«Η Σκοπιά»—Ένα Βοήθημα Γραφικής Μελέτης

ΓΙΑΤΙ χρειαζόμεθα τη Σκοπιά; Διότι Η Σκοπιά μάς βοηθεί να εννοήσουμε την Αγία Γραφή. Και γιατί να θέλωμε να εννοήσωμε την Αγία Γραφή; Διότι αυτή αποτελεί τον αλάθητο οδηγό που μας παρέχεται από ένα φιλάγαθο και σοφό Δημιουργό.

Ο λόγος του Θεού είναι ‘λύχνος εις τους πόδας μας και φως εις τας τρίβους μας’. (Ψαλμ. 119:105) Χωρίς αυτόν θα εβαδίζαμε στο σκοτάδι. (Ησ. 8:20, 21· Ματθ. 15:1-14) Είναι σαν ένα λυχνάρι που λάμπει σε σκοτεινό τόπο, στο οποίο καλά κάνομε να προσέχουμε ώσπου να ελθη η αυγή της ημέρας και ν’ ανατείλη ο φωσφόρος. (2 Πέτρ. 1:19-21) Όπως το εξέφρασε ο απόστολος Παύλος: «Όλη η γραφή είναι θεόπνευστος και ωφέλιμος προς διδασκαλίαν, προς έλεγχον, προς επανόρθωσιν, προς εκπαίδευσιν την μετά της δικαιοσύνης· δια να ήναι τέλειος ο άνθρωπος του Θεού, ητοιμασμένος εις παν έργον αγαθόν.»—2 Τιμ. 3:16, 17.

Ο λόγος του Θεού σημαίνει όχι μόνο φως για μας, αλλά και ζωή. «Αύτη δε είναι η αιώνιος ζωή, το να γνωρίζωσι σε τον μόνον αληθινόν Θεόν, και τον οποίον απέστειλας Ιησούν Χριστόν,» είπε ο Ιησούς στην προσευχή του τη νύχτα που προδόθηκε. Είπε στους μαθητάς του, «Οι λόγοι τους οποίους εγώ λαλώ προς εσάς, πνεύμα είναι και ζωή είναι,» οι λόγοι δε αυτοί έχουν αναγραφή στην Αγία Γραφή. Αυτός εγνώριζε καλά ότι «με άρτον μόνον δεν θέλει ζήσει ο άνθρωπος, αλλά με πάντα λόγον εξερχόμενον δια στόματος του Ιεχωβά.» (Δευτ. 8:3· Ματθ. 4:4· Ιωάν. 6:63· 17:3, ΜΝΚ) Και στον Αδάμ ακόμη εδόθη να εννοηθή αυτή η αλήθεια, διότι αν και είχε αρκετά από τα χρειώδη για τη διατήρησι της ζωής, όμως τελικά, αφού έζησε 930 χρόνια, πέθανε λόγω αγνοίας του λόγου του Θεού.—Γεν. 3:17-19· 5:5.

Ο λόγος του Θεού σημαίνει εν τούτοις ζωή και φως για μας, μόνον αν ασκούμε πίστι. (Ματθ. 9:29) «Χωρίς δε πίστεως αδύνατον είναι να ευαρεστήση τις εις αυτόν· διότι ο προσερχόμενος εις τον Θεόν, πρέπει να πιστεύση, ότι είναι, και γίνεται μισθαποδότης εις τους εκζητούντας αυτόν.»—Εβρ. 11:6.

Αφού σήμερα, περισσότερο από κάθε άλλη φορά, γίνονται επιθέσεις εναντίον της αυθεντίας της Γραφής, των αρχών της και της σοφίας της, καθίσταται ολοένα σπουδαιότερο το γεγονός ότι με τη μελέτη της Γραφής εφοδιαζόμεθα με μια μεγάλη ασπίδα πίστεως για να αποκρούσωμε όλες τις επιθέσεις που γίνονται όχι μόνο από τους δεδηλωμένους εχθρούς της, αλλά και από τους καθ’ ομολογίαν φίλους της. Αφού δε πάνω από 250 διάφορα δόγματα ισχυρίζονται ότι είναι Χριστιανικά στις Ηνωμένες Πολιτείες και μόνο, πρέπει εμείς να μελετούμε τη Γραφή μας αν θα θέλαμε να μπορέσωμε να δώσωμε μια ικανοποιητική απάντησι σε κάθε άνθρωπο που ζητεί από μας λόγο για την ελπίδα που έχομε μέσα μας. (1 Πέτρ. 3:15) Καθώς είπε ο σοφός: «Η καρδία του δικαίου προμελετά δια να αποκριθή.»—Παροιμ. 15:23.

Επίσης, επειδή οι ηθικές συνθήκες βαίνουν από το κακό στο χειρότερο, καθίσταται ολοένα δυσκολώτερο να παραμένη κανείς στις δίκαιες αρχές του Θεού, οι οποίες πρέπει να ρυθμίζουν την καθημερινή μας ζωή. Για να ενισχύωμε συνεχώς την απόφασί μας να κάμωμε ό,τι είναι ορθόν, για να έχωμε την αγάπη του Θεού για τη δικαιοσύνη και το μίσος του για την ανομία, πρέπει να εξακολουθήσουμε να έχωμε τις Θείες σκέψεις, να εξακολουθήσωμε να ανανεώνωμε τη διάνοιά μας και να ανακαινίζωμε την προσωπικότητά μας μέσω της αληθείας.—Ματθ. 16:23· Ρωμ. 12:2· Φίλιππησ. 4:8· Κολ. 3:9, 10.

ΑΝΑΓΚΗ ΒΟΗΘΕΙΑΣ

Δεν χωρεί αμφιβολία ότι, αν θα θέλαμε ν’ αποκτήσουμε ζωή, πρέπει να μελετούμε την Αγία Γραφή. Αλλά σημαίνει άραγε τούτο το γεγονός, καθ’ εαυτό, ότι χρειαζόμεθα τη Σκοπιά; Δεν μπορούμε ατομικώς να πάμε στην Αγία Γραφή και ν’ αποκτήσωμε όλη την αναγκαία γνώσι και κατανόησι; Μπορούμε; Στις Πράξεις, κεφάλαιον 8, διαβάζομε για κάποιον αξιωματούχον της Βασιλίσσης Κανδάκης, έναν Αιθίοπα ευνούχον, ο οποίος προσέτρεξε κατ’ ευθείαν στη Γραφή του, αλλ’ όταν ρωτήθηκε από τον μαθητή Φίλιππο, «Άρά γε γινώσκεις α αναγινώσκεις;» ποια ήταν η απάντησίς του; «Και πώς ήθελον δυνηθή, εάν δεν με οδηγήση τις;» Κατενόησε την ανάγκη βοηθείας. Ο δε Φίλιππος, εφόσον είχε καθοδηγηθή από άλλους πρώτα, ήταν καταρτισμένος για να δώση στον Αιθίοπα αυτόν ευνούχον την καθοδήγησι που εχρειάζετο.—Πράξ. 8:27-38.

Σημειώστε επίσης τους δύο που προχωρούσαν προς Εμμαούς το πρωί της αναστάσεως του Ιησού. Αυτοί πρέπει να εγνώριζαν τον λόγον του Θεού, αλλιώς ο Ιησούς δεν θα τους επέπληττε ότι είναι ‘βραδείς την καρδίαν εις το να πιστεύουν εις πάντα όσα ελάλησαν οι προφήται’, αλλά δεν κατανοούσαν. Παρέστη ανάγκη να τους εξηγήση ο Ιησούς ό,τι εγνώριζαν ήδη για να τους κάμη να εννοήσουν πώς οι Γραφές προείπαν τα παθήματα και τον θάνατον του Μεσσία. Δεν είναι παράδοξο ότι ανεφώνησαν κατόπιν: «Δεν εκαίετο εν ημίν η καρδία ημών, ότε ελάλει προς ημάς καθ’ οδόν, και μας εξήγει τας γραφάς;»—Λουκ. 24:13-32.

Ο Κορνήλιος αναμφίβολως εγνώριζε τον λόγον του Θεού, αλλά μόνο με τη βοήθεια του Πέτρου ανεγνώρισε τον Χριστό Ιησού ως τον Μεσσία. Ο Απολλώς, αν και ήταν «ζέων κατά το πνεύμα», είχε ανάγκη βοηθείας για να εννοήση «ακριβέστερα την οδόν του Θεού». Οι δε μαθηταί της Εφέσου είχαν μια πολύ ανεπαρκή αντίληψι περί Χριστιανοσύνης ώσπου να τους διαφωτίση ο Παύλος.—Πράξ. 10· 18:25, 26· 19:1-7.

ΓΙΑΤΙ ΤΗ «ΣΚΟΠΙΑ»;

Εφόσον είναι προφανές ότι έχομε ανάγκη βοηθείας για να εννοήσωμε τη Γραφή, γιατί, από όλα τα θρησκευτικά έντυπα που εκδίδονται, πρέπει να προστρέξωμε στη Σκοπιά γι’ αυτή τη βοήθεια; Πρώτ’ απ’ όλα διότι είναι αυστηρά προσηλωμένη στη Γραφή· εμμένει στο «έστω ο Θεός αληθής, πας δε άνθρωπος ψεύστης». (Ρωμ. 3:4) Δεν περιορίζεται από σύμβολα πίστεως ή παραδόσεις ανθρώπων, αλλά βασίζεται αποκλειστικά και στερεά επάνω στις Γραφές. Δεν υποκλίνεται ενώπιον μιας εκκλησιαστικής δικτατορικής αρχής, ούτε ισχυρίζεται ότι μιλεί εν ονόματι μιας τέτοιας αρχής, που αναλαμβάνει εξουσία πάνω από εκείνην του Θείου λόγου. Καθώς έπραξε ο Ιησούς, υποστηρίζει συνεχώς τις δηλώσεις και επεξηγήσεις της με το «Είναι γεγραμμένον». (Ματθ. 4:4, 7, 10· 11:10· 21:13· 26:24, 31) Και όπως ο Ιεχωβά προσκαλεί τα επίγεια πλάσματά του, έτσι και Η Σκοπιά προσκαλεί όλους τους αναγνώστας της: «Έλθετε τώρα και ας διαδικασθώμεν.»—Ησ. 1:18.

Η Σκοπιά δεν υποστηρίξει καμμιά από τις πολιτικές ιδεολογίες των διαφόρων παρατάξεων των εθνών, αλλά αποδίδει την υποταγή της αποκλειστικά στη βασιλεία του Θεού. Δεν κηρύττει την αδελφική αγάπη σε καιρούς ειρήνης και την αδελφοκτονία όταν εγείρονται εθνικιστικά πάθη σε καιρό πολέμου. Τηρεί τον εαυτό της αμόλυντο από τον κόσμο, όπως έκαμε κι ο Ιησούς.—Ιωάν. 18:36· Ιάκ. 1:27.

Η Σκοπιά, αδέσμευτοι από οποιοδήποτε σύμβολο πίστεως, μπορεί να προχωρή με το αυξάνον φως. Εκτιμά το γεγονός ότι «η οδός των δικαίων είναι ως το λαμπρόν φως, το φέγγον επί μάλλον και μάλλον, εωσού γείνη τελεία ημέρα.» (Παροιμ. 4:18) Όταν λάμπη καθαρώτερο φως επάνω στις Γραφές ως αποτέλεσμα εκπληρώσεως προφητειών ή μεγαλυτέρας ερεύνης, δεν είναι πάρα πολύ υπερήφανη ώστε να μη δώση στους αναγνώστας της το όφελος της καλυτέρας κατανοήσεως του θελήματος και των σκοπών του Θεού.

Για να μας βοηθήση να εννοήσωμε τη Γραφή, Η Σκοπιά χρησιμοποιεί την κατά θέματα μέθοδο. Μ’ αυτή τη μέθοδο όλες οι πληροφορίες πάνω σ’ ένα ωρισμένο θέμα, που περιέχονται και στα εξήντα έξη βιβλία της Γραφής, συγκεντρώνονται και συμπαρατάσσονται με τρόπο λογικό και εύτακτο. Αυτό είναι αναγκαίον, διότι η Γραφή ως βιβλίο κατά μέγα μέρος ιστορικό, είναι γραμμένη σε τρέχον γλωσσικόν ύφος κι επομένως, εκτός από λίγες εξαιρέσεις, δεν πραγματεύεται περιεκτικά μια οποιαδήποτε διδασκαλία σε μια θέσι. Αυτό αληθεύει επίσης και διότι πολλές από τις ψευδείς διδασκαλίες που φέρνουν σύγχυσι τώρα στους καθ’ ομολογίαν Χριστιανούς ήσαν άγνωστες μεταξύ των δούλων του Ιεχωβά στους περασμένους καιρούς· η αλήθεια υπενοείτο. Ολοκληρώνοντας τη θεματική αυτή μέθοδο μελέτης, Η Σκοπιά λαμβάνει σημείωσι της σημασίας των λέξεων στις πρωτότυπες γλώσσες, Εβραϊκήν, Αραμαϊκήν και Ελληνικήν, λαμβάνει δε υπ’ όψιν και τα συμφραζόμενα των εδαφίων που παραθέτει για ν’ αποδείξη ένα σημείον.

Χρησιμοποιώντας μια τέτοια διάταξι κατά θέματα, Η Σκοπιά δεν κάνει μεταπηδήσεις, προσπαθώντας να βρη ένα εδάφιο για ν’ αποδείξη μια προσφιλή θεωρία ή μια γνώμη που βασίζεται σε προκατάληψι, αλλ’ αφήνει τη Γραφή ως σύνολον να δείχνη τον Θείον νουν σ’ ένα θέμα. Παρεμπιπτόντως ας λεχθή ότι η μέθοδος αυτή της Σκοπιάς δεν είναι νέα, αλλ’ είναι πράγματι η μέθοδος που εχρησιμοποίησε ο Ιησούς στην επί του όρους ομιλία του, η μέθοδος που εχρησιμοποίησε ο Πέτρος την ημέρα της Πεντηκοστής, και η μέθοδος που εχρησιμοποίησε κατ’ επανάληψιν ο Παύλος στις επιστολές του. Για παραδείγματα παρακαλείσθε να ιδήτε τα εξής εδάφια: Ματθ. 5:21-38· Πράξ. 2:14-28· Ρωμ. 15:7-13· Εβρ. 1:5-14.

ΜΕΛΕΤΑΤΕ ΤΗ «ΣΚΟΠΙΑ»

Φαίνεται να υπάρχη τάσις από μερικούς αναγνώστας της Σκοπιάς να διεξέρχωνται απλώς το κύριο άρθρο κάθε τεύχους. Αυτό είναι σφάλμα. Η Σκοπιά πραγματεύεται διδασκαλίες ή δόγματα της Γραφής, Γραφικές προφητείες, ζητήματα Χριστιανικής διαγωγής, ιστορίας της Γραφής και της τρεχούσης ιεραποστολικής δράσεως. Μόνο αν λαμβάνωνται προσεκτικά υπ όψιν όλα τα περιεχόμενά της, περιλαμβανομένου και των λεγομένων δευτερευόντων άρθρων της, μπορούμε να ελπίσωμε να λάβωμε μια πλήρη Γραφική εκπαίδευσι και να συμβαδίσωμε με το φως που προχωρεί.

Κάθε τεύχος της Σκοπιάς μπορεί να παρομοιωθή με ένα καλά σταθμισμένο και καλά παρασκευασμένο γεύμα. Οι διαιτολόγοι μάς λέγουν ότι το σώμα χρειάζεται πρωτεΐνες, άμυλον, μεταλλικές ουσίες και βιταμίνες, κι ένα πλήρες γεύμα τα προμηθεύει όλα αυτά. Θα ήταν σφάλμα να αγνοήσωμε οποιοδήποτε απ’ αυτά. Έτσι επίσης δεν πρέπει ν’ αγνοούμε κανένα από τα φαγητά του πνευματικού μας γεύματος. Όπως δε ακριβώς δεν θα εσκεπτόμεθα να καταβροχθίσουμε βιαστικά μια φυσική τροφή, αλλά θα εδαπανούσαμε χρόνον για να την απολαύσωμε, έτσι δεν πρέπει να καταβροχθίζωμε επίσης βίαια τις πνευματικές μας τροφές.

Η απλή ανάγνωσις της Σκοπιάς δεν είναι αρκετή. Μέγα μέρος της Σκοπιάς, ιδιαίτερα τα κύρια άρθρα ή άρθρα μελέτης με ερωτήσεις, παρουσιάζουν πολύπλοκες και σοβαρές αλήθειες, συχνά εντελώς νέες και διαφορετικές από ό,τι εδημοσιεύθη προηγουμένως, που δεν μπορούν πλήρως να κατανοηθούν και εκτιμηθούν με μια μόνο ανάγνωσι. Μια τέτοια διανοητική ή πνευματική τροφή απαιτεί τέλειο μάσσημα, δηλαδή, συγκέντρωσι, μελέτη και σκέψι. Για να κάμουμε κτήμα μας αυτές τις αλήθειες και τα επιχειρήματα, πρέπει να πεισθούμε για τη Γραφικότητά των, τη λογικότητά των, την πραγματικότητά των. Αυτό απαιτεί να διεξερχώμεθα την ύλη πολλές φορές, όχι μια μόνο.

Εκτός τούτου, θέλομε να ενθυμούμεθα όσο το δυνατόν περισσότερα, διότι ο σκοπός για τον οποίον αποκτούμε αυτές τις αλήθειες δεν είναι μόνο η δική μας απόλαυσις, αλλά το να μας δοθή κάτι που να μπορέσωμε να το διαβιβάσουμε και σε άλλους. Μόνον δε όταν έχωμε ένα σημείο σαφές μέσα στη διάνοιά μας, θα μπορέσωμε να το εξηγήσωμε και στους άλλους· ιδού άλλος ένας λόγος για τον οποίον πρέπει να μελετούμε πλήρως τη Σκοπιά.

Επίσης, Η Σκοπιά περιέχει πολλές νουθεσίες και διδασκαλίες για τη Χριστιανική διαγωγή και δράσι. Για ν’ αποκτήσωμε το πλήρες νόημά των πρέπει να τις διεξέλθωμε κατ’ επανάληψιν. Αν δεν ενεργήσωμε έτσι, μοιάζομε τον μωρό εκείνο άνθρωπο που έκτισε το σπίτι του πάνω στην άμμο. Η πίστις μας τότε θα είναι νεκρή.—Ματθ. 7:26, 27· Ιάκ. 2:14-26.

ΠΩΣ ΝΑ ΜΕΛΕΤΟΥΜΕ ΤΗ «ΣΚΟΠΙΑ»

Σ’ εμάς ως Χριστιανούς, η μελέτη της Γραφής, με τη βοήθεια των Γραφικών βοηθημάτων, δεν είναι προαιρετική αλλά επιβεβλημένη, διότι οι οδηγίες του Παύλου προς τον Τιμόθεον εφαρμόζονται στον καθένα μας: «Σπούδασον να παραστήσης σεαυτόν δόκιμον εις τον Θεόν, εργάτην ανεπαίσχυντον, ορθοτομούντα τον λόγον της αληθείας.» (2 Τιμ. 2:15) Αν θέλωμε ζωή πρέπει ν’ αποκτήσωμε την επιδοκιμασία του Θεού, αν θέλομε δε να έχομε τη Θεία επιδοκιμασία, πρέπει να ορθοτομούμε τον λόγον του Θεού και για να το πράξωμε αυτό πρέπει να μελετούμε. Πώς μπορούμε με τον καλύτερο τρόπο να μελετούμε τη Γραφή με τη βοήθεια της Σκοπιάς;

Εν πρώτοις, αναγνωρίζομε ότι απαιτείται χρόνος για μελέτη, και συνεπώς πρέπει να εξαγοράζωμε χρόνον για τακτική και όχι βιαστική μελέτη. Αν έχωμε ένα πληρέστατο πρόγραμμα, θα μπορούσαμε να βρούμε δεκαπέντε ή τριάντα λεπτά της ώρας κάθε μέρα για να τα διαθέτουμε στη μελέτη ως πρώτο μας έργον το πρωί ή αμέσως μετά το πρόγευμα ή σε άλλη κατάλληλη ώρα της ημέρας. (Εφεσ. 5:6) Αλλιώς θα ήταν καλό να αφιερώνωμε τουλάχιστον ένα βράδυ την εβδομάδα για την ατομική μας μελέτη. Ούτε πρέπει να παραβλέπωμε το γεγονός ότι ο δραστήριος και άγρυπνος διάκονος θα επωφεληθή από τις ευκαιρίες του όταν ταξιδεύη, όπως είναι άγρυπνος στις ευκαιρίες του για συμπτωματικό κήρυγμα.

Για να μελετήσωμε κατάλληλα τη Σκοπιά, πρέπει να την πλησιάσουμε με τη στάσι της ευθείας καρδιάς. Ενώ λαμβάνομε την εντολή, «Πάντα δοκιμάζετε, το καλόν κατέχετε,» ας μη παραβλέπωμε το γεγονός ότι μας δίδεται επίσης η νουθεσία, «Προφητείας μη εξουθενείτε.» (1 Θεσ. 5:20, 21) Έχοντας διαπιστώσει κατ’ επανάληψιν ότι Η Σκοπιά είναι πιστά προσηλωμένη στον λόγον του Θεού, δεν έχομε αιτία να την πλησιάζουμε προς μελέτην με υποψία, αλλά μάλλον πρέπει να την πλησιάζωμε με μια ειλικρινή επιθυμία να εννοήσωμε τι επρομήθευσε ο Θεός για μας μέσω των σελίδων της, πάντοτε πρόθυμοι να ‘δεχθώμεν μετά πραότητος τον εμφυτευθέντα λόγον, τον δυνάμενον να σώση τας ψυχάς μας.’—Ιάκ. 1:21.

Οι Βεροιείς μάς έδωσαν ένα καλό παράδειγμα στο σημείο αυτό. Είναι αληθές ότι αυτοί εφρόντιζαν να βεβαιωθούν πώς ό,τι έλεγε σ’ αυτούς ο Παύλος εβασίζετο στις Γραφές· αλλά εσήμαινε αυτό ότι άκουαν τον Παύλο με πνεύμα σκεπτικισμού, επικρίσεως ή ανταγωνισμού; Όχι, διόλου. Μάλλον, μας λέγεται ότι ούτοι «εδέχθησαν τον λόγον μετά πάσης προθυμίας.»—Πράξ. 17:11.

Έχοντας την ορθή διάθεσι της καρδιάς προς την ύλη που πρόκειται να μελετήσωμε, πρέπει κατόπιν να βεβαιωθούμε ότι απεβάλαμε από το νου μας όλα εκείνα τα ζητήματα που δεν σχετίζονται με τη μελέτη μας. Δεν μπορούμε ν’ αναμένωμε ν’ αποκομίσωμε πολλή ωφέλεια από τη μελέτη μας όταν έχωμε το νου μας σε άλλα πράγματα· σε κάποια ευχάριστη ή δυσάρεστη πείρα που μόλις είχαμε ή που αναμέναμε να συναντήσουμε μετά τη μελέτη μας. Έχοντας προορίσει χρόνον για τη μελέτη της Σκοπιάς ας δίνωμε σ’ αυτήν αμέριστη την προσοχή μας· όπως το εκφράζει ο Παύλος, «ας προσέχωμεν περισσότερον» στα όσα μελετούμε. Αλλιώς αυτά δεν θα εντυπωθούν αρκετά βαθιά στο υποσυνείδητό μας, ώστε να μπορούμε να τα αναπολούμε κατά βούλησιν.—Εβρ. 2:1.

Προσέξτε τον τίτλο και το εδάφιο της επικεφαλίδος, αν υπάρχη τέτοιο, καθώς και τη σχέσι μεταξύ των δύο. Καθώς διαβάζετε, δίνετε προσοχή όχι μόνο στα όσα παρουσιάζονται, αλλά και στο πώς παρουσιάζονται. Σκεφθήτε, προσέξτε πώς αναπτύσσεται το επιχείρημα. Συναντάτε κάτι το νέο; ή κάτι που διατυπώνεται διαφορετικά από πριν; Εξετάστε τα εδάφια στα οποία γίνεται απλώς παραπομπή χωρίς να παρατίθενται· προσέξτε την εφαρμογή των. Εκτιμάτε το φως που επιχύνουν στο υπό εξέτασιν θέμα; Μπορεί να θελήσετε να υπογραμμίσετε τα κύρια σημεία, ή τις ακριβείς απαντήσεις των ερωτήσεων, αν το άρθρον έχη ερωτήσεις. Μπορείτε να διατυπώσετε την απάντησι με δικά σας λόγια; Αν έρχωνται στο νου σας ιδέες, ή εδάφια ή γεγονότα που υποστηρίζουν το θέμα, γιατί να μην τα σημειώνετε στο περιθώριο προς χρήσιν στη μελέτη της εκκλησίας;

Μέσα σ’ ένα άρθρον οιουδήποτε μήκους υπάρχουν συνήθως υπότιτλοι που υποδεικνύουν μια αλλαγή στη σκέψι ή μια άλλη όψι του κυρίου θέματος. Προσέξτε πώς οι παράγραφοι που ακολουθούν σχετίζονται με τον υπότιτλον. Αφού μελετήσετε ένα άρθρο ή το μέρος που ωρίσθη για την επικείμενη εκκλησιαστική μελέτη, σκεφθήτε. Ποια ήσαν τα κύρια σημεία, τα νέα σημεία, τα σημεία που με υποβοηθούν ιδιαίτερα; Διεξέλθετε πάλι τα ερωτήματα μελέτης· καθώς τα διαβάζετε, έρχεται αμέσως στο νου σας η απάντησις για το καθένα; Θυμηθείτε ότι ένα από τα καλύτερα βοηθήματα μελέτης είναι η ανασκόπησις.

Πολύ αξιοσύστατη είναι η συμμελέτη της Σκοπιάς με άλλον. Η συμμελέτη με άλλον ελαφρώνει τον κόπο της συγκεντρώσεως, αυξάνει τη χαρά, συντελεί σε περισσότερη κατανόησι καθώς και σε αύξησι της ικανότητος του να εκφράζεται κανείς στην εκκλησιαστική μελέτη της Σκοπιάς. Αυτό είναι κάτι που πρέπει να το σκεφθούν τα μέλη μιας οικογενείας.

Εκκλησιαστική μελέτη της Σκοπιάς; Ναι, κάθε εβδομάδα, σε δεκατέσσερες περίπου χιλιάδες Αίθουσες Βασιλείας των μαρτύρων του Ιεχωβά (για ν’ αναφέρωμε ως παράδειγμα μόνο τις Ηνωμένες Πολιτείες) διατίθεται μια ώρα, συνήθως το απόγευμα ή το βράδυ της Κυριακής για τη μελέτη της Γραφής με τη βοήθεια της Σκοπιάς. Δεν είναι αρκετό να μελετούμε κατ’ ιδίαν ή μαζί με άλλα μέλη της οικογενείας μας. Ωφελούμεθα περισσότερο από κάθε μάθημα αν ακούσωμε τι έχουν να πουν και άλλοι απαντώντας στις ερωτήσεις· αυτοί μπορεί να έχουν διαφορετική, ορθότερη ή πληρέστερη κατανόησι της Σκοπιάς από μας. Όχι μόνο μπορούμε να λάβωμε εμείς βοήθεια σε μια τέτοια μελέτη, αλλά μπορούμε επίσης να δώσωμε βοήθεια στους άλλους, Αυτοί χρειάζονται ό,τι μπορούμε να δώσωμε εμείς, και εμείς χρειαζόμεθα ό,τι μπορούν να δώσουν εκείνοι. Κανένα ξεχωριστό μέλος της Χριστιανικής εκκλησίας δεν μπορεί να πη στο άλλο, «Δεν έχω χρείαν σου.»—1 Κορ. 12:19-22.

Γνώσις και κατανόησις της Γραφής σημαίνει φως και ζωή. Για ν’ αποκτήσωμε αυτή τη γνώσι και κατανόησι έχομε ανάγκη βοηθείας. Η Σκοπιά αποτελεί το κατ’ εξοχήν βοήθημα Γραφικής μελέτης. Ας εκδηλώσωμε την εκτίμησί μας προς αυτήν, διαβάζοντας την προσεκτικά από την αρχή ως το τέλος, μελετώντας πλήρως τα κύρια άρθρα της Σκοπιάς κατ’ ιδίαν ή με τις οικογένειές μας, και κατόπιν συνερχόμενοι τακτικά για εκκλησιαστική μελέτη, όπου όχι μόνο αποκτούμε περαιτέρω βοήθεια, αλλά και μπορούμε επίσης να βοηθήσουμε τους Χριστιανούς συνδιακόνους μας.