Αλάτι — ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ της Σκοπιάς

ΑΛΑΤΙ

Η άσπρη κρυσταλλική ένωση του χλωριούχου νατρίου (NaCl), γνωστή ως κοινό αλάτι. Στη γη υπάρχουν τεράστια υπόγεια κοιτάσματα ορυκτού άλατος, μερικά από τα οποία έχουν εκατοντάδες μέτρα πάχος. Οι ωκεανοί του κόσμου περιέχουν περίπου 3,5 τοις εκατό άλατα, κυρίως χλωριούχο νάτριο. Φαινομενικά μπορεί να πρόκειται για πολύ μικρή ποσότητα, ωστόσο ένα κυβικό χιλιόμετρο θαλασσινού νερού περιέχει σχεδόν 27 εκατομμύρια τόνους αλατιού. Η Νεκρά Θάλασσα (Αλμυρή Θάλασσα) στην Παλαιστίνη είναι περίπου εννιά φορές πιο αλμυρή. (Γε 14:3) Το αλάτι ήταν κάτι που μπορούσαν να προμηθευτούν εύκολα οι Ισραηλίτες. Η εξάτμιση του νερού της Νεκράς Θαλάσσης παρείχε άφθονη ποσότητα αλατιού, αν και κατώτερης ποιότητας. Υπήρχαν αλατοφόροι λόφοι κοντά στο νότιο άκρο της Νεκράς Θαλάσσης, όχι μακριά από εκεί που η γυναίκα του Λωτ έγινε στήλη αλατιού. (Γε 19:26· Σοφ 2:9) Στη βόρεια Παλαιστίνη κάποιες ποσότητες αλατιού μπορεί να προμήθευαν, τουλάχιστον εν μέρει, οι Φοίνικες, οι οποίοι λέγεται ότι το συγκέντρωναν από την εξάτμιση των νερών της Μεσογείου.

Παρά το ότι το αλάτι υπάρχει σε ουσιαστικά ανεξάντλητες ποσότητες, ο άνθρωπος δεν μπορούσε ανέκαθεν να το προμηθεύεται εύκολα. Έχουν γίνει πόλεμοι και επαναστάσεις για αυτό. Στην αρχαία Κίνα το αλάτι ήταν δεύτερο σε αξία μετά το χρυσάφι. Γυναίκες και παιδιά έχουν πουληθεί δούλοι για το κοινό αλάτι. Για να αγοράζουν αλάτι (sal), οι στρατιώτες του Καίσαρα έπαιρναν ένα επίδομα που ονομαζόταν salarium, από το οποίο προέρχεται η λέξη salary (μισθός) στην αγγλική.—Παράβαλε Εσδ 4:14.

Η Αγία Γραφή περιγράφει το αλάτι ως βασικό στοιχείο της διατροφής του ανθρώπου, ως καρύκευμα. (Ιωβ 6:6) Υπό το Μωσαϊκό Νόμο οτιδήποτε προσφερόταν στο θυσιαστήριο προς τον Ιεχωβά έπρεπε να είναι αλατισμένο, όχι για να έχει καλή γεύση, αλλά αναμφίβολα επειδή το αλάτι συμβόλιζε την απαλλαγή από τη φθορά ή τη σήψη. (Λευ 2:11, 13· Ιεζ 43:24) Στην περιοχή του ναού φυλάσσονταν προφανώς μεγάλες ποσότητες αλατιού γι’ αυτόν το σκοπό. Ο Έσδρας φρόντισε να υπάρχει πολύ διαθέσιμο αλάτι για τις θυσίες. (Εσδ 6:9· 7:21, 22) Αναφέρεται ότι ο Αντίοχος Γ΄ (περ. 198 Π.Κ.Χ.) πρόσφερε 375 μεδίμνους (περ. 20 kl) αλάτι για την υπηρεσία του ναού.

Στο αλάτι αποδίδονται θεραπευτικές, φαρμακευτικές και αντισηπτικές ιδιότητες. Μερικές φορές έτριβαν τα νεογέννητα με αλάτι μετά τον τοκετό. (Ιεζ 16:4) Σε περιορισμένες ποσότητες, το αλάτι είναι ωφέλιμο σε ορισμένα όξινα εδάφη ή όταν αναμειγνύεται με κοπριά, αλλά αν αφεθεί να συσσωρευτεί στο έδαφος, σκοτώνει τη βλάστηση και το χώμα γίνεται άγονο και χέρσο, όπως συνέβη με την άλλοτε εύφορη Κοιλάδα του Ευφράτη. Μερικές φορές έσπερναν επί τούτου με αλάτι μια πόλη καταδικασμένη σε ολοκληρωτική καταστροφή, ενέργεια που εξέφραζε την επιθυμία να μείνει εκείνος ο τόπος παντοτινά γυμνός και άγονος.—Δευ 29:22, 23· Κρ 9:45· Ιωβ 39:5, 6· Ιερ 17:6.

Μεταφορική Χρήση. Το αλάτι χρησιμοποιείται συχνά στη Γραφή με μεταφορικό τρόπο. Ο Ιησούς είπε στους μαθητές του: «Εσείς είστε το αλάτι της γης», εννοώντας ότι θα είχαν επίδραση που θα συντηρούσε τους άλλους, εμποδίζοντας την πνευματική σήψη και την ηθική παρακμή. Τα καλά νέα που μετέφεραν θα συντηρούσαν τη ζωή. Ωστόσο, στη συνέχεια τους είπε: «Αλλά αν το αλάτι χάσει τη δύναμή του, πώς θα αποκατασταθεί η αλμύρα του; Δεν χρησιμεύει πλέον σε τίποτα, παρά στο να πεταχτεί έξω και να πατιέται από τους ανθρώπους». (Ματ 5:13· Μαρ 9:50· Λου 14:34, 35) Ένας σχολιαστής της Αγίας Γραφής επισημαίνει τα εξής για το εδάφιο Ματθαίος 5:13: «Το αλάτι που χρησιμοποιείται σε αυτή τη χώρα [Ηνωμένες Πολιτείες] είναι μια χημική ένωση—χλωριούχο νάτριο—και αν έχανε την αλμύρα του, δηλαδή αν έχανε τη γεύση του, δεν θα έμενε τίποτα. Η γεύση επεμβαίνει στην ίδια τη φύση της ουσίας. Στις ανατολικές χώρες, ωστόσο, το αλάτι που χρησιμοποιούνταν δεν ήταν καθαρό, αλλά αναμειγμένο με φυτικές ουσίες και χώμα. Μπορούσε, λοιπόν, να χάσει όλη την αλμύρα του, και να απομείνει μια αρκετά μεγάλη ποσότητα χώματος. Το χώμα αυτό ήταν άχρηστο, και λέγεται ότι μπορούσε να χρησιμοποιηθεί μόνο ως επίστρωμα μονοπατιών ή δρόμων, όπως το χαλίκι. Αυτού του είδους το αλάτι εξακολουθεί να είναι κοινό σε εκείνη την περιοχή. Βρίσκεται μέσα στη γη σε φλέβες ή στρώσεις και όταν εκτίθεται στον ήλιο και στη βροχή χάνει εντελώς την αλμύρα του».—Παρατηρήσεις του Μπαρνς για την Καινή Διαθήκη (Barnes’ Notes on the New Testament), 1974.

Επειδή το αλάτι εμπόδιζε τη σήψη, αποτέλεσε σύμβολο σταθερότητας και μονιμότητας. Πολλές φορές, όταν γίνονταν διαθήκες, τα συμβαλλόμενα μέρη γευμάτιζαν μαζί—τρώγοντας μαζί αλάτι—πράγμα που υποδήλωνε παντοτινή οσιότητα και πιστότητα μεταξύ τους στα πλαίσια της σχέσης που θα είχαν με βάση τη διαθήκη. Επομένως, η «διαθήκη αλατιού» θεωρούνταν πολύ δεσμευτική. (Αρ 18:19) Κατά συνέπεια, η δήλωση του Βασιλιά Αβιά του Ιούδα ότι ο Ιεχωβά είχε κάνει «διαθήκη αλατιού» με τον Δαβίδ και τους γιους του σήμαινε ότι η διαθήκη με τη γραμμή του Δαβίδ για τη βασιλεία θα ίσχυε για πάντα. Ο Ιησούς Χριστός, “ο γιος του Δαβίδ” και «η ρίζα του Δαβίδ», αποδεικνύεται ότι είναι εκείνος που έχει τη Βασιλεία στα χέρια του και διαχειρίζεται τις υποθέσεις της για πάντα.—2Χρ 13:4, 5· Ψλ 18:50· Ματ 1:1· Απ 5:5· Ησ 9:6, 7.

Ο Ιησούς είπε: «Διότι ο καθένας πρέπει να αλατιστεί με φωτιά». Τα συμφραζόμενα εδώ επισημαίνουν αλάτισμα με τη φωτιά της Γέεννας στην περίπτωση όλων αυτών που σκανδαλίζονται και πέφτουν σε μια ζωή αμαρτίας ή είναι υπεύθυνοι για το ότι σκανδάλισαν άλλους ώστε να κάνουν κάτι τέτοιο.—Μαρ 9:42-49.

Χρησιμοποιώντας τη λέξη «αλάτι» για να μεταδώσει μια διαφορετική έννοια, ο Ιησούς είπε στη συνέχεια: «Να έχετε αλάτι μέσα σας και να διατηρείτε ειρήνη μεταξύ σας». (Μαρ 9:50) Ο απόστολος Παύλος χρησιμοποίησε αυτή τη λέξη με παρόμοιο τρόπο, λέγοντας: «Ο λόγος σας ας είναι πάντοτε με χάρη, καρυκευμένος με αλάτι, για να γνωρίζετε πώς πρέπει να απαντάτε στον καθένα». (Κολ 4:6) Η διαγωγή και η ομιλία μας πρέπει να χαρακτηρίζονται πάντα από λεπτότητα, στοχαστικότητα και κοσμιότητα, και να συντελούν στη συντήρηση της ζωής των άλλων.