Λόγος, Ο — ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ της Σκοπιάς

ΛΟΓΟΣ, Ο

Ο όρος «λόγος» στις Εβραϊκές Γραφές αποτελεί κατά κανόνα μετάφραση της εβραϊκής λέξης νταβάρ, ενώ στο πρωτότυπο ελληνικό κείμενο χρησιμοποιείται αυτούσια η λέξη λόγος. Αυτές οι λέξεις εννοούν ως επί το πλείστον μια ολοκληρωμένη σκέψη, φράση ή δήλωση και όχι απλώς μια μεμονωμένη λέξη ή όρο πρότασης. (Στο πρωτότυπο ελληνικό κείμενο η έννοια της μεμονωμένης λέξης δηλώνεται από τη λέξη ῥῆμα [Ματ 27:14], μολονότι και αυτή επίσης μπορεί να δηλώνει μια φράση ή κάτι που ειπώθηκε.) Κάθε άγγελμα από τον Δημιουργό, όπως αυτό που εξαγγέλλεται μέσω κάποιου προφήτη, είναι «ο λόγος του Θεού». Σε μερικές περικοπές η λέξη Λόγος συνιστά τίτλο που αποδίδεται στον Ιησού Χριστό.

Ο Λόγος του Θεού. «Ο λόγος του Ιεχωβά» είναι έκφραση που εμφανίζεται, με μικρές παραλλαγές, εκατοντάδες φορές στις Γραφές. Με «το λόγο του Ιεχωβά» δημιουργήθηκαν οι ουρανοί. Ο Θεός είπε το λόγο και αυτός επιτελέστηκε. «Είπε ο Θεός: “Ας γίνει φως”. Και έγινε φως». (Ψλ 33:6· Γε 1:3) Αυτό δεν πρέπει να μας οδηγήσει στο συμπέρασμα ότι ο Ιεχωβά δεν κάνει ο ίδιος καμιά εργασία. (Ιωα 5:17) Έχει, όμως, μυριάδες αγγέλους οι οποίοι ανταποκρίνονται στο λόγο του και εκτελούν το θέλημά του.—Ψλ 103:20.

Η δημιουργία, έμψυχη και άψυχη, υπόκειται στο λόγο του Θεού και μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τον Θεό για να εκπληρώσει τους σκοπούς του. (Ψλ 103:20· 148:8) Ο λόγος του είναι αξιόπιστος. Ό,τι υπόσχεται ο Θεός, θυμάται και να το εκτελέσει. (Δευ 9:5· Ψλ 105:42-45) Όπως έχει πει ο ίδιος, ο λόγος του «θα παραμείνει στον αιώνα» και ποτέ δεν θα επιστρέψει χωρίς να εκτελέσει το σκοπό του.—Ησ 40:8· 55:10, 11· 1Πε 1:25.

Ο Ιεχωβά είναι Θεός επικοινωνίας, εφόσον αποκαλύπτει ποικιλοτρόπως στα πλάσματά του το θέλημα και τους σκοπούς του. Τα λόγια του Θεού ειπώθηκαν, αναμφίβολα μέσω κάποιου αγγέλου, σε ανθρώπους όπως ο Αδάμ, ο Νώε και ο Αβραάμ. (Γε 3:9-19· 6:13· 12:1) Κατά καιρούς ο Θεός χρησιμοποίησε άγιους ανθρώπους όπως ο Μωυσής και ο Ααρών για να γνωστοποιήσει τους σκοπούς του. (Εξ 5:1) «Κάθε λέξη» την οποία διέταξε ο Μωυσής στον Ισραήλ ήταν στην ουσία ο λόγος του Θεού προς αυτούς. (Δευ 12:32) Ο Θεός μίλησε επίσης με το στόμα προφητών όπως ο Ελισαιέ και ο Ιερεμίας, καθώς επίσης χρησιμοποιώντας προφήτισσες όπως η Δεββώρα.—2Βα 7:1· Ιερ 2:1, 2· Κρ 4:4-7.

Πολλές από τις θεϊκές εντολές καταγράφηκαν από τον καιρό του Μωυσή και μετά. Ο Δεκάλογος—οι κοινώς ονομαζόμενες Δέκα Εντολές—παραδόθηκε πρώτα προφορικά και αργότερα “γράφτηκε με το δάχτυλο του Θεού” σε πέτρινες πλάκες. (Εξ 31:18· 34:28· Δευ 4:13) Αυτές οι εντολές αποκαλούνται «τα Λόγια» στο εδάφιο Δευτερονόμιο 5:22.—Βλέπε ΔΕΚΑΛΟΓΟΣ.

Ο Ιησούς του Ναυή έγραψε υπό θεϊκή έμπνευση επιπρόσθετα «λόγια στο βιβλίο του νόμου του Θεού», και το ίδιο έκαναν και άλλοι πιστοί συγγραφείς της Γραφής. (Ιη 24:26· Ιερ 36:32) Τελικά όλα αυτά τα συγγράμματα συγκεντρώθηκαν και αποτέλεσαν τις λεγόμενες Άγιες Γραφές. Η έκφραση “όλη η θεόπνευστη Γραφή” περιλαμβάνει σήμερα όλα τα κανονικά Γραφικά βιβλία. (2Τι 3:16· 2Πε 1:20, 21) Στις Χριστιανικές Ελληνικές Γραφές, ο εμπνευσμένος λόγος του Θεού αναφέρεται συχνά απλώς ως “ο λόγος”.—Ιακ 1:22· 1Πε 2:2.

Υπάρχουν πολλές συνώνυμες εκφράσεις για το λόγο του Θεού. Για παράδειγμα, στον Ψαλμό 119, όπου ο «λόγος» ή οι «λόγοι» του Ιεχωβά μνημονεύονται πάνω από 20 φορές, εμφανίζονται συνώνυμα σε ποιητικούς παραλληλισμούς—όπως νόμος, υπενθυμίσεις, προσταγές, διατάξεις, εντολές, δικαστικές αποφάσεις, νομοθετήματα και λόγια του Ιεχωβά. Και αυτό επίσης δείχνει ότι ο όρος «λόγος» δηλώνει μια ολοκληρωμένη σκέψη ή άγγελμα.

Ο λόγος του Θεού περιγράφεται επίσης με πολλούς άλλους τρόπους που του προσδίδουν εύρος και σημασία, όπως «ο λόγος [ῥῆμα, Κείμενο] της πίστης» (Ρω 10:8), “ο λόγος [ή αλλιώς, άγγελμα] της δικαιοσύνης” (Εβρ 5:13) και “ο λόγος της συμφιλίωσης” (2Κο 5:19). Ο λόγος ή το άγγελμα του Θεού είναι σαν «σπόρος» ο οποίος, αν φυτευτεί σε καλό χώμα, αποφέρει πολύ καρπό. (Λου 8:11-15) Λέγεται επίσης ότι τα λόγια του Θεού “τρέχουν με ταχύτητα”.—Ψλ 147:15.

Κήρυκες και Δάσκαλοι του Λόγου. Ο μεγαλύτερος υπέρμαχος και υποστηρικτής του θεόπνευστου λόγου της αλήθειας του Ιεχωβά υπήρξε ο Κύριος Ιησούς Χριστός. Ο Ιησούς εξέπληττε τους ανθρώπους με τις μεθόδους της διδασκαλίας του (Ματ 7:28, 29· Ιωα 7:46), εντούτοις δεν απέδιδε καμιά τιμή στον εαυτό του, λέγοντας: «Ο λόγος τον οποίο ακούτε δεν είναι δικός μου αλλά του Πατέρα που με έστειλε». (Ιωα 14:24· 17:14· Λου 5:1) Πιστοί μαθητές του Χριστού αποδείχτηκαν όσοι έμειναν στο λόγο του, και αυτός ο λόγος τούς απελευθέρωσε, με τη σειρά του, από την άγνοια, τη δεισιδαιμονία και το φόβο, καθώς επίσης από τη δουλεία στην αμαρτία και στο θάνατο. (Ιωα 8:31, 32) Πολλές φορές ο Ιησούς χρειάστηκε να έρθει σε αντιπαράθεση με τους Φαρισαίους, των οποίων οι παραδόσεις και οι διδασκαλίες καθιστούσαν άκυρο το «λόγο [ή αλλιώς, τη διακήρυξη] του Θεού».—Ματ 15:6· Μαρ 7:13.

Το ζήτημα δεν είναι μόνο να ακούει κανείς το λόγο του Θεού που κηρύττεται. Απεναντίας, είναι επίσης ζωτικό να ενεργεί σε αρμονία με αυτό το άγγελμα και να υπακούει σε αυτό. (Λου 8:21· 11:28· Ιακ 1:22, 23) Οι απόστολοι και οι μαθητές, αφού εκπαιδεύτηκαν καλά για τη διακονία, υπάκουσαν κατόπιν στο λόγο και ανέλαβαν οι ίδιοι το κήρυγμα και τη διδασκαλία. (Πρ 4:31· 8:4, 14· 13:7, 44· 15:36· 18:11· 19:10) Ως αποτέλεσμα, «ο λόγος του Θεού συνέχισε να αυξάνει, και ο αριθμός των μαθητών πλήθαινε».—Πρ 6:7· 11:1· 12:24· 13:5, 49· 19:20.

Οι απόστολοι και οι συνεργάτες τους δεν εμπορεύονταν τις Γραφές, όπως οι ψεύτικοι ποιμένες. Αυτό που κήρυτταν ήταν το καθαρό, ανόθευτο άγγελμα του Θεού. (2Κο 2:17· 4:2) Ο απόστολος Παύλος είπε στον Τιμόθεο: «Κάνε το καλύτερο που μπορείς για να παρουσιάσεις τον εαυτό σου επιδοκιμασμένο στον Θεό, εργάτη που δεν έχει τίποτα για το οποίο να ντρέπεται, που χειρίζεται το λόγο της αλήθειας ορθά». Επιπλέον, στον Τιμόθεο δόθηκε η εντολή: «Κήρυξε το λόγο, κάνε το αυτό με το αίσθημα του επείγοντος σε ευνοϊκό καιρό, σε δυσμενή καιρό». (2Τι 2:15· 4:2) Ο Παύλος συμβούλεψε επίσης τις Χριστιανές συζύγους να προσέχουν τη διαγωγή τους «για να μην ακούγονται υβριστικά λόγια για το λόγο του Θεού».—Τιτ 2:5.

Αφότου ο Διάβολος αμφισβήτησε τα όσα είχε πει ο Θεός στον κήπο της Εδέμ, εμφανίστηκαν πολλοί σατανικοί αντίπαλοι του λόγου του Θεού. Πολλοί άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους επειδή υποστήριξαν το λόγο του Θεού, όπως μαρτυρούν οι Βιβλικές προφητείες και η ιστορία. (Απ 6:9) Παράλληλα, η ιστορία πιστοποιεί ότι ο διωγμός δεν κατάφερε να σταματήσει τη διακήρυξη του λόγου του Θεού.—Φλπ 1:12-14, 18· 2Τι 2:9.

Η Δύναμη του Λόγου και του Πνεύματος του Θεού. Ο λόγος του Θεού ασκεί τρομερή δύναμη στους ακροατές του. Σημαίνει ζωή. Ο Θεός κατέδειξε στον Ισραήλ στην έρημο ότι «ο άνθρωπος δεν ζει μόνο με ψωμί, αλλά με κάθε έκφραση από το στόμα του Ιεχωβά ζει ο άνθρωπος». (Δευ 8:3· Ματ 4:4) Πρόκειται για «το λόγο της ζωής». (Φλπ 2:16) Ο Ιησούς είπε τα λόγια του Θεού, και δήλωσε: «Τα λόγια [ῥήματα, Κείμενο] που εγώ σας έχω πει είναι πνεύμα και είναι ζωή».—Ιωα 6:63.

Ο απόστολος Παύλος έγραψε: «Ο λόγος [ή αλλιώς, το άγγελμα] του Θεού είναι ζωντανός και ασκεί δύναμη και είναι κοφτερότερος από κάθε δίκοπο σπαθί και διεισδύει μέχρι διαίρεσης της ψυχής και του πνεύματος, και των αρθρώσεων και του μυελού τους, και μπορεί να διακρίνει σκέψεις και προθέσεις της καρδιάς». (Εβρ 4:12) Φτάνει στην καρδιά και αποκαλύπτει αν κάποιος ζει πράγματι σύμφωνα με τις ορθές αρχές.—1Κο 14:23-25.

Ο λόγος του Θεού είναι η αλήθεια και μπορεί να αγιάσει κάποιον για να τον χρησιμοποιεί ο Θεός. (Ιωα 17:17) Μπορεί να κάνει ένα άτομο σοφό και ευτυχισμένο. Μπορεί να εκτελέσει οποιοδήποτε έργο έχει υπόψη του ο Θεός. (Ψλ 19:7-9· Ησ 55:10, 11) Μπορεί να εξοπλίσει απόλυτα ένα άτομο για κάθε καλό έργο και να το καταστήσει ικανό να νικήσει τον πονηρό.—2Τι 3:16, 17· παράβαλε 1Ιω 2:14.

Σχετικά με το κήρυγμα του Ιησού, λέγεται: «Τον έχρισε ο Θεός με άγιο πνεύμα και δύναμη, και αυτός διάβηκε τη χώρα κάνοντας το καλό και γιατρεύοντας όλους όσους καταδυναστεύονταν από τον Διάβολο· επειδή ο Θεός ήταν μαζί του». (Πρ 10:38) Ο απόστολος Παύλος βοήθησε να μεταστραφούν άτομα, ακόμη και ειδωλολάτρες, όχι «με πειστικά λόγια [ανθρώπινης] σοφίας, αλλά με εκδήλωση πνεύματος και δύναμης». (1Κο 2:4) Τα λόγια που έλεγε με το άγιο πνεύμα του Θεού βασίζονταν στις Γραφές, το Λόγο του Θεού, και επιδρούσαν δυναμικά ώστε να επιτελείται η μεταστροφή των ατόμων. Ο ίδιος είπε στην εκκλησία της Θεσσαλονίκης: «Τα καλά νέα που κηρύττουμε δεν παρουσιάστηκαν ανάμεσά σας μόνο με λόγο αλλά και με δύναμη και με άγιο πνεύμα και ισχυρή πεποίθηση».—1Θε 1:5.

Ο Ιωάννης ο Βαφτιστής ήρθε «με το πνεύμα και τη δύναμη του Ηλία». Είχε το «πνεύμα» του Ηλία, την ώθηση και τη δυναμική του. Το πνεύμα του Ιεχωβά επίσης κατηύθυνε τον Ιωάννη, ώστε αυτός έλεγε τα λόγια του Θεού, λόγια που ασκούσαν ισχυρή δύναμη, και έτσι μπόρεσε με μεγάλη επιτυχία να «επιστρέψει τις καρδιές των πατέρων στα παιδιά και τους ανυπάκουους στην πρακτική σοφία των δικαίων, για να ετοιμάσει για τον Ιεχωβά λαό προπαρασκευασμένο».—Λου 1:17.

Επομένως, το άγγελμα των καλών νέων από το Λόγο του Θεού, την Αγία Γραφή, δεν πρέπει να υποτιμάται. Αυτά τα λόγια είναι πιο ισχυρά από οποιαδήποτε λόγια μπορούν να επινοήσουν ή να πουν οι άνθρωποι. Οι αρχαίοι Βεροιείς επαινέθηκαν διότι “εξέταζαν με προσοχή τις Γραφές” για να δουν αν αυτό που δίδασκε κάποιος απόστολος ήταν ορθό. (Πρ 17:11) Οι διάκονοι του Θεού, οι οποίοι διαλαλούν το δυνατό Λόγο του Θεού, ενισχύονται και υποστηρίζονται από “τη δύναμη του αγίου πνεύματος”.—Ρω 15:13, 19.

«Ο Λόγος» ως Τίτλος. Στις Χριστιανικές Ελληνικές Γραφές, ο όρος «ο Λόγος» εμφανίζεται επίσης ως τίτλος. (Ιωα 1:1, 14· Απ 19:13) Ο απόστολος Ιωάννης προσδιόρισε το πρόσωπο στο οποίο ανήκει αυτός ο τίτλος, δηλαδή τον Ιησού, ο οποίος χαρακτηρίζεται έτσι, όχι μόνο κατά την επίγεια διακονία του ως τέλειος άνθρωπος, αλλά και κατά την προανθρώπινη πνευματική του ύπαρξη, καθώς επίσης και μετά την εξύψωσή του στον ουρανό.

«Ο Λόγος ήταν θεός». Αναφορικά με την προανθρώπινη ύπαρξη του Γιου, ο Ιωάννης λέει: «Στην αρχή ήταν ο Λόγος, και ο Λόγος ήταν μαζί με τον Θεό, και ο Λόγος ήταν θεός». (Ιωα 1:1, ΜΝΚ) Η Μετάφραση Βασιλέως Ιακώβου και η Μετάφραση Ντουαί λένε: «Στην αρχή ήταν ο Λόγος, και ο Λόγος ήταν με τον Θεό, και ο Λόγος ήταν Θεός». (Βλέπε επίσης ΒΑΜ, ΔΕΛ, ΛΘΖ.) Αυτό δημιουργεί την εντύπωση ότι ο Λόγος ταυτιζόταν με τον Παντοδύναμο Θεό, ενώ η πρώτη απόδοση, στη Μετάφραση Νέου Κόσμου, υποδηλώνει ότι ο Λόγος δεν είναι ο Θεός, ο Παντοδύναμος Θεός, αλλά είναι κραταιός, θεός. (Ακόμη και οι κριτές στον αρχαίο Ισραήλ, οι οποίοι ασκούσαν μεγάλη εξουσία στο έθνος, αποκαλούνταν «θεοί». [Ψλ 82:6· Ιωα 10:34, 35]) Στην πραγματικότητα, στο πρωτότυπο ελληνικό κείμενο το οριστικό άρθρο ὁ εμφανίζεται πριν από τη λέξη θεός στην πρώτη περίπτωση (τὸν θεόν), αλλά δεν υπάρχει άρθρο πριν από τη λέξη θεός στη δεύτερη περίπτωση.

Άλλες μεταφράσεις υποστηρίζουν το γεγονός ότι ο Ιησούς, καθώς είναι ο Γιος του Θεού και αυτός που χρησιμοποιήθηκε από τον Θεό για τη δημιουργία όλων των άλλων πραγμάτων (Κολ 1:15-20), είναι όντως «θεός», κραταιός, και διαθέτει την ιδιότητα της κραταιότητας, αλλά δεν είναι ο Παντοδύναμος Θεός. Η Νέα Αγγλική Βίβλος λέει: «Και ό,τι ήταν ο Θεός ήταν ο Λόγος». Η μετάφραση του Μόφατ και η Αμερικανική Μετάφραση λένε: «Ο Λόγος ήταν θεϊκός». Αυτές οι αποδόσεις τονίζουν την ιδιότητα του Λόγου, όχι την ταύτισή του με τον Πατέρα του, τον Παντοδύναμο Θεό. Εφόσον είναι ο Γιος του Ιεχωβά Θεού, ο Λόγος κατέχει τη θεϊκή ιδιότητα, όντας «θεοειδής».—Κολ 2:9· παράβαλε 2Πε 1:4, όπου οι συγκληρονόμοι του Χριστού λαβαίνουν την υπόσχεση ότι θα έχουν «θεϊκή φύση».

Η απόδοση από Τα Τέσσερα Ευαγγέλια—Μια Νέα Μετάφραση ([The Four Gospels—A New Translation] 2η έκδ., 1947), του καθηγητή Τσαρλς Κάτλερ Τόρεϊ, λέει: «Στην αρχή ήταν ο Λόγος, και ο Λόγος ήταν μαζί με τον Θεό, και ο Λόγος ήταν θεός. Όταν ήταν στην αρχή μαζί με τον Θεό τα πάντα δημιουργήθηκαν μέσω αυτού· χωρίς αυτόν δεν ήρθε σε ύπαρξη κανένα δημιούργημα». (Ιωα 1:1-3) Σημειώστε ότι η λέξη που προσδιορίζει τι ήταν ο Λόγος γράφεται χωρίς κεφαλαίο αρχικό γράμμα, δηλαδή «θεός».

Αυτός ο Λόγος ήταν το μόνο άμεσο δημιούργημα του Θεού, ο μονογενής γιος του Θεού, και προφανώς ο στενός συνεργάτης του Θεού στον οποίο μιλούσε Εκείνος όταν είπε: «Ας κάνουμε άνθρωπο κατά την εικόνα μας, σύμφωνα με την ομοίωσή μας». (Γε 1:26) Γι’ αυτό ο Ιωάννης συνέχισε λέγοντας: «Αυτός ήταν στην αρχή μαζί με τον Θεό. Τα πάντα ήρθαν σε ύπαρξη μέσω αυτού, και χωρίς αυτόν δεν ήρθε σε ύπαρξη ούτε ένα πράγμα».—Ιωα 1:2, 3.

Και άλλα Γραφικά εδάφια δείχνουν καθαρά ότι ο Λόγος ήταν ο παράγοντας τον οποίο χρησιμοποίησε ο Θεός για να φέρει σε ύπαρξη όλα τα άλλα πράγματα. Υπάρχει «ένας Θεός, ο Πατέρας, από τον οποίο είναι τα πάντα, . . . και υπάρχει ένας Κύριος, ο Ιησούς Χριστός, μέσω του οποίου είναι τα πάντα». (1Κο 8:6) Ο Λόγος, ο Γιος του Θεού, υπήρξε «η αρχή της δημιουργίας του Θεού», ή όπως περιγράφεται αλλιώς, «ο πρωτότοκος όλης της δημιουργίας, επειδή μέσω αυτού δημιουργήθηκαν όλα τα άλλα πράγματα στους ουρανούς και πάνω στη γη».—Απ 3:14· Κολ 1:15, 16.

Επίγεια διακονία και ουράνια ενδόξαση. Στον ορισμένο καιρό επήλθε μια αλλαγή. Ο Ιωάννης εξηγεί: «Ο Λόγος, λοιπόν, έγινε σάρκα και κατοίκησε ανάμεσά μας [ως ο Κύριος Ιησούς Χριστός], και πήραμε μια άποψη της δόξας του, δόξας σαν και αυτήν που έχει ένας μονογενής γιος από τον πατέρα του». (Ιωα 1:14) Εφόσον ο Λόγος έγινε σάρκα, τον είδαν, τον άκουσαν και τον άγγιξαν αυτόπτες μάρτυρες στη γη. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, άνθρωποι από σάρκα μπόρεσαν να έχουν άμεση επαφή και συναναστροφή με «το λόγο της ζωής», κάτι το οποίο, λέει ο Ιωάννης, «ήταν από την αρχή, το οποίο έχουμε ακούσει, το οποίο έχουμε δει με τα μάτια μας, το οποίο έχουμε παρατηρήσει προσεκτικά και τα χέρια μας έχουν ψηλαφήσει».—1Ιω 1:1-3.

Ο δοξασμένος Κύριος Ιησούς Χριστός συνεχίζει να φέρει τον τίτλο «ο Λόγος», όπως σημειώνεται στα εδάφια Αποκάλυψη 19:11-16. Εκεί, σε ένα όραμα που σχετιζόταν με τον ουρανό, ο Ιωάννης λέει ότι είδε ένα λευκό άλογο του οποίου ο αναβάτης αποκαλούνταν «Πιστός και Αληθινός», «Ο Λόγος του Θεού», και «στο εξωτερικό του ένδυμα, στο μηρό του, έχει γραμμένο ένα όνομα: Βασιλιάς βασιλιάδων και Κύριος κυρίων».

Γιατί ο Γιος του Θεού αποκαλείται «ο Λόγος». Ένας τίτλος προσδιορίζει συνήθως το λειτούργημα ή το καθήκον που εκτελεί ο κάτοχός του. Αυτό ίσχυε για τον τίτλο Καλ-Χατζέ, που σημαίνει «η φωνή ή ο λόγος του βασιλιά», τον οποίο έφερε κάποιος Αβησσυνός αξιωματούχος. Ο Τζέιμς Μπρους, με βάση τα ταξίδια που έκανε από το 1768 ως το 1773, περιγράφει τα καθήκοντα του Καλ-Χατζέ ως εξής: Αυτός ο αξιωματούχος στεκόταν δίπλα σε ένα παράθυρο καλυμμένο με κουρτίνα μέσω του οποίου, αθέατος από μέσα, του μιλούσε ο βασιλιάς. Κατόπιν εκείνος μεταβίβαζε το άγγελμα στους άμεσα ενδιαφερομένους. Έτσι λοιπόν, ο Καλ-Χατζέ ενεργούσε ως ο λόγος ή η φωνή του βασιλιά της Αβησσυνίας.—Ταξίδια για την Ανακάλυψη της Πηγής του Νείλου (Travels to Discover the Source of the Nile), Λονδίνο, 1790, Τόμ. 3, σ. 265· Τόμ. 4, σ. 76.

Θυμηθείτε, επίσης, ότι ο Θεός κατέστησε τον Ααρών λόγο ή «στόμα» του Μωυσή, λέγοντας: «Εκείνος θα μιλάει αντί για εσένα στο λαό· και εκείνος θα είναι στόμα για εσένα και εσύ θα είσαι Θεός για εκείνον».—Εξ 4:16.

Παρόμοια, ο πρωτότοκος Γιος του Θεού υπηρέτησε αναμφίβολα ως το Στόμα, ή αλλιώς ο Εκπρόσωπος, του Πατέρα του, του μεγάλου Βασιλιά της Αιωνιότητας. Ήταν ο Λόγος της επικοινωνίας του Θεού για τη μεταβίβαση πληροφοριών και οδηγιών στους άλλους πνευματικούς και ανθρώπινους γιους του Δημιουργού. Είναι λογικό να σκεφτούμε ότι, προτού έρθει ο Ιησούς στη γη, ο Θεός, σε πολλές από τις περιπτώσεις κατά τις οποίες επικοινώνησε με ανθρώπους, χρησιμοποίησε τον Λόγο ως αγγελικό του εκπρόσωπο. (Γε 16:7-11· 22:11· 31:11· Εξ 3:2-5· Κρ 2:1-4· 6:11, 12· 13:3) Εφόσον “το όνομα του Ιεχωβά ήταν στον άγγελο” που οδηγούσε τους Ισραηλίτες μέσα από την έρημο, αυτός ο άγγελος μπορεί να ήταν ο Γιος του Θεού, ο Λόγος.—Εξ 23:20-23· βλέπε ΙΗΣΟΥΣ ΧΡΙΣΤΟΣ (Προανθρώπινη Ύπαρξη).

Ο Ιησούς, δείχνοντας ότι συνέχιζε να υπηρετεί ως ο Εκπρόσωπος, ή αλλιώς ο Λόγος, του Πατέρα του κατά την επίγεια διακονία του, είπε στους ακροατές του: «Δεν έχω μιλήσει από δική μου παρόρμηση, αλλά ο Πατέρας που με έστειλε, αυτός μου έχει δώσει εντολή ως προς το τι να πω και σχετικά με τι να μιλήσω. . . . Αυτά, λοιπόν, που εγώ λέω, όπως μου τα έχει πει ο Πατέρας, έτσι τα λέω».—Ιωα 12:49, 50· 14:10· 7:16, 17.