ΘΡΟΝΟΣ
Η εβραϊκή λέξη κισσέ’ σημαίνει κατά βάση «κάθισμα» (1Σα 4:13), «καρέκλα» (2Βα 4:10) ή κάθισμα ιδιαίτερης σπουδαιότητας όπως ο “θρόνος” (1Βα 22:10). Δεν εφαρμόζεται μόνο στα καθίσματα που χρησιμοποιούσαν διάφοροι κυβερνώντες μονάρχες (1Βα 2:19· Νε 3:7· Εσθ 3:1· Ιεζ 26:16) ούτε αναφέρεται αυστηρά σε κάθισμα με ψηλή πλάτη και μπράτσα. Για παράδειγμα, ο Ηλεί, ενόσω βρισκόταν στην πύλη της Σηλώ, έπεσε προς τα πίσω από το κισσέ’ του, προφανώς από κάθισμα που δεν είχε πλάτη. (1Σα 4:13, 18) Η λέξη θρόνος του πρωτότυπου ελληνικού κειμένου αναφέρεται γενικά σε μια ψηλή έδρα με πλάτη, μπράτσα και υποπόδιο.
Το εδάφιο Ησαΐας 14:9 υποδηλώνει ότι όλοι οι μονάρχες χρησιμοποιούσαν θρόνους. Συγκεκριμένα, η Γραφή αναφέρει το θρόνο της Αιγύπτου (Γε 41:40· Εξ 11:5· 12:29), της Ασσυρίας (Ιων 3:6), της Βαβυλώνας (Ησ 14:4, 13· Δα 5:20), της Περσίας (Εσθ 1:2· 5:1) και του Μωάβ (Κρ 3:17, 20). Οι αρχαιολόγοι πιστεύουν ότι έχουν βρει θρόνους που χρησιμοποιούσαν άρχοντες ή συνάρχοντες όλων αυτών των δυνάμεων, εξαιρουμένου του Μωάβ. Στη Μεγιδδώ βρέθηκε μια πλάκα από ελεφαντόδοντο που πιστεύεται ότι απεικονίζει έναν χαναανιτικό θρόνο και το υποπόδιό του. Συνήθως, αυτοί οι μη ισραηλιτικοί θρόνοι έχουν πλάτη και μπράτσα και φέρουν πολλά σκαλίσματα ή διακοσμήσεις. Ένας σωζόμενος αιγυπτιακός θρόνος είναι ξύλινος και επικαλυμμένος με χρυσάφι, ενώ ένας ασσυριακός θρόνος είναι κατασκευασμένος από σφυρήλατο σίδηρο και φέρει σκαλίσματα με ένθετο ελεφαντόδοντο. Φαίνεται ότι οι θρόνοι τοποθετούνταν κατά κανόνα πάνω σε βάθρο και ως επί το πλείστον διέθεταν υποπόδιο.
Ο μόνος θρόνος Ισραηλίτη άρχοντα για τον οποίο υπάρχει λεπτομερής περιγραφή είναι ο θρόνος που κατασκεύασε ο Σολομών. (1Βα 10:18-20· 2Χρ 9:17-19) Φαίνεται ότι ήταν τοποθετημένος στα «Προπύλαια του Θρόνου», ένα από τα κτίρια που είχαν ανεγερθεί στο Όρος Μοριά στην Ιερουσαλήμ. (1Βα 7:7) Ήταν “ένας μεγάλος θρόνος από ελεφαντόδοντο επικαλυμμένος με καθαρό χρυσάφι, που είχε ένα στρογγυλό σκέπαστρο από πίσω και μπράτσα”. Μολονότι αυτό το βασιλικό κάθισμα θα μπορούσε να είχε φτιαχτεί βασικά από ελεφαντόδοντο, η οικοδομική τεχνική που εφαρμόστηκε γενικά στο ναό υποδεικνύει ότι πρέπει να ήταν ξύλινο, επικαλυμμένο με καθαρό χρυσάφι και διακοσμημένο πλούσια με ενθέματα ελεφαντόδοντου. Ένας τέτοιος θρόνος θα έδινε την εντύπωση ότι ήταν εξ ολοκλήρου χρυσελεφάντινος. Αφού αναφέρει τα έξι σκαλοπάτια που οδηγούσαν στο θρόνο, η αφήγηση συνεχίζει: «Δύο λιοντάρια στέκονταν δίπλα στα μπράτσα. Και δώδεκα λιοντάρια στέκονταν εκεί πάνω στα έξι σκαλοπάτια, από τη μία πλευρά και από την άλλη πλευρά». (2Χρ 9:17-19) Ο συμβολισμός του λιονταριού—η εξουσία για διακυβέρνηση—είναι εύστοχος. (Γε 49:9, 10· Απ 5:5) Τα 12 λιοντάρια φαίνεται ότι αντιστοιχούσαν στις 12 φυλές του Ισραήλ και ίσως συμβόλιζαν την υποταγή και την υποστήριξη των φυλών στον άρχοντα που καθόταν σε αυτόν το θρόνο. Ένα χρυσό υποπόδιο ήταν κατά κάποιον τρόπο ενωμένο με το θρόνο. Σύμφωνα με τη σχετική περιγραφή, αυτός ο χρυσελεφάντινος θρόνος—τοποθετημένος καθώς ήταν σε υπερυψωμένη θέση, με το σκέπαστρό του και με τα μεγαλόπρεπα λιοντάρια που υπήρχαν μπροστά του—υπερτερούσε από κάθε άλλον θρόνο εκείνης της εποχής, είτε όσους έχουν ανακαλυφτεί από τους αρχαιολόγους είτε όσους απεικονίζονται σε μνημεία είτε όσους περιγράφονται σε επιγραφές. Όπως παρατήρησε ορθά ο συγγραφέας του Δεύτερου Χρονικών: «Κανένα άλλο βασίλειο δεν είχε κάτι που να είναι φτιαγμένο σαν αυτό».—2Χρ 9:19.
Μεταφορική Χρήση. Η λέξη «θρόνος» υποδηλώνει μεταφορικά την έδρα της εξουσίας για διακυβέρνηση (1Βα 2:12· 16:11) ή αυτή καθαυτή τη βασιλική εξουσία και κυριαρχία (Γε 41:40· 1Χρ 17:14· Ψλ 89:44), όπως επίσης μια βασιλική κυβέρνηση (2Σα 14:9), τον κυριαρχικό έλεγχο που ασκείται πάνω σε μια περιοχή (2Σα 3:10) ή κάποια τιμητική θέση (1Σα 2:7, 8· 2Βα 25:28).
Τι είναι «ο θρόνος του Ιεχωβά»;
Ο Ιεχωβά, τον οποίο ούτε «ο ουρανός των ουρανών» δεν μπορεί να χωρέσει, δεν χρειάζεται να κάθεται σε κατά γράμμα θρόνο ή έδρα. (1Βα 8:27) Ωστόσο, παρουσιάζει τη βασιλική του εξουσία και κυριαρχία χρησιμοποιώντας ως σύμβολο το θρόνο. Ορισμένοι υπηρέτες του Θεού είχαν το προνόμιο να δουν σε όραμα το θρόνο του. (1Βα 22:19· Ησ 6:1· Ιεζ 1:26-28· Δα 7:9· Απ 4:1-3) Σύμφωνα με την περιγραφή των Ψαλμών, ο θρόνος του Ιεχωβά, η μεγαλοπρέπεια ή η ισχύς του και η θέση του ως Υπέρτατου Κριτή βασίζονται στη δικαιοσύνη και στην κρίση «από παλιά».—Ψλ 89:14· 93:2· 97:2.
Ο Ιεχωβά επέκτεινε το θρόνο του μέχρι τη γη με εξεικονιστικό, συγκεκριμένο τρόπο στα πλαίσια της πολιτείας του με τους γιους του Ισραήλ. Εφόσον αυτός που κυβερνούσε στον Ισραήλ ήταν “βασιλιάς τον οποίο εξέλεγε ο Ιεχωβά ο Θεός τους”, και κυβερνούσε το λαό του Ιεχωβά εν ονόματι του Ιεχωβά και σύμφωνα με το νόμο του Ιεχωβά, ο θρόνος του ήταν πράγματι ο “θρόνος του Ιεχωβά”.—Δευ 17:14-18· 1Χρ 29:23.
Εκτός του ότι η βασιλική ιδιότητα του Ιεχωβά εκφραζόταν με τη γραμμή των βασιλιάδων του Ιούδα, ο Ιεχωβά ήταν επίσης ενθρονισμένος στον Ισραήλ και με άλλη έννοια. Όπως το έθεσε ο Ιερεμίας: «Υπάρχει ο ένδοξος θρόνος που είναι στα ύψη εξαρχής· είναι ο τόπος του αγιαστηρίου μας». (Ιερ 17:12) Για τον Ιεχωβά λέγεται ότι “καθόταν πάνω στα χερουβείμ” που βρίσκονταν στο εξιλαστήριο κάλυμμα της κιβωτού της μαρτυρίας μέσα στο αγιαστήριο. (Εξ 25:22· 1Σα 4:4) Η θεϊκή παρουσία συμβολιζόταν από κάποιο σύννεφο που κατά τα λεγόμενα εξέπεμπε ένα θαυματουργικό φως, το οποίο μεταγενέστεροι Ιουδαίοι συγγραφείς ονόμασαν Σεχινάχ. (Λευ 16:2) Μολονότι ο Ιερεμίας προείπε ότι η κιβωτός της διαθήκης δεν θα υπήρχε όταν θα επαναπατριζόταν ο Ισραήλ από τη Βαβυλώνα, αυτό δεν σήμαινε ότι ο Ιεχωβά σκόπευε να πάψει να είναι ενθρονισμένος στο κέντρο της λατρείας του. Όπως είπε ο Ίδιος: «Εκείνον τον καιρό θα αποκαλούν την Ιερουσαλήμ θρόνο του Ιεχωβά». (Ιερ 3:16, 17) Με αυτό συμφωνούν και οι προφητείες αποκατάστασης του Ιεζεκιήλ, διότι όταν αυτός είδε σε όραμα το ναό του Ιεχωβά χωρίς την κιβωτό της διαθήκης, του ειπώθηκε: «Γιε ανθρώπου, αυτός [ο ναός] είναι ο τόπος του θρόνου μου».—Ιεζ 43:7.
Ο Ιεχωβά σύναψε διαθήκη με βάση την οποία ο θρόνος του σπέρματος του Δαβίδ θα “παρέμενε στον αιώνα”. (1Χρ 17:11-14) Όταν ο άγγελος Γαβριήλ ανήγγειλε την εκπλήρωση αυτής της υπόσχεσης, είπε στη Μαρία: «Ο Ιεχωβά Θεός θα δώσει [στον Ιησού] το θρόνο του Δαβίδ του πατέρα του, και αυτός θα βασιλεύει στον οίκο του Ιακώβ για πάντα, και δεν θα υπάρξει τέλος στη βασιλεία του». (Λου 1:32, 33) Ο Ιησούς δεν θα κληρονομούσε μόνο κάποια επίγεια επικράτεια, αλλά θα μετείχε και στο θρόνο του Ιεχωβά, ο οποίος περιλαμβάνει όλο το σύμπαν. (Απ 3:21· Ησ 66:1) Ο Ιησούς, με τη σειρά του, υποσχέθηκε να μοιραστεί το θρόνο της βασιλικής του εξουσίας με όλους εκείνους που, όπως οι πιστοί απόστολοί του, συμμετείχαν στη νέα διαθήκη με τον Πατέρα του και επρόκειτο να νικήσουν τον κόσμο όπως τον είχε νικήσει ο ίδιος. Αυτή η θέση θα τους χορηγούνταν «στην αναδημιουργία», στη διάρκεια της παρουσίας του Ιησού.—Ματ 19:28· Λου 22:20, 28-30· Απ 3:21.
Σε αρμονία με την προφητεία του Ιεχωβά μέσω του Ζαχαρία, η οποία ανέφερε ότι ο άνθρωπος που ονομαζόταν «Βλαστός» και επρόκειτο να οικοδομήσει το μελλοντικό ναό του Ιεχωβά “θα γινόταν ιερέας στο θρόνο του”, ο Παύλος λέει για τον Ιησού: «Έχουμε έναν τέτοιον αρχιερέα [σαν τον Μελχισεδέκ, το βασιλιά-ιερέα], και αυτός έχει καθήσει στα δεξιά του θρόνου της Μεγαλειότητας στους ουρανούς». (Ζαχ 6:11-13· Εβρ 8:1) Εκτός από τον Χριστό Ιησού, ο Ιωάννης είδε ολόκληρο τον πνευματικό οίκο, δηλαδή το αγιαστήριο, του Θεού—τα μέλη της πιστής Χριστιανικής εκκλησίας—να κάθονται σε θρόνους ως βασιλιάδες-ιερείς ώστε να κυβερνήσουν χίλια χρόνια.—Απ 20:4, 6· 1Πε 2:5.
Όπως προλέχθηκε στο εδάφιο Ψαλμός 45:6, και σύμφωνα με την εφαρμογή που έκανε ο Παύλος στο εδάφιο Εβραίους 1:8, ο θρόνος του Ιησού—το αξίωμά του ή η εξουσία του ως κυρίαρχου—πηγάζει από τον Ιεχωβά: «Ο Θεός είναι ο θρόνος σου στους αιώνες». Από την άλλη πλευρά, και ο Διάβολος παρέχει στις οργανώσεις του βάση ή εξουσία για να κυβερνούν, όπως τονίζουν τα εδάφια Αποκάλυψη 13:1, 2, αναφορικά με το “θηρίο που βγήκε από τη θάλασσα”: «Ο δράκοντας έδωσε στο θηρίο τη δύναμή του και το θρόνο του και μεγάλη εξουσία». Όταν ο Σατανάς πρόσφερε παρόμοια ισχύ και εξουσία στον Ιησού Χριστό, προσδιόρισε και το αντίτιμο για αυτήν: «Αν . . . κάνεις μια πράξη λατρείας μπροστά μου, θα γίνει όλη δική σου». (Λου 4:5-7) Ανάλογα, ο Σατανάς πρέπει να χορήγησε θρόνο, ή αλλιώς εξουσία, στο «θηρίο» με την προϋπόθεση ότι θα τον υπηρετούσε.
Αναλύοντας τη θέση του Ιησού ως Δεξιοτέχνη Εργάτη του Θεού, ο Παύλος λέει ότι μέσω του Χριστού δημιουργήθηκαν «θρόνοι». Ο όρος αυτός φαίνεται ότι αναφέρεται σε θέσεις επίσημης εξουσίας, ορατές και αόρατες, στα πλαίσια της διακυβέρνησης που έχει διευθετήσει ο Θεός.—Κολ 1:16.