ΝΑΟΥΜ (ΒΙΒΛΙΟ)

Αυτό το βιβλίο της Αγίας Γραφής αποτελεί προφητική «εξαγγελία εναντίον της Νινευή», της πρωτεύουσας της Ασσυριακής Αυτοκρατορίας. Γράφτηκε από τον Ναούμ τον Ελκωσίτη. (Να 1:1) Η ιστορική εκπλήρωση αυτής της προφητικής εξαγγελίας πιστοποιεί τη γνησιότητά του. Άρχισε να γράφεται λίγο μετά την ταπεινωτική ήττα που υπέστη η αιγυπτιακή πόλη Νω-άμμων (Θήβες) τον έβδομο αιώνα Π.Κ.Χ. (3:8-10) και ολοκληρώθηκε πριν από την προειπωμένη καταστροφή της Νινευή το 632 Π.Κ.Χ.—Βλέπε ΑΣΣΥΡΙΑ· ΝΙΝΕΥΗ.

Αρμονία με Άλλα Βιβλία της Γραφής. Το βιβλίο του Ναούμ συμφωνεί απόλυτα με τις υπόλοιπες Γραφές όταν λέει ότι ο Ιεχωβά είναι «Θεός ο οποίος απαιτεί αποκλειστική αφοσίωση», «μακρόθυμος και μεγαλοδύναμος», αλλά δεν πρόκειται να διστάσει να τιμωρήσει. (Να 1:2, 3· παράβαλε Εξ 20:5· 34:6, 7· Ιωβ 9:4· Ψλ 62:11.) «Ο Ιεχωβά είναι αγαθός, οχυρό στην ημέρα της στενοχώριας. Και γνωρίζει εκείνους που ζητούν καταφύγιο σε αυτόν». (Να 1:7· παράβαλε Ψλ 25:8· 46:1· Ησ 25:4· Ματ 19:17.) Ο Ιεχωβά εκδήλωσε ολοφάνερα αυτές τις ιδιότητες ελευθερώνοντας τους Ισραηλίτες από την καταδυνάστευση των Ασσυρίων και εκτελώντας εκδίκηση εναντίον της Νινευή, που ήταν ένοχη αίματος, ύστερα από αρκετά μεγάλο διάστημα ανοχής.

Αξιοσημείωτες, επίσης, είναι οι ομοιότητες ανάμεσα στο 1ο κεφάλαιο του Ναούμ και στον 97ο Ψαλμό. Τα λόγια του Ησαΐα (10:24-27· 30:27-33) αναφορικά με την κρίση του Ιεχωβά εναντίον της Ασσυρίας παραλληλίζονται, ως έναν βαθμό, με το 2ο και το 3ο κεφάλαιο του Ναούμ.—Παράβαλε επίσης Ησ 52:7· Να 1:15· Ρω 10:15.

Ιστορικό Πλαίσιο. Ο άπιστος Άχαζ του Ιούδα, μολονότι έλαβε τη διαβεβαίωση ότι η συνωμοσία που οργάνωσαν ο Βασιλιάς Ρεζίν της Συρίας και ο Βασιλιάς Φεκά του Ισραήλ για να τον εκθρονίσουν θα αποτύγχανε (Ησ 7:3-7), ενήργησε άσοφα και ζήτησε τη βοήθεια του Ασσύριου Βασιλιά Θεγλάθ-φελασάρ Γ΄ (Θελγάθ-φελνασάρ). Τελικά αυτή η κίνηση «του προξένησε στενοχώρια και δεν τον ενίσχυσε», διότι ο Ιούδας ήρθε κάτω από το βαρύ ζυγό της Ασσυρίας. (2Χρ 28:20, 21) Μεταγενέστερα, ο γιος και διάδοχος του Άχαζ στο θρόνο, ο Εζεκίας, στασίασε εναντίον της ασσυριακής κυριαρχίας. (2Βα 18:7) Τότε ο Ασσύριος μονάρχης Σενναχειρείμ εισέβαλε στον Ιούδα και κατέλαβε τη μία οχυρωμένη πόλη μετά την άλλη, προκαλώντας εκτεταμένη ερήμωση της γης. (Παράβαλε Ησ 7:20, 23-25· 8:6-8· 36:1, 2.) Ο επόμενος βασιλιάς του Ιούδα, ο Μανασσής, αιχμαλωτίστηκε από τους αρχηγούς του στρατεύματος της Ασσυρίας και οδηγήθηκε στη Βαβυλώνα (που βρισκόταν τότε υπό την κυριαρχία των Ασσυρίων).—2Χρ 33:11.

Εφόσον, λοιπόν, ο Ιούδας είχε υποφέρει επί μεγάλο διάστημα κάτω από το βαρύ χέρι της Ασσυρίας, η προφητεία του Ναούμ αναφορικά με την επικείμενη καταστροφή της Νινευή ήταν καλά νέα. Σαν να είχε πέσει ήδη η Ασσυρία, ο Ναούμ έγραψε: «Ορίστε! Πάνω στα βουνά τα πόδια κάποιου που φέρνει καλά νέα, κάποιου που διαγγέλλει ειρήνη. Ιούδα, γιόρτασε τις γιορτές σου. Εκπλήρωσε τις ευχές σου· επειδή δεν θα ξαναπεράσει πια μέσα από εσένα άχρηστος άνθρωπος. Θα εκκοπεί ολοκληρωτικά». (Να 1:15) Δεν θα υπήρχε πια καμιά παρέμβαση από τους Ασσυρίους. Τίποτα δεν θα εμπόδιζε τους κατοίκους του Ιούδα να παρευρίσκονται στις γιορτές ή να τις τηρούν. Η απελευθέρωση από τον Ασσύριο δυνάστη θα ήταν πλήρης. (Παράβαλε Να 1:9.) Επιπλέον, όλοι οι άλλοι λαοί που θα άκουγαν για την καταστροφή της Νινευή θα “χειροκροτούσαν”, δηλαδή θα χαίρονταν, για τη συμφορά της, επειδή η κακία αυτής της πόλης τούς είχε προξενήσει πολλά δεινά.—3:19.

Ο στρατιωτικός επεκτατισμός των Ασσυρίων έκανε τη Νινευή “πόλη αιματοχυσίας”. (Να 3:1) Η μεταχείριση των αιχμαλώτων πολέμου ήταν σκληρή και απάνθρωπη. Μερικούς τους έκαιγαν ή τους έγδερναν ζωντανούς. Άλλους τους τύφλωναν ή τους έκοβαν τη μύτη, τα αφτιά ή τα δάχτυλα. Πολλές φορές, έσερναν τους αιχμαλώτους με σχοινιά περασμένα από τη μύτη ή τα χείλη τους με άγκιστρα. Πράγματι, η Νινευή άξιζε να καταστραφεί ως ένοχη αίματος.

[Πλαίσιο στη σελίδα 431]

ΚΥΡΙΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ ΝΑΟΥΜ

Εξαγγελία εναντίον της Νινευή, της πρωτεύουσας της Ασσυρίας

Γράφτηκε προτού καταστραφεί η Νινευή το 632 Π.Κ.Χ.

Ο Ιεχωβά εκτελεί εκδίκηση εναντίον των αντιδίκων του (1:1-6)

Ο Ιεχωβά απαιτεί αποκλειστική αφοσίωση· μολονότι είναι μακρόθυμος, δεν διστάζει να τιμωρήσει όποιον το αξίζει

Κανείς δεν μπορεί να αντέξει την έξαψη του θυμού του· ενώπιόν του ξεραίνονται οι θάλασσες, σείονται τα βουνά, λιώνουν οι λόφοι και ανασείεται η γη

Η εκτέλεση των πονηρών φέρνει ανακούφιση σε όσους ελπίζουν στον Ιεχωβά (1:7–3:19)

Ο Ιεχωβά είναι προστατευτικό οχυρό για όσους βασίζονται σε αυτόν, αλλά θα εξολοθρεύσει τον εχθρό

Καλά νέα θα αναγγελθούν στον Ιούδα· ο «άχρηστος άνθρωπος» θα εκκοπεί και η αληθινή λατρεία θα ασκείται απρόσκοπτα

Ο Ιεχωβά θα συγκεντρώσει ξανά τους δικούς του, αλλά η Νινευή θα ερημωθεί και τα πολεμικά της άρματα θα καούν

Η ένοχη αίματος πόλη θα λεηλατηθεί τιμωρούμενη για τις αμαρτίες της· τίποτα δεν μπορεί να τη σώσει, οι πολεμιστές της έχουν γίνει σαν γυναίκες

Το πλήγμα που δέχτηκε ο βασιλιάς της Ασσυρίας έχει γίνει αγιάτρευτο