Κεφάλαιο 27

Είναι Πράγματι η Εντιμότητα η Καλύτερη Τακτική;

ΒΡΕΘΗΚΕΣ ποτέ στον πειρασμό να πεις ψέματα; Ο Ντόναλντ είπε στη μητέρα του ότι είχε καθαρίσει το δωμάτιό του ενώ, στην πραγματικότητα, τα είχε πετάξει όλα κάτω από το κρεβάτι. Παρόμοια, ο Ρίτσαρντ έκανε μια ανόητη προσπάθεια να ‘ρίξει στάχτη στα μάτια’ των γονέων του. Τους είπε ότι ο βαθμός που πήρε ήταν κάτω από τη βάση, όχι επειδή δεν είχε μελετήσει, αλλά επειδή ‘δεν τον χώνευε ο καθηγητής του’.

Οι γονείς και οι άλλοι ενήλικοι συνήθως μπορούν να διακρίνουν αυτά τα τεχνάσματα. Όμως, αυτό δεν εμποδίζει πολλούς νεαρούς να προσπαθήσουν τουλάχιστον να πουν ψέματα, να διαστρεβλώσουν την αλήθεια ή να κάνουν απάτες και κατεργαριές όταν φαίνεται ότι τους συμφέρει. Ένας λόγος είναι ότι οι γονείς δεν αντιδρούν πάντοτε με ψυχραιμία όταν προκύπτει ένα πρόβλημα. Και όταν είσαι στο σπίτι δυο ώρες αργότερα από την ώρα που έπρεπε να γυρίσεις, μπορεί να νιώσεις τον πειρασμό να πεις ότι έγινε ένα μεγάλο ατύχημα στον αυτοκινητόδρομο, αντί να πεις στους γονείς σου την ενοχλητική αλήθεια—ότι απλώς ξεχάστηκες.

Το σχολείο μπορεί να παρουσιάσει άλλη μια πρόκληση για την εντιμότητά σου. Οι μαθητές συχνά αισθάνονται παραφορτωμένοι με σχολική εργασία για το σπίτι. Συχνά υπάρχει εξοντωτικός συναγωνισμός. Γι’ αυτόν το λόγο, στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι μελέτες δείχνουν ότι περισσότεροι από τους μισούς μαθητές κάνουν αντιγραφές και άλλες παρόμοιες κατεργαριές ή τουλάχιστον έκαναν κάτι απ’ αυτά στο παρελθόν. Αλλά, ενώ ένα ψέμα μπορεί να φαίνεται ελκυστικό, και η αντιγραφή στα διαγωνίσματα μπορεί να είναι ο εύκολος δρόμος, είναι πράγματι ωφέλιμο να είσαι ανέντιμος;

Ψέμα—Γιατί δεν Βγάζει Πουθενά

Το να λες ψέματα για να αποφύγεις την τιμωρία μπορεί να φαίνεται ότι σε συμφέρει για λίγο. Όμως, η Αγία Γραφή προειδοποιεί: ‘Αυτός που εκστομίζει ψέματα δεν θα διαφύγει’. (Παροιμίαι 19:5, ΜΝΚ) Υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να αποκαλυφτεί το ψέμα σου και να τιμωρηθείς. Τώρα οι γονείς σου θα είναι θυμωμένοι όχι μόνο για το παράπτωμα που έκανες στην αρχή, αλλά επίσης και επειδή τους είπες ψέματα!

Και τι θα πούμε για την αντιγραφή στα διαγωνίσματα και τα παρόμοια; Όπως λέει ένας υπεύθυνος προγραμμάτων για την τήρηση της νομιμότητας στα πανεπιστήμια: «Ο κάθε φοιτητής που διαπράττει μια πράξη ανεντιμότητας στο πανεπιστήμιο θα διατρέξει το σοβαρό κίνδυνο να βλάψει τις μελλοντικές του ευκαιρίες για εκπαίδευση και εργασία».

Είναι αλήθεια ότι πολλοί ξεφεύγουν την τιμωρία. Αλλά, ενώ με διάφορες κατεργαριές μπορεί να πάρεις το βαθμό που θέλεις για να περάσεις, ποια είναι τα μακροπρόθεσμα αποτελέσματα; Θα συμφωνείς αναμφίβολα ότι θα ήταν ανόητο να επινοήσεις μια δικαιολογία για να μην παρακολουθείς το μάθημα της κολύμβησης. Εξάλλου ποιος θέλει να κάθεται απέξω όταν όλοι διασκεδάζουν μέσα στο νερό! Και αν σε σπρώξουν μέσα σε μια πισίνα, το ότι συνηθίζεις να λες ψέματα μπορεί να έχει σαν αποτέλεσμα να πνιγείς!

Αλλά τι συμβαίνει αν κάνεις τέτοιες κατεργαριές στα μαθηματικά και στην ανάγνωση; Είναι αλήθεια ότι τα αποτελέσματα δεν είναι αμέσως τόσο δραματικά—στην αρχή. Ωστόσο, αν δεν έχεις αποκτήσει τις βασικές ακαδημαϊκές ικανότητες, μπορεί να «βουλιάξεις» στην αγορά εργασίας! Και το δίπλωμα που απέκτησες κάνοντας αντιγραφή δεν θα καταφέρει να σε σώσει. Η Αγία Γραφή λέει: ‘Η απόκτηση θησαυρών μέσω ψευδούς γλώσσας είναι ατμός που χάνεται’. (Παροιμίαι 21:6, ΜΝΚ) Οποιαδήποτε πλεονεκτήματα κι αν φέρει το ψέμα είναι προσωρινά όπως είναι και ο ατμός. Πόσο καλύτερο είναι λοιπόν να συγκεντρωθείς στα μαθήματά σου και να μελετάς αντί να αντιγράφεις στο σχολείο! ‘Τα σχέδια του επιμελούς σίγουρα του βγαίνουν σε καλό’, λέει το εδάφιο Παροιμίαι 21:5, ΜΝΚ.

Το Ψέμα και η Συνείδησή Σου

Ένα νεαρό κορίτσι που ονομάζεται Μισέλ είπε ψέματα κατηγορώντας τον αδελφό της ότι αυτός είχε σπάσει ένα πολύτιμο μπιμπελό, μολονότι αργότερα ένιωσε την ανάγκη να ομολογήσει το σφάλμα της. «Τον περισσότερο καιρό ένιωθα χάλια. Οι γονείς μου με εμπιστεύονταν κι εγώ είχα προδώσει αυτή την εμπιστοσύνη», εξηγεί η Μισέλ. Αυτό δείχνει καθαρά ότι ο Θεός έχει τοποθετήσει μέσα στον άνθρωπο τη λειτουργία της συνείδησης. (Ρωμαίους 2:14, 15) Η συνείδηση της Μισέλ τη βασάνιζε με συναισθήματα ενοχής.

Βέβαια, κάποιος μπορεί να αγνοήσει τη συνείδησή του. Αλλά, όσα περισσότερα ψέματα λέει, τόσο περισσότερο κινδυνεύει να γίνει αναίσθητος στο κακό—να ‘καυτηριαστεί η συνείδησή του’. (1 Τιμόθεον 4:2) Θέλεις εσύ να έχεις μια νεκρωμένη συνείδηση;

Η Άποψη του Θεού για το Ψέμα

‘Η ψευδής γλώσσα’ είναι ένα από τα πράγματα που μισούσε και μισεί ο Ιεχωβά. (Παροιμίαι 6:16, 17) Εξάλλου, ο Σατανάς ο Διάβολος είναι ο ‘πατέρας του ψεύδους’. (Ιωάννης 8:44) Και η Αγία Γραφή δεν κάνει διάκριση ανάμεσα στα ψέματα και στα λεγόμενα «αθώα» ψέματα. «Κανένα ψεύδος δεν προέρχεται από την αλήθειαν».—1 Ιωάννου 2:21, ΚΔΤΚ.

Όποιος, λοιπόν, θέλει να είναι φίλος του Θεού πρέπει να φέρεται με εντιμότητα. Ο 15ος Ψαλμός, ΜΝΚ, ρωτάει: ‘Ω, Ιεχωβά, ποιος θα είναι φιλοξενούμενος στη σκηνή σου; Ποιος θα κατοικήσει στο άγιό σου όρος;’ (Εδάφιο 1) Ας εξετάσουμε την απάντηση που δίνεται στα επόμενα τέσσερα εδάφια:

‘Αυτός που περπατάει άψογα και πράττει δικαιοσύνη και μιλάει την αλήθεια στην καρδιά του’. (Εδάφιο 2) Μήπως ένα τέτοιο άτομο σου θυμίζει κάποιον που κλέβει από τα καταστήματα ή που αντιγράφει στα διαγωνίσματα; Είναι κάποιος που λέει ψέματα στους γονείς του ή που παριστάνει ότι είναι κάτι που δεν είναι; Μάλλον απίθανο! Άρα λοιπόν, αν θέλεις να είσαι φίλος του Θεού, πρέπει να είσαι έντιμος, όχι μόνο στις πράξεις σου, αλλά και μέσα στην καρδιά σου.

‘Αυτός δεν έχει συκοφαντήσει με τη γλώσσα του. Στο σύντροφό του δεν έχει κάνει τίποτα κακό, και καμιά δυσφήμηση δεν έχει φέρει ενάντια στο στενό του γνώριμο’. (Εδάφιο 3) Μήπως έκανες κι εσύ κάποτε αγενή και σαρκαστικά σχόλια για κάποιον άλλο όταν έκανε το ίδιο και η υπόλοιπη παρέα; Ανάπτυξε τη δύναμη της θέλησής σου ώστε να αρνιέσαι να συμμετέχεις σε τέτοιες συζητήσεις!

‘Στα μάτια του ο κάθε αξιοκαταφρόνητος έχει ασφαλώς απορριφτεί, αλλά τιμάει εκείνους που φοβούνται τον Ιεχωβά. Έχει ορκιστεί γι’ αυτό που είναι κακό για τον εαυτό του, και ωστόσο δεν αλλάζει’. (Εδάφιο 4) Να μην έχεις φιλίες με νεαρά άτομα που λένε ψέματα, εξαπατούν ή περηφανεύονται για ανήθικες πράξεις τους· αυτοί θα αναμένουν να κάνεις κι εσύ τα ίδια πράγματα. Όπως παρατήρησε ο νεαρός Μπόμπι: «Ένας φίλος μαζί με τον οποίο λες ψέματα θα σε βάλει σε μπελάδες. Δεν είναι το είδος του φίλου που μπορείς να εμπιστευθείς». Βρες φίλους που σέβονται τους κανόνες της εντιμότητας.—Ψαλμός 26:4, ΜΝΚ.

Παρατήρησες ότι ο Ιεχωβά εκτιμάει ή ‘τιμάει’ εκείνους που κρατάνε το λόγο τους; Ίσως να υποσχέθηκες να βοηθήσεις κάνοντας μερικές δουλειές στο σπίτι αυτό το Σάββατο, αλλά τώρα κάποια παιδιά σου λένε να πας να παίξεις μπάλα το ίδιο εκείνο απόγευμα. Θα αθετήσεις το λόγο σου και θα πας με τους φίλους σου αφήνοντας τους γονείς σου να κάνουν τις δουλειές ή θα κρατήσεις το λόγο σου;

‘Δεν έχει δώσει τα χρήματά του με τόκο και δεν έχει λάβει δωροδοκία ενάντια στον αθώο. Εκείνος που κάνει αυτά τα πράγματα ποτέ δεν πρόκειται να κλονιστεί’. (Εδάφιο 5) Δεν είναι αλήθεια ότι η απληστία είναι η μεγαλύτερη αιτία για την απάτη και την ανεντιμότητα; Οι μαθητές που αντιγράφουν στα διαγωνίσματα δείχνουν απληστία για να πάρουν βαθμούς για τους οποίους δεν μελέτησαν. Άτομα τα οποία δωροδοκούνται θεωρούν τα χρήματα ανώτερα από τη δικαιοσύνη.

Είναι αλήθεια ότι μερικοί φέρνουν για παράδειγμα τους πολιτικούς και τους μεγαλοεπιχειρηματίες οι οποίοι δεν εφαρμόζουν τους κανόνες της εντιμότητας για να πετύχουν αυτό που θέλουν. Αλλά πόσο ισχυρή είναι η επιτυχία τέτοιων ατόμων; Το εδάφιο Ψαλμός 37:2, ΜΝΚ, δίνει την απάντηση: ‘Σαν χορτάρι γρήγορα θα μαραθούν, σαν πράσινο καινούριο χορτάρι θα σβήσουν’. Αν δεν τους ανακαλύψουν οι άλλοι και δεν χάσουν έτσι την υπόληψή τους, τελικά θα αντιμετωπίσουν την κρίση του Ιεχωβά Θεού. Αλλά, οι φίλοι του Θεού ‘ποτέ δεν πρόκειται να κλονιστούν’. Το αιώνιο μέλλον τους είναι διασφαλισμένο.

Πώς να Αναπτύξεις μια ‘Έντιμη Συνείδηση’

Δεν υπάρχουν, λοιπόν, βάσιμοι λόγοι για να αποφεύγεις οποιοδήποτε είδος ψέματος; Ο απόστολος Παύλος είπε για τον εαυτό του και για τους συντρόφους του: ‘Είμαστε βέβαιοι ότι έχουμε έντιμη συνείδηση’. (Εβραίους 13:18, ΜΝΚ) Είναι η συνείδησή σου το ίδιο ευαίσθητη στο ψέμα; Αν όχι, εκπαίδευσέ την μελετώντας την Αγία Γραφή και τα έντυπα που βασίζονται σ’ αυτήν, όπως, λόγου χάρη, τη Σκοπιά και το Ξύπνα!

Ο νεαρός Μπόμπι το έχει κάνει αυτό, με καλά αποτελέσματα. Έμαθε να μην κουκουλώνει το πρόβλημα μ’ ένα σωρό ψέματα. Η συνείδησή του τον ωθεί να πλησιάζει τους γονείς του και να συζητάει μαζί τους το πρόβλημα με ειλικρίνεια. Μερικές φορές αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να λάβει διαπαιδαγώγηση. Κι όμως, εκείνος παραδέχεται ότι ‘μέσα του νιώθει πολύ καλύτερα’ που υπήρξε ειλικρινής.

Δεν είναι πάντοτε εύκολο να λες την αλήθεια. Όμως, εκείνος που το έχει πάρει απόφαση να λέει την αλήθεια θα διατηρήσει μια καλή συνείδηση, μια καλή σχέση με τους αληθινούς του φίλους και, το σπουδαιότερο, θα έχει το προνόμιο να είναι «φιλοξενούμενος» στη σκηνή του Θεού! Άρα λοιπόν η εντιμότητα, όχι μόνο είναι η καλύτερη τακτική, είναι και η σωστή τακτική για όλους τους Χριστιανούς.

Ερωτήσεις για Συζήτηση

◻ Ποιες είναι μερικές καταστάσεις στις οποίες μπορεί να νιώσεις τον πειρασμό να πεις ψέματα;

◻ Γιατί δεν ωφελεί να λες ψέματα ή να αντιγράφεις στα διαγωνίσματα; Μπορείς να το δείξεις αυτό με ένα παράδειγμα από τα όσα έχεις δει ή έχεις ζήσει εσύ ο ίδιος;

◻ Πώς ένας ψεύτης προξενεί βλάβη στη συνείδησή του;

◻ Διάβασε τον Ψαλμό 15. Πώς εφαρμόζονται αυτά τα εδάφια στο θέμα της εντιμότητας;

◻ Πώς μπορεί ένα νεαρό άτομο να αναπτύξει έντιμη συνείδηση;

[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 213]

«Ο κάθε φοιτητής που διαπράττει μια πράξη ανεντιμότητας στο πανεπιστήμιο θα διατρέξει το σοβαρό κίνδυνο να βλάψει τις μελλοντικές του ευκαιρίες για εκπαίδευση και εργασία»

[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 216]

Η Αγία Γραφή δεν κάνει διάκριση ανάμεσα στα ψέματα και στα λεγόμενα «αθώα» ψέματα

[Εικόνα στη σελίδα 214]

Οι γονείς συνήθως μπορούν να διακρίνουν τις αδέξιες απόπειρες που γίνονται για να δικαιολογηθεί η ανυπακοή