Ιησούς του Ναυή — ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ της Σκοπιάς

ΙΗΣΟΥΣ ΤΟΥ ΝΑΥΗ

(Ιησούς του Ναυή).

Γιος του Ναυή, Εφραϊμίτης, ο οποίος ήταν διάκονος του Μωυσή και αργότερα διορίστηκε διάδοχός του. (Εξ 33:11· Δευ 34:9· Ιη 1:1, 2) Οι Γραφές παρουσιάζουν τον Ιησού του Ναυή ως θαρραλέο και άφοβο ηγέτη, ο οποίος ήταν πεπεισμένος για τη βεβαιότητα των υποσχέσεων του Ιεχωβά, υπάκουος στη θεϊκή κατεύθυνση και αποφασισμένος να υπηρετεί τον Ιεχωβά με πιστότητα. Το αρχικό όνομά του ήταν Ωσιέ, αλλά ο Μωυσής τον αποκαλούσε Ιησού. (Αρ 13:8, 16) Το Βιβλικό υπόμνημα, ωστόσο, δεν αποκαλύπτει πότε ο Ωσιέ έγινε γνωστός ως Ιησούς.

Ηγείται της Μάχης Εναντίον των Αμαληκιτών. Το έτος 1513 Π.Κ.Χ., όταν οι Ισραηλίτες στρατοπέδευσαν στη Ρεφιδίμ, λίγο μετά τη θαυματουργική απελευθέρωσή τους από τη στρατιωτική δύναμη της Αιγύπτου στην Ερυθρά Θάλασσα, οι Αμαληκίτες εξαπέλυσαν απρόκλητη επίθεση εναντίον τους. Ο Μωυσής διόρισε τότε τον Ιησού του Ναυή επικεφαλής στη μάχη εναντίον των Αμαληκιτών. Υπό την επιδέξια ηγεσία του, οι Ισραηλίτες κατατρόπωσαν τον εχθρό με την υποστήριξη του Θεού. Στη συνέχεια ο Ιεχωβά διέταξε τον πλήρη αφανισμό των Αμαληκιτών και έδωσε στον Μωυσή την οδηγία να συντάξει ένα γραπτό υπόμνημα σχετικά με αυτό και να το παρουσιάσει στον Ιησού του Ναυή.—Εξ 17:8-16.

Υπηρετεί τον Μωυσή. Αργότερα, στο Όρος Σινά, ο Ιησούς του Ναυή, ως υπηρέτης του Μωυσή, ήταν πιθανότατα ένας από τους 70 πρεσβυτέρους που είχαν το προνόμιο να δουν ένα μεγαλοπρεπές όραμα της δόξας του Ιεχωβά. Έπειτα ο Ιησούς του Ναυή συνόδευσε μέχρις ενός σημείου τον Μωυσή πάνω στο Όρος Σινά, αλλά προφανώς δεν μπήκε μέσα στο σύννεφο, εφόσον μόνο ο Μωυσής έλαβε την εντολή να το κάνει αυτό. (Εξ 24:9-18) Τόσο ο ίδιος όσο και ο Μωυσής έμειναν στο Όρος Σινά 40 ημέρες και 40 νύχτες. Στο τέλος αυτής της περιόδου, όταν ο Ιησούς του Ναυή κατέβαινε από το Όρος Σινά μαζί με τον Μωυσή, παρερμήνευσε ως “θόρυβο μάχης” τον ήχο των τραγουδιών που ακουγόταν από τον Ισραήλ καθώς εκείνοι επιδίδονταν στην παγανιστική μοσχολατρία. Αναμφίβολα και εκείνος συμμερίστηκε την αγανάκτηση του Μωυσή όταν είδε το χρυσό μοσχάρι και ίσως μάλιστα να βοήθησε στην καταστροφή του.—Εξ 32:15-20.

Με τη συμμετοχή τους στη μοσχολατρία, οι Ισραηλίτες παρέβηκαν την επίσημη διαθήκη που είχαν συνάψει με τον Ιεχωβά Θεό. Αυτό πιθανόν να έκανε τον Μωυσή να πάρει τη σκηνή του (τη «σκηνή της συνάντησης») από εκεί όπου στρατοπέδευε ο λαός και να τη μεταφέρει αλλού, δεδομένου ότι ο Ιεχωβά δεν τους είχε συγχωρήσει ακόμη για την αμαρτία τους και επομένως δεν βρισκόταν πια στο μέσο του Ισραήλ. Ίσως για να αποτρέψει τους Ισραηλίτες από το να μπουν στη σκηνή της συνάντησης ενόσω ήταν ακάθαρτοι, ο Ιησούς του Ναυή έμενε εκεί όποτε ο Μωυσής επέστρεφε στο στρατόπεδο των Ισραηλιτών.—Εξ 33:7-11· 34:9.

Έπειτα από κάποιο διάστημα, όταν εξαιτίας των γογγυσμών του λαού ο Μωυσής ένιωσε ότι το φορτίο του ήταν πολύ βαρύ, ο Ιεχωβά τον κατηύθυνε να εκλέξει 70 πρεσβυτέρους για να τον βοηθήσουν. Αυτοί οι πρεσβύτεροι θα πήγαιναν μετά στη σκηνή της συνάντησης. Αλλά δύο από αυτούς, ο Ελδάδ και ο Μηδάδ, αναμφίβολα για βάσιμο λόγο, έμειναν στο στρατόπεδο. Όταν το πνεύμα του Θεού άρχισε να επενεργεί πάνω στους 68 που είχαν συναχθεί στη σκηνή της συνάντησης, ο Ελδάδ και ο Μηδάδ άρχισαν και αυτοί να ενεργούν σαν προφήτες μέσα στο στρατόπεδο. Τα νέα έφτασαν γρήγορα στον Μωυσή. Τότε ο Ιησούς του Ναυή, νιώθοντας ζηλοτυπία για λογαριασμό του κυρίου του, παρότρυνε τον Μωυσή να τους εμποδίσει. Εφόσον ο Ελδάδ και ο Μηδάδ είχαν, όπως φαίνεται, λάβει το πνεύμα χωρίς να μεσιτεύσει ο Μωυσής, ο Ιησούς του Ναυή ίσως σκέφτηκε ότι αυτό το γεγονός μείωνε την εξουσία του κυρίου του. Αλλά ο Μωυσής διόρθωσε τον Ιησού του Ναυή, λέγοντας: «Μακάρι όλος ο λαός του Ιεχωβά να ήταν προφήτες, επειδή ο Ιεχωβά θα έβαζε το πνεύμα του πάνω τους».—Αρ 11:10-29· παράβαλε Μαρ 9:38, 39.

Κατασκοπεύει την Υποσχεμένη Γη. Λίγο καιρό αργότερα, οι Ισραηλίτες στρατοπέδευσαν στην έρημο Φαράν. Από εκεί ο Μωυσής έστειλε 12 άντρες να κατασκοπεύσουν την Υποσχεμένη Γη, ένας από τους οποίους ήταν ο Ιησούς του Ναυή (Ωσιέ). Σαράντα ημέρες μετά, μόνο ο Ιησούς του Ναυή και ο Χάλεβ έφεραν καλή αναφορά. Οι άλλοι δέκα κατάσκοποι αποκαρδίωσαν το λαό, ισχυριζόμενοι ότι ο Ισραήλ δεν είχε καμιά ελπίδα να νικήσει τους κραταιούς κατοίκους της Χαναάν. Συνέπεια αυτού ήταν να εκδηλωθεί στασιαστικός γογγυσμός στο στρατόπεδο. Τότε ο Ιησούς του Ναυή και ο Χάλεβ έσκισαν τα ενδύματά τους και, προσπαθώντας να κατευνάσουν τους φόβους του λαού, τους προειδοποίησαν να μη στασιάζουν. Ωστόσο, τα θαρραλέα λόγια τους, τα οποία αντανακλούσαν πλήρη πεποίθηση στην ικανότητα που έχει ο Ιεχωβά να εκπληρώνει το λόγο του, δεν έφεραν αποτέλεσμα. Μάλιστα, «όλη η σύναξη έλεγε να τους λιθοβολήσει».—Αρ 13:2, 3, 8, 16, 25–14:10.

Εξαιτίας του στασιασμού τους, ο Ιεχωβά καταδίκασε τους Ισραηλίτες να περιπλανιούνται στην έρημο 40 χρόνια, μέχρις ότου πέθαναν όλοι οι απογραμμένοι άρρενες (μη συμπεριλαμβανομένων των Λευιτών, οι οποίοι δεν είχαν απογραφεί με τους υπόλοιπους Ισραηλίτες για στρατιωτική υπηρεσία· Αρ 1:2, 3, 47) από 20 χρονών και πάνω. Από τους απογραμμένους άρρενες, μόνο ο Ιησούς του Ναυή και ο Χάλεβ θα έμπαιναν στην Υποσχεμένη Γη, ενώ οι δέκα άπιστοι κατάσκοποι θα πέθαιναν από μια μάστιγα που θα επέφερε ο Ιεχωβά.—Αρ 14:27-38· παράβαλε Αρ 26:65· 32:11, 12.

Διορίζεται Διάδοχος του Μωυσή. Προς το τέλος της περιπλάνησης του Ισραήλ στην έρημο, ο Μωυσής και ο Ααρών, εξαιτίας του ότι δεν αγίασαν τον Ιεχωβά για τη θαυματουργική προμήθεια νερού στην Κάδης, έχασαν και αυτοί το προνόμιο να μπουν στην Υποσχεμένη Γη. (Αρ 20:1-13) Γι’ αυτό, ο Ιεχωβά έδωσε στον Μωυσή την εντολή να διορίσει διάδοχό του τον Ιησού του Ναυή. Παρόντος του νέου αρχιερέα, του Ελεάζαρ, γιου του Ααρών, και μπροστά στη σύναξη του Ισραήλ, ο Μωυσής έβαλε τα χέρια του πάνω στον Ιησού του Ναυή. Παρότι ο Ιησούς του Ναυή διορίστηκε διάδοχος του Μωυσή, δεν θα ήταν σαν εκείνον από την άποψη του να γνωρίζει τον Ιεχωβά «πρόσωπο με πρόσωπο». Στον Ιησού του Ναυή δεν μεταφέρθηκε όλη η τιμή που απολάμβανε ο Μωυσής, αλλά μόνο όση ήταν αναγκαία ώστε να έχει το σεβασμό του έθνους. Αντί της πιο άμεσης επικοινωνίας που ήταν σε θέση να απολαμβάνει ο Μωυσής με τον Ιεχωβά, σαν να ήταν «πρόσωπο με πρόσωπο» με αυτόν, ο Ιησούς του Ναυή έπρεπε να συμβουλεύεται τον αρχιερέα, στον οποίο ήταν εμπιστευμένα το Ουρίμ και το Θουμμίμ για την εξακρίβωση του θεϊκού θελήματος.—Αρ 27:18-23· Δευ 1:37, 38· 31:3· 34:9, 10.

Σύμφωνα με τη θεϊκή κατεύθυνση, ο Μωυσής έδωσε ορισμένες οδηγίες στον Ιησού του Ναυή και τον ενθάρρυνε ώστε να φέρει σε πέρας την αποστολή του πιστά. (Δευ 3:21, 22, 28· 31:7, 8) Τελικά, καθώς πλησίαζε ο θάνατος του Μωυσή, του ειπώθηκε να σταθεί μαζί με τον Ιησού του Ναυή στη σκηνή της συνάντησης. Ο Ιεχωβά διόρισε τότε τον Ιησού του Ναυή, επιβεβαιώνοντας τον προηγούμενο διορισμό που του είχε δοθεί με την επίθεση των χεριών του Μωυσή. (Δευ 31:14, 15, 23) Στη συνέχεια ο Ιησούς του Ναυή συμμετείχε κατά κάποιον τρόπο στην καταγραφή του ύμνου που δόθηκε στον Μωυσή μέσω θεϊκής έμπνευσης και στη διδασκαλία αυτού του ύμνου στους Ισραηλίτες.—Δευ 31:19· 32:44.

Οι Δραστηριότητές του ως Διαδόχου του Μωυσή. Μετά το θάνατο του Μωυσή ο Ιησούς του Ναυή έκανε προετοιμασίες για την είσοδο στην Υποσχεμένη Γη. Απέστειλε επόπτες να ενημερώσουν τους Ισραηλίτες ότι έπρεπε να ετοιμαστούν να περάσουν τον Ιορδάνη έπειτα από τρεις ημέρες. Υπενθύμισε στους Γαδίτες, στους Ρουβηνίτες και στη μισή φυλή του Μανασσή ότι είχαν αναλάβει την υποχρέωση να βοηθήσουν στην κατάκτηση της γης. Επίσης, έστειλε δύο άντρες να κατασκοπεύσουν την Ιεριχώ και τη γύρω περιοχή.—Ιη 1:1–2:1.

Μετά την επιστροφή των δύο κατασκόπων, οι Ισραηλίτες έφυγαν από τη Σιττίμ και στρατοπέδευσαν κοντά στον Ιορδάνη. Την επόμενη ημέρα ο Ιεχωβά αναχαίτισε θαυματουργικά τα νερά του Ιορδάνη, πράγμα που επέτρεψε στο έθνος να περάσει απέναντι πάνω σε ξηρά. Σε ανάμνηση αυτού του γεγονότος, ο Ιησούς του Ναυή έστησε 12 πέτρες στη μέση της κοίτης του ποταμού και 12 πέτρες στα Γάλγαλα, στο πρώτο μέρος όπου στρατοπέδευσε ο Ισραήλ Δ του Ιορδάνη. Επίσης έφτιαξε μαχαίρια από πυρόλιθο για την περιτομή όλων των αρρένων Ισραηλιτών που είχαν γεννηθεί στην έρημο. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, περίπου τέσσερις ημέρες αργότερα ήταν στην κατάλληλη θέση να τηρήσουν το Πάσχα.—Ιη 2:23–5:11.

Κατόπιν, ενώ βρίσκονταν κοντά στην Ιεριχώ, ο Ιησούς του Ναυή συνάντησε έναν αγγελικό άρχοντα από τον οποίο έλαβε οδηγίες για τη διαδικασία που θα ακολουθούσαν όσον αφορά την κατάληψη εκείνης της πόλης. Ο Ιησούς του Ναυή έκανε τους ανάλογους χειρισμούς και, αφού αφιέρωσε την Ιεριχώ στην καταστροφή, εξήγγειλε μια προφητική κατάρα για όποιον την ανοικοδομούσε μελλοντικά, η οποία εκπληρώθηκε 500 και πλέον χρόνια αργότερα. (Ιη 5:13–6:26· 1Βα 16:34) Στη συνέχεια προχώρησε εναντίον της Γαι. Αρχικά, η ισραηλιτική δύναμη που αποτελούνταν από περίπου 3.000 άντρες υπέστη ήττα, και αυτό διότι ο Ιεχωβά δεν πρόσφερε τη βοήθειά του, επειδή ο Αχάν είχε δείξει ανυπακοή παίρνοντας λάφυρα από την Ιεριχώ για προσωπική του χρήση. Μετά το λιθοβολισμό του Αχάν και του σπιτικού του από τον Ισραήλ για αυτή την αμαρτία, ο Ιησούς του Ναυή έστησε ενέδρα εναντίον της Γαι και έκανε την πόλη ερημωμένο σωρό.—Ιη 7:1–8:29.

Ακολούθως, ολόκληρη η εκκλησία του Ισραήλ, περιλαμβανομένων των γυναικών, των παιδιών και των πάροικων, πήγαν στην περιοχή του Όρους Εβάλ. Εκεί στο Όρος Εβάλ, ο Ιησούς του Ναυή έχτισε ένα θυσιαστήριο σύμφωνα με τις προδιαγραφές που εξέθετε ο Νόμος. Καθώς η μισή εκκλησία στεκόταν μπροστά στο Όρος Γαριζίν και η άλλη μισή μπροστά στο Όρος Εβάλ, ο Ιησούς του Ναυή τούς διάβασε “το νόμο, την ευλογία και την κατάρα”. «Δεν υπήρξε λέξη από όλα όσα είχε διατάξει ο Μωυσής την οποία να μη διάβασε μεγαλόφωνα ο Ιησούς».—Ιη 8:30-35.

Αφού επέστρεψαν στο στρατόπεδό τους στα Γάλγαλα, ο Ιησούς του Ναυή και οι αρχηγοί του Ισραήλ δέχτηκαν μια επίσκεψη από Γαβαωνίτες αγγελιοφόρους. Αναγνωρίζοντας ότι ο Ιεχωβά πολεμούσε υπέρ των Ισραηλιτών, οι Γαβαωνίτες κατάφεραν με τέχνασμα να συνάψουν διαθήκη ειρήνης με τον Ιησού του Ναυή. Όταν, όμως, ήρθαν στο φως τα πραγματικά γεγονότα, ο Ιησούς του Ναυή τούς κατέστησε δούλους. Τα νέα για αυτό που είχαν κάνει οι Γαβαωνίτες έφτασαν και στον Αδωνισεδέκ, το βασιλιά της Ιερουσαλήμ. Γι’ αυτόν το λόγο, εκείνος και άλλοι τέσσερις Χαναναίοι βασιλιάδες εκστράτευσαν εναντίον τους για να τους τιμωρήσουν. Ανταποκρινόμενος στην έκκληση των Γαβαωνιτών για βοήθεια, ο Ιησούς του Ναυή ξεκίνησε από τα Γάλγαλα για μια ολονύχτια πορεία. Τότε ο Ιεχωβά πολέμησε για χάρη του Ισραήλ σε υπεράσπιση των Γαβαωνιτών, δείχνοντας έτσι ότι δεν αποδοκίμαζε τη διαθήκη που είχε συναφθεί νωρίτερα με αυτούς. Από τις δυνάμεις του εχθρού, περισσότεροι αφανίστηκαν από μια θαυματουργική χαλαζοθύελλα παρά σε αυτή καθαυτή τη μάχη. Ο Ιεχωβά μάλιστα εισάκουσε την κραυγή του Ιησού του Ναυή παρατείνοντας τις ώρες της ημέρας για τη μάχη.—Ιη 9:3–10:14.

Ο Ιησούς του Ναυή έδωσε συνέχεια σε αυτή τη θεόδοτη νίκη καταλαμβάνοντας τη Μακκηδά, τη Λιβνά, τη Λαχείς, την Εγλών, τη Χεβρών και τη Δεβίρ, συντρίβοντας έτσι τη δύναμη των Χαναναίων στο νότιο τμήμα εκείνης της γης. Κατόπιν, οι βασιλιάδες της βόρειας Χαναάν, υπό την ηγεσία του Ιαβίν, του βασιλιά της Ασώρ, συγκέντρωσαν τις δυνάμεις τους στα νερά της Μερώμ για να πολεμήσουν εναντίον του Ισραήλ. Παρότι ο Ιησούς του Ναυή είχε να αντιμετωπίσει άλογα και άρματα, έλαβε θεϊκή ενθάρρυνση να μην ενδώσει στο φόβο. Ο Ιεχωβά χάρισε και πάλι τη νίκη στους Ισραηλίτες. Σύμφωνα με την οδηγία που του είχε δοθεί, ο Ιησούς του Ναυή έκοψε τους τένοντες των αλόγων και έκαψε τα άρματα του εχθρού. Η Ασώρ παραδόθηκε στη φωτιά. (Ιη 10:16–11:23) Έτσι λοιπόν, σε μια περίοδο περίπου έξι χρόνων (παράβαλε Αρ 10:11· 13:2, 6· 14:34-38· Ιη 14:6-10), ο Ιησούς του Ναυή νίκησε 31 βασιλιάδες και υπέταξε μεγάλα τμήματα της Υποσχεμένης Γης.—Ιη 12:7-24· ΧΑΡΤΗΣ, Τόμ. 1, σ. 737.

Κατόπιν ήρθε η ώρα να διανεμηθεί η γη στις επιμέρους φυλές. Αυτό ξεκίνησε στα Γάλγαλα, υπό την εποπτεία του Ιησού του Ναυή, του Αρχιερέα Ελεάζαρ και άλλων δέκα θεϊκά διορισμένων εκπροσώπων. (Ιη 13:7· 14:1, 2, 6· Αρ 34:17-29) Έπειτα από την εγκατάσταση της σκηνής της μαρτυρίας στη Σηλώ, η διαμοίραση της γης, η οποία γινόταν με κλήρο, συνεχίστηκε από εκεί. (Ιη 18:1, 8-10) Ο Ιησούς του Ναυή έλαβε για τον εαυτό του την πόλη Θιμνάθ-σεράχ στην ορεινή περιοχή του Εφραΐμ.—Ιη 19:49, 50.

Τελικές Νουθεσίες στους Ισραηλίτες και ο Θάνατός Του. Προς το τέλος της ζωής του, ο Ιησούς του Ναυή συγκέντρωσε τους πρεσβυτέρους, τις κεφαλές, τους κριτές και τους επόπτες του Ισραήλ, νουθετώντας τους να υπηρετούν τον Ιεχωβά με πιστότητα και προειδοποιώντας τους για τις συνέπειες της ανυπακοής. (Ιη 23:1-16) Επίσης συγκάλεσε ολόκληρη την εκκλησία του Ισραήλ, ανασκόπησε την πολιτεία του Ιεχωβά με τους προπάτορές τους και με το έθνος στο παρελθόν, και μετά τους απηύθυνε έκκληση να υπηρετούν τον Ιεχωβά. Ο Ιησούς του Ναυή είπε: «Τώρα, αν φαίνεται κακό στα μάτια σας να υπηρετείτε τον Ιεχωβά, διαλέξτε σήμερα ποιον θα υπηρετείτε, είτε τους θεούς που υπηρετούσαν οι προπάτορές σας οι οποίοι ήταν στην άλλη πλευρά του Ποταμού είτε τους θεούς των Αμορραίων στων οποίων τη γη κατοικείτε. Αλλά, όσο για εμένα και το σπιτικό μου, εμείς θα υπηρετούμε τον Ιεχωβά». (Ιη 24:1-15) Κατόπιν τούτου, οι Ισραηλίτες ανανέωσαν τη διαθήκη την οποία είχαν συνάψει δεσμευόμενοι να υπακούν στον Ιεχωβά.—Ιη 24:16-28.

Ο Ιησούς του Ναυή πέθανε σε ηλικία 110 ετών και θάφτηκε στη Θιμνάθ-σεράχ. Η ευνοϊκή επίδραση που είχε η αταλάντευτη οσιότητά του στον Ιεχωβά είναι φανερή από το γεγονός ότι «ο Ισραήλ συνέχισε να υπηρετεί τον Ιεχωβά όλες τις ημέρες του Ιησού και όλες τις ημέρες των πρεσβυτέρων των οποίων οι ημέρες συνεχίστηκαν μετά τον Ιησού».—Ιη 24:29-31· Κρ 2:7-9.