Φυλαχθήτε Από την Πλεονεξία!

ΠΛΕΟΝΕΞΙΑ​—αυτή η ίδια η λέξις αντηχεί δυσάρεστα. Εν τούτοις, επειδή είναι ένα κοινό ελάττωμα, πολλοί άνθρωποι αποτυγχάνουν να το προσέξουν σοβαρά. Αλλ’ ο λόγος του Θεού το κατακρίνει με πολύ αυστηρές λέξεις:

«Ή δεν εξεύρετε ότι οι άδικοι δεν θέλουσι κληρονομήσει την βασιλείαν του Θεού; Μη πλανάσθε· ούτε πόρνοι, ούτε ειδωλολάτραι, ούτε μοιχοί, ούτε μαλακοί, ούτε αρσενοκοίται, . . . ούτε πλεονέκται, . . . δεν θέλουσι κληρονομήσει την βασιλείαν του Θεού.» «Πορνεία δε και πάσα ακαθαρσία, ή πλεονεξία, μηδέ ας ονομάζηται μεταξύ σας, καθώς πρέπει εις αγίους.» «Πας πόρνος, ή ακάθαρτος, ή πλεονέκτης, όστις είναι ειδωλαλάτρης, δεν έχει κληρονομίαν εν τη βασιλεία του Χριστού και Θεού.»​—1 Κορ. 6:9, 10· Εφεσ. 5:3-5.

Γιατί οι Γραφές συνδέουν την πλεονεξία με τέτοια χονδροειδή αμαρτήματα, όπως είναι η μοιχεία, η πορνεία και η ειδωλολατρία; Λόγω της σοβαρότητός της. Είναι μια υπερβολική μορφή ιδιοτελείας. Είναι μια έντονη, παράφορη επιθυμία ή βουλιμία είτε για να αποκτήση πολύ περισσότερα από ό,τι είναι λογικό ή αναγκαίο ή να αποκτήση εκείνο που ανήκει δικαιωματικά σε κάποιον άλλον. Είναι ειδωλολατρία, διότι εκείνο, που ένας επιθυμεί με πλεονεξία, το λατρεύει.

Αντίθετα προς τη γνώμη πολλών, η πλεονεξία δεν περιορίζεται στην αγάπη των χρημάτων. Η πλεονεξία εκδηλώνεται, επίσης, στην υπερβολική αγάπη φαγητών και ποτών, τιμής και φήμης, δυνάμεως και φύλου.

ΦΙΛΑΡΓΥΡΙΑ

Ίσως η πιο κοινή μορφή της πλεονεξίας είναι η αγάπη προς τα χρήματα ή η επιθυμία για πολλά υλικά αγαθά, για ιδιοτελές κέρδος. Κάνει τους ανθρώπους να πιέζουν τους άλλους, όπως κάνει ο άπληστος δανειστής, που επιβάλλει υπερβολικούς τόκους· αυτή κάνει τους ανθρώπους να εξαπατούν, να κλέπτουν και να σκοτώνουν ακόμη κατά καιρούς. Τα μάτια του πλεονέκτου δεν ικανοποιούνται με τα πλούτη. (Εκκλησ. 4:8) Πολλά άτομα επέτρεψαν στην πλεονεξία αυτή να φονεύση τους σπόρους της αληθείας που φυτεύθηκαν σ’ αυτούς: «Και αι μέριμναι του αιώνος τούτου, και η απάτη του πλούτου, και αι επιθυμίαι των άλλων πραγμάτων εισερχόμεναι συμπνίγουσι τον λόγον, και γίνεται άκαρπος.»​—Μάρκ. 4:19.

Κατάλληλα ο ψαλμωδός συνιστά: «Μη ελπίζετε επί αδικίαν, και επί αρπαγήν μη ματαιόνεσθε· πλούτος εάν ρέη, μη προσηλόνετε την καρδίαν σας.» Επίκαιρα, επίσης, είναι τα λόγια του Παύλου που προειδοποιούν: «Όσοι δε θέλουσι να πλουτώσι, πίπτουσιν εις πειρασμόν και παγίδα, και εις επιθυμίας πολλάς ανοήτους και βλαβεράς, αίτινες βυθίζουσι τους ανθρώπους εις όλεθρον και απώλειαν. Διότι ρίζα πάντων των κακών είναι η φιλαργυρία· την οποίαν τινές ορεγόμενοι, απεπλανήθησαν από της πίστεως, και διεπέρασαν εαυτούς με οδύνας πολλάς. Συ όμως, ω άνθρωπε του Θεού, ταύτα φεύγε». Ναι, να ενθυμήσθε ότι αυτά «τα πλούτη δεν ωφελούσιν εν ημέρα οργής,» της οργής του Ιεχωβά στον Αρμαγεδδώνα.​—Ψαλμ. 62:10· 1 Τιμ. 6:9-11· Παροιμ. 11:4.

Μεταξύ των προειδοποιητικών παραδειγμάτων που περιέχουν οι Γραφές για το κακό τέλος των φιλαργύρων είναι ο Αχάν, ο Γιεζεί και ο Ιούδας. Ο Αχάν επρόδωσε τη φιλαργυρία του λαμβάνοντας λάφυρα από την Ιεριχώ με παράβασι της ρητής εντολής του Ιεχωβά, για την οποία εθανατώθη με λιθοβολισμό. Ο Γιεζεί, ο υπηρέτης του Ελισσαιέ, προσπάθησε να επωφεληθή προσωπικά από τη θεραπεία που έκαμε ο κύριός του στον στρατηγό της Συρίας Νεεμάν, και γι’ αυτό ο Θεός εκτύπησε τον Γιεζεί με λέπρα. Και ο Ιούδας μετά την πώλησι του Διδασκάλου του αντί τριάκοντα αργυρίων, αυτοκτόνησε με απαγχονισμό.​—Ιησ. Ναυή 7:1-26· 2 Βασ. 5:20-27· Ματθ. 27:5.

ΦΑΓΗΤΑ ΚΑΙ ΠΟΤΑ

Έπειτα υπάρχει η απληστία, που εκδηλώνεται σε άμετρη επιθυμία για φαγητά και ποτά. Εκείνος που έχει αυτή την τάσι, δεν αγαπά ούτε τον εαυτό του ούτε τον πλησίον του και μπορεί να γίνη ένας λαίμαργος και μέθυσος. Σοφά μας δίδεται η συμβουλή: «Μη έσο μεταξύ οινοποτών, μεταξύ κρεοφάγων ασώτων· διότι ο μέθυσος και ο άσωτος θέλουσι πτωχεύσει· και ο υπνώδης θέλει ενδυθή ράκη.» «Και μη μεθύσκεσθε με οίνον, εις τον οποίον είναι ασωτία· αλλά πληρούσθε δια του πνεύματος.»​—Παροιμ. 23:20, 21· Εφεσ. 5:18.

Ιδιαιτέρως προειδοποιούνται εκείνοι που είναι σε υπεύθυνες θέσεις εναντίον του είδους αυτού της πλεονεξίας, επειδή συγκρούεται με την κατάλληλη εκπλήρωσι των καθηκόντων των: «Δεν είναι των βασιλέων, Λεμουήλ, δεν είναι των βασιλέων να πίνωσιν οίνον, ουδέ των ηγεμόνων, σίκερα· μήποτε πιόντες λησμονήσωσι τον νόμον, και διαστρέψωσι την κρίσιν τινός τεθλιμμένου.» «Μακαρία συ, γη, της οποίας ο βασιλεύς είναι υιός ευγενών, και οι άρχοντές σου τρώγουσιν εν καιρώ, προς ενίσχυσιν, και ουχί προς μέθην!» για την ατομική των ικανοποίησι.​—Παροιμ. 31:4, 5· Εκκλης. 10:17.

Η πλεονεξία όσον αφορά αυτή την κατεύθυνσι, τείνει να κάμη τον άνθρωπο παχύν, απρόσεκτο σχετικά με τη διαγωγή του και τα προνόμια υπηρεσίας του Θεού. Ο Ησαύ ήταν ένα τέτοιο άληστο άτομο. Όταν έφθασε στο σπίτι πεινασμένος από το κυνήγι, ήταν τόσο άπληστος για ένα πινάκιο φακής, που ο αδελφός του είχε ετοιμάσει, ώστε πρόθυμα επώλησε τα πρωτοτόκιά του για τα φαγητό αυτό. «Μήπως ήναί τις πόρνος ή βέβηλος καθώς ο Ησαύ, όστις δια μίαν βρώσιν επώλησε τα πρωτοτόκια αυτού.»​—Εβρ. 12:16.

ΤΙΜΗ ΚΑΙ ΦΗΜΗ

Όπως με τα υλικά πλούτη, τα φαγητά και τα ποτά, όπου δεν υπάρχει τίποτε το κακό στην επιθυμία για τιμή και ένα καλό όνομα. Όπου, όμως, εισέρχεται η πλεονεξία, εκεί η επιθυμία γι’ αυτά γίνεται υπερβολική ή σε βάρος κάποιου άλλου. Σε όλο το βιβλίο των Παροιμιών, η πορεία της σοφίας συνιστάται ως οδηγός για την δόξα ή την τιμή. Οι υπερήφανοι, εν τούτοις, ουδέποτε μπόρεσαν να αποκτήσουν αρκετή τιμή. Είναι πρόθυμοι να ληστεύσουν άλλους και τον Θεόν ακόμη, έτσι ώστε να μπορέσουν να λάβουν τιμή: «Καθώς δεν είναι καλόν να τρώγη τις πολύ μέλι, ούτω δεν είναι ένδοξον να ζητή την ιδίαν αυτού δόξαν.» «Ας σε επαινή άλλος, και μη το στόμα σου· ξένος, και μη τα χείλη σου.» Σε μια περίπτωσι ήταν απαραίτητο για τον Ιησούν να επιπλήξη δύο από τους αποστόλους του, διότι εζήτησαν τις πρωτοκαθεδρίες στη βασιλεία Του. Μια τέτοια αίτησι έδειξε τάσι προς πλεονεξία για τιμή.​—Παροιμ. 25:27· 27:2· Μάρκ. 10:40-45.

Η πλεονεξία για τιμή κάνει τον άνθρωπο να κομπάζη και καταλήγει σε ζηλοτυπία, σε διαμάχη και σε σύγχυσι. Αντί να ζητούμε την ατομική μας τιμή, οφείλομε ‘να γινώμεθα προς αλλήλους φιλόστοργοι δια της φιλαδελφίας, προλαμβάνοντες να τιμώμεν αλλήλους.’ Ναι, πρέπει να ‘μη πράττωμεν μηδέν εξ αντιζηλίας ή κενοδοξίας, αλλ’ εν ταπεινοφροσύη θεωρούντες αλλήλους υπερέχοντας εαυτών. Μη αποβλέπωμεν έκαστος τα εαυτού, αλλ’ έκαστος και τα των άλλων.’ Έτσι, ας «μη γινώμεθα κενόδοξοι, αλλήλους ερεθίζοντες, αλλήλους φθονούντες.»​—Ρωμ. 12:10· Φιλιππησ. 2:3, 4· Γαλ. 5:26.

Ο Αμάν ήταν ένας άπληστος για τιμή, επιμένοντας να τον προσκυνούν οι πάντες. Αλλά σε ποιο κακό τέλος κατέληξε! Οι θρησκευτικοί ηγέται των ημερών του Ιησού, καθώς και μερικοί από τους ακολούθους των, ήσαν, επίσης, άπληστοι για τιμή. Για τη διανοητική αυτή κατάστασι επεσώρευσαν την αποδοκιμασία του Ιεχωβά και την τελική καταστροφή.​—Εσθήρ 6:6· 7:10· Λουκ. 16:15.

ΔΥΝΑΜΙΣ

Η υπερηφάνεια κάνει μερικούς να υπερεπιθυμούν τιμή και φήμη, άλλους δε να γίνωνται άπληστοι για δύναμι. Οι μεγάλοι επιχειρηματίαι αγαπούν να ιδρύσουν μεγάλες οργανώσεις, επειδή αυτό τους δίδει το αίσθημα της δυνάμεως. Άλλοι αρέσκονται να σωρεύουν χρήματα και άλλων μορφών πλούτη, επειδή αισθάνονται την δύναμι που προέρχεται απ’ αυτά. Πολλοί πολιτικοί, ιδιαίτερα δε δικτάτορες, είναι άπληστοι για δύναμι. Αρέσκονται να έχουν άλλους να τρέμουν ενώπιόν των. Ο ψωλμωδός προσευχήθηκε για να ενεργήση ο Θεός σχετικά με αυτούς, «ώστε ο άνθρωπος ο γήινος να μη καταδυναστεύη πλέον.» Στον ωρισμένο καιρό του Ιεχωβά Θεού αυτοί που έχουν τέτοια επιθυμία για απόκτησι δυνάμεως θα εξαφανισθούν. «Είδον τον ασεβή υπερυψούμενον, και εξηπλωμένον ως την χλωράν δάφνην· αλλ’ ηφανίσθη και ιδού, δεν υπήρχε· και εζήτησα αυτόν, και δεν ευρέθη»​—Ψαλμ. 10:18· 37:35, 36.

Μερικές φορές σε μια Χριστιανική εκκλησία υπάρχει κάποιος που επιδιώκει προαγωγή όχι για την τιμή του Ιεχωβά Θεού και την ωφέλεια των αδελφών του, αλλά λόγω του αισθήματος δυνάμεως που αυτό του δίνει. Στον οικογενειακό κύκλο αυτή η απληστία για δύναμι μπορεί να εκδηλωθή στην επιθυμία της συζύγου να κυριαρχήση. Ο βασιλεύς Οζίας, μια στρατιωτική μεγαλοφυΐα, υπήρξε άληστος για δύναμι. Δεν ηρκέσθη στα βασιλικά του προνόμια, ετόλμησε, επίσης, να αναλάβη και εκείνα τα προνόμια που ήσαν περιωρισμένα στην ιερατική φυλή. Για την αλαζονεία του αυτή επατάχθη με λέπρα. Και πιο κατάφωρο παράδειγμα της απληστίας για δύναμι δεν μπορεί να είναι κανόνα άλλο από το παράδειγμα του ιδίου του Σατανά. Κυβέρνα ή κατέστρεφε είναι το έμβλημά του και ο Ιεχωβά θα φροντίση ώστε ο Σατανάς να καταλήξη σε καταστροφή.​—2 Χρον. 26:16-21· Αποκάλ. 20:1-3, 10.

ΑΚΑΘΑΡΣΙΑ, ΧΑΛΑΡΑ ΔΙΑΓΩΓΗ

Και, εν τέλει, υπάρχει η πλεονεξία που είναι συνδεδεμένη με σεξουαλική όρεξι. Εδώ πάλιν, ένα καλό πράγμα, η χαρά της συζυγικής αγάπης, εξευτελίζεται είτε με υπερβολές είτε με τα να εντρυφά στο προνόμιο αυτό παρανόμως. Είναι ένα από τα πιο επικρατέστερα είδη της απληστίας και το πιο δύσκολο να τεθή κάτω από έλεγχο. Η πλεονεξία αυτής της κατευθύνσεως κάνει μερικούς συζύγους να παραβλέψουν την εντολή του ν’ αγαπούν τη γυναίκα των σαν τον εαυτό τους. Μεταξύ των άλλων εκδηλώσεων του είδους αυτού της πλεονεξίας είναι το ενδιαφέρον για πορνογραφικές εικόνες και φιλολογία καθώς και το άπληστο βλέμμα. «Εγώ όμως σας λέγω, ότι πας ο βλέπων γυναίκα δια να επιθυμήση αυτήν, ήδη εμοίχευσεν αυτήν εν τη καρδία αυτού.» Γι’ αυτό εδόθη συμβουλή στον νεαρό διάκονο Τιμόθεον: «Τας δε νεανικάς επιθυμίας φεύγε.»​—Ματθ. 5:28· 2 Τιμ. 2:22.

Χωρίς αμφιβολία, έχοντας ο Ιάκωβος στη διάνοιά του τον τύπον αυτόν της πλεονεξίας, έγραψε: «Πόθεν προέρχονται πόλεμοι και μάχαι μεταξύ σας; Ουχί εντεύθεν, εκ των ηδονών σας αίτινες στρατεύονται εντός των μελών σας; Επιθυμείτε, και δεν έχετε· φονεύετε και φθονείτε [είσθε ζηλότυποι, υποσημείωσις ΜΝΚ], και δεν δύνασθε να επιτύχετε· μάχεσθε και πολεμείτε, αλλά δεν έχετε, επειδή δεν ζητείτε. Ζητείτε, και δεν λαμβάνετε, διότι κακώς ζητείτε, δια να δαπανήσητε εις τας ηδονάς σας.»​—Ιάκ. 4:1-3.

Η ΘΕΡΑΠΕΙΑ

Πού βρίσκεται η θεραπεία; Πρώτ’ απ’ όλα, στην έντιμη αντιμετώπισι των αδυναμιών μας· ας μη κομπάζωμε γι’ αυτές, ας μη φερώμεθα σ’ αυτές με ελαφρότητα, ας μην είμεθα συνεχώς συγχωρητικοί σ’ αυτές. Εργάζεσθε να υπερνικήσετε οποιαδήποτε τάσι προς πλεονεξία που εκληρονομήσατε ή υιοθετήσατε από το περιβάλλον σας. Να θυμάσθε ότι μικρά πράγματα μπορούν να οδηγήσουν σε μεγάλα, και αν δεν τα καταπολεμήσωμε επιτυχώς, κάποια ημέρα η κλίσις μας και ο πειρασμός θα ενωθούν και θα φθάσωμε σε θλίψι.

Έτσι προήλθε ο άνθρωπος που έγινε εξ επαγγέλματος φιλάργυρος, που ενησχολήθη σε φαύλες συνήθειες σε κάθε ευκαιρία. Ήταν έξυπνος, αλλά μια μέρα η ιδιοτέλειά του, η απληστία του, τον ώθησαν να κάμη το χονδροειδές ολίσθημα, που κατέληξε στο ν’ αποκοπή από τη Χριστιανική εκκλησία με την οποία ήταν συνταυτισμένος. Έπειτα αυτό συνέβη πάλι στον ευγενή, που φαινομενικά ήταν ώριμος διάκονος και του οποίου η αδυναμία ήταν η ακαθαρσία. Ένας τρόπος, με τον οποίον επρόδωσε την αδυναμία του αυτή ήταν το είδος των εικόνων που είχε κρεμάσει στο σπίτι του. Και αυτός μια ημέρα απεκόπη από την επικοινωνία, διότι επανήρχισε τη μοιχεία.

Λοιπόν, ας είμεθα άγρυπνοι σε κάθε έναρξι, στα μικρά πράγματα και ας εγκολπωθούμε την προειδοποίησι του Ιησού: «Και εάν σε σκανδαλίζη η χειρ σου, απόκοψον αυτήν· καλήτερόν σοι είναι να εισέλθης εις την ζωήν κουλλός, παρά έχων τας δύο χείρας να απέλθης εις την γέενναν, εις το πυρ το άσβεστον.»​—Μάρκ. 9:43.

Ο ουράνιος Πατήρ μας επρομήθευσε άφθονη βοήθεια στον αγώνα μας εναντίον της πλεονεξίας που έχομε στα μέλη μας. Η ιδιαίτερη μελέτη του λόγου του είναι μεγάλη βοήθεια κι έτσι προσευχόμεθα για το άγιο πνεύμα του. Ωφελούμεθα από τη βοήθεια που η ορατή οργάνωσις του Θεού προμηθεύει με το να παρακολουθούμε πιστά τις εκκλησιαστικές συναθροίσείς και συμμετέχωμε σ’ αυτές. Καλλιεργήστε τον φόβο του Ιεχωβά, διότι αυτό θα σας βοηθήση να μισήτε εκείνο που είναι κακό. Με το ν’ αποκτήσετε γνώσι και να ενεργήσετε σύμφωνα μ’ αυτή, θα ενισχύσετε την πίστι σας. Η ισχυρή πίστις θα σας βοηθήση να υπερνικήσετε τη φιλαργυρία, διότι θα σας κάμη να θέσετε την εμπιστοσύνη σας μάλλον στον Ιεχωβά Θεό παρά στον αβέβαιο πλούτο.​—Παροιμ. 8:13· 1 Τιμ. 6:17-19.

Ιδιαιτέρως κάμετε κάθετι που χρειάζεται να καλλιεργήσετε την καρποφορία του πνεύματος, την εγκράτεια. Να είσθε ξυπνητοί, να είσθε άγρυπνοι για ευκαιρίες ασκήσεως αυτοκυριαρχίας στα μικρά πράγματα, στην ομιλία σας, στο φαγητό και στο ποτό, και θα βρήτε ότι η άσκησις αυτής της αυτοκυριαρχίας στους περισσότερο δύσκολους τομείς της ανθρωπίνης διαγωγής θα είναι ευκολώτερη. Αυτό είναι εκείνο που ο Παύλος έκαμε: «Δαμάζω το σώμά μου και δουλαγωγώ μήπως εις άλλους κηρύξας, εγώ γείνω αδόκιμος.»​—1 Κορ. 9:27

Υπάρχουν και άλλες βοήθειες, αλλ’ ιδιαίτερα δύο απ’ αυτές αξίζουν ειδικής προσοχής: η ελπίδα και η αγάπη. Με το να διατηρήτε ζωηρή την ελπίδα σας για τον θρίαμβο της δικαιοσύνης και των ευλογιών του νέου κόσμου του Θεού, θα είσθε ικανοί να εκτιμάτε καταλλήλως τα πράγματα του κόσμου τούτου, που φαίνονται τόσον επιθυμητά σ’ εκείνον που είναι εκ φύσεως ιδιοτελής. (1 Ιωάν. 2:15-17) Και, προ πάντων, η αγάπη, το ν’ αγαπάτε τον Θεό εξ όλης καρδίας, ψυχής, διανοίας και δυνάμεως και τον πλησίον σας ως τον εαυτό σας, θα σας βοηθήση ν’ ασκήσετε την εγκράτεια που χρειάζεται για να υπερνικήσετε οποιαδήποτε τάσι προς πλεονεξίαν.​—Μάρκ. 12:30, 31.

Λοιπόν, να είσθε συνετοί. Φυλαχθήτε από την πλεονεξία, αν θέλετε να ζήσετε.