ΑΡΚΟΥΔΑ

[εβρ. κείμενο, ντοβ ή ντωβ· ελλ. κείμενο, ἄρκος].

Η συριακή καφετιά αρκούδα (άρκτος η συριακή [Ursus arctos syriacus]) είναι το ζώο που υπήρχε παλιότερα στην Παλαιστίνη, ενώ βρίσκεται ακόμη και σήμερα στη βόρεια Συρία, στο βορειοδυτικό Ιράν και στη νότια Τουρκία. Στις περισσότερες περιπτώσεις έχει χρώμα ανοιχτό καφέ και μέσο βάρος περίπου 140 κιλά. Παρότι φαίνεται αδέξια, η αρκούδα μπορεί να κινείται με μεγάλη ταχύτητα ακόμη και σε ανώμαλο έδαφος—μερικές ποικιλίες αναπτύσσουν για μικρή απόσταση ταχύτητα που αγγίζει τα 48 χλμ. την ώρα. Οι αρκούδες είναι, επίσης, καλοί κολυμβητές, ενώ οι περισσότερες μπορούν να αναρριχώνται.

Η αντίληψη ότι οι αρκούδες σκοτώνουν τα θύματά τους αγκαλιάζοντάς τα ή συνθλίβοντάς τα δεν βασίζεται σε γεγονότα. Όταν η αρκούδα εμπλακεί σε μια σύγκρουση, επιφέρει χτυπήματα με τα τεράστια πέλματά της, ενώ με τους ισχυρούς, βαρείς βραχίονές της μπήγει βαθιά μέσα στο σώμα του αντιπάλου της τα μη συσταλτά νύχια της. Ένα και μόνο χτύπημα ίσως αρκεί για να σκοτώσει κάποιο ζώο σαν το ελάφι. Πολύ κατάλληλα, λοιπόν, οι Γραφές υπαινίσσονται ότι η αρκούδα είναι τόσο επικίνδυνη όσο το λιοντάρι. (Αμ 5:19· Θρ 3:10) Μάλιστα οι φυσιοδίφες θεωρούν την αρκούδα πιο επικίνδυνη από τα μεγάλα αιλουροειδή. Συνήθως, όμως, η αρκούδα, όπως και άλλα ζώα, δεν ενοχλεί τους ανθρώπους αλλά τους αποφεύγει, μολονότι μπορεί να επιτεθεί αν την προκαλέσει ή την αιφνιδιάσει κάποιος.

Η αγριότητα που εκδηλώνει η αρκούδα όταν χάσει τα μικρά της μνημονεύεται αρκετές φορές στις Γραφές. (2Σα 17:8· Παρ 17:12· Ωσ 13:8) Σε μια περίπτωση, κάποιες αρκούδες χρησιμοποιήθηκαν ως εκτελεστικά όργανα του Θεού ενάντια στα κακοήθη παιδιά που χλεύαζαν τον προφήτη Ελισαιέ.—2Βα 2:24.

Οι αρκούδες έχουν ποικίλο διαιτολόγιο—τρέφονται με φύλλα και ρίζες φυτών, φρούτα, καρπούς, αβγά, έντομα, ψάρια, τρωκτικά και τα παρόμοια—ενώ αγαπούν ιδιαίτερα το μέλι. Παρά την ύπαρξη εξαιρέσεων, φαίνεται πως οι αρκούδες προτιμούν το φυτικό διαιτολόγιο. Ωστόσο, στον αρχαίο Ισραήλ, όταν σπάνιζαν οι καρποί και οι άλλες μη ζωικές τροφές του διαιτολογίου της αρκούδας, οι βοσκοί των γιδοπροβάτων έπρεπε να είναι σε επιφυλακή για τυχόν αρπαγές ζώων από αρκούδες. Όταν ο Δαβίδ ήταν νεαρός, χρειάστηκε να αντιμετωπίσει με θάρρος την επίθεση μιας αρκούδας για να προστατέψει το ποίμνιο του πατέρα του.—1Σα 17:34-37.

Είναι γνωστό πως, όταν πεινάνε και μυριστούν λεία, οι αρκούδες μουγκρίζουν με ανυπομονησία. Γι’ αυτό, ο προφήτης Ησαΐας λέει ότι οι Ισραηλίτες “μούγκριζαν σαν αρκούδες” προσμένοντας δικαιοσύνη και σωτηρία, αλλά απογοητεύονταν επανειλημμένα. (Ησ 59:11) Επίσης, η αρκούδα που ορμάει παρομοιάζεται κατάλληλα με τον πονηρό άρχοντα ο οποίος κατατρέχει και καταδυναστεύει τους ασήμαντους υπηκόους του.—Παρ 28:15.

Στο όραμα το οποίο είδε ο Δανιήλ σχετικά με τα τρομερά θηρία που συμβόλιζαν παγκόσμιες δυνάμεις της γης, η αρκούδα αντιπροσώπευε τη Μηδοπερσική Παγκόσμια Δύναμη και την απληστία της για εδαφικές κατακτήσεις και λεηλασίες. (Δα 7:5, 17) Εξίσου αδηφάγο, το θηρίο που στο όραμα του Ιωάννη ανεβαίνει από τη θάλασσα και έχει εφτά κεφάλια και δέκα κέρατα εμφανίζεται να έχει πόδια «σαν αρκούδας». (Απ 13:2) Η ειρήνη που θα επικρατεί ανάμεσα στον επανασυναγμένο λαό του Ιεχωβά, υπό τη διακυβέρνηση του Μεσσία, διαφαίνεται από την προφητεία η οποία αναφέρει ότι η αρκούδα θα βόσκει μαζί με την αγελάδα.—Ησ 11:7.