Γραφή, να εξοικειώνετε τους σπουδαστές με τις δραστηριότητες των Μαρτύρων του Ιεχωβά και να ενθαρρύνετε όσους τις βλέπουν να εναρμονίσουν τη ζωή τους με τις Βιβλικές αρχές.

Χρήση Οπτικών Βοηθημάτων σε Μεγαλύτερα Ακροατήρια. Όταν τα οπτικά βοηθήματα είναι καλοσχεδιασμένα και παρουσιάζονται επιδέξια, μπορούν να είναι αποτελεσματικά μέσα διδασκαλίας για μεγαλύτερα ακροατήρια. Η τάξη του πιστού και φρόνιμου δούλου παρέχει τέτοια οπτικά μέσα με διάφορες μορφές.

Η ύλη μελέτης στη Σκοπιά περιλαμβάνει συνήθως οπτικά βοηθήματα με τη μορφή φωτογραφιών και εικόνων τις οποίες μπορεί να χρησιμοποιήσει ο αδελφός που συντονίζει τη μελέτη για να τονίσει σημαντικά σημεία. Το ίδιο ισχύει και για τα έντυπα που χρησιμοποιούνται στη Μελέτη Βιβλίου Εκκλησίας.

Μερικά σχέδια δημόσιων ομιλιών ίσως φαίνεται ότι προσφέρονται για τη χρήση οπτικών βοηθημάτων με σκοπό τη διαλεύκανση διαφόρων σημείων. Ωστόσο, αυτό που συνήθως αποφέρει το μεγαλύτερο όφελος είναι το να επικεντρώνεται η προσοχή στα περιεχόμενα της Αγίας Γραφής, την οποία θα έχουν στα χέρια τους οι περισσότεροι μέσα στο ακροατήριο. Αν σε κάποια περίπτωση είναι απαραίτητη μια εικόνα ή ένα συνοπτικό διάγραμμα κύριων σημείων για να μεταδοθεί ένα ή περισσότερα κύρια σημεία μιας ομιλίας, ελέγξτε από πριν το κατά πόσον το οπτικό βοήθημα φαίνεται (ή διαβάζεται) καθαρά από τα τελευταία καθίσματα του χώρου συνάθροισης. Τέτοια μέσα θα πρέπει να χρησιμοποιούνται με φειδωλία.

Η χρήση οπτικών βοηθημάτων στην ομιλία και στη διδασκαλία δεν αποσκοπεί στην ψυχαγωγία. Όταν χρησιμοποιείται κάποιο αξιοπρεπές οπτικό βοήθημα, θα πρέπει να ενισχύει οπτικά τις ιδέες που αξίζουν ιδιαίτερη έμφαση. Αυτά τα βοηθήματα εξυπηρετούν έναν χρήσιμο σκοπό όταν συμβάλλουν στη διασαφήνιση του προφορικού λόγου, καθιστώντας τον πιο ευκολονόητο, ή όταν παρέχουν ισχυρές αποδείξεις για την εγκυρότητα των όσων λέγονται. Αν χρησιμοποιείται σωστά, το κατάλληλο οπτικό βοήθημα μπορεί να προκαλέσει τέτοια βαθιά εντύπωση ώστε οι ακροατές να θυμούνται επί πολλά χρόνια τόσο το οπτικό βοήθημα όσο και το σημείο της διδασκαλίας.

Η ικανότητα της ακοής και η αίσθηση της όρασης παίζουν σημαντικό ρόλο στη μάθηση. Να θυμάστε πώς έχουν χρησιμοποιήσει αυτές τις αισθήσεις οι μεγαλύτεροι Δάσκαλοι και να αγωνίζεστε να τους μιμείστε καθώς προσπαθείτε να προσεγγίσετε άλλους ανθρώπους.