Κάνετε Γραπτή Συμφωνία!

«Το σπίτι δεν ήταν σε καλή κατάσταση», θυμάται ο Φρανκ.a «Αλλά με σύστημα κεντρικής θερμάνσεως, μερικά πλακάκια στο μπάνιο και ίσως λίγο βάψιμο στους τοίχους εδώ κι εκεί, θα μπορούσε να γίνει κατοικήσιμο.» Έτσι όταν ο φίλος του Φρανκ, ο Ντέιβ, είπε ότι θα ήταν πρόθυμος να κάνει τις αναγκαίες εργασίες, ο Φρανκ με χαρά δέχτηκε να μετακομίσει αυτός και η οικογένειά του στο σπίτι. Ο Φρανκ είναι βέβαιος ότι Ντέιβ συμφώνησε να πληρώνει ένα συμβολικό ενοίκιο.

Ο Ντέιβ, από το άλλο μέρος, δεν θυμάται καμιά τέτοια συμφωνία. Κατά την άποψή του το σπίτι ήταν «ερειπωμένο και μη κατοικήσιμο». Αφού δαπάνησε εκατοντάδες δολάρια για να το επιδιορθώσει, ο Ντέιβ θεώρησε άδικη την πίεση του Φρανκ για να του πληρώνει ενοίκιο. «Πίστευα ότι πράγματι δεν χρωστούσα καθόλου χρήματα στον Φρανκ», ομολογεί ο Ντέιβ.

Ενώ η πλεονεξία μπορεί να είναι στην καρδιά πολλών φιλονικιών, αυτό δεν συμβαίνει στην περίπτωση αυτή. Δεν υπήρχε μισθωτήριο, ούτε καμιά γραπτή συμφωνία—τίποτα εκτός από δύο αλληλοσυγκρουόμενες αναμνήσεις. «Αν είχαμε κάνει μια γραπτή συμφωνία ίσως να μην είχαμε όλο αυτό το πρόβλημα», θρηνεί ο Φρανκ.

Λόγω των πολλών δικαστικών αγωγών ακόμη κι αν υπάρχουν γραπτά τεκμήρια, θα μπορούσε κανείς να διερωτηθεί εάν αξίζει τον κόπο να υπογράφει συμφωνητικά. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, για παράδειγμα, οι δικαστικές αγωγές έχουν γίνει τόσο συνηθισμένες ώστε η Δη Γουωλ Στρητ Τζώρναλ μίλησε για «έκρηξη δικομανίας.» Αυτός λοιπόν είναι ο σπουδαιότερος λόγος για να προστατεύσετε τα συμφέροντά σας κάνοντας γραπτές νομικές συμφωνίες. ‘Αλλά είναι πράγματι αυτό αναγκαίο, όταν συναλλάσσομαι με φίλους;’ μπορεί να ρωτήσετε.

Μερικές φορές, άνθρωποι ενσυνείδητοι κάτω από φυσιολογικές συνθήκες όταν συναλλάσσονται με φίλους παίρνουν επικίνδυνες ελευθερίες. ‘Θα ερχόμουν σε αμηχανία να ζητήσω από ένα φίλο, να υπογράψει συμφωνητικό’, λένε μερικοί. Αλλά είναι συνετό να αισθάνεστε μ’ αυτόν τον τρόπο; Υποθέστε ότι προσλαμβάνετε ένα γείτονα για να σας βάψει την είσοδο του σπιτιού σας. Ίσως παρανοήσει ορισμένες λεπτομέρειες. Για σας η «είσοδος» περιλαμβάνει τις σκάλες, το χωλ και τις πόρτες, ενώ για εκείνον σημαίνει μόνο το «προχώλ». Και αν δεν χρησιμοποιήσει το σωστό χρώμα; Βεβαίως είναι καλύτερο να επιμείνετε ευγενικά να κάνετε γραπτή συμφωνία! Αυτό δεν σημαίνει έλλειψη εμπιστοσύνης—απλώς ότι υπάρχει πιθανότητα να ξεχάσουμε μερικά πράγματα.

«Οι Κάτωθι Υπογεγραμμένοι Συμφωνούν . . .»

Όταν λέμε «συμφωνητικό» ίσως φαντάζεσθε κείμενο με νομική φρασεολογία. Αλλά τα νομικά βιβλία δείχνουν ότι το συμφωνητικό είναι απλώς «μία αμοιβαία υποχρέωση ανάμεσα σε δυο ανθρώπους με το αμοιβαίο δικαίωμα να απαιτήσουν την εκτέλεσή του». Μία απλή υπόσχεση δεν είναι κατ’ ανάγκη συμφωνητικό, γιατί το συμφωνητικό, είναι μία νομικά εκτελεστή συμφωνία.

Τι κάνει, λοιπόν, μία υπόσχεση «νομικά εκτελεστή»; Ενώ οι νόμοι ποικίλλουν ανάλογα με τον τόπο, συνήθως πρέπει να υπάρχουν τρία στοιχεία για να είναι έγκυρο ένα συμφωνητικό: (1) Μία νόμιμη προσφορά. (2) Αποδοχή. (3) Αμοιβαία δέσμευση.b (Και τα δύο μέρη πρέπει να συμβάλλουν σε κάτι, όπως σε χρήμα, ή σε υπόσχεση να κάνουν ή να μην κάνουν κάτι.)

Μία αφήγηση στη Γραφή στο κεφάλαιο 23 της Γενέσεως περιγράφει καλά αυτές τις νομικές αρχές. Εδώ μαθαίνουμε ότι ο Αβραάμ αγόρασε έναν αγρό για την ταφή της αγαπημένης του συζύγου Σάρας. Η σκηνή ανοίγει στην πύλη της πόλης όπου διεξάγονταν τακτικά οι συναλλαγές. Ο Αβραάμ αρχίζει με το να προσπέσει με σεβασμό στους γιους του Χετ. Απευθείας ζητά «το σπήλαιον Μαχπελάχ» που ανήκε στον Εφρών και προσφέρεται να πληρώσει «πλήρη τιμή αργυρίου». Αντίθετα ο Εφρών προσφέρεται να «δώσει» όχι μόνο το σπήλαιο, αλλά και τον γύρω αγρό. Αλλά ο Αβραάμ επιμένει να πληρώσει. Ίσως η υπόσχεση του Εφρών να του «δώσει» τον αγρό να μπορούσε αργότερα να αμφισβητηθεί. Γι’αυτό συμφωνήθηκε και καταβλήθηκε η τιμή των «τετρακοσίων σίκλων αργυρίου».—Γένεσις 23:1-20.

Σ’ αυτό το πραγματικό γεγονός και τα δυο μέρη ήταν αξιοσέβαστα. Η πώληση έλαβε χώρα μπροστά σε μάρτυρες και σύμφωνα με την καθιερωμένη νομική διαδικασία. Και ενώ δεν αναφέρεται συγκεκριμένα ότι υπογράφτηκε γραπτή συμφωνία, δείχνει όμως ότι τα όρια του αγρού που αγοράσθηκε σαφώς «ησφαλίσθησαν».—Γένεσις 23:17.

Ο Αβραάμ γνώριζε ότι το να εμπιστευθεί σε αβέβαιες υποσχέσεις δεν ήταν ο σωστός τρόπος για να κάνει συναλλαγές. Ακολουθείτε το παράδειγμά του. Για παράδειγμα, αν θέλετε ο φίλος γείτονάς σας να βάψει την είσοδό σας, καθίστε μαζί του και συζητήστε τις λεπτομέρειες. Τι περιλαμβάνει συγκεκριμένα η «είσοδος»; Τι χρώμα; Τι είδος βαφής; Πότε πρέπει να τελειώσει η εργασία; Σε ποια τιμή;

Κάνετε Γραπτή συμφωνία

Το συμφωνητικό δεν χρειάζεται να είναι γραμμένο σε δύσκολη γλώσσα για να είναι νομικά δεσμευτικό και έγκυρο. Μπορούν να χρησιμοποιηθούν σαφείς και, απλές λέξεις. Δυστυχώς, τα συμφωνητικά συχνά είναι γραμμένα με τρόπο που μόνο ειδικοί μπορούν να τα εξηγήσουν. Υπήρχε ένας πρόεδρος ασφαλιστικής εταιρίας ο οποίος δεν μπορούσε να καταλάβει μέρη από το δικό του ασφαλιστήριο συμβόλαιο! Έτσι οι πομπώδεις λέξεις μπορεί να προκαλέσουν σύγχυση.

Πιθανόν μπορείτε να γράψετε το δικό σας απλό συμβόλαιο καταγράφοντας τα σημεία που έχετε συμφωνήσει, βάζοντας ημερομηνία και υπογράφοντάς το εις διπλούν. Να θυμάστε όμως, ότι περίπλοκα συμβόλαια, όπως για αγορές ακινήτων, είναι καλύτερο να τα φτιάχνουν επαγγελματίες.

Πριν Υπογράψετε

Ίσως βρεθείτε σε κατάσταση που πρέπει να υπογράψετε κάτι κάτω από πίεση. Για παράδειγμα, τα νοσοκομεία συχνά ζητούν από τους ασθενείς να υπογράψουν πολλά έγγραφα. Ή ένας πολυάσχολος ασφαλιστικός πράκτορας σάς ζητάει να υπογράψετε ένα μακροσκελές, λεπτομερές συμβόλαιο. Οπωσδήποτε όμως είναι σπουδαίο να κατανοείτε αυτά που υπογράφετε, επειδή η άγνοια δεν σας δικαιολογεί νομικώς.

Γι’αυτό κάνετε ερωτήσεις. Μήπως αυτό το έγγραφο δίνει στο νοσοκομείο την άδεια να κάνει κάποια εγχείρηση που δεν θέλετε, να σας υποβάλει σε θεραπεία με την οποία δεν συμφωνείτε; Το ασφαλιστήριο συμβόλαιο ταιριάζει πράγματι στις ανάγκες σας; Προσέξτε φράσεις όπως «δεν έχουμε ευθύνη». Σημαίνει ακριβώς αυτό! Βεβαιωθείτε ότι καταλαβαίνετε τα αναγκαία στοιχεία κάθε εγγράφου που υπογράφετε.

Υποθέστε για παράδειγμα, ότι ένας εργοδότης σάς προσφέρει κάποια εκπαίδευση. Επειδή αυτή η εκπαίδευση σας καθιστά έναν πιθανό ανταγωνιστή, μπορεί να σας ζητήσει να υπογράψετε μια συμφωνία που αναφέρει ότι, όταν φύγετε, δεν θα μπορείτε να κάνετε μία ορισμένη εργασία για ένα ορισμένο χρονικό διάστημα σε μια ορισμένη περιοχή. Σέβονται τα δικαστήρια το δικαίωμα ενός εργοδότη να προστατεύει τα δικαιώματά του μ’ αυτόν τον τρόπο; Οι συγγραφείς του βιβλίου Κάνετε το Νόμο να σας Εξυπηρετεί: Ένας Οδηγός για Μικρές Επιχειρήσεις λένε: «Σχεδόν σε όλες τις περιοχές των Ηνωμένων Πολιτειών . . . είναι επιβεβλημένη μία λογικά σχεδιασμένη συμφωνία για προστασία από τον ανταγωνισμό.» Είναι καλό να υπολογίσετε το κόστος προτού υπογράψετε μια τέτοια συμφωνία.

«Ομνύει εις τον Πλησίον Αυτού και δεν Αθετεί»

Μερικές φορές και οι πιο συνετοί άνθρωποι βρίσκονται παγιδευμένοι σε μια ανεπιθύμητη συμφωνία. Μερικοί προτιμούν μάλλον να παραβιάσουν το λόγο τους παρά να υποστούν μια απώλεια. Εντούτοις η Γραφή επαινεί τον άνθρωπο ο οποίος «ομνύει εις τον πλησίον αυτού και δεν αθετεί.» (Ψαλμός 15:4) Αυτό σημαίνει να είστε πρόθυμος να δεχτείτε τις συνέπειες της κακής σας συμφωνίας—διδασκόμενος από την εμπειρία.

Ωστόσο υπάρχει κάποια διέξοδος. Προσέξτε την αρχή που υπάρχει στο Παροιμίες 6:1-3: «Υιέ μου εάν έγινας εγγυητής εις τον φίλον σου, . . . επαγιδεύθης δια των λόγων του στόματός σου, επιάσθης δια των λόγων του στόματός σου· κάμε λοιπόν τούτο υιέ μου . . . Ύπαγε μη αποκάμεις, και βίαζε τον φίλον σου» (ή όπως αποδίδει μια μετάφραση το εδάφιο αυτό: «και παρακάλεσέ τον να σε αποδεσμεύσει»). Οι επίμονες προσπάθειές σας μπορούν να καταλήξουν στην αποδέσμευσή σας από την ασύνετη συμφωνία. Αν όχι, η συμβουλή του Ιησού «ας είναι ο λόγος σας Ναι ναι», θα σας βοηθήσει να δεχτείτε τις συνέπειες με στωϊκή ηρεμία.—Ματθαίος 5:33-37.

Τα πιο Καλά Σχέδια . . .

Ακόμη και τα πιο σχολαστικά γραμμένα συμφωνητικά μπορεί να οδηγήσουν σε προβλήματα. «Καιρός και περίστασης» μπορεί να κάνουν αδύνατο να τηρηθούν υποσχέσεις που έγιναν με τις καλύτερες προθέσεις. (Εκκλησιαστής 9:11) Μπορεί να συμβούν ακόμη και παρανοήσεις. Αλλά η Χριστιανική αγάπη, η αίσθηση δικαιοσύνης, γενναιοδωρίας και αμοιβαίας κατανόησης μπορεί να καταπνίξει τη φωτιά της διαφωνίας.—Φιλιππησίους 2:3, 4.

Μερικοί Χριστιανοί, τον πρώτο αιώνα κατέφυγαν σε δικαστική διαδικασία για να τακτοποιήσουν διαφορές που είχαν με ομόπιστους. Αλλά η Γραφή συμβουλεύει να μην το κάνουμε αυτό, ρωτώντας: «Δεν υπάρχει μεταξύ σας ουδέ εις σοφός, όστις θέλει δυνηθεί να κρίνη αναμέσον του αδελφού αυτού;» (1 Κορινθίους 6:5) Πιθανόν να γνωρίζετε κάποιον πεπειραμένο σε τέτοια ζητήματα που μπορεί να σας βοηθήσει, αν δεν μπορείτε να ταχτοποιήσετε τα προβλήματα μόνοι σας. Ένα ουδέτερο άτομο, πρόθυμο να δει ήρεμα και αντικειμενικά και τα δυο μέρη, μπορεί να έχει μια καινούργια άποψη. Ίσως η απάντηση υπάρχει κάπου στο συμβόλαιό σας. Είναι ενδιαφέρον ότι αυτό το βασικό βήμα που καλείται διαιτησία στους νομικούς κύκλους, έχει γίνει δημοφιλές, επειδή γλιτώνεις τα έξοδα, το χρόνο και την ανησυχία μιας παρατεταμένης δικαστικής διαδικασίας.

Ελπίζουμε ότι οι πληροφορίες αυτές θα σας βοηθήσουν ν’ αποφύγετε να εμπλακείτε σε αντιδικία, απώλεια χρημάτων ή απώλεια ενός φίλου. Διαθέστε το χρόνο να χειριστείτε τα ζητήματα κατάλληλα—νόμιμα. Συζητήστε τα ζητήματα. Κάνετε πλήρη σχέδια και εξάπαντος—ΚΑΝΕΤΕ ΓΡΑΠΤΗ ΣΥΜΦΩΝΙΑ!

[Υποσημειώσεις]

[Εικόνα στη σελίδα 14]

Μην έρθετε σε αμηχανία να ζητήσετε από κάποιον να υπογράψει συμβόλαιο