Η Στάση Ενός Αποστόλου Εναντίον της Αποστασίας
Για να αποκτήσετε τη μεγαλύτερη δυνατή ωφέλεια από αυτό το άρθρο, σας συστήνουμε να διαβάσετε το βιβλίο της Γραφής που είναι γνωστό σαν «η Πρώτη Επιστολή του Ιωάννη.» Αποτελείται μόνο από λίγες σελίδες.
ΠΡΟΣ το τέλος του πρώτου αιώνα μ.Χ. ένας σοβαρός και ύπουλος κίνδυνος απειλούσε τη Χριστιανική εκκλησία. Μήπως ήταν ο διωγμός από τους έξω από τη Χριστιανική κοινότητα; Όχι, ο μεγαλύτερος κίνδυνος ερχόταν από μέσα. Ο εχθρός που παραμόνευε ήταν η αποστασία.
Το έτος 98 μ.Χ. ένας μόνο απόστολος απέμενε για να ενεργεί σαν το τελευταίο οχυρό εναντίον αυτού που αργότερα θα γινόταν μια ορμητική πλημμύρα ψεύτικων διδασκαλιών και θρησκευτικού και πολιτικού συμβιβασμού. Αυτός ήταν ο γηραιός απόστολος Ιωάννης, γιος του Ζεβεδαίου και αδελφός του αποστόλου Ιακώβου, ο οποίος πέθανε μαρτυρικό θάνατο 54 χρόνια προηγουμένως. Όταν ήταν νεαρός, ο Ιωάννης, είχε υπηρετήσει κοντά στον Ιησού στη διάρκεια της σύντομης επίγειας διακονίας του Χριστού. Ίσως λόγω της δυναμικής προσωπικότητας του Ιωάννη ο Ιησούς τον αποκάλεσε ‘γιο βροντής’. Τώρα που ήταν ένας πολύ ηλικιωμένος άντρας, βάλθηκε να γράψει μια πολύ σθεναρή επιστολή προειδοποιήσεως και συμβουλής στις Χριστιανικές εκκλησίες. Αυτά που λέει είναι ακόμη ζωτικά για μας σήμερα.—Μάρκος 3:17· Λουκάς 9:51-56.
Ο Ιωάννης ήξερε καλά ότι η αποστασία εισέδυε ύπουλα ανάμεσα στους ομόπιστούς του. Ο απόστολος Παύλος είχε προφητεύσει προηγουμένως για μια τέτοια αποστασία. (Πράξεις 20:29, 30) Με σαφή λόγια ο Ιωάννης ξεσκέπαζε τους απατεώνες, λέγοντας: «Και τώρα πολλοί αντίχριστοι υπάρχουσιν· όθεν γνωρίζομεν ότι είναι εσχάτη ώρα. Εξ ημών εξήλθον αλλά δεν ήσαν εξ ημών· διότι, εάν ήσαν εξ ημών, ήθελον μένει μεθ’ ημών.» Το γεγονός ότι ο Ιωάννης μιλάει για «αντίχριστους» στον πληθυντικό δείχνει ότι η αποστασία δεν ήταν περιορισμένη σε ένα άτομο, αλλά περιλάμβανε πολλούς που αρνιούνταν την άποψη για τον Χριστό όπως την εκθέτει η Αγία Γραφή.—1 Ιωάννου 2:18, 19.
Ποιοι ήταν εκείνοι οι αντίχριστοι; Και πώς προσπαθούσαν να εξαπατήσουν τους ομόπιστούς τους; Ο Ιωάννης με λόγια σαφή ξεσκεπάζει τους αντίχριστους αποστάτες. Τους κατηγορεί για τρία πράγματα: (1) Ότι αρνούνται πώς ο Χριστός ήρθε στη σάρκα, (2) ότι αρνούνται πώς ο Ιησούς ήταν ο Χριστός και Γιος του Θεού και (3) ότι αρνούνται ότι και οι ίδιοι ήταν αμαρτωλοί.
Ήρθε ο Χριστός σε Σάρκα;
Αλλά ίσως να ρωτήσετε, ‘Πώς θα μπορούσαν μερικοί που πίστευαν να αρνηθούν ότι ο Ιησούς είχε έρθει σε σάρκα;’ Προφανώς προς το τέλος του πρώτου αιώνα μερικοί Χριστιανοί είχαν επηρεασθεί από την Ελληνική φιλοσοφία, στην οποία περιλαμβανόταν και ο Γνωστικισμός. Αυτοί οι αποστάτες υποστήριζαν την άποψη ότι όλα τα υλικά πράγματα ήταν κακά, περιλαμβανομένου και του σαρκικού σώματος. Έτσι, για τους αποστάτες αντίχριστους, ο Ιησούς δεν είχε έρθει με καμιά σάρκα αλλά, σαν πνεύμα. Ο Ιωάννης δείχνει καθαρά ότι αυτός δεν συμφωνεί μ’ αυτές τις θεολογικές λογικεύσεις που αρνιούνταν την αποτελεσματικότητα της λυτρωτικής θυσίας του Χριστού. Έτσι γράφει για «τον Ιησούν Χριστόν τον δίκαιον» ο οποίος «είναι ιλασμός περί των αμαρτιών ημών· και ουχί μόνον περί των ημετέρων, αλλά και περί όλου του κόσμου.»—1 Ιωάννου 2:1, 2.
Αργότερα, με απλή και κατηγορηματική περιγραφή, ο Ιησούς κάνει πιο σαφές το ζήτημα λέγοντας: «Παν πνεύμα (εμπνευσμένη έκφραση, ΜΝΚ) το οποίον ομολογεί ότι ο Ιησούς Χριστός ήλθεν εν σαρκί, είναι εκ του Θεού· και παν πνεύμα (εμπνευσμένη έκφραση, ΜΝΚ) το οποίον δεν ομολογεί ότι ο Ιησούς Χριστός ήλθεν εν σαρκί, δεν είναι εκ του Θεού.»—1 Ιωάννου 4:2, 3.
Δεν Είναι ο Ιησούς ο Χριστός;
Φαίνεται ότι μερικοί άλλοι καθ’ ομολογία Χριστιανοί Ιουδαϊκής προελεύσεως είχαν αρχίσει να αρνούνται ότι ο Ιησούς ήταν ο Χριστός και ο Γιος του Θεού. Ο Ιωάννης κατακρίνει αυτή την έλλειψη πίστεως λέγοντας: «Τις είναι ο ψεύστης, ειμή ο αρνούμενος ότι ο Ιησούς δεν είναι ο Χριστός; ούτος είναι ο αντίχριστος, ο αρνούμενος τον Πατέρα και τον Υιόν.» (1 Ιωάννου 2:22) Οι σαφείς εκφράσεις του Ιωάννη δεν αφήνουν καθόλου χώρο για εκείνους που αμφιβάλλουν.
Κατόπιν ο Ιωάννης θέτει ένα άλλο ερώτημα για να ισχυροποιήσει τη λογίκευσή του: «Τις είναι ο νικών τον κόσμον, ειμή ο πιστεύων ότι ο Ιησούς είναι ο Υιός του Θεού; . . . Ταύτα έγραψα προς εσάς τους πιστεύοντας εις το όνομα του Υιού του Θεού, δια να γνωρίζητε ότι έχετε ζωήν αιώνιον, και δια να πιστεύητε εις το όνομα του Υιού του Θεού.»—1 Ιωάννου 5:5, 13.
Είμαστε Αμαρτωλοί;
Όσο κι αν φαίνεται απίστευτο, μερικοί από τους αντίχριστους έλεγαν ότι ήταν αναμάρτητοι ή ίσως (επειδή θεωρούσαν τους εαυτούς τους σωσμένους) νόμιζαν ότι δεν μπορούσαν πια να αμαρτήσουν. Γι’ αυτό ο Ιωάννης σφυροκοπάει αυτή την πλάνη σ’ ολόκληρη την επιστολή του. Για παράδειγμα λέει: «Εάν είπωμεν ότι αμαρτίαν δεν έχομεν, εαυτούς πλανώμεν, και η αλήθεια δεν είναι εν ημίν . . . εάν είπωμεν ότι δεν ημαρτήσαμεν, ψεύστην κάμνομεν αυτόν (τον Θεόν), και ο λόγος αυτού δεν υπάρχει εν ημίν.»—1 Ιωάννου 1:8-10.
‘Αλλά τι είναι αμαρτία;’ Θα μπορούσατε να ρωτήσετε. Η λέξη αμαρτία σημαίνει κατά γράμμα «να αποτύχει κανείς στο στόχο.» Αλλά κάτω από έμπνευση ο Ιωάννης δίνει ένα πλατύτερο ορισμό: «Πας όστις πράττει την αμαρτίαν, πράττει και την ανομίαν (ανομία, σημαίνει περιφρόνηση και παράβαση του νόμου, κακία) . . . όστις πράττει την αμαρτίαν, είναι εκ του διαβόλου . . . όστις εγεννήθη εκ του Θεού αμαρτίαν δεν πράττει.»—1 Ιωάννου 3:4, 8, 9.
Ασφαλώς, όλοι είμαστε αμαρτωλοί. Αλλά ο Ιωάννης ενδιαφέρεται να κατακρίνει τον εσκεμμένο αμαρτωλό ή παραβάτη του νόμου, εκείνον «όστις πράττει την αμαρτίαν,» ο οποίος την πράττει συστηματικά. Κατόπιν, δείχνει τη σοβαρότητα της καταστάσεως για εκείνον που πράττει συστηματικά την αμαρτία, δηλώνοντας: «Εν τούτω γνωρίζονται τα τέκνα του Θεού και τα τέκνα του διαβόλου. Πας όστις δεν πράττει δικαιοσύνην, δεν είναι εκ του Θεού, ουδέ όστις δεν αγαπά τον αδελφόν αυτού.» (1 Ιωάννου 3:10· 5:18) Γι’ αυτό, είθε να αποφεύγουμε να πράττουμε αντιχριστιανικά την αμαρτία.
Τι Υποκινεί την Αποστασία;
Τι βρισκόταν πιθανόν πίσω από το κίνητρο γι’ αυτές τις διάφορες αποστατικές διδασκαλίες; Μια πιθανότητα είναι αυτή που προτείνει ο Γουίλιαμ Μπάρκλεϋ, ένας φιλόλογος της Ελληνικής γλώσσας στον 20 αιώνα, ο οποίος γράφει ότι το πρόβλημα που προσπαθεί να καταπολεμήσει ο Ιωάννης δημιουργόταν από ανθρώπους «που σκοπός τους ήταν να κάνουν τη Χριστιανοσύνη σεβαστή στους διανοούμενους . . . , από εκείνους που γνώριζαν τις τάσεις και τα ρεύματα των διανοούμενων της εποχής εκείνης, και οι οποίοι ήθελαν να εκφράζουν τη Χριστιανοσύνη με όρους αυτών των σύγχρονων φιλοσοφικών ιδεών. Η αναταραχή προερχόταν από ανθρώπους οι οποίοι νόμιζαν ότι έχει έρθει ο καιρός για να συμβιβασθεί η Χριστιανοσύνη με την κοσμική φιλοσοφία και τη σύγχρονη σκέψη.»
Μια παρόμοια άποψη, που χτυπάει την αληθινή πίστη στα θεμέλιά της υποστηρίχθηκε από μερικούς σε σύγχρονους καιρούς. Αυτοί οι γογγυστές ήθελαν να νοθεύσουν τη Χριστιανική διδασκαλία και να την κάνουν πιο ευπρόσδεκτη στα αξιοσέβαστα και διανοούμενα στοιχεία αυτού του συστήματος. Αν τέτοιες απόψεις που υποστήριξαν μερικοί στα πρόσφατα χρόνια είχαν χρησιμοποιηθεί από τους Μάρτυρες του Ιεχωβά, αυτοί ασφαλώς θα είχαν χάσει τις μοναδικές τους «αρχικές Χριστιανικές» ιδιότητες και ζωτικότητα.
Γι’ αυτό, ακόμη και σήμερα είναι πάρα πολύ επίκαιρη η συμβουλή του Ιωάννη: «Διότι αύτη είναι η αγάπη του Θεού, το να φυλάττωμε τας εντολάς αυτού· και αι εντολαί αυτού βαρείαι δεν είναι.» Οι εντολές αυτές περιλαμβάνουν το κήρυγμα των καλών νέων της Βασιλείας του Θεού και το να παραμένουμε χωριστοί από τον κόσμο και ουδέτεροι στις συγκρούσεις του, ενώ συγχρόνως κάνουμε το καλύτερο που μπορούμε για να αγιάσουμε το όνομα του Ιεχωβά και να εκδηλώσουμε αληθινή αγάπη.—1 Ιωάννου 5:3· Μάρκος 13:10· Ιωάννης 17:16· Ματθαίος 6:9· 1 Ιωάννου 3:23.
Αντίδοτα για την Αμαρτία και την Αποστασία
Υπάρχει κάποια δύναμη αναχαιτίσεως ώστε να μην αμαρτάνωμε συστηματικά; Η απάντηση του Ιωάννη είναι: «Όστις δεν αγαπά, δεν εγνώρισεν τον Θεόν· ΔΙΟΤΙ Ο ΘΕΟΣ ΕΙΝΑΙ ΑΓΑΠΗ.» Έτσι, με χτυπητή απλότητα, ο Ιωάννης δίνει την απάντηση. Το κλειδί είναι η αγάπη. Και η αγάπη του Θεού όπως εκδηλώθηκε μέσω του Γιου του είναι το αντίδοτο για τα αποτελέσματα της αμαρτίας. «Εν τούτω εφανερώθη η αγάπη του Θεού προς ημάς, ότι τον Υιόν αυτού τον μονογενή απέστειλεν ο Θεός εις τον κόσμον, δια να ζήσωμεν δι’ αυτού.» Πώς θα πρέπει να μας επηρεάσει αυτή η γνώση; Ο Ιωάννης απαντά: «Αγαπητοί, επειδή ούτως ηγάπησεν ημάς ο Θεός, και ημείς χρεωστούμεν να αγαπώμεν αλλήλους.»—1 Ιωάννου 4:8-11.
Αν αληθινά αγαπάμε τον Θεόν και τον πλησίον μας, τότε θα αντισταθούμε στη διείσδυση της αμαρτίας και της αποστασίας. Η αγάπη δεν βαδίζει εσκεμμένα ενάντια στους νόμους και τις αρχές του Θεού. Ωστόσο, ο Ιωάννης προειδοποιεί: «Είναι αμαρτία θανάσιμος.» Ασφαλώς, οι αμετανόητοι αποστάτες θα βρίσκονταν στην κατηγορία εκείνων που αξίζουν καταστροφή.—1 Ιωάννου 5:16, 17· Ματθαίος 12:31· Λουκάς 12:10· Εβραίους 6:4-6· 10:23-27.
Μολονότι η αποστασία και η αμαρτία μπορεί να είναι το θλιβερό θέμα που διατρέχει την επιστολή του Ιωάννη, η γνήσια αγάπη είναι σαν ένα περιδέραιο από μαργαριτάρια που τη σκεπάζει. Μολονότι η επιστολή του φέρνει μια σοβαρή προειδοποίηση, ωστόσο, φωτίζεται καθαρά από τρία επαναλαμβανόμενα θέματα—την αγάπη, το φως και τη ζωή. Ο Ιωάννης λέει, ‘Αποφεύγετε τους ψεύτες, τους αντίχριστους, τους αποστάτες. Απορρίψτε το σκοτάδι, περπατάτε στο φως. Απορρίψτε το μίσος και ασκείτε αγάπη. Αντισταθείτε στην αμαρτία, ξέροντας ότι αν διαπράξετε κάποιο αμάρτημα έχετε έναν βοηθό ή συνήγορο κοντά στον Πατέρα, τον Ιησού Χριστό.’ Ναι, «αύτη είναι η μαρτυρία, ότι ζωήν αιώνιον έδωκεν εις ημάς ο Θεός και αύτη η ζωή είναι εν τω Υιώ αυτού.»—1 Ιωάννου 5:11· 2:1, 2.
Στην τελική του συμβουλή ο Ιωάννης προειδοποιεί: «Τεκνία, φυλάξατε εαυτούς από των ειδώλων.» (1 Ιωάννου 5:21) Στον κόσμο της αρχαίας Ρώμης αυτή η συμβουλή ήταν πολύ κατάλληλη. Και για εκείνους σήμερα που θέλουν να ασκούν τη γνήσια Χριστιανοσύνη και να αποφεύγουν την αποστασία είναι επίσης ζωτική. Γι’ αυτό, ας δώσουμε προσοχή στη θεόπνευστη συμβουλή του Ιωάννη. Θα μας βοηθήσει να αντιστεκόμαστε στην αμαρτία, να ασκούμε γνήσια Χριστιανική αγάπη, να περπατάμε στο δρόμο της αλήθειας και να διατηρούμε μια ασάλευτη στάση ενάντια στην αποστασία.
[Εικόνα στη σελίδα 18]
Η Ελληνική φιλοσοφία οδήγησε σε αποστασία