Βιβλίο της Γραφής Αριθμός 23—Ησαΐας

Συγγραφέας: Ησαΐας

Τόπος Συγγραφής: Ιερουσαλήμ

Ολοκλήρωση Συγγραφής: Μετά το 732 Π.Κ.Χ.

Καλύπτει την Περίοδο: περ. 778-μετά το 732 Π.Κ.Χ.

 1. Ποια ήταν η κατάσταση στη Μέση Ανατολή, και ιδιαίτερα στον Ισραήλ και στον Ιούδα, τον 8ο αιώνα Π.Κ.Χ.;

Η ΑΠΕΙΛΗΤΙΚΗ σκιά του αμείλικτου Ασσύριου μονάρχη απλωνόταν πάνω στις άλλες αυτοκρατορίες και στα μικρότερα βασίλεια της Μέσης Ανατολής. Σε ολόκληρη την περιοχή είχαν φουντώσει οι συζητήσεις περί συνωμοσίας και συνασπισμού. (Ησ. 8:9-13) Ο αποστάτης Ισραήλ στο βορρά θα έπεφτε σύντομα θύμα αυτής της διεθνούς ραδιουργίας, ενώ η εξουσία των βασιλιάδων του Ιούδα στο νότο ήταν επισφαλής. (2 Βασ., κεφ. 15-21) Νέα πολεμικά όπλα αναπτύσσονταν και χρησιμοποιούνταν, μεγαλώνοντας έτσι τον τρόμο που επικρατούσε εκείνους τους καιρούς. (2 Χρον. 26:14, 15) Πού μπορούσε να στραφεί κάποιος για προστασία και σωτηρία; Μολονότι ο λαός και οι ιερείς του μικρού βασιλείου του Ιούδα είχαν στο στόμα τους το όνομα του Ιεχωβά, οι καρδιές τους στράφηκαν μακριά απ’ αυτό, σε άλλες κατευθύνσεις, πρώτα προς την Ασσυρία και κατόπιν προς την Αίγυπτο στο νότο. (2 Βασ. 16:7· 18:21) Η πίστη στη δύναμη του Ιεχωβά εξασθενούσε. Εκεί όπου δεν υπήρχε απροκάλυπτη ειδωλολατρία, επικρατούσε υποκριτικός τρόπος λατρείας, βασισμένος στον τυπικισμό και όχι στον αληθινό φόβο για τον Θεό.

 2. (α) Ποιος απάντησε στην έκκληση να μιλήσει υπέρ του Ιεχωβά, και πότε; (β) Τι είναι σημαντικό σχετικά με το όνομα αυτού του προφήτη;

² Ποιος, λοιπόν, θα μιλούσε υπέρ του Ιεχωβά; Ποιος θα διακήρυττε τη σωτήρια δύναμή του; «Ιδού, εγώ, απόστειλόν με», ήταν η πρόθυμη απάντηση. Την απάντηση την έδωσε ο Ησαΐας, ο οποίος είχε ήδη αρχίσει το προφητικό έργο του. Αυτό έγινε το έτος που πέθανε ο λεπρός Βασιλιάς Οζίας, γύρω στο 778 Π.Κ.Χ. (Ησ. 6:1, 8) Το όνομα Ησαΐας σημαίνει «Σωτηρία του Ιεχωβά», και έχει την ίδια έννοια με το όνομα Ιησούς («Ο Ιεχωβά Είναι Σωτηρία»), μολονότι γράφεται αντίστροφα. Από την αρχή ως το τέλος, η προφητεία του Ησαΐα τονίζει αυτό το γεγονός, ότι ο Ιεχωβά είναι σωτηρία.

 3. (α) Τι είναι γνωστό αναφορικά με τον Ησαΐα; (β) Στη διάρκεια ποιας περιόδου προφήτευσε ο Ησαΐας, και ποιοι άλλοι προφήτες υπήρχαν στην εποχή του;

³ Ο Ησαΐας ήταν γιος του Αμώς (ο οποίος δεν πρέπει να συγχέεται με τον Αμώς που ήταν ένας άλλος προφήτης από τον Ιούδα). (1:1) Η Γραφή δεν λέει τίποτα για τη γέννηση και το θάνατό του, αν και η Ιουδαϊκή παράδοση λέει ότι εκτελέστηκε με πριονισμό από τον πονηρό Βασιλιά Μανασσή. (Παράβαλε Εβραίους 11:37.) Τα συγγράμματά του δείχνουν ότι έμενε στην Ιερουσαλήμ με τη γυναίκα του, μια προφήτισσα, και με, τουλάχιστον, 2 γιους που είχαν προφητικά ονόματα. (Ησ. 7:3· 8:1, 3) Στην περίοδο κατά την οποία υπηρέτησε βασίλευσαν το λιγότερο 4 βασιλιάδες του Ιούδα: ο Οζίας, ο Ιωάθαμ (Ιωθάμ), ο Άχαζ και ο Εζεκίας· όπως φαίνεται άρχισε να υπηρετεί γύρω στο 778 Π.Κ.Χ. (όταν πέθανε ο Οζίας ή πιθανώς και νωρίτερα) και συνέχισε τουλάχιστον ως και μετά το 732 Π.Κ.Χ. (το 14ο έτος του Εζεκία), δηλαδή υπηρέτησε το λιγότερο 46 έτη. Αναμφίβολα, μέχρι αυτή την τελευταία χρονολογία είχε καταγράψει την προφητεία του. (1:1· 6:1· 36:1) Άλλοι προφήτες της εποχής του ήταν ο Μιχαίας στον Ιούδα, και, στο βορρά, ο Ωσηέ και ο Ωδήδ.—Μιχ. 1:1· Ωσηέ 1:1· 2 Χρον. 28:6-9.

 4. Τι δείχνει ότι συγγραφέας του βιβλίου ήταν ο Ησαΐας;

⁴ Το γεγονός ότι ο Ιεχωβά διέταξε τον Ησαΐα να καταγράψει προφητικές κρίσεις βεβαιώνεται από το εδάφιο Ησαΐας 30:8: «Τώρα ύπαγε, γράψον τούτο έμπροσθεν αυτών επί πινακιδίου, και σημείωσον αυτό εν βιβλίω, δια να σώζηται εις τον μέλλοντα καιρόν έως αιώνος». Οι αρχαίοι Ιουδαίοι ραβίνοι αποδέχονταν ότι συγγραφέας ήταν ο Ησαΐας και έβαζαν αυτό το βιβλίο πρώτο κατά σειρά στους μεγάλους προφήτες (Ησαΐας, Ιερεμίας και Ιεζεκιήλ).

 5. Τι πιστοποιεί την ενότητα του βιβλίου του Ησαΐα;

⁵ Μολονότι μερικοί έχουν πει ότι η αλλαγή ύφους που παρατηρείται στο βιβλίο από το 40ό κεφάλαιο και πέρα υποδηλώνει ότι υπήρξε κι άλλος συγγραφέας, ο «Δευτεροησαΐας», η αλλαγή στο θέμα της ύλης αρκεί για να εξηγηθεί αυτή η αλλαγή ύφους. Υπάρχουν πολλές αποδείξεις για το ότι ο Ησαΐας έγραψε ολόκληρο το βιβλίο που φέρει το όνομά του. Για παράδειγμα, το ότι το βιβλίο αποτελεί μια ενότητα φαίνεται από την έκφραση «ο Άγιος του Ισραήλ», που εμφανίζεται 12 φορές από το 1ο ως και το 39ο κεφάλαιο και 13 φορές από το 40ό ως και το 66ο κεφάλαιο—συνολικά 25 φορές—ενώ εμφανίζεται μόνο 6 φορές στις υπόλοιπες Εβραϊκές Γραφές. Και ο απόστολος Παύλος επιβεβαιώνει την ενότητα του βιβλίου παραθέτοντας απ’ όλα τα μέρη της προφητείας και αποδίδοντας ολόκληρο το έργο σ’ ένα συγγραφέα, τον Ησαΐα.—Παράβαλε Ρωμαίους 10:16, 20· 15:12 με Ησαΐας 53:1· 65:1· 11:1.

 6. Πώς ο Ρόλος της Νεκράς Θαλάσσης που περιέχει το βιβλίο του Ησαΐα παρέχει πειστική απόδειξη (α) για το ότι τα αντίτυπα της Αγίας Γραφής που έχουμε σήμερα αντιπροσωπεύουν το αρχικό θεόπνευστο σύγγραμμα και (β) για το ότι ολόκληρο το βιβλίο γράφτηκε από έναν και μόνο Ησαΐα;

⁶ Είναι ενδιαφέρον το ότι το έτος 1947 άρχισαν να ανακαλύπτονται μερικά αρχαία έγγραφα σε σκοτεινές σπηλιές που βρίσκονται σε κάποια απόσταση από το Κιρμπέτ Κουμράν, κοντά στη βορειοδυτική ακτή της Νεκράς Θαλάσσης. Αυτά ήταν οι Ρόλοι της Νεκράς Θαλάσσης, οι οποίοι περιείχαν και την προφητεία του Ησαΐα. Η προφητεία είναι όμορφα γραμμένη σε καλοδιατηρημένη προμασοριτική εβραϊκή γραφή και είναι ηλικίας περίπου 2.000 ετών, από τα τέλη του 2ου αιώνα Π.Κ.Χ. Συνεπώς, το κείμενό της έχει γραφτεί περίπου 1.000 έτη πριν από το αρχαιότερο διασωζόμενο χειρόγραφο του Μασοριτικού κειμένου, στο οποίο βασίζονται σύγχρονες μεταφράσεις των Εβραϊκών Γραφών. Υπάρχουν μικρές μεταβολές στην ορθογραφία και ορισμένες διαφορές στο συντακτικό, αλλά δεν υπάρχουν νοηματικές διαφορές από το Μασοριτικό κείμενο. Αυτό, λοιπόν, αποτελεί πειστική απόδειξη του ότι τα αντίτυπα της Αγίας Γραφής που έχουμε σήμερα περιέχουν το θεόπνευστο άγγελμα που κατέγραψε αρχικά ο Ησαΐας. Επιπλέον, αυτοί οι αρχαίοι ρόλοι καταρρίπτουν τους ισχυρισμούς των κριτικών για 2 «Ησαΐες», αφού το 40ό κεφάλαιο αρχίζει στην τελευταία γραμμή της στήλης του κειμένου που περιέχει το 39ο κεφάλαιο και η αρχική φράση ολοκληρώνεται στην επόμενη στήλη. Επομένως, είναι καταφανές ότι ο αντιγραφέας δεν είχε ιδέα για το ότι σ’ εκείνο το σημείο άλλαζε δήθεν ο συγγραφέας ή διαιρούνταν το βιβλίο.a

 7. Ποιες είναι οι πάμπολλες αποδείξεις για την αυθεντικότητα του βιβλίου του Ησαΐα;

⁷ Υπάρχουν πάμπολλες αποδείξεις για την αυθεντικότητα του βιβλίου του Ησαΐα. Με εξαίρεση τον Μωυσή, από κανέναν άλλον προφήτη δεν παραθέτουν τόσο συχνά οι Χριστιανοί Βιβλικοί συγγραφείς. Άλλωστε, η γνησιότητα αυτού του βιβλίου υποστηρίζεται από πληθώρα ιστορικών και αρχαιολογικών στοιχείων, όπως λόγου χάρη τα ιστορικά υπομνήματα των Ασσύριων μοναρχών, περιλαμβανομένου και του εξαγωνικού πρίσματος του Σενναχειρείμ, στο οποίο αυτός αφηγείται, από τη δική του σκοπιά, την πολιορκία της Ιερουσαλήμ.b (Ησ., κεφ. 36, 37) Ο σωρός των ερειπίων που έχει απομείνει από τη Βαβυλώνα μαρτυρεί ακόμη την εκπλήρωση των εδαφίων Ησαΐας 13:17-22.c Ζωντανή μαρτυρία αποτελούσε ο καθένας από τις χιλιάδες των Ιουδαίων που βγήκαν από τη Βαβυλώνα, μετά την απελευθέρωσή τους από ένα βασιλιά του οποίου το όνομα, Κύρος, το είχε καταγράψει ο Ησαΐας σχεδόν 200 έτη νωρίτερα. Αργότερα, μπορεί κάλλιστα να έδειξαν στον Κύρο αυτό το προφητικό σύγγραμμα, γιατί, όταν αυτός απελευθέρωσε το ιουδαϊκό υπόλοιπο, είπε ότι ο Ιεχωβά τού είχε αναθέσει να το κάνει αυτό.—Ησ. 44:28· 45:1· Έσδρ. 1:1-3.

 8. Πώς αποδεικνύεται η θεοπνευστία από την εκπλήρωση των Μεσσιανικών προφητειών;

⁸ Στο βιβλίο του Ησαΐα κατέχουν σημαντική θέση οι Μεσσιανικές προφητείες. Ο Ησαΐας έχει ονομαστεί «ο Ευαγγελιστής προφήτης»—τόσο πολλές είναι οι προρρήσεις που εκπληρώθηκαν στα γεγονότα της ζωής του Ιησού. Το 53ο κεφάλαιο, το οποίο για μεγάλο χρονικό διάστημα υπήρξε «μυστήριο»—όχι μόνο για τον Αιθίοπα ευνούχο, που αναφέρεται στο βιβλίο Πράξεις, 8ο κεφάλαιο, αλλά και για τον ιουδαϊκό λαό ως σύνολο—προλέγει πολύ παραστατικά πώς θα μεταχειρίζονταν τον Ιησού, σαν να πρόκειται για αφήγηση αυτόπτη μάρτυρα. Οι Χριστιανικές Ελληνικές Γραφές καταγράφουν τις προφητικές εκπληρώσεις αυτού του αξιοσημείωτου κεφαλαίου του βιβλίου του Ησαΐα, όπως δείχνει η αντιπαραβολή των παρακάτω εδαφίων: εδ. 1—Ιωάννης 12:37, 38· εδ. 2—Ιωάννης 19:5-7· εδ. 3—Μάρκος 9:12, ΜΝΚ· εδ. 4—Ματθαίος 8:16, 17· εδ. 5—1 Πέτρου 2:24· εδ. 6—1 Πέτρου 2:25· εδ. 7—Πράξεις 8:32, 35· εδ. 8—Πράξεις 8:33· εδ. 9—Ματθαίος 27:57-60· εδ. 10—Εβραίους 7:27· εδ. 11—Ρωμαίους 5:18· εδ. 12—Λουκάς 22:37. Ποιος άλλος εκτός από τον Θεό θα μπορούσε να είναι η πηγή τέτοιων επακριβών προβλέψεων;

ΤΙ ΠΕΡΙΕΧΕΙ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΟΥ ΗΣΑΪΑ

 9. Σε ποια τμήματα διαιρούνται τα περιεχόμενα του βιβλίου του Ησαΐα;

⁹ Τα πρώτα 6 κεφάλαια παρουσιάζουν την κατάσταση που επικρατεί στον Ιούδα και στην Ιερουσαλήμ και αφηγούνται την ενοχή που έχει ο Ιούδας ενώπιον του Ιεχωβά, καθώς και την αποστολή του Ησαΐα. Το 7ο ως και το 12ο κεφάλαιο ασχολούνται με τις απειλές για εχθρικές εισβολές και με την υπόσχεση για ανακούφιση από τον Άρχοντα Ειρήνης, τον διορισμένο από τον Ιεχωβά. Το 13ο ως και το 35ο κεφάλαιο περιέχουν μια σειρά αναγγελιών κατά πολλών εθνών και μια πρόβλεψη για τη σωτηρία που θα προμηθεύσει ο Ιεχωβά. Στο 36ο ως και το 39ο κεφάλαιο περιγράφονται ιστορικά συμβάντα της βασιλείας του Εζεκία. Το θέμα των υπόλοιπων κεφαλαίων, 40ο ως 66ο, είναι η απελευθέρωση από τη Βαβυλώνα, η επιστροφή του ιουδαϊκού υπολοίπου και η αποκατάσταση της Σιών.

10. (α) Γιατί καλεί ο Ησαΐας το έθνος να τακτοποιήσει τα ζητήματα; (β) Τι προφητεύει για το τελικό μέρος των ημερών;

¹⁰ Το άγγελμα του Ησαΐα «περί του Ιούδα και της Ιερουσαλήμ» (1:1–6:13). Δείτε τον, στέκεται εκεί στην Ιερουσαλήμ, φορώντας σάκο και σανδάλια, και φωνάζει: «Άρχοντες [Δικτάτορες, ΜΝΚ]»! Λαέ! Ακούστε! Το έθνος σας είναι άρρωστο από την κορφή ως τα νύχια, και ο Ιεχωβά απηύδησε με τα αιματοβαμμένα σας χέρια που τα υψώνετε όταν προσεύχεστε. Ελάτε, ‘διαδικαστείτε [τακτοποιήστε τα ζητήματα, ΜΝΚ]’ μαζί του, ώστε οι κόκκινες αμαρτίες να γίνουν λευκές σαν το χιόνι. Στο τελικό μέρος των ημερών το όρος του οίκου του Ιεχωβά θα υψωθεί, και όλα τα έθνη θα συρρέουν σ’ αυτό για να διδαχθούν. Δεν θα μαθαίνουν πια τον πόλεμο. Ο Ιεχωβά θα εξυψωθεί και θα αγιαστεί. Αλλά προς το παρόν, ο Ισραήλ και ο Ιούδας βγάζουν σταφύλια ανομίας, μολονότι όταν φυτεύτηκαν ήταν εκλεκτό αμπέλι. Κάνουν το καλό κακό και το κακό καλό, επειδή θεωρούν τον εαυτό τους σοφό.

11. Παράλληλα με ποιο όραμα λαβαίνει ο Ησαΐας την αποστολή του;

¹¹ ‘[Εγώ] είδον τον Ιεχωβά καθήμενον επί θρόνου υψηλού και επηρμένου’, λέει ο Ησαΐας. Ο Ιεχωβά, παράλληλα μ’ αυτό το όραμα του δίνει την εξής αποστολή: ‘Πήγαινε, και πρέπει να πεις σ’ αυτόν το λαό: «Ακούστε ξανά και ξανά»’. Ως πότε; ‘Μέχρι που να κατερειπωθούν στην κυριολεξία οι πόλεις’.—6:1· 6:9, 11, ΜΝΚ.

12. (α) Πώς χρησιμοποιούνται σαν προφητικά σημεία ο Ησαΐας και οι γιοι του; (β) Ποια σημαντική υπόσχεση δίνεται στο 9ο κεφάλαιο του βιβλίου του Ησαΐα;

¹² Απειλές για εχθρικές εισβολές και υπόσχεση για ανακούφιση (7:1–12:6). Ο Ιεχωβά χρησιμοποιεί τον Ησαΐα και τους γιους του σαν προφητικά ‘σημεία και τεράστια [θαύματα, ΜΝΚ]’ για να δείξει ότι πρώτα θα αποτύχει ο συνασπισμός Συρίας και Ισραήλ εναντίον του Ιούδα, αλλά αργότερα ο Ιούδας θα πάει στην αιχμαλωσία και μόνο ένα υπόλοιπο θα επιστρέψει. Μια παρθένα θα μείνει έγκυος και θα γεννήσει γιο. Ποιο θα είναι το όνομά του; Εμμανουήλ (που σημαίνει «Μ’ Εμάς Είναι ο Θεός»). Ας προσέξουν οι εχθροί που συνασπίζονται εναντίον του Ιούδα! «Ζώσθητε, και θέλετε κατακοπή»! Θα έρθουν δύσκολοι καιροί, αλλά μετά θα λάμψει ένα μεγάλο φως στο λαό του Θεού. Επειδή γεννήθηκε ένα παιδί σ’ εμάς, ‘και το όνομά του θα κληθεί Θαυμαστός Σύμβουλος, Κραταιός Θεός, Αιώνιος Πατέρας, Άρχοντας Ειρήνης’.—7:14· 8:9, 18· 9:6, ΜΝΚ.

13. (α) Ποια κατάληξη περιμένει τον αυθάδη Ασσύριο; (β) Ποιο θα είναι το αποτέλεσμα από τη διακυβέρνηση ‘του κλωναριού’ που προέρχεται από τον Ιεσσαί;

¹³ ‘Ουαί στον Ασσύριο’, φωνάζει ο Ιεχωβά, ‘τη ράβδο του θυμού μου’. Ο Θεός, αφού πρώτα χρησιμοποιήσει εκείνη τη ράβδο εναντίον ‘ενός αποστατικού έθνους’, θα συντρίψει και τον ίδιο τον αυθάδη Ασσύριο. Αργότερα, ‘απλώς και μόνο ένα υπόλοιπο θα επιστρέψει’. (10:5· 10: 6, 21, ΜΝΚ) Για δείτε τώρα, ένα βλαστάρι, ένα κλωνάρι από τον κορμό του Ιεσσαί (του πατέρα του Δαβίδ)! Αυτό ‘το κλωνάρι’ θα κυβερνήσει με δικαιοσύνη και μέσω αυτού θα υπάρξει απόλαυση για όλη την κτίση και δεν θα γίνεται καμιά βλάβη ούτε φθορά ‘διότι η γη θέλει είσθαι πλήρης της γνώσεως του Ιεχωβά, καθώς τα ύδατα σκεπάζουσι την θάλασσαν’. (11:1, 9) Μ’ αυτό το κλωνάρι σαν «σημαία [σημάδι, ΜΝΚ]» για τα έθνη, ξεκινάει μια λεωφόρος από την Ασσυρία για το υπόλοιπο που επιστρέφει. Αυτοί θα αντλούν με αγαλλίαση νερό από τις πηγές της σωτηρίας και θα ψάλλουν προς τον Ιεχωβά.

14. Ποιο κατάντημα προλέγεται για τη Βαβυλώνα;

¹⁴ Απαγγέλλεται η καταδίκη της Βαβυλώνας (13:1–14:27). Ο Ησαΐας τώρα κοιτάζει πέρα από τις μέρες των Ασσυρίων, στον καιρό που η Βαβυλώνα φτάνει στο απόγειο της δόξας της. Ακούστε! Ο ήχος ενός πολυάριθμου λαού, ο θόρυβος βασιλείων, συγκεντρωμένων εθνών! Ο Ιεχωβά «επισκέπτεται [συνάγει, ΜΝΚ]» τον πολεμικό στρατό! Η μέρα είναι σκοτεινή για τη Βαβυλώνα. Έκπληκτα τα πρόσωπα φλέγονται και οι καρδιές λιώνουν. Οι ανηλεείς Μήδοι θα ανατρέψουν τη Βαβυλώνα, τη «δόξα των βασιλείων». Πρόκειται να γίνει ακατοίκητη ερημιά και καταφύγιο για άγρια πλάσματα «έως γενεάς και γενεάς». (13:19, 20) Οι νεκροί στον Σιεόλ αναταράσσονται για να δεχτούν το βασιλιά της Βαβυλώνας. Σκουλήκια γίνονται το κρεβάτι του και το σκέπασμά του. Τι κατάντημα γι’ αυτόν ‘τον λαμπερό, το γιο της αυγής’! (14:12, ΜΝΚ) Φιλοδοξούσε να εξυψώσει το θρόνο του, αλλά έχει γίνει πεταμένο πτώμα, καθώς ο Ιεχωβά σαρώνει τη Βαβυλώνα «με το σάρωθρον της απωλείας». Δεν πρόκειται να απομείνει ούτε όνομα ούτε υπόλοιπο ούτε τέκνα ούτε απόγονοι!

15. Σχετικά με ποιες διεθνείς ερημώσεις προφητεύει ο Ησαΐας;

¹⁵ Διεθνείς ερημώσεις (14:28–23:18). Ο Ησαΐας τώρα στρέφεται στη Φιλιστία, που βρίσκεται κατά μήκος της Μεσογείου, και κατόπιν στον Μωάβ, νοτιοανατολικά της Νεκράς Θαλάσσης. Απευθύνει την προφητεία του πέρα από τα βόρεια σύνορα του Ισραήλ, προς τη Δαμασκό της Συρίας, εισχωρεί βαθιά στο νότο, στην Αιθιοπία, και κατευθύνεται προς το Νείλο στην Αίγυπτο, με κρίσεις του Θεού που προκαλούν ερήμωση κατά μήκος όλης αυτής της διαδρομής. Μιλάει για τον Ασσύριο βασιλιά Σαργών, τον προκάτοχο του Σενναχειρείμ, ο οποίος έστειλε το διοικητή Ταρτάν εναντίον μιας πόλης των Φιλισταίων, της Αζώτου, που βρίσκεται δυτικά της Ιερουσαλήμ. Εκείνον τον καιρό λέγεται στον Ησαΐα να βγάλει τα ρούχα του και να βαδίζει γυμνός και ξυπόλητος 3 έτη. Έτσι απεικονίζει παραστατικά πόσο μάταιο είναι να εμπιστεύεται κανείς στην Αίγυπτο και στην Αιθιοπία, τις οποίες «με γυμνά . . . τα οπίσθια» θα πάρει αιχμάλωτες ο Ασσύριος.—20:4.

16. Τι συμφορές προβλέπονται για τη Βαβυλώνα, τον Εδώμ, για τους θορυβώδεις κατοίκους της Ιερουσαλήμ, καθώς και για τη Σιδώνα και την Τύρο;

¹⁶ Ένας φρουρός βλέπει από τη σκοπιά του την πτώση της Βαβυλώνας και των θεών της, βλέπει επίσης τις αντιξοότητες που θα αντιμετωπίσει ο Εδώμ. Ο ίδιος ο Ιεχωβά απευθύνεται στο θορυβώδη λαό της Ιερουσαλήμ που λέει: «Ας φάγωμεν και ας πίωμεν· διότι αύριον θέλομεν αποθάνει». ‘Βεβαίως θα πεθάνετε’, λέει ο Ιεχωβά. (22:13, 14) Τα πλοία της Θαρσείς πρόκειται, επίσης, να ολολύξουν και η Σιδών να ντροπιαστεί, επειδή ο Ιεχωβά βουλεύτηκε κατά της Τύρου, να «εξευτελίση πάντα ένδοξον της γης».—23:9.

17. Ποια κρίση και ποια αποκατάσταση προλέγονται για τον Ιούδα;

¹⁷ Η κρίση και η σωτηρία από τον Ιεχωβά (24:1–27:13). Αλλά κοιτάξτε τώρα τον Ιούδα! Ο Ιεχωβά εκκενώνει τη γη. Λαός και ιερείς, υπηρέτες και κύριοι, αγοραστές και πωλητές—όλοι πρέπει να φύγουν, γιατί παρέβλεψαν τους νόμους του Θεού και αθέτησαν τη διαθήκη που ισχύει επ’ αόριστον. Αλλά αργότερα, εκείνος θα στρέψει την προσοχή του στους φυλακισμένους και θα τους συγκεντρώσει. Αυτός είναι φρούριο και καταφύγιο. Θα παραθέσει συμπόσιο στο όρος του και θα καταπιεί το θάνατο για πάντα, σκουπίζοντας τα δάκρυα απ’ όλα τα πρόσωπα. «Ούτος είναι ο Θεός ημών», θα λέγεται τότε. ‘Ούτος είναι ο Ιεχωβά’. (25:9) Ο Ιούδας έχει μια πόλη της οποίας τείχη είναι η σωτηρία. Η διαρκής ειρήνη είναι για όσους εμπιστεύονται στον Ιεχωβά, ‘επειδή στον Γιαχ Ιεχωβά είναι ο Βράχος των αιώνων’. Αλλά ο ασεβής ‘απλώς δεν θα μάθει δικαιοσύνη’. (26:4, 10, ΜΝΚ) Ο Ιεχωβά θα θανατώσει τους πολέμιούς του, αλλά θα αποκαταστήσει τον Ιακώβ.

18, 19. (α) Ποιες ουαί και ποιες χαρές, που είναι αντίθετες μεταξύ τους, διακηρύσσονται για τον Εφραΐμ και τη Σιών; (β) Ως τι θα ενεργήσει ο Ιεχωβά για να σώσει και να κυβερνήσει το λαό του;

¹⁸ Η αγανάκτηση και οι ευλογίες του Θεού (28:1–35:10). Ουαί στους μέθυσους του Εφραΐμ, του οποίου «η ένδοξος ωραιότης» πρέπει να μαραθεί! Αλλά ο Ιεχωβά πρόκειται να γίνει «στέφανος δόξης και διάδημα ωραιότητος» στο υπόλοιπο του λαού του. (28:1, 5) Ωστόσο, οι «χλευασταί [καυχησιάρηδες, ΜΝΚ]» της Ιερουσαλήμ αποβλέπουν σ’ ένα ψέμα για καταφύγιο μάλλον παρά στο δοκιμασμένο και πολύτιμο θεμέλιο λίθο της Σιών. Μια πλημμυρούσα μάστιγα θα τους παρασύρει όλους. Οι προφήτες της Ιερουσαλήμ κοιμούνται, και το βιβλίο του Θεού είναι σφραγισμένο γι’ αυτούς. Τα χείλια πλησιάζουν, αλλά οι καρδιές είναι μακριά. Θα έρθει, όμως, η μέρα που οι κουφοί θα ακούσουν τα λόγια του βιβλίου. Οι τυφλοί θα δουν και οι πράοι θα ευφρανθούν.

¹⁹ Ουαί σ’ εκείνους που πηγαίνουν στην Αίγυπτο για να βρουν καταφύγιο! Αυτός ο πεισματικός λαός θέλει κολακευτικά και απατηλά οράματα. Θα εκκοπούν, αλλά ο Ιεχωβά θα αποκαταστήσει ένα υπόλοιπο. Αυτοί θα δουν «τους διδασκάλους [τον Μεγάλο Εκπαιδευτή, ΜΝΚ]» τους και θα διασκορπίσουν τα είδωλά τους, αποκαλώντας τα «ράκος ακάθαρτον»! (30:22) Ο Ιεχωβά είναι ο αληθινός Υπερασπιστής της Ιερουσαλήμ. Ένας βασιλιάς θα διακυβερνήσει με δικαιοσύνη, μαζί με τους άρχοντές του. Θα φέρει ειρήνη, ησυχία και ασφάλεια επ’ αόριστον. ‘Η καταδυνάστευση [δολιότητα, ΜΝΚ]’ θα κάνει τους αγγελιοφόρους της ειρήνης να κλάψουν πικρά, αλλά, στο δικό του λαό, Κριτής, Νομοθέτης και Βασιλιάς είναι ‘ο Ιεχωβά της δόξας’, και αυτός ο ίδιος θα τους σώσει. Τότε κανένας κάτοικος δεν θα λέει: ‘Είμαι άρρωστος’.—33:24, ΜΝΚ.

20. Ποια αγανάκτηση πρόκειται να ξεσπάσει πάνω στα έθνη, αλλά ποια ευλογία περιμένει το αποκαταστημένο υπόλοιπο;

²⁰ Η αγανάκτηση του Ιεχωβά πρέπει να ξεσπάσει πάνω στα έθνη. Τα πτώματα θα βρομίσουν και τα βουνά θα λιώσουν από το αίμα. Ο Εδώμ πρέπει να ερημωθεί. Αλλά, για τους εξαγορασμένους του Ιεχωβά, η έρημη πεδιάδα θα ανθίσει και θα εμφανιστεί ‘η δόξα του Ιεχωβά και η μεγαλοσύνη του Θεού μας’. (35:2) Οι τυφλοί, οι κουφοί και οι άλαλοι θα γιατρευτούν, και η Οδός της Αγιότητας θα ανοίξει για τους λυτρωμένους του Ιεχωβά, καθώς αυτοί θα επιστρέφουν γεμάτοι ευφροσύνη στη Σιών.

21. Ποιους χλευασμούς εκτοξεύει ο Ασσύριος στην Ιερουσαλήμ;

²¹ Ο Ιεχωβά αναχαιτίζει την Ασσυρία στην εποχή του Εζεκία (36:1–39:8). Είναι πρακτική η προτροπή που δίνει ο Ησαΐας να στηρίζονται στον Ιεχωβά; Μπορεί να αντέξει στη δοκιμή; Στο 14ο έτος της βασιλείας του Εζεκία, ο Σενναχειρείμ της Ασσυρίας, καθώς σαρώνει την Παλαιστίνη, στέλνει μέρος των στρατευμάτων του στην Ιερουσαλήμ για να προσπαθήσουν να την εκφοβίσουν. Ένας εκπρόσωπός του που μιλάει την εβραϊκή, ο Ραβ-σάκης, εκτοξεύει χλευαστικά ερωτήματα στο λαό που έχει μαζευτεί στο τείχος της πόλης: ‘Σε ποιον εμπιστεύεστε; Στην Αίγυπτο; Ένα συντριμμένο καλάμι! Στον Ιεχωβά; Δεν υπάρχει θεός που να μπορεί να απελευθερώσει κάποιον από το βασιλιά της Ασσυρίας!’ (36:4, 6, 18, 20) Ο λαός, υπακούοντας στο βασιλιά, δεν δίνει καμιά απάντηση.

22. Πώς απαντάει ο Ιεχωβά στην προσευχή του Εζεκία, και πώς εκπληρώνει την προφητεία του Ησαΐα;

²² Ο Εζεκίας προσεύχεται στον Ιεχωβά ζητώντας σωτηρία χάρη του ονόματός Του και, μέσω του Ησαΐα, ο Ιεχωβά απαντάει ότι θα βάλει «τον κρίκον [το αγκίστρι, ΜΝΚ]» του στη μύτη του Ασσύριου και θα τον οδηγήσει εκεί απ’ όπου ήρθε. Ένας άγγελος πατάσσει 185.000 Ασσυρίους και ο Σενναχειρείμ τρέπεται σε φυγή· αργότερα στην πατρίδα του τον δολοφονούν οι ίδιοι του οι γιοι μέσα στον ειδωλολατρικό του ναό.

23. (α) Τι έκανε τον Εζεκία να συνθέσει έναν ψαλμό προς τον Ιεχωβά; (β) Ποια ασύνετη ενέργεια κάνει, πράγμα που έχει ως αποτέλεσμα να πει ποια προφητεία ο Ησαΐας;

²³ Ο Εζεκίας αρρωσταίνει θανάσιμα. Αλλά, ο Ιεχωβά κάνει θαυματουργικά να στραφεί προς τα πίσω η σκιά που δημιουργεί ο ήλιος, πράγμα που σημαίνει ότι ο Εζεκίας θα γιατρευτεί, και προσθέτει 15 έτη στη ζωή του Εζεκία. Από ευγνωμοσύνη αυτός συνθέτει έναν ωραίο ψαλμό αίνου προς τον Ιεχωβά. Όταν ο βασιλιάς της Βαβυλώνας στέλνει αγγελιοφόρους για να του πουν υποκριτικά ότι χαίρεται για την ανάρρωση του Εζεκία, αυτός ασύνετα τους δείχνει τους βασιλικούς θησαυρούς. Το αποτέλεσμα είναι να προφητεύσει ο Ησαΐας ότι μια μέρα ό,τι υπάρχει στον οίκο του Εζεκία θα μεταφερθεί στη Βαβυλώνα.

24. (α) Ποια παρηγορητικά νέα διακηρύττει ο Ιεχωβά; (β) Μπορούν να συγκριθούν οι θεοί των εθνών με τον Ιεχωβά σε ό,τι αφορά τη μεγαλοσύνη, και τι μαρτυρία ζητάει εκείνος να δοθεί;

²⁴ Ο Ιεχωβά παρηγορεί τους μάρτυρές του (40:1–44:28). Η πρώτη λέξη του 40ού κεφαλαίου, «Παρηγορείτε», περιγράφει κατάλληλα το υπόλοιπο του βιβλίου του Ησαΐα. Μια φωνή στην έρημο φωνάζει: ‘Ετοιμάσατε την οδόν του Ιεχωβά’! (40:1, 3) Υπάρχουν καλά νέα για τη Σιών. Ο Ιεχωβά βόσκει το ποίμνιό του, κρατώντας τα αρνάκια στην αγκαλιά του. Από τους υψηλούς ουρανούς κοιτάζει κάτω το κυκλικό περίγραμμα της γης. Με τι μπορεί να συγκριθεί η μεγαλοσύνη του; Αυτός δίνει στο πλήρες δύναμη και ισχύ στους κουρασμένους και στους αποκαμωμένους που ελπίζουν σ’ αυτόν. Διακηρύττει ότι τα χυτά είδωλα των εθνών είναι άνεμος και ματαιότητα. Ο εκλεκτός του θα είναι ως διαθήκη για τους λαούς και φως των εθνών για να ανοίξει τα μάτια τυφλών. Ο Ιεχωβά λέει στον Ιακώβ: «Εγώ σε ηγάπησα», και λέει προς την ανατολή, τη δύση, το βορρά και το νότο: ‘Δος! Φέρε τους υιούς μου και τας θυγατέρας μου’. (43:4, 6) Σε μια δίκη που γίνεται, ο Ιεχωβά προκαλεί τους θεούς των εθνών να φέρουν μάρτυρες για να αποδείξουν τη θεϊκή τους υπόσταση. Ο λαός Ισραήλ είναι οι μάρτυρες του Ιεχωβά, ο δούλος του, που καταθέτει ότι Αυτός είναι Θεός και Απελευθερωτής. Στον Ιεσουρούν («Ευθύς», Ισραήλ) υπόσχεται να δώσει το πνεύμα του, και έπειτα καταισχύνει τους κατασκευαστές ειδώλων, τα οποία ούτε βλέπουν τίποτα ούτε ξέρουν τίποτα. Ο Ιεχωβά είναι αυτός που ‘λυτρώνει [εξαγοράζει, ΜΝΚ]’ το λαό του· η Ιερουσαλήμ θα κατοικηθεί και πάλι και ο ναός της θα ανοικοδομηθεί.

25. Τι θα μάθουν οι άνθρωποι από τις κρίσεις του Ιεχωβά κατά της Βαβυλώνας και των ψεύτικων θεών της;

²⁵ Εκδίκηση κατά της Βαβυλώνας (45:1–48:22). Χάρη του Ισραήλ ο Ιεχωβά ορίζει ονομαστικά τον Κύρο για να καθυποτάξει τη Βαβυλώνα. Οι άνθρωποι θα αναγκαστούν να γνωρίσουν ότι μόνο ο Ιεχωβά είναι Θεός και Δημιουργός των ουρανών, της γης και του ανθρώπου που βρίσκεται σ’ αυτήν. Ο Ιεχωβά ειρωνεύεται τον Βηλ και τον Νεβώ, θεούς της Βαβυλώνας, επειδή μόνο Εκείνος μπορεί να πει από την αρχή ποιο θα είναι το τέλος. Η παρθένα κόρη της Βαβυλώνας θα καθήσει πάνω στο χώμα, εκθρονισμένη και γυμνή, και οι πάμπολλοι σύμβουλοί της θα καούν σαν άχυρο. Ο Ιεχωβά λέει στους ‘σιδηροτράχηλους και χαλκομέτωπους’ ειδωλολάτρες Ισραηλίτες ότι θα μπορούσαν να έχουν ειρήνη, δικαιοσύνη και ευημερία ακούγοντάς τον, αλλά «ειρήνη δεν είναι εις τους ασεβείς».—48:4, 22.

26. Πώς θα παρηγορηθεί η Σιών;

²⁶ Παρηγορείται η Σιών (49:1–59:21). Ο Ιεχωβά καθώς προσφέρει το δούλο του ως φως των εθνών, φωνάζει σ’ εκείνους που είναι στο σκοτάδι: «Εξέλθετε»! (49:9) Η Σιών θα παρηγορηθεί και η έρημός της θα γίνει σαν την Εδέμ, τον κήπο του Ιεχωβά, και θα ξεχειλίζει από αγαλλίαση, ευφροσύνη, δοξολογία και από φωνή αίνεσης. Ο Ιεχωβά θα κάνει τους ουρανούς να διαλυθούν σαν καπνός, τη γη να παλιώσει σαν ρούχο και τους κατοίκους της να πεθάνουν «εξίσου [σαν απλή σκνίπα, ΜΝΚ]». Γιατί, λοιπόν, να φοβόμαστε τον ονειδισμό θνητών ανθρώπων; Το πικρό ποτήρι που ήπιε η Ιερουσαλήμ πρέπει τώρα να δοθεί στα έθνη τα οποία την καταπάτησαν.

27. Ποια καλά νέα διακηρύττονται στη Σιών, και τι προφητεύεται για ‘το δούλο του Ιεχωβά’;

²⁷ ‘Ξύπνα Σιών, σήκω από το χώμα!’ Δες τον αγγελιοφόρο που τρέχει στα βουνά έχοντας καλά νέα και λέγοντας στη Σιών: «Ο Θεός σου βασιλεύει»! (52:1, 2, 7) Βγείτε από τον ακάθαρτο τόπο και μείνετε καθαροί, εσείς που είστε στην υπηρεσία του Ιεχωβά. Ο προφήτης περιγράφει τώρα ‘το δούλο του Ιεχωβά’. (53:11) Αυτός είναι καταφρονημένος, παραμερισμένος, κουβαλάει τους πόνους μας, κι όμως νομίζουν ότι τον πλήγωσε ο Θεός. Τον τρύπησαν για τις παραβάσεις μας, αλλά εκείνος μας γιάτρεψε με τις πληγές του. Σαν το πρόβατο που πηγαίνει να το σφάξουν, έτσι κι εκείνος δεν έκανε καμιά πράξη ‘ανομίας [βίας, ΜΝΚ]’ ούτε μίλησε δόλια. Έδωσε την ψυχή του ως ‘προσφορά περί αμαρτίας [ενοχής, ΜΝΚ]’ για να βαστάξει τα σφάλματα πολλών.

28. Πώς περιγράφεται η ευλογητή κατάσταση στην οποία πρόκειται να περιέλθει η Σιών, και σε συσχετισμό με ποια διαθήκη;

²⁸ Ως σύζυγος, ο Ιεχωβά λέει στη Σιών να φωνάξει χαρωπά, επειδή πρόκειται να γίνει παραγωγική. Αν και είναι ταλαιπωρημένη και ταραγμένη, θα γίνει πόλη που θα έχει θεμέλια από ζαφείρια, επάλξεις «αχάτου [από ρουμπίνια, ΜΝΚ]» και πύλες από πέτρες που θα λάμπουν σαν φωτιά. Οι γιοι της, που θα είναι διδακτοί του Ιεχωβά, θα απολαμβάνουν άφθονη ειρήνη και κανένα όπλο που θα κατασκευαστεί εναντίον τους δεν θα έχει επιτυχία. «Ω πάντες οι διψώντες», φωνάζει ο Ιεχωβά. Αν έρθουν, εκείνος θα συνάψει μ’ αυτούς ‘τη διαθήκη του, τα ελέη του Δαβίδ’· θα δώσει έναν «άρχοντα και προστάττοντα» ως μαρτυρία στους λαούς. (55:1-4) Οι σκέψεις του Θεού είναι απείρως υψηλότερες από τις σκέψεις του ανθρώπου, και ο λόγος του θα έχει οπωσδήποτε επιτυχία. Οι ευνούχοι οι οποίοι τηρούν το νόμο του, όποιας εθνικότητας κι αν είναι, θα αποκτήσουν όνομα που θα αξίζει περισσότερο από γιους και κόρες. Ο οίκος του Ιεχωβά θα ονομαστεί οίκος προσευχής για όλους τους λαούς.

29. Τι λέει ο Ιεχωβά στους ειδωλολάτρες, αλλά ποια διαβεβαίωση δίνει στο λαό του;

²⁹ Ως ο Ύψιστος και ο Υπέρτατος, του οποίου το όνομα είναι άγιο, ο Ιεχωβά λέει στους σεξομανείς ειδωλολάτρες ότι αυτός δεν θα φιλονικεί επ’ άπειρον με τον Ισραήλ. Οι ευσεβοφανείς νηστείες τους είναι επικάλυμμα της πονηρίας. Το χέρι του Ιεχωβά δεν σμικρύνθηκε ώστε να μην μπορεί να σώσει ούτε το αφτί του βάρυνε ώστε να μην μπορεί να ακούσει, αλλά «αι ανομίαι σας έβαλον χωρίσματα μεταξύ υμών και του Θεού υμών», λέει ο Ησαΐας. (59:2) Να γιατί ελπίζουν για φως, αλλά ψηλαφούν στο σκοτάδι. Απεναντίας, το πνεύμα του Ιεχωβά, που είναι πάνω στον πιστό του λαό με τον οποίον έχει συνάψει διαθήκη, εγγυάται ότι ο λόγος του θα παραμείνει στο στόμα τους σε όλες τις μελλοντικές γενεές, δεν θα απομακρυνθεί.

30. Πώς ομορφαίνει ο Ιεχωβά τη Σιών, όπως δείχνουν ποια νέα ονόματα;

³⁰ Ο Ιεχωβά ομορφαίνει τη Σιών (60:1–64:12). Γυναίκα, ‘σηκώθητι, φωτίζου· διότι η δόξα του Ιεχωβά ανέτειλεν’. Σε αντίθεση, ζόφος περιβάλλει τη γη. (60:1, 2) Εκείνον τον καιρό η Σιών θα σηκώσει τα μάτια της και θα αρχίσει ‘να ακτινοβολεί και η καρδιά της θα τρεμουλιάσει καθώς θα βλέπει τους πόρους των εθνών να έρχονται σ’ αυτήν’ πάνω σε πλήθος καμήλων. (60:5, ΜΝΚ) Αυτοί θα συναχθούν γύρω της σαν σύννεφα από περιστέρια που πετούν. Ξένοι θα κτίσουν τα τείχη της, βασιλιάδες θα την υπηρετήσουν και οι πύλες της δεν θα κλείσουν ποτέ. Ο Θεός της θα είναι «η δόξα [η ομορφιά, ΜΝΚ]» της, και αυτός θα κάνει γοργά το ένα να γίνει χίλια και το μικρό να γίνει κραταιό έθνος. Ο δούλος του Θεού αναφωνεί ότι είναι πάνω του το πνεύμα του Ιεχωβά, χρίοντάς τον για να πει αυτά τα καλά νέα. Η Σιών παίρνει νέο όνομα, ‘Η Ευδοκία Μου Εν Αυτή’ (Χεφζιμπάχ), και η γη της ονομάζεται ‘Η Νενυμφευμένη’ (Μπεουλάχ). (62:4, υποσημειώσεις στη ΜΝΚ) Δίνεται προσταγή να ‘επισκευαστεί’ η οδός από τη Βαβυλώνα και να υψωθεί ‘σημαία [σημείο, ΜΝΚ]’ στη Σιών.

31. Ποιος έρχεται από τον Εδώμ, και ποια προσευχή κάνει ο λαός του Θεού;

³¹ Από τη Βοσόρρα του Εδώμ έρχεται ένας με ματωμένα ενδύματα. Αυτός, μέσα στο θυμό του, πάτησε ανθρώπους σ’ ένα πατητήρι, κάνοντάς τους να βγάλουν αίμα. Ο λαός του Ιεχωβά αισθάνεται έντονα την ακάθαρτη κατάστασή του, και κάνει μια ολόθερμη προσευχή λέγοντας: ‘Ιεχωβά, συ είσαι ο Πατήρ ημών· ημείς είμεθα ο πηλός και συ ο Πλάστης ημών· μη οργίζου σφόδρα, Ιεχωβά, λαός σου είμεθα πάντες’.—64:8, 9.

32. Σε αντίθεση μ’ εκείνους που εγκαταλείπουν τον Ιεχωβά, για ποιο πράγμα θα αγάλλεται ο λαός του Ιεχωβά;

³² ‘Νέοι ουρανοί και νέα γη’! (65:1–66:24). Οι άνθρωποι που εγκατέλειψαν τον Ιεχωβά για τους θεούς «Γάδην [της Καλής Τύχης, ΜΝΚ]» και «Μένι [του Πεπρωμένου, ΜΝΚ]» θα λιμοκτονήσουν και θα ντροπιαστούν. (65:11) Οι δούλοι του Θεού θα ευφρανθούν πάρα πολύ. Για δείτε! Ο Ιεχωβά δημιουργεί νέους ουρανούς και νέα γη. Πόση χαρά και πόση αγαλλίαση θα έχει η Ιερουσαλήμ και ο λαός της! Θα κτιστούν σπίτια και θα φυτευτούν αμπελώνες, ενώ ο λύκος και το αρνί θα τρώγουν μαζί. Δεν θα προκαλείται ούτε βλάβη ούτε καταστροφή.

33. Τι είδους ευφροσύνη, δόξα και μονιμότητα προλέγεται για όσους αγαπούν την Ιερουσαλήμ;

³³ Οι ουρανοί είναι ο θρόνος του και η γη το υποπόδιό του· τι οίκο, λοιπόν, μπορούν να κτίσουν οι άνθρωποι για τον Ιεχωβά; Ένα έθνος πρόκειται να γεννηθεί μέσα σε μια μέρα, και καλούνται όλοι όσοι αγαπούν την Ιερουσαλήμ να ευφρανθούν καθώς ο Ιεχωβά τής δίνει ειρήνη σαν ποταμό. Εκείνος θα έρθει εναντίον των εχθρών του σαν φωτιά—άμαξες σαν ανεμοστρόβιλοι, με ορμή και φλόγες φωτιάς, θα ανταποδώσουν την οργή του σε κάθε ανυπάκουη σάρκα. Σε όλα τα έθνη και στα μακρινά νησιά θα πάνε αγγελιοφόροι να μιλήσουν για τη δόξα του. Οι νέοι του ουρανοί και η νέα του γη πρόκειται να παραμείνουν μόνιμα. Παρόμοια, όσοι τον υπηρετούν και οι απόγονοί τους θα συνεχίσουν να διαμένουν. Ή θα είναι αυτή η κατάληξη ή αιώνιος θάνατος.

ΓΙΑΤΙ ΕΙΝΑΙ ΩΦΕΛΙΜΟ

34. Ποια είναι μερικά από τα παραστατικά παραδείγματα που προσθέτουν δύναμη στο άγγελμα του Ησαΐα;

³⁴ Από όποια πλευρά κι αν το δει κανείς, το προφητικό βιβλίο του Ησαΐα είναι ένα ιδιαίτερα ωφέλιμο δώρο από τον Ιεχωβά Θεό. Ακτινοβολεί τις υψηλές σκέψεις του Θεού. (Ησ. 55:8-11) Οι δημόσιοι ομιλητές που παρουσιάζουν τις Βιβλικές αλήθειες μπορούν να χρησιμοποιούν το βιβλίο του Ησαΐα σαν ένα θησαυροφυλάκιο παραστατικών παραδειγμάτων που κάνουν κατανοητό το νόημα με δύναμη παρόμοια μ’ αυτή των παραβολών του Ιησού. Ο Ησαΐας μάς εντυπώνει έντονα το πόσο ανόητος είναι ο άνθρωπος που χρησιμοποιεί το ίδιο δέντρο τόσο για καύσιμη ύλη όσο και για να φτιάξει ένα είδωλο για λατρεία. Μας κάνει να καταλάβουμε πόσο άβολα νιώθει κάποιος σ’ ένα πολύ μικρό κρεβάτι με πολύ στενό σεντόνι, και μας κάνει να ακούσουμε το βαρύ ύπνο των προφητών οι οποίοι είναι σαν άλαλοι σκύλοι, τόσο οκνηροί που ούτε καν γαβγίζουν. Αν εμείς προσωπικά, όπως προτρέπει ο Ησαΐας, ‘ερευνούμε το βιβλίο του Ιεχωβά και το διαβάζουμε μεγαλόφωνα’, μπορούμε να εκτιμήσουμε το δυναμικό άγγελμα που έχει το βιβλίο του Ησαΐα για την εποχή μας.—44:14-20· 28:20· 56:10-12· 34:16, ΜΝΚ.

35. Πώς συγκεντρώνει ο Ησαΐας την προσοχή στη Βασιλεία μέσω του Μεσσία και στον πρόδρομο, τον Ιωάννη τον Βαφτιστή;

³⁵ Η προφητεία συγκεντρώνει ιδιαίτερα την προσοχή στη Βασιλεία του Θεού μέσω του Μεσσία. Ο ίδιος ο Ιεχωβά είναι ο υπέρτατος Βασιλιάς, και αυτός είναι που μας σώζει. (33:22) Αλλά τι λέγεται για τον ίδιο τον Μεσσία; Η αναγγελία που έκανε ο άγγελος στη Μαρία σχετικά με το παιδί που θα γεννιόταν έδειξε ότι τα εδάφια Ησαΐας 9:6, 7 επρόκειτο να εκπληρωθούν όταν Αυτός θα λάβαινε το θρόνο του Δαβίδ· «και θέλει βασιλεύσει επί τον οίκον του Ιακώβ εις τους αιώνας, και της βασιλείας αυτού δεν θέλει είσθαι τέλος». (Λουκ. 1:32, 33) Τα εδάφια Ματθαίος 1:22, 23 δείχνουν ότι η γέννηση του Ιησού από παρθένα ήταν εκπλήρωση του εδαφίου Ησαΐας 7:14 και δείχνουν ότι αυτός είναι ο «Εμμανουήλ». Περίπου 30 έτη αργότερα, ο Ιωάννης ο Βαφτιστής κήρυττε ότι «επλησίασεν η βασιλεία των ουρανών». Και οι 4 Ευαγγελιστές παραθέτουν το εδάφιο Ησαΐας 40:3 για να δείξουν ότι αυτός ο Ιωάννης ήταν η «φωνή βοώντος εν τη ερήμω». (Ματθ. 3:1-3· Μάρκ. 1:2-4· Λουκ. 3:3-6· Ιωάν. 1:23) Ο Ιησούς όταν βαφτίστηκε έγινε ο Μεσσίας—ο Χρισμένος του Ιεχωβά, το κλωνάρι ή η ρίζα του Ιεσσαί—για να κυβερνήσει τα έθνη. Σ’ αυτόν πρέπει να στηρίξουν τα έθνη την ελπίδα τους, σε εκπλήρωση των εδαφίων Ησαΐας 11:1, 10.—Ρωμ. 15:8, 12.

36. Ποιες άφθονες εκπληρώσεις προφητειών προσδιορίζουν σαφώς την ταυτότητα του Μεσσία Βασιλιά;

³⁶ Δείτε πώς δίνει ο Ησαΐας επιπρόσθετες πληροφορίες για τον προσδιορισμό της ταυτότητας του Μεσσία Βασιλιά! Ο Ιησούς, για να δείξει στους ανθρώπους ότι αυτός ήταν ο Χρισμένος του Ιεχωβά, τους διάβασε ποια ήταν η αποστολή του από ένα ρόλο που περιείχε το βιβλίο του Ησαΐα και, κατόπιν, ‘διακήρυξε τα καλά νέα της βασιλείας του Θεού, επειδή’, όπως είπε ο ίδιος, «εις τούτο είμαι απεσταλμένος». (Λουκ. 4:17-19, 43· Ησ. 61:1, 2) Οι αφηγήσεις των 4 Ευαγγελίων είναι γεμάτες λεπτομέρειες για την επίγεια διακονία του Ιησού και για το πώς πέθανε, όπως προλέχθηκε στο βιβλίο του Ησαΐα, 53ο κεφάλαιο. Οι Ιουδαίοι, μολονότι άκουσαν τα καλά νέα της Βασιλείας και είδαν τα θαυμαστά έργα του Ιησού, δεν εννόησαν, επειδή είχαν άπιστες καρδιές, εκπληρώνοντας έτσι τα εδάφια Ησαΐας 6:9, 10· 29:13· και 53:1. (Ματθ. 13:14, 15· Ιωάν. 12:38-40· Πράξ. 28:24-27· Ρωμ. 10:16· Ματθ. 15:7-9· Μάρκ. 7:6, 7) Ο Ιησούς ήταν λίθος προσκόμματος γι’ αυτούς, αλλά έγινε ο ακρογωνιαίος θεμέλιος λίθος που έθεσε ο Ιεχωβά στη Σιών και πάνω στον οποίον οικοδομεί τον πνευματικό του οίκο, εκπληρώνοντας τα εδάφια Ησαΐας 8:14 και 28:16.—Λουκ. 20:17· Ρωμ. 9:32, 33· 10:11· 1 Πέτρ. 2:4-10.

37. Πώς οι απόστολοι του Ιησού παρέθεσαν και εφάρμοσαν μέρη του βιβλίου του Ησαΐα;

³⁷ Οι απόστολοι του Ιησού Χριστού εξακολούθησαν να κάνουν καλή χρήση των προφητειών του Ησαΐα, εφαρμόζοντάς τες στη διακονία. Για παράδειγμα, όταν ο Παύλος έδειχνε ότι χρειάζονται κήρυκες προκειμένου να οικοδομηθεί πίστη, παρέθεσε τα εξής λόγια από το βιβλίο του Ησαΐα: «Πόσον ωραίοι είναι . . . οι πόδες . . . του ευαγγελιζομένου αγαθά»! (Ρωμ. 10:15· Ησ. 52:7· βλέπε επίσης Ρωμαίους 10:11, 16, 20, 21.) Και ο Πέτρος παραθέτει από το βιβλίο του Ησαΐα για να δείξει τη μονιμότητα των καλών νέων: ‘Διότι πάσα σαρξ είναι ως χόρτος, και πάσα δόξα ανθρώπου ως άνθος χόρτου. Εξηράνθη ο χόρτος, και το άνθος αυτού εξέπεσεν· ο λόγος όμως του Ιεχωβά μένει εις τον αιώνα. Και ούτος είναι ο λόγος ο ευαγγελισθείς εις εσάς’.—1 Πέτρ. 1:24, 25· Ησ. 40:6-8.

38. Ποιο ένδοξο θέμα της Βασιλείας απεικονίζεται στο βιβλίο του Ησαΐα, θέμα που αναφέρουν αργότερα και άλλοι Βιβλικοί συγγραφείς;

³⁸ Ο Ησαΐας απεικονίζει ένδοξα την ελπίδα για τη Βασιλεία που επιφυλάσσει το μέλλον! Να! ‘Οι νέοι ουρανοί και η νέα γη’, όπου «βασιλεύς θέλει βασιλεύσει εν δικαιοσύνη» και άρχοντες θα κυβερνούν για την κρίση. Τι αιτία χαράς και αγαλλίασης! (65:17, 18· 32:1, 2) Και πάλι ο Πέτρος αναφέρει το χαρωπό άγγελμα του Ησαΐα: «Κατά δε την υπόσχεσιν [του Θεού] νέους ουρανούς και νέαν γην προσμένομεν, εν οις δικαιοσύνη κατοικεί». (2 Πέτρ. 3:13) Αυτό το θαυμάσιο θέμα της Βασιλείας παρουσιάζεται με πλήρη δόξα στα τελευταία κεφάλαια του βιβλίου Αποκάλυψις.—Ησ. 66:22, 23· 25:8· Αποκ. 21:1-5.

39. Ποια μεγαλειώδη ελπίδα τονίζει ο Ησαΐας;

³⁹ Έτσι, το βιβλίο του Ησαΐα, ενώ περιέχει καυστικές καταγγελίες κατά των εχθρών του Ιεχωβά και εκείνων που υποκριτικά ισχυρίζονται ότι είναι δούλοι του, τονίζει με έξοχο τρόπο τη μεγαλειώδη ελπίδα για τη Βασιλεία του Μεσσία, μέσω της οποίας θα αγιαστεί το μεγάλο όνομα του Ιεχωβά. Συντελεί πολύ στο να εξηγηθούν οι θαυμάσιες αλήθειες περί της Βασιλείας του Ιεχωβά, καθώς και στο να θερμανθεί η καρδιά μας με τη χαρωπή προσδοκία για ‘τη σωτηρία που παρέχει εκείνος’.—Ησ. 25:9· 40:28-31.

[Υποσημειώσεις]