Τίτος—«Συνεργάτης για τα Δικά σας Συμφέροντα»

ΜΕΡΙΚΕΣ φορές ανέκυπταν προβλήματα στη Χριστιανική εκκλησία του πρώτου αιώνα. Αυτά έπρεπε να επιλύονται, και κάτι τέτοιο απαιτούσε θάρρος και υπακοή. Ένας άντρας που αντιμετώπισε με επιτυχία αρκετές τέτοιες δυσκολίες ήταν ο Τίτος. Ως άτομο που συνεργαζόταν με τον απόστολο Παύλο, κατέβαλλε ένθερμες προσπάθειες να βοηθάει τους άλλους να ενεργούν με τον τρόπο του Ιεχωβά. Γι’ αυτό, ο Παύλος είπε στους Χριστιανούς στην Κόρινθο ότι ο Τίτος ήταν “συνεργάτης για τα δικά τους συμφέροντα”.—2 Κορινθίους 8:23.

Ποιος ήταν ο Τίτος; Τι ρόλο έπαιξε στην επίλυση προβλημάτων; Και πώς μπορούμε να ωφεληθούμε εμείς εξετάζοντας τη διαγωγή του;

Το Ζήτημα της Περιτομής

Ο Τίτος ήταν απερίτμητος Έλληνας. (Γαλάτες 2:3)a Εφόσον ο απόστολος Παύλος τον αποκαλεί «γνήσιο παιδί σύμφωνα με την πίστη που μοιραζόμαστε από κοινού», ο Τίτος ίσως να υπήρξε ένα από τα πνευματικά του παιδιά. (Τίτο 1:4· παράβαλε 1 Τιμόθεο 1:2.) Ο Τίτος ήταν μαζί με τον Παύλο, τον Βαρνάβα και μερικούς άλλους από την Αντιόχεια της Συρίας όταν αυτοί πήγαν στην Ιερουσαλήμ, περίπου το 49 Κ.Χ., για να συζητήσουν το θέμα της περιτομής.—Πράξεις 15:1, 2· Γαλάτες 2:1.

Έχει διατυπωθεί η άποψη ότι, εφόσον η μεταστροφή απερίτμητων Εθνικών ήταν υπό συζήτηση στην Ιερουσαλήμ, ειπώθηκε στον Τίτο να πάει μαζί με τους υπόλοιπους για να γίνει φανερό ότι Ιουδαίοι και μη Ιουδαίοι μπορούσαν να κερδίσουν την εύνοια του Θεού είτε ήταν περιτμημένοι είτε όχι. Ορισμένα μέλη της εκκλησίας της Ιερουσαλήμ, οι οποίοι ήταν Φαρισαίοι προτού ασπαστούν τη Χριστιανοσύνη, πρόβαλαν το επιχείρημα ότι οι Εθνικοί που μεταστρέφονταν ήταν υποχρεωμένοι να περιτέμνονται και να τηρούν το Νόμο, αλλά υπήρξε αντίλογος σε αυτό το επιχείρημα. Το να αναγκάσουν τον Τίτο και τους άλλους Εθνικούς να περιτμηθούν θα σήμαινε ότι αρνούνταν πως η σωτηρία εξαρτάται από την παρ’ αξία καλοσύνη του Ιεχωβά και από την πίστη στον Ιησού Χριστό και όχι από τα έργα του Νόμου. Θα σήμαινε, επίσης, πως απέρριπταν τα στοιχεία που αποδείκνυαν ότι Εθνικοί είχαν λάβει το άγιο πνεύμα του Θεού.—Πράξεις 15:5-12.

Αποστέλλεται στην Κόρινθο

Όταν διευθετήθηκε το ζήτημα της περιτομής, δόθηκε πλήρης εξουσία στον Παύλο και στον Βαρνάβα να κηρύξουν στα έθνη. Ταυτόχρονα, αυτοί προσπαθούσαν να έχουν κατά νου τους φτωχούς. (Γαλάτες 2:9, 10) Μάλιστα, όταν ο Τίτος επανεμφανίζεται στο θεόπνευστο υπόμνημα ύστερα από έξι χρόνια περίπου, βρίσκεται στην Κόρινθο ως απεσταλμένος του Παύλου για τη διοργάνωση μιας συνεισφοράς για τους αγίους. Καθώς όμως ο Τίτος ήταν απασχολημένος με αυτό το έργο, βρέθηκε αναμειγμένος σε μια άλλη τεταμένη κατάσταση.

Η αλληλογραφία του Παύλου με τους Κορινθίους αποκαλύπτει ότι κατ’ αρχάς τους έγραψε να “πάψουν να συναναστρέφονται με πόρνους”. Αναγκάστηκε να τους πει να απομακρύνουν έναν αμετανόητο πόρνο από ανάμεσά τους. Ναι, ο Παύλος τούς έγραψε μια ισχυρή επιστολή, κάνοντάς το αυτό «με πολλά δάκρυα». (1 Κορινθίους 5:9-13· 2 Κορινθίους 2:4) Στο μεταξύ, ο Τίτος αποστάλθηκε στην Κόρινθο για να βοηθήσει στη συνεισφορά που συγκεντρωνόταν εκεί για τους άπορους Χριστιανούς της Ιουδαίας. Πιθανόν να αποστάλθηκε επίσης για να δει από κοντά την ανταπόκριση των Κορινθίων στην επιστολή του Παύλου.—2 Κορινθίους 8:1-6.

Πώς θα αντιδρούσαν οι Κορίνθιοι στη συμβουλή του Παύλου; Ανυπομονώντας να μάθει το αποτέλεσμα, ο Παύλος ίσως να έστειλε τον Τίτο από την Έφεσο στην άλλη άκρη του Αιγαίου Πελάγους, στην Κόρινθο, με οδηγίες να επιστρέψει και να τον ενημερώσει το συντομότερο δυνατόν. Αν μια τέτοια αποστολή ολοκληρωνόταν προτού διακοπεί η ναυσιπλοΐα λόγω του χειμώνα (περίπου στα μέσα Νοεμβρίου), ο Τίτος μπορούσε να πάει στην Τρωάδα με πλοίο ή να ακολουθήσει τη μακρύτερη χερσαία οδό διασχίζοντας τον Ελλήσποντο. Ο Παύλος πιθανόν να έφτασε στο συμφωνημένο σημείο συνάντησης στην Τρωάδα πρώτος, εφόσον ο σάλος που ξεσήκωσαν οι αργυροχόοι τον ανάγκασε να φύγει από την Έφεσο νωρίτερα από ό,τι ανέμενε. Αφού περίμενε με ανυπομονησία στην Τρωάδα για κάποιο διάστημα, ο Παύλος κατάλαβε ότι ο Τίτος δεν θα ερχόταν με πλοίο. Γι’ αυτό, ο Παύλος πήρε τη χερσαία οδό ελπίζοντας να τον συναντήσει στο δρόμο. Μόλις πάτησε σε ευρωπαϊκό έδαφος, ο Παύλος ακολούθησε την Εγνατία Οδό και τελικά συναντήθηκε με τον Τίτο στη Μακεδονία. Προς μεγάλη ανακούφιση και χαρά του Παύλου, τα νέα από την Κόρινθο ήταν καλά. Η εκκλησία είχε ανταποκριθεί ευνοϊκά στη συμβουλή του αποστόλου.—2 Κορινθίους 2:12, 13· 7:5-7.

Μολονότι ο Παύλος ανησυχούσε για το τι είδους υποδοχή θα έβρισκε ο απεσταλμένος του, ο Θεός βοήθησε τον Τίτο να εκπληρώσει την αποστολή του. Ο Τίτος έγινε δεκτός «με φόβο και τρόμο». (2 Κορινθίους 7:8-15) Όπως ανέφερε ένας σχολιαστής, ο Γ. Ντ. Τόμας: «Μπορούμε να υποθέσουμε ότι, χωρίς να ελαττώσει την ισχύ της επίπληξης του Παύλου, [ο Τίτος] απευθύνθηκε στους Κορινθίους με επιδεξιότητα και διακριτικότητα· τους διαβεβαίωσε ότι ο Παύλος τούς μίλησε με αυτόν τον τρόπο μόνο και μόνο επειδή είχε υπόψη του την πνευματική τους ευημερία». Με την πάροδο του χρόνου, ο Τίτος αγάπησε τους Κορίνθιους Χριστιανούς για το υπάκουο πνεύμα τους και τις θετικές αλλαγές που έκαναν. Η αξιέπαινη στάση τους αποδείχτηκε πηγή ενθάρρυνσης για αυτόν.

Τι θα πούμε για την άλλη πτυχή της αποστολής του Τίτου στην Κόρινθο—τη διοργάνωση της συνεισφοράς για τους αγίους στην Ιουδαία; Ο Τίτος είχε φροντίσει και για αυτό, όπως μπορούμε να συμπεράνουμε από πληροφορίες που βρίσκονται στη Δεύτερη Επιστολή προς τους Κορινθίους. Αυτή η επιστολή πιθανόν να γράφτηκε στη Μακεδονία το φθινόπωρο του 55 Κ.Χ., λίγο καιρό αφότου συναντήθηκαν ο Τίτος και ο Παύλος. Ο Παύλος έγραψε ότι ο Τίτος, ο οποίος είχε πρωταρχίσει τη συνεισφορά, αποστελλόταν τώρα πίσω μαζί με δύο βοηθούς που δεν κατονομάζονται για να την ολοκληρώσει. Επειδή ενδιαφερόταν ειλικρινά για τους Κορινθίους, ο Τίτος ήταν πολύ πρόθυμος να επιστρέψει. Γυρίζοντας στην Κόρινθο, ο Τίτος πιθανόν να μετέφερε τη δεύτερη θεόπνευστη επιστολή του Παύλου στους Κορινθίους.—2 Κορινθίους 8:6, 17, 18, 22.

Ο Τίτος δεν ήταν μόνο καλός διοργανωτής, αλλά ήταν επίσης το είδος του ανθρώπου στον οποίο μπορούσε να αναθέσει κάποιος λεπτές αποστολές που περιλάμβαναν δύσκολες καταστάσεις. Ήταν θαρραλέος, ώριμος και σταθερός. Ο Παύλος προφανώς θεωρούσε τον Τίτο ικανό να χειριστεί τα συνεχιζόμενα προβλήματα που δημιουργούσαν οι “υπερέξοχοι απόστολοι” της Κορίνθου. (2 Κορινθίους 11:5) Αυτή η εντύπωση γύρω από το πρόσωπο του Τίτου επιβεβαιώνεται από την επόμενη φορά που εμφανίζεται στις Γραφές, σε κάποιον άλλον απαιτητικό διορισμό.

Στην Κρήτη

Είναι πιθανό ότι κάποια στιγμή μεταξύ του 61 και του 64 Κ.Χ., ο Παύλος έγραψε στον Τίτο, ο οποίος υπηρετούσε τότε στην Κρήτη. Ο Παύλος τον είχε αφήσει εκεί “για να διορθώσει τα πράγματα που παρουσίαζαν ελλείψεις” και για να “κάνει διορισμούς πρεσβυτέρων στη μια πόλη μετά την άλλη”. Γενικά, οι Κρητικοί είχαν τη φήμη ότι ήταν «ψεύτες, βλαβερά θηρία, λαίμαργοι και αργόσχολοι». Επομένως, στην Κρήτη αναμενόταν και πάλι από τον Τίτο να ενεργήσει με θάρρος και σταθερότητα. (Τίτο 1:5, 10-12) Αυτή ήταν μια αποστολή που συνεπαγόταν μεγάλη ευθύνη, γιατί κατά πάσα πιθανότητα θα καθόριζε το μέλλον της Χριστιανοσύνης στο νησί. Υπό θεϊκή έμπνευση, ο Παύλος βοήθησε τον Τίτο επισημαίνοντας τι θα έπρεπε να ψάχνει στους πιθανούς πρεσβυτέρους. Αυτά τα προσόντα εξετάζονται μέχρι σήμερα σε σχέση με το διορισμό Χριστιανών πρεσβυτέρων.

Οι Γραφές δεν αποκαλύπτουν πότε έφυγε ο Τίτος από την Κρήτη. Πάντως, πρέπει να έμεινε εκεί κάποιο διάστημα, εφόσον ο Παύλος τού ζήτησε να φροντίσει για τις ανάγκες του Ζηνά και του Απολλώ, οι οποίοι επρόκειτο να σταματήσουν εκεί στη διάρκεια ενός ταξιδιού τους, σε κάποιο χρόνο που δεν διευκρινίζεται. Αλλά ο Τίτος δεν θα έμενε πολύ καιρό στο νησί. Ο Παύλος σχεδίαζε να στείλει εκεί είτε τον Αρτεμά είτε τον Τυχικό, και στη συνέχεια ο Τίτος επρόκειτο να συναντήσει τον απόστολο στη Νικόπολη, ίσως τη σπουδαία ομώνυμη πόλη η οποία βρισκόταν στη βορειοδυτική Ελλάδα.—Τίτο 3:12, 13.

Από την τελευταία, σύντομη αναφορά που κάνει η Αγία Γραφή στον Τίτο, μαθαίνουμε ότι πιθανόν γύρω στο 65 Κ.Χ. ο Παύλος τον έστειλε και σε άλλο διορισμό. Ο διορισμός αυτός τον έφερε στη Δαλματία, μια περιοχή ανατολικά της Αδριατικής Θάλασσας, στη σημερινή Κροατία. (2 Τιμόθεο 4:10) Δεν μας λέγεται τι θα έκανε ο Τίτος εκεί, αλλά έχει διατυπωθεί η άποψη ότι αποστελλόταν για να ρυθμίσει εκκλησιαστικά ζητήματα και να επιδοθεί σε ιεραποστολική δραστηριότητα. Αν είχαν έτσι τα πράγματα, ο Τίτος θα ενεργούσε με ιδιότητα παρόμοια με εκείνη με την οποία υπηρέτησε στην Κρήτη.

Πόσο ευγνώμονες είμαστε για τους ώριμους Χριστιανούς επισκόπους που είναι όπως ο Τίτος! Το γεγονός ότι κατανοούν σαφώς τις Γραφικές αρχές και τις εφαρμόζουν με θάρρος συμβάλλει στην περιφρούρηση της πνευματικότητας της εκκλησίας. Ας μιμούμαστε την πίστη τους και ας είμαστε όπως ο Τίτος προωθώντας τα πνευματικά συμφέροντα των ομοπίστων μας.—Εβραίους 13:7.

[Υποσημείωση]

[Εικόνα στη σελίδα 31]

Ο Τίτος ήταν θαρραλέος συνεργάτης για τα συμφέροντα των Χριστιανών στην Κόρινθο και αλλού