Κεφάλαιο Δεκαοχτώ
Μαθήματα για την Απιστία
1. Πώς θα ήταν το να βρίσκεται κάποιος μέσα σε μια αρχαία πόλη που πολιορκούνταν;
ΦΑΝΤΑΣΤΕΙΤΕ πώς θα ήταν το να βρίσκεστε μέσα σε μια αρχαία πόλη που πολιορκούνταν. Έξω από τα τείχη είναι ο εχθρός—δυνατός και αμείλικτος. Γνωρίζετε ότι άλλες πόλεις έχουν ήδη πέσει στα χέρια του. Τώρα είναι αποφασισμένος να κατακτήσει και να λεηλατήσει την πόλη σας, καθώς επίσης να βιάσει και να θανατώσει τους κατοίκους της. Ο εχθρικός στρατός είναι τόσο ισχυρός ώστε δεν είναι δυνατόν να αντιμετωπιστεί σε απευθείας σύγκρουση. Η μόνη σας ελπίδα είναι ότι τα τείχη της πόλης θα τον κρατήσουν έξω. Καθώς κοιτάζετε από τα τείχη προς τα έξω, μπορείτε να δείτε τον εχθρό να φέρνει πολιορκητικούς πύργους. Έχει, επίσης, καταπέλτες που μπορούν να εκτοξεύουν πέτρες και να συντρίβουν τα αμυντικά σας συστήματα. Βλέπετε τους πολιορκητικούς κριούς και τις σκάλες του, τους τοξότες και τα άρματά του, τις ορδές των στρατιωτών του. Τι τρομακτικό θέαμα!
2. Πότε λαβαίνει χώρα η πολιορκία που περιγράφεται στο 22ο κεφάλαιο του βιβλίου του Ησαΐα;
2 Στο 22ο κεφάλαιο του βιβλίου του Ησαΐα, διαβάζουμε για μια τέτοια πολιορκία—μια πολιορκία κατά της Ιερουσαλήμ. Πότε λαβαίνει χώρα; Είναι δύσκολο να εντοπίσουμε κάποια μεμονωμένη πολιορκία στην οποία να εκπληρώθηκαν όλα τα περιγραφόμενα χαρακτηριστικά. Προφανώς, η προφητεία πρέπει να θεωρηθεί ως μια γενικευμένη περιγραφή διαφόρων πολιορκιών τις οποίες θα αντιμετωπίσει η Ιερουσαλήμ, ως μια γενική προειδοποίηση των όσων επίκεινται.
3. Πώς αντιδρούν οι κάτοικοι της Ιερουσαλήμ στην πολιορκία που περιγράφει ο Ησαΐας;
3 Τι κάνουν οι κάτοικοι της Ιερουσαλήμ όταν αντιμετωπίζουν την πολιορκία που περιγράφει ο Ησαΐας; Εφόσον είναι ο λαός με τον οποίο έχει συνάψει διαθήκη ο Θεός, κραυγάζουν άραγε προς τον Ιεχωβά για να τους σώσει; Όχι, τηρούν μια πολύ άσοφη στάση, μια στάση παρόμοια με εκείνη που βλέπουμε σήμερα ανάμεσα σε πολλούς οι οποίοι ισχυρίζονται ότι λατρεύουν τον Θεό.
Μια Πόλη Πολιορκείται
4. (α) Ποια είναι η «κοιλάδα του οράματος», και γιατί ονομάζεται έτσι; (β) Ποια είναι η πνευματική κατάσταση των κατοίκων της Ιερουσαλήμ;
4 Στο 21ο κεφάλαιο του βιβλίου του Ησαΐα, το καθένα από τα τρία αγγέλματα κρίσης άρχιζε με τις λέξεις «Η εξαγγελία». (Ησαΐας 21:1, 11, 13) Το 22ο κεφάλαιο αρχίζει με τον ίδιο τρόπο: «Η εξαγγελία για την κοιλάδα του οράματος: Τι σου συνέβη, λοιπόν, και ανέβηκες ολόκληρη στις ταράτσες;» (Ησαΐας 22:1) Η «κοιλάδα του οράματος» αναφέρεται στην Ιερουσαλήμ. Η πόλη αποκαλείται κοιλάδα επειδή, μολονότι βρίσκεται σε αρκετά μεγάλο υψόμετρο, περιβάλλεται από ψηλότερα βουνά. Συσχετίζεται με “το όραμα” επειδή εκεί δίνονται πολλά θεϊκά οράματα και αποκαλύψεις. Γι’ αυτόν το λόγο, οι κάτοικοι της πόλης θα έπρεπε να δίνουν προσοχή στα λόγια του Ιεχωβά. Αντιθέτως, τον έχουν αγνοήσει και έχουν πέσει στην ψεύτικη λατρεία. Ο εχθρός που πολιορκεί την πόλη είναι ένα όργανο για την εκτέλεση της κρίσης του Θεού εναντίον του λαού του ο οποίος έχει λοξοδρομήσει.—Δευτερονόμιο 28:45, 49, 50, 52.
5. Γιατί ίσως ανεβαίνουν οι άνθρωποι στις ταράτσες τους;
5 Παρατηρήστε ότι οι κάτοικοι της Ιερουσαλήμ έχουν “ανεβεί όλοι στις ταράτσες” των σπιτιών τους. Στην αρχαιότητα, οι ταράτσες των ισραηλιτικών σπιτιών ήταν επίπεδες και οι οικογένειες συχνά συγκεντρώνονταν σε αυτές. Ο Ησαΐας δεν εξηγεί γιατί ενεργούν έτσι σε αυτή την περίπτωση, αλλά τα λόγια του φανερώνουν αποδοκιμασία. Πιθανώς, λοιπόν, έχουν ανεβεί στις ταράτσες για να επικαλεστούν τους ψεύτικους θεούς τους. Το συνηθίζουν αυτό τα χρόνια που προηγούνται της καταστροφής της Ιερουσαλήμ το 607 Π.Κ.Χ.—Ιερεμίας 19:13· Σοφονίας 1:5.
6. (α) Ποιες συνθήκες επικρατούν μέσα στην Ιερουσαλήμ; (β) Γιατί αγάλλονται μερικοί, αλλά τι πρόκειται να συμβεί;
6 Ο Ησαΐας συνεχίζει: «Με βοή ήσουν γεμάτη, μια πόλη θορυβώδης, πόλη αγαλλόμενη. Οι σκοτωμένοι σου δεν σκοτώθηκαν από σπαθί ούτε πέθαναν στη μάχη». (Ησαΐας 22:2) Πλήθη έχουν συρρεύσει στην πόλη, και επικρατεί βοή. Οι άνθρωποι στους δρόμους είναι θορυβώδεις και φοβισμένοι. Μερικοί, όμως, αγάλλονται, ίσως επειδή νιώθουν ασφαλείς ή πιστεύουν ότι ο κίνδυνος θα περάσει.a Ωστόσο είναι ανόητο να αγάλλεται κανείς αυτόν τον καιρό. Πολλοί κάτοικοι της πόλης θα υποστούν θάνατο πολύ πιο σκληρό από το θάνατο με σπαθί. Όταν μια πόλη πολιορκείται, αποκόπτεται από τις εξωτερικές πηγές τροφής. Τα αποθέματα μέσα στην πόλη λιγοστεύουν. Η λιμοκτονία και ο συνωστισμός προκαλούν λοιμώδεις νόσους. Πολλοί κάτοικοι της Ιερουσαλήμ, λοιπόν, θα πεθάνουν από την πείνα και τις επιδημίες. Αυτό συμβαίνει τόσο το 607 Π.Κ.Χ. όσο και το 70 Κ.Χ.—2 Βασιλέων 25:3· Θρήνοι 4:9, 10.b
7. Τι κάνουν οι άρχοντες της Ιερουσαλήμ στη διάρκεια της πολιορκίας, και τι τους συμβαίνει;
7 Σε αυτή την κρίσιμη ώρα, τι ηγεσία παρέχουν οι άρχοντες της Ιερουσαλήμ; Ο Ησαΐας απαντάει: «Όλοι οι ηγεμόνες σου έφυγαν μονομιάς. Αιχμαλωτίστηκαν χωρίς να χρειαστεί τόξο. Όσοι από εσένα βρέθηκαν, αιχμαλωτίστηκαν όλοι. Σπεύδοντας είχαν φύγει μακριά». (Ησαΐας 22:3) Οι άρχοντες και οι κραταιοί άντρες φεύγουν μακριά και κατόπιν πιάνονται! Χωρίς καν να λυγίσει τόξο εναντίον τους, συλλαμβάνονται και αιχμαλωτίζονται. Αυτό συμβαίνει το 607 Π.Κ.Χ. Μετά τη διάρρηξη του τείχους της Ιερουσαλήμ, ο Βασιλιάς Σεδεκίας τρέπεται σε φυγή τη νύχτα μαζί με τους κραταιούς άντρες του. Ο εχθρός το μαθαίνει, τους καταδιώκει και τους προλαβαίνει στις πεδιάδες της Ιεριχώς. Οι κραταιοί άντρες διασκορπίζονται. Ο Σεδεκίας συλλαμβάνεται, τυφλώνεται, δένεται με χάλκινα δεσμά και σύρεται στη Βαβυλώνα. (2 Βασιλέων 25:2-7) Τι τραγικό αποτέλεσμα είχε η απιστία του!
Απόγνωση Εξαιτίας της Συμφοράς
8. (α) Πώς αντιδρά ο Ησαΐας στην προφητεία που προλέγει συμφορά για την Ιερουσαλήμ; (β) Ποιο σκηνικό θα επικρατεί στην Ιερουσαλήμ;
8 Αυτή η προφητεία συγκινεί βαθιά τον Ησαΐα, ο οποίος λέει: «Πάρτε το βλέμμα σας από πάνω μου. Θα εκδηλώσω πίκρα κλαίγοντας. Μην επιμένετε να με παρηγορείτε για τη λεηλασία της κόρης του λαού μου». (Ησαΐας 22:4) Ο Ησαΐας λυπήθηκε για την προφητευμένη κατάληξη του Μωάβ και της Βαβυλώνας. (Ησαΐας 16:11· 21:3) Τώρα η απόγνωση και ο θρήνος του εντείνονται ακόμη περισσότερο καθώς συλλογίζεται την καταστροφή που έρχεται πάνω στο δικό του λαό. Είναι απαρηγόρητος. Γιατί; «Διότι ημέρα σύγχυσης και ποδοπάτησης και σαστίσματος έχει στην κοιλάδα του οράματος ο Υπέρτατος Κύριος, ο Ιεχωβά των στρατευμάτων. Υπάρχει ο κατεδαφιστής του τείχους και η κραυγή προς το βουνό». (Ησαΐας 22:5) Στην Ιερουσαλήμ θα επικρατήσει μεγάλη σύγχυση. Οι άνθρωποι θα τριγυρίζουν πανικόβλητοι, χωρίς σκοπό. Καθώς ο εχθρός θα αρχίσει να διαρρηγνύει τα τείχη της πόλης, θα ακουστεί μια «κραυγή προς το βουνό». Μήπως αυτό σημαίνει ότι οι κάτοικοι της πόλης θα κραυγάσουν προς τον Θεό, ο οποίος βρίσκεται στον άγιο ναό του, στο Όρος Μοριά; Ίσως. Ωστόσο, αν λάβουμε υπόψη την απιστία τους, αυτό πιθανόν να σημαίνει απλώς και μόνο ότι οι κραυγές τρόμου που θα βγάζουν θα αντηχούν στα γύρω βουνά.
9. Περιγράψτε το στράτευμα που απειλεί την Ιερουσαλήμ.
9 Τι είδους εχθρός απειλεί την Ιερουσαλήμ; Ο Ησαΐας μάς λέει: «Το Ελάμ πήρε τη φαρέτρα στο πολεμικό άρμα χωματένιου ανθρώπου με τα άλογα· και η Κιρ ξεσκέπασε την ασπίδα». (Ησαΐας 22:6) Οι εχθροί είναι πάνοπλοι. Έχουν τοξότες των οποίων οι φαρέτρες είναι γεμάτες βέλη. Πολεμιστές ετοιμάζουν τις ασπίδες τους για μάχη. Υπάρχουν άρματα και άλογα εκπαιδευμένα για πόλεμο. Το στράτευμα περιλαμβάνει στρατιώτες από το Ελάμ, που βρισκόταν βόρεια του σημερινού Περσικού Κόλπου, και από την Κιρ, που πιθανόν να βρισκόταν κοντά στο Ελάμ. Η αναφορά αυτών των χωρών φανερώνει τη μεγάλη απόσταση από την οποία έρχονται οι εισβολείς. Φανερώνει, επίσης, ότι ίσως υπήρχαν και Ελαμίτες τοξότες στο στράτευμα που απείλησε την Ιερουσαλήμ, την εποχή του Εζεκία.
Αμυντικές Προσπάθειες
10. Ποια εξέλιξη προμηνύει συμφορά για την πόλη;
10 Ο Ησαΐας περιγράφει την εξέλιξη της κατάστασης: «Οι πιο εκλεκτές σου κοιλάδες θα γεμίσουν πολεμικά άρματα, και τα άλογα θα παραταχθούν εξάπαντος στην πύλη, και κάποιος θα αφαιρέσει το προπέτασμα του Ιούδα». (Ησαΐας 22:7, 8α) Άρματα και άλογα συνωστίζονται στις κοιλάδες έξω από την πόλη της Ιερουσαλήμ και παρατάσσονται για να επιτεθούν στις πύλες της πόλης. Ποιο είναι «το προπέτασμα του Ιούδα» που θα αφαιρεθεί; Ίσως είναι μια πύλη της πόλης, η παραβίαση της οποίας προμηνύει συμφορά για τους αμυνόμενους.c Όταν αφαιρείται αυτό το αμυντικό προπέτασμα, η πόλη είναι πια ανοιχτή στους επιτιθέμενους.
11, 12. Ποια αμυντικά μέτρα παίρνουν οι κάτοικοι της Ιερουσαλήμ;
11 Ο Ησαΐας στρέφει τώρα την προσοχή στις προσπάθειες που καταβάλλει ο λαός για να αμυνθεί. Το πρώτο πράγμα που σκέφτονται είναι τα όπλα! «Θα κοιτάξεις εκείνη την ημέρα προς το οπλοστάσιο του οικήματος του δάσους, και εσείς θα δείτε τα ρήγματα της Πόλης του Δαβίδ, γιατί θα είναι πολλά. Και θα συγκεντρώσετε τα νερά της κάτω δεξαμενής». (Ησαΐας 22:8β, 9) Στο οπλοστάσιο του οικήματος του δάσους βρίσκονται αποθηκευμένα όπλα. Αυτό το οπλοστάσιο οικοδομήθηκε από τον Σολομώντα. Επειδή κατασκευάστηκε από κέδρους του Λιβάνου, έγινε γνωστό ως «το Οίκημα του Δάσους του Λιβάνου». (1 Βασιλέων 7:2-5) Επιθεωρούνται τα ρήγματα του τείχους. Συλλέγεται νερό, πράγμα που αποτελεί σημαντικό αμυντικό μέτρο. Οι άνθρωποι χρειάζονται νερό για να ζήσουν. Χωρίς αυτό, δεν μπορεί να αντέξει μια πόλη. Παρατηρήστε, όμως, πως δεν αναφέρεται πουθενά ότι αποβλέπουν στον Ιεχωβά για απελευθέρωση. Απεναντίας, βασίζονται στις δικές τους δυνάμεις. Είθε εμείς να μην κάνουμε ποτέ αυτό το λάθος!—Ψαλμός 127:1.
12 Τι μπορεί να γίνει για τα ρήγματα στο τείχος της πόλης; «Τα σπίτια της Ιερουσαλήμ θα τα μετρήσετε. Θα γκρεμίσετε επίσης τα σπίτια για να κάνετε το τείχος απόρθητο». (Ησαΐας 22:10) Αξιολογούνται τα σπίτια για να διαπιστωθεί ποια θα μπορούσαν να κατεδαφιστούν προκειμένου να παράσχουν υλικά για την επισκευή των ρηγμάτων. Προσπαθούν έτσι να εμποδίσουν τον εχθρό να αποκτήσει τον πλήρη έλεγχο του τείχους.
Ένας Άπιστος Λαός
13. Πώς προσπαθεί ο λαός να εξασφαλίσει κάποιο απόθεμα νερού, αλλά ποιον ξεχνάει;
13 «Θα φτιάξετε μια στέρνα ανάμεσα στα δύο τείχη για τα νερά της παλιάς δεξαμενής. Και δεν θα κοιτάξετε προς τον Μεγαλειώδη Δημιουργό αυτού του πράγματος, και εκείνον που το διαμόρφωσε αυτό πριν από πολύ καιρό δεν θα τον δείτε». (Ησαΐας 22:11) Οι προσπάθειες για τη συλλογή νερού, που περιγράφονται τόσο εδώ όσο και στο εδάφιο 9, μας θυμίζουν την ενέργεια που έκανε ο Βασιλιάς Εζεκίας για να προστατέψει την πόλη από τους Ασσύριους εισβολείς. (2 Χρονικών 32:2-5) Εντούτοις, ο λαός της πόλης ο οποίος περιγράφεται σε αυτή την προφητεία του Ησαΐα είναι εντελώς άπιστος. Ενόσω ενισχύει την άμυνα της πόλης, δεν σκέφτεται καθόλου τον Δημιουργό, σε αντίθεση με τον Εζεκία.
14. Παρά το προειδοποιητικό άγγελμα του Ιεχωβά, ποια άσοφη στάση τηρεί ο λαός;
14 Ο Ησαΐας λέει κατόπιν: «Ο Υπέρτατος Κύριος, ο Ιεχωβά των στρατευμάτων, θα ζητήσει εκείνη την ημέρα κλάμα και πένθος και φαλακρότητα και ζώσιμο σάκου. Αλλά ορίστε! αγαλλίαση και χαρά, θανάτωση βοδιών και σφαγή προβάτων, κρεοφαγία και οινοποσία, “Ας φάμε και ας πιούμε, γιατί αύριο θα πεθάνουμε”». (Ησαΐας 22:12, 13) Οι κάτοικοι της Ιερουσαλήμ δεν εκδηλώνουν καμιά μεταμέλεια για το στασιασμό τους εναντίον του Ιεχωβά. Δεν κλαίνε, δεν κόβουν τα μαλλιά τους ούτε φορούν σάκο σε ένδειξη μετάνοιας. Αν το έκαναν αυτό, ίσως να τους έσωζε ο Ιεχωβά από τα φρικτά πράγματα που τους περιμένουν. Αντίθετα, αυτοί παραδίδονται στις αισθησιακές απολαύσεις. Την ίδια στάση εκδηλώνουν και σήμερα πολλά άτομα που δεν θέτουν πίστη στον Θεό. Επειδή δεν έχουν ελπίδα—είτε για ανάσταση από τους νεκρούς είτε για ζωή στη μελλοντική παραδεισιακή γη—ζουν φιλήδονη ζωή και λένε: «Ας φάμε και ας πιούμε, γιατί αύριο θα πεθάνουμε». (1 Κορινθίους 15:32) Πόσο κοντόφθαλμο είναι αυτό! Αν έθεταν την εμπιστοσύνη τους στον Ιεχωβά, θα έβρισκαν διαρκή ελπίδα!—Ψαλμός 4:6-8· Παροιμίες 1:33.
15. (α) Ποιο είναι το άγγελμα κρίσης του Ιεχωβά κατά της Ιερουσαλήμ, και ποιοι εκτελούν την κρίση του; (β) Γιατί θα έχει ο Χριστιανικός κόσμος ίδια κατάληξη με την Ιερουσαλήμ;
15 Οι πολιορκημένοι κάτοικοι της Ιερουσαλήμ δεν θα βρουν ασφάλεια. Ο Ησαΐας λέει: «Μπροστά στα αφτιά μου, ο Ιεχωβά των στρατευμάτων αποκάλυψε το εξής: “«Για αυτό το σφάλμα δεν θα λάβετε εξιλέωση μέχρι να πεθάνετε», είπε ο Υπέρτατος Κύριος, ο Ιεχωβά των στρατευμάτων”». (Ησαΐας 22:14) Εξαιτίας της σκληροκαρδίας του λαού, δεν θα υπάρξει συγχώρηση. Ο θάνατος θα επέλθει οπωσδήποτε. Αυτό είναι βέβαιο. Ο Υπέρτατος Κύριος, ο Ιεχωβά των στρατευμάτων, το είπε. Σε εκπλήρωση των προφητικών λόγων του Ησαΐα, η συμφορά έρχεται δύο φορές στην άπιστη Ιερουσαλήμ, η οποία καταστρέφεται από τα στρατεύματα της Βαβυλώνας και αργότερα από τα στρατεύματα της Ρώμης. Παρόμοια συμφορά θα βρει τον άπιστο Χριστιανικό κόσμο, του οποίου τα μέλη ισχυρίζονται ότι λατρεύουν τον Θεό, αλλά στην πραγματικότητα τον απαρνούνται με τα έργα τους. (Τίτο 1:16) Οι αμαρτίες του Χριστιανικού κόσμου, μαζί με τις αμαρτίες των υπόλοιπων θρησκειών του κόσμου που φανερώνουν περιφρόνηση για τις δίκαιες οδούς του Θεού, «συσσωρεύτηκαν μέχρι τον ουρανό». Σαν το σφάλμα της αποστατικής Ιερουσαλήμ, και το δικό τους σφάλμα είναι τόσο μεγάλο ώστε δεν μπορεί να γίνει εξιλέωση για αυτό.—Αποκάλυψη 18:5, 8, 21.
Ένας Ιδιοτελής Οικονόμος
16, 17. (α) Ποιος λαβαίνει τώρα ένα προειδοποιητικό άγγελμα από τον Ιεχωβά, και γιατί; (β) Τι θα συμβεί στον Σεβνά εξαιτίας των μεγάλων φιλοδοξιών του;
16 Ο προφήτης στρέφει τώρα την προσοχή του από έναν άπιστο λαό σε ένα άπιστο άτομο. Ο Ησαΐας γράφει: «Αυτό είπε ο Υπέρτατος Κύριος, ο Ιεχωβά των στρατευμάτων: “Πήγαινε, βρες αυτόν τον οικονόμο, τον Σεβνά, ο οποίος είναι υπεύθυνος για το σπιτικό· «Τι νομίζεις ότι έχεις εδώ, και ποιον νομίζεις ότι έχεις εδώ, ώστε λάξευσες εδώ τάφο για τον εαυτό σου;» Πάνω σε ύψωμα λαξεύει τον τάφο του· σε απόκρημνο βράχο σμιλεύει κατοικία για τον εαυτό του”».—Ησαΐας 22:15, 16.
17 Ο Σεβνά είναι “οικονόμος υπεύθυνος για το σπιτικό”, πιθανώς για το σπιτικό του Βασιλιά Εζεκία. Κατέχει, λοιπόν, μια θέση επιρροής και είναι δεύτερος μόνο μετά το βασιλιά. Αναμένονται πολλά από αυτόν. (1 Κορινθίους 4:2) Ωστόσο, ενώ θα έπρεπε να έχει ως πρώτο μέλημά του τις υποθέσεις του έθνους, ο Σεβνά προσπαθεί να αποκτήσει δόξα για τον εαυτό του. Βάζει να του λαξεύσουν έναν πολυτελή τάφο—που μοιάζει βασιλικός—ψηλά σε έναν απόκρημνο βράχο. Ο Ιεχωβά το παρατηρεί αυτό και εμπνέει τον Ησαΐα να προειδοποιήσει τον άπιστο οικονόμο: «Δες! Ο Ιεχωβά θα σε ρίξει κάτω με βίαιο ρίξιμο, ακμαίε άντρα, και θα σε πιάσει γερά. Εξάπαντος θα σε τυλίξει σφιχτά, σαν μπάλα για ευρύχωρη γη. Εκεί θα πεθάνεις, και εκεί τα άρματα της δόξας σου θα είναι η ατίμωση του οίκου του κυρίου σου. Και θα σε απομακρύνω από τη θέση σου· και από το αξίωμά σου κάποιος θα σε γκρεμίσει». (Ησαΐας 22:17-19) Εξαιτίας του εγωκεντρισμού του, ο Σεβνά δεν θα έχει ούτε καν έναν συνηθισμένο τάφο στην Ιερουσαλήμ. Αντίθετα, θα πεταχτεί σαν μπάλα, για να πεθάνει σε μακρινή γη. Αυτό αποτελεί προειδοποίηση για όλα τα άτομα στα οποία είναι εμπιστευμένη εξουσία μέσα στο λαό του Θεού. Η κατάχρηση δύναμης θα οδηγήσει στην απώλεια αυτής της εξουσίας, πιθανώς δε και στην αποπομπή τους.
18. Ποιος θα αντικαταστήσει τον Σεβνά, και τι σημαίνει το γεγονός ότι αυτός θα λάβει τα επίσημα ενδύματα του Σεβνά και το κλειδί του οίκου του Δαβίδ;
18 Πώς θα απομακρυνθεί, όμως, ο Σεβνά από τη θέση του; Μέσω του Ησαΐα, ο Ιεχωβά εξηγεί: «Εκείνη την ημέρα θα καλέσω τον υπηρέτη μου, τον Ελιακείμ, το γιο του Χελκία. Και θα τον ντύσω με το χιτώνα σου, και το περίζωμά σου θα το δέσω γερά πάνω του, και την εξουσία σου θα τη δώσω στο χέρι του· και αυτός θα γίνει πατέρας για τον κάτοικο της Ιερουσαλήμ και για τον οίκο του Ιούδα. Και θα βάλω το κλειδί του οίκου του Δαβίδ πάνω στον ώμο του, και θα ανοίγει χωρίς να κλείνει κανείς, και θα κλείνει χωρίς να ανοίγει κανείς». (Ησαΐας 22:20-22) Αντικαθιστώντας τον Σεβνά, ο Ελιακείμ θα λάβει τα επίσημα ενδύματα του οικονόμου μαζί με το κλειδί του οίκου του Δαβίδ. Η Αγία Γραφή χρησιμοποιεί τον όρο «κλειδί» ως σύμβολο εξουσίας, διακυβέρνησης ή δύναμης. (Παράβαλε Ματθαίος 16:19.) Στην αρχαιότητα, ο σύμβουλος του βασιλιά, στον οποίο ήταν εμπιστευμένα τα κλειδιά, μπορεί να είχε τη γενική επίβλεψη των βασιλικών διαμερισμάτων, αποφασίζοντας ακόμη και για το ποιοι από τους υποψήφιους θα γίνονταν υπηρέτες του βασιλιά. (Παράβαλε Αποκάλυψη 3:7, 8.) Άρα η θέση του οικονόμου είναι σημαντική, και αναμένονται πολλά από εκείνον που την κατέχει. (Λουκάς 12:48) Ο Σεβνά ίσως είναι ικανός, αλλά επειδή είναι άπιστος, ο Ιεχωβά θα τον αντικαταστήσει.
Δύο Συμβολικά Ξύλινα Κρεμαστάρια
19, 20. (α) Πώς θα αποδειχτεί ο Ελιακείμ ευλογία για το λαό του; (β) Τι θα συμβεί σε όσους εξακολουθούν να αποβλέπουν στον Σεβνά;
19 Τελικά, ο Ιεχωβά χρησιμοποιεί συμβολική γλώσσα για να περιγράψει τη μεταβίβαση εξουσίας από τον Σεβνά στον Ελιακείμ, λέγοντας: «“Θα τον καρφώσω [τον Ελιακείμ] σαν ξύλινο κρεμαστάρι σε μόνιμη θέση, και θα γίνει σαν θρόνος δόξας για τον οίκο του πατέρα του. Και θα κρεμάσουν πάνω του όλη τη δόξα του οίκου του πατέρα του, τους απογόνους και τα βλαστάρια, όλα τα σκεύη μικρού μεγέθους, τα σκεύη που έχουν σχήμα κούπας καθώς και όλα τα μεγάλα σταμνοειδή σκεύη. Εκείνη την ημέρα”, λέει ο Ιεχωβά των στρατευμάτων, “το ξύλινο κρεμαστάρι [ο Σεβνά] που είναι καρφωμένο σε μόνιμη θέση θα αφαιρεθεί και θα πελεκηθεί και θα πέσει, και το φορτίο που είναι πάνω του θα εκκοπεί, γιατί ο ίδιος ο Ιεχωβά το είπε αυτό”».—Ησαΐας 22:23-25.
20 Σε αυτά τα εδάφια, το πρώτο ξύλινο κρεμαστάρι είναι ο Ελιακείμ. Αυτός θα γίνει «θρόνος δόξας» για τον οίκο του πατέρα του, του Χελκία. Σε αντίθεση με τον Σεβνά, αυτός δεν θα ντροπιάσει τον οίκο ή το όνομα του πατέρα του. Ο Ελιακείμ θα αποτελέσει μόνιμο στήριγμα για τα οικιακά σκεύη, δηλαδή για τους υπόλοιπους που υπηρετούν το βασιλιά. (2 Τιμόθεο 2:20, 21) Αντίθετα, το δεύτερο ξύλινο κρεμαστάρι αναφέρεται στον Σεβνά. Μολονότι μπορεί να φαίνεται ότι βρίσκεται σε ασφαλή θέση, θα αφαιρεθεί. Όλοι όσοι εξακολουθούν να αποβλέπουν σε αυτόν θα πέσουν.
21. Στη σύγχρονη εποχή, ποιος αντικαταστάθηκε σαν τον Σεβνά, γιατί, και από ποιον;
21 Η εμπειρία του Σεβνά μάς θυμίζει ότι, ανάμεσα σε όσους ισχυρίζονται πως λατρεύουν τον Θεό, εκείνοι που δέχονται προνόμια υπηρεσίας πρέπει να τα χρησιμοποιούν για να υπηρετούν άλλους και να φέρνουν αίνο στον Ιεχωβά. Δεν πρέπει να κάνουν κατάχρηση της θέσης τους για να πλουτίζουν ή να αποκτούν προσωπική εξοχότητα. Λόγου χάρη, ο Χριστιανικός κόσμος από παλιά παρουσιάζει τον εαυτό του ως διορισμένο οικονόμο, ως τον επίγειο εκπρόσωπο του Ιησού Χριστού. Εντούτοις, όπως ο Σεβνά έφερε ατίμωση στον πατέρα του επιδιώκοντας τη δική του δόξα, έτσι και οι ηγέτες του Χριστιανικού κόσμου έχουν ατιμάσει τον Δημιουργό συσσωρεύοντας πλούτη και δύναμη για τον εαυτό τους. Γι’ αυτό, όταν το 1918 ήρθε η ώρα «να αρχίσει η κρίση από τον οίκο του Θεού», ο Ιεχωβά απομάκρυνε το Χριστιανικό κόσμο. Βρέθηκε ένας άλλος οικονόμος—«ο πιστός οικονόμος, ο φρόνιμος»—και διορίστηκε υπεύθυνος για το επίγειο σπιτικό του Ιησού. (1 Πέτρου 4:17· Λουκάς 12:42-44) Αυτή η σύνθετη τάξη έχει αποδειχτεί άξια να επωμιστεί το βασιλικό «κλειδί» του οίκου του Δαβίδ. Σαν ένα αξιόπιστο «κρεμαστάρι», έχει αποδειχτεί φερέγγυο στήριγμα όλων των διαφορετικών “σκευών”, δηλαδή των χρισμένων Χριστιανών οι οποίοι έχουν διαφορετικές ευθύνες και αποβλέπουν σε αυτό για πνευματική διατροφή. Τα «άλλα πρόβατα», επίσης, σαν τον “πάροικο που βρισκόταν μέσα στις πύλες” της αρχαίας Ιερουσαλήμ, βασίζονται σε αυτό το «κρεμαστάρι», στον σύγχρονο Ελιακείμ.—Ιωάννης 10:16· Δευτερονόμιο 5:14.
22. (α) Γιατί ήταν επίκαιρη η αντικατάσταση του Σεβνά ως οικονόμου; (β) Στη σύγχρονη εποχή, γιατί ήταν επίκαιρος ο διορισμός “του πιστού οικονόμου, του φρόνιμου”;
22 Ο Ελιακείμ αντικατέστησε τον Σεβνά όταν ο Σενναχειρείμ και οι ορδές του απειλούσαν την Ιερουσαλήμ. Παρόμοια, «ο πιστός οικονόμος, ο φρόνιμος», έχει διοριστεί να υπηρετεί στον καιρό του τέλους, ο οποίος θα ολοκληρωθεί όταν ο Σατανάς και οι δυνάμεις του θα κάνουν την τελική τους επίθεση «στον Ισραήλ του Θεού» και στα άλλα πρόβατα που τον συντροφεύουν. (Γαλάτες 6:16) Όπως και στις ημέρες του Εζεκία, αυτή η επίθεση θα καταλήξει στην καταστροφή των εχθρών της δικαιοσύνης. Όσοι στηρίζονται στο «κρεμαστάρι σε μόνιμη θέση», στον πιστό οικονόμο, θα επιζήσουν, όπως επέζησαν και οι πιστοί κάτοικοι της Ιερουσαλήμ από την εισβολή των Ασσυρίων στον Ιούδα. Πόσο σοφό είναι, λοιπόν, να μην προσκολλούμαστε στο αποδοκιμασμένο «κρεμαστάρι», το Χριστιανικό κόσμο!
23. Τι συμβαίνει τελικά στον Σεβνά, και τι μπορούμε να μάθουμε εμείς από αυτό;
23 Τι συμβαίνει τελικά στον Σεβνά; Δεν υπάρχουν στοιχεία για το πώς εκπληρώθηκε η αναφερόμενη σε αυτόν προφητεία που είναι γραμμένη στο εδάφιο Ησαΐας 22:18. Ενόσω αυτός εξυψώνει τον εαυτό του και κατόπιν ντροπιάζεται, μοιάζει με το Χριστιανικό κόσμο, αλλά ίσως έμαθε από τη διαπαιδαγώγηση. Από αυτή την άποψη, διαφέρει πολύ από το Χριστιανικό κόσμο. Όταν ο Ασσύριος Ραβσάκης απαιτεί να παραδοθεί η Ιερουσαλήμ, ο νέος οικονόμος του Εζεκία, ο Ελιακείμ, είναι επικεφαλής της αντιπροσωπείας που βγαίνει να τον συναντήσει. Ωστόσο, ο Σεβνά βρίσκεται δίπλα του, ως γραμματέας του βασιλιά. Φαίνεται ότι ο Σεβνά εξακολουθεί να βρίσκεται στην υπηρεσία του βασιλιά. (Ησαΐας 36:2, 22) Τι θαυμάσιο μάθημα για εκείνους που χάνουν θέσεις υπηρεσίας στην οργάνωση του Θεού! Αντί να πικραίνονται και να μνησικακούν, θα πρέπει με σοφία να συνεχίζουν να υπηρετούν τον Ιεχωβά με οποιαδήποτε ιδιότητα αυτός επιτρέπει. (Εβραίους 12:6) Ενεργώντας έτσι, θα αποφύγουν τη συμφορά που θα έρθει πάνω στο Χριστιανικό κόσμο. Θα απολαμβάνουν την εύνοια και την ευλογία του Θεού σε όλη την αιωνιότητα.
[Υποσημειώσεις]
a Το 66 Κ.Χ. πολλοί Ιουδαίοι αγάλλονταν όταν αποσύρθηκε ο ρωμαϊκός στρατός που πολιορκούσε την Ιερουσαλήμ.
b Σύμφωνα με τον ιστορικό του πρώτου αιώνα Ιώσηπο, το 70 Κ.Χ. η πείνα στην Ιερουσαλήμ ήταν τόσο σφοδρή ώστε οι άνθρωποι έτρωγαν δέρματα, χορτάρι και άχυρα. Λέγεται ότι σε μια περίπτωση κάποια μητέρα έψησε και έφαγε τον ίδιο της το γιο.
c Σύμφωνα με μια άλλη εκδοχή, «το προπέτασμα του Ιούδα» ίσως αναφέρεται σε κάτι άλλο το οποίο προστατεύει την πόλη, όπως φρούρια όπου αποθηκεύονται όπλα και καταλύουν στρατιώτες.
[Εικόνα στη σελίδα 231]
Ο Σεδεκίας, όταν τρέπεται σε φυγή, συλλαμβάνεται και τυφλώνεται
[Εικόνα στη σελίδα 232, 233]
Οι προοπτικές είναι ζοφερές για τους Ιουδαίους που έχουν παγιδευτεί στην Ιερουσαλήμ
[Εικόνα στη σελίδα 239]
Ο Εζεκίας κάνει τον Ελιακείμ «κρεμαστάρι σε μόνιμη θέση»
[Εικόνα στη σελίδα 241]
Σαν τον Σεβνά, πολλοί ηγέτες του Χριστιανικού κόσμου έχουν ατιμάσει τον Δημιουργό συσσωρεύοντας πλούτη
[Εικόνες στη σελίδα 242]
Στη σύγχρονη εποχή μια τάξη πιστού οικονόμου έχει διοριστεί υπεύθυνη για το σπιτικό του Ιησού