θέλω σώσει αυτούς εκ πασών των κατοικήσεων αυτών εν αις ημάρτησαν, και θέλω καθαρίσει αυτούς· και θέλουσιν είσθαι λαός μου, και εγώ θέλω είσθαι Θεός αυτών».—Ιεζ. 37:23.

Ο Θεός έφερε ενότητα τότε όταν επανέφερε αυτούς τους αιχμαλώτους στην Ιερουσαλήμ για ν’ αποκαταστήση την αληθινή λατρεία. Αυτοί ήλθαν απ’ όλα τα έθνη, άνθρωποι απ’ όλες τις φυλές. Μετά από αιώνες, όταν γεννήθηκε ο Ιησούς, βρίσκομε εκπροσώπους των δώδεκα φυλών στην Παλαιστίνη. (Πράξ. 26:7) Αλλά η πραγματική, μόνιμος ενότης με τον ένα ’βασιλέα’ ήταν μέλλουσα ακόμη.

Αλλά πότε επρόκειτο να έλθη ο καιρός που θα επετυγχάνετο μια διεθνής ενότης; Άρχισε μικρογραφικά μετά το χρίσμα του Ιησού με άγιο πνεύμα για να είναι βασιλεύς. (Πράξ. 10:38) Αυτός προσευχήθηκε στον Θεό για κείνους που θα γίνονταν πνευματικοί αδελφοί του από τις δώδεκα φυλές του Ισραήλ και από τα άλλα έθνη: «Και δεν παρακαλώ μόνον περί τούτων, αλλά και περί των πιστευσόντων εις εμέ διά του λόγου αυτών διά να ήναι πάντες εν καθώς συ, Πάτερ, είσαι εν εμοί και εγώ εν σοι να ήναι και αυτοί εν ημίν εν.»—Ιωάν. 17:20, 21.

Τώρα είμεθα στον καιρό που η ενότης είναι ουσιώδης, και δεν είναι μόνον για τον πνευματικό Ισραήλ. (Γαλ. 6:16) Αυτός ο κόσμος, για να επιζήση πρέπει να επιτύχη μια πραγματική ενότητα, αλλά δεν μπορεί. Ούτε οι διηρημένες θρησκευτικές αποχρώσεις του Χριστιανικού κόσμου, ούτε οι πολιτικοί, ούτε η επιστήμη έχουν τη συνταγή της ενότητος. Εν τούτοις, οι ακόλουθοι του Χριστού την έχουν, όχι από δική τους σοφία, αλλά από τον Λόγο του Θεού. Οι μάρτυρες του Ιεχωβά κηρύττουν τον Χριστό, την παρουσία του ’ενός βασιλέως’ στη βασιλική εξουσία επί εξήντα χρόνια σχεδόν. Διεκήρυξαν την ανάγκη να τεθούν όλοι στην υπηρεσία και να έχουν την εύνοια του ’ενός βασιλέως’ τον οποίον διώρισε ο Θεός, όπως έγραψε ο ψαλμωδός: «Τώρα λοιπόν, βασιλείς, συνετίσθητε· διδάχθητε, κριταί της γης. Δουλεύετε τον Ιεχωβά εν φόβω . .. φιλείτε τον Υιόν, μήποτε οργισθή και απολεσθήτε από της οδού, όταν εξαφθή ταχέως ο θυμός αυτού.»—Ψαλμ. 2:10-12 ΜΝΚ.

Όλοι οι άνθρωποι έχουν την ευκαιρία να έλθουν σε ενότητα υπό τον ’ένα βασιλέα’ αν το επιθυμούν. Από το έτος 1945 μ.Χ. ένας «πολύς όχλος» ανθρώπων έχουν υπερνικήσει τους πολιτικούς, εθνικούς και γλωσσικούς φραγμούς και διακρίσεις. Αυτοί ελπίζουν να επιζήσουν από την καταστροφή του διηρημένου κόσμου. Αυτοί, με το να έχουν την ενότητα που είναι ζωτική για μια διεθνώς ενωμένη ανθρώπινη φυλή, αποτελούν ένα παράδειγμα και μια ένδειξι ότι μια τέτοια ανθρώπινη φυλή είναι δυνατόν να υπάρξη. Ναι. Είναι περισσότερο από δυνατόν. Είναι βέβαιον, διότι ο Θεός την θέλει.

Τώρα ακριβώς υπάρχει ένας πνευματικός ’παράδεισος,’ ένας «κήπος της Εδέμ» μεταξύ εκείνων που υπηρετούν τον Ιεχωβά Θεό, μολονότι ο κατά γράμμα παράδεισος με πλήρη υγεία και εξωραϊσμένη γη δεν ήλθε ακόμη. Ο Ιησούς Χριστός είναι ο «καλός ποιμήν» που συνάγει όλους σε μια ποίμνη. (Ιωάν. 10:11, 16) Αυτός κυβερνά ως ο Μεγαλύτερος Δαβίδ, ο κληρονόμος της αιωνίου διαθήκης της Βασιλείας. Ο Ιεχωβά κατέδειξε γιατί υπάρχει τέτοια ειρήνη, στους προφητικούς του λόγους προς τον Ιεζεκιήλ:

«Και Δαβίδ ο δούλος μου θέλει είσθαι βασιλεύς επ αυτούς· και θέλει είσθαι επί πάντας αυτούς εις ποιμήν και θέλουσι περιπατεί εν ταίς κρίσεσί μου, και θέλουσι φυλάττει τα διατάγματα μου, και εκτελεί αυτά. Και θέλουσι κατοικεί εν τη γη, την οποίαν έδωκα εις τον δούλον μου τον Ιακώβ, όπου κατώκησαν οι πατέρες σας και εν αυτή θέλουσι κατοικεί, αυτοί και τα τέκνα αυτών, και τα τέκνα των τέκνων αυτών, έως αιώνος· και Δαβίδ ο δούλος μου θέλει είσθαι άρχων αυτών εις τον αιώνα.»—Ιεζ. 37:24, 25.

Ο Ιεχωβά έχει δώσει ως «διαθήκην,» δηλαδή ιεροπρεπή υποσχετική εγγύησι, τον Βασιλέα Ιησού Χριστό, ο οποίος έδειξε αληθινό ενδιαφέρον για την ανθρωπότητα όταν ήταν στη γη, θυσιάζοντας και τη ζωή του ακόμη. (Ησ. 42:6) Αυτό εξασφαλίζει ειρήνη για κείνους που υπακούουν σ’ αυτόν. Η ενότης με τον Δημιουργό την οποία φέρνει η εξουσία αυτού του Βασιλέως περιγράφεται από τον Θεό:

«Και θέλω κάμει προς αυτούς διαθήκην ειρήνης· αυτή θέλει είσθαι διαθήκη αιώνιος προς αυτούς· και θέλω στηρίξει αυτούς, και πληθύνει αυτούς, και θέλω θέσει το αγιαστήριόν μου εν μέσω αυτών εις τον αιώνα. Και η σκηνή μου θέλει είσθαι εν μέσω αυτών και θέλω είσθαι Θεός αυτών, και αυτοί θέλουσιν είσθαι λαός μου. Και θέλουσι γνωρίσει τα έθνη ότι εγώ ο Ιεχωβά είμαι ο αγιάζων τον Ισραήλ, όταν το αγιαστήριόν μου ήναι εν μέσω αυτών εις τον αιώνα.»—Ιεζ. 37:26-28, ΜΝΚ.

Η αγνή Χριστιανική λατρεία του Ιεχωβά, το αγιαστήριό του είναι μεταξύ εκείνων οι οποίοι συμμορφώνονται με τον γραπτό του Λόγο, την Αγία Γραφή. Η σκηνή της θείας προστασίας και της οικογενειακής σχέσεως είναι πάνω σ’ αυτούς. Εργάζονται σκληρά για ν’ ανακαινίσουν τις προσωπικότητες των αναπτύσσοντας τους καρπούς του πνεύματος του, την αγάπη, τη χαρά, την ειρήνη, τη μακροθυμία, τη χρηστότητα, την αγαθωσύνη, την πίστι, την πραότητα και τη εγκράτεια. (Γαλ. 5:22, 23) Αυτό τους φέρνει ενότητα. Σήμερα είναι δυνατόν να ενωθούν όλοι οι άνθρωποι με αυτούς και ν’ αποβλέπουν στην αιώνια ζωή σε ενότητα με τον Θεό και τους συνανθρώπους των.

Ο Απόστολος Παύλος–Ζηλωτής της Δικαιοσύνης

ΜΕΤΑΞΥ των έντονων χαρακτηριστικών που εξεδήλωσε ο Ιησούς Χριστός, ο Υιός του Θεού, όσο ήταν στη γη ήταν η αγάπη του για ότι ήταν ορθό και το μίσος του για ότι ήταν εσφαλμένο. Παραδείγματος χάριν, μιλούσε χωρίς περιστροφές όταν εξέθετε τους θρησκευτικούς υποκριτάς των ημερών του. Μάλιστα όπως είχε προλεχθή γι’ αυτόν, ‘ηγάπησε δικαιοσύνην και εμίσησε αδικίαν.’—Ψαλμ. 45:7· Ματθ. 23:2-32· Ιωάν. 8:44.

Ένα εξέχον παράδειγμα ενός ο οποίος αναμφισβήτητα μιμήθηκε τον Ιησού σχετικά μ’ αυτό ήταν ο απόστολος Παύλος. Πραγματικά, και πριν ακόμη γίνη ακόλουθος του Χριστού ήταν πολύ ζηλωτής σε ότι επίστευε ότι ήταν ορθό. Ο Παύλος λοιπόν μας λέγει: «Καθ’ υπερβολήν εδίωκον την εκκλησίαν του Θεού, και εκακοποίουν αυτήν .. . ζηλωτής υπάρχων των πατρικών μου παραδόσεων.» Επίσης μας λέγει: «Εάν τις άλλος νομίζη ότι έχει πεποίθησιν εν τη σαρκί, εγώ περισσότερον . . . κατά ζήλον διώκτης της εκκλησίας, κατά την δικαιοσύνην την δια του νόμου διατελέσας άμεμπτος.»—Γαλ. 1:13, 14· Φιλιππ. 3:4-6.

Όταν έγινε Χριστιανός, εξακολούθησε να είναι ζηλωτής, αλλά ο ζήλος του κατηυθύνετο τώρα κατάλληλα. «Και ευθύς εκήρυττεν εν ταίς συναγωγαίς τον Χριστόν, ότι ούτος είναι ο ΥΙός του Θεού. . ..Ο δε Σαύλος [Παύλος] μάλλον ενεδυναμούτο, και συνέχεε τους Ιουδαίους τους κατοικούντας εν Δαμασκώ, αποδεικνύων ότι ούτος είναι ο Χριστός.» (Πράξ. 9:20, 22) Ομιλούσε μετά παρρησίας κηρύττων εν τω ονόματι του Κυρίου Ιησού. «Και ελάλει και εφιλονείκει μετά των Ελληνιστών· εκείνοι δε κατεγίνοντο εις το να θανατώσωσιν αυτόν.» Ο Παύλος είπε ότι οι άλλοι έπρεπε να τον μιμούνται όπως και αυτός εμιμείτο τον Χριστόν. Το κάνετε σεις αυτό;—Πράξ. 9:28, 29.

Ο απόστολος Παύλος έδειξε την αγάπη του για τη δικαιοσύνη και το μίσος του για ότι ήταν κακό καταβάλλοντος έντονο αγώνα εναντίον των αμαρτωλών επιθυμιών της σαρκός του. Δεν ενέδιδε με αδυναμία στην αμαρτία. Πραγματικά όπως λέγει: «Δαμάζω τα σώμα μου και δουλαγωγώ, μήπως εις άλλους κηρύξας, εγώ γείνω αδόκιμος.»—1 Κορ. 9:27· Ρωμ. 7:15-25.

Ο Παύλος επίσης εξεδήλωσε ζήλο για τη δικαιοσύνη στις συναναστροφές με τους αδελφούς του. Όταν ο Παύλος ήλθε στην Αντιόχεια, εναντιώθηκε στον Πέτρο «κατά πρόσωπον, διότι ήτο αξιόμεμπτος· επειδή πριν έλθωσιν τινές από του Ιακώβου, συνέτρωγε με τους εθνικούς· όταν δε ήλθον συνεστέλλετο και απεχώριζεν εαυτόν, φοβούμενος τους εκ περιτομής.» Η αγάπη του Παύλου προς τη δικαιοσύνη δεν μπορούσε ν’ ανέχθη αυτή την προσποίησι από μέρους του αποστόλου Πέτρου.—Γαλ. 2:11-14.

Ο Παύλος έδειξε τον ίδιο αυτό ζήλο για τη δικαιοσύνη όταν επρόκειτο και για τους έξω από την εκκλησία που εναντιώνονταν σ’ αυτόν. Μπορούσε να δωροδοκήση τον Κυβερνήτη Φήλικα κ’ έτσι να επιτύχη την άπόλυσί του, αλλ’ αρνήθηκε να το κάμη επειδή αγαπούσε τη δικαιοσύνη. (Πράξ. 24:25-27) Και όταν εμφανίσθηκε ενώπιον του Κυβερνήτου Φήστου, αρνήθηκε να δεχθή συμβιβασμό για να ευαρεστήση τους Ιουδαίους αντιπάλους του, αλλ’ έκαμε έκκλησι στον Καίσαρα.—Πράξ. 25:9-12.

ΠΑΡΑΤΗΡΕΙΤΑΙ ΕΠΙΣΗΣ ΣΤΙΣ ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ ΤΟΥ

Ο ζήλος του Παύλου για τη δικαιοσύνη ξεχωρίζει επίσης στις επιστολές του. Έγραψε στην εκκλησία της Κορίνθου η οποία είχε ανέχθη την παρουσία ενός ανήθικου ανθρώπου ανάμεσα της: «ΕΚΒΑΛΕΤΕ ΤΟΝ ΚΑΚΟΝ ΕΚ ΜΕΣΟΥ ΥΜΩΝ.» (1 Κορ. 5:13) Σημειώστε επίσης πώς τα παρακάτω λόγια του σ’ εκείνους τους Χριστιανούς ήσαν γεμάτα από δίκαιη αγανάκτησι: «Ή δεν εξεύρετε ότι οι άδικοι δεν θέλουσι κληρονομήσει την βασιλείαν του Θεού;» «Ή δεν εξεύρετε ότι ο προσκολλώμενος με την πόρνην, είναι εν σώμα;» «Ή δεν εξεύρετε, ότι το σώμα σας είναι ναός του αγίου πνεύματος του εν υμίν;» (1 Κορ. 6:9, 16, 19) Πρεσβύτεροι, επίσκοποι, ποιμένες του λαού του Θεού σήμερα, εκδηλώνετε σεις όμοιο ζήλο για να τηρήσετε την οργάνωσι καθαρή;

Ο Παύλος είχε επίσης έντονα λόγια καταδίκης για κείνους που δεν εκτελούσαν εκείνα που εκήρυτταν: «Διά τούτο αναπολόγητος είσαι, ω άνθρωπε, πας όστις κρίνεις· διότι εις ότι κρίνεις τον άλλον, σεαυτόν κατακρίνεις· επειδή τα αυτά πράττεις συ ο κρίνων. . .. Ο διδάσκων λοιπόν άλλον, σεαυτόν δεν διδάσκεις; ο κηρύττων να μη κλέπτωσι, κλέπτεις; Ο λέγων να μη μοιχεύωσι, μοιχεύεις; ο βδελυττόμενος τα είδωλα, ιεροσυλείς;» (Ρωμ. 2:1, 21, 22) Κατ’ επανάληψιν προειδοποίησε τους αδελφούς του, «μη πλανάσθε,» και πάλιν, «Ολίγη ζύμη καθιστά όλον το φύραμα ενζυμον.»—1 Κορ. 6:9· 15:33· Γαλ. 6:7· 1 Κορ. 5:6· Γαλ. 5:9.

Ο ζήλος του για τη δικαιοσύνη φάνηκε επίσης στο ενδιαφέρον του για την αλήθεια: «Εάν ημείς, ή άγγελος εξ ουρανού σας κηρύττη άλλο ευαγγέλιον παρά εκείνο το οποίον σας εκηρύξαμεν, ας ήναι ανάθεμα.» Μη αρκούμενος να πή μια φορά αυτή την κατάρα, την επανέλαβε. (Γαλ. 1:6-9) Και σχετικά μ’ εκείνους που προσπαθούσαν να επαναφέρουν τους αδελφούς του στη δουλεία του Ιουδαϊσμού είπε: «Είθε να αποκοπώσιν οι ταράττοντές σας.» Γιατί να ομιλή τόσο έντονα; Λόγω της εμπιστοσύνης του: «Αλήθειαν λέγω εν Χριστώ, δεν ψεύδομαι.»—-Γαλ. 5:12· Ρωμ. 9:1.

Και τι απόδειξι έχομε για τον ζήλο του Παύλου για τη δικαιοσύνη σε αυτά που υπέφερε! «Υπηρέται του Χριστού είναι; (παραφρονών λαλώ) πλειότερον εγώ· εις κόπους περισσότερον, . . . εις πληγάς καθ’ υπερβολήν, εις φυλακάς περισσότερον, εις θανάτους πολλάκις· υπό των Ιουδαίων πεντάκις έλαβον πληγάς τεσσαράκοντα παρά μίαν τρις ερραβδίσθην, άπαξ ελιθοβολήθην, τρις εναυάγησα, εν ημερονύκτιον εν τω βυθώ έκαμον.» Μετά την αφήγησι πολλών πραγμάτων που υπέστη, μας λέγει για το ενδιαφέρον του για την πνευματική ευημερία των άλλων: «Τις σκανδαλίζεται και εγώ δεν φλέγομαι;» Εφλέγετο εξαιτίας της δικαίας του αγανακτήσεως για τ’ αδικήματα.—2 Κορ. 11:23-33.

Τι καλό παράδειγμα έδωσε ο απόστολος Παύλος για όλους τους Χριστιανούς, και ιδιαίτερα για όλους τους πρεσβυτέρους, τους επισκόπους των Χριστιανικών εκκλησιών! Πόσο σοβαρά πήρε τη διακονία του! Εδαπανάτο χάριν των άλλων. (2 Κορ. 12:15) Δεν υπάρχει αμφισβήτησις ότι εμιμείτο τον Ιησούν στον ζήλο του για τη δικαιοσύνη και στο μίσος του για την ανομία.

Αν έχωμε όμοιο ζήλο θα κάνωμε ότι μπορούμε για να προωθήσωμε τα αγαθά νέα. Δεν θ’ αφήσωμε τίποτε να μας εμποδίση από το να έχωμε μια πλήρη συμμετοχή στη διακονία του αγρού, αφιερώνοντας τόσον ακριβώς χρόνον σ’ αυτήν όσο επιτρέπουν οι περιστάσεις μας. Επίσης θα δαπανηθούμε για τους αδελφούς μας. Έτσι δείχνομε ότι προτάσσομε την υπηρεσία του Θεού στη ζωή μας και οτιδήποτε άλλο που θα μπορούσε να μας απομακρύνη απ’ αυτήν το θεωρούμε ως σκύβαλο, όπως έκαμε και ο Παύλος. (Φιλιππ. 3:8) Και τότε, όπως ο Παύλος, μπορούμε να ελπίζωμε ότι θα ανταμειφθούμε τώρα με πολλά χαρωπά προνόμια υπηρεσίας και στο μέλλον με αιώνια ζωή στη νέα τάξι του Θεού.—2 Τιμ. 4:8.

Κρύα Νεογνά;

◆ Όταν η θερμοκρασία στην Αρκτική είναι γύρω στους 60 βαθμούς Φαρενάιτ υπό το μηδέν, πώς μπορεί μια πολική άρκτος να διατηρήση ζεστά τα νεογέννητα αρκουδάκια της; Με ενστικτώδη σοφία γεννά και θηλάζει τα νεογνά της σε μια φωλιά σκαμμένη στο χιόνι, που εξυπηρετεί θαυμάσια ως μονωτικό. Μέσα στη φωλιά τα νεογνά, που γεννιούνται κωφά, τυφλά και αβοήθητα, προστατεύονται από τις παγερές θερμοκρασίες και τους αγρίους ανέμους του Αρκτικού χειμώνα.

Εδάφια της Ημέρας για τον Μήνα Σεπτέμβριο

1 Οίτινες δεικνύουσι το έργον του νόμου γεγραμμένον εν ταις καρδίαις αυτών, έχοντες συμμαρτυρούσαν την συνείδησιν αυτών και τους λογισμούς κατηγορούντας η και απολογουμένους μεταξύ αλλήλων.—Ρωμ. 2:15. Σ 15/12/72 11, 12

2 Δεν θέλει παρέλθει η γενεά αύτη, εωσού γείνωσι πάντα ταύτα.—Ματθ. 24:34. Σ 15/1/73 5, 6α

3 Ο Θεός είναι απείραστος κακών και αυτός ουδένα πειράζει.—Ιακ. 1:13. Σ 1/2/73 12, 13

4 Πλησίον σου είναι ο λόγος, εν τω στόματί σου και εν τη καρδία σου.—Ρωμ. 10:8. Σ 15/2/73 25, 26α

5 Υιός μου είσαι συ, εγώ σήμερον σε εγέννησα.—Εβρ. 5:5. Σ 1/3/73 1-3α

6 Συ τις είσαι όστις κρίνεις ξένον δούλον εις τον ίδιον αυτού κύριον ίσταται ή πίπτει.—Ρωμ. 14:4.

Σ 1/1/73 13

7 Εν ταις εσχάταις ημέραις [σε μελλοντικές ημέρες, Μπάινγκτον] το όρος του οίκου του Ιεχωβά θέλει στηριχθή επί της κορυφής των ορέων.—Μιχ. 4:1, ΜΝΚ. Σ 15/3/73 12, 13α

8 Επίρριψον εις τον Ιεχωβά το φορτίον σου, και αυτός θέλει σε ανακουφίσει· δεν θέλει ποτέ συγχωρήσει να σαλευθή ο δίκαιος.—Ψαλμ. 55:22, ΜΝΚ. Σ 1/12/72 3-5

9 Κάμε σημείον επί των μετώπων των ανδρών, των στεναζόντων και βοώντων δια πάντα τα βδελύγματα τα γινόμενα εν μέσω αυτής.—Ιεζ. 9:4. Σ 15/7/72 6α

10 Εξεύρων τούτο, ότι μετά την αναχώρησίν μου θέλουσιν εισέλθει εις εσάς λύκοι βαρείς μη φειδόμενοι του ποιμνίου.—Πράξ. 20:29. Σ 1/4/72 27α

11 Υιέ μου, φύλαττε την εντολήν του πατρός σου, και μη απορρίψης τον νόμον της μητρός σου. Διότι λύχνος είναι η εντολή και φως ο νόμος.—Παροιμ. 6:20, 23. Σ 15/5/72 13α

12 Δεν είναι η πάλη ημών εναντίον εις αίμα και σάρκα, αλλ’ εναντίον . . . εις τους κοσμοκράτορας του σκότους του αιώνος τούτου.—Εφεσ. 6:12. Σ 15/4/72 27

13 Έχω συμμαρτυρούσαν με εμέ την συνείδησίν μου εν πνεύματι αγίω, έχω λύπην μεγάλην και αδιάλειπτον οδύνην εν τη καρδία μου, . . . υπέρ των αδελφών μου . . . οίτινες είναι Ισραηλίται.—Ρωμ. 9:1-4. Σ 15/12/72 23, 24α

14 Να στρατεύης κατ’ αυτάς την καλήν στρατειάν, έχων πίστιν και αγαθήν συνείδησιν.—1 Τιμ. 1:18, 19. Σ 1/1/73 35, 36α

15 Εάν ομολογώμεν τας αμαρτίας ημών, είναι πιστός και δίκαιος, ώστε να συγχωρήση εις ημάς τας αμαρτίας και καθαρίση ημάς από πάσης αδικίας.—1 Ιωάν. 1:9. Σ 1/9/72 8, 9α

ΜΕΛΕΤΕΣ «ΣΚΟΠΙΑΣ» ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΒΔΟΜΑΔΕΣ

9 Σεπτεμβρίου: «Μαθητεύσατε, Βαπτίζοντες Αυτούς». Σελίς 461. Ύμνοι: 92, 103.

16 Σεπτεμβρίου: Το Βάπτισμα Ακολουθεί τη Μαθήτευσι. Σελίς 465. Ύμνοι: 109, 76.

Ανακοινώσεις

ΝΕΟ ΥΜΝΟΛΟΓΙΟ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ

Η ψαλμωδία με ύμνους είναι ένα αναπόσπαστο μέρος της λατρείας του Ιεχωβά, και πόσο ευτυχείς είμεθα που είναι έτσι! Αναγνωρίζοντας την υποχρέωσι των Χριστιανών να ψάλλουν ύμνους αίνου στον Ιεχωβά, το εκδοτικό τμήμα των μαρτύρων του Ιεχωβά απ’ αυτή τη βρεφική του ηλικία παρήγαγε υμνολογία αρχίζοντας από το έτος 1879. Μεταξύ των υμνολογίων που εξυπηρέτησαν τον λαό του Ιεχωβά από τότε ήσαν το Ύμνοι της Χαραυγής της Χιλιετηρίδος, που εξεδόθη το 1905, και το Ύμνοι προς Αίνον του Ιεχωβά, που εξεδόθη το 1928. Μεγαλύτερη πρόοδος εσημειώθη με το Υμνολόγιο για την Υπηρεσία της Βασιλείας, που εξεδόθη το 1944. Το 1966 η Βιβλική και Φυλλαδική Εταιρία Σκοπιά εξέδωκε ένα υμνολόγιο με τον τίτλο Άδοντες και Ψάλλοντες εν τη Καρδία Υμών. Ο τίτλος του ελήφθη, από τους λόγους του Παύλου εις Εφεσίους 5:18, 19. Μεταξύ των χωρών άπ’ όπου οι Μάρτυρες συνεισέφεραν μελωδίες για το υμνολόγιο, είναι η Χαβάη, ο Λίβανος, η Αυστραλία, ο Καναδάς, η Κίνα, η Δανία, η Γαλλία, η Γερμανία, η Ελλάς, η Ιταλία, το Μεξικό, η Νότιος Αφρική και οι Ην. Πολιτείες. Είναι ενδιαφέρον, επίσης, το γεγονός ότι πολλές από τις μελωδίες έχουν συνταχθή από μάρτυρες, ενώ ήσαν σε φυλακή ή σε στρατόπεδα συγκεντρώσεως. Το Ελληνικό υμνολόγιο είναι χωρίς μουσικούς φθόγγους. Στείλτε 8 δραχμές η 25 σεντς στις Η.Π.Α. για το αντίτυπο σας.

‘Η Αγάπη Οικοδομεί’—Ποιους και Πώς!

ΤΙ ΠΛΟΥΤΟΣ σημασίας, τι αλήθεια υπάρχει σ’ αυτές τις τρεις λέξεις: «Η αγάπη οικοδομεί!» Η αγάπη οικοδομεί διανοητικώς και σωματικώς· οικοδομεί επίσης ηθικώς και πνευματικώς. Κατ’ επανάληψιν αυτά τα λόγια του αποστόλου Παύλου εφαρμόσθηκαν στις ψυχοσωματικές επιδράσεις που έχει η αγάπη στους διανοητικώς και σωματικώς ασθενείς, και όχι χωρίς σοβαρό λόγο.—1 Κορ. 8:1.

Χαρακτηριστικά του πλούτου της Μαρτυρίας για τη δύναμι της αγάπης να οικοδομήση είναι τα λόγια του Δρος Λίο Μπάρτεμιρ. Αυτός ως ιατρικός διευθυντής ενός ψυχιατρικού ινστιτούτου, εδήλωσε κάποτε ότι η αγάπη πρέπει να έχη τη θέσι της μεταξύ των φαρμάκων του γιατρού μαζί με τα αντιβιοτικά, τα εμβόλια και τα άλλα φάρμακα. Είπε ότι: «Η αγάπη του γιατρού για τον ασθενή του και η αγάπη του ασθενούς για τον γιατρό του αποτελεί μια ισχυρή επίδρασι στη θεραπεία των ασθενών.» Διατείνεται ότι η σύγχρονη τάσις των γιατρών να είναι αντικειμενικοί ή αδιάφοροι στις σχέσεις των με τους ασθενείς είναι σφάλμα και ότι «η αγάπη του γιατρού για τους ασθενείς του είναι το κεντρικό και αναγκαίο στοιχείο για την ανακούφισί τους.»

Εν τούτοις, όπως είναι αληθινό ότι με την αγάπη μπορούμε να οικοδομήσωμε τους άλλους, αυτό δεν είναι εκείνο που έγραφε ο απόστολος Παύλος. Στο ίδιο εδάφιο λέγει ότι ‘η γνώσις φυσιοί.’ Αφού ο Παύλος ήθελε να πη ότι κάποια γνώσις έτεινε να κάνη υπερήφανους εκείνους που έχουν αυτή την ιδιαίτερη γνώσι, πρέπει να εννοούν στην περίπτωσι που εξετάζεται ότι η αγάπη οικοδομεί εκείνους που την έχουν ·ότι εκείνοι που εκδηλώνουν την αγάπη θα ωφελούντο οι ίδιοι απ’ αυτήν. Πραγματικά, στην ανωτέρω δήλωσι του Μπάρτεμιρ αναγνωρίζεται αυτό το γεγονός. Πώς; Διότι αυτός όχι μόνον τονίζει ότι η αγάπη του γιατρού οικοδομεί τον ασθενή αλλ’ ότι η αγάπη του ασθενούς οικοδομεί—τον γιατρό;—όχι, αλλά τον ίδιο τον ασθενή! Με το ίδιο πνεύμα ο ανθρωπολόγος Άσλεϋ Μόνταγκιου έγραψε ότι «η αγάπη είναι δημιουργική, πολύ πλουτίζει τη ζωή και εκείνου που την λαμβάνει κι εκείνου που την δίνει.»

Ένα βιβλίο ψυχοσωματικής ιατρικής των Καθηγητών Βάις και Ίνγκλις πιστοποιεί περαιτέρω την αλήθεια των λόγων του Παύλου ότι ‘η αγάπη οικοδομεί’: «Εκείνος που έχει την ιδιότητα ν’ αγαπά συνήθως αγαπάται αντίστοιχα. Η ιδιότης του να δείχνη κανείς καλωσύνη και ευγένεια σε κάθε μορφή της ζωής, οικογενειακή, συζυγική, σεξουαλική και πατρική, έχει μια σημαντική εποικοδομητική επίδρασι στο άτομο που δείχνει τέτοια αισθήματα καθώς και σ’ εκείνον που τα λαμβάνει κι έτσι φέρνει ευχαρίστησι και στους δύο.» (Τα παχέα στοιχεία έχουν προστεθή.) Ακριβώς όπως οι αρχαιολόγοι κάνουν συνεχώς ανακαλύψεις που πιστοποιούν τις εξιστορήσεις της Αγίας Γραφής, έτσι και οι ψυχίατροι πιστοποιούν την ακρίβεια και σοφία των συμβουλών της Γραφής για τις ανθρώπινες σχέσεις.

Ολίγη σκέψις θα διασαφηνίση ακριβώς πόσο αληθινό είναι ότι η αγάπη οικοδομεί εκείνον που αγαπά. Ο μέγας και στοργικός και σοφός Δημιουργός μας έχει θέσει μέσα μας ένα σύστημα ορμονών και λειτουργεί πολύ καλά όταν ζούμε σύμφωνα με τις δίκαιες και σοφές αρχές του. Η ψυχοσωματική επιστήμη κατέδειξε τη βλάβη που επέρχεται σ’ έναν άνθρωπο ο οποίος επιδίδεται σε αρνητικές συγκινήσεις όπως είναι η κακία, η οργή, η πικρία, η απληστία, η φιλαυτία, ο φθόνος και η απογοήτευσις. Τέτοια αισθήματα, ενώ προξενούν βλάβη στους άλλους, βλάπτουν κυρίως εκείνον που παρασύρεται απ’ αυτά.

Λογικά, λοιπόν προκύπτει ότι όταν εκδηλώνουμε υγιή, εποικοδομητικά αισθήματα, από τα οποία το κυριώτερο είναι η ανιδιοτελής αγάπη, οικοδομούμε όχι μόνον τους άλλους αλλά πρωτίστως τον εαυτό μας, όπως υπονοείται από τα λόγια του Κυρίου Ιησού: «Μακάριον είναι να δίδη τις μάλλον παρά να λαμβάνη.»—Πράξ. 20:35.

Μολονότι είναι αλήθεια ότι η αγάπη για τον σύντροφό σας, για την οικογένειά σας και για ένα στενό φίλο μπορεί να σας οικοδομήση, από τη χρησιμοποίησι της λέξεως αγάπη από τον απόστολο καταφαίνεται ότι αυτός είχε υπ’ όψιν την ανιδιοτελή, την αγάπη που βασίζεται σε αρχές που είναι απηλλαγμένη από κάθε προσωπική σκέψι. Το γεγονός ότι αυτή η αγάπη οικοδομεί διακρίνεται και από την περαιτέρω περιγραφή που κάνει ο απόστολος. Λέγει ότι μια τέτοια αγάπη μακροθυμεί, ότι υπομένει και αγαθοποιεί, ότι μπορεί να εγκαρτερήση σε όλα και ότι ποτέ δεν εκπίπτει. Εκείνο που βοηθεί να εξηγήσωμε την εποικοδόμησι που φέρνει η αγάπη είναι ότι αυτή απομακρύνει τα εξασθενητικά αισθήματα όπως είναι η υπερηφάνεια, η ζηλοτυπία και η απληστία.—1 Κορ. 13:4-8.

Μια ανιδιοτελής αγάπη για τον Ιεχωβά Θεό και τον πλησίον μας θα μας κάνη ν’ ανθιστάμεθα σε πειρασμούς ν’ αδικοπραγήσωμε ή ν’ ακολουθήσωμε μια πορεία που εξυπηρετεί τα συμφέροντά μας που μπορεί να είναι εντελώς ‘νόμιμη’ αλλά η οποία δεν μας οικοδομεί. Όταν εμμένωμε στις αρχές μας, στα ιδεώδη μας, όταν νικούμε τις ιδιοτελείς και ξεπεσμένες τάσεις μας, όχι μόνο διατηρούμε μια καθαρή συνείδησι αλλά και οικοδομούμεθα ηθικώς και πνευματικώς απ’ αυτή την πορεία. Τότε διαπιστώνομε την αλήθεια της θεόπνευστης Παροιμίας στην περίπτωσί μας: «Οι δίκαιοι έχουσι θάρρος ως λέων.» Σαν τον αρχαίο Ιώβ θα μπορούμε ν’ αντικρούωμε εκείνους που αμφισβητούν τα ελατήριά μας, και θα μπορούμε να υποστηρίζωμε ότι έχομε καλή συνείδησι ενώπιον του Θεού.—Παροιμ. 28:1· Ιώβ 16:1-4·29:1-25.

Θα μπορούσε επίσης να λεχθή ότι η αγάπη οικοδομεί διότι μπορεί να αυτοαμείβεται. Όχι ότι αυτός είναι ο λόγος για τον οποίον πρέπει να εκδηλώνωμε αγάπη, αλλ’ αυτό είναι εκείνο που πολύ πιθανόν θα επακολουθήση, όπως το εξέφρασε ο Ιησούς Χριστός: «Δίδετε και θέλει δοθή εις εσάς.. . . Διότι με το αυτό μέτρον με το οποίον μετρείτε, θέλει αντιμετρηθή εις εσάς.» (Λουκ. 6:38) Μια αξιόλογη κυρία ψυχαναλυτής έγραψε ένα βιβλίο με νουθεσίες για γυναίκες που ατύχησαν στο γάμο τους, και το συμπέρασμα και η ουσία αυτού ήταν ότι αληθινά το ν’ αγαπούν τους συζύγους των και να υποτάσσονται σ’ αυτούς ήταν το πιο αποτελεσματικό πράγμα που θα μπορούσαν να κάμουν. Τα μέλη των οικογενειών μπορούν ν’ αποκτήσουν ευτυχία με το να προσπαθούν να κάνουν ευτυχισμένον ο ένας τον άλλον.

Ιδού ένα άλλο Γραφικό παράδειγμα της Γραφικής αυτής αρχής. Ο απόστολος Παύλος για να ενθαρρύνη τους υλικώς ευημερούντας Χριστιανούς της Κορίνθου να δείχνουν ανιδιοτελή αγάπη στους ενδεείς αδελφούς των της Ιερουσαλήμ, έγραψε: «Ο σπείρων με αφθονίαν, και με αφθονίαν θέλει θερίσει.»—2 Κορ. 9:6.

«Η αγάπη οικοδομεί»—ποιον; Τον ευγνώμονα λήπτη, ασφαλώς, αλλά περισσότερο ακόμη τον δότη, εκείνον που δείχνει αγάπη. Ο δότης οικοδομείται με κάθε τρόπο, σωματικώς, διανοητικώς, συναισθηματικώς και πνευματικώς. Θερίζει αφθόνως και αγαπάται από τον Θεό, διότι ‘ο Θεός αγαπά τον ιλαρόν δότην.’—2 Κορ. 9:7

Διαρκής Ανακούφισις από Πολέμους

ΑΠΟ πολύν καιρό έχομε ακούσει ότι θα γίνη ένας πόλεμος που θα τερματίση τελικά όλους τους πολέμους της γης. Από τις χιλιάδες των πολέμων που διεξήχθησαν από την εποχή του Νεβρώδ, του ισχυρού κυνηγού, πολλοί από τους μεγαλύτερους πολέμους εθεωρήθησαν ότι ήσαν οι τελευταίοι. Αυτό ειδικά συνέβη με τον Α΄ και Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ο 1 Παγκόσμιος Πόλεμος όπως είχε δηλωθή, θα καθιστούσε τη δημοκρατία ασφαλή στον κόσμο. Ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος θα έκανε τον κόσμο ελεύθερο, αυτοδιάθετο, θα εξασφάλιζε τις τέσσερις ελευθερίες για την ανθρωπότητα.

Ήταν ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος ο πιο μεγάλος, ή θα υπάρξη άλλος, ένας πιο ερημωτικός πόλεμος; Από την ιστορία των εθνών από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, υπάρχουν πολλές ενδείξεις που δείχνουν ότι εκείνος δεν ήταν ο τελευταίος μεγάλος πόλεμος. Μερικοί πολύ σκληροί πόλεμοι διεξήχθησαν από τότε, και αυτή η σκληρότης υπάρχει σε έντονη μορφή μεταξύ των εθνών τα οποία ενεπλάκησαν σ’ αυτούς. Υπάρχουν ακριβώς τώρα κέντρα ενδεχομένης εκρήξεως σε πολλά μέρη και τόπους.

Ο Ιησούς Χριστός, ο μεγαλύτερος προφήτης που έζησε ποτέ, ετόνισε ότι θα υπάρξη πράγματι ένας πόλεμος που θα φέρη διαρκή ειρήνη. Ωμίλησε για τη μεγάλη θλίψι «οποία δεν έγεινεν απ’ αρχής κόσμου ως του νυν, ουδέ θέλει γείνει.» (Ματθ. 24:21) Αυτή η μεγάλη θλίψις θα περιελάμβανε αυτόν τον πόλεμο, που περιγράφεται σε άλλα μέρη της Αγίας Γραφής.

Αξίζει να εξετάσωμε τι λέγει η Αγία Γραφή γι’ αυτόν τον πόλεμο, διότι αποκαλύπτει τους εμπολέμους, εκθέτει τους λόγους του πολέμου αυτού, και γιατί θα φέρη διαρκή ειρήνη. Προεξέχει η προφητική πρόγνωσις του βιβλίου του Ιεζεκιήλ, στο οποίο θα συγκεντρώσωμε κυρίως την προσοχή μας σε όλη αυτή την εξέτασι. Ο Ιεζεκιήλ γράφει:

«Και έγεινε λόγος Ιεχωβά προς εμέ, λέγων, Υιέ ανθρώπου, στήριξον το πρόσωπόν σου επί Γωγ, την γην του Μαγώγ, του ηγεμόνος της Ρως, Μεσέχ, και Θουβάλ, και προφήτευσον κατ’ αυτού, και ειπέ, Ούτω λέγει Ιεχωβά ο Θεός· Ιδού, εγώ είμαι εναντίον σου, Γωγ, ηγεμών της Ρως, Μεσέχ, και Θουβάλ· και θέλω σε περιστρέψει, και βάλει άγκιστρα εις τας σιαγόνας σου, και θέλω εκβάλει σε, και πάσαν την δύναμίν σου, ίππους και ιππέας, πάντας τούτους εντελώς ωπλισμένους, μέγα άθροισμα μετά θυρεών και ασπίδων, πάντας τούτους μεταχειριζομένους μαχαίρας· Πέρσας, Αιθίοπας, και Λίβυας μετ’ αυτών· πάντας τούτους μετ’ ασπίδων και περικεφαλαίων· τον Γομέρ, και πάντα τα τάγματα αυτού· τον οίκον Θωγαρμά από των εσχάτων του βορρά, και πάντα τα τάγματα αυτού· και πολλούς λαούς μετά σου.»—Ιεζ. 38:1-6, ΜΝΚ.

Ο ΓΩΓ ΚΑΙ Η ΓΗ ΤΟΥ ΜΑΓΩΓ

Το ερώτημα είναι, Ποιος είναι αυτός ο Γωγ και ποια είναι «η γη του Μαγώγ»; Οι απόγονοι των λαών που περιγράφονται είναι μαζί μας σήμερα. Αλλά η προφητεία προφανώς δεν αναφερόταν απλώς σε ωρισμένες εθνικότητες. Αντιθέτως, χρησιμοποίησε, χάριν παραδείγματος, τις ισχυρές ένοπλες δυνάμεις εκείνης της εποχής, δυνάμεις που μπορούσαν να απειλήσουν τον Ισραήλ εκείνον τον καιρό. Ομοίως, οι ισχυρές, καλά εφωδιασμένες ένοπλες δυνάμεις αυτού του κόσμου σήμερα θα είναι στη διάθεσι του Γωγ στον τελικό πόλεμο. Είναι αξιοσημείωτο ότι η Βαβυλών δεν περιλαμβάνεται, διότι η τοποθέτησις της προφητείας του Ιεζεκιήλ είναι σ’ έναν καιρό μετά την πτώσι της Βαβυλώνος στη Μηδοπερσία, η οποία έγινε μ’ αυτή τη νίκη η Τέταρτη Παγκόσμια Δύναμις της Βιβλικής ιστορίας.

Η προφητεία του βιβλίου της Αποκαλύψεως μας δίνει νύξεις που μας βοηθούν να εξακριβώσωμε την ταυτότητα του Γωγ, του αρχηγού της επιθέσεως, και να καταλάβωμε ποια μάχη είναι αυτή της οποίας αρχηγός είναι ο Γωγ. Η Αποκάλυψις στα κεφάλαια 17 και 18 περιγράφει την πλήρη καταστροφή της Βαβυλώνος της Μεγάλης, της παγκοσμίου αυτοκρατορίας της ψευδούς θρησκείας. Κατόπιν, στο 19 κεφάλαιο, ομιλεί για την καταστροφή των στρατιωτικών δυνάμεων της γης μαζί με τις πολιτικές των οργανώσεις ή κυβερνήσεις.—Αποκάλ. 19:17-21· παράβαλε Αποκάλυψις 19:19, 20 με Δανιήλ 8:20, 21 σχετικά με τη Βιβλική παρουσίασι των πολιτικών κυβερνήσεων του κόσμου μεταφορικώς ως θηρίων.

Αλλά ποιος είναι ο Γωγ; Και πάλι η Αποκάλυψις μας βοηθεί. Διότι αποκαλύπτει ότι τα έθνη οδηγούνται σε πόλεμο από δαιμονική επιρροή και ο αρχηγός αυτών είναι ο «δράκων» Σατανάς ή Διάβολος. (Αποκάλ. 12:9· 16:13, 14, 16) Ο Γωγ λοιπόν είναι ο Σατανάς ή Διάβολος αφότου κατερρίφθη στη γη. Ποια είναι η γη στην οποία διαμένει, ‘η γη του Μαγώγ’; Δεν υπάρχει τέτοια γη που να μνημονεύεται αλλιώς στη Βιβλική ιστορία. Αυτή η ‘γη’ περιγράφεται ως ‘τα έσχατα του βορρά.’ (Ιεζ. 38:6) Θα ήταν απομονωμένη και αραιοκατοικημένη.

Ως προς το τι σημαίνει μεταφορικά η ‘γη του Μαγώγ,’ η προφητεία της Αποκαλύψεως δείχνει ότι μετά την ενθρόνισι του Χριστού στον ουρανό, ο Σατανάς χάνει ένα πόλεμο στον ουρανό και ρίπτεται στη γη. Αυτό προμηνύει ουαί για τη γη, η οποία ουαί αποκορυφώνεται στον τελικό πόλεμο. Επειδή ο Διάβολος δεν έχει πλέον πρόσοδο στον ουρανό, αλλά είναι περιορισμένος στα γειτονικά μέρη της γης, η θέσις του είναι απομονωμένη, και μόνον οι δαίμονες τον συνοδεύουν. Ώστε η γη του Μαγώγ είναι η αόρατη θέσις ή περιοχή στην οποία ο Σατανάς είναι περιορισμένος στον καιρό που κάνει την επίθεσί του.—Αποκάλ. 12:5, 7-12.

Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΕΠΙΘΕΣΕΩΣ ΤΟΥ ΓΩΓ

Ο Ιεχωβά, γνωρίζοντας το μέγεθος της μάχης που πρόκειται ν’ αναλάβη ο Γωγ, του λέει: «Ετοιμάσθητι, και ετοίμασον σεαυτόν, συ, και παν το άθροισμά σου το συναθροισθέν εις σε, και έσο φύλαξ εις αυτούς.» (Ιεζ. 38:7) Ο Γωγ γίνεται ο «φύλαξ» ή αρχηγός, είναι ο ηγέτης όλων αυτών των δυνάμεων, δαιμονικών και κοσμικών. Ο Ιεχωβά απεκάλυψε ότι η επίθεσις δεν επρόκειτο να γίνη στους αρχαίους χρόνους, αλλά μάλλον σ’ ένα μακρό μετέπειτα χρόνο, όταν είπε στον Γωγ:

«Μετά πολλάς ημέρας θέλει γείνει επίσκεψις εις σε· εν τοις εσχάτοις χρόνοις θέλεις ελθεί εις την γην, ήτις ελευθερώθη εκ της μαχαίρας, και συνήχθη εκ πολλών λαών, εναντίον των ορέων του Ισραήλ, τα οποία κατεστάλησαν έρημα διαπαντός· αυτός όμως μετεφέρθη εκ μέσου των λαών, και θέλουσι κατοικήσει πάντες ασφαλώς. Και θέλεις αναβή και έλθει ως ανεμοζάλη· θέλεις είσθαι ως νέφος, δια να σκεπάσης την γην, συ, και πάντα τα τάγματά σου, και πολύς λαός μετά σου.»—Ιεζ. 38:8, 9.

Ποια είναι η «γη ήτις ελευθερώθη εκ της μαχαίρας» κατά της οποίας επιτίθεται ο Γωγ; Μήπως η γη που συνήχθη εκ πολλών λαών αναφέρεται στη γη του σημερινού πολιτικού έθνους του Ισραήλ; Όχι. Το Ισραήλ, με τις στρατιωτικές του δυνάμεις, αποτελεί μέρος του κόσμου τούτου του οποίου ο Σατανάς λέγεται ότι είναι ο «θεός.» (2 Κορ. 4:4) Είναι επίσης ένα από τα πολιτικά έθνη από τα οποία αποτελούνται τα Ηνωμένα Έθνη. Ο Ισραήλ κατά του οποίου επιτίθεται ο Γωγ είναι ο Ισραήλ του Θεού, ο πνευματικός Ισραήλ. (Γαλ. 6:16) Πώς γίνεται αυτό; Διότι ο Θεός απέρριψε τον φυσικό Ισραήλ ως αποκλειστικό του έθνος, όταν αυτοί απέρριψαν τον Μεσσία, και στην Πεντηκοστή του έτους 33 μ.Χ. ίδρυσε τη Χριστιανική εκκλησία. (Ματθ. 23:38· Πράξ. 2:1-43) Ο απόστολος Παύλος εξήγησε αργότερα ότι «Ιουδαίος δεν είναι ο εν τω φανερώ Ιουδαίος, ουδέ περιτομή η εν τω φανερώ, η γινομένη εν σαρκί· αλλ’ Ιουδαίος είναι ο εν τω κρυπτώ Ιουδαίος, και περιτομή η της καρδίας, κατά πνεύμα, ουχί κατά γράμμα.»—Ρωμ. 2:28, 29.

Επίσης, με τη μάχη του Ιεχωβά εναντίον του Γωγ όλα τα έθνη της γης «θέλουσι γνωρίσει ότι εγώ είμαι ο Ιεχωβά» και αυτό δεν θα μπορούσε να γίνη με τον φυσικό Ισραήλ ο οποίος αρνείται να χρησιμοποιήση το όνομα του Ιεχωβά, και δεν ισχυρίζεται ότι η πολιτική του κυβέρνησις είναι θεοκρατία, δηλαδή από τον Θεό κατευθυνόμενη κυβέρνησις, που ιδρύθηκε για να προαγάγη την αγνή λατρεία του Ιεχωβά.—Ιεζ. 38:23.ΜΝΚ.

Αυτή η κατανόησις του σκοπού της επιθέσεως του Γωγ είναι εν αρμονία με την εικόνα της Αποκαλύψεως όταν λέγη ότι ο Διάβολος, αφού θα κατερρίπτετο από τον ουρανό, θα έκανε όλους εκείνους στη γη, οι οποίοι εκπροσωπούν τον Ιεχωβά και δίνουν μαρτυρία για τον Ιησού, κύριον στόχο των επιθέσεών του από τότε.—Αποκάλ. 12:17.

Η προφητεία του Ιεζεκιήλ συγκεντρώνει την προσοχή μας στην κατάστασι του πνευματικού λαού του Ιεχωβά, των Χριστιανών μαρτύρων του, «εν τοις εσχάτοις χρόνοις.» Αυτοί ‘ελευθερώθηκαν εκ της μαχαίρας,’ διαφυλάχθηκαν από τους διωγμούς του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου και απ’ ό,τι επακολούθησε. Αυτοί συνήχθησαν σε πλήρη ενότητα υπό τον Βασιλέα και Ποιμένα των, τον Κύριον Ιησούν Χριστόν, τον Μεγαλύτερο Δαβίδ. Όταν ο Γωγ θα κάμη την επίθεσί του, η ψευδής θρησκεία θα έχη καταστραφη, αλλ’ αυτοί οι Χριστιανοί μάρτυρες, οι μόνοι που στάθηκαν υπέρ της αγνής λατρείας του Ιεχωβά, θα κατοικούν σε πνευματική ασφάλεια.—Ιεζ. 34:23, 24· 37:22-25.

Ο ΙΕΧΩΒΑ ΠΑΡΑΣΥΡΕΙ ΤΟΝ ΓΩΓ ΣΤΗ ΜΑΧΗ

Γιατί ο Ιεχωβά θέτει άγκιστρα στις σιαγόνες του Γωγ και τον φέρνει με όλες τις καλά εξηρτισμένες δυνάμεις εναντίον του συνηγμένου λαού του Θεού; (Ιεζ. 38:4) Διότι ήλθε ο καιρός του Ιεχωβά για τη μάχη, και με αυτόν τον τρόπο κάνει τον Διάβολο κι εκείνους που τάσσονται μαζί του να δείξουν σε όλους το μίσος των για τον Ιεχωβά. Επίσης με αυτή τη μάχη ο Ιεχωβά υπερασπίζει το όνομά του και την κυριαρχία του σε όλο το σύμπαν. Ο Ιεχωβά λέγει: «Και θέλω σε φέρει εναντίον της γης μου, δια να με γνωρίσωσι τα έθνη, όταν αγιασθώ εν σοι, Γωγ, ενώπιον αυτών.»—Ιεζ. 38:16,

Μπορούμε να παραβάλωμε αυτή την ενέργεια του Ιεχωβά με την περίπτωσι του Φαραώ της αρχαίας Αιγύπτου. Ο Φαραώ ήταν ένας σκληρός εχθρός του Θεού και του λαού του. Η επιθυμία του ήταν να υποδουλώση τον λαό του Ιεχωβά, τους Εβραίους, το έθνος που εχρησιμοποιείτο τότε ως μάρτυρές Του, και να τους συντρίψη, ή αν δεν μπορούσε να το κάμη αυτό, να τους καταστρέψη αμέσως. (Ησ. 43:12) Ο Ιεχωβά εξέλεξε τον χρόνο που θα κατέληγε στο μεγαλύτερο καλό για τον λαόν του και συγχρόνως θα εδόξαζε το όνομά του. Με την πολιτεία του προς τον Φαραώ και τις δυνάμεις του, ο Ιεχωβά αποδείχθηκε υπέρτατος και ο νικητής όλων των θεών της Αιγύπτου.—Έξοδ. 12:12· 14:4.

Ο Θεός παρασύροντας τον Σατανά στην επίθεσι απλώς παρουσιάζει αυτό που φαίνεται στον Σατανά ότι αποτελεί ευκαιρία για να ξεσπάση την λύσσα και το μίσος του εναντίον των μαρτύρων του Ιεχωβά. Η προφητεία αποκαλύπτει το ελατήριο που έχει ο Σατανάς:

«Ούτω λέγει Ιεχωβά ο Θεός· και εν εκείνη τη ημέρα θέλουσιν αναβή πράγματα επί την καρδίαν σου, και θέλεις βουλευθή βουλάς πονηράς· και θέλεις ειπεί, Θέλω αναβή εις γην πόλεων ατειχίστων· θέλω έλθει προς ησυχάζοντας, κατοικούντας εν ασφαλεία, πάντας τούτους κατοικούντας πόλεις ατειχίστους, και μη έχουσας μοχλούς και πύλας· δια να λεηλατήσης λεηλασίαν, και να λαφυραγωγήσης λάφυρον, δια να επαναστρέψης την χείρα σου επί ερημώσεις κατοικισθείσας, και επί λαόν συνηγμένον εκ των εθνών αποκτήσαντα κτήνη και αγαθά, κατοικούντα εν μέσω της γης.»—Ιεζ. 38:10-12.

Μήπως η ‘λαφυραγώγησις’ που ελπίζει ο Σατανάς να επιτύχη απ’ αυτούς τους φαινομενικά ανυπεράσπιστους ανθρώπους είναι κανένα υλικό όφελος; Όχι, διότι οι μάρτυρες του Ιεχωβά έχουν σχετικώς λίγα από τα αγαθά του κόσμου τούτου. (Ιακ. 2:5· 1 Κορ. 1:27-29) Αυτοί είναι επίσης αβλαβείς, χωρίς στρατιωτική εξάρτησι. Εκείνο που ελπίζει ο Σατανάς να λαφυραγωγήση είναι τα συμφέροντα της Βασιλείας που έχουν αυτοί. Διότι οι μάρτυρες του Ιεχωβά συνεχώς κηρύττουν αυτή τη Βασιλεία και τα αγαθά νέα της στους λαούς και φροντίζουν γι’ αυτά τα συμφέροντα της Βασιλείας σε όλο τον κόσμο. Σ’ αυτό επιτυγχάνουν, συνάγοντας πολλούς ανθρώπους από όλα τα έθνη προς το μέρος της βασιλείας.

Αυτό το μισεί ο Διάβολος κι εκείνοι που έχουν το πνεύμα του. Ενθυμούμεθα ότι ο Διάβολος διήγειρε τους Φαρισαίους, επειδή ο Ιησούς εφρόντιζε για τα συμφέροντα της Βασιλείας. Οι άνθρωποι άκουαν τον Ιησού. Αλλ’ αυτοί οι Ιουδαίοι άρχοντες είπαν μεταξύ τους: «Βλέπετε ότι δεν ωφελείτε ουδέν; Ιδού, ο κόσμος οπίσω αυτού υπήγεν.»—Ιωάν. 12:19.

Αυτά τα συμφέροντα της βασιλείας στα χέρια

Η Σχολή Γαλαάδ Στέλλει και Άλλους Ιεραποστόλους για τον Θερισμό

ΌΤΑΝ ο Ιησούς είπε: «Ο μεν θερισμός είναι πολύς. . . Παρακαλέσατε λοιπόν τον κύριο του θερισμού ν’ αποστείλη εργάτας εις τον θερισμόν αυτού,» σχεδόν δεν φαντάστηκαν οι ακροαταί του ότι ύστερ’ από 1.900 χρόνια η Βιβλική Σχολή της Σκοπιάς Γαλαάδ θα έκανε αυτό ακριβώς. (Λουκ. 10:2) Λόγου χάριν, η Δευτέρα 5 Μαρτίου ήταν άλλη μια μέρα αποφοιτήσεως από τη Σχολή Γαλαάδ· αυτή τη φορά για την 54η σειρά σπουδαστών. Άλλοι σαράντα εννέα ιεραπόστολοι εστάλησαν για να ενωθούν με τις χιλιάδες των ήδη εργαζομένων σκληρά στον θερισμό αυτόν τον έσχατο καιρό.

Το πρόγραμμα άρχισε στη 1:55 μ.μ. Μετά τον εναρκτήριο ύμνο και την προσευχή δόθηκαν μερικές πολύ ενθαρρυντικές παρατηρήσεις από μερικούς ομιλητάς. Ο εκπαιδευτής Γιουλίσις Γκλας είπε στους αποφοίτους: «Κάποτε στο όχι πολύ μακρυνό μέλλον θα είναι η τελευταία μέρα που θα κηρύξετε σε οποιονδήποτε που είναι σ’ αυτό το παλαιό σύστημα πραγμάτων. Αλλά μεταξύ της σημερινής ημέρας κι εκείνης της ‘τελευταίας ημέρας’ η πίστις σας θα δοκιμασθή σοβαρά. Αν όμως είσθε πιστοί κάθε μέρα στη διακονία σας, τότε όταν έλθη εκείνη η ‘τελευταία ημέρα’ του κηρύγματος σας, ‘θα ευρεθήτε εις έπαινον και δόξαν.’»—1 Πέτρ. 1:6, 7.

«Για να επιτύχετε πρέπει να έχετε την ορθή στάσι,» εδήλωσε ο Έντουαρντ Ντάνλαπ, αρχειοφύλαξ της Σχολής. Ανέφερε τη στάσι που τήρησε ο απόστολος Παύλος και ο Κύριος Ιησούς Χριστός ως κατάλληλη στάσι για μίμησι. Ο επίσκοπος του Τμήματος των Ηνωμένων Πολιτειών Μίλτον Χένσελ, πρόσθεσε σ’ αυτές τις καλές σκέψεις, και κατόπιν μίλησε για την εκτίμησι των αληθινών αξιών, αντιπαραβάλλοντας την αξία των υλικών αποκτημάτων με τα πνευματικά πλούτη. Για να τονίση το θέμα του έδειξε στο ακροατήριο διάφορα νομίσματα—οστράκινα νομίσματα από τα Νησιά της Νοτίου Θαλάσσης, νομίσματα κατοχής τυπωμένα από τους Ιάπωνας στη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου και παλαιά Βρεττανικά σελλίνια που έχουν όλα ελάχιστη αξία σήμερα. Ακόμη και το χαρτονόμισμα των δέκα δολλαρίων των Ηνωμένων Πολιτειών που παρουσίασε έχει χάσει πολύ από την προηγούμενη αξία του. Πόσο σοφή είναι η συμβουλή να μη είμεθα φιλάργυροι.—Εβρ. 13:5.

Ο υπηρέτης εργοστασίου, Μαξ Λάρσον, υπενθύμισε στους αποφοιτούντας σπουδαστάς ότι η συναναστροφή των με την οικογένεια Μπέθελ απετέλεσε πράγματι ένα μέρος της εκπαιδεύσεως των, για να τους βοηθήση να εμμείνουν στα καθήκοντα των. Πώς έγινε αυτό; Υπάρχουν εβδομήντα, είπε ο Λάρσον, που εργάσθηκαν εδώ στο Μπέθελ περισσότερο από 28,6 χρόνια, που είναι η μέση ηλικία αυτής της σειράς σπουδαστών. Ωραία παραδείγματα είναι αυτά!

Ο υπηρέτης Μπέθελ Τζώρτζ Κάουτς αφηγήθηκε πόσο ιδιαίτερα καλά έχει τραφή η τάξις αυτή σε γνώσι πνευματικών πραγμάτων. Αλλά τώρα πόσο επιτυχείς θ’ απεδεικνύοντο αυτοί ως ιεραπόστολοι εξηρτάτο από το πόσο συνετά θα εφήρμοζαν αυτή τη γνώσι για να βοηθήσουν τους άλλους.

Μετά την ανάγνωσι είκοσι και πλέον τηλεγραφημάτων και ειδικών χαιρετισμών προς τους αποφοίτους από διάφορα μέρη του κόσμου, ο αντιπρόεδρος Φρανζ έδωσε κατόπιν μια δυναμική ομιλία. Στη διάρκεια της ομιλίας του απηύθυνε στους αποφοίτους λίγα ενδιαφέροντα ερωτήματα: ‘Έφθασαν οι μάρτυρες του Ιεχωβά το ανώτατο όριο τους; Το πιστεύετε αυτό σεις οι ιεραπόστολοι; έχετε αυτή τη στάσι διανοίας καθώς αναχωρείτε για τον ιεραποστολικό αγρό; Όχι, διόλου. Πιστεύετε ότι το αποκορύφωμα είναι ακόμη μελλοντικό και είμεθα όλοι αποφασισμένοι να φθάσωμε σ’ αυτή την κορυφή.’

Φαίνεται ότι ολόκληρο το πρόγραμμα εκορυφώνετο με την ομιλία του προέδρου Ν. Νορρ με τίτλο «Η Πίστις Σας Αποδεικνύεται από τα Χείλη Σας,» ομιλία βασισμένη στα εδάφια Ρωμαίους 10:8-10. ‘Τα χείλη μας,’ εδήλωσε ο Νορρ, ‘πολλά έχουν να κάμουν με την πίστι μας στον Ιεχωβά Θεό. Αλλά προτού να είναι στα χείλη σας πρέπει να είναι στην καρδιά σας, διότι από την καρδιά ομιλεί το στόμα. Στους περασμένους πέντε μήνες δείξατε ότι έχετε πίστι στις καρδιές σας. Τώρα πηγαίνετε ως ιεραπόστολοι να χρησιμοποιήσετε τα χείλη σας για ν’ αποδείξετε την πίστι σας. . . Διότι πίστις χωρίς έργα είναι νεκρά.’—Ιακ. 2:14-26.

Οι φοιτηταί κατόπιν έλαβαν από ένα φάκελλο με τους τόπους διορισμού των. Οι δεκαέξη άγαμοι αδελφοί, πέντε άγαμες αδελφές και δεκατέσσερα ανδρόγυνα είχαν έλθει από έξη διάφορες χώρες. Τώρα απεστέλλοντο σε είκοσι τρεις χώρες.

Ύστερ’ από ένα διάλειμμα για το δείπνον, οι παρόντες 2.061 ήσαν έτοιμοι ν’ απολαύσουν το εσπερινό πρόγραμμα, τα κυριώτερα σημεία του οποίου ήσαν δύο Βιβλικά δράματα. Το πρώτο είχε τίτλο «Αλλαλάξατε διότι ο Ιεχωβά Παρέδωκεν εις Εσάς την Πόλιν!» Αυτό το δράμα που ήταν περισσότερο από μια ενδιαφέρουσα απεικόνησι επειγούσης ανάγκης μέσα στην αρχαία πόλι της Ιεριχώ, εντυπωσίασε όλους για την παρούσα επείγουσα ανάγκη που διεγείρει εκείνους που εξεικονίσθηκαν από τη Ραάβ και τον οίκο της σήμερα.

Το δεύτερο Βιβλικό δράμα είχε τίτλο «Ο Ζήλος του Οίκου σου με Κατέφαγε.» Και αυτό επίσης ήταν μια πολύ συγκινητική παρουσίασις, διότι περιελάμβανε πολλά γεγονότα από τη δυναμική διακονία του Ιησού Χριστού. Ασφαλώς έκαμε όλους τους παρόντας να ρωτούν αν και αυτοί οι ίδιοι μπορούσαν ν’ ακολουθήσουν μια όμοια πορεία ολοχρονίου υπηρεσίας στον υπόλοιπο χρόνο που απομένει.

Αν υπήρχε μια γενική εντύπωσις εκείνη τη μέρα ήταν αυτή: Το ανώτατο όριο δεν έχει επιτευχθή ακόμα, διότι ο Κύριος του θερισμού εξακολουθεί ν’ αποστέλλη και άλλους εργάτας για την παγκόσμια συγκομιδή.

Ενθυμείσθε;

Έχετε διαβάσει τα πρόσφατα τεύχη της Σκοπιάς προσεκτικά; Αν ναι, ασφαλώς θα ενθυμήσθε αυτά τα σημεία:

● Γιατί ο Ιησούς δεν επέμεινε να παραμείνη στη χώρα των Γαδαρηνών όταν έγινε φανερό ότι δεν τον ήθελαν;—Λουκ. 8:37-39.

Υπήρχαν άλλοι άνθρωποι άξιοι τους οποίους ο Ιησούς μπορούσε να διακονήση. Επίσης άφησε πίσω του έναν πιστό τον οποίο είχε ελευθερώσει από δαιμονοπληξία, και αυτός ο άνθρωπος μπορούσε να φέρη μαρτυρία στους συγγενείς του και στους άλλους που κατοικούσαν στη Δεκάπολι.—Σελ. 205.

● Με ποιες έννοιες η νέα διαθήκη είναι ανώτερη από την παλαιά διαθήκη του Νόμου;

Με την διάταξι της νέας διαθήκης ο Ιησούς Χριστός είναι ο αθάνατος Αρχιερεύς, που δεν χρειάζεται διαδόχους. Η τελεία του ανθρώπινη θυσία δεν χρειάζεται επανάληψι και καθιστά δυνατή την αληθινή συγχώρησι των αμαρτιών, Στην περίπτωσι εκείνων που είναι στη νέα διαθήκη ο Ιεχωβά έθεσε τους νόμους του στις καρδιές των και στις διάνοιες των δεν υπάρχει εκτεταμένος γραπτός νομικός κώδιξ.—Σελ. 430.

● Με ποια έννοια η πολυφαγία, η πολυποσία και οι μέριμνες του βίου καταβαρύνουν την καρδιά;—Λουκ. 21:34.

Η υπερβολή σε τροφή και ποτά καταβαρύνει την καρδιά με αισθήματα ενοχής και παραγκωνίζει τα καλά κίνητρα. Όταν κανείς ενδιαφέρεται σε υπερβολικό βαθμό για τα αναγκαία της ζωής του, μπορεί να κάμη τα ελατήρια της καρδιάς να συγκεντρωθούν σε υλιστικά πράγματα. Έτσι η καρδιά αποστερείται από τη διαβεβαίωσι που παρέχει ο Ιεχωβά ότι θα φροντίση για τους δούλους του.—Σελ. 249, 250.

● Τι εκπροσωπεί το «όνομα» του Ιησού;

Εκπροσωπεί όχι μόνον το πρόσωπον που φέρει το όνομα, αλλά και την εξουσία που έχει να διεξάγη και να εκτελή το θέλημα του Θεού. Αυτή η εξουσία εμπερικλείει τη θέσι του Ιησού ως Βασιλέως και Θείου Αρχηγού της ζωής.—Σελ. 294-296.

● Γιατί οι μάρτυρες του Ιεχωβά λαμβάνουν μια θετική στάσι εναντίον της χρήσεως ναρκωτικών;

Η χρήσις ναρκωτικών μολονότι δεν μνημονεύεται ονομαστικά μέσα στη Γραφή, θέτει σε κίνδυνο τη σχέσι ενός ανθρώπου με τον Ιεχωβά Θεό. Όχι μόνο μπορεί να οδηγήση σε σωματική βλάβη, άλλα αμβλύνει και τις διανοητικές ικανότητες, εμποδίζοντας τον άνθρωπο να πλησιάση τον Θεό με τη λογικήν του. (Ρωμ. 12:1) Οι τοξικομανείς συχνά εμπλέκονται σε πνευματιστικές πράξεις. Σύμφωνα με τα εδάφια Γαλάτας 5:19-21 η άσκησις πνευματισμού (φαρμακείας) είναι έργον της «σαρκός» που εμποδίζει τον άνθρωπο ν’ αποκτήση θεία επιδοκιμασία και ζωή.—Σελ. 370-373.

● Τι νοείται με το εδάφιον Παροιμίαι 10:7 από τα λόγια «το δε όνομα των ασεβών σήπεται»;

Το όνομα ή η φήμη των ασεβών γίνεται μια όχι ευχάριστη ανάμνησις, αλλά κάτι που μαραίνεται, σαπίζει. Αυτό γίνεται φανερό από την αντίστοιχη δήλωσι που γίνεται στο πρώτο μέρος του εδαφίου: «Η μνήμη του δικαίου είναι μετ’ ευλογίας.»—Σελ. 398.

Ερωτήσεις από Αναγνώστας

● Μήπως είναι ένδειξις ελλείψεως εμπιστοσύνης για ένα αφιερωμένο Χριστιανό να κάνη γραπτή συμφωνία για μια εμπορική δοσοληψία που σχετίζεται μ’ έναν άλλο Χριστιανό;—Η.Π.Α.

Όχι, διότι το να διατυπώνωνται γραπτώς εμπορικά ζητήματα μπορεί να είναι καλό και ν’ αποτελή προστασία για τους ενδιαφερομένους. Μπορεί να προλάβη πολλές παρεξηγήσεις αργότερα.

Μια γραπτή συμφωνία μπορεί να προλάβη παραλείψεις από αμέλεια λόγω ελλείψεως σαφηνείας στις προφορικές συμφωνίες. Όπως και στην περίπτωσι των άλλων ανθρώπων, ο αφιερωμένος Χριστιανός πρέπει να φροντίζη για πολλά πράγματα κάθε μέρα. Έπειτα, εγείρονται και προβλήματα που απαιτούν την προσοχή του. Προφανώς δεν μπορεί να τα θυμάται όλα. Αν επρόκειτο να βασίζεται πλήρως στη μνήμη του, αυτός, παρά τις καλύτερες προθέσεις του, είναι πιθανόν να λησμονήση μερικές υποχρεώσεις ή να εχη αμφιβολίες για το αν τις εξεπλήρωσε. Μια προφορική συμφωνία δίνει μικρή ευκαιρία για διπλό έλεγχο των πραγμάτων. Και αν είναι αόριστη, εκείνοι που κάνουν την προφορική συμφωνία μπορεί εντίμως να έχουν διαφορετικές απόψεις για το τι απαιτείται.

Μια γραπτή συμφωνία μπορεί επίσης να χρησιμεύση και ως βοήθημα για να προσέχη κανείς τη νουθεσία της Γραφής: «Εις μηδένα μη οφείλετε μηδέν ειμή το να αγαπάτε αλλήλους.» (Ρωμ. 13:8) Προφανώς, αν ένα άτομο από απροσεξία λησμόνησε κάποια υποχρέωσι, δεν θα αισθάνεται την ανάγκη να την εκπλήρωση. Και η από αμέλεια παράλειψις θα μπορούσε να τον οδηγήση σε δυσάρεστα αισθήματα, ιδιαίτερα όταν το έτερο μέρος της συμφωνίας αρχίση να νομίζη ότι ο Χριστιανός αδελφός του ήταν ιδιοτελής και αναξιόπιστος.

Ένας άλλος παράγων που κάνει σκόπιμες τις γραπτές συμφωνίες είναι η αβεβαιότης της ανθρώπινης ζωής, όπως παρατήρησε ο σοφός συγγραφεύς του Εκκλησιαστού: «Καιρός και περίστασις συναντά εις πάντας αυτούς.» (Εκκλησ. 9:11) Είναι πράγματι συνετό πράγμα να υπάρχη μια γραπτή συμφωνία ώστε, στην ανάγκη, να μπορή κανείς ν’ αποδεικνύη ότι δικαιούται να πληρωθή ή να του παρασχεθούν υπηρεσίες αντί να υποστή μια σοβαρή ζημία, διότι δεν υπάρχουν ζώντες μάρτυρες για να πιστοποιήσουν την απαίτησί του.

Οι Γραφές θετικά επιδοκιμάζουν την εκτέλεσι γραπτών συμφωνιών. Λόγου χάριν, ο προφήτης του Ιεχωβά Ιερεμίας, με θεία καθοδηγία, αγόρασε έναν αγρό από τον υιόν του εκ πατρός θείου του. Το χρήμα για την αγορά ζυγίσθηκε ενώπιον μαρτύρων. Όταν πληρώθηκε το χρήμα, συνετάχθησαν δύο έγγραφα, προφανώς όμοια σύμφωνα με τις υπάρχουσες νομικές διατάξεις. Το ένα έγγραφο αφέθη ανοικτό προφανώς για να το συμβουλεύονται ευχερώς τα ενδιαφερόμενα μέρη. Το άλλο έγγραφο υπεγράφη από μάρτυρας και σφραγίσθηκε. Συνεπώς, αν η αυθεντικότης του ασφράγιστου εγγράφου αμφισβητείτο ποτέ, το σφραγισμένο έγγραφο μπορούσε να ανοιχθή και να παραβληθή με το ασφράγιστο. Όλη αυτή η συναλλαγή ήταν δημόσια, και έγινε «έμπροσθεν πάντων των Ιουδαίων των καθήμενων εν τη αυλή της φρουράς.» Και τα δυο έγγραφα ετίθεντο κατόπιν μέσα σ’ ένα «αγγείον πήλινον» για φύλαξι. (Ιερ. 32:6-14) Έτσι, ύστερ’ από χρόνια θα υπήρχε απόδειξις ότι τα πάντα είχαν διεξαχθή όπως έπρεπε.

Ώστε, αντί να παρέχεται ένδειξις ελλείψεως εμπιστοσύνης, η σύνταξις γραπτών συμφωνιών μπορεί ν’ αποτελή ένδειξι ειλικρινούς επιθυμίας για την εκτέλεσι των υποχρεώσεων ενός ατόμου.