ΠΥΛΗ

Η Αγία Γραφή μιλάει για διάφορα είδη πυλών: (1) πύλες του στρατοπέδου (Εξ 32:26, 27), (2) πύλες της πόλης (Ιερ 37:13), (3) πύλη στην αυλή της σκηνής της μαρτυρίας (Εξ 38:18), (4) «πύλες του Κάστρου του οίκου» (Νε 2:8), (5) πύλες του ναού (Πρ 3:10) και (6) πύλη σπιτιού (Πρ 12:13, 14).

Κατασκευή. Οι πόλεις είχαν συνήθως όσο το δυνατόν λιγότερες πύλες. Μερικές πόλεις είχαν μόνο μία πύλη, εφόσον οι πύλες αποτελούσαν τα τρωτά σημεία της οχύρωσής τους. Όπου υπήρχαν εσωτερικά και εξωτερικά τείχη, υπήρχαν φυσικά πύλες σε κάθε τείχος. Στις αρχαιότερες πύλες η είσοδος προς την πόλη ήταν σε σχήμα L για να δυσχεραίνεται η εισχώρηση του εχθρού. Αργότερα, όταν άρχισε να χρησιμοποιείται το άρμα (περ. 18ος αιώνας Π.Κ.Χ.), οι πύλες των πόλεων είχαν ευθείες εισόδους. Σε μερικά ανεσκαμμένα ερείπια, η πύλη της πόλης αποτελείται από μια είσοδο, αριστερά και δεξιά της οποίας υπήρχαν τετράγωνοι πύργοι και η οποία οδηγούσε σε έναν προθάλαμο μήκους περίπου 15 ως 20 μ. Αριστερά και δεξιά από τη δίοδο του προθάλαμου υπήρχαν μέχρι και έξι προεξέχουσες παραστάδες, εξαιτίας των οποίων η δίοδος στένευε σε τρία σημεία. Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να υπήρχαν δύο ή τρία ζεύγη θυρών για αυτές τις βαθιές πύλες. Μικροί χώροι στο εσωτερικό των τοίχων του προθάλαμου χρησίμευαν ως δωμάτια για τους φύλακες. Στο ναό που είδε σε όραμα ο Ιεζεκιήλ, οι πύλες διέθεταν δωμάτια για τους φύλακες. (Ιεζ 40:6, 7, 10, 20, 21, 28, 29, 32-36) Ορισμένες πύλες είχαν στεγασμένο προθάλαμο και ορισμένες ήταν πολυώροφες, όπως αποδεικνύεται από τις σκάλες που βρέθηκαν μέσα σε αυτές.—Παράβαλε 2Σα 18:24, 33.

Έχουν ανασκαφεί αρχαίες οχυρωμένες πόλεις στις οποίες φαίνεται ότι υπήρχαν παραπόρτια, ή αλλιώς πλαϊνές πύλες. Αυτές βρίσκονταν μερικές φορές στη βάση του φρουρίου και εξασφάλιζαν στον πληθυσμό της πόλης εύκολη πρόσβαση σε καιρό ειρήνης. Σε καιρό πολιορκίας χρησίμευαν προφανώς ως πύλες εξόδου, από τις οποίες οι αμυνόμενοι μπορούσαν να εξορμήσουν ξαφνικά επιτιθέμενοι στους πολιορκητές, ενώ ταυτόχρονα οι σύντροφοί τους στα τείχη τούς κάλυπταν με τις βολές τους.

Οι πόρτες των πυλών μιας πόλης κατασκευάζονταν συνήθως από ξύλο επενδυμένο με φύλλα μετάλλου ώστε να μην μπορεί ο εχθρός να τους βάλει φωτιά. Μερικές ίσως ήταν σιδερένιες, όπως στις ημέρες των αποστόλων. (Πρ 12:10) Οι πύλες της Βαβυλώνας αναφέρεται ότι είχαν χάλκινες πόρτες και σιδερένιες αμπάρες. (Ησ 45:2· παράβαλε Ψλ 107:2, 16.) Ορισμένες πύλες κλείδωναν προφανώς με ξύλινες αμπάρες. (Να 3:13) Στις ημέρες του Σολομώντα, στην περιοχή Αργόβ της Βασάν, υπήρχαν «εξήντα μεγάλες πόλεις με τείχος και χάλκινες αμπάρες». (1Βα 4:13) Στη Συρία έχουν ανακαλυφτεί πόλεις με πελώριες πέτρινες μονόφυλλες πόρτες, ύψους περίπου 3 μ., οι οποίες στρέφονταν σε στρόφιγγες στερεωμένες στο πάνω και στο κάτω μέρος. Λαβαίνοντας υπόψη αυτές τις παραμέτρους, ο άθλος που επιτέλεσε ο Σαμψών σηκώνοντας τις πόρτες της πύλης της Γάζας μαζί με τους δύο παραστάτες της και την αμπάρα και μεταφέροντάς τα στην κορυφή «του βουνού που βρίσκεται μπροστά στη Χεβρών» δεν ήταν αμελητέο κατόρθωμα. Φυσικά, η ενέργεια αυτή έγινε μέσω της ενισχυτικής δύναμης του πνεύματος του Ιεχωβά.—Κρ 16:3.

Λειτουργία. Οι «πύλες» μιας πόλης μπορούσαν να αναφέρονται στην ίδια την πόλη, εφόσον πολλές από τις επίσημες υποθέσεις διεκπεραιώνονταν στις πύλες και οι συναλλαγές καταγράφονταν εκεί (Δευ 16:11 [υποσ.], 14· Ρθ 4:10· Ψλ 87:2· 122:2), στη δε πρωτεύουσα πολλές φορές διεκπεραιώνονταν υποθέσεις στην πύλη του ανακτόρου. (Εσθ 3:2, 3· 5:9, 13· 6:10, 12) Όπου οι πύλες, δηλαδή οι είσοδοι, της πόλης ήταν ερημωμένες, είχε χαθεί και η δόξα. (Ησ 3:26· 14:31· Ιερ 14:2· Θρ 1:4) Οι πύλες ήταν τα σημεία που οι πολιορκητές έκαναν το παν για να διαρρήξουν. Από τη στιγμή που έλεγχαν τις πύλες, είχαν πρόσβαση στην πόλη. Άρα λοιπόν, αν κάποιος “έπαιρνε στην κατοχή του τις πύλες” της πόλης, καταλάμβανε την ίδια την πόλη. (Γε 22:17· 24:60) Όταν ανοίχτηκε ρήγμα στο τείχος της Ιερουσαλήμ, οι άρχοντες του Βαβυλώνιου βασιλιά κατηύθυναν την περαιτέρω καθυπόταξη της πόλης από κάποια θέση που βρισκόταν σε μια πύλη της.—Ιερ 39:2, 3.

Οι πύλες ήταν το κέντρο των δημόσιων συνάξεων και της δημόσιας ζωής. Κοντά στις πύλες υπήρχαν συνήθως ανοιχτοί χώροι, όπως η πλατεία απέναντι από την Πύλη των Υδάτων στην Ιερουσαλήμ. (Νε 8:1) Οι πύλες ήταν για τις πόλεις κέντρα ειδήσεων, όχι μόνο επειδή εκεί έφταναν οι ταξιδιώτες και οι έμποροι, αλλά επίσης επειδή σχεδόν όλοι οι εργάτες, ιδίως οι αγροτοεργάτες, έμπαιναν και έβγαιναν από την πύλη καθημερινά. Η πύλη, λοιπόν, ήταν σημείο συνάντησης. (Ρθ 4:1· 2Σα 15:2) Εκεί βρίσκονταν οι αγορές, κάποιες δε από τις πύλες της Ιερουσαλήμ είχαν πάρει προφανώς το όνομά τους από τα αγαθά που πουλιούνταν εκεί (για παράδειγμα, η Πύλη των Ψαριών).—Νε 3:3.

Στις πύλες έκριναν οι πρεσβύτεροι της πόλης. (Δευ 16:18· 21:18-20· 22:15· 25:7) Μερικές φορές ακόμη και οι βασιλιάδες παραχωρούσαν ακροάσεις ή εξέδιδαν αποφάσεις εκεί. (2Σα 19:8· 1Βα 22:10· Ιερ 38:7) Επειδή στην πύλη βρίσκονταν συνήθως οι κριτές, οι εξέχοντες άντρες της πόλης, οι έμποροι, οι επιχειρηματίες, καθώς και αρκετοί από το λαό, συχνά οι προφήτες πήγαιναν εκεί για να κάνουν εξαγγελίες. Τα αγγέλματά τους που κοινοποιούνταν εκεί θα διαδίδονταν πολύ γρηγορότερα. (1Βα 22:10· Ιερ 17:19) Εκεί γίνονταν επίσης άλλες σημαντικές αναγγελίες και επίσημες διακηρύξεις. (2Χρ 32:6-8) Ο Έσδρας διάβασε το Νόμο στην πλατεία απέναντι από την Πύλη των Υδάτων. (Νε 8:1-3) Η σοφία παρουσιάζεται να κράζει στις εισόδους των πυλών ώστε να ακούσουν οι πάντες στην πόλη τη συμβουλή της. (Παρ 1:20, 21· 8:1-3) Εφόσον η πύλη ήταν κέντρο ειδήσεων, τα καλά ή τα κακά έργα των κατοίκων της πόλης γίνονταν γνωστά εκεί.—Παρ 31:31.

Η προσφορά θυσιών στις πύλες μιας πόλης φαίνεται ότι ήταν ειδωλολατρική συνήθεια. (Πρ 14:13) Αυτή η κακή συνήθεια αναπτύχθηκε στον Ιούδα, αλλά ο Βασιλιάς Ιωσίας διόρθωσε τα πράγματα.—2Βα 23:8.

Εκείνοι τους οποίους οι κριτές θεωρούσαν άξιους θανάτου οδηγούνταν έξω από τις πύλες της πόλης για να εκτελεστούν. (1Βα 21:10-13· Πρ 7:58) Τα κουφάρια των ζώων που προσφέρονταν ως θυσία ώστε να γίνει εξιλέωση για τις αμαρτίες την Ημέρα της Εξιλέωσης μεταφέρονταν έξω από την πόλη και καίγονταν. (Λευ 16:27, 28) Γι’ αυτό και ο Ιησούς Χριστός, ο οποίος αποτέλεσε την προσφορά για αμαρτία ώστε να υπάρξει εξιλέωση για την ανθρωπότητα, θανατώθηκε έξω από την πύλη της Ιερουσαλήμ.—Εβρ 13:11, 12.

Επειδή η πύλη της πόλης διαδραμάτιζε τόσο σπουδαίο ρόλο, ήταν μεγάλη τιμή να κάθεται κάποιος μαζί με τους πρεσβυτέρους του τόπου στις πύλες. (Ιωβ 29:7· Παρ 31:23) Αυτή η θέση δεν άρμοζε σε κάποιον ανόητο. (Παρ 24:7) Όταν ο Δαβίδ διωκόταν, θεωρούσε ότι ήταν κάτι σοβαρό το να ασχολούνται με αυτόν—ιδίως με αρνητικό τρόπο—εκείνοι που κάθονταν στις πύλες. (Ψλ 69:12) “Η συντριβή του ταλαιπωρημένου στην πύλη” υπονοούσε δικαστική διαφθορά, εφόσον οι δικαστικές υποθέσεις τύχαιναν χειρισμού εκεί. (Ιωβ 5:4· Παρ 22:22· Αμ 5:12) Το να “μισεί κάποιος αυτόν που παρείχε έλεγχο στην πύλη” σήμαινε ότι μισούσε τον κριτή που τον διόρθωνε ή τον καταδίκαζε. (Αμ 5:10) Εκείνοι οι οποίοι “έβαζαν δόλωμα για αυτόν που παρείχε έλεγχο στην πύλη” ήταν όσοι προσπαθούσαν με δωροδοκίες ή άλλου είδους πιέσεις να κάνουν τους κριτές να διαστρέψουν την κρίση ή όσοι επιδίωκαν να παγιδέψουν έναν προφήτη ο οποίος ίσως στεκόταν στην πύλη για να τους ελέγξει.—Ησ 29:19-21.

Οι Πύλες του Στρατοπέδου στην Έρημο. Οι “πύλες” του στρατοπέδου του Ισραήλ ήταν τα σημεία εισόδου. Χωρίς αμφιβολία, φρουρούνταν καλά. Η σκηνή της μαρτυρίας ήταν στο κέντρο του στρατοπέδου και οι Λευίτες στρατοπέδευαν πολύ κοντά της, ενώ οι 12 φυλές—τρεις από κάθε πλευρά—βρίσκονταν σε μεγαλύτερη απόσταση. Με αυτή τη διάταξη το στρατόπεδο ήταν επαρκώς προστατευμένο.—Εξ 32:26, 27· Αρ 3· βλέπε ΠΥΛΩΡΟΣ.

Οι Πύλες της Ιερουσαλήμ. Καθώς εξετάζουμε τις πύλες της Ιερουσαλήμ, είναι καλό να θυμόμαστε ότι, από τότε που την κατέλαβε ο Δαβίδ, η πόλη αναπτύχθηκε και επεκτάθηκε, με αποτέλεσμα να χτιστούν αρκετά τείχη ή επιπρόσθετα τμήματα τειχών. Εδώ θα ασχοληθούμε κυρίως με τις πύλες που αναφέρονται στο βιβλίο του Νεεμία, το οποίο μας δίνει την πιο ολοκληρωμένη περιγραφή ή απαρίθμηση. Οι κατονομαζόμενες πύλες στο υπόμνημα του Νεεμία είναι πύλες του τείχους που είχε χτιστεί πριν από τον όγδοο αιώνα Π.Κ.Χ. και του τείχους που περιέβαλλε «το δεύτερο τμήμα». (2Βα 22:14· 2Χρ 34:22· Σοφ 1:10) «Το δεύτερο τμήμα» ήταν ένα βόρειο κομμάτι της πόλης, περιβαλλόμενο στα Δ και εν μέρει στα Β από το τείχος του Εζεκία (2Χρ 32:5), του οποίου προέκταση αποτελούσε το τείχος του Μανασσή που συνέχιζε προς τα ΒΑ και τα Α. (2Χρ 33:14) Αυτό το τείχος βρισκόταν Β της παλιότερης πόλης και του τείχους της, αλλά προφανώς δεν εκτεινόταν τόσο Δ όσο το παλιότερο τείχος.

Το τείχος του Νεεμία. Στην αφήγησή του σχετικά με την ανοικοδόμηση του τείχους της πόλης (Νε 3), ο Νεεμίας ξεκινάει από την Πύλη των Προβάτων και προχωρεί με φορά αντίθετη των δεικτών του ρολογιού. Στην απαρίθμηση που ακολουθεί θα εφαρμόσουμε αυτή την τακτική, παρεμβάλλοντας τις πύλες που δεν αναφέρονται στην αφήγηση της ανοικοδόμησης αλλά κατονομάζονται στην περιγραφή της πομπής που έλαβε χώρα κατά την εγκαινίαση (Νε 12), καθώς και πύλες για τις οποίες γίνεται λόγος σε άλλα εδάφια, μερικές από τις οποίες είναι απλώς άλλα ονόματα των πυλών που αναφέρονται στο υπόμνημα του Νεεμία.

Πύλη των Προβάτων. Η Πύλη των Προβάτων ανοικοδομήθηκε από τον Ελιασίβ τον αρχιερέα και συνιερείς του. (Νε 3:1, 32· 12:39) Το γεγονός αυτό υποδηλώνει ότι πρέπει να ήταν κοντά στην περιοχή του ναού. Κατά πάσα πιθανότητα βρισκόταν στο τείχος του δεύτερου τμήματος, στο κομμάτι που έχτισε ο Μανασσής (βλέπε «Πύλη των Ψαριών» πιο κάτω), στη βορειοανατολική γωνία της πόλης ή εκεί κοντά. Αυτή η πύλη μπορεί να ονομάστηκε έτσι επειδή από εκεί έφερναν γιδοπρόβατα για να τα θυσιάσουν ή ίσως για να τα πουλήσουν σε μια κοντινή αγορά. “Η πύλη των προβάτων” που αναφέρεται στο εδάφιο Ιωάννης 5:2 πιθανώς είναι η ίδια αυτή Πύλη των Προβάτων ή κάποια αντίστοιχη μεταγενέστερη πύλη, διότι βρισκόταν στην ίδια περιοχή, κοντά στη δεξαμενή Βηθζαθά.

Πύλη των Ψαριών. Ο Εζεκίας έχτισε προφανώς ένα κομμάτι του τείχους γύρω από το δεύτερο τμήμα μέχρι την Πύλη των Ψαριών. (2Χρ 32:5· 33:14) Στις αφηγήσεις του Νεεμία για την ανοικοδόμηση και για την πομπή, η Πύλη των Ψαριών τοποθετείται Δ της Πύλης των Προβάτων, ίσως κοντά στη βόρεια άκρη της Κοιλάδας των Τυροποιών. (Νε 3:3· 12:39) Στο εδάφιο Σοφονίας 1:10 αυτή συσχετίζεται με το δεύτερο τμήμα. Το όνομά της μπορεί να οφείλεται στο ότι η πύλη βρισκόταν κοντά στην ψαραγορά όπου οι Τύριοι πουλούσαν ψάρια.—Νε 13:16.

Πύλη της Παλιάς Πόλης. Η Πύλη της Παλιάς Πόλης βρισκόταν στη βορειοδυτική πλευρά της πόλης ανάμεσα στην Πύλη των Ψαριών και στην Πύλη του Εφραΐμ. (Νε 3:6· 12:39) Στην εβραϊκή, η πύλη ονομάζεται απλώς «Πύλη της Παλιάς», ενώ μερικοί μεταφραστές προσθέτουν τη λέξη «πόλη». Λέγεται ότι το όνομα προέκυψε επειδή αυτή ήταν η κύρια βόρεια είσοδος στην παλιά πόλη. Ίσως βρισκόταν στη συμβολή του Πλατιού Τείχους (το οποίο αποτελούσε βόρειο όριο της παλιάς πόλης) και της νότιας άκρης του δυτικού τείχους του δεύτερου τμήματος. Ορισμένοι πιστεύουν ότι αυτή η πύλη ταυτίζεται με την “Πρώτη Πύλη” που αναφέρει ο Ζαχαρίας, ο οποίος φαίνεται να περιγράφει τα όρια της πόλης από την Α προς τη Δ όταν λέει «από [1] την Πύλη του Βενιαμίν μέχρι τον τόπο [2] της Πρώτης Πύλης, μέχρι [3] τη Γωνιακή Πύλη», και τα όρια από το Β προς το Ν όταν λέει «από τον Πύργο του Χανανήλ μέχρι τις λεκάνες στα πατητήρια του βασιλιά». (Ζαχ 14:10) Άλλοι συνδέουν την Πύλη της Παλιάς Πόλης με τη «Μεσαία Πύλη» του εδαφίου Ιερεμίας 39:3. Μερικοί ονομάζουν αυτή την Πύλη της Παλιάς Πόλης «Πύλη του Μισνέ» και την τοποθετούν στο δυτικό τείχος του δεύτερου τμήματος.

Πύλη του Εφραΐμ. Η Πύλη του Εφραΐμ βρισκόταν στο Πλατύ Τείχος 400 πήχεις (178 μ.) Α της Γωνιακής Πύλης. (2Βα 14:13· 2Χρ 25:23) Αποτελούσε έξοδο προς το Β, προς την περιοχή του Εφραΐμ. Και αυτή, επίσης, έχει ταυτιστεί από μερικούς ερευνητές με τη Μεσαία Πύλη (Ιερ 39:3), ενώ από άλλους με την Πρώτη Πύλη. (Ζαχ 14:10) Θεωρείται ότι είναι η ίδια (ή αντίστοιχη) με τη Γενάθ, ή αλλιώς Πύλη του Κήπου, την οποία αναφέρει ο Ιουδαίος ιστορικός Ιώσηπος. (Ο Ιουδαϊκός Πόλεμος, Ε΄, 146 [iv, 2]) Κοντά στην Πύλη του Εφραΐμ υπήρχε μια πλατεία στην οποία ο λαός έστησε σκηνές για να γιορτάσει τη Γιορτή των Σκηνών την εποχή του Νεεμία. (Νε 8:16) Αυτή η πύλη δεν κατονομάζεται στο κείμενο του Νεεμία για την ανοικοδόμηση, προφανώς επειδή δεν χρειαζόταν εκτεταμένες επισκευές.

Γωνιακή Πύλη. Αυτή η πύλη βρισκόταν από ό,τι φαίνεται στη βορειοδυτική γωνία του τείχους της πόλης, Δ της Πύλης του Εφραΐμ. (2Βα 14:13· 2Χρ 25:23) Ήταν στην ανατολική πλευρά της Κοιλάδας του Εννόμ, προφανώς στο δυτικό τείχος της παλιάς πόλης στο σημείο της συμβολής του με το Πλατύ Τείχος. Κοντά σε αυτή την πύλη ο Οζίας έχτισε έναν πύργο, αλλά δεν διευκρινίζεται αν ήταν ο Πύργος των Φούρνων ή όχι. (2Χρ 26:9) Τόσο ο Ιερεμίας όσο και ο Ζαχαρίας φαίνεται να τοποθετούν τη Γωνιακή Πύλη στη δυτική άκρη της πόλης.—Ιερ 31:38· Ζαχ 14:10.

Δεν γίνεται μνεία άλλης πύλης στο δυτικό τείχος, από τη Γωνιακή Πύλη ως την Πύλη της Κοιλάδας στο νοτιοδυτικό τείχος, αναμφίβολα επειδή η πλαγιά της Κοιλάδας του Εννόμ ήταν απότομη και ως εκ τούτου η κατασκευή άλλης πύλης ήταν άσκοπη. Η Γωνιακή Πύλη δεν εμφανίζεται στις αφηγήσεις του Νεεμία, και πάλι δε ο λόγος μπορεί να είναι ότι δεν χρειαζόταν εκτεταμένες επισκευές. Η αφήγηση, ωστόσο, μιλάει για την επισκευή του Πύργου των Φούρνων, ο οποίος φαίνεται ότι αποτελούσε τμήμα της Γωνιακής Πύλης ή ότι βρισκόταν εκεί κοντά.—Νε 3:11.

Πύλη της Κοιλάδας. Στο νοτιοδυτικό τμήμα του τείχους της πόλης, η Πύλη της Κοιλάδας οδηγούσε στην Κοιλάδα του Εννόμ. Η «πύλη των Εσσηνών» που αναφέρει ο Ιώσηπος ίσως βρισκόταν εδώ ή κάπου παραπλεύρως. (Ο Ιουδαϊκός Πόλεμος, Ε΄, 145 [iv, 2]) Ο Οζίας, στα πλαίσια του προγράμματός του για την οχύρωση της πόλης, έχτισε έναν πύργο σε αυτή την πύλη. (2Χρ 26:9) Από την Πύλη της Κοιλάδας βγήκε ο Νεεμίας για να επιθεωρήσει το κατεστραμμένο τείχος, συνεχίζοντας έφιππος προς τα ανατολικά, μέσα από την Κοιλάδα του Εννόμ, και κατόπιν ανεβαίνοντας την Κοιλάδα Κιδρόν, ενώ τελικά ξαναμπήκε στην πόλη από την ίδια πύλη. (Νε 2:13-15) Μολονότι δεν κατονομάζεται, η Πύλη της Κοιλάδας φαίνεται ότι ήταν το σημείο από όπου ξεκίνησε η πομπή της εγκαινίασης, με τη μία ομάδα να κάνει το γύρο των τειχών αντίθετα από τους δείκτες του ρολογιού, περνώντας από την Πύλη των Σωρών της Στάχτης, και την άλλη να πηγαίνει σύμφωνα με τους δείκτες του ρολογιού, περνώντας από τη Γωνιακή Πύλη και τον Πύργο των Φούρνων.—Νε 12:31-40.

Πύλη των Σωρών της Στάχτης. Αυτή η πύλη είναι επίσης γνωστή ως η Πύλη των Πήλινων Θραυσμάτων και ονομάζεται συνήθως Πύλη της Κοπριάς. (Νε 2:13· 12:31) Η περιγραφή του Νεεμία φαίνεται να την τοποθετεί 1.000 πήχεις (445 μ.) Α της Πύλης της Κοιλάδας. (Νε 3:13, 14) Βρισκόταν στη νοτιοανατολική γωνία του τείχους της πόλης και οδηγούσε στην Κοιλάδα του Εννόμ, κοντά στη συμβολή της με την Κοιλάδα των Τυροποιών. (Ιερ 19:2) Από αυτή την πύλη πήγαιναν στον Τοφέθ, στην Κοιλάδα του Εννόμ, όσοι ακολουθούσαν την ειδωλολατρική συνήθεια να καίνε τα παιδιά τους στη φωτιά προσφέροντάς τα στον Βάαλ. (Ιερ 19:1-6) Ήταν επίσης η πύλη μέσα από την οποία πέρασε ο Ιερεμίας μαζί με μερικούς από τους πρεσβυτέρους και τους ιερείς του Ισραήλ και εξήγγειλε συμφορά για την Ιερουσαλήμ, συντρίβοντας μια πήλινη φιάλη για να δείξει παραστατικά ότι ο Θεός θα συνέτριβε το λαό επειδή υπηρετούσε άλλους θεούς.—Ιερ 19:1-3, 10, 11.

Η ονομασία «Πύλη των Πήλινων Θραυσμάτων» μπορεί να προέκυψε επειδή εκεί κοντά πετούσαν ή κονιορτοποιούσαν θραύσματα αγγείων, τη σκόνη των οποίων χρησιμοποιούσαν για να παρασκευάζουν κονίαμα με το οποίο σοβάτιζαν τις στέρνες (όπως έχει συμβεί σε πιο πρόσφατες εποχές κοντά σε μια δεξαμενή στη νοτιοδυτική γωνία της πόλης). Επίσης, κοντά σε αυτή την πύλη ίσως λειτουργούσε μια κεραμοποιία, διότι εκεί κοντά, στην Κοιλάδα του Εννόμ, υπήρχε πηλός, καθώς και διαθέσιμο νερό από την είσοδο της Κοιλάδας των Τυροποιών και από την πηγή που ονομαζόταν Εν-ρογήλ. (Παράβαλε Ιερ 18:2· 19:1, 2.) Σύμφωνα με την παράδοση, από τον τέταρτο αιώνα Κ.Χ. και μετά “ο αγρός του αγγειοπλάστη” (Ματ 27:7, 8) τοποθετείται στη νότια πλευρά της Κοιλάδας του Εννόμ.

Πύλη της Πηγής. Αυτή η πύλη ονομάστηκε έτσι επειδή από εκεί έφτανε κανείς σε κάποια κοντινή πηγή, ίσως την Εν-ρογήλ, η οποία βρισκόταν κάτω από τη συμβολή της Κοιλάδας Κιδρόν με την Κοιλάδα του Εννόμ. Πιθανότατα η πύλη βρισκόταν στη νότια απόληξη του ανατολικού λόφου της πόλης (δηλαδή στο νότιο άκρο «της Πόλης του Δαβίδ»). (Νε 2:14· 3:15· 12:37) Η Πύλη της Πηγής πρόσφερε σε όσους έμεναν στην Πόλη του Δαβίδ βολική έξοδο και πρόσβαση στην Εν-ρογήλ, ενώ η Πύλη των Σωρών της Στάχτης, σε μικρή απόσταση προς τα ΝΔ, οδηγούσε και αυτή στην Εν-ρογήλ και πιθανόν να εξυπηρετούσε καλύτερα τους κατοίκους της Κοιλάδας των Τυροποιών και του νοτιοδυτικού λόφου της πόλης.

Πύλη των Υδάτων. Το όνομα αυτής της πύλης μπορεί να οφείλεται στο ότι βρισκόταν κοντά ή τουλάχιστον παρείχε πρόσβαση στην πηγή Γιών, περίπου στο μέσο της ανατολικής πλευράς της πόλης. Αυτή η πύλη ήταν κοντά στο Οφήλ, όχι μακριά από την περιοχή του ναού. (Νε 3:26) Η Πύλη των Υδάτων ήταν το σημείο από όπου άφησε το τείχος η μία από τις ομάδες της πομπής της εγκαινίασης, προχωρώντας από εκεί μέχρι το ναό, όπου ενώθηκε με την άλλη ομάδα, προφανώς χωρίς να περάσει κατά μήκος του τμήματος του τείχους της πόλης που ήταν Α του ναού. (Νε 12:37-40) Απέναντι από αυτή την πύλη υπήρχε μια πλατεία όπου συγκεντρώθηκε όλος ο λαός για να ακούσει τον Έσδρα ο οποίος διάβασε το Νόμο και όπου στη συνέχεια έστησαν σκηνές για να γιορτάσουν τη Γιορτή των Σκηνών.—Νε 8:1-3, 16.

Πύλη των Αλόγων. Τις επισκευές πάνω από την Πύλη των Αλόγων τις έκαναν οι ιερείς, πράγμα που υποδηλώνει ότι αυτή βρισκόταν κοντά στο ναό. (Νε 3:28) Ορισμένοι πιστεύουν ότι μέσω της Πύλης των Αλόγων επικοινωνούσαν δύο τμήματα της ευρύτερης περιοχής όπου βρίσκονταν ο ναός και το ανάκτορο. Καταλήγουν σε αυτό το συμπέρασμα από την αφήγηση για την εκτέλεση της Γοθολίας, σύμφωνα με την οποία, καθώς οι στρατιώτες την έβγαζαν από το ναό, «εκείνη έφτασε στην είσοδο της πύλης των αλόγων, την οποία είχε η κατοικία του βασιλιά». (2Χρ 23:15· 2Βα 11:16) Ωστόσο, αυτή πιθανόν να ήταν μια είσοδος μόνο για τον περίβολο του βασιλικού ανακτόρου και όχι η Πύλη των Αλόγων από την οποία έμπαιναν και έβγαιναν τα άλογα στην ίδια την πόλη. Ο Νεεμίας περιλαμβάνει ξεκάθαρα την Πύλη των Αλόγων στην περιγραφή της ανοικοδόμησης, υποδηλώνοντας ότι επρόκειτο για πύλη του τείχους της πόλης. Πιθανότατα βρισκόταν ΝΑ της περιοχής του ναού. (Νε 3:28· Ιερ 31:40) Η Πύλη των Αλόγων παραλείπεται στην αφήγηση για την πομπή της εγκαινίασης, προφανώς επειδή τα δύο τμήματα της πομπής παρέκκλιναν στην Πύλη των Υδάτων και στην Πύλη της Φρουράς αντίστοιχα και δεν βάδισαν πάνω από το τμήμα του τείχους Α του ναού, στο οποίο βρίσκονταν η Πύλη των Αλόγων και η Πύλη της Επιθεώρησης.—Νε 12:37-40.

Πύλη της Επιθεώρησης. Ορισμένοι αποκαλούν την Πύλη της Επιθεώρησης (εβρ., χαμμιφκάδ) Πύλη της Συνάθροισης. (Νε 3:31, RS· Ro· ΛΧ) Στο εδάφιο Ιεζεκιήλ 43:21, ο όρος μιφκάδ (η ίδια εβραϊκή λέξη χωρίς το άρθρο χα) μεταφράζεται «καθορισμένο μέρος». Ορισμένοι έχουν υποθέσει ότι ήταν η ίδια πύλη με την Πύλη της Φρουράς. Η αναφορά της από τον Νεεμία στην αφήγησή του για την ανοικοδόμηση υποστηρίζει, όπως φαίνεται, την ιδέα ότι επρόκειτο για πύλη του ανατολικού τείχους της πόλης μπροστά από την περιοχή του ναού και Β της Πύλης των Αλόγων. (Νε 3:27-31) Η δήλωση του Νεεμία ότι υπήρχε μια γωνία στο τείχος πέρα από την Πύλη της Επιθεώρησης αφήνει να εννοηθεί ότι αυτή η πύλη βρισκόταν στο ανατολικό τείχος, Ν του σημείου όπου έστριβε το τείχος (πιθανώς προς τα ΒΔ).

Η αφήγηση μας λέει ότι οι επισκευές έγιναν «μπροστά από την Πύλη της Επιθεώρησης». Σύμφωνα με ορισμένους, αυτό σημαίνει ότι έγιναν επισκευές στο τείχος της πόλης μπροστά από μια πύλη του ναού με αυτό το όνομα. Αυτή η άποψη δεν φαίνεται να ευσταθεί, διότι η ίδια έκφραση χρησιμοποιείται αναφορικά με την Πύλη των Υδάτων, η οποία κατά κοινή παραδοχή ήταν πύλη του τείχους της πόλης. (Νε 3:26, 31) Η Πύλη της Επιθεώρησης δεν κατονομάζεται στην αφήγηση της πομπής προφανώς επειδή οι συμμετέχοντες δεν πέρασαν κατά μήκος του τείχους Α του ναού.

Πύλη της Φρουράς. Από αυτή την πύλη (που ονομαζόταν «πύλη της φυλακής», KJ· ΒΑΜ) άφησε το τείχος ένα τμήμα της πομπής της εγκαινίασης και προχώρησε στο ναό.—Νε 12:39, 40.

Μεσαία Πύλη. Όταν οι Βαβυλώνιοι άνοιξαν ρήγμα στο τείχος της Ιερουσαλήμ, οι αξιωματικοί τους κάθησαν στη Μεσαία Πύλη. (Ιερ 39:3) Πιθανότατα αυτή η πύλη ταυτιζόταν με την Πύλη της Παλιάς Πόλης, εφόσον η εν λόγω πύλη—στη συμβολή του Πλατιού Τείχους, δηλαδή του βόρειου τείχους της παλιάς πόλης, και του δυτικού τείχους του δεύτερου τμήματος—βρισκόταν σε κεντρικό ή νευραλγικό σημείο. Ωστόσο, οι γνώμες διίστανται και ορισμένοι υποστηρίζουν ότι επρόκειτο για την Πύλη του Εφραΐμ ή την Πύλη των Ψαριών.

Πύλη του Βενιαμίν. Μερικοί ταυτίζουν την Πύλη του Βενιαμίν με την Πύλη των Προβάτων. Αυτή η τοποθεσία φαίνεται να ταιριάζει στην περιγραφή της απόπειρας που έκανε ο Ιερεμίας να φύγει προς την περιοχή του Βενιαμίν, προφανώς προς την Αναθώθ, ΒΑ της Ιερουσαλήμ. (Ιερ 37:11-13) Ο Σεδεκίας καθόταν στην Πύλη του Βενιαμίν όταν τον πλησίασε ο Αβδέ-μέλεχ για να μεσολαβήσει υπέρ του Ιερεμία. (Ιερ 38:7, 8) Είναι λογικό να βρισκόταν ο βασιλιάς κοντά στο πιο κρίσιμο σημείο κατά τη βαβυλωνιακή πολιορκία. Η Πύλη των Προβάτων στα Β της πόλης θα ήταν αυτή που απειλούνταν περισσότερο από τους επιτιθέμενους Βαβυλωνίους. Εντούτοις, ορισμένοι πιστεύουν ότι η Πύλη του Βενιαμίν ήταν η Πύλη της Επιθεώρησης.

Άλλες αναφερόμενες πύλες. Όταν ο Βασιλιάς Σεδεκίας προσπάθησε να ξεφύγει από τους Βαβυλωνίους, βγήκε «από το δρόμο της πύλης ανάμεσα στο διπλό τείχος, ο οποίος είναι κοντά στον κήπο του βασιλιά». (Ιερ 52:7, 8· 39:4) Υπάρχει μεγάλη αβεβαιότητα για το ποιο ήταν το «διπλό τείχος». Ωστόσο, από όσα γνωρίζουμε σήμερα, τόσο η Πύλη των Σωρών της Στάχτης όσο και η Πύλη της Πηγής θα μπορούσαν να ταιριάζουν στη Βιβλική περιγραφή, καθώς και οι δύο βρίσκονταν κοντά στον κήπο του βασιλιά.—2Βα 25:4, 5.

Στο εδάφιο 2 Βασιλέων 23:8 γίνεται λόγος για «τους υψηλούς τόπους των πυλών στην είσοδο της πύλης του Ιησού, του αρχηγού της πόλης, η οποία βρισκόταν στα αριστερά καθώς μπαίνει κανείς στην πύλη της πόλης». Εδώ “πύλη του Ιησού” δεν ονομάζεται κάποια πύλη της πόλης, αλλά προφανώς πρόκειται για κάποια πύλη εντός των τειχών η οποία οδηγούσε στην κατοικία του κυβερνήτη, στα αριστερά καθώς έμπαινε κανείς από την πύλη της πόλης.

Οι Πύλες του Ναού. Η Ανατολική Πύλη. Η αφήγηση του Νεεμία για την ανοικοδόμηση μας λέει ότι στις επισκευές συμμετείχε ο φύλακας της Ανατολικής Πύλης. (Νε 3:29) Άρα, η Ανατολική Πύλη δεν προσδιορίζεται ως πύλη του τείχους της Ιερουσαλήμ, όπως έχουν υποθέσει μερικοί. Η Ανατολική Πύλη ίσως βρισκόταν περίπου στην ίδια ευθεία με την Πύλη της Επιθεώρησης, η οποία ήταν πύλη του τείχους της πόλης. Αυτή η πύλη είναι προφανώς εκείνη που αναφέρεται στο εδάφιο 1 Χρονικών 9:18 ως η «βασιλική πύλη, η οποία ήταν προς την ανατολή», δηλαδή η πύλη από όπου ο βασιλιάς έμπαινε στο ναό ή έβγαινε από αυτόν.

Η Πύλη του Θεμελίου. Πύλη του ναού, η θέση της οποίας είναι ανεξακρίβωτη.—2Βα 11:6· 2Χρ 23:5.

Η «άνω πύλη του οίκου του Ιεχωβά». Αυτή μπορεί να ήταν μια πύλη που οδηγούσε στην εσωτερική αυλή, ίσως “η καινούρια πύλη του Ιεχωβά”, όπου δικάστηκε ο Ιερεμίας και όπου ο Βαρούχ, ο γραμματέας του Ιερεμία, διάβασε το ρόλο ενώπιον του λαού. (Ιερ 26:10· 36:10) Ο Ιερεμίας μπορεί να την αποκάλεσε “καινούρια πύλη” επειδή είχε χτιστεί πιο πρόσφατα από τις άλλες, πιθανώς δε να ήταν η «άνω πύλη του οίκου του Ιεχωβά» που έχτισε ο Βασιλιάς Ιωθάμ.—2Βα 15:32, 35· 2Χρ 27:3.

Η «Άνω Πύλη του Βενιαμίν, η οποία ήταν στον οίκο του Ιεχωβά». Πιθανότατα μια πύλη που οδηγούσε στην εσωτερική αυλή και βρισκόταν στη βόρεια πλευρά του ναού.—Ιερ 20:2· παράβαλε Ιεζ 8:3· 9:2.

Η Ωραία Πύλη. Είσοδος του ναού που ανοικοδόμησε ο Ηρώδης ο Μέγας, το σημείο όπου ο Πέτρος θεράπευσε τον άντρα που ήταν κουτσός από την κοιλιά της μητέρας του. (Πρ 3:1-10) Υπάρχει μια παράδοση που ταυτίζει την Ωραία Πύλη με την υπάρχουσα Χρυσή Πύλη του τείχους της πόλης, ενδεχομένως όμως να επρόκειτο για εσωτερική πύλη της περιοχής του ναού, η οποία πιθανόν να αντιστοιχούσε στην αρχαία «Ανατολική Πύλη». Μερικοί λένε ότι μπορεί να ήταν μια από τις πύλες Α του καθαυτό ναού, η οποία έβγαζε στην Αυλή των Γυναικών, μια πύλη η οποία, σύμφωνα με τον Ιώσηπο, είχε ύψος 50 πήχεις (22 μ.) και πόρτες από κορινθιακό χαλκό.

Άλλες πύλες που αναφέρονται είναι η «πύλη πίσω από τους δρομείς» και η “πύλη των δρομέων”. Πρόκειται για πύλες του ναού, η θέση των οποίων είναι ανεξακρίβωτη.—2Βα 11:6, 19.

Το Ιουδαϊκό Μισνά (Μιντότ 1:3), αναφερόμενο στο ναό που ανοικοδόμησε ο Βασιλιάς Ηρώδης ο Μέγας, κάνει λόγο για πέντε μόνο πύλες του Όρους του Ναού, δηλαδή πύλες στο τείχος που περιέβαλλε ολόκληρο το τετράγωνο της περιοχής του ναού. Αυτές ήταν: οι δύο Πύλες της Όλδας στα Ν, η Πύλη Κιφωνώς στα Δ, η Πύλη Ταντί (Τοντί) στα Β και η Ανατολική Πύλη, η οποία έφερε παράσταση του Ανακτόρου των Σούσων. Απεναντίας, ο Ιώσηπος αναφέρει τέσσερις πύλες στα Δ. (Ιουδαϊκή Αρχαιολογία, ΙΕ΄, 410 [xi, 5]) Αυτές οι τέσσερις πύλες έχουν εντοπιστεί τώρα από την αρχαιολογική σκαπάνη. Από το Ν προς το Β είναι: η πύλη πάνω από την Αψίδα του Ρόμπινσον που οδηγούσε σε σκαλοπάτια τα οποία κατέβαιναν στην Κοιλάδα των Τυροποιών, η Πύλη του Μπάρκλεϊ στο επίπεδο του δρόμου, η πύλη πάνω από την Αψίδα του Γουίλσον, η οποία υποβάσταζε μια γέφυρα πάνω από την Κοιλάδα των Τυροποιών, και η Πύλη του Γουόρεν, επίσης στο επίπεδο του δρόμου. Η Πύλη Κιφωνώς ίσως ταυτίζεται είτε με την Πύλη του Μπάρκλεϊ είτε με την πύλη πάνω από την Αψίδα του Γουίλσον.

Επιπρόσθετα, το Μισνά δηλώνει ότι υπήρχαν εφτά πύλες στην αυλή που περιέβαλλε άμεσα το ναό.—Μιντότ 1:4· βλέπε ΝΑΟΣ.

Μεταφορικές Χρήσεις. Στα εδάφια Ψαλμός 118:19, 20 αναφέρονται “οι πύλες της δικαιοσύνης” και «η πύλη του Ιεχωβά» από την οποία μπαίνουν οι δίκαιοι.—Παράβαλε Ματ 7:13, 14.

Όταν κάποιος πέθαινε, λεγόταν ότι περνούσε «τις πύλες του θανάτου». (Ψλ 9:13· 107:18) Πήγαινε στον κοινό τάφο του ανθρωπίνου γένους και έτσι περνούσε τις πύλες του Σιεόλ-Άδη. (Ησ 38:10· Ματ 16:18) Εφόσον ο Ιησούς Χριστός έχει τα κλειδιά του θανάτου και του Άδη (Απ 1:18), η εκκλησία του έλαβε τη διαβεβαίωση ότι ο θάνατος και ο Άδης δεν θα την κρατούσαν δέσμια για πάντα. Ο απόστολος Παύλος έδειξε ότι όλοι αυτοί πεθαίνουν, πηγαίνοντας στο θάνατο και στον Άδη, όπως ο Χριστός τον οποίο ο Θεός ελευθέρωσε από τις οδύνες του θανάτου και δεν εγκατέλειψε στον Άδη. (Πρ 2:24, 31) Χάρη στην ανάσταση, ο θάνατος και ο Άδης δεν νικούν αμετάκλητα την εκκλησία του Χριστού.—1Κο 15:29, 36-38, 54-57.

Επειδή ο λαός του Θεού, όταν θα αποκαθίστατο στη Σιών, θα εδραίωνε και πάλι την αγνή λατρεία εκεί, οι πύλες της θα αποκαλούνταν Αίνος. Οι πύλες της Σιών θα παρέμεναν διαρκώς ανοιχτές για να φέρουν μέσα τα πλούτη των εθνών, χωρίς να υπάρχει φόβος ότι θα τις έθετε υπό τον έλεγχό του ο εχθρός.—Ησ 60:11, 18.

Στον Ιεζεκιήλ δόθηκε ένα όραμα μιας πόλης η οποία θα αποκαλούνταν «Ο Ιεχωβά Ο Ίδιος Είναι Εκεί» και θα είχε 12 πύλες με τα ονόματα των 12 φυλών του Ισραήλ. (Ιεζ 48:30-35) Ο Ιεζεκιήλ περιγράφει επίσης ένα λεπτομερές όραμα σχετικά με έναν ναό και τις διάφορες πύλες του.—Ιεζ 40–44.

Η άγια πόλη με το όνομα «Νέα Ιερουσαλήμ» παρουσιάζεται να έχει 12 μαργαριτάρια για πύλες, στην καθεμιά από τις οποίες στέκεται ένας άγγελος, προφανώς ως φρουρός. Αυτές οι πύλες είναι διαρκώς ανοιχτές, διότι δεν υπάρχει νύχτα ώστε να πρέπει να κλείνουν. Η δόξα και η τιμή των εθνών φέρνονται στην πόλη μέσω των πυλών της. Μολονότι οι πύλες είναι ανοιχτές, δεν μπορούν να μπουν μέσα όσοι πράττουν πονηρά, ακάθαρτα ή αηδιαστικά πράγματα. Οι αγγελικοί υπηρέτες επιτρέπουν την είσοδο μόνο σε όσους διατηρούνται καθαροί ως νικητές, εκείνους που γίνονται βασιλιάδες και ιερείς με τον Χριστό. (Απ 21:2, 12, 21-27· 22:14, 15· 2:7· 20:4, 6) Οι λαοί των εθνών της γης που περπατούν στο φως της πόλης είναι ευλογημένοι.

[Χάρτης στη σελίδα 807]

(Για το πλήρως μορφοποιημένο κείμενο, βλέπε έντυπο)

ΠΥΛΕΣ της ΙΕΡΟΥΣΑΛΗΜ

Οι αριθμοί δείχνουν το σημερινό υψόμετρο

Τείχος του Εζεκία

ΠΥΛΗ ΤΩΝ ΨΑΡΙΩΝ 740

ΔΕΥΤΕΡΟ ΤΜΗΜΑ

ΠΥΛΗ ΤΗΣ ΠΑΛΙΑΣ ΠΟΛΗΣ

Αρχικό Βόρειο Τείχος

Τείχος του Μανασσή

Πύργος του Χανανήλ

Κάστρο

Πύργος Μεά

ΠΥΛΗ ΤΩΝ ΠΡΟΒΑΤΩΝ

ΠΥΛΗ ΤΗΣ ΦΡΟΥΡΑΣ

ΠΥΛΗ ΤΗΣ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗΣ

Περιοχή του Ναού

ΠΥΛΗ ΤΩΝ ΑΛΟΓΩΝ 730

ΟΦΗΛ

Πλατεία

ΠΥΛΗ ΤΩΝ ΥΔΑΤΩΝ

Πηγή Γιών

Κοιλάδα των Τυροποιών (Κεντρική Κοιλάδα)

ΠΟΛΗ ΤΟΥ ΔΑΒΙΔ 750 730 710 690 670

ΠΥΛΗ ΤΗΣ ΠΗΓΗΣ

Κήπος του Βασιλιά

Κοιλάδα του Χειμάρρου Κιδρόν

Εν-ρογήλ

ΠΥΛΗ ΤΩΝ ΣΩΡΩΝ ΤΗΣ ΣΤΑΧΤΗΣ

Κοιλάδα του Εννόμ 730 710 690 670

ΠΥΛΗ ΤΗΣ ΚΟΙΛΑΔΑΣ 730 750 770 770

ΓΩΝΙΑΚΗ ΠΥΛΗ

Πύργος των Φούρνων

ΠΥΛΗ ΤΟΥ ΕΦΡΑΪΜ

Πλατύ Τείχος

Πλατεία