Ήλιος — ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ της Σκοπιάς

ΗΛΙΟΣ

Ο μεγαλύτερος από τους δύο ουράνιους φωτοδότες της γης, η κυριότερη δημιουργημένη πηγή ενέργειάς της, χωρίς την οποία η ζωή στη γη θα ήταν αδύνατη. Ο ήλιος (εβρ. κείμενο, σέμες· ελλ. κείμενο, ἥλιος), μαζί με τη σελήνη, χρησιμεύει επίσης για τον άνθρωπο ως μέσο χρονικού προσδιορισμού των εποχών, των ημερών και των ετών. (Γε 1:14-18) Ο ήλιος είναι δώρο από «τον Πατέρα των ουράνιων φώτων», ο οποίος τον κάνει να λάμπει εξίσου πάνω σε όλους—στους πονηρούς και στους αγαθούς. (Ιακ 1:17· Ιερ 31:35· Ματ 5:45) Οπωσδήποτε μπορεί να λεχθεί ότι ο ήλιος αινεί τον μεγαλειώδη Δημιουργό του.—Ψλ 148:3.

Ο ήλιος είναι άστρο με διάμετρο περίπου 1.392.000 χλμ., εκατό και πλέον φορές μεγαλύτερη από τη διάμετρο της γης, και με όγκο που υπερβαίνει κατά ένα εκατομμύριο και πλέον φορές τον όγκο της γης. Η μέση του απόσταση από τη γη ξεπερνάει τα 149.600.000 χλμ. Η θερμοκρασία της επιφάνειας του ήλιου λέγεται ότι είναι περίπου 6.000°C. Αλλά λόγω της τεράστιας απόστασης που τον χωρίζει από τη γη, λιγότερο από το ένα δισεκατομμυριοστό της ακτινοβολούμενης ενέργειάς του φτάνει στη γη. Ωστόσο, αυτή η ποσότητα είναι πλήρως ικανή για να δημιουργήσει τις ιδεώδεις κλιματολογικές συνθήκες που κάνουν δυνατή την ύπαρξη της χλωρίδας και της πανίδας στη γη.—Δευ 33:14· 2Σα 23:4.

Ο Ιεχωβά και ο Χριστός Πιο Λαμπροί. Η ανυπέρβλητη λαμπρότητα και δόξα του Ιεχωβά, του Δημιουργού του ήλιου, υποδηλώνεται από το γεγονός ότι ο αναστημένος του Γιος, σε μια μερική αποκάλυψη προς τον Σαύλο, παρουσίασε φως «που υπερέβαινε τη λαμπρότητα του ήλιου». (Πρ 26:13) Στην άγια πόλη, τη Νέα Ιερουσαλήμ, δεν θα χρειάζεται ο ήλιος για να δίνει φως, διότι θα τη φωτίζει «η δόξα του Θεού» και «το λυχνάρι της» θα είναι το Αρνί.—Απ 21:2, 23· 22:5.

Η Δύναμη του Θεού επί του Ηλιακού Φωτός. Την ημέρα που ο Ιησούς καρφώθηκε στο ξύλο του βασανισμού, από την έκτη ώρα (11:00 π.μ. με 12 το μεσημέρι) μέχρι την ένατη ώρα (2:00 με 3:00 μ.μ.) έπεσε σκοτάδι σε όλη τη γη. (Ματ 27:45· Μαρ 15:33) Η αφήγηση του Λουκά προσθέτει ότι το σκοτάδι έπεσε «επειδή το φως του ήλιου χάθηκε». (Λου 23:44, 45) Αυτό δεν μπορεί να οφειλόταν σε έκλειψη ηλίου λόγω της σελήνης, όπως νομίζουν μερικοί, διότι το σκοτάδι συνέβη την εποχή του Πάσχα, το οποίο εορταζόταν πάντα όταν υπήρχε πανσέληνος. Περίπου δύο εβδομάδες αργότερα η σελήνη γίνεται νέα, δηλαδή βρίσκεται στην ίδια κατεύθυνση με τον ήλιο με σημείο αναφοράς τη γη (τότε συμβαίνουν εκλείψεις ηλίου).

Πολύ πριν από αυτό το περιστατικό, ο Ιεχωβά είχε καταδείξει την ικανότητα που έχει να περιορίζει το φως του ήλιου. Αυτό συνέβη όταν οι Ισραηλίτες βρίσκονταν στην Αίγυπτο. Κατά την ένατη πληγή, πυκνό σκοτάδι περιέβαλε τους Αιγυπτίους, σκοτάδι που μπορούσε κανείς «να το ψηλαφήσει». Διήρκεσε τρεις ημέρες, περισσότερο από οποιαδήποτε έκλειψη ηλίου λόγω της σελήνης. Επίσης, την ίδια ώρα, στη γειτονική γη Γεσέν, οι Ισραηλίτες απολάμβαναν φως.—Εξ 10:21-23.

Απαντώντας στην ερώτηση των μαθητών του σχετικά με την παρουσία του και την τελική περίοδο του συστήματος πραγμάτων, ο Ιησούς πρόβλεψε ασυνήθιστη συσκότιση του ήλιου.—Ματ 24:3, 29· Μαρ 13:24· Λου 21:25· παράβαλε Ησ 13:10· Ιωλ 2:10, 31· 3:15· Πρ 2:20· βλέπε ΟΥΡΑΝΟΣ (Συσκότιση των Ουρανών).

Χρόνος και Κατεύθυνση. Πολλές φορές ο χρόνος προσδιοριζόταν μέσω αναφορών στη θέση του ήλιου. (Γε 15:12, 17· 32:31· Δευ 16:6· Ιη 8:29· Κρ 9:33· 1Σα 11:9) Παρόμοια προσδιοριζόταν και η κατεύθυνση. (Δευ 11:30· Ιη 12:1) Η έκφραση «κάτω από τον ήλιο» χρησιμοποιούνταν με την έννοια «οπουδήποτε (ή παντού) στη γη». (Εκ 5:18· 9:11) Η έκφραση «μπροστά στα μάτια» του ήλιου ή «μπροστά στον ήλιο» σήμαινε «δημοσίως, σε κοινή θέα».—2Σα 12:11, 12.

Μεταφορική Χρήση. Ο Ιεχωβά Θεός αποκαλείται «ήλιος και ασπίδα», όχι με την έννοια ότι είναι θεός της φύσης, αλλά με την έννοια ότι είναι η Πηγή του φωτός, της ζωής και της ενέργειας. (Ψλ 84:11) Λέγεται επίσης ότι είναι σκιά για το λαό του, ώστε “δεν θα τους χτυπήσει ο ήλιος”. Σε αυτή την περίπτωση, ό,τι προκαλεί συμφορά παρομοιάζεται με τη ζέστη του ήλιου. (Ψλ 121:6, 7) Ο διωγμός (Ματ 13:5, 6, 20, 21) και ο θεϊκός θυμός συμβολίζονται μερικές φορές από την καυτή ζέστη του ήλιου.—Απ 7:16.

Ο Ιεχωβά παρομοίασε τη στασιαστική Ιερουσαλήμ με γυναίκα που είχε γεννήσει εφτά γιους, περιγράφοντας την κρίση η οποία θα ερχόταν πάνω της με τη μεταφορική έκφραση: «Ο ήλιος της έδυσε ενώ είναι ακόμη ημέρα», πράγμα που σήμαινε ότι θα γνώριζε τη συμφορά προτού φτάσει το βράδυ της ζωής της. Αυτό εκπληρώθηκε όταν η Βαβυλώνα κατέστρεψε την Ιερουσαλήμ. (Ιερ 15:9) Σε ανάλογο κλίμα, ο Μιχαίας προφήτευσε τα εξής εναντίον των προφητών που παροδηγούσαν τον Ισραήλ: «Ο ήλιος σίγουρα θα δύσει πάνω στους προφήτες και η ημέρα θα σκοτεινιάσει πάνω τους». (Μιχ 3:6· παράβαλε Αμ 8:9.) Η διακυβέρνηση της Βασιλείας του Ιεχωβά παρουσιάζεται να είναι τόσο λαμπρή ώστε μπορεί να λεχθεί κατά αντιπαραβολή: «Η πανσέληνος καταισχύνθηκε και ο λαμπερός ήλιος ντράπηκε». (Ησ 24:23) Ο Ιησούς είπε ότι, στην τελική περίοδο του συστήματος πραγμάτων, «οι δίκαιοι θα λάμψουν τόσο φωτεινά όσο ο ήλιος στη βασιλεία του Πατέρα τους».—Ματ 13:39, 43· παράβαλε Δα 12:3· βλέπε ΦΩΣ.

Ηλιολατρία. Στη διάρκεια του έργου καθαρισμού που έκανε ο Βασιλιάς Ιωσίας, «έθεσε τέρμα στην εργασία αυτών που ήταν ιερείς σε θεούς αλλοεθνών, τους οποίους είχαν εγκαταστήσει οι βασιλιάδες του Ιούδα για να υψώνουν καπνό θυσίας . . . στον ήλιο και στη σελήνη». «Όσο για τα άλογα τα οποία είχαν αφιερώσει στον ήλιο οι βασιλιάδες του Ιούδα, είπε να σταματήσουν να μπαίνουν στον οίκο του Ιεχωβά . . . και τα άρματα του ήλιου τα έκαψε στη φωτιά». (2Βα 23:5, 11) Μεταγενέστερα, ο προφήτης Ιεζεκιήλ, ενώ βρισκόταν στη Βαβυλώνα, έλαβε ένα όραμα του ναού του Ιεχωβά στην Ιερουσαλήμ. Εκεί είδε περίπου 25 άντρες, μεταξύ των προπυλαίων και του θυσιαστηρίου, οι οποίοι «προσκυνούσαν προς την ανατολή τον ήλιο». (Ιεζ 8:16) Τέτοιου είδους αηδιαστικές συνήθειες επέφεραν τον αφανισμό της Ιερουσαλήμ το 607 Π.Κ.Χ., όταν ο Ναβουχοδονόσορ, ενεργώντας ως όργανο του Ιεχωβά, κατέστρεψε την πόλη και το ναό.—Ιερ 52:12-14.

Η Σκιά που Οπισθοχώρησε Κατά Δέκα Βαθμίδες. Ηλιακά ρολόγια χρησιμοποιούνταν πριν από τον όγδοο αιώνα Π.Κ.Χ. τόσο στη Βαβυλώνα όσο και στην Αίγυπτο. Ωστόσο, η εβραϊκή λέξη μα‛αλώθ, που μεταφράζεται «ηλιακό ρολόι» στα εδάφια 2 Βασιλέων 20:11 και Ησαΐας 38:8 στη Μετάφραση Βασιλέως Ιακώβου και στην Αγία Γραφή, Ν. Λούβαρι–Α. Χαστούπη, σημαίνει κατά κυριολεξία «σκαλοπάτια» ή «βαθμίδες» (ΜΝΚ), όπως υποδηλώνεται από τις περιθωριακές σημειώσεις της Μετάφρασης Βασιλέως Ιακώβου σε αυτά τα εδάφια. Αυτή η λέξη χρησιμοποιείται επίσης στις επιγραφές των 15 “Ύμνων των Αναβάσεων”, των Ψαλμών 120 ως 134.

Στα εδάφια που αναφέρθηκαν, στις περικοπές 2 Βασιλέων 20:8-11 και Ησαΐας 38:4-8, η αφήγηση αφορά το προμήνυμα που έδωσε ο Θεός στον άρρωστο Βασιλιά Εζεκία απαντώντας στην προσευχή του Ησαΐα. Σε αυτό το προμήνυμα, αντιστράφηκε η πορεία μιας σκιάς που είχε πέσει σταδιακά, με αποτέλεσμα να οπισθοχωρήσει αυτή ανεβαίνοντας δέκα βαθμίδες. Αυτό θα μπορούσε να αναφέρεται στις βαθμίδες ή στους βαθμούς ενός ηλιακού ρολογιού, δεν είναι δε απίθανο να είχε ένα τέτοιο ρολόι ο πατέρας του Εζεκία και να το είχε προμηθευτεί μάλιστα από τη Βαβυλώνα. Εντούτοις, ο Ιουδαίος ιστορικός Ιώσηπος, αναφερόμενος στην ίδια αφήγηση, λέει ότι αυτές οι βαθμίδες του Άχαζ βρίσκονταν «στην κατοικία», πράγμα που προφανώς αφήνει να εννοηθεί ότι αποτελούσαν μέρος μιας σκάλας. (Ιουδαϊκή Αρχαιολογία, Ι΄, 29 [ii, 1]) Ίσως υπήρχε κάποια κολόνα δίπλα στα σκαλοπάτια στην οποία έπεφταν οι ακτίνες του ήλιου, με αποτέλεσμα να απλώνεται σταδιακά η σκιά πάνω στις βαθμίδες της σκάλας και να αποτελεί μέσο μέτρησης του χρόνου.

Το θαύμα το οποίο συντελέστηκε μπορεί να περιλάμβανε τη σχέση μεταξύ γης και ήλιου και, αν συνέβη κάτι τέτοιο, μπορεί να ήταν παρόμοιο του θαύματος που είναι καταγραμμένο στα εδάφια Ιησούς του Ναυή 10:12-14. (Βλέπε ΔΥΝΑΜΗ, ΔΥΝΑΜΙΚΑ ΕΡΓΑ [Ο ήλιος και η σελήνη μένουν ακίνητα].) Φαίνεται ότι οι συνέπειες αυτού του προμηνύματος έγιναν αντιληπτές ευρύτερα, διότι τα εδάφια 2 Χρονικών 32:24, 31 δείχνουν ότι στάλθηκαν αγγελιοφόροι από τη Βαβυλώνα στην Ιερουσαλήμ για να ρωτήσουν σχετικά με αυτό.