Η Αρχή της Βασιλείας στον Ισραήλ—Τα Δυο Βιβλία του Σαμουήλ
«ΩΣΤΕ δεν έχετε διαβάσει τι έκανε ο Δαβίδ όταν αυτός και οι άντρες του πείνασαν; Πήγε στον Οίκο του Θεού και πήρε το ιερό ψωμί να φάει και το έδωσε στους ανθρώπους του, παρότι μόνο οι ιερείς επιτρέπεται να το τρώνε, και κανείς άλλος». (Λουκάς 6:3, 4, Η Νέα Αγγλική Βίβλος) Με αυτά τα λόγια, ο Ιησούς αποστόμωσε μερικούς Φαρισαίους οι οποίοι είχαν κατηγορήσει τους μαθητές του ότι παραβίαζαν το Σάββατο, επειδή είχαν αποσπάσει λίγα στάχυα για να φάνε κατά τη διάρκεια της μέρας του Σαββάτου.
Επίσης κατέδειξε και κάτι άλλο. Η ιστορική περιγραφή σχετικά με τον Δαβίδ και ‘το ιερό ψωμί’ είναι καταγραμμένη στο πρώτο βιβλίο του Σαμουήλ. (1 Σαμουήλ 21:1-6) Η αναφορά του Ιησού στο περιστατικό αυτό προκειμένου να αντικρούσει μία αντίρρηση δείχνει την εξοικείωσή του με το βιβλίο αυτό και υποδεικνύει ότι κι εμείς, επίσης, θα κάνουμε καλά να εξοικειωθούμε με αυτό το βιβλίο. Μαζί με το συντροφικό του βιβλίο 2 Σαμουήλ, περιέχει πληροφορίες που ήταν πολύτιμες για τον Ιησού και είναι πολύτιμες και για μας σήμερα.—Ρωμαίους 15:4.
Τι είναι τα δυο βιβλία του Σαμουήλ; Είναι ιστορικά βιβλία που βρίσκονται στις Εβραϊκές Γραφές, τα οποία περιγράφουν ένα σημείο καμπής στην ιστορία του λαού του Θεού. Προηγουμένως, οι Ισραηλίτες κυβερνούνταν από μια διαδοχή κριτών. Αυτά τα δυο βιβλία περιγράφουν το τέλος της εποχής εκείνης και την αρχή της διακυβέρνησης από τους βασιλιάδες του Ισραήλ. Είναι γεμάτα με συγκινητικά γεγονότα και συναρπαστικούς ανθρώπους. Συναντάμε τον ίδιο τον Σαμουήλ, τον τελευταίο από τους κριτές, και τους πρώτους δυο βασιλιάδες, τον Σαούλ και τον Δαβίδ. Επίσης συναντάμε μια σειρά από άλλες αξέχαστες προσωπικότητες: τη λυπηρή φυσιογνωμία του Ηλεί, τη συνετή και διακριτική Αβιγαία, τον ανδρείο αλλά στοργικό Ιωνάθαν, καθώς και τους αδελφούς Αβισαί και Ιωάβ, δυνατούς υπέρ του Ιεχωβά αλλά άστοργους στις ατομικές τους βεντέτες. (Εβραίους 11:32) Τα δυο βιβλία διδάσκουν αρχές που είναι ακόμη σημαντικές και περιγράφουν γεγονότα που είχαν μακροπρόθεσμα αποτελέσματα πάνω στο λαό του Θεού, και στην πραγματικότητα, σε όλους τους ανθρώπους.
Ένας Βασιλιάς που Απέτυχε
Ο πρώτος χρισμένος από τον Ιεχωβά για να είναι βασιλιάς πάνω στον Ισραήλ ήταν ο Σαούλ. Αυτός ξεκίνησε καλά, αλλά αργότερα απέτυχε να δείξει την πρέπουσα εξάρτηση από τον Ιεχωβά εν όψει κάποιας επικείμενης επίθεσης των Φιλισταίων. Γι’ αυτό, ο Σαμουήλ του είπε ότι οι γιοι του δε θα κληρονομούσαν τη βασιλεία. Απεναντίας, είπε ο Σαμουήλ, «Ο Κύριος [ο Ιεχωβά, Εβραϊκό πρωτότυπο] εζήτησεν εις εαυτόν άνθρωπον κατά την καρδίαν αυτού, και διώρισεν ο Κύριος [ο Ιεχωβά, Εβραϊκό πρωτότυπο] αυτόν να ήναι άρχων επί τον λαόν αυτού». (1 Σαμουήλ 13:13, 14) Ωστόσο, ο Σαούλ συνέχισε να είναι βασιλιάς για το υπόλοιπο της ζωής του.
Αργότερα, ο πρώτος αυτός βασιλιάς διατάχτηκε να διεξαγάγει πόλεμο για να τιμωρήσει τους Αμαληκίτες. Ο Σαούλ δεν εκπλήρωσε τις προσταγές του Ιεχωβά και έτσι έφερε περισσότερη δυσμένεια πάνω του. Ο Σαμουήλ υποκινείται να πει: «Μήπως ο Κύριος [ο Ιεχωβά, Εβραϊκό πρωτότυπο] αρέσκεται εις τα ολοκαυτώματα και εις τας θυσίας, καθώς εις το να υπακούωμεν της φωνής του Κυρίου [του Ιεχωβά, Εβραϊκό πρωτότυπο]; Ιδού, η υποταγή είναι καλητέρα παρά την θυσίαν· η υπακοή, παρά το πάχος των κριών». (1 Σαμουήλ 15:22) Εδώ βρίσκεται μια αρχή που εξακολουθεί να είναι ζωτική για εκείνους που υπηρετούν τον Ιεχωβά σε θέσεις ηγεσίας. Επειδή ο Σαούλ δεν έδειξε υπακοή, ο Σαμουήλ ο προφήτης συνέχισε: «Επειδή συ απέρριψας τον λόγον του Κυρίου [του Ιεχωβά, Εβραϊκό πρωτότυπο], δια τούτο και αυτός απέρριψε σε από του να ήσαι βασιλεύς». (1 Σαμουήλ 15:23) Αργότερα, ο Σαούλ έδειξε πόσο πολύ είχε εκτραπεί από την αγνή λατρεία όταν πήγε να συμβουλευτεί μια πνευματίστρια.—1 Σαμουήλ 28:8-25.
Βασιλική Επιτυχία
Εκείνος που διαδέχθηκε τον Βασιλιά Σαούλ ήταν ο Δαβίδ, ο γιος του Ιεσσαί. Ο Δαβίδ ήταν διαφορετικός από τον Σαούλ. Στα νιάτα του, είχε δείξει ότι στηριζόταν στον Ιεχωβά όταν σκότωσε τον Φιλισταίο γίγαντα, Γολιάθ. Κατόπιν, όταν υποχρεώθηκε να δραπετεύσει για να σώσει τη ζωή του εξαιτίας της ζήλιας του Σαούλ, συνέχισε να υπακούει τον Ιεχωβά σε όλα τα πράγματα. Πάρα πολλές φορές, ο Δαβίδ θα μπορούσε να έχει σκοτώσει τον Σαούλ. Όμως συγκρατήθηκε, περιμένοντας να έρθει ο χρόνος του Ιεχωβά για να γίνει βασιλιάς. Στη διάρκεια της δύσκολης αυτής περιόδου, ο Αχιμέλεχ ο ιερέας τού έδωσε να φάει τον άρτο της προθέσεως, πράγμα που καταγράφτηκε στο περιστατικό που ανέφερε ο Ιησούς στους Φαρισαίους.
Με τον καιρό, ο Σαούλ πέθανε και άρχισε να κυβερνάει ο Δαβίδ. Αλλά, αρχικά, μόνο η δική του φυλή, η φυλή του Ιούδα, τον δέχτηκε. Οι άλλες φυλές συνέχισαν να ακολουθούν το γιο του Σαούλ που είχε επιζήσει, τον Ις-βοσθέ. Όμως, ο Δαβίδ δεν έδειξε καμιά μνησικακία απέναντι στον ανταγωνιστή του. Όταν ο Ις-βοσθέ τελικά δολοφονήθηκε, ο Δαβίδ εκτέλεσε τους δολοφόνους. Και όταν ο αρχιστράτηγος του Ις-βοσθέ, ο Αβενήρ, σκοτώθηκε, ο Δαβίδ διέταξε δημόσιο πένθος. (2 Σαμουήλ 3:31-34· 4:9-12) Τέτοιου είδους ταπεινοφροσύνη, υπομονή, αυτοσυγκράτηση και εξάρτηση από τον Ιεχωβά απαιτούνται από τους δούλους του Ιεχωβά σε κάθε εποχή.
Ο «Υιός Δαβίδ»
Όταν ο Δαβίδ έγινε τελικά βασιλιάς πάνω στο ξαναενωμένο έθνος, μια από τις πρώτες του σκέψεις ήταν να χτίσει ένα σπίτι για να μένει διαρκώς μέσα η κιβωτός της διαθήκης, το σύμβολο της παρουσίας του Ιεχωβά στον Ισραήλ. Ο Ιεχωβά δε συγκατατέθηκε σ’ αυτό, αλλά, σε αναγνώριση της εξέχουσας πιστότητας του Δαβίδ, έκανε μια αξιομνημόνευτη διαθήκη μαζί του: «Θέλει στερεωθή ο οίκος σου και η βασιλεία σου έμπροσθέν σου έως αιώνος· ο θρόνος σου θέλει είσθαι εστερεωμένος εις τον αιώνα».—2 Σαμουήλ 7:16.
Έτσι ο Δαβίδ έγινε ένας κρίκος στην μακριά, αδιάσπαστη αλυσίδα καταγωγής που οδήγησε από τον Αδάμ, μέσω του Αβραάμ, του Ισαάκ, του Ιακώβ και του Ιούδα στον υποσχεμένο Μεσσία. (Γένεση 3:15· 22:18· 26:4· 49:10) Όταν θα έφτανε τελικά ο Μεσσίας, θα ήταν απόγονος του Δαβίδ. Και ο Ιησούς ήταν απόγονος του Δαβίδ, τόσο από την πλευρά του θετού πατέρα του όσο και από την πλευρά της μητέρας του. (Ματθαίος 1:1-16· Λουκάς 3:23-38) Στις περιγραφές των Ευαγγελίων, συχνά αποκαλείται ο «Υιός Δαβίδ».—Μάρκος 10:47, 48.
Σαν ο επίσημος «Υιός Δαβίδ», ο Ιησούς ήταν κληρονόμος τού Δαβίδ. Τι κληρονόμησε; Ο άγγελος Γαβριήλ είπε στη Μαρία: «Ούτος [ο Ιησούς] θέλει είσθαι μέγας και Υιός Υψίστου θέλει ονομασθή, και θέλει δώσει εις αυτόν Κύριος [Ιεχωβά, ΜΝΚ] ο Θεός τον θρόνον Δαβίδ του πατρός αυτού, και θέλει βασιλεύσει επί τον οίκον τού Ιακώβ εις τους αιώνας, και της βασιλείας αυτού δεν θέλει είσθαι τέλος». (Λουκάς 1:32, 33) Ο Δαβίδ ξαναένωσε όλο το λαό του Θεού μέσα σε μία βασιλεία, όπως περιγράφει το βιβλίο 2 Σαμουήλ. Έτσι ο Ιησούς κληρονόμησε ηγεσία πάνω σε όλο τον Ισραήλ.
Σημειώστε, επίσης, ένα άλλο γεγονός σχετικά με τον Δαβίδ όπως έχει καταγραφεί στο βιβλίο 1 Σαμουήλ: «Ήτο δε Δαβίδ ο υιός εκείνου του Εφραθαίου εκ Βηθλεέμ-Ιούδα, ονομαζομένου Ιεσσαί». (1 Σαμουήλ 17:12) Η δήλωση αυτή δεν είναι απλώς μια ενδιαφέρουσα ιστορική υποσημείωση. Και ο Μεσσίας, επίσης, σαν «Υιός Δαβίδ», έπρεπε να γεννηθεί στην Βηθλεέμ: «Και συ, Βηθλεέμ Εφραθά, η μικρά ώστε να ήσαι μεταξύ των χιλιάδων τού Ιούδα, εκ σου θέλει εξέλθει εις εμέ ανήρ δια να ήναι ηγούμενος εν τω Ισραήλ· του οποίοι αι έξοδοι [η προέλευση, ΜΝΚ] είναι απαρχής, από ημερών αιώνος». (Μιχαίας 5:2) Ο Ιησούς, εξάπαντος, εκπλήρωσε την απαίτηση αυτή της ιδιότητας τού Μεσσία.—Ματθαίος 2:1, 5, 6.
Πράξεις που Άλλαξαν την Ιστορία
Πολλά από τα ανδραγαθήματα του Δαβίδ είχαν μακροπρόθεσμα αποτελέσματα. Για παράδειγμα, ο Δαβίδ μεγάλωσε λίγα μόνο χιλιόμετρα μακριά από την Ιερουσαλήμ. Όταν ήταν μικρό αγόρι, η πόλη βρισκόταν στα χέρια των Ιεβουσαίων, και ο Δαβίδ πρέπει συχνά να είχε θαυμάσει την σχεδόν απόρθητη θέση της πάνω σε μια απόκρημνη βραχώδη προεξοχή που είναι γνωστή σαν όρος Σιών. Τώρα, σαν βασιλιάς, βρισκόταν σε θέση να κάνει περισσότερα, παρά απλώς να την θαυμάζει. Το βιβλίο 2 Σαμουήλ μάς λέει γραφικά πώς, παρά τον χλευασμό των Ιεβουσαίων κατοίκων, «ο Δαβίδ . . . εκυρίευσε το φρούριον Σιών· αύτη είναι η πόλις Δαβίδ». (2 Σαμουήλ 5:7) Έτσι η Ιερουσαλήμ μπήκε στο κέντρο τής σκηνής τής παγκόσμιας ιστορίας όπου και θα παρέμενε—κατά διαστήματα—από τότε.
Η πόλη έγινε η βασιλική πρωτεύουσα τού Δαβίδ και παρέμεινε η πρωτεύουσα των γήινων βασιλιάδων του Θεού επί εκατοντάδες χρόνια. Τον πρώτο αιώνα, ο «Υιός Δαβίδ», ο Ιησούς, κήρυξε εκεί. Στην Ιερουσαλήμ, ο Ιησούς ίππευσε πάνω σε ένα γαϊδούρι για να παρουσιαστεί σαν Βασιλιάς στους Ιουδαίους. (Ματθαίος 21:1-11, 42–22:13· Ιωάννης 7:14) Και έξω από τις πύλες της Ιερουσαλήμ ο Ιησούς πρόσφερε τη ζωή του για τους ανθρώπους, και μετά απ’ αυτό αναστήθηκε και ανέβηκε στον ουρανό, περιμένοντας υπομονετικά—όπως είχε κάνει και ο Δαβίδ πριν απ’ αυτόν—μέχρι να πει ο Ιεχωβά πότε θα άρχιζε να κυβερνάει σαν Βασιλιάς.—Ψαλμός 110:1· Πράξεις 2:23, 24, 32, 33· Εβραίους 13:12.
Η διακυβέρνηση του Δαβίδ στην Ιερουσαλήμ μας υπενθυμίζει επίσης ότι ο απόγονός του, ο Ιησούς, τώρα κυβερνάει και αυτός σε μια Ιερουσαλήμ, στην «επουράνιον Ιερουσαλήμ». (Εβραίους 12:22) Και η τοποθεσία της επουράνιας εκείνης Ιερουσαλήμ στον ουρανό ονομάζεται «Όρος Σιών», υπενθυμίζοντάς μας την βραχώδη προεξοχή που ήταν η τοποθεσία τής αρχικής πόλης.—Αποκάλυψις 14:1.
Προς το τέλος της βασιλείας του, ο Δαβίδ διεξήγαγε μια παράνομη απογραφή του έθνους. Σε τιμωρία, ο Ιεχωβά έστειλε πληγή στο έθνος, και ο άγγελος που μετέφερε την πληγή τελικά σταμάτησε σε ένα αλώνι που ανήκε σε έναν Ιεβουσαίο γαιοκτήμονα, που ονομαζόταν Ορνά. Ο Δαβίδ αγόρασε τη γη από τον Ορνά και έχτισε ένα βωμό στον Ιεχωβά εκεί. (2 Σαμουήλ 24:17-25) Και αυτή η πράξη, επίσης, είχε μακροπρόθεσμα αποτελέσματα. Αυτή η έκταση γης έγινε η τοποθεσία όπου χτίστηκε ο ναός του Σολομώντα, και όπου, αργότερα, ξαναχτίστηκε ο ναός. Έτσι, επί αιώνες, ήταν το παγκόσμιο κέντρο τής αληθινής λατρείας. Ο Ιησούς ο ίδιος κήρυξε στο ναό του Ηρώδη, ο οποίος ήταν επίσης χτισμένος στην τοποθεσία όπου κάποτε ήταν το αλώνι τού Ορνά τού Ιεβουσαίου.—Ιωάννης 7:14.
Ναι, τα δυο βιβλία του Σαμουήλ μάς φέρνουν σε επαφή με αληθινούς ανθρώπους και εξηγούν σημαντικές αρχές. Δείχνουν γιατί απέτυχε ο πρώτος βασιλιάς τού Ισραήλ και γιατί ο δεύτερος βασιλιάς του Ισραήλ, παρ’ όλο που έκανε μερικά τραγικά λάθη, είχε αξιοσημείωτη επιτυχία. Μας μεταφέρουν μέσα από μια σημαντική περίοδο της ιστορίας, τις απαρχές της διακυβέρνησης του λαού του Θεού από ανθρώπινους βασιλιάδες. Παρακολουθούμε να γίνεται η Ιερουσαλήμ η πρωτεύουσα της βασιλείας εκείνης και σημειώνουμε την αγορά τής τοποθεσίας που θα γινόταν, για μερικούς αιώνες, το παγκόσμιο κέντρο τής αληθινής λατρείας. Και μαθαίνουμε για σημαντικά στοιχεία που θα μας βοηθήσουν να αναγνωρίσουμε τον ερχόμενο Μεσσία. Αυτός θα έπρεπε να είναι «Υιός Δαβίδ».
Πράγματι, τα βιβλία αυτά είναι συναρπαστικά. Όλοι οι Χριστιανοί θα πρέπει να τα διαβάσουν.
[Πλαίσιο στη σελίδα 22]
«Συμπεριφερόμενος σαν Προφήτης»
Τι εννοεί η Βίβλος όταν λέει: «Πνεύμα Θεού επήλθε και επ’ αυτόν [στο Σαούλ]· και εξηκολούθει την οδόν αυτού προφητεύων [συμπεριφερόμενος σαν προφήτης, Εβραϊκό Πρωτότυπο]»;—1 Σαμουήλ 19:23.
Όταν οι προφήτες του Ιεχωβά παρέδιδαν αγγέλματα τού Θεού, μιλούσαν κάτω από την επιρροή του αγίου πνεύματος, το οποίο ‘τους γέμιζε με δύναμη’ και αναμφίβολα τους έκανε να μιλούν με ένταση και αίσθημα που ήταν πραγματικά αξιοσημείωτα. (Μιχαίας 3:8· Ιερεμίας 20:9) Πιθανόν η συμπεριφορά τους να φαινόταν παράξενη—ίσως ακόμη και παράλογη—στους άλλους. Παρ’ όλα αυτά, από τη στιγμή που αποδεικνυόταν ότι μιλούσαν από τον Ιεχωβά, τα αγγέλματά τους λαμβάνονταν στα σοβαρά από τα θεοφοβούμενα άτομα.—Παράβαλε 2 Βασιλέων 9:1-13.
Έτσι, στην περίπτωση αυτή, ο Σαούλ άρχισε να ενεργεί με ασυνήθιστο τρόπο, πράγμα που υπενθύμιζε στους παρατηρητές την ψυχική διέγερση ενός προφήτη που επρόκειτο να παραδώσει ένα άγγελμα από τον Ιεχωβά. Ενώ ενεργούσε μ’ αυτό τον τρόπο, έβγαλε όλα του τα ρούχα και έμεινε γυμνός ολονυχτίς. (1 Σαμουήλ 19:23, 24) Αυτό ίσως να έγινε για να δειχτεί ότι ήταν απλώς ένας άνθρωπος χωρίς καμιά βασιλική εξουσία όταν στεκόταν ενάντια στους σκοπούς τού Ιεχωβά Θεού. Σε μια προηγούμενη περίπτωση όταν ο Βασιλιάς Σαούλ «επροφήτευεν [συμπεριφερόταν σαν προφήτης, ΜΝΚ]», προσπάθησε να σκοτώσει τον Δαβίδ με ένα δόρυ.—1 Σαμουήλ 18:10, 11.
[Πλαίσιο στη σελίδα 23]
«Πνεύμα Πονηρόν Παρά Κυρίου [Ιεχωβά, Εβραϊκό πρωτότυπο]»
«Και το πνεύμα του Κυρίου [του Ιεχωβά, Εβραϊκό πρωτότυπο] απεσύρθη από του Σαούλ, και πνεύμα πονηρόν παρά Κυρίου [Ιεχωβά, Εβραϊκό πρωτότυπο] ετάραττεν αυτόν [τον καταδυνάστευε, ΜΝΚ]». (1 Σαμουήλ 16:14) Γνωρίζετε τι σημαίνει αυτό;
Δεν είναι υποχρεωτικό να εννοήσουμε ότι ο Ιεχωβά κατά γράμμα έστειλε ένα κακό πνεύμα για να καταδυναστέψει το Σαούλ. Μάλλον, όταν ο Ιεχωβά αφαίρεσε το άγιο πνεύμα του, ο Σαούλ καταλήφθηκε από ένα κακό πνεύμα, ή μια εσωτερική παρότρυνση να κάνει το κακό. (Παράβαλε Ματθαίος 12:43-45.) Γιατί αναφέρεται ο Ιεχωβά σαν η πηγή αυτού του κακού πνεύματος; Επειδή κατέστησε δυνατό να καταληφθεί ο Σαούλ από κακές παροτρύνσεις, ή ορμές, όταν αφαίρεσε το άγιο πνεύμα του. Αυτό το «πονηρόν πνεύμα» αφαίρεσε την ειρήνη διάνοιας τού Σαούλ και, κατά περιπτώσεις, τον έκανε να ενεργεί παράλογα.
[Εικόνες στη σελίδα 21]
ΓΟΛΙΑΘ
ΔΑΒΙΔ
ΣΑΟΥΛ
ΣΑΜΟΥΗΛ