Γιατί Εορτάζουν 25 Δεκεμβρίου;
ΙΣΩΣ η πιο φυσική απάντησις σ’ αυτό το ερώτημα είναι: «Διότι είναι η μέρα που γεννήθηκε ο Ιησούς.» Αλλά κανείς δεν ισχυρίζεται σοβαρά ότι ο Ιησούς γεννήθηκε στις 25 Δεκεμβρίου. Πραγματικά, είναι πολύ πρόδηλον ότι δεν γεννήθηκε Δεκέμβριο. Μολονότι η πραγματική ημερομηνία της γεννήσεως του Ιησού δεν είναι γνωστή, το γεγονός ότι οι ποιμένες διενυκτέρευαν στους αγρούς θα απέκλειε τον Δεκέμβριο. Το φθινόπωρο θα ήταν μια πολύ πιο λογική εποχή.
Πολλοί άνθρωποι θα πουν: «Αφού δεν ξέρομε πότε γεννήθηκε, η μια μέρα είναι καλή όσο κι η άλλη, εφόσον οπωσδήποτε εορτάζομε τη γέννησί του.» Ωστόσο, ούτε αυτό δεν είναι αλήθεια, όπως θα ιδούμε.
Ο εορτασμός των Χριστουγέννων δεν είναι τόσο παλιός όσο μπορεί να νομίζετε. Δεν ανάγεται στην εποχή του Ιησού, των αποστόλων του και των μαθητών του. Οι συγγραφείς των ιερών Γραφών ποτέ δεν εμνημόνευσαν την ημερομηνία γεννήσεως του Ιησού, μολονότι προφανώς θα μπορούσαν να τη γνωρίζουν. Εκείνο που μνημονεύουν είναι η ημερομηνία του θανάτου του Ιησού. Αυτή η ημερομηνία είναι ειδική—η δεκάτη τετάρτη μέρα του Ιουδαϊκού μηνός Νισάν. Ο Ιησούς παρήγγειλε στους μαθητάς του να εορτάζουν εκείνη τη μέρα, αλλ’ ούτε ο Ιησούς ούτε οι απόστολοί του ούτε οι μαθηταί του μνημονεύουν ποτέ ότι εώρτασαν τη μέρα της γεννήσεώς του. Ο Αύγουστος Χολλάρντ στο βιβλίο του Οι Προελεύσεις των Χριστιανικών Εορτών, λέγει με ειλικρίνεια τα εξής: «Οι πρώτοι Χριστιανοί ούτε καν είχαν την ιδέα για εορτασμό της επετείου της γεννήσεως του Ιησού: η επέτειος του θανάτου του τους ενδιέφερε πολύ περισσότερο, καθώς και η της αναστάσεώς του, δηλαδή της νίκης του εναντίον του θανάτου.»
Τόσο οι Καθολικές όσο και οι Προτεσταντικές αυθεντίες συμφωνούν σ’ αυτό. Ο Όσκαρ Κούλμαν, Διαμαρτυρόμενος, Διδάκτωρ της Θεολογίας, σχετιζόμενος με τα Πανεπιστήμια Στρασβούργου και Βασιλείας και με τη Σχολή Ανωτέρων Σπουδών των Παρισίων, έγραψε: «Η εορτή των Χριστουγέννων, που εορτάζεται την 25η Δεκεμβρίου, ήταν άγνωστη στους Χριστιανούς των τριών πρώτων αιώνων. Ως την αρχή του τετάρτου αιώνος, η μέρα αυτή, που θα εγίνετο αργότερα μια κεντρική μέρα στη Χριστιανική Εκκλησία, πέρασε άγνωστη στους Χριστιανούς.»a Ο Ρωμαιοκαθολικός ηγούμενος Λ. Ντουσέν εξήγησε στους σπουδαστάς του στο Καθολικό Ινστιτούτο Παρισίων ότι «δεν υπάρχει επισημοποιημένη παράδοσις για την ημέρα της γεννήσεως του Χριστού.» Κατόπιν διεξήλθε τις διάφορες ημερομηνίες, που είχαν προταθή από διάφορες εκκλησιαστικές αυθεντίες στη διάρκεια του τρίτου αιώνος, κι επρόσθεσε: «Εκείνοι που επρότειναν αυτούς τους συνδυασμούς προφανώς τίποτα δεν εγνώριζαν για την ύπαρξι του εορτασμού των Χριστουγέννων.»b
ΘΕΩΡΙΑ ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΓΕΝΝΗΣΕΩΣ ΤΟΥ
Ενδιαφέρει να σημειωθή ότι στις αρχαίες εκείνες μέρες, και ελλείψει ειδικού σχολίου στις ιερές Γραφές, υπετίθετο γενικά ότι ο Ιησούς εγεννήθη την άνοιξι. Ο ηγούμενος Ντουσέν αναφέρει: «Όσο για τον μήνα και την ημέρα, ο Κλήμης ο Αλεξανδρεύς [ο οποίος έζησε στον τρίτον αιώνα] ομιλεί για υπολογισμούς που κατέληξαν στη 18η, στη 19η Απριλίου ή πάλι στην 29η Μαΐου αλλ’ αυτοί ήσαν υπολογισμοί ενός ατόμου, που δεν εθέσπιζαν την τήρησι κανενός εορτασμού. Το βιβλίο με τίτλο ‘Υπολογισμοί του Πάσχα,’ που εξεδόθη στο έτος 243, στην Αφρική ή στην Ιταλία, λέγει ότι ο Κύριός μας εγεννήθη στις 28 Μαρτίου.»c
Θα εννοήσετε πόσο λίγα είναι πραγματικά γνωστά για την αληθινή ημερομηνία γεννήσεως του Χριστού, όταν γνωρίζετε τον παράξενο τρόπο με τον οποίον το τελευταίο αυτό βιβλίο καθώρισε την ημερομηνία της 28ης Μαρτίου. Ισχυρίσθη ότι όταν ο Θεός εδημιούργησε τον κόσμο πρώτα διήρεσε το φως από το σκότος. Ο Θεός είναι τέλειος, κι έτσι η διαίρεσις πρέπει να ήταν ίση. Η νύχτα και η μέρα είναι ίσες στην ισημερία, 25 Μαρτίου κατά το Ρωμαϊκό ημερολόγιο. Ο ήλιος εδημιουργήθη την τέταρτη μέρα, κι έτσι αυτή θα ήταν η 28η Μαρτίου. Το επόμενο βήμα σ’ αυτή την ομιχλώδη ταχυδακτυλουργία των ιδεών προχωρούσε στο να πη ότι, εφ’ όσον κατά το εδάφιον Μαλαχίας 4:2, ο Χριστός είναι ο «ήλιος της δικαιοσύνης», εγεννήθη την ημέρα που εδημιουργήθη ο ήλιος—28 Μαρτίου.
Η άνοιξις ιδιαίτερα ευνοήθηκε σε όλους αυτούς τους υπολογισμούς, διότι, πλείστες εκκλησιαστικές αυθεντίες της παρούσης εποχής, έχοντας λησμονήσει τελείως την ειδική προφητεία του Δανιήλ που εφανέρωνε ότι ο Ιησούς θα εκήρυττε επί τρία και ήμισυ χρόνια μετά το βάπτισμά του σε ηλικία τριάντα ετών, επίστευαν ότι ο Ιησούς θα είχε ζήσει ένα στρογγυλό αριθμό ετών.d Τουλάχιστον ένας συγγραφεύς, Κλήμης ο Αλεξανδρεύς, εχλεύασε εκείνους, οι οποίοι, με τέτοιες θεωρίες, προσπαθούσαν να προσδιορίσουν την ημερομηνία της γεννήσεως του Ιησού. Αλλά κι αυτός ο συγγραφεύς δεν ήταν εντελώς άμεμπτος, διότι αλλού φαίνεται να ευνοή μια ημερομηνία 17 Νοεμβρίου.
ΠΟΤΕ ΑΛΛΑΞΕ ΣΕ 25 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ
Η 25η Δεκεμβρίου δεν ήταν η πρώτη ημερομηνία που εωρτάσθη η γέννησις του Χριστού. Ενώ οι διάφορες θεωρίες που εμνημονεύθησαν ανωτέρω δεν εχρησιμοποιήθησαν για να καθορίσουν ένα εορτασμό ή γιορτή προς τιμήν της γεννήσεως του Ιησού, εξελέγη κι άλλη ημερομηνία. Πάλι ο Κλήμης ο Αλεξανδρεύς είναι εκείνος, που αναφέρει ότι οι οπαδοί του Βασιλείδου εώρταζαν τη βάπτισι του Ιησού στις 6 ή 10 Ιανουαρίου. Ενόμιζαν ότι η «εμφάνισις» του Χριστού (Ελληνιστί: επιφάνεια) ήταν στον καιρό του βαπτίσματός του, και ωνόμασαν αυτόν τον εορτασμό Επιφάνεια. Η εκκλησία εθεώρησε αυτή τη διδασκαλία ως αίρεσι και την κατεπολέμησε προσθέτοντας έναν εορτασμό της γεννήσεως του Χριστού στον ήδη υπάρχοντα εορτασμό της βαπτίσεώς του την ίδια μέρα. Έτσι, ο Κούλμαν λέγει: «Βλέπομε ότι απ’ το πρώτο ήμισυ του τετάρτου αιώνος η Εκκλησία εώρταζε τα Επιφάνεια στις 6 Ιανουαρίου και ότι σ’ αυτόν τον εορτασμό ήνωσε τη βάπτισι με τη γέννησι του Χριστού. Τίποτα δεν αφηρέθη απ’ τον αρχικό εορτασμό της βαπτίσεως· ο εορτασμός της γεννήσεως απλώς προσετέθη σ’ αυτήν.»e
Μολονότι τα Επιφάνεια είναι ακόμη η ημερομηνία προσφοράς δώρων σε πολλές Λατινικές χώρες, δεν εορτάζεται πια ως ημέρα γεννήσεως του Ιησού. Πότε άλλαξε αυτή σε 25 Δεκεμβρίου; Ο Ηγούμενος Ντουσέν λέγει ότι η πιο αρχαία σχετική μαρτυρία είναι ένα ημερολόγιο που κατηρτίσθη στη Ρώμη το έτος 336.»f Ο Κούλμαν προσθέτει: «Η 25η Δεκεμβρίου, ως επέτειος της γεννήσεως του Χριστού, επιστοποιήθη στη Ρώμη από το έτος 336 και πρέπει να είχε ήδη εορτασθή ως τοιαύτη προγενέστερα, υπό τον Μέγαν Κωνσταντίνον.»g
Η ΕΘΝΙΚΗ ΗΛΙΟΛΑΤΡΙΑ
Γιατί από τον καιρό του Κωνσταντίνου; Ο Κούλμαν μας δίνει ένα πολύ σοβαρό λόγο «το γεγονός ότι στον ειδωλολατρικό κόσμο η 25η Δεκεμβρίου εωρτάζετο σαν μια ιδιαίτερα σπουδαία εορτή προς τιμήν του Ηλίου, και ο αυτοκράτωρ Κωνσταντίνος ο Μέγας σκοπίμως προετίθετο να ενώση την Ηλιολατρία με τη Χριστιανική λατρεία.h Ενώ η εκκλησία λέγει ότι αυτή εξέλεξε τις ημερομηνίες αυτών των ειδωλολατρικών εορτασμών «για να συναγωνισθή την εθνική λατρεία,» ο Ρωμαίος αυτοκράτωρ Κωνσταντίνος, πεπροικισμένος με δυνατή πολιτική αίσθησι, ήθελε να έχη ενότητα μέσα στην αυτοκρατορία του, όχι διαίρεσι. Ήθελε, λοιπόν, έθιμα που έφερναν Χριστιανικά ονόματα, για να μη συναγωνίζωνται τα ειδωλολατρικά, αλλά να ενώνωνται με αυτά.
Αυτός ο αυτοκράτωρ, που είχε αρκετή επιρροή για να συγκαλέση προσωπικά την πρώτη από είκοσι γενικές (ή οικουμενικές) συνόδους που είναι στον κατάλογο της Καθολικής εκκλησίας—εξουσία που στον παρόντα εικοστόν αιώνα επεφυλάχθη στον Ιωάννη ΚΓ΄ τον ίδιον!—δεν ήταν ενάντιος στον ειδωλολατρικό εορτασμό, αλλά συμφωνούσε με αυτόν. «Σε όλη του τη ζωή,» λέγει ο Κούλμαν, «δεν έπαυσε να ευνοή την Ηλιολατρία.»i
Θα θυμηθήτε ότι ο αβάπτιστος ακόμη Κωνσταντίνος ήταν εκείνος, του οποίου η ηλιολατρία ήταν υπεύθυνη για την επισήμανσι των εκκλησιών του «Χριστιανικού κόσμου» απ’ τη δύσι ως την ανατολή, όπως εξητάσθη στο περιοδικό Ξύπνα! της 8ης Μαΐου 1960. Ο Κωνσταντίνος ήταν επίσης εκείνος, που στο έτος 321, ενομιμοποίησε τη συγχώνευσι μεταξύ της εβδομαδιαίας ημέρας αναπαύσεως των «Χριστιανών» και της ημέρας η οποία ήταν αφιερωμένη στη λατρεία του ηλίου—που λέγεται ακόμη «Ημέρα του Ηλίου» στις Γερμανικές γλώσσες.
Ο Κούλμαν λέγει: «Η αναλογία που εδόθη με την Ημέρα του Ηλίου, η οποία έγινε υπό τον Κωνσταντίνον μια επίσημη εορτή, εξηγεί, κατά τη γνώμη μας, ότι, ήδη στη διάρκεια της ζωής του και αναμφιβόλως κάτω από την επιρροή του, ο εορτασμός της γεννήσεως του Χριστού άλλαξε κι έγινε στις 25 Δεκεμβρίου, μεγαλειώδη μέρα προς τιμήν του ηλίου.»j
Το ότι αυτός ο εορτασμός άρχισε στη Ρώμη του Κωνσταντίνου, και όχι σε καμμιά από τις άλλες έδρες της πρώτης εκκλησίας, όπως η Αντιόχεια, η Ιερουσαλήμ ή η Αλεξάνδρεια, καταδεικνύεται από ένα συγγραφέα του τετάρτου αιώνος. Ο ηγούμενος Ντουσέν εξηγεί: «Ο εορτασμός των Χριστουγέννων ήταν στην αρχή ένας εορτασμός χαρακτηριστικός της Λατινικής εκκλησίας. Ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος πιστοποιεί σε μια ομιλία που εξεφωνήθη το έτος 386 ότι είχε εισαχθή στην Αντιόχεια μόλις περίπου δέκα έτη ενωρίτερα, δηλαδή κατά το έτος 375. Τον καιρό που ωμίλησε, ο εορτασμός δεν ετηρείτο ακόμη στην Ιερουσαλήμ, ούτε στην Αλεξάνδρεια. Στην τελευταία αυτή μητρόπολι, υιοθετήθη κατά το έτος 430.»k
Στις ημέρες του Πάπα Λέοντος του Μεγάλου (440-461) υπήρχαν Καθολικοί, που εώρταζαν ακόμη, στην ειδωλαλατρική αυτή ημερομηνία, τη γέννησι του ηλίου αντί της γεννήσεως του Χριστού. Και τώρα ακόμη ο ειδωλολατρικός αυτός εορτασμός των «Γενεθλίων του Αηττήτου [ηλίου],» διαιωνίσθη σε πολλά έθιμα, όπως είναι το άναμμα πυρών, και λοιπά, το οποία τηρούν ακόμη αυτοί που εορτάζουν τα Χριστούγεννα.
Όποιος είναι κατατοπισμένος στις Ιερές Γραφές γνωρίζει την καταδικασμένη θέσι που κατέχει η ηλιολατρία στα όμματα του Θεού. Η ηλιολατρία, γενικευμένη σχεδόν μεταξύ των ειδωλολατρών, είτε Ρωμαίοι ήσαν αυτοί, είτε Αφρικανοί, είτε Ασιάται, είτε και Ινδο-Αμερικανοί ακόμη, κατηγορηματικά απηγορεύετο για τον λαόν του Θεού. Κάθε φορά που μνημονεύεται στις Θεόπνευστες Γραφές καταδικάζεται ως μία από τις μεθόδους, με τις οποίες ο Σατανάς απομακρύνει τη λατρεία των ανθρώπων από τον Δημιουργό και την κατευθύνει προς ένα δημιουργημένο πράγμα.
Στο Δευτερονόμιο 4:19, λόγου χάριν, ‘ο ήλιος, η σελήνη και τα άστρα’ τίθενται στην ίδια κατακρινόμενη κατηγορία που είναι κι η ειδωλολατρία. Τόσο αξιοκατάκριτο είναι στο όμματα του Θεού, κατά το Δευτερονόμιον 17:3-5, το άτομο που λατρεύει «τον ήλιον, ή την σελήνην, ή οποιονδήποτε εκ της στρατιάς του ουρανού», ώστε λέγεται ότι διέπραξε ένα τέτοιο «βδέλυγμα» που το καθιστά άξιον θανάτου! Περαιτέρω, μεταξύ των ακαθαρσιών που απεβλήθησαν από τον αγαθόν Βασιλέα Ιωσία, στον έβδομον αιώνα προ Χριστού, ήσαν κι οι ‘ειδωλολάτραι ιερείς’ κι οι ‘θυμιάζοντες εις τον Βάαλ, εις τον ήλιον και εις την σελήνην.’ Ωστόσο, παρόμοια ηλιολατρία στη Ρώμη παρέσχε βάσι για τον σημερινό εορτασμό των Χριστουγέννων!—2 Βασ. 23:5.
Η βεβήλωσις του ναού του Ιεχωβά, που περιγράφεται στον Ιεζεκιήλ, κεφάλαιον 8, ομιλεί για «βδελύγματα» εκτός από τις μισητές εικόνες που ήσαν ζωγραφισμένες στους τοίχους του ναού, και στις οποίες οι πρεσβύτεροι του Ισραήλ εθυμίαζαν. Ομιλεί για «βδελύγματα» χειρότερα ακόμη απ’ εκείνα που διεπράττοντο από τις γυναίκες, οι οποίες θρηνούσαν τον Βαβυλωνιακόν θεόν Θαμμούζ στον ναό που ήταν αφιερωμένος στον αληθινό Θεό. Τι «βδελύγματα»; Είκοσι πέντε άνδρες γονυπετείς «προσεκύνουν τον ήλιον κατά ανατολάς.» Ωστόσο, αυτή η ηλιολατρία, που περιήλθε στους ειδωλολάτρας Ρωμαίους του τρίτου και τετάρτου αιώνων της Χριστιανικής Εποχής μας, αποτελεί τη βάσι του σημερινού εορτασμού των Χριστουγέννων!
ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΚΑΜΗ Ο ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΣ
Το γεγονός ότι η ημερομηνία της γεννήσεως του Ιησού δεν μνημονεύεται στις Γραφές, μολονότι αυτές μακρολογούν για την ημερομηνία του θανάτου του, πρέπει ν’ αποτελή προειδοποίησι στους Χριστιανούς. Η παράλειψις δεν έγινε διότι η ημερομηνία αυτή ήταν άγνωστη στους συγγραφείς της Βίβλου. Αντιθέτως, ήταν σαν να ηγνοήθη εσκεμμένα, σχεδόν σαν ν’ απεκρύβη σκοπίμως. Τίποτα μέσα στις Ιερές Γραφές—ούτε ακόμη μια λέξις—δεν δείχνει ότι πρέπει να εορτάζωμε τα γενέθλια του Χριστού. Πραγματικά, αν επρόκειτο να το πράττωμε αυτό, το Θείον Υπόμνημα θα έδινε τουλάχιστον την ημερομηνία. Ούτε οφείλεται σε κάποια παράλειψι η έλλειψις της ημερομηνίας εκείνης. Αυτοί οι συγγραφείς της Βίβλου είχαν το άγιον πνεύμα που είχε υποσχεθή ο Χριστός, αυτό δε το πνεύμα τους υπενθύμισε όλα όσα εχρειάζοντο. Ο Ιησούς τούς είχε πει: «Ο δε παράκλητος, το πνεύμα το άγιον, το οποίον θέλει πέμψει ο Πατήρ εν τω ονόματί μου, εκείνος θέλει σας διδάξει πάντα, και θέλει σας υπενθυμίσει πάντα όσα είπον προς εσάς.»—Ιωαν. 14:26.
Ακριβώς αντίθετα προς την ημέρα αυτή, που οφείλει τόσο πολλά στον ειδωλολατρισμό, βρίσκεται ο ένας εορτασμός που παραγγέλλονται οι Χριστιανοί να τηρούν. Ο εορτασμός αυτός δεν είναι ο της γεννήσεως του Ιησού, αλλ’ είναι ο εορτασμός του θανάτου του. Η ημερομηνία του είναι ακριβής—είναι η ημέρα του Πάσχα, 14 Νισάν σύμφωνα με το Ιουδαϊκό ημερολόγιο. Συμπίπτει, όχι τον χειμώνα, αλλά την άνοιξι. Σχετικά με τον νέον αυτόν εορτασμό που εγκαινίασε ο Ιησούς, είπε: «Τούτο κάμνετε εις την ιδικήν μου ανάμνησιν.» (Λουκ. 22:19) Τέτοια δήλωσις ποτέ δεν έγινε για τη γέννησι του Ιησού. Η ανάμνησις του θανάτου του, την άνοιξι, αποτελεί τη μόνη τελετουργία που παραγγέλλει η Γραφή στους Χριστιανούς να τηρούν.
Μολονότι τα έγκυρα συγγράμματα που παρετέθησαν σ’ αυτό το άρθρο δεν συμφωνούν, οι Χριστιανοί των πρώτων αιώνων είχαν δίκαιο απορρίπτοντας τον ειδωλολατρικό εορτασμό, στον οποίον ενεκεντρίσθη το όνομα του Χριστού. Οι αληθινοί Χριστιανοί, επίσης, θα τον απορρίψουν, εορτάζοντας, όχι την αναγέννησι του ηλίου, οπωσδήποτε κι αν έχη μετονομασθή αυτή, αλλά μόνο τον θάνατο του Χριστού. Θα το πράττουν αυτό διότι συμφωνούν με τον απόστολο Πέτρο ότι «αρκετός είναι εις ημάς ο παρελθών καιρός του βίου, ότε επράξαμεν το θέλημα των εθνών.»—1 Πέτρ. 4:3.
[Υποσημειώσεις]
a Τα Χριστούγεννα στην Αρχαία Εκκλησία, υπό Όσκαρ Κούλμαν, Αριθ. 25 στο κεφάλαιο «Θεολογικά Υπομνήματα Προτεσταντικής Επικαιρότητος,» σελ. 9.
b Πηγές του Χριστιανικού Θρησκεύματος, υπό του ηγουμένου Λ. Ντουσέν, Έκδοσις Δευτέρα, σελ. 247.
c Πηγές του Χριστιανικού Θρησκεύματος, υπό του ηγουμένου Λ. Ντουσέν, Έκδοσις Δευτέρα, σελ. 247.
d Για την εξέτασι της προφητείας τον Δανιήλ περί «Εβδομήντα Εβδομάδων,» βλέπε βιβλίον «Αύτη Εστίν η Αιώνιος Ζωή», κεφάλαιον Η΄.
e Τα Χριστούγεννα στην Αρχαία Εκκλησία, σελίς 18.
f Πηγές του Χριστιανικού Θρησκεύματος, σελίς 248.
g Τα Χριστούγεννα στην Αρχαία Εκκλησία, σελίς 23.
h Αυτόθι, σελίς 24.
i Αυτόθι, σελίς 26.
j Τα Χριστούγεννα στην Αρχαία Εκκλησία, σελίς 27.
k Πηγές του Χριστιανικού Θρησκεύματος, σελίς 248.