«Ο Λόγος ο Σος Αλήθεια Εστί»
Από την Ιόππη στην Καισάρεια
ΤΟ Βιβλικό άγγελμα συνδέεται στενά με τις σημερινές εδαφικές περιοχές του Ισραήλ και του Ιορδάνου. Η Βιβλική αφήγησις δεν αναφέρει μόνον πόλεις, αλλ’ επίσης και λόφους, όρη, κοιλάδες, πηγές, ποταμούς, ερήμους εκτάσεις και θάλασσες. Γι’ αυτόν το λόγο το άτομο που βλέπει τη χώρα όπου συνέβησαν τα Βιβλικά γεγονότα βρίσκεται σε καλύτερη θέσι να τα οραματισθή.
Η άποψις αυτή παρετηρήθη από ένα ανταποκριτή του Ξύπνα! ενώ ταξίδευε από την Ιόππη στην Καισάρεια. Ταξιδεύοντας μαζί του εντυπωσιασθήκαμε από την πραγματικότητα των αρχαίων συμβάντων που εκτίθενται στη Γραφή.
Η Ιόππη, που ονομάζεται σήμερα Γιάφφα, είναι ένα νότιο προάστιο του Τελ Αβίβ. Κτισμένη επάνω στο βραχώδες ακρωτήρι, που δεσπόζει ολοκλήρου του παραλιακού χώρου, μας επιτρέπει να οραματισθούμε τη σκηνή που διαδραματίσθηκε εδώ στα παληά χρόνια. Σ’ αυτόν τον λιμένα ήλθαν αποστολές από ξυλεία κέδρων του Λιβάνου για το ναό του Σολομώντος. Εδώ ο προφήτης Ιωνάς, ζητώντας ν’ αποφύγη το καθήκον που του είχε ανατεθή, επεβιβάσθηκε σ’ ένα πλοίο για να πάη στη Θαρσείς. Στην Ιόππη είχε σχηματισθή μια Χριστιανική εκκλησία τον πρώτον αιώνα. Εκεί η Δορκάς (Ταβιθά), μια γυναίκα «πλήρης αγαθών έργων,» είχε συνδεθή μ’ εκείνη την εκκλησία. Εκεί επίσης ο απόστολος Πέτρος την ανέστησε εκ νεκρών.—Πράξ. 9:36, 42.
Σχετικά με την εκεί παραμονή του αποστόλου Πέτρου το 36 μ.Χ., η Γραφή αναφέρει: «Και ο Πέτρος έμεινεν ικανάς ημέρας εν Ιόππη παρά τινί Σίμωνι βυρσοδέψη,» ο οποίος είχε «οικίαν πλησίον της θαλάσσης.» (Πράξ. 9:43· 10:6) Μια από τις εκκλησίες του Χριστιανικού κόσμου έχει στην ιδιοκτησία της ένα μικρό σπίτι που είχε κτισθή κατά τον δέκατον όγδοον αιώνα μ.Χ., όπου ισχυρίζονται ότι ήταν η ακριβής τοποθεσία του σπιτιού του Σίμωνος. Πάντως δεν υπάρχει τρόπος ανευρέσεως των πραγματικών τοποθεσιών. Εν τούτοις, όταν ανεβήκαμε από την εξωτερική σκάλα στην ταράτσα του παρατηρήσαμε μια σκηνή που μπορεί να παραβληθή με την περιγραφή που αναφέρεται στις Πράξεις όταν «ανέβη ο Πέτρος εις το δώμα δια να προσευχηθή, περί την έκτην ώραν.» Σ’ εκείνη τη στέγη της οικίας του Σίμωνος εδόθη στον Πέτρο μια αποκαλυπτική όρασις που κατέδειξε την καταλληλότητα του κηρύγματος στους μη Ιουδαίους.—Πράξ. 10:9· 15:14.
Ύστερα από αυτή την όρασι, ο Πέτρος έλαβε οδηγίες να ταξιδέψη προς βορράν στο σπίτι του Ρωμαίου αξιωματικού Κορνηλίου, στην Καισάρεια, μαζί με δυο υπηρέτας της οικίας του Κορνηλίου και έναν στρατιώτη. «Και τινές των αδελφών των από της Ιόππης υπήγον μετ’ αυτών.» (Πράξ. 10:23) Εκεί στην Καισάρεια οι πρώτοι απερίτμητοι Εθνικοί επίστεψαν και έγιναν Χριστιανοί.
Ταξιδεύοντας έξω από τη Γιάφφα και το Τελ-Αβίβ διά μέσου της πεδιάδος Σαρών, προς τα αριστερά μας οι αμμόλοφοι εναλλάσσονται με στιγμιαίες εμφανίσεις των γαλανών νερών της Μεσογείου Θαλάσσης. Προς τα δεξιά βρίσκονται οι λόφοι της Σαμάρειας.
Προχωρώντας προς βορράν βλέπομε ότι λεμονεώνες, αμπέλια, περιβόλια, ιχθυοτροφεία και χωράφια με σιτάρι καλύπτουν ολόκληρη την περιοχή. Σε λιγώτερο της μιας ώρας από τότε που φύγαμε από τη Γιάφφα φθάσαμε στην Καισάρεια. Από την Καισάρεια ο απόστολος Παύλος πέρασε τουλάχιστον τρείς φορές πηγαίνοντας και γυρίζοντας από την Ιερουσαλήμ, δαπανώντας χρόνο για τη Χριστιανική εκκλησία που ήταν εκεί. (Πράξ. 9:30· 18:22· 21:8-16) Επί πλέον, είχε περάσει εκεί και τα δυο έτη της φυλακίσεώς του (56 έως 58 μ. Χ.), στο τέλος της οποίας ανεχώρησε για τη Ρώμη με ένα εμπορικό πλοίο.—Πράξ. 23:23–27:1.
Διαβάζομε επίσης στη Γραφή για τον αιφνίδιο θάνατο του Ηρώδου Αγρίππα του Α΄, σαν μια κρίσι του παντοδυνάμου Θεού· επίσης για τη διοίκησι των Ρωμαίων κυβερνητών Φήλικος και Φήστου, που όλοι ήσαν στην Καισάρεια. Έτσι η Καισάρεια ήταν μια εξέχουσα Ρωμαϊκή πόλις, ένα κέντρο διοικήσεως και έδρα στρατιωτικής φρουράς, καθώς κι ένας εμπορικός λιμήν με μεγάλη κίνησι.
Αλλά τι βρίσκει κανείς σήμερα σ’ αυτήν την αρχαία τοποθεσία; Ένα σωρό λειψάνων που μένουν εκεί από την εποχή των σταυροφοριών. Αλλ’ οι αρχαιολόγοι έσκαψαν βαθύτερα μέσα στην άμμο και ξέθαψαν πολλά Ρωμαϊκά οικοδομήματα. Ο κύριος δρόμος από τον οποίο μπαίνει κανείς στην πόλι είναι στρωμένος με Ρωμαϊκές πέτρινες πλάκες αυλακωτές για να μπορούν να γαντζώνωνται στερεά οι οπλές των ίππων. Στους αρχαίους χρόνους αυτή ήταν η κυρία οδός προς τον λιμένα. Οι απόστολοι Παύλος και Πέτρος πρέπει να είχαν κάμει πολλές φορές τη διαδρομή αυτή στη διάρκεια των επισκέψεών των.
Κοντά στην περιοχή του λιμένος ανεβαίνομε σ’ ένα ύψωμα και παρατηρούμε προς τα κάτω σε μια περιοχή όπου έγιναν ανασκαφές και ήλθαν στο φως ένας Ρωμαϊκός ναός, αφιερωμένος στον Αύγουστο, και άλλα Ρωμαϊκά οικοδομήματα. Από το ύψωμα αυτό μπορούμε να ιδούμε πόση έκτασι είχε η Ρωμαϊκή αυτή πόλις· η μεταγενέστερη πόλις των Σταυροφόρων κατείχε περίπου το ένα έκτο της εκτάσεως της παλαιότερης πόλεως.
Μια ματιά στον λιμένα δείχνει ότι ο περίφρακτος και αρκετά ευρύχωρος τεχνητός λιμήν πάνω σ’ αυτή τη γυμνή και αμμώδη ακτή δεν ήταν μικρό κατόρθωμα. Ο Ιώσηπος περιγράφει πώς οι υπερμεγέθεις εκείνοι ογκόλιθοι τοποθετήθηκαν στις κατάλληλες θέσεις ώστε να σχηματισθή ένας μεγάλος κυματοθραύστης και εκτεταμένες αποβάθρες. Όταν στέκεται κανείς εδώ παρατηρώντας τους ψαράδες να ρίχνουν τα δίχτυα τους και τα παιδιά να τσαλαβουτούν στην αμμώδη ακτή, μπορεί ν’ αφήση τη φαντασία του να τον μεταφέρη περίπου 1900 χρόνια πίσω.
Φαντασθήτε έναν όμιλο Χριστιανών από την επιτόπιο εκκλησία να συνέρχεται εδώ για ν’ αποχαιρετήση έναν επισκέπτη που αναχωρούσε ή για να υποδεχθή περιοδεύοντας διακόνους, όπως ο Παύλος, ο Σίλας και ο Βαρνάβας. Κάπου εδώ στέκονταν ο Παύλος και ο Λουκάς αναμένοντας να επιβιβασθούν σ’ ένα πλοίο για τη Ρώμη, όπου ο Παύλος επρόκειτο να δώση μαρτυρία για τον αναστάντα Ιησούν Χριστόν ενώπιον της δικαστικής έδρας του Καίσαρος. Είναι πραγματικά ενδιαφέρον να στέκεται κανείς στην ακτή της Καισάρειας και ν’ αφηγήται τις αναμνήσεις.
Αλλ’ υπάρχουν ακόμη περισσότερα πράγματα για να ιδούμε, κι έτσι προχωρούμε. Κυκλικά θέατρα με σειρές καθισμάτων αποτελούσαν το χαρακτηριστικό των Ρωμαϊκών πόλεων. Ο Ηρώδης είχε εφοδιάσει την πόλι αυτή μ’ ένα τέτοιο θέατρο, ένα μεγάλο μέρος του οποίου σώζεται έως σήμερα. Μέχρι του 1960 ήταν θαμμένο κάτω από όγκους άμμου, αλλά τώρα έχει ανασκαφή και διασκευασθή τόσο ωραία ώστε να δίδωνται εκεί συναυλίες και άλλα έργα τις καλοκαιρινές βραδυές. Η ακουστική σ’ αυτού του είδους στις κατασκευές είναι έξοχη. Όποιος αναρριχηθή και φθάσει στο εξωτερικό χείλος της υψηλότερης σειράς καθισμάτων θα μπορούσε εύκολα ν’ ακούση κάθε λέξι από τη συνομιλία μας όταν στεκώμεθα εδώ επάνω στην επισκευασθείσα σκηνή.
Ένα ενδιαφέρον στοιχείο για τους σπουδαστάς της Βίβλου ανεκαλύφθη το 1961 που απετελείτο από μια πινακίδα η οποία ήλθε στο φως κατά την εκσκαφή του θεάτρου. Φέρει μια επιγραφή στη Λατινική γλώσσα που περιέχει το όνομα του Ρωμαίου κυβερνήτου όταν είχε θανατωθή ο Ιησούς, δηλαδή του Ποντίου Πιλάτου. Είναι η πρώτη τέτοια επιγραφή που ανακαλύφθηκε.
Μια άλλη ενδιαφέρουσα τοποθεσία βρίσκεται στο βόρειο άκρο της αρχικής περιοχής της πόλεως. Είναι ένα καλά διατηρημένο υδραγωγείο με διπλό αγωγό που μετέφερε δροσερό νερό από μακρυνές πηγές για να ενισχύση τις δεξαμενές και τα πηγάδια της πόλεως. Τα υποστηρίγματα των αψίδων με την ελαφρά των κλίσι αποτελούν ένα αριστούργημα της μηχανικής. Όγκοι άμμου το είχαν καλύψει και το διετήρησαν από τη φθορά του χρόνου ως τα τελευταία χρόνια.
Υπάρχουν πολλά ακόμη που παραμένουν άθικτα από τη σκαπάνη του αρχαιολόγου. Αλλ’ εκείνα που μπορέσαμε να ιδούμε ήσαν ενδιαφέροντα και όλα συμφωνούν πολύ ωραία με τις Βιβλικές αφηγήσεις, παρέχοντας λαμπρή μαρτυρία για την αξιοπιστία της Βίβλου. Αλήθεια, το άγγελμα των Αγίων Γραφών αξίζει την εκτίμησί μας και τη σοβαρή προσοχή μας.