Ιώβ (Βιβλίο) — ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ της Σκοπιάς

ΙΩΒ (ΒΙΒΛΙΟ)

Γράφτηκε από τον Μωυσή, σύμφωνα με τους Ιουδαίους λογίους αλλά και με τους Χριστιανούς λογίους των πρώτων αιώνων Κ.Χ. Η ποίηση, η γλώσσα και το ύφος του βιβλίου υποδηλώνουν ότι αρχικά γράφτηκε στην εβραϊκή. Οι πολλές ομοιότητες που παρουσιάζει το πεζό τμήμα του βιβλίου με την Πεντάτευχο συγκλίνουν προς το ότι συγγραφέας ήταν ο Μωυσής. Κατά τη 40χρονη παραμονή του στη Μαδιάμ, ο Μωυσής θα μπορούσε να έχει πρόσβαση στις πληροφορίες σχετικά με τη δοκιμασία του Ιώβ, πιθανόν δε να έμαθε για την κατάληξη της ζωής του όταν ο Ισραήλ πλησίασε στη γη του Ουζ καθ’ οδόν προς την Υποσχεμένη Γη, το 1473 Π.Κ.Χ.

Διάταξη. Το βιβλίο του Ιώβ είναι μοναδικό από την άποψη ότι μεγάλο μέρος του αποτελείται από μια αντιπαράθεση μεταξύ ενός αληθινού υπηρέτη του Ιεχωβά Θεού και τριών ατόμων που ισχυρίζονταν ότι υπηρετούσαν τον Θεό, αλλά χρησιμοποίησαν λανθασμένες διδασκαλίες στην προσπάθειά τους να διορθώσουν τον Ιώβ. Αυτοί πίστευαν εσφαλμένα ότι ο Ιώβ τιμωρούνταν από τον Θεό για κάποια σοβαρή, κρυφή αμαρτία. Ως εκ τούτου, επιχειρηματολογώντας σε αυτή τη βάση, έγιναν στην πραγματικότητα διώκτες του Ιώβ. (Ιωβ 19:1-5, 22) Η αντιπαράθεση αποτελείται από τρεις γύρους ομιλιών, στους οποίους συμμετέχουν και οι τέσσερις συνομιλητές, με εξαίρεση τον Σωφάρ που δεν μιλάει στον τελευταίο γύρο, έχοντας αποστομωθεί από τα επιχειρήματα του Ιώβ. Στη συνέχεια τους διορθώνει όλους ο εκπρόσωπος του Ιεχωβά, ο Ελιού, και τελικά ο ίδιος ο Θεός.

Σαφώς, λοιπόν, όταν κάποιος διαβάζει το βιβλίο του Ιώβ ή παραθέτει από αυτό πρέπει να έχει υπόψη του ότι τα επιχειρήματα του Ελιφάς, του Βιλδάδ και του Σωφάρ είναι εσφαλμένα. Ενίοτε αυτοί οι τρεις φίλοι του Ιώβ λένε κάτι σωστό, αλλά τοποθετούν τη δήλωσή τους σε λάθος πλαίσιο και την εφαρμόζουν με λάθος τρόπο. Ο Σατανάς χρησιμοποίησε την ίδια τακτική εναντίον του Ιησού Χριστού όταν «τον πήρε στην άγια πόλη και τον έβαλε πάνω στην έπαλξη του ναού και του είπε: “Αν είσαι γιος του Θεού, ρίξε τον εαυτό σου κάτω· διότι είναι γραμμένο: «Θα δώσει στους αγγέλους του εντολή σχετικά με εσένα, και θα σε σηκώνουν στα χέρια τους για να μη χτυπήσεις ποτέ το πόδι σου σε πέτρα»”. Ο Ιησούς τού είπε: “Πάλι είναι γραμμένο: «Δεν πρέπει να υποβάλλεις τον Ιεχωβά τον Θεό σου σε δοκιμή»”».—Ματ 4:5-7.

Οι φίλοι του Ιώβ είπαν ότι ο Θεός τιμωρεί τους πονηρούς. Αυτό είναι σωστό. (2Πε 2:9) Συμπέραναν, όμως, ότι όλα τα παθήματα που υφίσταται κάποιος είναι αποτέλεσμα των δικών του αμαρτιών—ότι ο Θεός τον τιμωρεί με αυτόν τον τρόπο. Τα παθήματα, έλεγαν, αποδεικνύουν ότι το άτομο έχει αμαρτήσει με κάποιον ιδιαίτερο τρόπο. Είπαν αναλήθειες σχετικά με τον Θεό. (Ιωβ 42:7) Τον συκοφάντησαν. Τον παρουσίασαν ως ανελεήμονα. Ισχυρίστηκαν ότι ο Θεός δεν βρίσκει ευχαρίστηση στον άνθρωπο που διακρατεί ακεραιότητα και ότι δεν εμπιστεύεται τους υπηρέτες Του, ούτε καν τους αγγέλους. Αυτό αντιβαίνει σε πολλές Βιβλικές δηλώσεις που φανερώνουν την αγάπη του Ιεχωβά για τους νοήμονες υπηρέτες του. Ενδεικτικές της πεποίθησης και της εμπιστοσύνης που έχει ο Θεός στους πιστούς λάτρεις του είναι οι συνομιλίες του με τον Σατανά, στις οποίες έστρεψε την προσοχή στον Ιώβ και εξέφρασε τη μέγιστη πεποίθησή του στην οσιότητά του δίνοντας στον Διάβολο την άδεια να τον δοκιμάσει. Σημειώστε, ωστόσο, ότι προφύλαξε τη ζωή του. (Ιωβ 2:6) Ο Χριστιανός συγγραφέας Ιάκωβος λέει για την πολιτεία του Θεού με τον Ιώβ: «Ο Ιεχωβά είναι πολύ τρυφερός σε στοργή και ελεήμων».—Ιακ 5:11.

Σπουδαιότητα. Το βιβλίο του Ιώβ είναι σημαντικό, σε συνδυασμό με τα εδάφια Γένεση 3:1-6 και άλλες περικοπές, κατά το ότι αποκαλύπτει το μείζον ζήτημα του κατά πόσον είναι δίκαιη η κυριαρχία του Θεού, όπως επίσης το πώς περιλαμβάνεται σε αυτό το ζήτημα η ακεραιότητα των επίγειων υπηρετών του Θεού. Ο Ιώβ δεν καταλάβαινε αυτό το ζήτημα, αλλά παρ’ όλα αυτά δεν επέτρεψε στους τρεις φίλους του να τον κάνουν να αμφιβάλλει για το αν υπήρξε άνθρωπος ακεραιότητας. (Ιωβ 27:5) Δεν αντιλαμβανόταν γιατί τον είχε βρει συμφορά εφόσον δεν έπραττε την αμαρτία. Έχασε την ισορροπία του στο θέμα της αυτοδικαίωσης, καθώς αναμφίβολα τον ώθησαν ακόμη περισσότερο προς αυτή την κατεύθυνση οι συνεχείς κατηγορίες των τριών φίλων του. Έκανε επίσης το λάθος να επιμένει να λάβει απάντηση από τον Θεό όσον αφορά το γιατί υπέφερε, ενώ θα έπρεπε να είχε συνειδητοποιήσει ότι κανείς δεν μπορεί να πει δικαίως στον Ιεχωβά: «Γιατί με έφτιαξες έτσι;» (Ρω 9:20) Μολαταύτα, ο Ιεχωβά τού έδειξε έλεος και του απάντησε, τόσο μέσω του υπηρέτη του, του Ελιού, όσο και μιλώντας του μέσα από την ανεμοθύελλα. Επομένως, το βιβλίο τονίζει με δυναμικό τρόπο πόσο εσφαλμένο είναι να προσπαθεί κανείς να δικαιωθεί ενώπιον του Θεού.—Ιωβ 40:8.

Αυθεντικότητα και Αξία. Ο Ιεζεκιήλ αναφέρεται στον Ιώβ, το ίδιο και ο Ιάκωβος. (Ιεζ 14:14, 20· Ιακ 5:11) Ισχυρό επιχείρημα υπέρ της κανονικότητας του βιβλίου είναι το ότι οι Ιουδαίοι το θεωρούσαν ισότιμο με τα άλλα θεόπνευστα βιβλία των Εβραϊκών Γραφών, παρότι ο Ιώβ δεν ήταν Ισραηλίτης.

Η ισχυρότερη ίσως απόδειξη της γνησιότητας του βιβλίου έγκειται στην αρμονία του με την υπόλοιπη Γραφή. Επιπρόσθετα, το βιβλίο αποκαλύπτει πολλά γύρω από τις αντιλήψεις και τα έθιμα της πατριαρχικής κοινωνίας. Εκτός αυτού, βοηθάει σημαντικά το μελετητή της Γραφής να αποκτήσει καλύτερη κατανόηση των σκοπών του Ιεχωβά μέσω σύγκρισης με άλλες Βιβλικές δηλώσεις. Πάρα πολλά σημεία περιέχουν παράλληλες σκέψεις με άλλες Βιβλικές περικοπές, μερικά δε από αυτά παρουσιάζονται στο συνοδευτικό πίνακα.

[Πλαίσιο στη σελίδα 1374]

ΚΥΡΙΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ ΙΩΒ

Η αφήγηση των εμπειριών του Ιώβ όταν ο Σατανάς αμφισβήτησε την ακεραιότητά του ενώπιον του Ιεχωβά

Πιθανότατα γράφτηκε από τον Μωυσή κατά την περιπλάνηση του Ισραήλ στην έρημο, μολονότι η δοκιμασία του Ιώβ πρέπει να είχε λάβει χώρα κάποια χρόνια πριν από τη γέννηση του Μωυσή

Η ευημερία και η ευπορία του Ιώβ τερματίζονται όταν ο Ιεχωβά δίνει στον Σατανά την άδεια να τον δοκιμάσει (1:1–2:10)

Ο Σατανάς ισχυρίζεται ότι η ευθύτητα του Ιώβ υποκινείται απλώς από ιδιοτέλεια

Ο Ιώβ χάνει τα κοπάδια των ζώων του και τα δέκα παιδιά του σε μία ημέρα αλλά κρατάει ακεραιότητα

Κατόπιν προσβάλλεται από μια σιχαμερή, επώδυνη αρρώστια αλλά αρνείται να καταραστεί τον Θεό· με τον τρόπο αυτόν παραμένει πιστός

Ο Ελιφάς, ο Βιλδάδ και ο Σωφάρ, τρεις φίλοι του Ιώβ, συναντώνται κατόπιν συμφωνίας και έρχονται για να «συμμεριστούν τον πόνο του» (2:11–3:26)

Κάθονται γύρω του σιωπηλοί εφτά ημέρες

Ο Ιώβ σπάει τη σιωπή και καταριέται την ημέρα που γεννήθηκε

Αναρωτιέται γιατί ο Θεός τον αφήνει να ζει

Οι τρεις δήθεν παρηγορητές αντιπαρατίθενται επί μακρόν με τον Ιώβ (4:1–31:40)

Ισχυρίζονται ότι υποφέρει εξαιτίας των αμαρτιών του, υποστηρίζοντας ότι πρέπει να έχει άδικο εφόσον ο Θεός τον μεταχειρίζεται ως εχθρό

Προσπαθούν να τον πείσουν για αυτό καταφεύγοντας σε εσφαλμένους συλλογισμούς και συκοφαντίες και επικαλούμενοι την παράδοση και τα οράματα που λένε ότι έχουν δει

Οι τρεις φίλοι παροτρύνουν τον Ιώβ να ομολογήσει την αδικοπραγία του και να αλλάξει τις οδούς του· τότε, λένε, θα επανακτήσει την πρότερη ευημερία του

Ο Ιώβ επιμένει ότι είναι ευθύς· δεν καταλαβαίνει γιατί ο Ιεχωβά τον αφήνει να υποφέρει, αλλά αποστομώνει τους τρεις φίλους του που του έδωσαν εσφαλμένη συμβουλή

Με τα τελευταία του λόγια, ο Ιώβ αντιπαραβάλλει τις προηγούμενες ημέρες, κατά τις οποίες έχαιρε σεβασμού ως πρεσβύτερος, με την περίοδο ταλαιπωρίας και ταπείνωσης που διανύει τώρα· τονίζει πόσο προσεκτικός ήταν ώστε να αποφεύγει την αμαρτία

Ο Ελιού, ένας νεαρός παρατηρητής, διορθώνει τον Ιώβ και τους φίλους του (32:1–37:24)

Δείχνει ότι ο Ιώβ είχε άδικο όταν δικαίωσε τον εαυτό του και όχι τον Θεό, και επιπλήττει τους τρεις φίλους του Ιώβ επειδή δεν απάντησαν σωστά σε εκείνον

Ο Ελιού υποστηρίζει τη δικαιοσύνη, την απροσωποληψία, τη δόξα και την παντοδυναμία του Ιεχωβά

Ο ίδιος ο Ιεχωβά μιλάει τώρα μέσα από μια ανεμοθύελλα (38:1–42:6)

Ο Ιεχωβά ρωτάει τον Ιώβ πού ήταν όταν δημιουργούνταν η γη, και αν καταλαβαίνει τις θαυμάσιες οδούς των άγριων πλασμάτων, καταδεικνύοντας έτσι τη μικρότητα του ανθρώπου σε σύγκριση με τη μεγαλοσύνη του Θεού

Επίσης τον ρωτάει αν είναι σωστό να Τον επικρίνει

Ο Ιώβ παραδέχεται ότι μίλησε χωρίς ορθή κατανόηση· μετανοεί «με χώμα και στάχτη»

Η δοκιμασία του Ιώβ τερματίζεται, και η ακεραιότητά του ανταμείβεται (42:7-17)

Ο Ιεχωβά εκφράζει τη δυσαρέσκειά του προς τον Ελιφάς, τον Βιλδάδ και τον Σωφάρ επειδή δεν είπαν την αλήθεια· τους παραγγέλλει να προσφέρουν θυσίες και να ζητήσουν από τον Ιώβ να προσευχηθεί για χάρη τους

Ο Ιώβ γιατρεύεται όταν προσεύχεται για τους φίλους του

Ευλογείται με διπλάσια κοπάδια ζώων από όσα είχε προηγουμένως, καθώς επίσης με άλλα δέκα παιδιά—εφτά γιους και τρεις κόρες

[Πίνακας στη σελίδα 1375]

Βιβλίο του Ιώβ

Σημείο σύγκρισης

Άλλες Βιβλικές αναφορές

3:17-19

Οι νεκροί δεν γνωρίζουν τίποτα αλλά είναι όπως αυτοί που κοιμούνται

Εκ 9:5, 10· Ιωα 11:11-14· 1Κο 15:20

10:4

Ο Θεός δεν κρίνει όπως ο άνθρωπος

1Σα 16:7