Ποια Είναι η Άποψις της Βίβλου;
Πέθανε ο Ιησούς Επάνω σε Σταυρό;
ΜΗΠΩΣ ήταν λάθος; Μήπως έσφαλαν οι ηγέτες της εκκλησίας; Τέτοια ερωτήματα θα μπορούσαν κάλλιστα να είχαν γεννηθή στους κατοίκους της Καρθαγένης, στην Ισπανία, πριν από λίγον καιρό. Γιατί; Λόγω μιας τοιχοκολλημένης αφίσας για την Αγία Εβδομάδα που απεικόνιζε τον Ιησού Χριστό καρφωμένο, όχι επάνω σε σταυρό, αλλά επάνω σ’ ένα όρθιο πάσσαλο που του έλειπε η οριζόντια δοκός.
Επί αιώνες, οι καθ’ ομολογίαν Χριστιανοί διδάχθηκαν ότι ο Ιησούς Χριστός θανατώθηκε επάνω σε σταυρό. Για πολλούς, οι εσταυρωμένοι—αναπαραστάσεις του Ιησού καρφωμένου σε σταυρό—έχουν ιδιαίτερη σπουδαιότητα. Εν τούτοις, μήπως είναι πιθανόν ο Χριστός να μην πέθανε επάνω σε σταυρό;
Διαφόρων ειδών σταυροί συνηθίζονταν από τα πολύ παλιά χρόνια. Η Βρεταννική Εγκυκλοπαιδεία λέγει: «Λόγω της απλότητος του σχήματός του, ο σταυρός χρησιμοποιήθηκε και ως θρησκευτικό σύμβολο και ως κόσμημα, από την αρχή του πολιτισμού του ανθρώπου. Έχουν βρεθή διάφορα αντικείμενα, χρονολογούμενα από εποχές πολύ πριν από τη Χριστιανική εποχή, διακοσμημένα με σταυρούς διαφόρων σχεδίων, σχεδόν σε κάθε μέρος του αρχαίου κόσμου.» (Ενδεκάτη Έκδοσις, τόμος VII, σελ. 506) Επομένως, ο σταυρός δεν έχει εκείνο που μερικοί ονομάζουν «Χριστιανική» προέλευσι. Βεβαίως, αυτό δεν σημαίνει ότι ο Ιησούς δεν πέθανε σε σταυρό.
Μερικοί άνθρωποι εκτελέσθηκαν με το να καρφωθούν σε σταυρούς. Οι Ρωμαίοι, όμως, συχνά θανάτωναν άτομα επάνω σε στύλους που δεν είχαν οριζόντιες δοκούς. Μήπως μπορούσε να έχη συμβή αυτό στην περίπτωσι του Ιησού;
Αν ένας σύγχρονος του καλλιτέχνης είχε σταθή μπροστά στον Ιησού όταν πέθαινε στον Γολγοθά, ίσως να μας είχε αφήσει μια αυθεντική απεικόνισι αυτού του εξαιρετικά σημαντικού γεγονότος. Αλλά δεν υπάρχει κανένα καλλιτεχνικό έργο αυτού του είδους, και βεβαίως η μετέπειτα παράδοσις δεν είναι αξιόπιστη. Εν τούτοις, έχομε τα καταγεγραμμένα λόγια ενός αυτόπτου μάρτυρος. Ποιος ήταν αυτός;
Καθώς ο Ιησούς κύτταξε από εκείνο το όργανο βασανισμού και θανάτου, είδε «τον μαθητήν τον οποίον ηγάπα,» τον απόστολο Ιωάννη. Σ’ αυτόν ο Ιησούς εμπιστεύθηκε τη φροντίδα της μητέρας του, Μαρίας. (Ιωάννης 19:25-30) Έτσι, ο Ιωάννης ήταν εκεί. Γνώριζε αν ο Ιησούς πέθανε σε σταυρό.
Για να προσδιορίση το όργανο του θανάτου του Χριστού, ο Ιωάννης χρησιμοποίησε την Ελληνική λέξι σταυρός, που αποδίδεται «πάσσαλος βασανισμού» στη Μετάφρασι Νέου Κόσμου. (Ιωάννης 19:17, 19, 25) Στην Κλασσική Αρχαία Ελληνική γλώσσα, ο σταυρός δηλώνει το ίδιο πράγμα που δηλώνει και στην κοινή Ελληνική των Χριστιανικών Γραφών—πρωτίστως έναν όρθιο πάσσαλο ή κοντό χωρίς οριζόντια ράβδο. Είναι ενδιαφέρον ότι ο Τζων Ντένχαμ Πάρσονς έγραψε στο βιβλίο Ο μη Χριστιανικός Σταυρός: «Δεν υπάρχει ούτε μια φράσις σε κανένα από τα πολυάριθμα συγγράμματα που αποτελούν την Καινή Διαθήκη, που να δείχνη στο αρχικό Ελληνικό κείμενο, έστω και έμμεσα ότι ο σταυρός που χρησιμοποιήθηκε στην περίπτωσι του Ιησού ήταν κάτι άλλο εκτός από τον συνήθη σταυρό· ούτε επομένως δείχνει ότι απετελείτο, όχι από ένα τεμάχιο ξύλου, αλλά από δύο τεμάχια καρφωμένα μαζί σε σχήμα σταυρού (χιαστί.)»
Το Λεξικόν της Βίβλου του Ερμηνευτού δηλώνει, αναφορικά με τον σταυρό: «Κατά γράμμα ένας όρθιος πάσσαλος, παλούκι ή κοντός . . . Ως όργανον εκτελέσεως, ο σταυρός ήταν ένας πάσσαλος τοποθετημένος κατακόρυφα στο έδαφος. Συχνά, αλλά οπωσδήποτε όχι πάντοτε, ένα οριζόντιο, τεμάχιο προσδενόταν στο κατακόρυφο τμήμα.» Ένα άλλο σχετικό βοήθημα λέγει: «Η Ελληνική λέξις σταυρός εσήμαινε κατάλληλα έναν πάσσαλο, ένα όρθιο κοντό, ή τεμάχιο φράκτου, επάνω στο οποίο θα μπορούσε να κρεμασθή οτιδήποτε, ή θα μπορούσε να χρησιμοποιηθή στην περίφραξι με πασσάλους ενός τεμαχίου γης. . . . Ακόμη και μεταξύ των Ρωμαίων η λέξις κρουξ (από την οποία παράγεται η Αγγλική λέξις κρος για τον σταυρό) φαίνεται ότι αρχικά ήταν ένα όρθιο κοντάρι, και αυτό παρέμεινε πάντοτε το πιο χαρακτηριστικό τμήμα.»—Το Αυτοκρατορικό Λεξικό της Βίβλου (στην Αγγλική).
Στο βιβλίο Ο Σταυρός και η Σταύρωσις, του Χέρμαν Φούλντα, αναφέρεται: «Ο Ιησούς πέθανε επάνω σ’ έναν απλό πάσσαλο θανατώσεως: Αυτό το υποστηρίζουν (α) η συνήθης τότε χρήσις αυτού του μέσου εκτελέσεως στην Ανατολή, (β) εμμέσως η ίδια η εξιστόρησις των παθημάτων του Ιησού και (γ) πολλές εκφράσεις των πρώτων πατέρων της εκκλησίας.» Ο Φούλντα δείχνει επίσης ότι μερικές από τις πιο παλιές εικόνες του εσταυρωμένου Ιησού τον απεικονίζουν επάνω σ’ έναν απλό πάσσαλο.
Ο Χριστιανός απόστολος Παύλος λέγει: «Ο Χριστός εξηγόρασεν ημάς εκ της κατάρας του νόμου, γενόμενος κατάρα υπέρ ημών διότι είναι γεγραμμένον, Επικατάρατος πας ο κρεμάμενος επί ξύλου.’» (Γαλ. 3:13) Η παράθεσις που έκαμε, ήταν από το Δευτερονόμιο, το οποίο αναφέρει την τοποθέτησι του πτώματος ενός εκτελεσθέντος ατόμου επάνω σ’ ένα «ξύλο,» και κατόπιν προσθέτει: «Δεν θέλει μένει το σώμα αυτού όλην την νύκτα επί του ξύλου, αλλά θέλεις εξάπαντος θάψει αυτόν την αυτήν ημέραν, (διότι είναι κατηραμένος υπό του Θεού ο κρεμάμενος·) διά να μη μολύνης την γην σου.»—Δευτ. 21:22, 23.
Ήταν αυτό το «ξύλο» ένας σταυρός; Όχι. Στην πραγματικότητα, οι Εβραίοι δεν είχαν λέξι για τον παραδοσιακό σταυρό. Για να προσδιορίσουν ένα τέτοιο όργανο, χρησιμοποιούσαν την έκφρασι «στημόνι και υφάδι,» αναφερόμενοι σε νήματα που διατρέχουν κατά μήκος ένα ύφασμα και άλλα που πηγαίνουν καθέτως προς αυτό στον αργαλειό. Στο Δευτερονόμιον 21:22, 23, η Εβραϊκή λέξις που μεταφράζεται «ξύλον» είναι ‘ετς’ που σημαίνει πρωτίστως ένα δένδρο ή ξύλο, ιδιαιτέρως έναν ξύλινο στύλο. Σταυροί για εκτέλεσι δεν εχρησιμοποιούντο από τους Εβραίους. Η Αραμαϊκή λέξις ‘α’, που αντιστοιχεί στον Εβραϊκό όρο ‘ετς’, εμφανίζεται στο Έσδρας 6:11, όπου λέγεται σχετικά με τους παραβάτας ενός διατάγματος του Πέρσου βασιλέως: «Να αποσπασθή ξύλον εκ της οικίας αυτού, και να στηθή και να κρεμασθή επ’ αυτό.» Προφανώς, ένα μόνο ξύλο δεν θα είχε οριζόντια δοκό.
Στην απόδοσι του Δευτερονομίου 21:22, 23 («ξύλον») και του Έσδρα 6:11 («ξύλον»), οι μεταφρασταί των Μεταφράσεων των Εβδομήκοντα χρησιμοποίησαν την Ελληνική λέξι ξύλον, τον ίδιο όρο που χρησιμοποίησε ο Παύλος στο εδάφιο Γαλάτας 3:13. Αυτή ήταν επίσης η λέξις που χρησιμοποιήθηκε από τον Πέτρο, όταν είπε ότι ο Ιησούς «τας αμαρτίας ημών αυτός εβάστασεν εν τω σώματι αυτού επί του ξύλου.» (1 Πέτρ. 2:24) Πράγματι, η λέξις ξύλον χρησιμοποιείται μερικές άλλες φορές για να αποδοθή η λέξις «πάσσαλος» στον οποίον εκτελέσθηκε ο Ιησούς. (Πράξεις 5:30· 10:39· 13:29) Δεν υπάρχει τίποτε που να δείχνη ότι στην περίπτωσι της εκτελέσεως του Ιησού το ‘ξύλον’ εσήμαινε έναν πάσσαλο με μια οριζόντια ράβδο.
Έτσι η απόδειξις δείχνει ότι ο Ιησούς δεν πέθανε επάνω στον παραδοσιακό σταυρό. Γι’ αυτό, οι μάρτυρες του Ιεχωβά, οι οποίοι κάποτε είχαν μια αναπαράστασι του σταυρού στο εμπρόσθιο εξώφυλλο του περιοδικού των Η Σκοπιά, δεν χρησιμοποιούν πια τέτοιο σύμβολο. Ούτε δίνουν βαθύ σεβασμό στον πάσσαλο. Ασφαλώς, το όργανο των παθημάτων και του θανάτου του Ιησού δεν αξίζει περισσότερη ευλάβεια από όση θα άξιζε η κρεμάλα όπου θα είχε πεθάνει άδικα ένα αγαπητό πρόσωπο. Επιπλέον, ο Λόγος του Θεού απαγορεύει τέτοιο σεβασμό, διότι λέγει, «φεύγετε από της ειδωλολατρείας» και «φυλάξατε εαυτούς από των ειδώλων.»—1 Κορ. 10:14· 1 Ιωάννου 5:21.
Μήπως αυτό σημαίνει ότι οι μάρτυρες του Ιεχωβά δεν ενδιαφέρονται για τον θάνατο του Ιησού Χριστού; Όχι. Γνωρίζουν ότι μέσω αυτού ο Θεός επρομήθευσε το αντίλυτρο το οποίο ελευθερώνει από τα δεσμά της αμαρτίας και του θανάτου εκείνους που πιστεύουν σ’ αυτό. (1 Τιμ. 2:5, 6) Αυτά τα ζητήματα συζητούνται συχνά στις συναθροίσεις των. Και, όπως οι πρώτοι Χριστιανοί, τελούν την ανάμνησι του θανάτου του Ιησού κάθε χρόνο κατά τον εορτασμό του δείπνου του Κυρίου. (1 Κορ. 11:23-26) Σε όλες αυτές τις συνάξεις θα βρήτε μια εγκάρδια υποδοχή στην τοπική Αίθουσα Βασιλείας.