τάφους και τα είδαν πολλοί που περνούσαν απ’ αυτό το μέρος, επιστρέφοντες στην πόλι.»​—Ματθ. 27:52, 53.

Ένα παρόμοιο περιστατικό έλαβε χώραν στο Εκουαντόρ το 1949. Εκεί οι νεκροί συνήθως θάπτονται σε μεγάλους νεκρικούς υπογείους θόλους, ένα ράφι επάνω στο άλλο, και ένας θόλος επάνω στον άλλον. Ένας σεισμός διέρρηξε και άνοιξε αυτούς τους θόλους και επέταξε έξω πολλά σώματα τα οποία έπρεπε να ξαναταφούν αμέσως για ν’ αποφύγουν τον κίνδυνο της μολύνσεως.

Σημειώνομε εδώ ότι, ακόμη και τα πλέον παλαιά χειρόγραφα δεν συμφωνούν το ένα με το άλλο στην ανάγνωσι του κειμένου. Το Σιναϊτικόν παραλείπει τις λέξεις «και τα μνημεία ηνοίχθησαν» και «εισήλθον». Με όλα τα ερωτήματα που γεννώνται από αυτά τα κείμενα, την αντιφατική των ανάγνωσι, και τις διαφορές μεταξύ των που βρίσκομε στα πλέον αρχαία χειρόγραφα, μια άλλη εκδοχή δεν πρέπει να αποκλεισθή παντελώς. Και ποια είναι αυτή; Ότι τα εδάφια αυτά δεν εγράφησαν από τον Ματθαίο, αλλά προσετέθησαν από κάποιο χέρι αντιγραφέως. Αυτή η εξήγησις φαίνεται να βρίσκη περαιτέρω υποστήριξι από το γεγονός ότι η ιδιαίτερη Ελληνική λέξις «ηγέρθη» (Κείμενον) που χρησιμοποιείται εδώ αντί του «ανέστη» δεν εμφανίζεται σε κανένα άλλο μέρος των Χριστιανικών Ελληνικών Γραφών. Επίσης, εδώ υπάρχει η μοναδική χρησιμοποίησις της εκφράσεως «αγίων», μέσα σε όλα τα ευαγγέλια και κατόπιν αναφέρεται για πρώτη φορά μετά την Πεντηκοστή. Το γεγονός ότι τα εδάφια αυτά βρίσκονται στο απόκρυφον Ευαγγέλιο των Ναζαρηνών, και όχι σε κάποιο άλλο από τα κανονικά Ευαγγέλια, τα καθιστά περισσότερο ύποπτα. Στο σημείο αυτό αναφέρομε ότι το Ευαγγέλιο των Ναζαρηνών εφυλάσσετο από κάποιον που ενόμιζε ότι ήταν το πρωτότυπον Ευαγγέλιον του Ματθαίου στην Εβραϊκή και το οποίον αργότερα μετέφρασε στα Ελληνικά. Ομοιάζει με το κανονικόν Ευαγγέλιον σχεδόν εντελώς, μόνο που αρχίζει χωρίς τη γενεαλογία.

Δεν μπορούμε να παραβλέψωμε ότι τα εδάφια 52 και 53 του Ματθαίου στο κεφάλαιον 27 είναι ασαφή. Πράγματι είναι από τα πλέον δύσκολα για μετάφρασι εδάφια απ’ όλο το κείμενον των Χριστιανικών Ελληνικών Γραφών. Λόγω της ασαφείας των, κανείς δεν μπορεί δογματικά να αποφασίση πώς θα έπρεπε ν’ αποδοθούν ακριβώς. Εκείνο που κυριαρχεί στην μετάφρασι κειμένου σαν αυτό όπου υπάρχει μια ασάφεια στο πρωτότυπο, είναι ότι δεν μπορεί να υπάρξη κριτική κειμένου, λόγω ακριβώς αυτής της ασαφείας. Μάλλον ερμηνεία ή Γραφική επεξήγησις της εννοίας που υπονοούσε ο πρωταρχικός συγγραφεύς, θα πρέπει να κυριαρχή. Ο τρόπος συνεπώς με τον οποίον κάθε μεταφραστής αποδίδει τέτοια εδάφια, εξηρτάτο από την κατανόησι που είχε του υπολοίπου μέρους της Γραφής. Τα ανωτέρω Γραφικά γεγονότα καθορίζουν το πώς πρέπει να γίνεται η μετάφρασις για να συμφωνή με τη λοιπή Γραφή.

Η Αλήθεια Ελευθερώνει

● Ο Ιησούς Χριστός είπε κάποτε: «Εάν σεις μείνητε εν τω λόγω τω εμώ, είσθε αληθώς μαθηταί μου και θέλετε γνωρίσει την αλήθειαν, και η αλήθεια θέλει σας ελευθερώσει.» (Ιωάν. 8:31, 32) Το πόσο αληθεύουν πραγματικά αυτά τα λόγια του Ιησού καταφαίνεται από την εξής πείρα:

● Σε ωρισμένες περιφέρειες της Λιβερίας το τολμηρό κήρυγμα της Γραφικής αληθείας από τους μάρτυρας του Ιεχωβά αντιμετώπισε δεισιδαιμονικούς σε χωριά νόμους, που απαγόρευαν διάφορα πράγματα όπως τη μνημόνευσι της λέξεως «λεοπάρδαλις» στην κοινότητα, τη μεταφορά ύδατος με άλλον τρόπο εκτός από την τοποθέτησι του δοχείου στο κεφάλι, το αλώνισμα ρυζιού ή την καύσι φοινικελαίου μετά τη δύσι του ηλίου, το σχίσιμο ξύλων μέσα στην πόλι, ή το να φέρη ένας βρεγμένο δίχτυ αλιείας μέσα στο χωριό. Όταν έμαθαν τη Γραφική αλήθεια μερικοί από τους χωρικούς, δεν υπετάσσοντο πια στους νόμους των ευπίστων. Αυτό συνήθως προκαλεί τρομερές συνέπειες σ’ εκείνους που μετεστράφησαν προς τον Ιεχωβά, αλλ’ όταν δεν τους συμβαίνη τίποτα το ασύνηθες, ολόκληρα χωριά βαθμιαίως απομακρύνονται από τέτοιους ανοήτους περιορισμούς. Μετά από ένα χρονικό διάστημα οι χωρικοί πραγματικά εκφράζουν εκτίμησι γι’ αυτό. Μια ηλικιωμένη γυναίκα, που συνήθιζε να προσφέρη θυσίες στον νεκρό σύζυγό της στο παρελθόν, χαρωπά εδήλωσε σ’ ένα Μάρτυρα: «Είμεθα ελεύθεροι.»