Είναι η Ενότης Δυνατή Μεταξύ Όλων των Εθνικών Ομάδων;
ΥΠΑΡΧΕΙ βάσις στην οποία οι άνθρωποι μπορούν να συμβαδίζουν με πραγματική εγκάρδια αγάπη και ενότητα; Είναι αυτό δυνατόν, ιδιαίτερα αν είναι από διαφορετική φυλή ή εθνικότητα, γλώσσα και κοινωνικά στρώματα;
Κατά το τέλος του 1970, όταν μια ομάδα 236 ατόμων από τις Ηνωμένες Πολιτείες και Καναδά επεσκέφθησαν την Αφρική είχαν την ευκαιρία να λάβουν άμεση γνώσι σχετικά μ’ αυτό το ζήτημα. Πού μπορεί να βρεθή μεγαλύτερη ποικιλία εθνικών ομάδων; Και πού σε όλη τη γη υπάρχει σήμερα ισχυρότερη εκδήλωσις ανθρώπων που ζητούν ελευθερία παρά σ’ αυτή την ήπειρο, που αφυπνίσθηκε σαν ένας γίγαντας στα προνόμια και την θέσι της στον κόσμο;
Οι ταξιδιώται διάλεξαν τον Δεκέμβριο για το ταξίδι τους γιατί σ’ αυτό τον μήνα οι μάρτυρες του Ιεχωβά στην Αφρική επρόκειτο να έχουν τις συνελεύσεις των «Άνθρωποι Ευδοκίας.» Αυτές οι συνελεύσεις θα συγκέντρωναν χιλιάδες Αφρικανών από πολλές φυλές και διαφορετικά στρώματα. Εγνώριζαν ότι η Αγία Γραφή λέγει, ‘Ο Θεός έκαμε από έναν άνθρωπο όλα τα έθνη των ανθρώπων.’ Και είχαν δει την ενότητα και τη συνεργασία που επεδείχθησαν στις πρώτες απ’ αυτές τις συνελεύσεις που έγιναν στη Βόρειο Αμερική πέρυσι το καλοκαίρι. Θα ήταν αυτό δυνατόν σε όλες τις χώρες; Επί πλέον, αυτοί οι επισκέπται της Βορείου Αμερικής θα εγίνοντο δεκτοί ως «αδελφοί» και αυτοί με τη σειρά τους θα ησθάνοντο ως αδελφοί των Αφρικανών αντιπροσώπων της συνελεύσεως;
ΝΤΑΚΑΡ, ΣΕΝΕΓΑΛΗ
Για να καλύψουν και τις δέκα συνελεύσεις που επρόκειτο να επισκεφθούν οι ταξιδιώται, ακολούθησαν διαφορετικά δρομολόγια· μερικοί επισκέφθηκαν μια συνέλευσι και μερικοί κάποια άλλη. Η πόλις Ντακάρ της Σενεγάλης, που βρίσκεται στο πιο δυτικό σημείο της μεγάλης προεξοχής της Αφρικής στον Ατλαντικό Ωκεανό, ήταν η πρώτη τους επίσκεψις.
Όταν οι τουρίσται έφθασαν στο Ντακάρ έτυχαν θερμής υποδοχής στις 7.30’ το πρωί από μια μεγάλη αντιπροσωπεία εντοπίων Μαρτύρων, που τους βοήθησαν στο τελωνείο και μετέφεραν τις βαλίτσες των στα λεωφορεία που περίμεναν. Μερικοί στεγάσθηκαν κοντά στο κεντρικό ξενοδοχείο σε ιδιότυπες καλύβες κωνικού σχήματος σύμφωνα με τον Σενεγαλέζικο τρόπο για να λάβουν το πραγματικό αίσθημα ενός ταξιδιού στην Αφρική.
Η τετραήμερη συνέλευσις, που άρχισε την 1η Δεκεμβρίου, έγινε στο «Λα Μαιζόν ντε Ζεν,» ή Κτίριο της Νεότητος. Αν και το εξωτερικό μέρος του κτιρίου ήταν πολύ ελκυστικό, το εσωτερικό ήταν σε κακή κατάστασι. Αλλά οι Μάρτυρες ανέλαβαν το έργο του καθορισμού με κουβάδες νερό και σαπούνι. Χωρίς καμιά δαπάνη για τους ιδιοκτήτας της αιθούσης χρησιμοποίησαν σχεδόν εκατό γαλλόνια μπογιά, αντικατέστησαν τους λαμπτήρες, επεσκεύασαν και αντικατέστησαν πόρτες, απόφραξαν υπονόμους και έκαμαν εγκαταστάσεις υδρεύσεως. Μετά από 1.200 ώρες σκληρής εργασίας όλα ήσαν έτοιμα, περιλαμβανομένης και μιας υπέροχης εξέδρας με σκηνικά. Ασφαλώς οι επισκέπται από τις Δυτικές ακτές ποτέ δεν είχαν κάτι πιο καθαρό και πιο άνετο για τόπο συναθροίσεως.
Σ’ αυτή τη χώρα των τεσσάρων περίπου εκατομμυρίων ανθρώπων, από τους οποίους 80 τοις εκατό είναι Μουσουλμάνοι, 178 μάρτυρες του Ιεχωβά συνεχίζουν τη δραστηριότητα του κηρύγματος. Η συνέλευσις δεν διαφημίσθηκε, αλλ’ ήταν ένα είδος ιδιωτικής συγκεντρώσεως. Το ανώτατο όριο παρευρεθέντων ήταν 325. Και ο πρόεδρος της Βιβλικής και Φυλλαδικής Εταιρίας Σκοπιά, Ν. Ο Νορρ, και ο αντιπρόεδρος, Φ. Β. Φρανζ, είχαν πολλές φορές μέρος στο πρόγραμμα, ομιλώντας μέσω μεταφραστών.
Ο ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΤΗΣ ΑΙΘΟΥΣΗΣ ΕΠΑΙΝΕΙ
Τι παρετήρησαν οι αντιπρόσωποι από την Αμερικανική Ήπειρο εδώ όσον αφορά την ερώτησι της ενότητος μεταξύ ανθρώπων διαφόρων φυλών και γλωσσών; Αυτό μπορεί ν’ αντικατοπτρισθή στα σχόλια που έγιναν από τον διευθυντή του Λα Μαιζόν ντε Ζεν. Κάνοντας επαινετικά σχόλια για τη συνεργασία και την τάξι που επεδείχθη, ρώτησε: «Παρακαλώ, πέστε μου, πώς το επιτυγχάνετε αυτό;» Όταν του εξήγησαν ότι αυτό δεν επετεύχθη με ανακοινώσεις με το σύστημα μεγαφώνων, αλλ’ ότι είναι ένας τρόπος ζωής πού τον μαθαίνουν με τη μελέτη της Αγίας Γραφής και την εφαρμογή στην καθημερινή ζωή, παρεκάλεσε να γίνη συνδρομητής στα περιοδικά Σκοπιά και Ξύπνα! και ζήτησε ένα αντίτυπο απ’ όλες τις εκδόσεις τής Σκοπιάς για να τις βάλη στη βιβλιοθήκη του Κτιρίου της Νεότητος. Αποχαιρετώντας κατέληξε: «Ποτέ δεν φαντάσθηκα ότι είχατε μια τέτοια σοβαρή οργάνωσι με τέτοιους υψηλούς κανόνες καθαρότητος και τάξεως. Και πάντοτε έχετε μια πολύ χαρούμενη πνευματική διάθεσι· είναι φανερό ότι έχετε πολύ ευγενή σκοπό.»
Ένας από τους Σενεγαλέζους αντιπροσώπους στη συνέλευσι ανεφώνησε όταν το αεροπλάνο των επισκεπτών απογειώθηκε για το επόμενο μέρος της συνελεύσεως: «Δεν ομιλώ Αγγλικά, γι’ αυτό εδίστασα να πάω και να μιλήσω μαζί τους, και πόσο έκπληκτος και ευτυχής ήμουν όταν ήλθαν σε μένα και με χαιρέτησαν θερμά όταν πρωτοήλθαν και κατόπιν με αποχαιρέτησαν πριν φύγουν. Αισθάνθηκα τόσο πολύ ότι μ’ αγαπούν. Ο λαός του Ιεχωβά στ’ άλλα μέρη του κόσμου είναι πράγματι αδελφοί μου και αδελφές μου.»
ΜΟΝΡΟΒΙΑ ΤΗΣ ΛΙΒΕΡΙΑΣ
Ενώ η συνέλευσις του Ντακάρ ήταν ακόμη στην τρίτη ημέρα της, ένα άλλο αεροπλάνο γεμάτο από ταξιδιώτες προσγειώθηκε στην υπέροχη σύγχρονη πόλι Μονρόβια της Λιβερίας. Το Περίπτερον της Εκατονταετηρίδος ήταν κατάλληλος τόπος γι’ αυτή τη συνέλευσι. Αλλ’ ο διευθυντής της συνελεύσεως ειδοποιήθηκε ότι το κυβερνητικό πανεπιστήμιο είχε δεσμεύσει το Περίπτερο για τις εξετάσεις της αποφοιτήσεως που θα εγίνοντο την τελευταία ημέρα, την ημέρα της δημοσίας ομιλίας. Η συνάθροισίς μας μπορούσε να γίνη αργότερα, στις 6 μ.μ. Αυτή η διευθέτησις όμως δεν εφαίνετο φρόνιμη διότι η διαδικασία της αποφοιτήσεως ήταν δυνατόν να παραταθή. Γι’ αυτό η προσοχή εστράφη σε μια δεύτερη προσπάθεια για την εξασφάλισι του αξίας τεσσάρων εκατομμυρίων δολλαρίων Μεγάρου του Κόμματος των Αληθινών Φιλελευθέρων που βρισκόταν εκεί κοντά. Το κτίριο ανήκε στο κράτος και μόλις επλησίαζε η αποπεράτωσίς του. Δεν είχε ακόμη χρησιμοποιηθή ως τώρα. Για να εξασφαλισθή η χρήσις αυτού του κτιρίου, έπρεπε να αναζητηθούν εκείνο το απόγευμα της Κυριακής ένας υπουργός εν ενεργεία, ο αρχιτέκτων, ο εργολάβος, ο πρόεδρος της εταιρίας και ο ηλεκτρολόγος, για να δώσουν την έγκρισί των και να επιτρέψουν την είσοδο στο κτίριο. Αλλά κατέστη δυνατόν να γίνουν όλα αυτά εγκαίρως ώστε τα 1.427 άτομα που περίμεναν υπομονητικά έξω από το κτίριο ν’ ακούσουν τη δημόσια ομιλία.
Την δευτέρα ημέρα της συνάξεως οι 679 δραστήριοι μάρτυρες του Ιεχωβά στη Λιβερία ήσαν ευτυχείς να ιδούν να βαπτίζωνται εξήντα δύο άτομα στον Ατλαντικό Ωκεανό. Αυτοί οι νεοδιωρισμένοι διάκονοι προήρχοντο από μια μεγάλη ποικιλία ανθρώπων με διαφορετικά κοινωνικά στρώματα και θέσεις. Ένας ήταν πολύ γνωστός δικηγόρος, μια άλλη ήταν Αμερικανίς πρώην μέλος του Σώματος Ειρήνης. Υπήρχε μια νεαρή Αφρικανίς η οποία είχε υποστή επανειλημμένως ξυλοδαρμούς στο σχολείο λόγω της πίστεώς της, καθώς κι ένας Διαμαρτυρόμενος κήρυξ ηλικίας εβδομήντα επτά ετών. Όλοι ήσαν τώρα ενωμένοι στη λατρεία του αληθινού Θεού.
ΕΠΑΝΑΣΥΝΔΕΣΙΣ
Μια πραγματική επιτυχία, ειδικά για τους Λιβεριανούς Μάρτυρας, ήταν η άφιξις την Παρασκευή του Μίλτον Γ. Χένσελ, ενός από τους διευθυντάς της Εταιρίας Σκοπιά. Ο Χένσελ ήταν εκεί πριν από επτά χρόνια σε μια συνέλευσι στην Γκμπάρνγκα της Λιβερίας, όταν είχε συμβή κάποιος διωγμός εκ μέρους των εναντιουμένων στους μάρτυρας του Ιεχωβά. Με την άφιξι του Χένσελ αυτή τη φορά εικοσάδες ανθρώπων έσπευδαν να του σφίξουν το χέρι, ενθυμούμενοι μερικά παθήματα που τους είχαν συμβή όταν είχε διακοπή η συνέλευσίς των και είχαν υποστή σοβαρή κακομεταχείρισι τετρακόσια άτομα που ήσαν τότε συνηγμένα στη συνέλευσι. Τώρα μπορούσαν ακόμη να γελούν για μερικές κωμικές ή χιουμοριστικές σκηνές της αγωνιώδους εκείνης περιπτώσεως. Μερικά από τα παιδιά που ήσαν τότε παρόντα έχουν μεγαλώσει και γίνει ισχυροί, δραστήριοι μάρτυρες του Ιεχωβά, και επιθυμούσαν να το μάθη αυτό ο επισκέπτης αδελφός των.
ΦΡΗΤΑΟΥΝ ΤΗΣ ΣΙΕΡΡΑ ΛΕΟΝΕ
Η Σιέρρα Λεόνε (που σημαίνει «Οροσειρά των Λεόντων»), η επομένη χώρα συνελεύσεως που επισκεφθήκαμε, είναι η τρίτη κατά σειράν μεγαλύτερη χώρα του κόσμου που παράγει πολύτιμους λίθους. Η πρωτεύουσα της, Φρήταουν, είχε ιδρυθή το 1787 από ελευθερωμένους δούλους.
Οι αρχές Δεκεμβρίου ήταν η ιδεώδης εποχή για τη συνέλευσι εδώ. Είναι ο καιρός του «χαρματτάν,» ενός ξηρού, δροσερού ανέμου που φυσά από την Έρημο της Σαχάρας, και προσφέρει ανακούφισι την ημέρα από τις θερμές ακτίνες του ηλίου και μια δροσερή και απαλή αύρα τη νύχτα. Οι ιθαγενείς τον ονομάζουν «Γιατρό,» διότι εκείνοι που πάσχουν από ελονοσία και άλλες τροπικές ασθένειες «θεραπεύονται» τουλάχιστον προσωρινά.
Εφόσον υπάρχουν 851 δραστήριοι διάκονοι των μαρτύρων του Ιεχωβά στη Σιέρρα Λεόνε, ανεμένετο ένα μεγάλο πλήθος στη συνέλευσι. Γι’ αυτό είχε υποβληθή αίτησις για να χρησιμοποιηθή το Στάδιο Μπρούκφηλντς, το μεγαλύτερο και με τις καλύτερες ευκολίες στο Φρήταουν. Αλλά αυτό είχε ήδη κρατηθή από μία άλλη οργάνωσι. Άφοβοι οι προγραμματισταί της συνελεύσεως επεσκέφθησαν τους αντιπροσώπους αυτής της οργανώσεως, οι οποίοι ευγενώς παρεχώρησαν το δικαίωμά των υπέρ της συνελεύσεως. Στη δημοσία διάλεξι παρευρέθησαν 1.540.
ΑΛΛΑΓΗ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΓΙΑ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΙ ΣΤΟΥΣ ΚΑΝΟΝΑΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ
Πολλοί οι οποίοι επιθυμούν να υπηρετήσουν τον Θεό αντιμετωπίζουν ένα σοβαρό πρόβλημα στη Σιέρρα Λεόνε καθώς και σε πολλά άλλα μέρη της Αφρικής. Αυτό οφείλεται στο ότι εκεί επικρατεί η πολυγαμία. Η μεγάλη επιθυμία που έχουν χιλιάδες έντιμοι Αφρικανοί να ευθυγραμμίσουν τη ζωή των με το θέλημα του Θεού και να τον ευαρεστήσουν περιεγράφη σε μια επίδειξι παρμένη από τη ζωή, σ’ ένα ειδικό πρόγραμμα που είχε διευθετηθή για τους επισκέπτας που είχαν έλθει από τη Βόρειο Αμερική.
Όπως είχε παρουσιασθή από το βήμα, η σκηνή άνοιξε μ’ ένα Αφρικανό φύλαρχο ο οποίος μελετούσε το βιβλίο Η Αλήθεια που Οδηγεί Στην Αιώνιο Ζωή μαζί μ’ ένα μάρτυρα του Ιεχωβά. Σύντομα αντελήφθηκε ότι δεν μπορεί να γίνη ένα άτομο δεκτό για βάπτισμα και να υπηρετήση τον Ιεχωβά Θεό ως δούλος του εφόσον έχει πολλές συζύγους. Αλλά τι μπορούσε να κάμη; Είχε έξη γυναίκες. Παρουσίασαν τα σχετικά εδάφια τα οποία έδειχναν ότι δεν μπορούσε να γίνη δεκτός παρά μόνο αν εγκατέλειπε όλες τις γυναίκες και κρατούσε μόνο μια. Ύστερ’ από πολλή σκέψι, συνεφώνησε να εγκαταλείψη τις πέντε και να κρατήση μόνο μια, τη νεώτερη σε ηλικία, επειδή αυτή μπορούσε να του δώση πολλά παιδιά. Αλλά και πάλι έπρεπε να προσέξη τη συμβουλή από τις Γραφές η οποία λέγει: «Ευφραίνου μετά της γυναικός της νεότητας σου.»—Παροιμ. 5:18.
Αυτός ο φύλαρχος συνεκέντρωσε τότε τις γυναίκες του κι εξήγησε σ’ αυτές τι είναι υποχρεωμένος να κάμη, δηλαδή, να κρατήση την πρώτη του σύζυγο και ν’ αφήση τις άλλες να φύγουν. Προσεφέρθη να συντηρή τις άλλες ωσότου μπορέσουν οι ίδιες να φροντίσουν για τη συντήρησί των, ή ωσότου νυμφευθούν και πάλι. Κράτησε σταθερή στάσι σ’ όλα τα επιχειρήματα των γυναικών του, κι επίσης σ’ όλες τις πιέσεις που υπέστη όταν παραιτήθηκε από φύλαρχος. Αποτέλεσμα τούτου ήταν ότι μια από τις συζύγους του που είχε εγκαταλείψει, βλέποντας την ορθότητα και την καθαρότητα αυτής της πορείας ενεργείας, έγινε επίσης μάρτυς του Ιεχωβά. Από αυτό, που ήταν απλώς ένα δείγμα των χιλιάδων ομοίων περιπτώσεων, οι επισκέπται μπορούσαν να ιδούν ότι οι μάρτυρες του Ιεχωβά στην Αφρική ζουν σύμφωνα με τις ίδιες Βιβλικές αρχές που ζουν και οι Χριστιανοί αδελφοί των σ’ άλλα μέρη της γης.
Ένας παρατηρητής στη συνέλευσι της Φρήταουν διεπίστωσε μια αξιοσημείωτη περίπτωσι. Άνθρωποι από ένδεκα φυλές συνήθως εχθρικές μεταξύ των, είχαν συγκεντρωθή εδώ μαζί με συνέδρους άλλων εθνών. Ποιο ήταν το αποτέλεσμα; Είπε τα εξής: Την πρώτη μέρα υπήρχαν έξη αστυφύλακες που περιεφέροντο κατά μήκος του χώρου της συνελεύσεως. Την δεύτερη ημέρα δύο κάθονταν στη σκιά. Την τελευταία ημέρα, που ήσαν 1.540 παρόντες, ούτε ένας αστυφύλαξ δεν υπήρχε. Αυτό είναι εκπληκτικό όταν λάβετε υπ’ όψιν ότι η Σιέρρα Λεόνε έχει κηρυχθή τώρα σε κατάστασι ανάγκης. Ανάμεσα σ’ αυτούς τους ανθρώπους η ενότης όχι μόνο είναι δυνατή αλλά μια παρούσα πραγματικότης.
ΑΜΠΙΤΖΑΝ, ΑΚΤΗ ΤΟΥ ΕΛΕΦΑΝΤΟΣΤΟΥ
Η Ακτή του Ελεφαντοστού πήρε το όνομά της από το γεγονός ότι τον δέκατο πέμπτο αιώνα ήταν κέντρο εμπορίου ελεφαντοστού. Τώρα το κύριο προϊόν της είναι ο καφφές. Σ’ αυτή τη χώρα το έργο των μαρτύρων του Ιεχωβά είχε απαγορευθή το 1964. Αυτή η απαγόρευσις είχε παραμείνει τρία χρόνια. Όταν ακυρώθηκε, οι Μάρτυρες ήσαν τόσο γεμάτοι χαρά ώστε στην πρώτη συνάθροισί των έψαλαν ύμνους της Βασιλείας ώσπου να βραχνιάσουν.
Τώρα υπάρχουν δέκα εκκλησίες στη χώρα, και έξη ιεραποστολικοί οίκοι, με 440 δραστήριους διακόνους. Αυτοί μελετούν τη Γραφή μαζί με 1.000 άτομα. Ο καρπός του έργου των έγινε έκδηλος όταν στη συνέλευσι του Αμπιτζάν παρευρέθησαν 1003 άτομα. Ήσαν ιδιαίτερα χαρούμενοι για την ενθάρρυνσι και τη συναναστροφή των Αμερικανών επισκεπτών οι οποίοι μπόρεσαν να επισκεφθούν τη χώρα των.
ΑΚΚΡΑ ΚΑΙ ΚΟΥΜΑΣΙ, ΓΚΑΝΑ
Η Γκάνα, η οποία προηγουμένως ωνομάζετο «Χρυσή Ακτή,» εξακολουθεί να παράγη χρυσό και διαμάντια, αλλά το κύριο είδος που εξάγει είναι ο καρπός του κακαοδένδρου, από το οποίο παράγεται το κακάο και η σοκολάτα. Η Λίμνη Βόλτα, η μεγαλυτέρα λίμνη, βρίσκεται ανατολικά της κεντρικής Γκάνας. Η πρωτεύουσα, Άκκρα, και η δευτέρα σε μέγεθος πόλις Κουμάσι, ήσαν οι πόλεις για δύο συνελεύσεις που έγιναν σ’ αυτή τη χώρα. Στη Γκάνα ομιλούνται πενήντα και πλέον γλώσσες και διάλεκτοι, μολονότι έξη, περιλαμβανομένης της Τουί, της Έβε και της Γκα, επικρατούν. Επίσημη γλώσσα είναι Αγγλική.
Στους επισκέπτας άρεσαν πολύ τα ωραία φωτεινά πολύχρωμα ενδύματα κέντε που φορούν άνδρες και γυναίκες. Παρετήρησαν επίσης ότι η Αφρικανική μόδα κομμώσεως δεν αποτελεί γενική μόδα στην Αφρική. Οι γυναίκες στη Γκάνα, παραδείγματος χάριν, χωρίζουν τα μαλλιά των σε διάφορα τμήματα, και δένουν με μαύρη κλωστή κάθε δεσμίδα, πλεγμένη σε κοτσίδα. Σε κάθε μορφή κομμώσεως δίνουν ένα όνομα όπως «Σειρά καλαμποκιού,» «Η Θεία Καλαμποκιά,» το «Υ» (Ουάι) και άλλα.
Υπάρχουν 289 εκκλησίες στη Γκάνα, που αποτελούνται από 14.363 δραστήριους διακόνους των μαρτύρων του Ιεχωβά. Ένα πλήθος από 14.526 άτομα άκουσαν στο ιπποδρόμιο της Άκκρα τη δημόσια ομιλία «Διάσωσις της Ανθρωπίνης Φυλής με τον Τρόπο της Βασιλείας,» που έδωσε την δευτέρα ημέρα ο Μ. Γ. Χένσελ. Την τελευταία ημέρα, ο Ν. Ο. Νορρ έκαμε τις τελικές παρατηρήσεις, που ενθουσίασαν το ακροατήριο όταν ανήγγειλε ότι κάποτε στο προσεχές μέλλον Η Σκοπιά ίσως εκδίδεται σε τρεις γλώσσες στην ίδια τη χώρα των, αντί να τους αποστέλλεται ταχυδρομικώς από το εξωτερικό.
Οι Βορειοαμερικανοί επισκέπται στη συνέλευσι του Κουμάσι στη Γκάνα είχαν συγκινηθή πολύ με την αυθόρμητη υποδοχή. Καθώς είχαν καταφθάσει δυο λεωφορεία γεμάτα επισκέπτας, φωνές χαράς κι ένα δυνατό χειροκρότημα ξέσπασε από 18.000 άτομα που ήσαν εκεί συγκεντρωμένα. Εκατοντάδες ήσαν παρατεταγμένοι για να τους σφίξουν τα χέρια και να τους καλωσορίσουν προσωπικώς. Στη δημοσία ομιλία στο Κουμάσι, το Αθλητικό Στάδιο είχε γεμίσει με 24.960 άτομα, και 662 νέοι διάκονοι βαπτίσθηκαν.
ΣΤΟ ΛΟΜΕ ΤΟΥ ΤΟΓΚΟ
Το Τόγκο είναι μια χώρα μεταξύ Γκάνας και Δαχομέης με μια ακτή πλάτους σαράντα μιλίων, αλλά που φθάνει σε 365 μίλια βάθος από την ακτή. Εδώ η συνέλευσις, που έγινε στην πρωτεύουσα Λομέ, ήταν διαρκείας μιας ημέρας μόνο, αλλ’ ωστόσο είχε μεγάλη επιτυχία. Το βράδυ της πρώτης εκείνης ημέρας, 4.000 περίπου άτομα προσήλθαν για να ιδούν την παρουσίασι σε μορφή δράματος του Γραφικού βιβλίου της Εσθήρ στη γλώσσα των ιθαγενών του Τόγκο. Αυτό το ακροατήριο ήταν το πιο αξιοσημείωτο αν ληφθή υπ’ όψι το γεγονός ότι σ’ ολόκληρη τη χώρα υπάρχουν μόνο 1.638 δραστήριοι μάρτυρες του Ιεχωβά.
Ήταν απογοητευτικό ότι στο τέλος του προγράμματος της πρώτης ημέρας, οι υγειονομικές υπηρεσίες, λόγω του φόβου της επιδημίας χολέρας στη χώρα, έκλεισαν τη συνέλευσι, μολονότι οι Μάρτυρες είχαν λάβει καλά προφυλακτικά μέτρα για να προστατεύσουν τους ακροατάς από την επιδημία. Ωστόσο, οι ιθαγενείς Μάρτυρες, οποίοι είχαν δαπανήσει πολλές ώρες εργασίας για την προετοιμασία του χώρου της συνελεύσεως και των αναγκαίων εγκαταστάσεων, και πολλοί από τους οποίους είχαν επίσης δαπανήσει όλες τις οικονομίες των για να έλθουν στη συνέλευσι μέσα από πρωτόγονους δρόμους και μονοπάτια, απήλαυσαν αυτά που είχαν ιδεί και ακούσει, καθώς επίσης και τη συναναστροφή που είχαν. Έτσι επανήλθαν στα σπίτια των ευτυχισμένοι.
Η ΕΠΙΣΚΕΨΙΣ ΤΩΝ ΒΟΡΕΙΟΑΜΕΡΙΚΑΝΩΝ ΣΥΝΕΔΡΩΝ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΤΙΚΗ
Ως αυτό το σημείο τι παρετήρησαν οι Βορειοαμερικανοί επισκέπται; Υπάρχει κάποια βάσις πάνω στην οποία οι άνθρωποι μπορούν να συνεργασθούν με πραγματική αρμονία και αγάπη; Ένας απ’ αυτούς γράφει: ‘Ύστερ’ από την ακύρωσι της συνελεύσεως στο Τόγκο, οι αδελφοί ήσαν απρόθυμοι να επιστρέψουν στο σπίτι των. Ήθελαν να ιδούν τους επισκέπτας οι οποίοι επρόκειτο να φθάσουν τη δευτέρα ημέρα. Έρχονταν στο γραφείο του τμήματος όλη την ημέρα καθώς και τη νύχτα. Όταν στις πέντε έφθασε ένα λεωφορείο γεμάτο επισκέπτες, οι αδελφοί άρχισαν να ψάλλουν και άπλωναν τα χέρια των για να χαιρετήσουν. Τι θέαμα αγάπης μεταξύ αδελφών! Δεν πιστεύω να είχε μείνει κανένα στεγνό μάτι μεταξύ των επισκεπτών· τόσο είχαν συγκινηθή από τόση εκδήλωσι αγάπης.’
Ύστερ’ από τη συνέλευσι του Ντακάρ ένας επισκέπτης παρετήρησε: «Το Ντακάρ έκαμε ζωηρή εντύπωσι στις διάνοιες και στις καρδιές μας, διότι μπορέσαμε να εκτιμήσωμε περισσότερο από κάθε άλλη φορά τη δήλωσι του αποστόλου Παύλου στα εδάφια Πράξεις 17:26, 27 [«Και έκαμεν (ο Θεός) εξ ενός αίματος παν έθνος ανθρώπων, . . . και διώρισε τους προδιατεταγμένους καιρούς . . . δια να ζητώσι τον Κύριον, ίσως δυνηθώσι να ψηλαφήσωσιν αυτόν και να εύρωσιν· αν και δεν είναι μακράν από ενός εκάστου ημών»]. Ο σπόρος της αληθείας σπείρεται εδώ και προσευχόμεθα να υπάρχουν οι πλούσιες ευλογίες του Ιεχωβά σ’ όλους εκείνους σ’ αυτή τη χώρα που ζητούν τον Ιεχωβά.»
Προτού συμπληρώσουν την περιοδεία των, οι ταξιδιώται επισκέφθησαν και άλλες Αφρικανικές χώρες. Είδαν 175.000 και πλέον άτομα συγκεντρωμένα ειρηνικά, ωμίλησαν με χιλιάδες κι εγνώρισαν προσωπικώς από κοντά εκατοντάδες, οι οποίοι εξεδήλωναν όλοι την ίδια ενότητα. Μπορούσαν ασφαλώς να επιστρέψουν πλήρως ικανοποιημένοι από το ότι άνθρωποι όλων των εθνικών ομάδων μπορούν να βρουν ενότητα βάσει της Βιβλικής αληθείας.
[Εικόνα στη σελίδα 314]
Βορειοαμερικανοί επισκέπται φθάνουν στο Ντακάρ, Σενεγάλης, να παρακολουθήσουν συνελευσεις στην Αφρική
[Εικόνα στη σελίδα 316]
Ανέγερσις διευκολύνσεων στο κτίριο της συνελεύσεως στη Σιέρρα Λεόνε
[Εικόνα στη σελίδα 317]
Παρουσίασις του δράματος που βασίζεται στο Γραφικό βιβλίο της Εσθήρ, στη Μονρόβια της Λιβερίας
[Εικόνα στη σελίδα 318]
Άνω: Μερικοί από τους 662 που βαπτίσθηκαν στην Άκκρα της Γκάνας. Κάτω: Βάπτισμα 25 ατόμων στο Ντακάρ της Σενεγάλης