Ερωτήσεις από Αναγνώστας

● Υπάρχει καμμιά Γραφική αντίρρησις στο να δωρίζη ένας τα σώμα του για να χρησιμοποιηθή για ιατρικές έρευνες ή να δεχθή μεταμόσχευσι οργάνων από μια τέτοια πηγή;—Ο. Λ., Η.Π.Α.

Πολλά ζητήματα σχετίζονται μ’ αυτή την υπόθεσι και σ’ αυτά περιλαμβάνονται η κυριότης των οργάνων που μεταμοσχεύονται καθώς και οι νεκροψίες. Πολύ συχνά η ανθρωπίνη συγκίνησις είναι ο μόνος παράγων που εξετάζεται, όταν άτομα λαμβάνουν αποφάσεις σ’ αυτά τα ζητήματα. Θα ήταν, ωστόσο, καλό να εξετάζουν οι Χριστιανοί τις Γραφικές αρχές οι οποίες εφαρμόζονται, και κατόπιν να λαμβάνουν αποφάσεις σε αρμονία μ’ αυτές τις αρχές έτσι ώστε να ευαρεστούν τον Ιεχωβά.—Πράξ. 24:16.

Εν πρώτοις, θα ήταν καλό να έχωμε υπ’ όψιν ότι εγχειρίσεις μεταμοσχεύσεως οργάνων, όπως γίνονται τώρα με την προσπάθεια της επισκευής του σώματος ή της επεκτάσεως του ορίου ζωής, δεν αποτελούσαν συνήθεια πριν από χιλιάδες χρόνια, ώστε δεν μπορούμε ν’ αναμένωμε να βρούμε στη Γραφή νομοθεσία για την μεταμόσχευσι ανθρωπίνων οργάνων. Εν τούτοις, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν έχομε ενδείξεις για την άποψι του Θεού σ’ αυτά τα ζητήματα.

Όταν ο Ιεχωβά επέτρεψε για πρώτη φορά στους ανθρώπους να φάγουν κρέας ζώων, εξήγησε τα ζητήματα στον Νώε με τον εξής τρόπο: «Ο φόβος σας, και ο τρόμος σας, θέλει είσθαι επί πάντα τα ζώα της γης, και επί πάντα τα πτηνά του ουρανού, επί παν ό,τι έρπει επί της γης, και επί πάντας τους ιχθύας της θαλάσσης· εις τας χείρας σας εδόθησαν παν κινούμενον [ζώον, ΜΝΚ.], το οποίον ζη, θέλει είσθαι εις σας προς τροφήν· ως τον χλωρόν χόρτον έδωκα τα πάντα εις εσάς· κρέας όμως με την ψυχήν αυτού, με το αίμα αυτού, δεν θέλετε φάγει.» (Γεν. 9:2-4) Αυτή η παραχώρησις είχε γίνει στον Νώε, από τον οποίον κατάγεται κάθε άνθρωπος που ζη σήμερα. Επομένως, ισχύει για όλους μας.

Επετράπη από τον Θεό στους ανθρώπους να φάγουν κρέας ζώων και να συντηρούν την ανθρωπίνη ζωή των με το ν’ αφαιρούν τη ζωή ζώων, μολονότι δεν τους επετρέπετο να φάγουν αίμα. Περιελάμβανε μήπως αυτό και τη βρώσι ανθρωπίνης σαρκός, την συντήρησι της ζωής ενός μέσω του σώματος ή μέρους του σώματος ενός άλλου ανθρώπου, ζώντος ή νεκρού; Όχι! Αυτό θα ήταν καννιβαλισμός, μια αποκρουστική πράξις για κάθε πολιτισμένο άνθρωπο. Ο Ιεχωβά έκαμε, σαφώς διάκρισι μεταξύ της ζωής των ζώων και της ζωής των ανθρώπων, διότι το ανθρώπινο γένος επλάσθη κατ’ εικόνα Θεού, με τις ιδιότητές του. (Γεν. 1:27) Αυτή η διάκρισις είναι καταφανής στα επόμενα λόγια Του. Ο Θεός προέβη στο να δείξη ότι η ζωή του ανθρώπου είναι ιερή και δεν πρέπει ν’ αφαιρήται κατά βούλησιν, όπως μπορεί να συμβή με τα ζώα που θα χρησιμοποιηθούν για τροφή. Το να δείξη ένας έλλειψι σεβασμού για την ιερότητα της ανθρωπίνης ζωής θα τον εξέθετε στην αφαίρεσι και της δικής του ζωής.—Γεν. 9:5, 6.

Όταν υπάρχη ένα άρρωστο ή ελαττωματικό όργανο, ο συνήθης τρόπος με τον οποίο αποκαθίσταται η υγεία είναι να εισαχθούν στον οργανισμό θρεπτικά στοιχεία. Τα σώμα χρησιμοποιεί την τροφή που λαμβάνει για να επισκευάση ή να θεραπεύση το όργανο, αντικαθιστώντας βαθμιαίως τα κύτταρα. Όταν οι επιστήμονες φθάσουν στο συμπέρασμα ότι αυτή η φυσιολογική λειτουργία δεν φέρει πια αποτέλεσμα και συνιστούν την αφαίρεσι του οργάνου και την αντικατάστασί του απ’ ευθείας μ’ ένα όργανο ενός άλλου ανθρώπου, αυτό αποτελεί απλώς μια εύκολη λύσι. Εκείνοι, οι οποίοι δέχονται τέτοιες εγχειρίσεις ζουν έτσι με την σάρκα ενός άλλου ανθρώπου. Αυτό είναι καννιβαλιστικό. Εν τούτοις, με το να επιτρέψη ο Ιεχωβά Θεός να τρώγη ο άνθρωπος κρέας ζώων δεν παρεχώρησε στους ανθρώπους την άδεια να προσπαθούν να διαιωνίσουν την ζωήν των εισάγοντας μέσα στα σώματά των με καννιβαλιστικό τρόπο ανθρώπινη σάρκα, είτε μέσω μασήσεως ή υπό μορφήν ολοκλήρων οργάνων ή τμημάτων σώματος που λαμβάνονται από άλλους.

Είναι, ενδιαφέρον να σημειωθή ότι στη συζήτησι περί καννιβαλισμού η Εγκυκλοπαιδεία Θρησκείας και Ηθικής, εκδόσεως Τζαίημς Χάστινγκς, Τόμος 3, σελίς 199, έχει ένα τμήμα που τιτλοφορείται «Ιατρικός Καννιβαλισμός.» Εκεί τονίζει ότι αυτό σχετίζεται με την ιδέα αποκτήσεως δυνάμεως ή κάποιου ιατρικού πλεονεκτήματος από τη σάρκα ενός άλλου ανθρώπου, και προσθέτει: «Το πιο αξιοσημείωτο παράδειγμα αυτής της τακτικής συμβαίνει, στην Κίνα. Μεταξύ των πτωχών δεν είναι ασύνηθες ένα μέλος της οικογενείας να κόψη ένα τεμάχιο σαρκός από τον βραχίονα ή την κνήμη, να το μαγειρεύση και κατόπιν να το δώση σ’ ένα άρρωστο συγγενή. . . . Ολόκληρη η δεισιδαιμονία στην Κίνα σχετίζεται ασφαλώς με την ιδέα ότι η βρώσις του ανθρωπίνου σώματος δυναμώνει εκείνον που το τρώγει. . . . Μεταξύ των αγρίων συναντάται η συνήθεια να δίνουν σ’ ένα ασθενή άνθρωπο να πιή λίγο αίμα το οποίο αντλούν από τις φλέβες ενός συγγενούς.» Μερικοί είναι πιθανόν να ισχυρισθούν ότι οι ιατρικές μέθοδοι που περιλαμβάνουν τις σύγχρονες εγχειρίσεις μεταμοσχεύσεως οργάνων είναι πιο επιστημονικές από εκείνες τις πρωτόγονες θεραπείες. Εν τούτοις, είναι καταφανές ότι άνθρωποι που ασκούν την ιατρική δεν εδίστασαν να εφαρμόσουν θεραπείες οι οποίες ισοδυναμούν με καννιβαλισμό αν αυτό θεωρήται δικαιολογημένο.

Η σύγχρονη επιστήμη έχει αναπτύξει πολλούς διαφόρους τύπους εγχειρίσεως που περιλαμβάνουν μέλη του ανθρωπίνου σώματος, μερικές κοινές και συνήθως επιτυχείς και άλλες πειραματικές και συχνά ανεπιτυχείς. Δεν εναπόκειται σε μας ν’ αποφασίσωμε αν αυτές οι εγχειρίσεις ενδείκνυνται ή προσφέρουν εγγύησι από επιστημονικής ή ιατρικής απόψεως. Θα ήταν καλό, ωστόσο, οι Χριστιανοί που αντιμετωπίζουν μια τέτοια απόφασι να εξετάσουν αυτή την υπόδειξι από την άποψι του Θεού που παρουσιάζεται στις Γραφές.—Εφεσ. 5:10.

Στην εποχή μας οι ερευνηταί επιστήμονες αρχίζουν να χρησιμοποιούν τεχνητά ή ζωικά μέλη εκεί όπου προηγουμένως ανθρώπινα μέλη εθεωρούντο αναγκαία, όπως στην περίπτωσι των μεταμοσχεύσεων του κερατοειδούς χιτώνος σε μάτια. (Βλέπε, παραδείγματος χάριν, περιοδικόν Σάιενς Νιους, 21ης Μαΐου 1966, σελίς 396, και περιοδικόν Τάιμ 28ης Απριλίου 1967, σελίδες 68 και 70) Δεν γνωρίζομε αν πρόκειται να γίνη ευρύτερη χρήσις τέτοιων εγχειρίσεων. Ούτε μπορούμε ν’ αποφασίσωμε αν ένας Χριστιανός μπορή να δεχθή τη μεταμόσχευσι κάποιου μέλους ζώου· αυτό αποτελεί προσωπική απόφασι. (Γαλ. 6:5) Εν τούτοις, μπορούμε να είμεθα βέβαιοι ότι στο μέλλον θα έλθη καιρός που όλες οι χειρουργικές εγχειρίσεις ανθρώπων θα είναι άχρηστες. (Αποκάλ. 21:4) Οι Χριστιανοί έχουν ισχυρή απόδειξι ότι η νέα τάξις είναι πλησίον επί θύραις, οπότε ο Ιεχωβά ο Μέγας Ιατρός, μέσω του Ιησού, θα θεραπεύση με τρόπο που υπερβαίνει τους περιορισμούς της ιατρικής επιστήμης της εποχής μας.—Μάρκ. 8:22-25· Ιωάν. 11:43, 44· Πράξ. 3:6, 7· Ματθ. 12:15.

Τι πρέπει να γίνη, όμως, όταν ζητούν από ένα Χριστιανό να δώση ένα όργανο για να χρησιμοποιηθή από ένα άλλο άτομο ή να επιτρέψη να χρησιμοποιηθή έτσι το μέλος του σώματος ενός προσφιλούς του προσώπου που πέθανε; Θα μπορούσαμε να ερωτήσωμε, Αν ένας Χριστιανός απεφάσισε προσωπικώς ότι δεν θα διατηρούσε την δική του ζωή με τη σάρκα ενός άλλου ατελούς ανθρώπου, θα μπορούσε ευσυνειδήτως να επιτρέψη να χρησιμοποιηθή μέρος της σαρκός του μ’ αυτό τον τρόπο για τη συντήρησι κάποιου άλλου;

Ακόμη και από ιατρικής απόψεως υπάρχει κάποια αμφιβολία όσον αφορά τη σοφία και την ηθικότητα μερικών μεταμοσχεύσεων. Ένας ιατρός το συνεζήτησε αυτό δημοσία στο περιοδικό Άνναλς οφ Ιντέρναλ Μέντισιν, και ανέφερε τ’ αποτελέσματα 244 εγχειρίσεων μεταμοσχεύσεως νεφρών. Στο μεγαλύτερο μέρος των περιπτώσεων το άτομο που εδέχθη τη μεταμόσχευσι δεν έζησε περισσότερο από ένα χρόνο ύστερ’ από την εγχείρισι. Κατόπιν, ο ιατρός, σχολιάζοντας τους κινδύνους του εθελοντού ο οποίος δωρίζει έναν από τους νεφρούς του, ερωτά: «Είναι ορθό να επιβληθή σ’ ένα υγιές άτομο . . . η δυνατότης . . . συντομεύσεως της ζωής του κατά 25 ή 30 χρόνια για να παραταθή η ζωή ενός άλλου κατά 25 ή 30 μήνες ή λιγώτερο;» Αναφέροντας αυτό, το περιοδικό Νιουσγουήκ, της 2 Μαρτίου 1964, σελίς 74, προσέθεσε ότι αυτός ο ιατρός «δεν προσφέρει τελική απάντησι, αλλά συνιστά να τίθεται συχνότερα αυτή η ερώτησις.»

Όταν πρόκειται να ληφθή απόφασις τι θα κάμη ένας το σώμα του ή το σώμα ενός νεκρού προσφιλούς του προσώπου, για το οποίο ένας Χριστιανός είναι υπεύθυνος, τότε δεν θα έπρεπε να παραβλέψη τα λόγια του Παύλου στο εδάφιο Ρωμαίους 12:1: «Σας παρακαλώ . . . αδελφοί, δια των οικτιρμών του Θεού, να παραστήσητε τα σώματα σας θυσίαν ζώσαν, αγίαν, ευάρεστον εις τον Θεόν, ήτις είναι η λογική σας λατρεία.» Οι βαπτισμένοι Χριστιανοί έχουν αφιερώσει τη ζωή των, στο να κάμουν το θέλημα του Δημιουργού των Ιεχωβά. Εξαιτίας τούτου, μπορεί ένα τέτοιο άτομο να δωρίση το σώμα του ή μέρος αυτού για χωρίς περιορισμό χρήσι από ιατρούς ή άλλους; Έχει ο άνθρωπος ένα θεόδοτο δικαίωμα ν’ αφιερώση τα όργανα του σώματός του για επιστημονικούς πειραματισμούς; Είναι κατάλληλο να επιτρέψη να γίνη αυτό στο σώμα ενός προσφιλούς του προσώπου; Αυτά είναι ερωτήματα που αξίζουν σοβαρή εξέτασι..

Δεν πρέπει να παραβλεφθή και η χρήσις που θα γίνη του νεκρού σώματος. Ένας Χριστιανός, ο οποίος, ενόσω ζούσε, ηρνείτο να δώση το αίμα του για να χρησιμοποιηθή σε μετάγγισι για κάποιο άλλο άτομο, θα επέτρεπε να παραδοθή το σώμα του σ’ ένα όμιλο ή σ’ ένα άτομο και πιθανόν να του αφαιρεθή τότε το αίμα και να χρησιμοποιηθή για μετάγγισι, όπως έχει συμβή με μερικά πτώματα; (Βλέπε παραδείγματος χάριν, περιοδικόν Ξύπνα! 8 Ιουνίου 1963, σελίς 8) Ένα άτομο πιθανόν να σκεφθή ότι θα μπορούσε να ζητήση να μη χρησιμοποιηθή το σώμα του μ’ αυτό τον τρόπο· αλλά αν πολλά άτομα που έχουν εξουσία αρνούνται να συμμορφωθούν στις επιθυμίες ενός Χριστιανού όσον αφορά το αίμα ενόσω το άτομο ζη, πώς μπορεί κανείς να πιστεύη ότι θα δείξουν περισσότερο σεβασμό για τις επιθυμίες του ύστερ’ από τον θάνατό του; Μήπως θα χρησιμοποιούσαν τα όργανά του σε καννιβαλιστικά ιατρικά πειράματα;

Τα σώματά μας είναι δημιουργία του Ιεχωβά Θεού. (Ψαλμ. 100:3· 95:6· Ιώβ 10:8) Οι Χριστιανοί μπορούν προφανώς να επιτρέψουν να υποστούν μια αναγκαία εγχείρισι, όπως για να τους αφαιρεθή ένα άρρωστο μέλος, αλλά δεν καθιστούν χωρίς λόγο ανάπηρα τα σώματά των που εδημιούργησε ο Ιεχωβά. Θ’ αποτελούσε απόδειξι σεβασμού κι εκτιμήσεως για το δημιούργημα του Θεού το να επιτραπή ν’ ακρωτηριασθή ένα σώμα μετά θάνατον; Φυσικά, σε μερικές περιπτώσεις είναι δυνατόν να υπάρξουν νόμιμες απαιτήσεις με τις οποίες οι Χριστιανοί πρέπει να συμμορφωθούν, όπως όταν ο νόμος απαιτή μια μεταθανάτιο εξέτασι για να καθορισθή η αιτία του θανάτου. (Ρωμ. 13:1, 7· Μάρκ. 12:17) Σ’ αυτές τις περιπτώσεις ο πιο στενός συγγενής μπορεί συνήθως να παρακαλέση να μη αφαιρεθούν τα όργανα για να μεταμοσχευθούν ή για να χρησιμοποιηθούν και πάλι. Μ’ αυτόν τον τρόπο, μολονότι μπορεί ν’ απαιτηθή μια νεκροψία, ο Χριστιανός μπορεί να προλάβη την κακή χρήσι του σώματος ενός προσφιλούς του. Όταν, όμως, δεν ισχύουν τέτοιοι νόμοι, ο Χριστιανός μπορεί ν’ αποφασίση μ’ ένα τρόπο που ν’ αποφύγη ένα μη αναγκαίον ακρωτηριασμό και κάθε δυνατή κακή χρήσι του σώματος. Έτσι θα μπορή να έχη καθαρή συνείδησι ενώπιον του Θεού.—1 Πέτρ. 3:16.

Θα πρέπει να έχει αποδειχθή από αυτή τη συζήτησι ότι οι Χριστιανοί, οι οποίοι έχουν φωτισθή από τον Λόγο του Θεού, δεν έχουν ανάγκη να λάβουν αυτές τις αποφάσεις απλώς με βάσι τις προσωπικές των ιδιοτροπίες ή συγκινήσεις. Μπορούν να εξετάσουν τις θείες αρχές που αναγράφονται στις Γραφές και να τις χρησιμοποιήσουν για να λάβουν προσωπικές αποφάσεις καθώς αποβλέπουν στον Θεό για κατεύθυνσι, εμπιστευόμενοι σ’ αυτόν και θέτοντας την εμπιστοσύνη των στο μέλλον που αυτός επιφυλάσσει για εκείνους που τον αγαπούν.—Παροιμ. 3:5, 6· Ψαλμ. 119:105.