Μάθετε την Υπακοή με το να Δέχεστε Διαπαιδαγώγηση
ΦΑΝΤΑΣΤΕΙΤΕ ότι στέκεστε πάνω σε κάποιον απότομο βράχο στην κορυφή ενός ψηλού βουνού και νιώθετε πως στην κυριολεξία ο κόσμος βρίσκεται στα πόδια σας. Τι χαρωπό συναίσθημα ελευθερίας!
Εντούτοις η ελευθερία σας είναι στην πραγματικότητα αρκετά περιορισμένη. Ο νόμος της βαρύτητας περιορίζει σοβαρά κάθε σας κίνηση· ένα μόνο παραπάτημα μπορεί να φέρει την καταστροφή. Απεναντίας, πόσο ικανοποιητικό είναι να γνωρίζετε ότι αυτός ο ίδιος νόμος της βαρύτητας δεν σας αφήνει να παρασυρθείτε αβοήθητοι στο έξω διάστημα. Έτσι είναι φανερό ότι ο νόμος υπάρχει για το δικό σας καλό. Το να δεχτείτε τα όρια που θέτει στις κινήσεις σας, εκεί που βρίσκεστε πάνω στην κορυφή του βουνού, είναι ωφέλιμο ακόμα και ζωοσωτήριο.
Ναι, κατά καιρούς οι νόμοι και η υπακοή μας σε αυτούς μπορεί να περιορίζουν την ελευθερία μας, αλλά μήπως αυτό το γεγονός κάνει ανεπιθύμητη την υπακοή;
Πώς Βλέπει ο Θεός την Υπακοή
Ως ο ‘Μεγαλειώδης Δημιουργός’, ο Ιεχωβά είναι «η πηγή της ζωής». Για αυτόν το λόγο όλα τα πλάσματά του δικαιωματικά του οφείλουν υπακοή. Εκδηλώνοντας την κατάλληλη στάση, ο ψαλμωδός έγραψε: ‘Ας προσκυνήσωμεν και ας προσπέσωμεν· ας γονατίσωμεν ενώπιον του Ιεχωβά, του Ποιητού ημών. Διότι αυτός είναι ο Θεός ημών· και ημείς λαός της βοσκής αυτού και πρόβατα της χειρός αυτού’.—Εκκλησιαστής 12:1, ΜΝΚ· Ψαλμός 36:9· 95:6, 7.
Από την αρχή ο Ιεχωβά απαιτεί υπακοή από τα πλάσματά του. Το αν ο Αδάμ και η Εύα θα συνέχιζαν να ζουν στον Παράδεισο εξαρτιόταν από την υπακοή. (Γένεσις 2:16, 17) Με παρόμοιο τρόπο, αναμενόταν υπακοή από τους αγγέλους, παρ’ όλο που αυτοί αποτελούν ανώτερη μορφή ζωής από τους ανθρώπους. Επειδή μερικά από αυτά τα πνευματικά πλάσματα ήταν ‘ανυπάκουα όταν η υπομονή του Θεού περίμενε στις μέρες του Νώε’, τιμωρήθηκαν με το να παραδοθούν σε ‘λάκκους βαθιού σκοταδιού για να φυλάγονται για κρίση’.—1 Πέτρου 3:19, 20, ΜΝΚ· 2 Πέτρου 2:4, ΜΝΚ.
Για να το πούμε απλά, ο Θεός θεωρεί την υπακοή ως απαίτηση για να κερδίσει κανείς την επιδοκιμασία του. Διαβάζουμε: ‘Μήπως ο Ιεχωβά αρέσκεται εις τα ολοκαυτώματα και εις τας θυσίας, καθώς εις το να υπακούωμεν της φωνής του Ιεχωβά; ιδού, η υποταγή είναι καλητέρα παρά την θυσίαν· η υπακοή, παρά το πάχος των κριών’.—1 Σαμουήλ 15:22.
Πρέπει να τη Μάθει Κανείς—Γιατί και Πώς
Εφόσον η υπακοή οδηγεί στην απόκτηση δίκαιης υπόστασης ενώπιον του Θεού, πόσο επιτακτικό είναι να τη μάθουμε! Όπως μαθαίνει κάποιος μια ξένη γλώσσα, έτσι μπορούμε να μάθουμε τη συνήθεια της υπακοής όταν είμαστε μικροί. Γι’ αυτό η Αγία Γραφή δίνει έμφαση στο να εκπαιδεύονται τα παιδιά από τη βρεφική τους ηλικία.—Ιησούς του Ναυή 8:35.
Μερικά άτομα που ζουν σήμερα αντικρούουν την άποψη της Αγίας Γραφής, λέγοντας ότι το να απαιτεί κανείς υπακοή από τα παιδιά ισοδυναμεί με διανοητικό βιασμό. Υποστηρίζουν ότι θα πρέπει να επιτρέπεται στα παιδιά να αναπτύξουν τις δικές τους προσωπικές απόψεις και τους δικούς τους προσωπικούς κανόνες, σύμφωνα με τους οποίους να ζουν χωρίς να υπάρχει εξωτερική επέμβαση από τους ενηλίκους.
Αλλά όταν τη δεκαετία του 1960 πολλοί γονείς διακρατούσαν αυτή την άποψη, ο Βίλχελμ Χάνσεν, λέκτορας, εκδότης και καθηγητής της ψυχολογίας, διαφώνησε. Έγραψε: «Για ένα παιδί που βρίσκεται στο αρχικό στάδιο της ανάπτυξής του, σε μια περίοδο που η σχέση του με τους γονείς του είναι ακόμα αποφασιστική, ‘κακό’ είναι αυτό που οι γονείς απαγορεύουν και ‘καλό’ είναι αυτό που εκείνοι συστήνουν ή επαινούν. Συνεπώς, μόνο η υπακοή οδηγεί το παιδί στο δρόμο της ηθικής και των βασικών αρετών, από την ύπαρξη των οποίων εξαρτάται η σχέση του με την ηθική τάξη».—Παράβαλε Παροιμίαι 22:15, ΜΝΚ.
Ο Λόγος του Θεού τονίζει την ανάγκη που υπάρχει να μάθουμε την υπακοή. Διαβάζουμε: «Γνωρίζω, ΚΥΡΙΕ, ότι δεν ανήκει στον άνθρωπο να διαλέγει τις οδούς του· ούτε ανήκει στον άνθρωπο να καθορίζει την πορεία του στη ζωή». (Ιερεμίας 10:23, Η Νέα Αγγλική Βίβλος [The New English Bible]) Η ιστορία βρίθει από περιστατικά κατά τα οποία άνθρωποι χάραξαν την πορεία της ζωής τους σύμφωνα με τους προσωπικούς τους κανόνες και αντιμετώπισαν σοβαρές δυσκολίες επειδή ενήργησαν έτσι. Γιατί συμβαίνει αυτό τόσο συχνά; Επειδή οι άνθρωποι δεν έχουν τη γνώση, τη σοφία και την αντίληψη που απαιτούνται για να χαράξουν την πορεία της ζωής τους χωρίς βοήθεια. Ακόμα χειρότερα, έχουν την κληρονομημένη τάση να παίρνουν εσφαλμένες αποφάσεις. Αμέσως μετά τον Κατακλυσμό, ο Ιεχωβά είπε σχετικά με τον άνθρωπο: «Ο λογισμός [τάση, ΜΝΚ] της καρδίας του ανθρώπου είναι κακός εκ νηπιότητος αυτού».—Γένεσις 8:21.
Συνεπώς, κανένας δεν κληρονομεί την τάση να υπακούει στον Ιεχωβά. Πρέπει να την ενσταλάξουμε στα παιδιά μας και να συνεχίσουμε να τη μαθαίνουμε σε όλη μας τη ζωή. Ο καθένας μας χρειάζεται να καλλιεργεί μια κατάσταση καρδιάς παρόμοια με εκείνη του Βασιλιά Δαβίδ, ο οποίος έγραψε: ‘Δείξον μοι, Ιεχωβά, τας οδούς σου· δίδαξόν με τα βήματά σου. Οδήγησόν με εν τη αληθεία σου και δίδαξόν με· διότι συ είσαι ο Θεός της σωτηρίας μου· σε προσμένω όλην την ημέραν’.—Ψαλμός 25:4, 5.
Διδάξτε την Υπακοή με το να Είστε Υπάκουοι
Η μητέρα και ο θετός πατέρας του Ιησού ήξεραν καλά τις καταστάσεις που περιέβαλλαν τη γέννηση του Ιησού. Συνεπώς είχαν συνειδητοποιήσει ότι ο Ιησούς επρόκειτο να παίξει ένα σημαντικό ρόλο στην εκπλήρωση των υποσχέσεων του Ιεχωβά. (Παράβαλε Λουκάς 1:35, 46, 47). Στην περίπτωσή τους τα λόγια: ‘Ιδού, κληρονομία παρά του Ιεχωβά είναι τα τέκνα’ είχαν μοναδική σημασία. (Ψαλμός 127:3) Αναγνώριζαν πλήρως τη φοβερή ευθύνη που είχαν και έτσι ήταν πρόθυμοι να υπακούσουν αμέσως στις θεϊκές κατευθύνσεις, όπως όταν τους ειπώθηκε να φύγουν στην Αίγυπτο ή αργότερα να πάνε στη Γαλιλαία.—Ματθαίος 2:1-23.
Οι γονείς του Ιησού αναγνώριζαν επίσης την ευθύνη που είχαν όσον αφορά τη διαπαιδαγώγηση. Είναι αλήθεια ότι στη διάρκεια της προανθρώπινης ύπαρξής του ο Ιησούς ήταν πάντα υπάκουος. Αλλά ενόσω ήταν στη γη, έμαθε να είναι υπάκουος κάτω από εντελώς καινούριες συνθήκες. Αφενός, έπρεπε να υπακούει σε ατελείς γονείς επειδή ακόμα και ένα τέλειο παιδί χρειάζεται διαπαιδαγώγηση με τη μορφή διδαχής και εκπαίδευσης. Αυτή τη διαπαιδαγώγηση την παρείχαν οι γονείς του. Αφετέρου, η διαπαιδαγώγηση με τη μορφή τιμωρίας ήταν περιττή. Ο Ιησούς υπάκουε πάντοτε· ποτέ δεν χρειαζόταν να του πούνε κάτι δεύτερη φορά. Διαβάζουμε: «Και επέστρεψε μαζί τους [με τους γονείς του] εις την Ναζαρέτ και εξακολουθούσε να υπακούη εις αυτούς».—Λουκάς 2:51, ΚΔΤΚ.
Ο Ιωσήφ και η Μαρία γνώριζαν επίσης πώς να διδάσκουν τον Ιησού με το παράδειγμά τους. Διαβάζουμε, παραδείγματος χάρη, ότι «επορεύοντο . . . οι γονείς αυτού κατ’ έτος εις Ιερουσαλήμ εν τη εορτή του πάσχα». (Λουκάς 2:41) Διευθετώντας να παίρνει μαζί του την οικογένειά του, ο Ιωσήφ έδειχνε ότι ενδιαφερόταν για την πνευματική ευημερία τους και ότι έπαιρνε τη λατρεία του Ιεχωβά στα σοβαρά. Με παρόμοιους τρόπους, οι γονείς με το να υπακούν οι ίδιοι σε ζητήματα λατρείας μπορούν να διδάξουν την υπακοή στα παιδιά τους σήμερα.
Λόγω της θαυμάσιας διαπαιδαγώγησης με δικαιοσύνη που παρείχαν ο Ιωσήφ και η Μαρία, «ο Ιησούς προέκοπτεν εις σοφίαν και ηλικίαν και χάριν παρά Θεώ και ανθρώποις». Τι θαυμάσιο παράδειγμα για να το ακολουθήσουν οι Χριστιανοί γονείς σήμερα!—Λουκάς 2:52.
Να «Υπακούετε . . . Κατά Πάντα»
«Τα τέκνα, υπακούετε εις τους γονείς κατά πάντα· διότι τούτο είναι ευάρεστον εις τον Κύριον». (Κολοσσαείς 3:20) Ο Ιησούς μπορούσε να είναι υπάκουος στους γονείς του «κατά πάντα» επειδή η υπακοή τους στον Ιεχωβά τούς εμπόδιζε να απαιτήσουν από τον Ιησού—ή από τους ετεροθαλείς αδελφούς και αδελφές του—κάτι που θα ερχόταν σε αντίθεση με το θέλημα του Ιεχωβά.
Πολλοί γονείς σήμερα διδάσκουν επίσης με επιτυχία τα παιδιά τους να είναι υπάκουα «κατά πάντα». Ακούστε τι έχουν να πουν τρεις πατέρες για τους οποίους η εποχή που ανέτρεφαν παιδιά έχει περάσει εδώ και πολύ καιρό, και οι οποίοι υπηρετούν τώρα σε κάποιο τμήμα της Εταιρίας Σκοπιά.
Ο Τέο μιλάει για το πώς εκείνος και η σύζυγός του ανέθρεψαν πέντε γιους. Λέει: «Είναι σημαντικό να πει κανείς στα παιδιά ευθύς εξαρχής ότι και εμείς οι ενήλικοι κάνουμε λάθη. Δυστυχώς, ακόμα και εμείς τα επαναλαμβάνουμε και πρέπει να ζητάμε διαρκώς από τον ουράνιο Πατέρα μας να μας συγχωρεί και να μας βοηθάει. Σκόπιμα αφήναμε τα παιδιά μας να δουν ότι, όπως αυτά αγωνίζονταν με τις ανησυχίες της νιότης, έτσι και εμείς αγωνιζόμασταν με τις ανησυχίες των ενηλίκων».
Για να μάθει ένα παιδί την υπακοή, είναι ζωτικό να υπάρχει μια στοργική σχέση ανάμεσα σε εκείνο και στους γονείς του. Ο Χέρμαν λέει για τη σύζυγό του: «Δεν ήταν μόνο μητέρα των αγοριών αλλά και φίλη τους επίσης. Το εκτιμούσαν αυτό, και έτσι δεν ήταν δύσκολο για αυτά να είναι υπάκουα». Κατόπιν προσθέτοντας μια πρακτική συμβουλή σχετικά με το πώς να βελτιώσει κανείς τη σχέση γονέα-παιδιού, λέει: «Σκόπιμα δεν αγοράζαμε πλυντήριο πιάτων επί αρκετά χρόνια, ώστε να πλένουμε και να σκουπίζουμε τα πιάτα με το χέρι. Οι γιοι μας είχαν διοριστεί να σκουπίζουν τα πιάτα, με τη σειρά. Δεν υπήρχε καλύτερη ώρα για φιλική επικοινωνία».
Η στοργική σχέση γονέα-παιδιού αποτελεί πρότυπο της σχέσης που πρέπει να έχει ένας Χριστιανός με τον Ιεχωβά. Ο Ρούντολφ εξηγεί τι έκαναν εκείνος και η σύζυγός του για να βοηθήσουν τα δυο τους αγόρια να δημιουργήσουν μια τέτοια σχέση: «Η βάση μας ήταν η τακτική οικογενειακή μελέτη. Αναθέταμε στα παιδιά μερικά κατάλληλα θέματα για έρευνα. Διαβάζαμε επίσης την Αγία Γραφή μαζί και κατόπιν συζητούσαμε την ύλη. Οι γιοι μας μπορούσαν να δουν ότι ο Ιεχωβά αναμένει υπακοή από τους γονείς, όχι μόνο από τα παιδιά».
Οι Χριστιανοί γονείς καταλαβαίνουν ότι το θεόπνευστο εδάφιο που λέει ότι: ‘Οι έλεγχοι της παιδείας [διαπαιδαγώγησης, ΜΝΚ] είναι οδός ζωής’ εφαρμόζεται σε εκείνους καθώς επίσης και στα παιδιά τους. Έτσι, ενώ τα παιδιά έχουν την υποχρέωση να υπακούν στους γονείς τους «κατά πάντα», οι γονείς πρέπει επίσης να υπακούν «κατά πάντα» σε σχέση με ό,τι απαιτεί ο Ιεχωβά από αυτούς. Εκτός από το να ενισχύουν τη σχέση γονέα-παιδιού, οι γονείς και τα παιδιά πρέπει να ενισχύουν και τη σχέση τους με τον Θεό.—Παροιμίαι 6:23.
Να Έχετε Θετική Άποψη για τη Διαπαιδαγώγηση
Πόσο ευγνώμονες μπορούμε να είμαστε που ο Λόγος του Θεού παρέχει τέτοιες πρακτικές συμβουλές σχετικά με την ανατροφή των παιδιών! (Βλέπε πλαίσιο). Τα παιδιά που μαθαίνουν την υπακοή από τους γονείς οι οποίοι τα διαπαιδαγωγούν με δικαιοσύνη είναι πραγματική πηγή χαράς για όλη τη Χριστιανική αδελφότητα.
Εφόσον η υπακοή στον Θεό σημαίνει ζωή, δεν θα πρέπει ούτε καν να περνάει από το μυαλό μας η σκέψη να αναστείλουμε τους περιορισμούς που θέτουν οι εντολές του Θεού στην προσωπική μας ελευθερία—ακόμα και στιγμιαία. Φανταστείτε, για παράδειγμα, ότι θα μπορούσαμε να αναστείλουμε για λίγο τη λειτουργία του νόμου της βαρύτητας. Πόσο θα μας συνάρπαζε το χαρούμενο συναίσθημα που θα νιώθαμε καθώς θα ανυψωνόμασταν από μια βουνοκορφή προς τον ουρανό χωρίς να υπάρχει τίποτα που να εμποδίζει την ελευθερία μας! Αλλά τι θα συνέβαινε όταν τα πράγματα θα επέστρεφαν στην κανονική τους κατάσταση; Σκεφτείτε την πτώση που θα μας περίμενε!
Το να μαθαίνει κανείς την υπακοή με το να δέχεται διαπαιδαγώγηση συμβάλλει στην ανάπτυξη ισορροπημένης προσωπικότητας και μας βοηθάει να γνωρίζουμε τους περιορισμούς μας. Μας βοηθάει να αποφεύγουμε να είμαστε απαιτητικοί και αδιάφοροι ως προς τα δικαιώματα και τις ανάγκες των άλλων. Μας βοηθάει να αποφεύγουμε τις κρίσεις αβεβαιότητας. Με λίγα λόγια, καταλήγει σε ευτυχία.
Επομένως είτε είστε ενήλικος είτε είστε παιδί, μάθετε την υπακοή με το να δέχεστε διαπαιδαγώγηση για να ‘γίνει σε εσάς καλό’ και για ‘να είστε μακροχρόνιοι επί της γης’. (Εφεσίους 6:1-3) Ποιος θέλει να θέσει σε κίνδυνο την προοπτική που έχει να ζήσει για πάντα επειδή απέτυχε να μάθει την υπακοή μη δεχόμενος διαπαιδαγώγηση;—Ιωάννης 11:26.
[Πλαίσιο στη σελίδα 29]
ΓΟΝΕΙΣ, ΔΙΔΑΞΤΕ ΤΗΝ ΥΠΑΚΟΗ ΔΙΑΠΑΙΔΑΓΩΓΩΝΤΑΣ ΜΕ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ
1. Να διαπαιδαγωγείτε με βάση τους Γραφικούς νόμους και τις αρχές.
2. Να διαπαιδαγωγείτε όχι απλά με το να απαιτείτε υπακοή αλλά με το να εξηγείτε γιατί η υπακοή είναι πορεία σοφίας.—Ματθαίος 11:19β, ΜΝΚ.
3. Να μη διαπαιδαγωγείτε με θυμό ούτε με «κραυγή».—Εφεσίους 4:31, 32.
4. Να διαπαιδαγωγείτε μέσα στην ατμόσφαιρα θαλπωρής που προσφέρει μια στοργική και τρυφερή σχέση.—Κολοσσαείς 3:21· 1 Θεσσαλονικείς 2:7, 8· Εβραίους 12:5-8, ΜΝΚ.
5. Να διαπαιδαγωγείτε τα παιδιά από τη βρεφική τους ηλικία.—2 Τιμόθεον 3:14, 15.
6. Να διαπαιδαγωγείτε επανειλημμένα και με συνέπεια.—Δευτερονόμιον 6:6-9· 1 Θεσσαλονικείς 2:11, 12.
7. Να διαπαιδαγωγείτε πρώτα τον εαυτό σας και έτσι να διδάσκετε με το παράδειγμά σας.—Ιωάννης 13:15· παράβαλε Ματθαίος 23:2, 3.
8. Να διαπαιδαγωγείτε με πλήρη εμπιστοσύνη στον Ιεχωβά, ζητώντας τη βοήθειά του με προσευχή.—Κριταί 13:8-10.
[Εικόνα στη σελίδα 28]
‘Οι έλεγχοι της παιδείας [διαπαιδαγώγησης, ΜΝΚ] είναι οδός ζωής’