Φιλαργυρία—Ρίζα Πολλών Κακών
ΚΑΘΕ γενιά μπορεί να υποστηρίζει ότι αυτή έχει δει τη μεγαλύτερη δίψα που εκδηλώθηκε ποτέ για το πιο περιζήτητο αγαθό σε όλο το πρόσωπο της γης—το χρήμα! Καθεμιά μπορεί να στρέψει την προσοχή στους πολέμους που διεξάχτηκαν στη διάρκειά της για την απόκτηση υλικής ευημερίας και πλούτου, πολέμους των οποίων το μήκος συχνά καθοριζόταν από το πόσο διαρκούσαν τα χρήματα.
Σε παγκόσμια κλίμακα, οι άνθρωποι σκοτώνονται κατά εκατομμύρια για το χρήμα. Ορισμένοι αρπάζουν παιδιά εύπορων γονέων και ζητούν λύτρα—χρήματα που θα πληρώσουν οι γονείς για να επιστρέψουν εκείνα ασφαλή. Απατεώνες έχουν απογυμνώσει τα ανυποψίαστα θύματα από τις οικονομίες μιας ζωής. Σπίτια ανθρώπων έχουν λεηλατηθεί και διαρρηχτεί για χρήματα. Θρασείς άνθρωποι έχουν χαρακτηριστεί «Υπ’ Αριθμόν Ένα Δημόσιος Κίνδυνος» επειδή λήστεψαν μια τράπεζα. Καμιά γενιά δεν μπορεί να έχει την αποκλειστικότητα σε αυτές τις επαίσχυντες πράξεις. Καμιά γενιά, για παράδειγμα, δεν έχει παραστεί μάρτυρας πιο άπληστης δίψας για χρήματα από εκείνη που είδε έναν ποταπό εγκληματία να προδίδει τον καλύτερό του φίλο, το μεγαλύτερο άνθρωπο που έζησε ποτέ, για 30 νομίσματα.
Όμως, στο τέλος αυτής της γενιάς, το κυνήγι αυτού του συνεχώς άπιαστου μέσου συναλλαγής, το οποίο περιγράφτηκε από έναν Αμερικανό συγγραφέα ως «το παντοδύναμο δολάριο, αυτό το σημαντικό αντικείμενο που χαίρει παγκόσμιας αφοσίωσης», έχει εξαθλιωθεί όσο ποτέ άλλοτε. Καμιά άλλη γενιά δεν έχει παραστεί μάρτυρας πιο τολμηρών ληστειών σε τράπεζες—όχι μόνο άντρες και γυναίκες αλλά ακόμα και νεαρά άτομα αρπάζουν εκατομμύρια δραχμές από τους ταμίες με την απειλή όπλου. Αυτού του είδους οι κλοπές είναι τόσο διαδεδομένες τώρα ώστε τα μέσα ενημέρωσης τους δίνουν λίγη προσοχή. Πολυάριθμες τραπεζικές επιχειρήσεις έχουν χρεωκοπήσει επειδή άπληστοι ιδιοκτήτες χρησιμοποίησαν με παράνομο τρόπο εκατομμύρια από τα χρήματα των καταθετών για δικό τους προσωπικό όφελος, εξαντλώντας έτσι τα κεφάλαια της τράπεζας και αφήνοντας πολλούς καταθέτες στην κυριολεξία οικονομικά κατεστραμμένους.
Τι μπορεί να ειπωθεί για τους σύγχρονους υπαλλήλους γραφείου οι οποίοι καταχρώνται εκατομμύρια δραχμές από τους εργοδότες τους στην προσπάθειά τους να δοκιμάσουν τον τρόπο ζωής των πλούσιων και διάσημων ανθρώπων; Πάρα πολλά θα μπορούσαν να γραφτούν για τους ανθρώπους που καραδοκούν σε κακοφωτισμένους δρόμους για να αρπάξουν από τους περαστικούς ό,τι βρίσκεται στην τσάντα τους ή στο πορτοφόλι τους. Επίσης, τι θα πούμε για τις τολμηρές ένοπλες ληστείες που γίνονται μπροστά σε πολλούς αυτόπτες μάρτυρες, μέρα μεσημέρι, στις οποίες ο ληστής σκοτώνει τα θύματα και αδειάζει τις τσέπες τους; Σε μερικές γειτονιές των πόλεων, οι κάτοικοι λένε γεμάτοι θλίψη: «Το ζήτημα δεν είναι αν θα με ληστέψουν στο δρόμο αλλά το πόσο συχνά». Μερικοί έχουν μαζί τους ακόμη και ‘χρήματα για τους ληστές’ για να κατευνάσουν το ληστή, ώστε αυτός να μην τους σκοτώσει. Δυστυχώς, αυτή η τελευταία γενιά του 20ού αιώνα αντιμετωπίζει την πιο αδίστακτη δίψα για χρήματα που έχει γνωρίσει ποτέ ο κόσμος.
Η Δύναμη του Χρήματος στην Οικογένεια
Προσέξτε τους καθημερινούς καβγάδες που γίνονται ανάμεσα στα αντρόγυνα εξαιτίας του χρήματος. «Το χρήμα είναι ένας μαγνήτης που έλκει όλες τις στενοχώριες μέσα στη ζωή μας», έγραψε μια ερευνήτρια. «Πρέπει να καταλάβετε το πώς εσείς και ο σύντροφός σας θεωρείτε το χρήμα και πώς το χρησιμοποιείτε αν θέλετε να σταματήσετε να μαλώνετε για αυτό», είπε η ίδια. Είτε οι οικογένειες είναι πλούσιες είτε είναι φτωχές είτε βρίσκονται σε κάποια ενδιάμεση κατάσταση, οι περισσότεροι ειδικοί συμφωνούν ότι τα ζευγάρια μαλώνουν κυρίως για τα χρήματα. «Με καταπλήσσει», είπε ένας άλλος ερευνητής, «το πόσο πολλοί καβγάδες περιλαμβάνουν τη δαπάνη ή την εξοικονόμηση των χρημάτων». Σκεφτείτε, για παράδειγμα, εκείνους που είναι πολύ πλούσιοι. Συχνά ο τσιγκούνης σύντροφος θέλει να κάνει οικονομία όσον αφορά τα χρήματά του, ενώ ο σπάταλος σύντροφος θέλει να τα χαλάσει. Παρά τον πλούτο, δημιουργείται «πολεμική» ατμόσφαιρα—όχι εξαιτίας της έλλειψης χρημάτων αλλά εξαιτίας του ότι υπάρχουν σε αφθονία. Υπάρχουν άτομα που παντρεύονται για τα χρήματα, απολαμβάνουν τρόπους ζωής που ούτε καν τους είχαν ονειρευτεί, και τελικά χωρίζουν και παίρνουν τεράστια χρηματικά ποσά ως διατροφή.
Σε αυτό το σύστημα πραγμάτων που έχει μανία με τα χρήματα, το χρήμα αποτελεί συνώνυμο της δύναμης και της αυτοεκτίμησης. Αυτό συχνά δημιουργεί πικρία σε περίπτωση που η σύζυγος κερδίζει περισσότερα από ό,τι ο σύντροφός της. Όταν εκείνη κερδίζει περισσότερα, ο σύζυγός της μπορεί να αισθάνεται ότι χάνεται η δύναμη και η αυτοεκτίμησή του. Η ζήλια κάνει τη δυσάρεστη εμφάνισή της—όχι εξαιτίας κάποιου παρείσακτου ατόμου—αλλά εξαιτίας του ποθητού παντοδύναμου χρήματος που τόλμησε να μπει ανάμεσά τους. Στη μάχη μεταξύ χρήματος και αγάπης, πολύ συχνά το χρήμα είναι ο αδιαμφισβήτητος νικητής.
Και η κατάσταση συνεχίζεται. Πραγματικά «η φιλαργυρία είναι ρίζα κάθε είδους κακών πραγμάτων». (1 Τιμόθεο 6:10) Ωστόσο, η έλλειψη χρημάτων έχει επιφέρει μεγάλα βάσανα και παθήματα στα άτομα που έχουν πέσει θύματα εκείνων που κυνηγούν το χρήμα.
Χρήμα, Χρήμα Παντού
Συχνά λέγεται ότι χρειάζονται χρήματα για να αποκτήσει κανείς περισσότερα χρήματα. Παρατηρήστε τα τεράστια ποσά—πολλά εκατομμύρια—που δαπανιούνται για να δελεαστούν οι πιθανοί καταναλωτές προκειμένου να αγοράσουν τα προϊόντα που διαλαλούν οι διαφημιστές. Ελέγξτε την αλληλογραφία σας—ίσως να είστε εσείς ο επόμενος που θα «κερδίσει δέκα εκατομμύρια δολάρια (2 δισ. δρχ.)». Κανείς δεν φαίνεται να ενδιαφέρεται πια μόνο για ένα εκατομμύριο δολάρια· τώρα είναι δέκα εκατομμύρια και πάνω. Αρκετά άτομα γίνονται συνδρομητές σε περιοδικά που δεν θέλουν, και πιθανότατα ποτέ δεν θα διαβάσουν, από φόβο μήπως χάσουν κάποιο ανέλπιστο χρηματικό ποσό. Η υπόσχεση της διαφήμισης που λέει ότι «Δεν είναι ανάγκη να αγοράσετε το προϊόν για να λάβετε μέρος και να κερδίσετε» φαίνεται ύποπτη σε πολλά άτομα.
Παρατηρήστε τις πολιτείες στην Αμερική οι οποίες τώρα έχουν λαχεία που μπορούν να αποφέρουν κέρδη πολλών εκατομμυρίων στους νικητές! Τα λίγα εκατομμύρια είναι «ψιλοπράματα». Αυτές τις μέρες, μπορεί κανείς να κερδίσει από 50 ως 100 εκατομμύρια δολάρια (περ. 10 ως 20 δισ. δρχ.) σε μια και μόνο κλήρωση. Φαίνεται πως δεν υπάρχει όριο στα χρήματα που μοιράζονται. Σε πολλές χώρες, τα κρατικά λαχεία υπάρχουν εδώ και γενιές ολόκληρες. Υπάρχουν άνθρωποι που χαλάνε όλο τους το βδομαδιάτικο για μια και μοναδική πιθανότητα να κερδίσουν πολλά χρήματα. Οικογένειες μένουν χωρίς επαρκή τροφή και ρούχα—ενώ τα χρήματα θυσιάζονται στο ‘θεό της Καλής Τύχης’.—Ησαΐας 65:11, ΜΝΚ.
Προσέξτε τους εκατομμύρια ανθρώπους που φαντάζονται ότι θα κερδίσουν μεγάλα ποσά σε τυχερά παιχνίδια. Σκεφτείτε εκείνους που προσπαθούν να πραγματοποιήσουν τις φαντασιώσεις τους στα καζίνο όλου του κόσμου. Ρίχνοντας μια ζαριά, τραβώντας ένα χαρτί, κατεβάζοντας μια φορά το μοχλό του «ληστή με το ένα χέρι», ελπίζουν να πραγματοποιήσουν τα όνειρά τους. Ωστόσο, πάντοτε θα είναι ευκολότερο για αυτά τα άτομα να πιάσουν και να κρατήσουν λάδι στο χέρι τους.
Και έτσι το ανελέητο κυνήγι του άπιαστου χρήματος συνεχίζεται με αμείωτη ταχύτητα, πράγμα που μοιάζει με το να κυνηγάει κανείς τον άνεμο. Αν και μερικοί άνθρωποι είχαν κάνει περιουσία, διαπίστωσαν ότι ξαφνικά, σε μια αναπάντεχη στιγμή, αυτή χάθηκε. Τα λόγια του σοφού Βασιλιά Σολομώντα θα πρέπει λοιπόν να έχουν ιδιαίτερη σημασία για αυτούς: «Τα χρήματά σου μπορεί να εξαφανιστούν σε μια στιγμή, σαν να έβγαλαν φτερά και πέταξαν μακριά όπως ένας αετός».—Παροιμίαι 23:5, Σημερινή Αγγλική Μετάφραση (Today’s English Version).
Μια Διαφορετική Άποψη
Δεν μπορεί κανείς να αμφισβητήσει το γεγονός ότι υπάρχουν εκείνοι που έχουν επιφέρει μεγάλα παθήματα στον εαυτό τους και στην οικογένειά τους δαπανώντας και την τελευταία τους δραχμή σε κάποιο τυχερό παιχνίδι. Συχνά αυτοί είναι φτωχοί άνθρωποι, με λίγους πόρους, οι οποίοι μόλις και μετά βίας κερδίζουν τα προς το ζην. Άλλοι είναι τεμπέληδες και προτιμούν να παίζουν τυχερά παιχνίδια προσπαθώντας να αποκτήσουν χρήματα χωρίς να δουλέψουν. Σήμερα, ωστόσο, οι περισσότεροι από τους φτωχούς που υπάρχουν στον κόσμο είναι θύματα περιστάσεων οι οποίες είναι πέρα από τον έλεγχό τους. Τα άτομα που το μορφωτικό τους επίπεδο περιορίζεται μόνο στη δυνατότητα να γράφουν το όνομά τους ανέρχονται σε αμέτρητα εκατομμύρια. Το εισόδημα αναρίθμητων άλλων έχει πέσει στο επίπεδο της φτώχειας εξαιτίας των κλονισμένων οικονομικών συνθηκών σε διάφορα μέρη. Ακόμα και εκείνοι που είναι απόφοιτοι πανεπιστημίου αναγκάζονται να αντιμετωπίσουν την απόρριψη των αιτήσεων που κάνουν για εργασία. Καθώς μεγάλες επιχειρήσεις μειώνουν την παραγωγή λόγω του ότι η προσφορά των προϊόντων τους είναι μεγαλύτερη από τη ζήτηση, περισσότερες χιλιάδες μένουν άνεργοι. Πώς αντιμετωπίζουν την κατάσταση;
Οι ευκαιρίες που τους προσφέρονται για να βγάλουν μερικά χρήματα με ανέντιμα μέσα μπορεί να τους φαίνονται ελκυστικές. Μπορεί να συλλογίζονται ότι ο σκοπός αγιάζει τα μέσα. «Θα κάνω τα πάντα για να θρέψω την οικογένειά μου» είναι η στάση που επικρατεί μεταξύ εκείνων που αντιμετωπίζουν φοβερές οικονομικές δυσκολίες. Τα ανέντιμα μονοπάτια είναι πολλά, πορνεία για τις γυναίκες, κλοπές για τους άντρες. Υπάρχει κάποια περίπτωση στην οποία η ανεντιμότητα, η κλοπή ή τα τυχερά παιχνίδια—το κυνήγι του εύκολου χρήματος—μπορούν να δικαιολογηθούν; Ο κόσμος είναι γεμάτος από άτομα που πιστεύουν πως υπάρχει.
Πιστεύετε στον Μεγαλειώδη Δημιουργό, τον Ιεχωβά Θεό; Η συμβουλή του είναι να ρίξετε τα βάρη σας πάνω του, να βασιστείτε στην υποστήριξή του σε καιρούς ανάγκης. Έπειτα από περίπου 25 χρόνια εμπειρίας ως Χριστιανός, ο απόστολος Παύλος μπορούσε να γράψει: «Ξέρω και να περνώ με λίγα, ξέρω και να έχω αφθονία. Στο καθετί και σε όλες τις συνθήκες έχω μάθει το μυστικό, και να είμαι χορτάτος και να πεινώ, και να έχω αφθονία και να υποφέρω στερήσεις. Για όλα τα πράγματα έχω τη δύναμη χάρη σε αυτόν που μου δίνει δύναμη». (Φιλιππησίους 4:12, 13) Προφανώς, ο Παύλος δεν κατέφευγε σε ανέντιμα μέσα όταν είχε λίγα, αλλά εμπιστευόταν στον Ιεχωβά και έτσι συντηρούνταν.
Συνεπώς, αν είστε φτωχοί, αν έχετε ανάγκη, μην επιζητήσετε το ανέντιμο κέρδος. Φυσικά δεν είναι εσφαλμένο να βγάλει κάποιος χρήματα με έντιμο τρόπο· ο ίδιος ο Ιησούς είπε ότι «ο εργάτης είναι άξιος του μισθού του». (Λουκάς 10:7) Ούτε υπάρχει κάτι το εσφαλμένο στο να είναι κανείς πλούσιος. Αλλά ποτέ μην καταφεύγετε σε ηθικούς συμβιβασμούς για να καλύψετε τις ανάγκες σας. Οικοδομήστε μια σχέση με τον Μεγαλειώδη Δημιουργό σας, τον Ιεχωβά Θεό, και στηριχτείτε σε αυτόν για να σας βοηθήσει να αντιμετωπίσετε τις δυσκολίες και τα προβλήματα της ζωής. «Ρίχνετε κάθε ανησυχία σας πάνω του, επειδή αυτός ενδιαφέρεται για εσάς».—1 Πέτρου 5:6, 7.