Η Επί του Όρους Ομιλία—“Ύπαγε Πρώτον Φιλιώθητι με τον Αδελφόν Σου”
Ο ΙΗΣΟΥΣ, αφού προειδοποίησε τους ακροατάς του για τα θανατηφόρα αποτελέσματα της παρατεταμένης οργής, κατηύθυνε τις σκέψεις τους στην εξάλειψι των αιτιών θυμού. Είπε: «Εάν λοιπόν προσφέρης το δώρον σου εις το θυσιαστήριον και εκεί ενθυμηθής ότι ο αδελφός σου έχει τι κατά σου, άφες εκεί το δώρον σου έμπροσθεν του θυσιαστηρίου, και ύπαγε πρώτον φιλιώθητι με τον αδελφόν σου, και τότε ελθών πρόσφερε το δώρον σου.»—Ματθ. 5:23, 24.
Το «δώρον» σ’ αυτή την περίπτωσι εσήμαινε οποιαδήποτε ουσιαστική προσφορά μπορούσε να κάνη το άτομο στον ναό του Ιεχωβά. Οι θυσίες ζώων ήσαν εξαιρετικής σπουδαιότητος, επειδή είχαν διαταχθή από τον Θεό ως μέρος της αληθινής λατρείας. Αλλά ήταν ένα ζήτημα μεγαλύτερης ακόμη σπουδαιότητος το να θυμηθή κάποιος ‘ότι ο αδελφός του είχε κάτι κατ’ αυτού.’ «Άφες εκεί το δώρον σου έμπροσθεν του θυσιαστηρίου, και ύπαγε,» είπε ο Ιησούς: «Πρώτον φιλιώθητι με τον αδελφόν σου, και τότε ελθών πρόσφερε το δώρον σου.»
Αυτό ίσως δεν ήταν τόσο δύσκολο όσο φαίνεται, διότι ο συνήθης χρόνος που έκαναν αυτές τις θυσίες ήσαν στη διάρκεια των τριών εποχιακών εορτών του Πάσχα, της Πεντηκοστής και της Σκηνοπηγίας. (Δευτ. 16:16, 17) Πιθανώς ο προσβεβλημένος αδελφός θα ήταν μεταξύ των προσκυνητών που συνέρρεαν στην Ιερουσαλήμ γι’ αυτές τις εορτές.
Εδώ κάποιος μπορεί να θυμηθή τη Μωσαϊκή απαίτησι σχετικά με τις περί ανομίας προσφορές. Σε περιπτώσεις κλοπής, απωλείας ή απάτης σχετικά με περιουσία, ο νόμος του Θεού απαιτούσε ν’ αποκαταστήση ο μετανοημένος ένοχος το πλήρες ποσόν καθώς επίσης και είκοσι επί πλέον τοις εκατό, προτού παρουσιάσει τη θυσία του. (Λευιτ. 6:1-7) Ωστόσο, ο Ιησούς δεν περιώρισε τα σχόλιά του σχετικά με τις περί ανομίας προσφορές και ειδικές παραβάσεις. Σύμφωνα με τον Υιό του Θεού, οποιαδήποτε προσφορά έπρεπε ν’ αναβάλλεται αν το άτομο ενεθυμείτο ότι ο αδελφός του ορθώς είχε κάτι εναντίον του—κάτι που η συνείδησίς του τού έλεγε ότι το έκανε εσφαλμένα ή παρέλειψε να κάνη προς τον αδελφόν του, ή ίσως αισθανόταν από τη στάσι του αδελφού του προς αυτόν ότι υπήρχε κάποιο αίσθημα προσβολής. Σε μια τέτοια περίπτωσι, η προσφορά έπρεπε ν’ αφεθή εκεί «εις το θυσιαστήριον,» δηλαδή το θυσιαστήριον των ολοκαυτωμάτων, στην αυλή των ιερέων του ναού.
Από την άποψι του Θεού, η σχέσις του ατόμου με τους συνανθρώπους του αποτελεί ένα θετικό, σπουδαίο μέρος της αληθινής λατρείας. Θυσίες ζώων, ακόμη και στην περίπτωσι ‘χιλιάδων κριών,’ δεν είχαν αξία ενώπιον του Θεού αν εκείνοι που τις προσέφεραν δεν συμπεριεφέροντο προς τους συνανθρώπους των κατάλληλα. (Μιχ. 6:6-8) «Διότι όστις δεν αγαπά τον αδελφόν αυτού, τον οποίον είδε,» γράφει ο απόστολος Ιωάννης «τον Θεόν, τον οποίον δεν είδε πώς δύναται να αγαπά;»—1 Ιωάν. 4:20.
Ο Ιησούς επί πλέον παρώτρυνε τους ακροατάς του ν’ αποφεύγουν να καθυστερούν την τακτοποίησι παρεξηγήσεων, λέγοντας: «Ειρήνευσον με τον αντίδικόν σου ταχέως, ενόσω είσαι καθ’ οδόν μετ’ αυτού.»—Ματθ. 5:25α.
‘Ενόσω ήταν με τον αντίδικό του καθ’ οδόν προς το δικαστήριο’ ο ένοχος έπρεπε ζωηρά να προσπαθήση να διορθώση το ζήτημα πριν πάνε στο δικαστήριο. Αν το ένοχο άτομο παρεδέχετο το λάθος του, εξέφραζε λύπη και έδειχνε επιθυμία ν’ αποκαταστήση τη βλάβη, πιθανόν ο αντίδικος θα έπρεπε να δείξη έλεος, ίσως μάλιστα και να συμφωνήση με τους όρους τους οποίους ο ένοχος θα μπορούσε να εκπληρώση χωρίς περιττή δυσκολία.
Ο Ιησούς δίνοντας μια πρακτική αιτία για μια τέτοια γρήγορη τακτοποίησι του ζητήματος, δήλωσε: «Μήποτε σε παραδώση ο αντίδικος εις τον κριτήν και ο κριτής σε παραδώση εις τον υπηρέτην, και ριφθής εις φυλακήν.»—Ματθ. 5:25β.
Όταν η υπόθεσις πήγαινε στο δικαστήριο, αν ο κατηγορούμενος απεδεικνύετο ένοχος και δεν μπορούσε να πληρώση το χρέος του, ο κριτής θα τον παρέδιδε στον «υπηρέτην.» Αυτός ο αξιωματούχος με τη σειρά του θα πήγαινε το ένοχο άτομο στη φυλακή. Επί πόσον καιρό;
«Αληθώς σοι λέγω,» δήλωσε ο Ιησούς, «δεν θέλεις εξέλθει εκείθεν, εωσού αποδώσης το έσχατον λεπτόν.» (Ματθ. 5:26) Σύμφωνα με το Ελληνικό κείμενο του Ματθαίου, η φυλάκισις θα συνεχίζετο έως ότου επληρώνετο και ο τελευταίος κοδράντης, ένα νόμισμα που αντιστοιχούσε με το ένα εξηκοστό τέταρτο του συνήθους ημερομισθίου για τους εργάτες σε αγροτικές εργασίες. Το άτομο αυτό θα έμενε στη φυλακή επί μεγάλο χρονικό διάστημα, εκτός αν κάποιος άλλος ερχόταν και πλήρωνε το χρέος του φυλακισμένου.
Η ευπρόσδεκτη λατρεία πρέπει να περιλαμβάνη κατάλληλη συμπεριφορά προς τους συνανθρώπους. Ο απόστολος Παύλος συμβούλευσε τους ομοπίστους του: «Τούτο κρίνατε μάλλον, το να μη βάλλητε πρόσκομμα εις τον αδελφόν ή σκάνδαλον.» (Ρωμ. 14:13) Αν εγείρετο τέτοιο πρόσκομμα, ο Χριστιανός πρέπει να θυμηθή τα λόγια του Ιησού και να ‘ειρηνεύση ταχέως.’ (Ματθ. 5:25) «Διότι έλεος θέλω και ουχί θυσίαν,» λέγει ο Ιεχωβά.—Ωσηέ 6:6.