Εξιλέωση — ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ της Σκοπιάς

ΕΞΙΛΕΩΣΗ

Η λέξη «εξιλέωση» σημαίνει «εξευμένιση, κατευνασμός» και, όπως χρησιμοποιείται στην Αγία Γραφή, αναφέρεται στην κάλυψη αμαρτιών. Στις Εβραϊκές Γραφές εμφανίζονται πολλές φορές όροι που σχετίζονται με την εξιλέωση, ιδιαίτερα στα βιβλία του Λευιτικού και των Αριθμών. Η εβραϊκή λέξη που αποδίδεται «κάνω εξιλέωση» είναι η λέξη καφάρ, και πιθανότατα η αρχική σημασία της ήταν «καλύπτω», αν και ορισμένοι υποδεικνύουν επίσης ως πιθανή έννοιά της την έννοια «εξαλείφω».

Η Ανάγκη του Ανθρώπου για Εξιλέωση. Ο άνθρωπος έχει ανάγκη κάλυψης αμαρτιών, δηλαδή εξιλέωσης, εξαιτίας της κληρονομημένης αμαρτίας (1Βα 8:46· Ψλ 51:5· Εκ 7:20· Ρω 3:23), την ευθύνη για την οποία δεν φέρει ο Θεός, αλλά ο ίδιος ο άνθρωπος. (Δευ 32:4, 5) Ο Αδάμ, ο οποίος έχασε την αιώνια ζωή με ανθρώπινη τελειότητα, κληροδότησε την αμαρτία και το θάνατο στους απογόνους του (Ρω 5:12), και ως εκ τούτου αυτοί βρέθηκαν υπό θανατική καταδίκη. Προκειμένου να επανακτήσει το ανθρώπινο γένος την ευκαιρία να απολαύσει αιώνια ζωή, θα έπρεπε να λάβει χώρα ακριβής εξιλέωση για ό,τι έχασε ο Αδάμ, σε αρμονία με μια νομική αρχή που περιέλαβε μεταγενέστερα ο Ιεχωβά στο Μωσαϊκό Νόμο, δηλαδή την αρχή της ανταπόδοσης των ίσων.—Δευ 19:21.

Όπως χρησιμοποιείται στην Αγία Γραφή, η λέξη «εξιλέωση» ενέχει τη βασική ιδέα της «κάλυψης» ή της «ανταλλαγής», και αυτό που δίνεται ως «αντάλλαγμα» ή ως «κάλυμμα» για κάτι άλλο πρέπει να είναι πανομοιότυπό του. Συνεπώς, οτιδήποτε καταβάλλεται ως αποζημίωση για κάτι που έχει χαθεί ή απολεσθεί πρέπει να ισοδυναμεί με αυτό το άλλο πράγμα, καλύπτοντάς το πλήρως ως το ακριβές αντίστοιχό του. Δεν πρέπει να είναι σε τίποτα πλεονάζον ή ελλιπές. Κανένας ατελής άνθρωπος δεν θα μπορούσε να προμηθεύσει τέτοια κάλυψη, δηλαδή να κάνει τέτοια εξιλέωση, ώστε να αποκτήσει και πάλι κάποιος άνθρωπος ή όλη η ανθρωπότητα τέλεια ανθρώπινη ζωή. (Ψλ 49:7, 8) Προκειμένου να επιτευχθεί επαρκής εξιλέωση για ό,τι απώλεσε ο Αδάμ, θα έπρεπε να παρασχεθεί μια προσφορά για αμαρτία που θα άξιζε ακριβώς όσο μια τέλεια ανθρώπινη ζωή.

Ο Ιεχωβά Θεός θέσπισε μια διευθέτηση για εξιλέωση ανάμεσα στους Ισραηλίτες η οποία εξεικόνιζε μια μεγαλύτερη προμήθεια για εξιλέωση. Ο Ιεχωβά, και όχι ο άνθρωπος, είναι εκείνος που πρέπει να λάβει την τιμή για τον καθορισμό και τη φανέρωση του μέσου εξιλέωσης με το οποίο επιτυγχάνεται η κάλυψη της κληρονομημένης αμαρτίας και η απαλλαγή από την επακόλουθη θανατική καταδίκη.

Θυσίες Εξιλέωσης. Σύμφωνα με τις οδηγίες του Θεού, οι Ισραηλίτες έπρεπε να προσφέρουν θυσίες ως προσφορές για αμαρτία προκειμένου να κάνουν εξιλέωση. (Εξ 29:36· Λευ 4:20) Ιδιαίτερη σημασία είχε η ετήσια Ημέρα της Εξιλέωσης, όταν ο αρχιερέας του Ισραήλ πρόσφερε θυσίες ζώων και έκανε εξιλέωση για τον εαυτό του, για τους άλλους Λευίτες και για τις μη ιερατικές φυλές του Ισραήλ. (Λευ 16) Τα ζώα που προσφέρονταν ως θυσία επιβαλλόταν να είναι άψογα, πράγμα που υποδήλωνε ότι το αντίτυπό τους έπρεπε να είναι τέλειο. Επίσης, το ότι η εξιλέωση έχει υψηλό κόστος φαίνεται από το γεγονός ότι δινόταν η ζωή του θύματος, καθώς το αίμα του χυνόταν για να γίνει εξιλέωση. (Λευ 17:11) Οι προσφορές για αμαρτία που έκαναν οι Ισραηλίτες, καθώς και τα διάφορα χαρακτηριστικά της ετήσιας Ημέρας της Εξιλέωσης, εντύπωναν αναμφίβολα στις διάνοιές τους τη σοβαρότητα της αμαρτωλής τους κατάστασης και τη μεγάλη ανάγκη που είχαν για πλήρη εξιλέωση. Ωστόσο, οι θυσίες ζώων δεν μπορούσαν να επιτύχουν πλήρη εξιλέωση για τις ανθρώπινες αμαρτίες επειδή τα ζώα είναι κατώτερα από τον άνθρωπο, στον οποίο παραχωρήθηκε εξουσία πάνω τους.—Γε 1:28· Ψλ 8:4-8· Εβρ 10:1-4· βλέπε ΗΜΕΡΑ ΤΗΣ ΕΞΙΛΕΩΣΗΣ· ΠΡΟΣΦΟΡΕΣ.

Εκπλήρωση στο Πρόσωπο του Χριστού Ιησού. Οι Χριστιανικές Ελληνικές Γραφές συνδέουν ξεκάθαρα την πλήρη εξιλέωση για τις ανθρώπινες αμαρτίες με τον Ιησού Χριστό. Στο πρόσωπό του εκπληρώνονται οι εξεικονιστικοί τύποι και οι σκιές του Μωσαϊκού Νόμου, εφόσον οι διάφορες θυσίες ζώων που όριζε αυτός ο νόμος υποδείκνυαν Εκείνον. Ως τέλειος, αναμάρτητος άνθρωπος, ο Ιησούς αποτέλεσε την προσφορά αμαρτίας που έγινε για όλους τους απογόνους του Αδάμ οι οποίοι τελικά ελευθερώνονται από την κληρονομημένη αμαρτία και το θάνατο. (2Κο 5:21) Ο Χριστός «πρόσφερε μία θυσία για αμαρτίες παντοτινά» (Εβρ 10:12), και αυτός είναι αναντίρρητα «το Αρνί του Θεού το οποίο αφαιρεί την αμαρτία του κόσμου». (Ιωα 1:29, 36· 1Κο 5:7· Απ 5:12· 13:8· παράβαλε Ησ 53:7.) Η συγχώρηση εξαρτάται από την έκχυση αίματος (Εβρ 9:22), οι δε Χριστιανοί που περπατούν στο φως λαβαίνουν τη διαβεβαίωση ότι «το αίμα του Ιησού, του Γιου του [Θεού], μας καθαρίζει από κάθε αμαρτία».—1Ιω 1:7· Εβρ 9:13, 14· Απ 1:5.

Η τέλεια ανθρώπινη ζωή του Ιησού η οποία προσφέρθηκε ως θυσία είναι η αντιτυπική προσφορά για αμαρτία. Είναι το πολύτιμο πράγμα που επιτυγχάνει την εξαγορά της ανθρωπότητας, λυτρώνοντάς την από την κληρονομημένη αμαρτία και το θάνατο. (Τιτ 2:13, 14· Εβρ 2:9) Ο ίδιος ο Χριστός διακήρυξε: «Ο Γιος του ανθρώπου ήρθε, όχι για να τον διακονήσουν, αλλά για να διακονήσει και να δώσει την ψυχή του λύτρο σε αντάλλαγμα για πολλούς». (Μαρ 10:45· βλέπε ΛΥΤΡΟ.) Με τη θυσία του επιτεύχθηκε ακριβής εξιλέωση για ό,τι απώλεσε ο αμαρτωλός Αδάμ, εφόσον ο Ιησούς ήταν τέλειος και επομένως ίσος με τον Αδάμ πριν εκείνος ο πρώτος άνθρωπος αμαρτήσει.—1Τι 2:5, 6· Εφ 1:7.

Καθίσταται δυνατή η συμφιλίωση. Η ανθρώπινη αμαρτία προκαλεί διαίρεση ανάμεσα στον Θεό και στον άνθρωπο, διότι ο Ιεχωβά δεν επιδοκιμάζει την αμαρτία. Το χάσμα ανάμεσα στον άνθρωπο και στον Δημιουργό του θα μπορούσε να γεφυρωθεί μόνο με την ικανοποίηση της απαίτησης να υπάρξει αληθινή «κάλυψη», δηλαδή εξιλέωση, για αυτή την αμαρτία. (Ησ 59:2· Αββ 1:13· Εφ 2:3) Αλλά ο Ιεχωβά Θεός κατέστησε δυνατή τη συμφιλίωση μεταξύ του ίδιου και της αμαρτωλής ανθρωπότητας μέσω του τέλειου ανθρώπου Ιησού Χριστού. Γι’ αυτό, ο απόστολος Παύλος έγραψε: «Αγαλλόμαστε επίσης σε σχέση με τον Θεό μέσω του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, μέσω του οποίου έχουμε λάβει τώρα τη συμφιλίωση». (Ρω 5:11· βλέπε ΣΥΜΦΙΛΙΩΣΗ.) Για να αποκτήσει κάποιος την εύνοια του Ιεχωβά, είναι απαραίτητο να αποδεχτεί την προμήθεια που έχει κάνει ο Θεός για συμφιλίωση μέσω του Ιησού Χριστού. Μόνο με αυτό το μέσο είναι δυνατόν να βρεθεί σε θέση ανάλογη με αυτήν στην οποία ήταν ο Αδάμ πριν αμαρτήσει. Ο Θεός εκδηλώνει την αγάπη του καθιστώντας δυνατή αυτή τη συμφιλίωση.—Ρω 5:6-10.

Ικανοποίηση της δικαιοσύνης μέσω του εξιλασμού. Ωστόσο, έπρεπε να ικανοποιηθούν οι απαιτήσεις της δικαιοσύνης. Ο άνθρωπος, αν και δημιουργήθηκε τέλειος, ξέπεσε από αυτή την κατάσταση εξαιτίας της αμαρτίας, και έτσι ο Αδάμ και οι απόγονοί του βρέθηκαν υπό θεϊκή καταδίκη. Η δικαιοσύνη και η πιστότητα στις αρχές της δικαιοσύνης απαιτούσαν να εκτελέσει ο Θεός την ποινή που προέβλεπε ο νόμος του για τον ανυπάκουο Αδάμ. Αλλά η αγάπη υποκίνησε τον Θεό να φέρει σε ύπαρξη μια διευθέτηση αναπλήρωσης μέσω της οποίας αφενός θα ικανοποιούνταν η δικαιοσύνη και αφετέρου θα μπορούσαν να συγχωρηθούν οι μετανοημένοι απόγονοι του αμαρτωλού Αδάμ και να επιτύχουν ειρήνη με τον Θεό χωρίς να υπάρξει παραβίαση της δικαιοσύνης. (Κολ 1:19-23) Γι’ αυτό, ο Ιεχωβά «απέστειλε τον Γιο του ως εξιλαστήρια θυσία για τις αμαρτίες μας». (1Ιω 4:10· Εβρ 2:17) Ο εξιλασμός εξευμενίζει, ή αλλιώς δημιουργεί ευνοϊκό κλίμα. Η εξιλαστήρια θυσία του Ιησού εξαλείφει το λόγο για τον οποίο ο Θεός καταδικάζει ένα ανθρώπινο πλάσμα και καθιστά δυνατή την εκδήλωση της εύνοιας και του ελέους του Θεού σε αυτό. Αυτός ο εξιλασμός αφαιρεί την κατηγορία της αμαρτίας και την επακόλουθη θανατική καταδίκη στην περίπτωση του πνευματικού Ισραήλ και όλων των άλλων που επωφελούνται από αυτόν τον εξιλασμό.—1Ιω 2:1, 2· Ρω 6:23.

Η ιδέα της αναπλήρωσης κυριαρχεί σε μερικές Γραφικές περικοπές που μιλούν για την εξιλέωση. Για παράδειγμα, ο Παύλος επισήμανε ότι «ο Χριστός πέθανε για τις αμαρτίες μας σύμφωνα με τις Γραφές» (1Κο 15:3) και ότι «ο Χριστός, μέσω εξαγοράς, μας απελευθέρωσε από την κατάρα του Νόμου με το να γίνει κατάρα αντί για εμάς [τους Ιουδαίους], επειδή είναι γραμμένο: “Καταραμένος είναι κάθε κρεμασμένος πάνω σε ξύλο”». (Γα 3:13· Δευ 21:23) Ο Πέτρος σχολίασε: «Αυτός βάσταξε τις αμαρτίες μας στο σώμα του πάνω στο ξύλο, ώστε να εγκαταλείψουμε τις αμαρτίες και να ζήσουμε για τη δικαιοσύνη. Και “με τις πληγές του γιατρευτήκατε”». (1Πε 2:24· Ησ 53:5) Ο Πέτρος έγραψε επίσης: «Ο Χριστός πέθανε μία φορά για πάντα σχετικά με αμαρτίες, ένας δίκαιος για αδίκους, για να σας οδηγήσει στον Θεό».—1Πε 3:18.

Στοργική προμήθεια που απαιτεί σε ανταπόκριση πίστη. Ο Θεός και ο Χριστός έθεσαν ένα υπόδειγμα αγάπης σε σχέση με αυτή την προμήθεια πλήρους εξιλέωσης για τις κληρονομημένες ανθρώπινες αμαρτίες. (Ιωα 3:16· Ρω 8:32· 1Ιω 3:16) Ωστόσο, για να ωφεληθεί ένα άτομο από αυτή την προμήθεια πρέπει να μετανοήσει αληθινά και να ασκήσει πίστη. Ο Ιεχωβά δεν ευαρεστούνταν με τις θυσίες του Ιούδα όταν αυτές δεν προσφέρονταν με τη σωστή διάθεση. (Ησ 1:10-17) Ο Θεός έστειλε τον Χριστό «ως προσφορά για εξιλασμό μέσω πίστης στο αίμα του». (Ρω 3:21-26) Όσοι δέχονται με πίστη την προμήθεια που έκανε ο Θεός για εξιλέωση μέσω του Ιησού Χριστού μπορούν να σωθούν, ενώ όσοι την απορρίπτουν δεν μπορούν. (Πρ 4:12) Και για όποιους “αμαρτάνουν εκούσια, αφού πρώτα έχουν λάβει την ακριβή γνώση της αλήθειας, δεν απομένει πια θυσία για αμαρτίες, αλλά απομένει κάποια φοβερή προσδοκία κρίσης”.—Εβρ 10:26-31.