Να Μη Περιπατήτε Πλέον Καθώς και τα Λοιπά Έθνη

«Να μη περιπατήτε πλέον καθώς και τα λοιπά έθνη περιπατούσιν . . . εσκοτισμένοι την διάνοιαν.»—Εφεσ. 4:17, 18,

 1. Γιατί οι επόμενες πληροφορίες είναι σπουδαίες;

Η ηθική κατάστασις σε όλη τη γη χειροτερεύει με δραματικό ρυθμό. Μορφές ψυχαγωγίας που, στα περασμένα λίγα χρόνια θα εθεωρούντο φρικώδεις, γίνονται τώρα δεκτές από τις λαϊκές μάζες. Μια τέτοια επιρροή απειλεί μάλιστα και τη Χριστιανική εκκλησία. Τι μπορεί να γίνη για ν’ αντικρουσθούν αυτές οι τάσεις; Τα επόμενα άρθρα θα δώσουν μερικές κατάλληλες απαντήσεις.

2, 3. (α) Με τι παρωμοίασε ο Ιησούς και ο Παύλος τη διαγωγή των Χριστιανών; (β) Τι φήμη έχουν οι Μάρτυρες του Ιεχωβά γενικά, και, ωστόσο, τι έχει συμβή σε μερικά άτομα;

² «Σεις είσθε το φως του κόσμου,» δήλωσε ο Ιησούς Χριστός. Η διαγωγή ενός Χριστιανού πρέπει να λάμπη ζωηρά μέσα σ’ έναν ηθικά σκοτεινό κόσμο. Ο Παύλος επεφόρτισε όλους τους μαθητές που ζουν «εν μέσω γενεάς σκολιάς και διεστραμμένης,» να λάμπουν «ως φωστήρες εν τω κόσμω.» Εν τούτοις, εκείνοι οι πρώτοι μαθητές, αν και συνεδέοντο με τον Ιησού και τους αποστόλους, ήσαν ακόμη ατελείς άνθρωποι. Αν δεν πρόσεχαν, θα επηρεάζοντο από την ηθική ατμόσφαιρα μιας ‘σκολιάς και διεστραμμένης γενεάς’ και σε μια στιγμή πειρασμού θα εγκατέλειπαν τη Χριστιανική τους ηθική. Πράγματι, μερικοί επέστρεψαν πλήρως στα έργα του σκότους.—Ματθ. 5:14· Φιλιπ. 2:15· 3:18,19.

³ Και στην εποχή μας, επίσης, η πίεσις συνεχίζεται για να μας κάνη να επιστρέψουμε στο σκότος αυτού του κόσμου. Δυστυχώς, μερικοί Χριστιανοί υπέκυψαν στην πίεσι. Μολονότι γενικά οι Μάρτυρες του Ιεχωβά είναι γνωστοί σε όλο τον κόσμο για την έντιμη και ηθική τους ζωή, ατομικά μερικοί έπαυσαν να περιπατούν ως «τέκνα φωτός» και χρειάσθηκε ν’ αποβληθούν από την εκκλησία. Η διαγωγή τους δεν είναι πια υποδειγματική. Τι θα μπορούσε να συμβάλη σ’ αυτές τις δυσάρεστες περιπτώσεις;—1 Κορ. 5:13· Εφεσ. 5:8.

ΠΙΕΣΙΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ

 4. Τι έχει συμβή στα ήθη του κόσμου, και πώς οι δημοφιλείς μορφές ψυχαγωγίας το πιστοποιούν αυτό;

⁴ Προφανώς το παγκόσμιο ηθικό περιβάλλον έχει χειροτερεύσει. Πολλοί μέσα στον κόσμο «παρέδωκαν εαυτούς εις την ασέλγειαν.» (Εφεσ. 4:19) Αυτό είναι καταφανές στις μορφές ψυχαγωγίας που προωθούνται σήμερα. Γιατί μιλούμε συγκεκριμένα για την ψυχαγωγία; Διότι πολλά μπορούμε να μάθωμε για τις διαθέσεις ενός ατόμου απ’ αυτά που κάνει μετά τις τακτικές εργάσιμες ώρες του, οπότε μπορεί να κάνη οτιδήποτε θέλει. Εκείνο που κάνει, ένα άτομο στις ελεύθερες ώρες του, όταν ‘έχη απαλλαγή των καθηκόντων του,’ όπως θα λέγαμε, δείχνει τι είναι πραγματικά το άτομο. Κρίνοντας από τις, κατά γενική ομολογία, κακές μορφές ψυχαγωγίας που είναι δημοφιλείς σήμερα, διακρίνομε ότι η ηθική ποιότης του σημερινού κόσμου είναι πολύ χαμηλή. Αλλά σας επηρεάζει εσάς αυτή η χυδαιότης;

 5. Γιατί είναι επίκαιρο να εξετάσωμε μερικές συμβουλές από την επιστολή προς Εφεσίους;

⁵ Μη λησμονείτε ότι δεν είμεθα οι πρώτοι Χριστιανοί που ζούμε στη διάρκεια περιόδου εκπεσμένης ηθικότητος. Η περιγραφή εκείνων που «παρέδωκαν εαυτούς εις την ασέλγειαν» εφηρμόζετο σε μερικούς που κατοικούσαν στη Μεσανατολική πόλι της Εφέσου στη διάρκεια της νηπιακής ηλικίας της Χριστιανοσύνης, Η επιστολή του αποστόλου Παύλου προς τους Χριστιανούς της Εφέσου πρέπει να είναι μεγάλης σπουδαιότητος για μας, διότι σ’ αυτήν ο απόστολος εκθέτει σε βάθος το τι σημαίνει να περιπατούμε ως «τέκνα φωτός». Η συμβουλή του σχετίζεται αληθινά μ’ αυτές τις κρίσιμες ‘έσχατες ημέρες’ στις οποίες πολλοί καθ’ ομολογίαν Χριστιανοί είναι «φιλήδονοι».—2 Τιμ. 3:1-7, 13.

ΠΩΣ ΠΕΡΙΠΑΤΟΥΝ ΤΑ ΕΘΝΗ

6, 7. (α) Στο εδάφιο Εφεσίους 4:17, οι Χριστιανοί παροτρύνονται να παύσουν να κάνουν τι; (β) Πώς ‘περιπατούσαν’ οι άνθρωποι των εθνών στον πρώτον αιώνα;

⁶ Στο εδάφιο Εφεσίους 4:17 ο Παύλος προέτρεψε τους συγχριστιανούς του ‘να μη περιπατούν πλέον καθώς και τα λοιπά έθνη περιπατούσιν εν τη ματαιότητι του νοός αυτών.’ Πώς ‘περιπατούσαν’ τότε τα έθνη; Ένας αυτόπτης μάρτυς του πρώτου αιώνος ωμολόγησε τα εξής:

«Οι άνθρωποι επιζητούν απολαύσεις από κάθε πηγή. Καμμιά φαυλότης δεν παραμένει μέσα στα όριά της . . . Έχομε λησμονήσει κάθε έντιμο πράγμα. Ο άνθρωπος . . . σφαγιάζεται τώρα για αστεϊσμό και αθλητισμό . . . είναι ευχάριστο θέαμα να βλέπη κανείς έναν άνθρωπο να γίνεται πτώμα.»a

Πολλοί άνθρωποι, χωρίς κανένα γνήσιο στόχο στη ζωή, έδωσαν μεγάλη έμφασι στη διασκέδαση επιζητώντας απολαύσεις από οποιαδήποτε πηγή.

⁷ Η αρχαία Έφεσος ήταν σε πολύ κατάλληλη θέσι να ικανοποιή τις ανάγκες των ανθρώπων για ψυχαγωγία. Περιείχε ένα μεγάλο αμφιθέατρο 25.000 θέσεων και ένα στάδιο ή ιπποδρόμιο που μπορούσε να προσφέρη θεάματα που θα ευχαριστούσαν κάθε φαντασία. Αυτά τα οικοδομήματα ήσαν προϊόντα της τότε επικρατούσης παγκοσμίου Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, για την οποία ένας ιστορικός είπε: «Η ηθική κατάστασις της αυτοκρατορίας είναι όντως, από μερικές απόψεις, μια από τις πιο φρικτές εικόνες που έχουν καταγραφή.»

ΠΩΡΩΜΕΝΕΣ ΚΑΡΔΙΕΣ

 8. (α) Το εδάφιο Εφεσίους 4:18 εφιστά την προσοχή σε άτομα με τι είδους καρδιά, και τι εσήμαινε αρχικά η λέξις; (β) Μήπως μια τέτοια κατάστασις ανεπτύχθη ξαφνικά;

⁸ Ο Παύλος περιέγραψε τους ανθρώπους ως ‘εσκοτισμένους την διάνοιαν δια την πώρωσιν της καρδίας αυτών.’ (Εφεσ. 4:18) Οι καρδιές τους ήσαν άδειες από αισθήματα. Η λέξις «πώρωσις» εφηρμόζετο αρχικά σ’ ένα λίθο που ήταν πιο σκληρός από το μάρμαρο. Η λέξις αυτή εχρησιμοποιείτο στην ιατρική και αναφερόταν στην τοφώδη εναπόθεσι που μπορεί με τον καιρό να σχηματισθή σε μερικές αρθρώσεις του σώματος έως ότου παραλύση κάθε κίνησις. Σιγά-σιγά οι καρδιές αυτών των ‘εσκοτισμένων’ είχαν αμβλυνθή, είχαν γίνει αναίσθητες, σκληρές όσο και η πέτρα. Αυτό δεν συνέβη σε μια νύκτα, αλλά ήταν μια βαθμιαία διαδικασία. Η εκλογή της ψυχαγωγίας τους συνέβαλε άμεσα σ’ αυτή την προοδευτική πορεία. Πώς;

9, 10. Ποια ήταν η πιο δημοφιλής μορφή ψυχαγωγίας στη διάρκεια του πρώτου αιώνος, και τι αποτέλεσμα είχε αυτό στους θεατές;

⁹ Ξέρετε ποια μορφή ψυχαγωγίας ήταν η πιο δημοφιλής εκείνο τον καιρό; Οι αγώνες μονομάχων, οπότε ένας άνθρωπος συχνά επετίθετο εναντίον ανθρώπου ή ζώου σε μια πάλη μέχρι θανάτου. Φαντασθήτε τη σκηνή: Το στάδιο ήταν κατάμεστο από χιλιάδες θεατές, από τους οποίους μερικοί εκάθηντο κάτω από τη σκιά ενός λαμπρού μεταξωτού στεγάσματος. Η ευχάριστη μουσική και το άρωμα ενός αρωματισμένου νερού, που έρρεε στους διαδρόμους, παρείχαν ένα ευχάριστο περιβάλλον που εκάλυπτε τους ήχους και την οσμή του θανάτου. Ξαφνικά όλο το πλήθος σηκωνόταν κραυγάζοντας με μανία: «Σκότωσέ τον! Μαστίγωσέ τον! Κάψε τον! Γιατί αντιμετωπίζει το σπαθί με τόσο δειλό τρόπο; Γιατί χτυπά τόσο άτονα;» Όλη αυτή η ωργανωμένη σφαγή, όπως είπε ένας που παρακολουθούσε αυτά τα παιγνίδια, γινόταν για «αστειότητα, πνεύμα, και αναψυχή.»

¹⁰ Άτομα που μπορούσαν να παρακολουθούν αυτές τις βίαιες συναντήσεις, και των οποίων τα μάτια παρατηρούσαν με απληστία αυτή την αιματοχυσία, εύρισκαν τις άλλες μορφές ψυχαγωγίας ανιαρές και ασήμαντες, Όπως συνώψισε το θέμα ένας ιστορικός, αυτό «κατέστρεφε τα συμπαθητικά νεύρα για παθήματα που διακρίνουν την ανθρώπινη κτίσι απ’ εκείνη των κτηνών.»

11. Ορθό ή Εσφαλμένο;—Αφού δεν γίνονται πια αγώνες μονομάχων, η σημερινή ψυχαγωγία δεν μπορεί να παράγη άτομα με ‘αναίσθητες καρδιές.’ Γιατί απαντάτε έτσι;

¹¹ Απίστευτη κατάστασις, θα λέγατε. Αλλά μήπως δεν υπάρχει σήμερα μια όμοια κατάστασις; Είναι αλήθεια ότι έχει περάσει πολύς καιρός από την εποχή των αγώνων μονομάχων, αλλά προσέξτε την εμπειρία ενός δημοσιογράφου:

«Σκότωσέ την! Χτύπησέ την και πάλι! Στην κατάλληλη ακριβώς στιγμή, ο δολοφόνος την ‘χτύπησε και πάλι’! Της έρριξε κι άλλες σφαίρες. . . . Εκείνοι που διέταξαν την εκτέλεσι—τρία άτομα που εκάθηντο πίσω μου στο κινηματοθέατρο ήσαν κατά τα άλλα κοινοί θεατές.»

Μήπως πρόκειται για μια μεμονωμένη περίπτωσι; Ασφαλώς όχι. Γεγονός είναι ότι σε πολλές χώρες τα δημοφιλή κινηματογραφικά τηλεοπτικά προγράμματα είναι συχνά αυτά που παρουσιάζουν βιαιότητες. Αυτού του είδους η ψυχαγωγία, συνέβαλε στην παραγωγή άκαρδων ανθρώπων, οι οποίοι ‘έπαυσαν να αισθάνωνται πόνο,’ δηλαδή ‘αναισθητούν,’ και δεν έχουν τύψεις συνειδήσεως.—Εφεσ. 4:19.

ΕΚΔΟΤΟΙ ΣΕ ΧΑΛΑΡΗ ΔΙΑΓΩΓΗ

12. (α) Το εδάφιο Εφεσίους 4:19 ποια επιπρόσθετη περιγραφή κάνει σχετικά με το πώς περιπατούν οι άνθρωποι των εθνών; (β) Τι σημαίνει η «ασέλγεια» και αντανακλάτο αυτό στην ψυχαγωγία εκείνου του καιρού;

¹² Ο απόστολος Παύλος προσθέτει ότι οι άνθρωποι των εθνών, όχι μόνο έχουν ‘αναίσθητη καρδιά,’ αλλά και «παρέδωκαν εαυτούς εις την ασέλγειαν, δια να εργάζονται πάσαν ακαθαρσίαν ακορέστως.» (Εφεσ. 4:19) Μίλησε, επίσης, και για την «πορνεία» και για «τα κρυφίως γινόμενα υπ’ αυτών [για τα οποία], αισχρόν έστι και λέγειν.» (Εφεσ. 5:3, 12) Στον πρώτο αιώνα, υπήρχε επίσης ψυχαγωγία, υπήρχε τότε το θέατρο, που συνέβαλε πολύ σ’ αυτές τις συνήθειες. Τι θα έβλεπε κανείς τότε;

«Περιπέτειες απατημένων συζύγων, μοιχείες και ερωτικές ραδιουργίες αποτελούσαν το κύριο θέμα των συνωμοσιών. Η αρετή εχλευάζετο, . . . όλα τα ιερά και τα όσια εξευτελίζοντο. Με αισχρότητα, . . . με ακάθαρτα λόγια και επιδείξεις που προσέβαλαν την έννοια της αισχύνης, αυτά τα θεάματα υπερέβαιναν όλα τα άλλα. Χορεύτριες μπαλλέτων έβγαζαν τα ρούχα τους και χόρευαν ημίγυμνες, και ολόγυμνες ακόμη, επάνω στη σκηνή. Η τέχνη παρεμερίζετο, τα πάντα εσχεδιάζοντο για απλή αισθησιακή ικανοποίησι.»—Ο Αγών της Χριστιανοσύνης με την Ειδωλολατρία, υπό Τζέραρντ Ούλχορν, σελ. 120.

Πόσο συγκλονιστικό είναι αυτό! Είναι ακριβώς η επιτομή της ‘χαλαρής διαγωγής,’ διότι η πρωτότυπη λέξις «ασέλγεια» αναφέρεται σε προθυμία για οποιαδήποτε τέρψι. Είναι μια αναίσχυντη αδιαφορία για την ευπρέπεια όπου παύει κανείς να ενδιαφέρεται για όσα λέγουν ή σκέπτονται οι άλλοι άνθρωποι.

13. Είναι εύκολα καταφανής παρόμοια «ασέλγεια» σε μερικές από τις σημερινές μορφές ψυχαγωγίας;

¹³ Μήπως διαφέρει η κατάστασις σήμερα; Η σεξουαλική ανηθικότης έχει συγκεντρώσει το τίμημα που προσφέρεται από τα μέσα διασκεδάσεως. Σε μερικές χώρες, οι πορνογραφικές ταινίες προβάλλονται ακόμη και στην οθόνη της τηλεοράσεως, και εισδύουν έτσι κατ’ ευθείαν μέσα στα σπίτια. Ανταποκρίνονται οι θεατές; Στην Ιταλία, όταν μια πορνογραφική ταινία προεβλήθη στην τηλεόραση «ολόκληρη η πόλις νεκρώθηκε την ώρα που επροβάλλετο η ταινία.»

14, 15. (α) Τι σημαίνει η ‘πλεονεξία’ (Εφεσ. 4:19, Κείμενον), και δημιουργούν τέτοια ‘πλεονεξία’ οι μορφές ψυχαγωγίας σήμερα; (β) Μπορούν να επηρεασθούν αφιερωμένοι Χριστιανοί θεωρώντας ως διασκέδασι υλικό που απεικονίζει τη σεξουαλική ανηθικότητα;

¹⁴ Ένας συγγραφεύς, περιγράφοντας τα περιεχόμενα πολλών κινηματογραφικών ταινιών και τη στάσι των ανθρώπων, είπε τα εξής:

«Στις περισσότερες νέες ταινίες, σκηνές γυμνού σεξ—ετεροσεξουαλικές, αιμομικτικές ή ομοσεξουαλικές—αποτελούν τα κύρια θέματα, . . . » Και κατέληγε ως εξής, «Με λίγα λόγια, φθάσαμε τώρα σε μια κατάστασι της κοινωνίας μας όπου όλα γίνονται, τα πάντα επιτρέπονται, και δεν τίθενται όρια στις ορέξεις του ατόμου, για την ικανοποίησι των πόθων και των φαντασιώσεών του.»

¹⁵ Αυτά τα άτομα είναι όπως ακριβώς τα περιγράφει ο απόστολος Παύλος, άτομα που ‘εργάζονται πάσαν ακαθαρσίαν ακορέστως.’ Πράγματι, η λέξις «ακορέστως» (εν πλεονεξία, Κείμενον) υπονοεί μια φιλάργυρη επιθυμία για κορεσμό της ορέξεως του ατόμου για απρέπειες και για ικανοποίησι των συγκινήσεων του ατόμου με οποιοδήποτε τίμημα ηθικής. (Εφεσ. 4:19) Δεν θα επηρέαζε ένα τέτοιο θέαμα εξευτελισμού τον τρόπο σκέψεως του Χριστιανού; Ένας που παρακολούθησε πολλά κινηματογραφικά θεάματα αυτής της φύσεως, ωμολόγησε τα εξής:

«Ποτέ δεν λησμονούνται αυτές οι σκηνές, [που απεικονίζουν σεξουαλική ανηθικότητα] όσο περισσότερο τις σκέπτεστε τόσο περισσότερο αισθάνεσθε τη θέλησι να κάνετε όσα είδατε . . . Η ταινία σάς κάνει να νομίζετε ότι κάτι σας λείπει.» Ένας άλλος προσέθεσε: «Αρχίζετε να διερωτάσθε πώς θα ήταν αν το κάνατε.»

Ασφαλώς αυτό μπορεί να μην αποτελή προσωπική εμπειρία του καθενός, αλλά ο κίνδυνος υπάρχει. Οι διάνοιές μας μπορούν ύπουλα να επηρεασθούν.

ΕΝΑ ΗΘΙΚΟ ΘΑΥΜΑ

16. Σύμφωνα με τα εδάφια Εφεσίους 1:6-8, ποιες πλούσιες ευλογίες είχαν λάβει οι Χριστιανοί, και πώς αυτό επηρέασε τη ζωή τους;

¹⁶ Πόσο αντίθετο είναι αυτό με την πορεία εκείνων των ατόμων του πρώτου αιώνος που ακολουθούσαν γνήσια τον Χριστό! Προηγουμένως, τα άτομα αυτά είχαν περιπατήσει κάτω από την επιρροή του συστήματος αυτού και του ‘άρχοντός’ του, του Σατανά, και η ιδία η φύσις τους ήταν να ενεργούν «κατά τας επιθυμίας της σαρκός.» Αλλά άλλαξαν. Οι υψηλές αλήθειες της Χριστιανοσύνης διήνοιξαν μια εντελώς νέα προοπτική στη ζωή. Φαντασθήτε, ο Θεός προθυμοποιήθηκε να θυσιάση τον Υιόν του, τον ‘ηγαπημένον’ του, ώστε να συγχωρεθή το βαρύ χρέος της αμαρτίας τους! Τι μεγάλο τίμημα ήταν αυτό! Τι έλεος και χάρις ή παρ’ αξίαν αγαθότης! «Καθ’ ην (την χάριν ή παρ’ αξίαν αγαθότητα) επερίσσευσεν [ο Θεός] εις ημάς εν πάση σοφία και φρονήσει,» είπε ο απόστολος Παύλος. Έτσι, λοιπόν, αυτοί όχι μόνο είχαν γνώσι της αληθείας, αλλά τους δόθηκε επίσης και ‘φρόνησις’ για να μπορούν ν’ αντιμετωπίζουν επιτυχώς τα καθημερινά προβλήματα της ζωής.—Εφεσ. 1:6-8· 2:1-5.

17. (α) Ποιες ενδείξεις έχομε ότι η Χριστιανοσύνη ήταν θρησκεία δυνάμεως; (β) Πώς επεδείχθη η ηθική της δύναμις;

¹⁷ Η θρησκεία τους ήταν θρησκεία δυνάμεως. Το πνεύμα του Θεού είχε εγείρει τον Ιησού Χριστό από τους νεκρούς σε μια εξυψωμένη θέσι πολύ πιο πάνω από κάθε κοσμική εξουσία. Τώρα αυτή η ίδια η ‘δύναμις [ήταν] προς [εκείνους] τους πιστεύοντας.’ (Εφεσ. 1:19-21) Τι αποτελέσματα έφερε αυτό στη ζωή εκείνων των πιστών! Εξετάζοντας το ζήτημα της ηθικής μπορούμε να κατανοήσωμε τη δύναμι της Χριστιανοσύνης του πρώτου αιώνος. Ο αρχαίος κόσμος θεωρούσε τη σεξουαλική ανηθικότητα φυσιολογική. Ο Κικέρων, ένας αρχαίος Ρωμαίος συγγραφεύς, συνηγόρησε μάλιστα στα εξής:

«Αν υπάρχη κανείς που νομίζει ότι πρέπει ν’ απαγορεύεται απολύτως στους νεαρούς η αγάπη των ιεροδούλων [πορνών], αυτός είναι πράγματι υπερβολικά αυστηρός. . . . Πότε πραγματικά δεν γινόταν αυτό; Πότε το θεώρησε κανείς αυτό εσφαλμένο;»

Εν τούτοις, τα «τέκνα φωτός» ελευθερώθηκαν και απηλλάγησαν απ’ αυτές τις συνήθειες. Τίποτα σ’ όλη την ιστορία δεν μπορούσε να συγκριθή με το ηθικό θαύμα που επετέλεσε η Χριστιανοσύνη.

ΤΑ ΤΕΚΝΑ ΤΟΥ ΦΩΤΟΣ ΦΕΡΟΝΤΑΙ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΑ

18. Με ποια πορεία θα έδειχναν οι πρώτοι μαθητές την εκτίμησί τους για το ότι ήσαν ‘άγιοι’;

¹⁸ Αυτοί οι μαθητές έπρεπε ν’ ανταποκριθούν σε έναν υψηλό κανόνα. Γι’ αυτό και ο απόστολος Παύλος συνεβούλευσε τα εξής: «Πορνεία δε και πάσα ακαθαρσία . . . μηδέ ας ονομάζηται μεταξύ σας, καθώς πρέπει εις αγίους.» (Εφεσ. 5:3) Όχι μόνο ν’ απέχετε απ’ αυτά τα πράγματα, αλλά και ν’ αποφεύγετε ακόμη και συζήτησι πάνω σ’ αυτά με σκοπό ν’ αποκομίσετε κάποια αισθησιακή τέρψι. Πόσο απείχε η σκέψις του από τη σκέψι μερικών σήμερα που φρονούν ότι, ‘Αφού δεν διαπράττεις πραγματικά ανηθικότητα, δεν είναι καθόλου εσφαλμένο να παρακολουθής την ανηθικότητα και να τη συζητάς για να διασκεδάζης’!

19. Τι φρονούσαν οι Χριστιανοί του δευτέρου και του τρίτου αιώνος για (α) ‘την αισχρότητα του θεάτρου και τη βαρβαρότητα της αρένας’; (β) τη θέα ενός ανθρώπου να θανατώνεται; (γ) αυτό που μπορεί ‘να διεγείρη σε κάποιον πάθος ή λαγνεία’; (δ) Πώς μπορεί κανείς να μάθη να κάνη εσφαλμένα πράγματα;

¹⁹ Τι φρονούσαν οι πρώτοι εκείνοι Χριστιανοί για τα αγωνίσματα των μονομάχων και για τα θέατρα, που αποτελούσαν τη ‘μόδα’ στον τομέα της ψυχαγωγίας; Προσέξτε αυτά τα σχόλια μερικών καθ’ ομολογίαν Χριστιανών συγγραφέων που έζησαν στον δεύτερο και στον τρίτον αιώνα:

«Εμείς [οι Χριστιανοί] δεν έχομε καμμιά σχέσι, σε λόγο, σε δράσι ή ακοή, με τη μανία του στίβου, την αισχρότητα του θεάτρου, τη βαρβαρότητα της αρένας . . . Γιατί θα σας θίξωμε αν παραδεχθούμε την ύπαρξι και άλλων μέσων τέρψεως;»—Τερτυλλιανός.

«Εμείς, επειδή πιστεύομε ότι το να δούμε έναν άνθρωπο να θανατώνεται είναι σχεδόν το ίδιο σαν να τον φονεύωμε, αποκηρύξαμε αυτά τα θεάματα [αγώνες μονομάχων].»—Αθηναγόρας.

«Η φθοροποιός επιρροή της θεατρικής σκηνής είναι ακόμη πιο μολυσματική. Διότι το θέμα των κωμωδιών είναι η ατίμωσις των παρθένων ή οι έρωτες των πορνών· . . . Τι μπορούν να κάνουν οι νεαροί ή οι νεαρές παρθένοι, όταν βλέπουν ότι αυτά τα πράγματα γίνονται χωρίς αισχύνη, και ότι όλοι τα βλέπουν πρόθυμα; Νουθετούνται με σαφήνεια τι να κάνουν, και εξάπτονται από το πάθος της λαγνείας, που διεγείρεται ιδιαίτερα με τη θέα.»—Λακτάντιος. [Τα πλάγια γράμματα δικά μας]

«Τι σχέσι έχει ένας πιστός Χριστιανός μ’ αυτά τα πράγματα, αφού ούτε και να σκεφθή μπορεί αυτή την ανομία; Γιατί να βρίσκη τέρψι στις παραστάσεις ασελγείας . . . ; Μαθαίνει να κάνη κι ο ίδιος αυτά τα πράγματα, ενόσω συνηθίζει να βλέπη. . . . Γρήγορα συνηθίζομε σ’ αυτά που ακούομε και σ’ αυτά που βλέπομε.»—Κυπριανός.

20. (α) Γιατί οι πρώτοι Χριστιανοί απέφευγαν ευτελείς διασκεδάσεις; (β) Γιατί η διαγωγή τους ήταν εμφανώς διαφορετική;

²⁰ Μολονότι αυτοί οι άνθρωποι έζησαν λίγα χρόνια μετά τους Χριστιανούς του πρώτου αιώνος, μπορούμε να διακρίνωμε πώς εννοούσαν τη θέσι ενός Χριστιανού σ’ αυτά τα πράγματα. Απέφευγαν τις ευτελείς αυτές διασκεδάσεις. Μπορούσαν να διακρίνουν πόσο ασυνεπές θα ήταν γι’ αυτούς που είχαν ανορθωθή από το σκότος, που είχαν αποβάλει την αισχρολογία, τη βιαιότητα και την ανηθικότητα από τη ζωή τους, να κάθωνται και να παρακολουθούν τέτοια πράγματα για να διασκεδάσουν. Ως επί το πλείστον, αυτοί οι Χριστιανοί ακολουθούσαν τη συμβουλή του Παύλου ‘να μη συγκοινωνούν εις τα έργα τα άκαρπα του σκότους, μάλλον δε και να τα ελέγχουν.’ Η καθημερινή αγνή ζωή τους μέσα σ’ έναν έκλυτο κόσμο αποτελούσε ένα συνεχή ‘έλεγχο’ για τους ανθρώπους των εθνών. Ας μη φαίνεται παράδοξο ότι εχαρακτηρίζοντο από τον ασεβή κόσμο ως «εχθροί της ανθρωπότητος.» Οι μαθητές εκείνοι έδειχναν με χαρά ότι ήσαν κάτω από μια επιρροή καλύτερη απ’ εκείνη των σαρκικών γειτόνων τους. Έδειχναν ότι είχαν ‘ανανεώσει το πνεύμα του νοός των.’ Και τι διαφορετικό «πνεύμα» ήταν αυτό! Οι άλλοι δεν μπορούσαν να μη το προσέξουν αυτό. Δεν ήσαν, λοιπόν, αυτοί άνθρωποι του είδους που θέλομε κι εμείς να είμεθα; Άσχετα με την ομολογία μας, ή θα επιδεικνύωμε «τα έργα του φωτός» ή θα περιπατούμε όπως τα έθνη.—Εφεσ. 4:23· 5:9, (Κείμενον) 11.

21. Για ποιον λόγο πρέπει εμείς σήμερα να έχωμε μια ρεαλιστική άποψι για την εκλογή που κάνομε στον τομέα της ψυχαγωγίας;

²¹ Τι θα λεχθή, λοιπόν, για την εκλογή που κάνομε σήμερα στον τομέα της ψυχαγωγίας; Όταν εμείς ή τα παιδιά μας ανοίγουν τη συσκευή τηλεοράσεως ή πηγαίνουν σ’ ένα κινηματογράφο, τι βλέπουν; Υπάρχει καμμιά πραγματική διαφορά μεταξύ εκείνων που επιλέγομε να παρακολουθήσωμε και της ‘αισχρότητος τον Ρωμαϊκού θεάτρου και της βαρβαρότητας της αρένας’; Πραγματικές περιπτώσεις μάς λέγουν για το πώς μερικοί Χριστιανοί υπήρξαν αμελείς και παγιδεύτηκαν στην ανηθικότητα εξ αιτίας αυτών που συνήθιζαν να παρακολουθούν.

22. (α) Ήταν εύκολο για τους Χριστιανούς του πρώτου αιώνος να περιπατούν ως τέκνα φωτός, κι ωστόσο, τι μπόρεσαν να κάνουν; (β) Ποιες ακόμη ερωτήσεις πρέπει να λάβουν απάντησι;

²² Σε αντίθεσι τούτου, τι ηθική δύναμι επέδειξαν οι πρώτοι εκείνοι Χριστιανοί! Παρά το ότι ζούσαν σ’ έναν κόσμο όπου οι καρδιές των ανθρώπων ήσαν τόσο ‘πωρωμένες’ ώστε ούτε γνώριζαν καν ότι αμάρταναν και λησμονούσαν κάθε έννοια αιδούς και ευπρεπείας, κατώρθωναν να διατηρούν τη διάνοιά τους προσηλωμένη σε πράγματα που ήσαν ‘αληθή, σεμνά, δίκαια, καθαρά, προσφιλή, εύφημα, σε αρετάς και έπαινον.’ (Φιλιπ. 4:8) Πώς διατηρούσαν τόση δύναμι μέσα σε μια ανήθικη ατμόσφαιρα; Μη λησμονείτε ότι ήσαν απλώς άνθρωποι με σάρκα και αίμα, όπως εμείς σήμερα. Είχαν και αυτοί μια βασική ανάγκη για αναψυχή. Ποιες, λοιπόν, ήσαν οι «άλλες τέρψεις των»; Πώς μπορούμε εμείς να μιμηθούμε ακόμη πιο στενά τέτοια γνήσια παραδείγματα ‘τέκνων φωτός’; Αυτά είναι ουσιώδη ερωτήματα που εξετάζονται στο επόμενο άρθρο.

[Υποσημειώσεις]