Φιλοσοφία
Ορισμός: Η λέξη φιλοσοφία σημαίνει κατά κυριολεξία «αγάπη για τη σοφία». Με την έννοια με την οποία χρησιμοποιείται εδώ, η φιλοσοφία δεν έχει ως θεμέλιό της την πίστη στον Θεό, αλλά επιδιώκει να δώσει στους ανθρώπους μια ενιαία αντίληψη για το σύμπαν και προσπαθεί να τους κάνει να σκέφτονται με κριτική διάθεση. Στην έρευνα για την αλήθεια χρησιμοποιεί κυρίως θεωρητικά μέσα παρά επιστημονική παρατήρηση.
Πώς μπορεί ο καθένας από εμάς να αποκτήσει αληθινή γνώση και σοφία;
Παρ. 1:7· Ψαλμ. 111:10: «Ο φόβος του Ιεχωβά είναι η αρχή της γνώσης . . . [και] της σοφίας». (Εάν το σύμπαν δεν προήλθε από έναν νοήμονα Δημιουργό, αλλά προήλθε απλώς από κάποια τυφλή, χωρίς λογική δύναμη, τότε δεν θα μπορούσε να είναι δυνατή η ύπαρξη μιας ενιαίας αντίληψης για το σύμπαν, έτσι δεν είναι; Δεν θα μπορούσε να προκύψει καμιά αληθινή σοφία από τη μελέτη ενός πράγματος που αυτό καθαυτό δεν παρουσιάζει καμιά λογική, δεν συμφωνείτε; Εκείνοι που προσπαθούν να κατανοήσουν το σύμπαν ή την ίδια τη ζωή αφήνοντας τον Θεό και το σκοπό του στο περιθώριο είναι μονίμως σε κατάσταση σύγχυσης. Παρερμηνεύουν αυτά που μαθαίνουν και χρησιμοποιούν με λάθος τρόπο τα δεδομένα που συλλέγουν. Όταν μένει στο περιθώριο η πίστη στον Θεό, το κλειδί της ακριβούς γνώσης καταστρέφεται και είναι αδύνατον να υπάρξει συλλογιστική με πραγματική συνοχή.)
Παρ. 2:4-7: «Αν τη ζητάς σαν ασήμι και ερευνάς για αυτήν όπως για κρυμμένους θησαυρούς, τότε θα κατανοήσεις το φόβο του Ιεχωβά και θα βρεις τη γνώση του Θεού. Διότι ο Ιεχωβά δίνει σοφία· από το στόμα του εξέρχεται γνώση και διάκριση. Και για τους ευθείς θα αποταμιεύσει πρακτική σοφία». (Ο Ιεχωβά παρέχει την αναγκαία βοήθεια μέσω του γραπτού του Λόγου και της οργάνωσής του. Επιπλέον, χρειάζεται να υπάρχει ειλικρινής επιθυμία και προσωπική προσπάθεια, και επίσης να χρησιμοποιείται η ικανότητα σκέψης με εποικοδομητικό τρόπο.)
Είναι ρεαλιστικό να αναμένουμε ότι θα βρούμε την απόλυτη αλήθεια από αυτή την Πηγή;
2 Τιμ. 3:16· Ιωάν. 17:17: «Όλη η Γραφή είναι θεόπνευστη». «[Ο Ιησούς είπε στον ουράνιο Πατέρα του:] Ο λόγος σου είναι αλήθεια». (Δεν είναι λογικό να έχει πλήρη κατανόηση του σύμπαντος ο Δημιουργός του; Στην Αγία Γραφή ο Δημιουργός δεν μας έχει πει τα πάντα για το σύμπαν, αλλά αυτά που έχει καταγράψει εκεί δεν είναι θεωρίες· είναι αλήθειες. Έχει, επίσης, δηλώσει στη Γραφή ποιος είναι ο σκοπός του για τη γη και για το ανθρώπινο γένος και πώς θα τον πραγματοποιήσει. Η παντοδυναμία του, η ύψιστη σοφία του, η άψογη δικαιοσύνη του και η μεγάλη του αγάπη εγγυώνται ότι αυτός ο σκοπός θα πραγματοποιηθεί στο πλήρες, και μάλιστα με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Συνεπώς, οι ιδιότητές του μας βεβαιώνουν ότι οι δηλώσεις του σχετικά με το σκοπό του είναι απολύτως αξιόπιστες· είναι η αλήθεια.)
Ποια είναι η προέλευση των ανθρώπινων φιλοσοφιών;
Προέρχονται από ανθρώπους που έχουν περιορισμούς: Η Αγία Γραφή μάς πληροφορεί: «Στον άνθρωπο που περπατάει δεν ανήκει το να κατευθύνει το βήμα του». (Ιερ. 10:23) Η ιστορία μαρτυρεί ότι η προσπάθεια να αγνοηθεί αυτός ο περιορισμός δεν έχει παραγάγει καλά αποτελέσματα. Σε μια περίπτωση, «ο Ιεχωβά αποκρίθηκε στον Ιώβ μέσα από την ανεμοθύελλα και είπε: “Ποιος είναι αυτός που συσκοτίζει τη βουλή με λόγια χωρίς γνώση; Ζώσε την οσφύ σου, σε παρακαλώ, σαν ακμαίος άντρας για να σε ρωτήσω και να με πληροφορήσεις. Πού ήσουν εσύ όταν εγώ θεμελίωσα τη γη; Πες μου, αν έχεις κατανόηση”». (Ιώβ 38:1-4) (Οι άνθρωποι έχουν εκ φύσεως περιορισμούς. Επιπλέον, η πείρα τους στη ζωή είναι σχετικά λίγη και συνήθως αφορά ένα μόνο είδος πολιτισμού ή ένα μόνο περιβάλλον. Επομένως, η γνώση που κατέχουν είναι περιορισμένη, και τα πάντα είναι τόσο αλληλένδετα μεταξύ τους ώστε οι άνθρωποι ανακαλύπτουν συνεχώς πλευρές τις οποίες προηγουμένως δεν είχαν λάβει επαρκώς υπόψη τους. Κάθε φιλοσοφία που παράγουν αντανακλά αυτούς τους περιορισμούς.)
Αναπτύσσονται από ανθρώπους που είναι ατελείς: «Όλοι έχουν αμαρτήσει και υστερούν ως προς τη δόξα του Θεού». (Ρωμ. 3:23) «Υπάρχει οδός που φαίνεται ορθή στον άνθρωπο, έπειτα όμως το τέλος της είναι οδοί θανάτου». (Παρ. 14:12) (Εξαιτίας αυτής της ατέλειας, οι ανθρώπινες φιλοσοφίες αντανακλούν συχνά μια βασική ιδιοτέλεια που ίσως οδηγεί μεν σε στιγμιαία απόλαυση, αλλά οδηγεί επίσης στην απογοήτευση και σε πολλή δυστυχία.)
Επηρεάζονται από δαιμονικά πνεύματα: «Ολόκληρος ο κόσμος βρίσκεται στην εξουσία του πονηρού». (1 Ιωάν. 5:19) «Εκείνος που αποκαλείται Διάβολος και Σατανάς . . . παροδηγεί ολόκληρη την κατοικημένη γη». (Αποκ. 12:9) «Περπατήσατε κάποτε σύμφωνα με το σύστημα πραγμάτων αυτού του κόσμου, σύμφωνα με τον άρχοντα της εξουσίας του αέρα, του πνεύματος που τώρα ενεργεί στους γιους της ανυπακοής». (Εφεσ. 2:2) (Οι φιλοσοφίες που παροτρύνουν τους ανθρώπους να παρακούν τις ωφέλιμες και ορθές απαιτήσεις του Θεού αντανακλούν μια τέτοια επιρροή. Δεν είναι λοιπόν παράξενο που, όπως μαρτυρεί η ιστορία, οι φιλοσοφίες και τα σχέδια των ανθρώπων φέρνουν πολλές φορές δυστυχία σε μεγάλα τμήματα της ανθρωπότητας.)
Γιατί η μελέτη των διδασκαλιών του Ιησού Χριστού αντί της ανθρώπινης φιλοσοφίας αποτελεί απόδειξη διαυγούς σκέψης;
Κολ. 1:15-17: «Αυτός [ο Ιησούς Χριστός] είναι η εικόνα του αόρατου Θεού, ο πρωτότοκος όλης της δημιουργίας, επειδή μέσω αυτού δημιουργήθηκαν όλα τα άλλα πράγματα στους ουρανούς και πάνω στη γη . . . Όλα τα άλλα πράγματα έχουν δημιουργηθεί μέσω αυτού και για αυτόν. Επίσης, αυτός είναι πριν από όλα τα άλλα πράγματα και μέσω αυτού όλα τα άλλα πράγματα ήρθαν σε ύπαρξη». (Η στενή του σχέση με τον Θεό τον καθιστά ικανό να μας βοηθήσει να μάθουμε την αλήθεια για τον Θεό. Επιπρόσθετα, αφού ο Ιησούς είναι εκείνος μέσω του οποίου έγιναν όλα τα άλλα πράγματα, έχει πλήρη γνώση ολόκληρου του δημιουργημένου σύμπαντος. Κανένας ανθρώπινος φιλόσοφος δεν μπορεί να προσφέρει κάτι από αυτά.)
Κολ. 1:19, 20: «Ο Θεός θεώρησε καλό να κατοικεί σε αυτόν [στον Ιησού Χριστό] όλη η πληρότητα, και μέσω αυτού να συμφιλιώσει πάλι με τον εαυτό του όλα τα άλλα πράγματα κάνοντας ειρήνη μέσω του αίματος που αυτός έχυσε πάνω στο ξύλο του βασανισμού». (Συνεπώς, ο Ιησούς Χριστός είναι εκείνος μέσω του οποίου ο Θεός έχει σκοπό να επαναφέρει την αρμονία ανάμεσα στον εαυτό Του και σε όλη τη δημιουργία. Στον Ιησού έχει επίσης εμπιστευτεί ο Θεός τη διακυβέρνηση ολόκληρης της γης, όπως δείχνουν τα εδάφια Δανιήλ 7:13, 14. Επομένως, οι δικές μας προοπτικές για ζωή στο μέλλον εξαρτώνται από τη γνώση που λαβαίνουμε σχετικά με αυτόν, καθώς και από την ευνοϊκή μας ανταπόκριση στην εκπαίδευση που μας παρέχει.)
Κολ. 2:8: «Να προσέχετε: Ίσως υπάρξει κάποιος που θα σας αρπάξει ως λεία του μέσω της φιλοσοφίας και της κενής απάτης σύμφωνα με την παράδοση των ανθρώπων, σύμφωνα με τα στοιχειώδη πράγματα του κόσμου και όχι σύμφωνα με τον Χριστό». (Τι λυπηρό λάθος θα ήταν να επιλέξουμε μια τέτοια απατηλή ανθρώπινη φιλοσοφία αντί να προτιμήσουμε να αποκτήσουμε την αληθινή σοφία ως μαθητές του Ιησού Χριστού, της προσωπικότητας που κατέχει τη δεύτερη θέση στο σύμπαν μετά τον ίδιο τον Θεό!)
Πώς βλέπει ο Θεός τη «σοφία» που προσφέρει η ανθρώπινη φιλοσοφία;
1 Κορ. 1:19-25: «Είναι γραμμένο: “Θα αφανίσω τη σοφία των σοφών, και τη νοημοσύνη των διανοουμένων θα την παραμερίσω”. Πού είναι ο σοφός; Πού ο γραμματέας; Πού ο συζητητής αυτού του συστήματος πραγμάτων; Δεν κατέστησε ο Θεός ανόητη τη σοφία του κόσμου; Διότι εφόσον, σύμφωνα με τη σοφία του Θεού, ο κόσμος μέσω της σοφίας του δεν γνώρισε τον Θεό, ο Θεός θεώρησε καλό μέσω της ανοησίας [όπως ίσως τη θεωρεί ο κόσμος] αυτού που κηρύττεται να σώσει εκείνους που πιστεύουν. . . . Επειδή το ανόητο του Θεού [κατά την άποψη του κόσμου] είναι σοφότερο από τους ανθρώπους, και το αδύναμο του Θεού [όπως μπορεί να το βλέπει ο κόσμος] είναι ισχυρότερο από τους ανθρώπους». (Ασφαλώς, αυτή η άποψη του Θεού δεν είναι ούτε αυθαίρετη ούτε παράλογη. Στην Αγία Γραφή, το πιο διαδεδομένο βιβλίο στον κόσμο, δηλώνει σαφώς το σκοπό του. Στέλνει τους μάρτυρές του για να συζητήσουν το θέμα αυτό με όλους όσους δίνουν προσοχή. Πόσο ανόητο θα ήταν για ένα δημιούργημα να σκεφτεί ότι η δική του σοφία είναι μεγαλύτερη από του Θεού!)