Εκδήλωσις Χριστιανικών Τρόπων
«Μη δίδοντες μηδέν πρόσκομμα κατ’ ουδέν, δια να μη προσαφθή μώμος εις την διακονίαν· αλλ’ εν παντί τρόπω συνιστώντες εαυτούς . . . εν μακροθυμία, εν χρηστότητι, εν πνεύματι αγίω, εν αγάπη ανυποκρίτω.»—2 Κορ. 6:3-6, ΜΝΚ
1, 2. Ποια παράπονα εκφράζονται για τους συγχρόνους τρόπους;
ΟΙ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟΙ τρόποι είναι σπάνιοι ακόμη και στον «Χριστιανικό κόσμο». Προς κάθε κατεύθυνσι υπάρχει απερισκεψία και έλλειψι σεβασμού των δικαιωμάτων των άλλων. Οι άνθρωποι είναι τόσο βιαστικοί ώστε σπανίως σκέπτονται να πουν «Παρακαλώ» ή «Ευχαριστώ». Πράγματι οι άνθρωποι, έχουν τόσο ξεσυνηθίσει ν’ ακούουν τέτοιες εκφράσεις, ώστε επήλθε κυκλοφοριακός συνωστισμός ένα δρόμο των ανατολικών Ηνωμένων Πολιτειών όπου επληρώνοντο διόδια, όταν οι υπάλληλοι άρχισαν να χρησιμοποιούν τις εκφράσεις αυτές!
2 Τον Ιανουάριο του έτους αυτού το Τάιμς Μαγκαζίν της Νέας Υόρκης έγραψε για την «Ιλαροτραγωδία της Μη Υπάρξεως Τρόπων» στους υπογείους σιδηροδρόμους της Νέας Υόρκης στις ώρες του συνωστισμού. Πριν από ένα έτος και κάτι μια μελαγχολική εικόνα της Νέας Υόρκης, που την ωνόμαζε «Η Μητρόπολις των Κακών Τρόπων». Όχι ότι μόνο η Νέα Υόρκη έχει κακούς τρόπους. Το άρθρο αυτό προχώρησε να δείξη ότι στις κυριώτερες πόλεις σε όλο τον κόσμο οι τρόποι διαρκώς χειροτερεύουν.
3. Γιατί μπορεί να λεχθή ότι έχει προφητευθή αυτή η χειροτέρευσις των τρόπων;
3 Ο λόγος του Θεού προείπε αυτή τη χειροτέρευσι των τρόπων διότι επροφήτευσε ότι ‘εν ταις εσχάταις ημέραις θέλουσιν είσθαι οι άνθρωποι φίλαυτοι, αλαζόνες, υπερήφανοι, ανόσιοι, άσπλαγχνοι, ακρατείς, ανήμεροι, αφιλάγαθοι, έχοντες μεν μορφήν ευσεβείας, ηρνημένοι δε την δύναμιν αυτής’. Ασφαλώς όλα αυτά τα χαρακτηριστικά αποτελούν κακούς τρόπους. Οι Χριστιανοί επομένως, πρέπει να φυλάγωνται για να μη μιμηθούν τους κακούς τρόπους εκείνων που είναι ολόγυρά τους.—2 Τιμ. 3:1-5
ΟΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΔΙΕΥΚΡΙΝΙΣΙΣ
4, 5. Τι είναι τρόποι, και γιατί έχουν σπουδαιότητα;
4 Τι είναι τρόποι; Αυτοί ορίζονται ως συνήθης διαγωγή, συμπεριφορά, και αναφέρονται στον τρόπον με τον οποίο φερόμεθα προς τους άλλους. Συνώνυμα των (καλών) τρόπων είναι η ευγένεια, η αβροφροσύνη η στοχαστικότης, η διακριτικότης, η καλωσύνη και η λεπτότης. Οι καλοί τρόποι μπορούν να ορισθούν «καλοκαγαθία σε ασήμαντα πράγματα». Συνίστανται από μικρές θυσίες που κάνομε χάριν των άλλων. Οι καλοί τρόποι συντελούν σε ομαλές σχέσεις μεταξύ ατόμων, συμβάλλουν στην αποφυγή παρεξηγήσεων και οικοδομούν καλή θέλησι. Η βασική υποκειμένη των αρχή είναι η αγάπη, ο σεβασμός των δικαιωμάτων των άλλων. Σκοπός των είναι να κάμουν τους άλλους να αισθάνωνται άνεσι, να τους υποβοηθούν και ν’ αποφεύγουν να δώσουν περιττή δυσαρέσκεια.
5 Ένας Χριστιανός γνωρίζει ότι τα σπουδαία πράγματα είναι γνώσις του λόγου του Θεού, το άγιο πνεύμα του Θεού και η ενασχόλησις στην καθαρά λατρεία. Οι καλοί τρόποι, αν συγκριθούν με τέτοια βασικά και ζωτικά πράγματα, μπορεί να φαίνωνται ασήμαντοι. Εν τούτοις, είναι σπουδαίοι· διότι όλο το καλό που μπορεί να προσπαθή να κάμη ένας Χριστιανός, μπορεί να το καταστρέψη με πτωχούς τρόπους.
6. Με τι μπορούν να παρομοιωθούν οι καλοί τρόποι;
6 Οι καλοί τρόποι, επομένως, μπορούν καλά να παρομοιωθούν με ωρισμένα λεπτά στοιχεία, όπως το κοβάλτιο, το μαλυβδαίνιο, το βόριο και τα όμοια, που παίζουν τόσο ζωτικό ρόλο στην υγεία των φυτών, των ζώων και του ανθρώπου. Ομοιάζουν με τις μικρές ποσότητες αρωματικού αποστάγματος και άλατος που μια νοικοκυρά χρησιμοποιεί για να ψήση ένα γλύκισμα, και χωρίς τα οποία το γλύκισμα δεν θα μπορούσε πιθανώς να είναι επιτυχημένο. Οι καλοί τρόποι μπορούν επίσης να συγκριθούν με το λάδι και το λίπος που κρατούν λαδωμένα μηχανήματα ώστε να εργάζωνται ομαλά, και με τον αέρα στα λάστιχα και στα μαξιλάρια των καθισμάτων των αυτοκινήτων μας που συντελούν στο να γίνεται το ταξίδι μια ευχαρίστησις αντί να είναι ταλαιπωρία. Πολλά άτομα που είναι πολύ προσεκτικά στην εμφάνισί των παραμελούν τους τρόπους των· εν τούτοις, οι τρόποι των είναι πιο σπουδαίοι από την εμφάνισί των.
7, 8. (α) Τι μπορεί να λεχθή για τους τρόπους μερικών; (β) Πότε οι Χριστιανοί χρειάζονται καλούς τρόπους, και γιατί;
7 Είναι αλήθεια ότι πολλοί που δεν είναι Χριστιανοί τονίζουν τους καλούς τρόπους. Αλλά τις περισσότερες φορές αυτοί φροντίζουν πολύ λίγο για την ειλικρίνεια ή το ελατήριο. Γι’ αυτούς οι τρόποι είναι απλώς ένα επίχρισμα, που το φορούν για ιδιοτελείς λόγους. Οι Χριστιανικοί τρόποι, εν τούτοις, είναι καλοί τρόποι που βασίζονται στην αγάπη του Θεού, στην αγάπη της δικαιοσύνης και στην αγάπη του πλησίον μας. Οι Χριστιανικοί αυτοί τρόποι θα εμποδίσουν το να «προσαφθή μώμος,» διότι βασίζονται εντελώς σε ‘αγάπην ανυπόκριτον’.—2 Κορ. 6:6.
8 Πότε χρειάζονται οι Χριστιανοί καλούς τρόπους; Μόνο σε ωρισμένες περιστάσεις, όταν ενδιαφέρωνται να κάμουν καλή εντύπωσι, όταν προσπαθούν να επηρεάσουν άλλους; Καθόλου! Μάλλον, εφαρμόζεται η αρχή: «Είτε λοιπόν τρώγετε, είτε πίνετε, είτε πράττετέ τι, πάντα πράττετε εις δόξαν Θεού.» Πρέπει, λοιπόν, να εκδηλώνουν καλούς τρόπους πάντοτε: στο σπίτι, όταν ταξιδεύουν, στην εργασία, στη Χριστιανική εκκλησία, καθώς και στη Χριστιανική διακονία.—1 Κορ. 10:31.
ΣΤΗ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΔΙΑΚΟΝΙΑ
9. Τι υπαγορεύουν οι Χριστιανικοί τρόποι όσον αφορά την εμφάνισι ενός ατόμου;
9 Πάντοτε οι Χριστιανοί πρέπει να ‘πολιτεύωνται αξίως του ευαγγελίου του Χριστού’. Τι απαιτεί αυτό από έναν όταν πηγαίνη από σπίτι σε σπίτι κάνοντας επισκέψεις; Όταν ένας χτυπά σε μια θύρα, θέλει να γίνη ένας ξένος αυτού του σπιτιού, να το πούμε έτσι. Οι Χριστιανικοί τρόποι απαιτούν να είναι στην εμφάνισί του παρουσιάσιμος—ως το βαθμό που επιτρέπουν οι περιστάσεις του—κομψός, καθαρός, με γυαλισμένα υποδήματα, με χτενισμένα μαλλιά, με ρούχα σιδερωμένα. Ενώ οι γυναίκες είναι λιγώτερο πιθανόν να σφάλλουν από αυτή την άποψι παρά οι άνδρες, πρέπει όμως να φυλάγωνται από το να παν στα άλλο άκρον. Ο πέραν του κανονικού στολισμός επισύρει υπερβολική προσοχή στον εαυτό μας, πράγμα που ομοίως δεν αποτελεί Χριστιανικούς τρόπους.—Φιλιππησ. 1:27.
10, 11. Τι είδους χαιρετισμός είναι αποτελεσματικός, και για ν’ αποφύγωμε να δυσαρεστήσωμε χωρίς να υπάρχη ανάγκη, τι απαιτείται;
10 Ένα ειλικρινές και φιλικό χαμόγελο και χαιρετισμός αποτελούν επίσης μέρος των Χριστιανικών τρόπων. Ο Αβραάμ «προσεκύνησε προς τον λαόν του τόπου, προς τους υιούς του Χετ». Αυτό αποτελούσε καλούς τρόπους στον καιρό του. Όταν ο Ιησούς απέστειλε τους εβδομήντα ευαγγελιστάς, τους είπε να χαιρετούν κάθε σπίτι με το «Ειρήνη εις τον οίκον τούτον.» Οι φιλικές εισαγωγές είναι σπουδαίες, αλλιώς ο Ιησούς δεν θα τις είχε αναφέρει στις οδηγίες του.—Γέν. 23:7, 12· Λουκ. 10:5.
11 Οι Χριστιανικοί τρόποι απαιτούν, επίσης, να είναι κανείς προσεκτικός σε ό,τι λέγει. Για να μη δυσαρεστήση χωρίς να είναι ανάγκη και έτσι κλείση τα αυτιά των ακροατών στα αγαθά νέα της βασιλείας του Θεού, ο Χριστιανός πρέπει να είναι άγρυπνος και παρατηρητικός. Αν παρατηρή ένα Ιουδαϊκό ρητό στον παραστάτη της θύρας, θα προχωρήοη διαφορετικά παρά αν βλέπη να κρέμεται ένας εσταυρωμένος από το λαιμό του οικοδεσπότου. Συγχρόνως δεν πρέπει να μιλή «αφ’ υψηλού» στον «μορφωμένον» ούτε να κατασιωπά τον ταπεινόν.—1 Κορ. 9:20, 21.
12. Ποιος πρέπει να είναι ο τρόπος της ομιλίας ενός ατόμου;
12 Σεβασμός των δικαιωμάτων του ακροατού του απαιτεί επίσης να εξασκή ο Χριστιανός επιμέλεια ως προς τον τρόπο της ομιλίας του. Αν αστοχή να μιλή καθαρά και ευδιάκριτα, υπάρχει κάτι το εσφασλμένο στους Χριστιανικούς του τρόπους, όπως ακριβώς υπάρχει και όταν μιλή πολύ δογματικά ή μ’ έναν τραχύ ή αγέρωχο τρόπο. Οι Χριστιανοί πρέπει να θυμούνται ότι η Πρώτη Πέτρου 3:15 τούς λέγει, όχι μόνο να είναι έτοιμοι να δώσουν στον καθένα που ζητεί λόγο για την ελπίδα των, αλλά και να το πράττουν αυτό «μετά πραόητος και φόβου». Αυτό είναι το πραγματικά άριστο είδος τρόπων! Δεν πρέπει να παραβλέπεται η ανάγκη να ελκυσθή ο οικοδεσπότης σε συνομιλία. Αν φαίνεται άτολμος, οι Χριστιανικοί τρόποι θα υπαγορεύσουν την προσπάθεια να τον κάμωμε να εκφρασθή, με φιλικές και λεπτές ερωτήσεις.
13, 14. Πώς θα υποκινήσουν οι Χριστιανικοί τρόποι ένα άτομο να ενεργήση, και σε ποιες περιστάσεις;
13 Τι θα πούμε για τους Χριστιανικούς τρόπους όταν κηρύττωμε τα αγαθά νέα σε κοσμοβριθείς γωνίες δρόμων; Απαιτείται να είναι κανείς λεπτός, φιλικός, να μην κραυγάζη, να μην επιμένη υπερβολικά, να μην εμποδίζη το ρεύμα των διερχομένων. Και όταν κάνη επανεπισκέψεις σε άτομα που ενδιαφέρονται για τη Γραφή, οι Χριστιανικοί τρόποι υποδεικνύουν να συμπεριφέρεται κανείς σαν ‘ξενιζόμενος’, δείχνοντας εκτίμησι για τη φιλοξενία που παρέχεται με τη διατήρησι κατάλληλης επιφυλάξεως. Πρέπει κανείς να φυλάγεται για να μη θεωρήση πάρα πολλά ως δεδομένα κι έτσι να γίνη ανάρμοστα οικείος.
14 Όταν προσφέρωνται αναψυκτικά—ίσως λόγω εσφαλμένης αντιλήψεως καθήκοντος—τι πρέπει να γίνη; Η φιλοξενία αυτή, αν συνεχισθή, θα μπορούσε εύκολα να γίνη βάρος στον οικοδεσπότη. Αντί, λοιπόν, να την δεχθή κανείς απερίσκεπτα ή πρόθυμα, πρέπει μάλλον να εκδηλώση απροθυμία έτσι ώστε εκείνος που παρέχει τη φιλοξενία να έχη την ευκαιρία να δείξη ότι πραγματικά θέλει να την προσφέρη και ότι δεν είναι απλώς ζήτημα τύπου. Ο Ιησούς έδωσε το υπόδειγμα. Αφού παρηγόρησε τους δύο μαθητάς στο δρόμο προς τους Εμμαούς, προσποιήθηκε πως ήθελε να πάη μακρύτερα. «Και παρεβίασαν αυτόν» να συναινέση να μείνη και να συμμετάσχη στα δείπνο τους μαζί τους, αν και προτιμούσε να μείνη για ν’ αποκαλυφθή σ’ αυτούς.—Λουκ. 24:28-32.
ΣΤΗ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ
15, 16. Ποιοι είναι οι Χριστιανικοί τρόποι σ’ έναν τόπο εκκλησιαστικής συναθροίσεως;
15 Τι θα πούμε για τους Χριστιανικούς τρόπους στον εκκλησιαστικό τόπο λατρείας; Το να προσερχώμεθα αργά δείχνει κακούς τρόπους, διότι διαταράσσει και τον ομιλητή και τους ακροατάς. Οι μητέρες με μικρά παιδιά δείχνουν σεβασμό των δικαιωμάτων των άλλων καταλαμβάνοντας καθίσματα στο πίσω μέρος και κοντά στις διόδους της αιθούσης έτσι ώστε να διαταράσσουν όσο το δυνατόν ολιγωτέρους αν υπάρξη ανάγκη να σηκωθούν και να φύγουν στη διάρκεια της συναθροίσεως. Οι ταξιθέται, φυσικά, χρειάζεται να συνεργάζωνται.
16 Οι Χριστιανικοί τρόποι αποκλείουν το να μισοκοιμάται κανείς, να ψιθυρίζη ή να διαβάζη άλλη ύλη ενόσω ένας διάκονος προσπαθεί να κρατήση την προσοχή του ακροατηρίου του, καθώς και να στρέφη προς τα πίσω κάθε φορά που μπαίνη ένας αργοπορημένος. Ομοίως αποκλείεται το να τρώγη κανείς ζαχαρωτά ή ν’ αποσπά την προσοχή μασώντας γόμες. Υπάρχει καιρός για κάθε σκοπό υπό τον ήλιον, και ασφαλώς όταν ένας διάκονος απευθύνεται στην εκκλησία είναι καιρός να του δοθή 100 τοις εκατό προσοχή από σεβασμό γι’ αυτόν και το άγγελμά του.—Εκκλησ. 3:1· 1 Κορ. 11:22.
17. Σε ποιους πρέπει να δίδεται ειδική προσοχή, και με ποιους τρόπους;
17 Το να υποδεχώμεθα έναν ξένον που μπορεί να συμβή να μπη στη συνάθροισι, είναι επίσης μέρος των Χριστιανικών τρόπων. Πρέπει να τον χαιρετούμε σαν επισκέπτην και να τον κάνωμε να αισθάνεται ότι είναι μεταξύ φίλων. Δώστε του κάθε συμπαράστασι για να μπορή πλήρως να ωφεληθή από το πρόγραμμα. Ούτε πρέπει να παραβλέπωνται οι ηλικιωμένοι και οι ανάπηροι. Η αρχή εφαρμόζεται ακόμη: «Θέλεις τιμήσει το πρόσωπον του γέροντος.» Εφαρμόζεται επίσης ο κανών ίσης μεταχειρίσεως του πλουσίου και του πτωχού.—Λευιτ. 19:32· Ιάκ. 2:1-9.
18. Πώς μπορούν μερικοί να λέγουν κατ’ ουσίαν ότι η τράπεζα του Ιεχωβά είναι κάτι το αξιοκαταφρόνητο;
18 Πράγματι, οπουδήποτε συναθροίζονται Χριστιανοί για λατρεία, είτε σε ιδιωτική κατοικία για μια γειτονική Γραφική μελέτη είτε σ’ ένα γιγαντιαίο στάδιο για μια διεθνή Βιβλική συνέλευσι, οι Χριστιανικοί τρόποι απαιτούν ευλαβή προσοχή και σεβασμό των δικαιωμάτων των άλλων. Το να γίνωμε απρόσεκτοι και να δικαιολογούμε τον εαυτό μας λόγω των μεγάλων αριθμών είναι ισοδύναμο με το να λέμε: «Η τράπεζα του Ιεχωβά είναι . . . κάτι το αξιοκαταφρόνητον.»—Μαλαχ. 1:12, ΜΝΚ.
ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ ΚΑΙ ΑΛΛΟΥ
19-21. Τι απαιτούν οι Χριστιανικοί τρόποι από τα μέλη μιας οικογενείας;
19 Τι θα πούμε για τους Χριστιανικούς τρόπους στα σπίτια μας; Η πεπτωκυία ανθρώπινη φύσις είναι συνηθισμένη να φρονή ότι επειδή ακριβώς ζούμε πολύ κοντά ως μέλη μιας οικογενείας, και βλέπομε τόσο πολύ ο ένας τον άλλον κάθε μέρα, οι Χριστιανικοί τρόποι μπορούν ν’ αγνοούνται. Όχι έτσι! Μάλλον, ειδικώς σ’ εκείνους με τους οποίους ζούμε και που χρειάζεται να υποφέρουν τις ατέλειές μας, οφείλομε να δείχνομε καλωσύνη, στοχαστικότητα και διακριτικότητα. Ακόμη και με μικρά μέσα, όπως το να διατηρούμε τον τόνο της φωνής μας φιλάγαθο και θερμό, μπορούμε να δίνωμε και να λαμβάνωμε πολλή ευτυχία.
20 Ο νυμφευμένος απόστολος Πέτρος νουθετεί τους άνδρες να συγκατοικούν με τις συζύγους των «εν φρονήσει, αποδίδοντες τιμήν εις το γυναικείον γένος ως εις σκεύος ασθενέστερον.» Βέβαια αυτό περιλαμβάνει Χριστιανικούς τρόπους. Εξ άλλου, ο απόστολος Παύλος νουθετεί τις συζύγους να υποτάσσωνται στους άνδρες των και να τους ‘σέβωνται’. Το να διαφωνή μια γυναίκα με τον σύζυγό της ή να τον επικρίνη δημοσία καταδεικνύει σοβαρή έλλειψι Χριστιανικών τρόπων.—1 Πέτρ. 3:7· Εφεσ. 5:33
21 Και τι θα πούμε για την περίπτωσι που συναθροιζόμεθα για φαγητό; Μπορεί να μην είμεθα εκπαιδευμένοι σε όλα τα λεπτά σημεία της εθιμοτυπίας, αλλά μπορούμε να δείχνωμε διακριτικότητα. Και μήπως χρησιμοποιούμε απερίσκεπτα τον φωνογράφο, το ραδιόφωνο ή τη συσκευή της τηλεοράσεως όταν ένας άλλος χρειάζεται ησυχία για να μελετήση ή να κοιμηθή; Οι ίδιες αρχές, φυσικά, εφαρμόζονται σε όλες τις σχέσεις μας με τους άλλους, είτε στην εργασία, είτε στο ταξίδι είτε στην ψυχαγωγία.
22, 23 Τι απαιτείται από τους νέους προς την κατεύθυνσι των Χριστιανικών τρόπων, και γιατί αυτοί ιδιαίτερα πρέπει να προσέχουν τους τρόπους των;
22 Και σεις, νέοι, τι λέτε για τους Χριστιανικούς σας τρόπους; Δείχνουν μήπως ότι γνωρίζετε τη θέσι σας και ότι εκτιμάτε το ότι έρχεσθε στον τόπο της εκκλησιαστικής συναθροίσεως για ν’ ακούσετε και για να μάθετε; Οι κακοί τρόποι δείχνουν έλλειψι σεβασμού για τον Ιεχωβά Θεό, για τον λόγον του, για την εκκλησία του και για τους πρεσβυτέρους σας, περιλαμβανομένων και των γονέων σας. Μερικοί από σας έχετε την κακή συνήθεια να πηγαίνετε κατ’ επανάληψιν σε άλλα δωμάτια στη διάρκεια των συναθροίσεων. Αναμφιβόλως απεκτήσατε αυτή τη συνήθεια από τους νεαρούς πταίστας, με τους οποίους είσθε υποχρεωμένοι να διαγκωνίζεσθε στα δημόσια σχολεία και οι οποίοι το χρησιμοποιούν αυτό ως μέσον για να δώσουν έκφρασι στη ματαιοδοξία των και στην ανταρσία των. Φυλαχθήτε από το να τους μιμηθήτε! Ξέρετε ότι αυτοί θα χαθούν στον Αρμαγεδδώνα, ενώ εσείς ελπίζετε να επιζήσετε απ’ αυτόν και να ζήσετε πέρα απ’ αυτόν στον νέο κόσμο· δεν είναι έτσι;—1 Κορ. 15:33.
23 Οι Χριστιανικοί τρόποι αναμένονται επίσης από σας στο σπίτι. Ακούτε πάντοτε με σεβασμό όταν σας μιλούν οι γονείς σας; Πρέπει. Απευθύνεσθε πάντοτε στους γονείς σας μ’ έναν ήπιο τρόπο και με κατάλληλο σεβασμό, και με τον τρόπο που αυτοί θέλουν να απευθύνεσθε σ’ αυτούς, εκτιμώντας τη θεόδοτη θέσι τους καθώς και όλα όσα έκαμαν και κάνουν για σας; Εσείς νέοι, λόγω των διαβοήτως κακών παραδειγμάτων που είναι ολόγυρά σας, έχετε ιδιαίτερη ανάγκη να προσέχετε τους τρόπους σας!—Εφεσ. 6:1-3.
ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΓΝΩΣΙΣ ΚΑΙ ΣΟΦΙΑ
24, 25. (α) Με ποιον τρόπο βοηθεί η γνώσις στην επίδειξι Χριστιανικών τρόπων; (β) Πώς βοηθεί η σοφία;
24 Τι χρειάζεται για να έχωμε καλούς Χριστιανικούς τρόπους; Πρέπει να εφαρμόζωμε στην καθημερινή μας ζωή τις τέσσερες θεμελιώδεις ιδιότητες της σοφίας, δυνάμεως, δικαιοσύνης και αγάπης. Σημειώστε πρώτα τη σπουδαιότητα της σοφίας, της οποίας η γνώσις είναι ένα αναπόσπαστο μέρος. Οι τρόποι ποικίλλουν πολύ στα διάφορα μέρη της γης, και έτσι αν ένας φθάνη να βρίσκεται σε ξένο περιβάλλον, πρέπει ν’ αποκτήση γνώσι των εθίμων του λαού και να τα τηρή—αρκεί να μην παραβιάζουν Χριστιανικές αρχές. Καθώς το εξέφρασε ο απόστολος Παύλος: «Εις πάντας έγεινα τα πάντα, δια να σώσω παντί τρόπω τινάς. Κάμνω δε τούτο δια το ευαγγέλιον, δια να γείνω συγκοινωνός αυτού.»—1 Κορ. 9:22, 23.
25 «Η δε γλώσσα των σοφών, ίασις», λέγει ο λόγος του Θεού. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να γνωρίζωμε τι να λέμε και τι να πράττωμε, και πότε και πώς. «Η καρδία του σοφού συνετίζει το στόμα αυτού, και εις τα χείλη αυτού προσθέτει μάθησιν.» Ειδικά όταν ενασχολήται ένας άνθρωπος στη Χριστιανική διακονία, έχει ‘χαράν δια την απόκρισιν του στόματος αυτού’ αν χρησιμοποιή σοφία. Ναι, «λόγος εν καιρώ, πόσον καλός είναι!» «Λόγος λαληθείς πρεπόντως είναι μήλα χρυσά εις ποικίλματα αργυρά.» «Ο εκκλησιαστής» όχι μόνο ‘εζήτησε . . . να γράψη ευθείς λόγους αληθείας’, αλλά και «εζήτησε να εύρη λόγους ευαρέστους». Το να προσέξωμε, επομένως, τη συμβουλή του αποστόλου να ‘ορθοτομώμεν τον λόγον της αληθείας’ περιλαμβάνει λεπτότητα καθώς και ακριβή γνώσι.—Παροιμ. 12:18· 16:23· 15:23· 25:11· Εκκλησ. 12:10· 2 Τιμ. 2:15· Παροιμ. 15:2.
ΔΥΝΑΜΙΣ ΟΠΩΣ ΚΑΤΑΔΕΙΚΝΥΕΤΑΙ ΣΤΗΝ ΕΓΚΡΑΤΕΙΑ
26-28. (α) Πώς περιλαμβάνεται στους Χριστιανικούς τρόπους η ιδιότης της δυνάμεως όπως καταδεικνύεται από την αυτοκυριαρχία; (β) Ποιο είναι το αποτέλεσμα στους άλλους;
26 Οι Χριστιανικοί τρόποι απαιτούν επίσης να κάνη κανείς καλή χρήσι της ιδιότητος της δυνάμεως, δυνάμεως όπως εκδηλώνεται στην εγκράτεια ή αυτοκυριαρχία. «Καλήτερος ο μακρόθυμος παρά τον δυνατόν και ο εξουσιάζων το πνεύμα αυτού, παρά τον εκπορθούντα πόλιν.» Η πεπτωκυία ανθρώπινη φύσις τείνει να είναι ανυπόμονη με τις αδυναμίες των άλλων, προδίδοντας έτσι έλλειψι αυτοκυριαρχίας. Η ανυπομονησία μάς κάνει να υψώνωμε τη φωνή μας και ν’ αλλάσσωμε τον τόνο της, κάνοντας τους άλλους να είναι ανήσυχοι, όλα δε αυτά αποτελούν κακώς τρόπους. Ή η έκφρασις του προσώπου ενός ατόμου μπορεί να προδίδη ότι ενοχλείται. Σε τέτοιες περιπτώσεις είναι καλά να θυμούμεθα ότι «καλήτερος ο μακρόθυμος παρά τον υψηλόφρονα. Μη σπεύδε εν τω πνεύματί σου να θυμόνης· διότι ο θυμός αναπαύεται εν τω κόλπω των αφρόνων.» Εξασκώντας αυτοκυριαρχία, αγνοώντας την ενόχλησι και παραμένοντας ευχάριστοι, θα δείχνωμε καλούς Χριστιανικούς τρόπους. Έπειτα «μη δίδοντες μηδέν πρόσκομμα κατ’ ουδέν», αλλά «εν μακροθυμία, εν χρηστότητι, εν πνεύματι αγίω, . . . εν δυνάμει Θεού» θα ‘συνιστώμεν εν παντί εαυτούς’ ως Χριστιανοί.—Παροιμ. 16:32· Εκκλησ. 7:8, 9· 2 Κορ. 6:3-7.
27 Χρειάζεται, επίσης, η δύναμις της αυτοκυριαρχίας για να προσέξωμε τις οδηγίες ‘να είμεθα ανεξίκακοι, διδάσκοντες μετά πραότητος τους αντιφρονούντας’. Δεν είναι εύκολο να εκδηλώνωμε πραότητα όταν πολιτευώμεθα με παράλογα άτομα, αλλ’ αξίζει πολύ να καταβάλλωμε προσπάθεια, διότι φυλάττει την αληθινή Χριστιανοσύνη από το να πρασαφθή μώμος σ’ αυτήν. «Γλυκεία απόκρισις καταπραΰνει θυμόν», και το ίδιο κάνει μια λεπτή απόκρισις, όπως διευκρινίσθη από την απάντησι του Γεδεών στους γογγύζοντας Εφραϊμίτας και ανεγράφη στο βιβλίο των Κριτών 8:1-3.—2 Τιμ. 2:24, 25· Παροιμ. 15:1.
28 Οι Χριστιανικοί τρόποι έχουν αποτελέσματα: «Δι’ υπομονής [βραδύτητος εις οργήν] πείθεται ο ηγεμών· και η γλυκεία γλώσσα συντρίβει οστά.» Πράγματι, όσο ολιγώτερη αυτοκυριαρχία εξασκούν οι άλλοι, όσο πτωχότεροι είναι οι τρόποι των, τόσο πιο επιτακτικό είναι να εκδηλώνη ένας Χριστιανός καλούς τρόπους εξασκώντας αυτοκυριαρχία. Όπως ακριβώς ‘η μακροθυμία του Κυρίου ημών είναι σωτηρία’, έτσι και το να δείχνη ο Χριστιανός μακροθυμία στους άλλους μπορεί να καταλήξη στη σωτηρία των.—Παροιμ. 25:15· 2 Πέτρ. 3:15.
ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ ΚΑΙ ΑΓΑΠΗ
29. Γιατί μια οξεία αίσθησις δικαιοσύνης βοηθεί στην επίδειξι Χριστιανικών τρόπων;
29 Μια οξεία αίσθησις δικαιοσύνης είναι επίσης προϋπόθεσις για Χριστιανικούς τρόπους. Πώς συμβαίνει αυτό; Δεν είπε μήπως ο Ιησούς: «Καθώς θέλετε να πράττωσιν εις εσάς οι άνθρωποι, και σεις πράττετε ομοίως εις αυτούς»; Ασφαλώς! Επομένως, αν το ιδούμε μόνο από την άποψι του τι είναι ορθό και δίκαιο, εκδήλωσις Χριστιανικών τρόπων είναι το να συμπεριφέρεται κανείς στους άλλους όπως θα ήθελε να συμπεριφέρωνται εκείνοι σ’ αυτόν κάτω από όμοιες περιστάσεις. Κανείς δεν θέλει ένας επισκέπτης στη θύρα του να είναι απερίσκεπτος, αγενής, απρεπώς επίμονος ή απρόσεκτος στη μεταχείρισι της ιδιοκτησίας του· δεν είναι έτσι; Το γεγονός ότι έχει καλές διαθέσεις και ενεργεί από αγνά ελατήρια δεν τον δικαιολογεί να λησμονή τους Χριστιανικούς τρόπους.—Λουκ. 6:31.
30, 31. (α) Αλλά, επάνω απ’ όλα ποια ιδιότης χρειάζεται για Χριστιανικούς τρόπους, και γιατί; (β) Ποιο παράδειγμα έδωσε ο απόστολος Παύλος από αυτή την άποψι;
30 Αλλά, επάνω απ’ όλα, οι Χριστιανικοί τρόποι απαιτούν εφαρμογή της ιδιότητος της αγάπης. Η αγάπη συντελεί σε στοχαστικότητα, σε διακριτικότητα, σε θέρμη, φιλική διάθεσι, ευχάριστη εκδήλωσι, που όλα αυτά αποτελούν το στημόνι και το υφάδι των Χριστιανικών τρόπων. Ιδιαίτερα η αγάπη μάς βοηθεί ν’ αποφύγωμε την παγίδα της αδιαφορίας, διότι θα μας κάμη να σκεπτώμεθα τους άλλους και να εκτιμούμε την άποψί των και τα συμφέροντά των. Οι Χριστιανοί όχι μόνο θέλουν να κρατούν την καρδιά των καθαρή και να υπηρετούν τον Θεό ανιδιοτελώς, αλλά θέλουν επίσης να δίνουν έκφρασι σ’ αυτό το αγνό ελατήριο με τον πιο αποτελεσματικό δυνατό τρόπο, με αγάπη. Η αγάπη βοηθεί στην αποφυγή και των δύο άκρων ως προς τους τρόπους: της υποκριτικής κολακείας, και της ελλείψεως λεπτότητος ή στοχαστικότητος. Θα μας φυλάξη από το να λέμε επιπόλαια πράγματα, από το να συμβιβαζώμεθα, και θα μας φυλάξη από το να θέλωμε να «είπωμεν να καταβή πυρ από του ουρανού, και να αφανίση» τους αντιπάλους μας.—Ησ. 30:10· Λουκ. 9:54.
31 Ο απόστολος Παύλος έδωσε ένα λαμπρό παράδειγμα για μας αποφεύγοντας αυτά τα δύο άκρα, όπως μπορούμε να δούμε από την επιστολή του προς τους Θεσσαλονικείς Χριστιανούς: «Ούτε λόγον κολακείας μετεχειρίσθημεν ποτέ, καθώς εξεύρετε, ούτε πρόφασιν πλεονεξίας.» Σ’ αυτό ακριβώς συχνά συμποσούνται οι τρόποι στον εμπορικό κόσμο: πάρα πολλή κολακευτική ομιλία και διαγωγή λόγω πλεονεξίας ή απληστίας. «Αλλ’ εστάθημεν γλυκείς εν τω μέσω υμών·» συνεχίζει ο Παύλος, «καθώς η τροφός περιθάλπει τα εαυτής τέκνα.» Αυτός, όχι μόνο είχε καλές διαθέσεις, αλλά και έδειχνε στοργική, γλυκειά στοχαστικότητα γι’ αυτούς.—1 Θεσ. 2:5, 7.
32. Γιατί μπορεί να λεχθή ότι η αγάπη είναι «εκ των ων ουκ άνευ» για τους Χριστιανικούς τρόπους;
32 Αφού εκείνοι που ενασχολούνται στη Χριστιανική διακονία το πράττουν αυτό λόγω αγάπης, πρέπει ν’ αφήνουν την αγάπη να τους δίνη μάτια και αυτιά για να σημειώνουν ποιο είναι το καλύτερο πράγμα για να κάμουν και να πουν υπό ωρισμένες περιστάσεις. Η αγάπη θα τους κάμη να ενδιαφερθούν να πράξουν το περισσότερο καλό και να προξενήσουν την ελαχίστη δυνατή βλάβη, και θα τους κάμη επομένως προσεκτικούς. Ενώ η αγάπη «συγχαίρει . . . εις την αλήθειαν», κατά καιρούς μπορεί ακόμη να υποδεικνύη μια διφορούμενη, αόριστη ή συγκεκαλυμμένη απάντησι μάλλον παρά μια στερημένη λεπτότητος ακριτολογία βγαλμένη από την απότομη αλήθεια. Η αγάπη μπορεί να λεχθή ότι είναι ο εκ των ων ουκ άνευ απαραίτητος παράγων στους Χριστιανικούς τρόπους: «Η αγάπη μακροθυμεί, αγαθοποιεί· . . . δεν αυθαδιάζει, δεν επαίρεται, δεν ασχημονεί, δεν ζητεί τα εαυτής, δεν παροξύνεται, . . . Πάντα ανέχεται, . . . πάντα υπομένει.»—1 Κορ. 13:4-7.
33. Ποια μαρτυρία έδωσαν οι «έξωθεν» για τους Χριστιανικούς τρόπους της κοινωνίας Νέου Κόσμου;
33 Δεν υπάρχει αμφιβολία, οι Χριστιανικοί τρόποι είναι σπουδαίοι. Η αξία των κατανοείται από όλους όπως μαρτυρεί η υπόληψις που εκέρδισαν για την κοινωνία Νέου Κόσμου των μαρτύρων του Ιεχωβά. Χαρακτηριστική τούτου είναι η μακροσκελής έκθεσις που ένας γερουσιαστής των Ηνωμένων Πολιτειών είχε διαβάσει και κατεχωρήθη στα Πρακτικά του Κογκρέσου των Ηνωμένων Πολιτειών. Η ουσία της εκθέσεως αυτής είναι ότι οι τρόποι των μαρτύρων του Ιεχωβά «δεν είναι εκ του κόσμου τούτου». Και ένας συντάκτης της εφημερίδος Κήρυξ-Βήμα της Νέας Υόρκης έγραψε: «Είναι καθαροί στην εμφάνισι, έχουν καλούς τρόπους και δείχνουν σεβασμό για τους ανθρώπους όλων των ηλικιών. Είναι ομιλητικοί με τόσο ωραίο τρόπο που σας κάνει να αισθάνεσθε ντροπή για τους κακότροπους γηγενείς αυτής της ακάθαρτης και ψυχρής μας πόλεως.»
34. Ως συμπέρασμα, τι μπορεί να λεχθή για την αξία των Χριστιανικών τρόπων;
34 Αν και μπορεί να φαίνωνται μικροί και ασήμαντοι οι Χριστιανικοί τρόποι, όμως είναι ζωτικοί: «Μη δίδοντες μηδέν πρόσκομμα κατ’ ουδέν, δια να μη προσαφθή μώμος εις την διακονίαν.» Μέσω αυτών οι Χριστιανοί όχι μόνο θα έχουν «παρά των έξωθεν μαρτυρίαν καλήν», αλλά και θ’ απολαμβάνουν καλές σχέσεις, και στον οικογενειακό κύκλο, και στη Χριστιανική εκκλησία, για την αμοιβαία των οικοδομή και προς δόξαν του Ιεχωβά Θεού!—2 Κορ. 6:3-7· 1 Τιμ. 3:7.