Η Ψυχή Σας, το Πνεύμα Σας και το Υπερπέραν

ΙΣΩΣ να έχετε δοκιμάσει το θλιβερό αίσθημα που έρχεται με την απώλεια ενός προσφιλούς δια του θανάτου. Σε τέτοιες περιπτώσεις πολλοί άνθρωποι όχι μόνο λυπούνται, αλλά και είναι σε πολύ απελπιστική κατάστασι. Πολύ φυσικό είναι να διερωτάται κανείς: Τι γίνεται ο άνθρωπος όταν πεθαίνη; Έχει ακόμη συνειδητότητα κάπου; Υπάρχει πραγματική ελπίδα ότι οι νεκροί θα ξαναζήσουν; Η Αγία Γραφή περιέχει μια παρηγορητική απάντησι σ’ αυτά τα ερωτήματα.

Για να το πούμε απλά, ο θάνατος είναι το αντίθετο της ζωής. Ο Θεός, καταδικάζοντας τον πρώτον άνθρωπο Αδάμ για την εσκεμμένη παρακοή του, είπε: «Εωσού επιστρέψης εις την γην, εκ της οποίας ελήφθης· επειδή γη είσαι, και εις γην θέλεις επιστρέψει.» (Γεν. 3:19) Σκεφθήτε τώρα: Πού ήταν ο Αδάμ προτού τον πλάση ο Θεός από το χώμα και του δώση ζωή; Απλώς, δεν υπήρχε. Όταν πέθανε ο Αδάμ, επέστρεψε στην ίδια κατάστασι ελλείψεως ζωής και συνειδητότητος. Δεν πήγε ούτε σ’ ένα φλογερό άδη, ούτε σε ουράνια μακαριότητα, αλλά πέθανε​—όπως είχε πει ο Θεός.​—Γεν. 2:17.

Η Βίβλος διδάσκει ότι οι νεκροί δεν έχουν συνειδητότητα ούτε ζωή μέσα στους τάφους. Σημειώστε τι λέγει ο Εκκλησιαστής 9:5, 10 για την κατάστασι των νεκρών: «Διότι οι ζώντες γνωρίζουσιν ότι θέλουσιν αποθάνει· αλλ’ οι νεκροί δεν γνωρίζουσιν ουδέν, ουδέ έχουσι πλέον απόλαυσιν· επειδή το μνημόσυνον αυτών ελησμονήθη. Πάντα όσα εύρη η χειρ σου να κάμη, κάμε κατά την δύναμίν σου· διότι δεν είναι πράξις, ούτε λογισμός, ούτε γνώσις, ούτε σοφία, εν τω άδη [τω τάφω, ΚΕΜ] όπου υπάγεις.»

Αυτό σημαίνει, ότι οι νεκροί δεν μπορούν να κάμουν τίποτε και ούτε μπορούν να αισθανθούν τίποτε. Οι σκέψεις των έπαυσαν, όπως λέγει η Γραφή: «Μη πεποίθατε επ’ άρχοντας, επί υιόν ανθρώπου, εκ του οποίου δεν είναι σωτηρία. Το πνεύμα [η πνοή, ΚΕΜ ] αυτού εξέρχεται· αυτός επιστρέφει εις την γην αυτού· εν εκείνη τη ημέρα οι διαλογισμοί αυτού αφανίζονται.»​—Ψαλμ. 146:3, 4.

ΕΧΕΙ Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΨΥΧΗ ΑΘΑΝΑΤΗ;

Και τι θα λεχθή για την ψυχή; Δεν αποτελεί αυτή ένα μέρος του ανθρώπου, που αποχωρίζεται από το σώμα του στον θάνατο κι εξακολουθεί να ζη; Για ν’ απαντήσωμε κατάλληλα σ’ αυτό πρέπει να καθορίσωμε τι είναι ψυχή.

Μπορεί να εκπλαγήτε αν μάθετε ότι τα ζώα όπως και οι άνθρωποι καλούνται «ψυχές» στις θεόπνευστες Γραφές. Παραδείγματος χάριν, το εδάφιο Αριθμοί 31:28 (ΜΝΚ) ομιλεί για «μίαν ψυχήν [Εβραϊστί νέφες] εκ πεντακοσίων, από ανθρώπων, και από βοών, και από όνων, και προβάτων.» Σημειώστε εδώ ότι τόσο οι άνθρωποι όσο και τα ζώα κατατάσσονται ως ψυχές. Αν έχετε μια Γραφή με περιθωριακές παρατηρήσεις είτε κατά μήκος είτε κάτω από τις στήλες των Γραφικών εδαφίων, μπορείτε να παρατηρήσετε στα εδάφια Γένεσις 1:20, 30 ότι ψάρια, πουλιά και άλλα ζώα κατατάσσονται στην τάξι της ‘ζώσης ψυχής’​—διότι η περιθωριακή σημείωσις αναφέρει «ψυχή» αντί «ζωή» σ’ αυτά τα εδάφια.—Βλέπε, επίσης, Αποκάλυψις 16:3, όπου εμφαίνεται η λέξις ψυχή.

Τι, λοιπόν, είναι, η ψυχή; Ας ιδούμε τι λέγει γι’ αυτή ο γραπτός λόγος τον Δημιουργού. Στη Γένεσι 2:7 (ΜΝΚ) αναγινώσκομε: «Και έπλασεν Ιεχωβά ο Θεός τον άνθρωπον από χώματος εκ της γης· και ενεφύσησεν εις τους μυκτήρας αυτού πνοήν ζωής, και έγεινεν ο άνθρωπος εις ψυχήν ζώσαν.»

Σημειώστε, παρακαλούμε, ότι αφού ο Θεός έκαμε τον άνθρωπο ν’ αναπνέη ‘ο άνθρωπος έγινε ψυχή ζώσα.’ Επομένως, ο άνθρωπος ήταν ψυχή, ακριβώς όπως ένας άνθρωπος που γίνεται γιατρός είναι γιατρός. (1 Κορ. 15:45) Αφού η ανθρώπινη ψυχή είναι ο ίδιος ο άνθρωπος, τότε δεν μπορεί να είναι κάποιο σκιώδες πράγμα που κατοικεί απλώς στο σώμα ή που μπορεί να υπάρχη χωριστά από το πρόσωπο.

Σύμφωνα μ’ αυτό το γεγονός, η Γραφή διασαφηνίζει ότι η ανθρώπινη ψυχή κατέχει φυσικές ιδιότητες. Παραδείγματος χάριν, η Γραφή ομιλεί για την ψυχή που επιθυμεί να λάβη φυσική τροφή, λέγοντας: «Επιθυμεί η ψυχή σου να φάγη κρέας.» (Δευτ. 12:20· βλέπε επίσης Λευιτικόν 17:12.) Λέγει, επίσης, ότι οι ψυχές έχουν αίμα που διέρχεται δια των φλεβών των, διότι ομιλεί για αίματα ψυχών πτωχών αθώων.» (Ιερεμ. 2:34) Ναι, η ψυχή σας είναι πραγματικά σεις με όλες τις φυσικές και διανοητικές σας ιδιότητες.​—Παροιμ. 2:10.

Τι θα λεχθή, λοιπόν, για τα εδάφια που χρησιμοποιούν εκφράσεις όπως, λόγου χάριν, «η ψυχή μου,» ή εκείνα που ομιλούν για την ψυχή ενός προσώπου, ως να είναι αυτή μέσα του; Αυτά τα εδάφια, φυσικά, πρέπει να εναρμονίζωνται με τις Γραφικές περικοπές που εξετάσθηκαν ήδη, διότι δεν μπορεί να υπάρξη αντίφασις στον λόγο του Θεού. Γίνεται φανερό, λοιπόν, ότι η λέξις «ψυχή» μπορεί να χρησιμοποιήται με διάφορες έννοιες. Κατά καιρούς αναφέρεται στον ίδιο τον εαυτό ενός ανθρώπου ως ψυχή. Ακριβώς, λοιπόν, όπως λέγει κανείς «εγώ ο ίδιος,» μπορεί επίσης να πη «η ψυχή μου,» εννοώντας βασικά το ίδιο. Έτσι, ο ψαλμωδός έγραψε: «Η ψυχή μου τήκεται υπό θλίψεως.»​—Ψαλμ. 119:28.

Η λέξις «ψυχή» μπορεί, επίσης, να σημαίνη τη ζωή που απολαμβάνει ένας σαν μια ζώσα ύπαρξις ή άτομον. Τώρα, μπορούμε να πούμε ότι κάποιος είναι ζωντανός, εννοώντας ότι είναι ένα ζων πρόσωπο. Ή μπορούμε να πούμε ότι αυτός έχει ζωή, εννοώντας ότι έχει ζωή ως άτομο. Με την ίδια έννοια, ο άνθρωπος, σύμφωνα με τη Γραφή, είναι ψυχή· αλλά, ενόσω είναι ζωντανός, μπορεί να λεχθή ότι «έχει ψυχή.»

Έτσι, ακριβώς όπως λέγομε για έναν ότι έχασε τη ζωή του, μπορούμε να πούμε ότι έχασε την ψυχή του. Ο Ιησούς είπε: «Επειδή τι ωφελείται άνθρωπος, εάν τον κόσμον όλον κερδήση, την δε ψυχήν αυτού ζημιωθή;» (Ματθ. 16:26) Όταν η Ραχήλ υπέφερε αγωνία για να γεννήση τον Βενιαμίν, η ψυχή της (ή η ζωή ως ψυχή) βγήκε απ’ αυτήν και πέθανε. (Γέν. 35:16-19) Έπαυσε να είναι ένα ζωντανό άτομο κι έγινε ένα πτώμα. Κι όταν ο προφήτης Ηλίας έκαμε ένα θαύμα σχετικά μ’ ένα νεκρό παιδάριο, η ψυχή του παιδαρίου (ή η ζωή ως ψυχή) επανήλθε σ’ αυτό και «ανέζησε.» Δεν ήταν πια ένα πτώμα αλλά ήταν πάλι μια ζώσα ψυχή.​—1 Βασ. 17:17-23.

Αφού η ψυχή είναι το ίδιο το άτομο, τι συμβαίνει σε μια ψυχή στον θάνατο; Η Αγία Γραφή είναι πολύ σαφής στη δήλωσί της ότι η ψυχή υπόκειται σε θάνατο, λέγοντας: «Η ψυχή η αμαρτήσασα, αυτή θέλει αποθάνει.» (Ιεζ. 18:4, 20) Ο απόστολος Πέτρος παρέθεσε από τα συγγράμματα του Μωυσέως σχετικά με τον Μέλλοντα Προφήτην Ιησού, λέγοντας: «Και πάσα ψυχή, ήτις δεν ακούση του προφήτου εκείνου, θέλει εξολοθρευθή εκ του λαού.»​—Πράξ. 3:23.

Η Αγία Γραφή, συνεπής προς τη βασική αυτή αλήθεια, ούτε μια φορά δεν λέγει σε κανένα εδάφιο της ότι οι ψυχές των ανθρώπων ή των ζώων είναι αθάνατες, ότι δεν πεθαίνουν, ότι δεν μπορούν να καταστραφούν ή ότι δεν μπορούν ν’ απολεσθούν. Υπάρχουν, εν τούτοις, δεκάδες Γραφικών εδαφίων που τονίζουν ότι η ψυχή μπορεί να πεθάνη ή να φονευθή. (Λευιτ. 23:30· Ιάκ. 5:20) Ακόμη και για τον Ιησού Χριστό η Γραφή λέγει: «Παρέδωκε την ψυχήν αυτού εις θάνατον.» (Ησ. 53:12) Βλέπομε, λοιπόν, ότι η ανθρώπινη ψυχή είναι το ίδιο το άτομον κι όταν το άτομο πεθαίνη, η ανθρώπινη ψυχή είναι εκείνη που πεθαίνει.

Μέγα μέρος της παρανοήσεως περί του θανάτου οφείλεται στη σύγχυσι που προκαλείται στις διάνοιες πολλών ανθρώπων ως προς τη σημασία των λέξεων «ψυχή» και «πνεύμα.» Η Αγία Γραφή τονίζει ότι δεν έχουν την ίδια σημασία, όπως θα ιδούμε.

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΠΝΕΥΜΑ ΣΤΑ ΖΩΝΤΑ ΠΛΑΣΜΑΤΑ;

Από τα εδάφια Ιώβ 34:14, 15 μαθαίνομε ότι υπάρχουν δύο πράγματα που πρέπει να έχη ο άνθρωπος (ή οποιοδήποτε άλλο ενσυνείδητο επίγειο πλάσμα) για να είναι και να παραμένη ζωντανό: πνεύμα και πνοήν. Στα ανωτέρω εδάφια αναγινώσκομε: «Εάν βάλη [ο Θεός] την καρδίαν αυτού επί τον άνθρωπον, εάν το πνεύμα αυτού [Εβραϊστί, ρούαχ] και την πνοήν [Εβραϊστί, νεσαμάχ] συνάξη εις εαυτόν πάσα σαρξ θέλει εκπνεύσει ομού, και ο άνθρωπος θέλει επιστρέψει εις το χώμα.» Επίσης, η Γραφή ομιλεί για τον Ιεχωβά Θεό ότι αυτός είναι «Ο στερεώσας την γην, και τα γεννώμενα εξ αυτής· ο διδούς πνοήν εις τον λαόν τον επ’ αυτής, και πνεύμα εις τους περιπατούντας επ’ αυτής.»​—Ησ. 42:5.

Γνωρίζομε ότι ο πρώτος άνθρωπος επλάσθη από τον Θεό από «χώματος εκ της γης,» δηλαδή, από στοιχεία παρμένα από το έδαφος. Στον καιρό της δημιουργίας του Αδάμ, ο Θεός έκαμε τα δισεκατομμύρια των κυττάρων του σώματος του να ζουν, να έχουν μέσα τους τη δύναμι της ζωής. Η ενεργός αυτή δύναμις της ζωής είναι εκείνη που νοείται εδώ με τη λέξι «πνεύμα» (ρούαχ). Αλλά για να συνεχίζεται η δύναμις της ζωής στο καθένα από τα δισεκατομμύρια κύτταρα του Αδάμ, εχρειάζετο οξυγόνον, και αυτό παρείχετο μέσω της αναπνοής. Γι’ αυτό, ο Θεός κατόπιν «ενεφύσησεν εις τους μυκτήρας αυτού πνοήν [νεσαμάχ] ζωής.» Τότε οι πνεύμονες του Αδάμ άρχισαν να λειτουργούν κι έτσι να διατηρούν με την αναπνοή τη δύναμι της ζωής μέσα στα κύτταρα του σώματος του.​—Γεν. 2:7.

Αυτό ωμοίαζε με την περίπτωσι ωρισμένων νεογεννήτων βρεφών. Μολονότι υπάρχει ζωή στο βρέφος όταν γεννάται, το βρέφος μερικές φορές δεν αρχίζει ν’ αναπνέη αμέσως μετά τη γέννησί του. Ο γιατρός κρίνει αναγκαίο να χτυπήση το παιδί στη ράχη για να το κάμη ν’ αρχίση ν’ αναπνέη, διότι χωρίς αναπνοή το παιδί γρήγορα θα πεθάνη. Έτσι και η ζωή στα σωματικά κύτταρα του Αδάμ έπρεπε να διατηρηθή με τη λειτουργία της αναπνοής για να συνεχισθή στον Αδάμ η δράσις ενός ζώντος ατόμου.

Ενώ η ανθρώπινη ψυχή είναι το ίδιο το ζωντανό άτομο, το πνεύμα είναι απλώς η δύναμις ζωής που κάνει το άτομο να διατηρήται ζωντανό. Το πνεύμα δεν έχει προσωπικότητα, ούτε μπορεί να κάμη τα όσα μπορεί ένα άτομο να κάμη. Δεν μπορεί να σκέπτεται, να ομιλή, ν’ ακούη, να βλέπη, να αισθάνεται. Απ’ αυτή την άποψι, μπορεί να παρομοιωθή με το ηλεκτρικό ρεύμα της συστοιχίας (μπαταρίας) ενός αυτοκινήτου. Αυτό το ρεύμα μπορεί ν’ αναφλέξη την καύσιμη ύλη και να κάμη τη μηχανή να παραγάγη δύναμι, να κάμη τα φώτα να λάμψουν, τη σειρήνα να ηχήση, ή να κάμη το ραδιόφωνο του αυτοκινήτου να παραγάγη φωνές και μουσική. Αλλά, χωρίς τη μηχανή, χωρίς τα φώτα, χωρίς τη σειρήνα ή το ραδιόφωνο, θα μπορούσε αυτό το ρεύμα της μπαταρίας να κάμη μόνο του οτιδήποτε απ’ αυτά; Όχι, διότι αυτό είναι απλώς η δύναμις που κάνει τα μηχανικά εφόδια να εκτελούν και να κάνουν τέτοια πράγματα.

Αυτό το πνεύμα ή η δύναμις της ζωής βρίσκεται σε όλα τα ζώντα πλάσματα και μεταδίδεται από τους γονείς στα τέκνα, στον καιρό της συλλήψεως. Έτσι, ο Θεός είχε πει στον Νώε ότι θα έκανε κατακλυσμό υδάτων για να ‘εξολοθρεύση’ «πάσαν σάρκα, έχουσαν εν εαυτή πνεύμα [ρούαχ] ζωής,» και ζώων και ανθρώπων.​—Γεν. 6:17· βλέπε επίσης, 7:15, 22.

Επειδή έχουν όλοι αυτή την ίδια δύναμι ζωής ή πνεύμα, ο άνθρωπος και τα ζώα πεθαίνουν με παρόμοιο τρόπο. Γι’ αυτόν τον λόγο, ο Εκκλησιαστής 3:19, 20 λέγει: «Το συνάντημα των υιών των ανθρώπων είναι, και το συνάντημα του κτήνους· και έν συνάντημα είναι εις αυτούς· καθώς αποθνήσκει τούτο, ούτως αποθνήσκει και εκείνος· και η αυτή πνοή [ρούαχ, πνεύμα] είναι εις πάντας . . . Τα πάντα καταντώσιν εις τον αυτόν τόπον τα πάντα έγειναν εκ του χώματος, και τα πάντα επιστρέφουσιν εις το χώμα.»

Επειδή ο Θεός είναι ο Δοτήρ της ζωής, ο Λόγος του λέγει ότι, όταν ένας άνθρωπος πεθαίνη, ‘επιστρέφει το χώμα εις την γην, καθώς ήτο, και το πνεύμα επιστρέφει εις τον Θεόν, όστις έδωκεν αυτό.’ (Εκκλησ. 12:7) Στον θάνατο η δύναμις ζωής τελικά εγκαταλείπει όλα τα κύτταρα του σώματος και το σώμα αρχίζει να φθείρεται. Κάθε ενσυνείδητη σκέψις και πράξις τελειώνει. (Ψαλμ. 104:29) Πώς, λοιπόν, το πνεύμα ‘επιστρέφει εις τον Θεόν, όστις έδωκεν αυτό’; Μήπως η δύναμις ζωής εγκαταλείπει κατά γράμμα τη γη και ταξιδεύει μέσω του διαστήματος στην παρουσία του Θεού; Όχι, αλλ’ επιστρέφει στον Θεό με την έννοιαν ότι τώρα η προοπτική της μελλοντικής ζωής του ανθρώπου απόκειται εξ ολοκλήρου στον Θεό. Μόνον ο Θεός μπορεί ν’ αποκαταστήση το πνεύμα, κάνοντας τον άνθρωπο να ξαναζήση.

Μερικοί άνθρωποι ζουν με φόβο των νεκρών και κάνουν προσφορές για τον κατευνασμό των νεκρών προγόνων των. Αλλά μπορούμε να βρούμε παρηγορία όταν γνωρίζωμε ότι, αφού οι νεκροί δεν έχουν συνείδησι, δεν είναι δυνατόν να βλάψουν τους ζώντας. Και μολονότι μπορεί ένας να είχε αγαπήσει πολύ ένα άτομο που πέθανε, ο Λόγος του Θεού τονίζει ότι δεν μπορεί κανείς να ωφελήση ένα νεκρό άνθρωπο με το να κάνη θρησκευτικές τελετουργίες και τελετές γι’ αυτόν, ίσως με μεγάλη δαπάνη για τους επιζώντας. (2 Σαμ. 12:21-23) Η γνώσις της αληθινής καταστάσεως των νεκρών μάς προστατεύει επίσης από τη συνήθεια να προσπαθούμε να μιλήσουμε με τους νεκρούς. Η Αγία Γραφή προειδοποιεί ότι εκείνοι που ισχυρίζονται ότι μιλούν με τους νεκρούς, πραγματικά επικοινωνούν με δαίμονας, με πονηρά πνεύματα που διατείνονται ψευδώς ότι είναι οι αποθανόντες.​—Δευτ. 18:10-12.

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΑΔΗΣ;

Πολλές θρησκευτικές οργανώσεις διδάσκουν ότι οι ασεβείς βασανίζονται αιωνίως σ’ ένα πύρινο άδη. Η Ρωμαιο-Καθολική Εκκλησία στην οικουμενική της σύνοδο πριν από λίγα χρόνια εβεβαίωσε και πάλι πίστι στην ύπαρξι του άδου ως τόπου αιωνίας τιμωρίας. Αλλά διδάσκεται αυτό μέσα στον Λόγο του Θεού; Μπορεί να ξέρετε σεις την έννοια που αποδίδει η ιδιαίτερη δική σας εκκλησιαστική οργάνωσις στη λέξι «άδης,» αλλ’ ερευνήσατε ποτέ να ιδήτε την έννοια που αποδίδεται σ’ αυτή τη λέξι μέσα στις Γραφές; Τι είναι «άδης» κατά την Αγία Γραφή;

Στις Εβραϊκές Γραφές της Βίβλου, η λέξις «άδης» μεταφράζεται από την Εβραϊκή λέξι σιεόλ. Αυτή η λέξις συναντάται 65 φορές εν όλω, αλλ’ αποδίδεται στις διάφορες μεταφράσεις άλλοτε ως «άδης,» άλλοτε ως «τάφος,» και άλλοτε ως «λάκκος.» Στις Χριστιανικές Ελληνικές Γραφές η λέξις «άδης» παραμένει ως έχει.

Είναι ο άδης ένας πύρινος τόπος; Μήπως οι λέξεις σιεόλ και άδης αναφέρονται σε κάποιον τόπο όπου οι ασεβείς υποφέρουν μετά θάνατον; Είναι σαφές ότι δεν έχουν αυτή την έννοια, διότι έχομε ήδη παρατηρήσει ότι οι νεκροί δεν έχουν συναίσθησι κι επομένως δεν είναι δυνατόν να υποφέρουν. Η Αγία Γραφή δεν αντιφάσκει στον εαυτό της ως προς την κατάστασι εκείνων που είναι στον άδη. Αυτό αποδεικνύεται από το γεγονός ότι η Γραφή λέγει ότι ο Ιησούς ήταν στον άδη. (Πράξ. 2:31) Όταν το είπε αυτό ο απόστολος Πέτρος την ημέρα της Πεντηκοστής, εννοούσε σαφώς ότι ο Ιησούς ήταν στον τάφο, όχι σε κάποιον τόπο πύρινων βασάνων. (1 Κορ. 15:3, 4) Λέγοντας τούτο ο απόστολος παρέθεσε το εδάφιο Ψαλμός 16:10. Εκεί χρησιμοποιήθηκε η Εβραϊκή λέξις σιεόλ, και στις Πράξεις 2:31 η λέξις αυτή μεταφράζεται με την Ελληνική λέξι άδης. Αυτό δείχνει ότι σιεόλ και άδης σημαίνουν το ίδιο πράγμα. Ο Βιβλικός «άδης» είναι πραγματικά ο τάφος του ανθρωπίνου γένους.

Ως περαιτέρω απόδειξις τούτου, παρατηρήστε τι συνέβη όταν το μέγα κήτος κατέπιε τον προφήτη Ιωνά. Η Αγία Γραφή λέγει: «Και προσηυχήθη Ιωνάς προς Κύριον τον Θεόν αυτού εκ της κοιλίας του κήτους. Και είπεν, Εβόησα εν τη θλίψει μου προς τον Κύριον, και εισήκουσέ μου· εκ κοιλίας άδου εβόησα, και ήκουσας της φωνής μου.» (Ιωνάς 2:1, 2) Πού ήταν ο Ιωνάς; Σε κάποιο φλογερό τόπο; Όχι. Ο Ιωνάς ήταν στην κοιλιά του κήτους, η οποία θα μπορούσε να γίνη το μνημείο ή ο τάφος του αν ο Θεός δεν τον είχε ελευθερώσει απ’ εκεί. Γι’ αυτό η Μετάφρασις Βασιλέως Ιακώβου στην περιθωριακή της παραπομπή αντικαθιστά σ’ αυτό το σημείο την λέξιν «άδης» με «τάφος.»

Επίσης εξετάστε την περίπτωσι του δικαίου Ιακώβ. Όταν εθλίβετο για τον γυιό του Ιωσήφ είπε: «Πενθών θέλω καταβή προς τον υιόν μου εις τον άδην [σιεόλ· τον τάφον ΚΕΜ].» (Γέν. 37:35, ΚΜΝ) Σκεφθήτε τώρα: Επίστευε ο Ιακώβ ότι ο καλός γυιός του Ιωσήφ ευρίσκετο σ’ ένα φλογερό θερμό τόπο, και ήθελε να μεταβή και αυτός ο ίδιος εκεί; Ήταν καταφανές ότι ο Ιακώβ εσκέφθη μάλλον ότι ο γυιός του ήταν νεκρός στον τάφο, και σ’ αυτή την θλιβερή κατάστασί του ήθελε κι αυτός να πεθάνη.

Ο δίκαιος δούλος του Θεού Ιώβ, ο οποίος υπέφερε πολλά, προσευχήθηκε στον Θεό: «Είθε να με έκρυπτες εν τω τάφω [σιεόλ], να με εσκέπαζες εωσού παρέλθη η οργή σου, να προσδιώριζες εις εμέ προθεσμίαν, και τότε να με ενθυμηθής!» (Ιώβ 14:13) Πόσο παράλογο θα ήταν να σκεφθή κανείς ότι ο Ιώβ επιθυμούσε προστασία στον άδη αν ο άδης είναι ένας πύρινος τόπος! Σαφώς, αυτός ο «άδης» είναι απλώς ο τάφος, ο δε Ιώβ επιθυμούσε να πάη εκεί για να τελειώσουν τα παθήματά του. Οι καλοί άνθρωποι καθώς και οι κακοί πηγαίνουν στον «άδη» της Γραφής, τον κοινό τάφο όλου του ανθρωπίνου γένους.

Ο ΠΛΟΥΣΙΟΣ ΚΑΙ Ο ΛΑΖΑΡΟΣ

Υπάρχει, όμως, μια περίπτωσις όπου απαντάται η λέξις «άδης,» που έκαμε μερικούς να πιστεύουν ότι ο άδης της Γραφής είναι ένας τόπος φυσικών βασάνων. Είναι η περίπτωσις στην οποίαν ο Ιησούς μίλησε περί του πλουσίου και του Λαζάρου, και είπε ότι ο πλούσιος πέθανε, και στον «άδη» υπέφερε βασανισμό. (Λουκ. 16:22-31) Γιατί η χρήσις της λέξεως «άδης» εδώ διαφέρει τόσο από τη χρήσι της σε άλλες περιπτώσεις; Διότι ο Ιησούς έλεγε μια παραβολή, και δεν μιλούσε για τον κατά γράμμα «άδη» ή τον τάφο.​—Ματθ. 13:34.

Σκεφθήτε: Είναι λογικό ή Γραφικό να πιστεύη κανείς ότι ένας άνθρωπος υποφέρει βασανισμό απλώς επειδή είναι πλούσιος φορεί καλά ρούχα κι έχει αφθονία τροφής; Είναι Γραφικό να πιστεύη κανείς ότι ένας ευλογείται με ουράνια ζωή, απλώς διότι είναι επαίτης; Σκεφθήτε και αυτό: Είναι ο άδης κατά γράμμα σε απόστασι ακούσματος φωνής από τον ουρανό για να διεξαχθή μια πραγματική συνομιλία; Επίσης, αν ο πλούσιος ήταν σε μια κατά γράμμα φλεγόμενη λίμνη, πώς θα μπορούσε ο Αβραάμ να στείλη τον Λάζαρο να καταδροσίση τη γλώσσα του με μια σταγόνα νερό μόνο στο άκρον του δακτύλου του; Τι, λοιπόν, παρουσίαζε ο Ιησούς;

Σ’ αυτή την παραβολή, ο πλούσιος παρίστανε την τάξι των θρησκευτικών ηγετών, οι οποίοι απέρριψαν και κατόπιν εθανάτωσαν τον Ιήσουν. Ο Λάζαρος εξεικόνιζε τον κοινό λαό που δέχθηκε τον Υιόν του Θεού. Η Αγία Γραφή δείχνει ότι ο θάνατος μπορεί να χρησιμοποιηθή ως ένα σύμβολο, που παριστάνει μια μεγάλη αλλαγή στη ζωή η στην πορεία ενεργείας ενός ανθρώπου. (Παράβαλε με Ρωμαίους 6:2, 11-13· 7:4-6.) Ένας θάνατος, ή μια αλλαγή από προγενέστερες συνθήκες, συνέβη όταν ο Ιησούς έτρεφε πνευματικά την τάξι του Λαζάρου και αυτή τελικά την Πεντηκοστή ήλθε έτσι υπό την εύνοια του μεγαλυτέρου Αβραάμ, του Ιεχωβά Θεού. Ταυτοχρόνως, οι ψευδείς θρησκευτικοί ηγέται «απέθαναν» ως προς το να έχουν την εύνοια του Θεού. Με το ν’ απορριφθούν, εβασανίζοντο όταν οι ακόλουθοι του Χριστού μετά την Πεντηκοστή εξέθεταν έντονα τα κακά τους έργα. (Πράξ. 7:51-57) Αυτή η παραβολή, λοιπόν, δεν διδάσκει ότι μερικοί νεκροί βασανίζονται σ’ ένα κατά γράμμα πύρινο άδη.

ΓΕΕΝΝΑ ΚΑΙ ΚΑΘΑΡΤΗΡΙΟΝ

Ίσως κάποιος να φέρη αντίρρησι και να πη ότι η Αγία Γραφή ομιλεί περί «πυρός άδου.» (Ματθ. 5:22) Είναι αλήθεια ότι μερικές μεταφράσεις χρησιμοποιούν αυτή την έκφρασι, αλλά σ’ αυτές τις περιπτώσεις η πρωτότυπη Ελληνική λέξις που χρησιμοποιείται ενταύθα αντί της λέξεως «άδης» είναι Γέεννα, και όχι άδης. Η λέξις «Γέεννα» απαντάται δώδεκα φορές στις Χριστιανικές Ελληνικές Γραφές, και αναφέρεται στην κοιλάδα του Εννώμ, έξω από τα τείχη της Ιερουσαλήμ. Όταν ο Ιησούς ήταν στη γη, αυτή η κοιλάς εχρησιμοποιείτο ως ένας πελώριος λάκκος απορριμάτων, όπου διετηρούντο πυρά και προσετίθετο θειάφι, για να καίωνται τ’ απορρίμματα. Το Βιβλικόν Λεξικόν του Σμιθ, Τόμος I, εξηγεί: «Είχε γίνει ένας κοινός λάκκος απορριμμάτων της πόλεως, όπου ερρίπτοντο τα πτώματα κακούργων, ως και ζώων, και οτιδήποτε άλλα ρυπαρά πράγματα.»

Όταν, λοιπόν, είπε ο Ιησούς ότι θα ερρίπτοντο άτομα στη Γέεννα λόγω των κακών των πράξεων, τι εννοούσε; Όχι ότι θα εβασανίζοντο για πάντα. Ο Ιησούς εχρησιμοποίησε εκείνη την κοιλάδα (τη Γέεννα) του πυρός και του θείου ως ένα κατάλληλο σύμβολο αιωνίας καταστροφής. Έτσι εννοούσαν τη σημασία της κοιλάδος αυτής οι ακροαταί του Ιησού στον πρώτον αιώνα. Η «λίμνη του πυρός» που μνημονεύεται στην Αποκάλυψι έχει όμοια σημασία, όχι ότι σημαίνει συνειδητό βασανισμό, αλλά τον «δεύτερο θάνατο,» αιώνιο θάνατο ή καταστροφή. Είναι φανερό ότι αυτή η «λίμνη» είναι ένα σύμβολο, διότι και ο θάνατος και ο άδης επίσης ρίπτονται σ’ αυτήν. Τέτοια πράγματα δεν μπορούν να καούν κατά γράμμα, αλλά μπορούν ν’ απομακρυνθούν, ή να καταστραφούν.​—Αποκάλ. 20:14· 21:8.

Τι, λοιπόν, θα λεχθή για το καθαρτήριο; Λέγουν ότι αυτό είναι ένας τόπος όπου οι ανθρώπινες ψυχές βρίσκονται σε συναίσθησι και περνούν από ένα πύρινο καθαρισμό μετά τον θάνατο. Αφού η Αγία Γραφή τονίζει καθαρά ότι οι νεκροί δεν έχουν συναίσθησι, πώς θα μπορούσε ο Θεός να βασανίση οποιονδήποτε σ’ αυτόν τον τόπο; (Ψαλμ. 146:4) Πραγματικά, ούτε η λέξις «καθαρτήριον» ούτε η ιδέα περί καθαρτηρίου απαντάται στην Αγία Γραφή.

ΘΑ ΞΑΝΑΖΗΣΟΥΝ ΟΙ ΝΕΚΡΟΙ;

Η διδασκαλία της Γραφής για την αληθινή κατάστασι των νεκρών απαλλάσσει τη διάνοια του ανθρώπου από πολλούς περιττούς φόβους και ανησυχίες όσον αφορά εκείνους που έχουν πεθάνει. Το να γνωρίζωμε ότι αυτοί δεν υποφέρουν μας υποβοηθεί να εκτιμήσωμε πολύ περισσότερο την αγάπη του Θεού, και τη δικαιοσύνη του. Ωστόσο, μπορεί ένας να διερωτάται ακόμη, Αν ο άνθρωπος πεθαίνη και πηγαίνη απλώς στον τάφο, ποια ελπίδα υπάρχει, για τους νεκρούς; Η Αγία Γραφή αποκαλύπτει ότι υπάρχει μια θαυμάσια ελπίδα, η ελπίδα του να ξαναζήσουν.

Ο Ιησούς Χριστός, στη διάρκεια της επιγείου διακονίας του έδειξε την εξουσία του επί του θανάτου, επαναφέροντας πραγματικά νεκρά άτομα σε ανθρώπινη ζωή. (Λουκ. 7:11-16· Ιωάν. 11:39-44) Επρομήθευσε έτσι μια εκ των προτέρων όρασι του τι θα κάμη σε μεγάλη κλίμακα στο Θείο νέο σύστημα πραγμάτων. Η προοπτική αυτή που θερμαίνει την καρδιά είναι, ότι τότε ο άδης, ο κοινός τάφος του ανθρωπίνου γένους, θα εκκενωθή από τους ευρισκομένους σε κατάστασι μη συναισθήσεως νεκρούς του. (Αποκάλ. 20:13) Μερικοί τυγχάνουν αναστάσεως σε ουράνια δόξα ως πνευματικά πλάσματα, ακριβώς όπως και ο Ιησούς Χριστός. (Ρωμ. 6:5) Εν τούτοις, η μεγάλη πλειονότης του ανθρωπίνου γένους θα επαναφερθή για ν’ απολαύση ζωή σ’ έναν αποκαταστημένο επίγειο παράδεισο.​—Πράξ. 24:15· Λουκ. 23:43.

Στο νέο σύστημα του Θεού οι αναστημένοι νεκροί, αν εκτελούν τους δικαίους νόμους του Θεού, ποτέ δεν θα συμβή να ξαναπεθάνουν. (Ησ. 25:8) Ασφαλώς η μεγαλειώδης αυτή πρόβλεψις για την ευλογία του ανθρωπίνου γένους αποτελεί λόγον για να προσλάβωμε περισσότερη γνώσι περί του Ιεχωβά και του Υιού του, Ιησού Χριστού. Το να ενεργήσωμε έτσι μπορεί να μας οδηγήση στην αιώνια ζωή κι ευλογία μας.