Κεφάλαιο 25
Η Αναζωογόνηση των Δύο Μαρτύρων
1. Τι καλεί ο ισχυρός άγγελος τον Ιωάννη να κάνει;
ΠΡΟΤΟΥ περάσει τελικά το δεύτερο «αλίμονο», ο ισχυρός άγγελος καλεί τον Ιωάννη να συμμετάσχει σε μια άλλη προφητική παρουσίαση, η οποία έχει σχέση με το ναό. (Αποκάλυψη 9:12· 10:1) Να τι αναφέρει ο Ιωάννης: «Και μου δόθηκε ένα καλάμι όμοιο με ραβδί καθώς αυτός είπε: “Σήκω και μέτρησε το αγιαστήριο του ναού του Θεού και το θυσιαστήριο και εκείνους που προσφέρουν λατρεία μέσα σε αυτό”».—Αποκάλυψη 11:1.
Το Αγιαστήριο του Ναού
2. (α) Ποιο αγιαστήριο θα παρέμενε μέχρι τις ημέρες μας; (β) Ποιος είναι ο Αρχιερέας του αγιαστηρίου του ναού, και ποια είναι τα Άγια των Αγίων του;
2 Ο ναός που αναφέρεται εδώ δεν μπορεί να είναι κανένας κατά γράμμα ναός στην Ιερουσαλήμ, εφόσον ο τελευταίος από αυτούς τους ναούς καταστράφηκε από τους Ρωμαίους το 70 Κ.Χ. Ωστόσο, ο απόστολος Παύλος έδειξε ότι ακόμη και πριν από εκείνη την καταστροφή είχε εμφανιστεί ένα άλλο αγιαστήριο το οποίο θα παρέμενε μέχρι τις ημέρες μας. Αυτό ήταν ο μεγάλος πνευματικός ναός ο οποίος εκπλήρωσε τους προφητικούς τύπους της σκηνής της μαρτυρίας και των ναών που χτίστηκαν αργότερα στην Ιερουσαλήμ. Είναι “η αληθινή σκηνή, την οποία ανήγειρε ο Ιεχωβά, και όχι άνθρωπος”, και Αρχιερέας της είναι ο Ιησούς, ο οποίος σύμφωνα με την περιγραφή του Παύλου έχει ήδη «καθήσει στα δεξιά του θρόνου της Μεγαλειότητας στους ουρανούς». Τα Άγια των Αγίων αυτού του αγιαστηρίου είναι ο τόπος της παρουσίας του Ιεχωβά στον ίδιο τον ουρανό.—Εβραίους 8:1, 2· 9:11, 24.
3. Στη σκηνή της μαρτυρίας, τι εξεικόνιζαν (α) η κουρτίνα που χώριζε τα Άγια των Αγίων από τα Άγια; (β) οι θυσίες ζώων; (γ) το θυσιαστήριο;
3 Ο απόστολος Παύλος εξηγεί ότι η κουρτίνα της σκηνής της μαρτυρίας, που χώριζε τα Άγια των Αγίων από τα Άγια, εξεικονίζει τη σάρκα του Ιησού. Όταν ο Ιησούς θυσίασε τη ζωή του, αυτή η κουρτίνα σκίστηκε στα δύο, πράγμα που έδειχνε ότι η σάρκα του Ιησού δεν αποτελούσε πια φραγμό για την είσοδό του στην παρουσία του Ιεχωβά στον ουρανό. Με βάση τη θυσία του Ιησού, οι χρισμένοι υφιερείς του που πέθαιναν πιστοί θα εισέρχονταν και αυτοί στους ουρανούς στον κατάλληλο καιρό. (Ματθαίος 27:50, 51· Εβραίους 9:3· 10:19, 20) Ο Παύλος τονίζει επίσης ότι οι συνεχείς θυσίες ζώων στη σκηνή της μαρτυρίας υποδείκνυαν τη μία θυσία της τέλειας ανθρώπινης ζωής του Ιησού. Το θυσιαστήριο στην αυλή αντιπροσώπευε την προμήθεια που έκανε ο Ιεχωβά, σύμφωνα με το θέλημά του, να δεχτεί τη θυσία την οποία πρόσφερε ο Ιησούς για χάρη των «πολλών»—των χρισμένων και αργότερα των άλλων προβάτων—«που αποβλέπουν ένθερμα σε αυτόν για τη σωτηρία τους».—Εβραίους 9:28· 10:9, 10· Ιωάννης 10:16.
4. Τι συμβολίζουν (α) τα Άγια; (β) η αυλή;
4 Από αυτές τις θεόπνευστες πληροφορίες, μπορούμε να συμπεράνουμε ότι τα Άγια της σκηνής της μαρτυρίας συμβολίζουν μια άγια κατάσταση, την οποία απόλαυσε πρώτα ο Χριστός και κατόπιν την απολαμβάνουν τα χρισμένα μέλη του βασιλικού ιερατείου των 144.000 ενόσω βρίσκονται ακόμη στη γη, πριν περάσουν από την “κουρτίνα”. (Εβραίους 6:19, 20· 1 Πέτρου 2:9) Τα Άγια αντιπροσωπεύουν κατάλληλα το γεγονός ότι έχουν υιοθετηθεί ως πνευματικοί γιοι του Θεού, ακριβώς όπως ο Θεός αναγνώρισε τον Ιησού ως Γιο του μετά το βάφτισμα του Ιησού στον Ιορδάνη το 29 Κ.Χ. (Λουκάς 3:22· Ρωμαίους 8:15) Και τι θα πούμε για την αυλή, που ήταν το μόνο τμήμα της σκηνής της μαρτυρίας το οποίο ήταν ορατό στους Ισραηλίτες που δεν ήταν ιερείς καθώς και ο χώρος όπου γίνονταν οι θυσίες; Αυτή εξεικονίζει την τέλεια υπόσταση του ανθρώπου Ιησού, χάρη στην οποία είχε τα προσόντα να προσφέρει τη ζωή του για την ανθρωπότητα. Επίσης αντιπροσωπεύει τη δίκαιη υπόσταση που έχουν οι χρισμένοι ακόλουθοι του Ιησού ως άγιοι ενόσω βρίσκονται στη γη, υπόσταση η οποία τους υπολογίζεται με βάση τη θυσία του Ιησού.a—Ρωμαίους 1:7· 5:1.
Μέτρημα του Αγιαστηρίου του Ναού
5. Στις προφητείες των Εβραϊκών Γραφών, τι υποδήλωνε (α) το μέτρημα της Ιερουσαλήμ; (β) το μέτρημα του ναού που είδε σε όραμα ο Ιεζεκιήλ;
5 Στον Ιωάννη λέγεται να “μετρήσει το αγιαστήριο του ναού του Θεού και το θυσιαστήριο και εκείνους που προσφέρουν λατρεία μέσα σε αυτό”. Τι υποδηλώνει αυτό; Στις προφητείες των Εβραϊκών Γραφών, τέτοιου είδους μέτρημα παρείχε εγγύηση ότι θα αποδιδόταν δικαιοσύνη με βάση τους τέλειους κανόνες του Ιεχωβά. Στις ημέρες του πονηρού Βασιλιά Μανασσή, το προφητικό μέτρημα της Ιερουσαλήμ πιστοποιούσε ότι εκείνη η πόλη είχε κριθεί αμετάκλητα άξια καταστροφής. (2 Βασιλέων 21:13· Θρήνοι 2:8) Ωστόσο, όταν ο Ιερεμίας είδε αργότερα την Ιερουσαλήμ να μετριέται, αυτό επιβεβαίωνε ότι η πόλη επρόκειτο να ανοικοδομηθεί. (Ιερεμίας 31:39· βλέπε επίσης Ζαχαρίας 2:2-8.) Με παρόμοιο τρόπο, το εκτενές και λεπτομερές μέτρημα του ναού που είδε σε όραμα ο Ιεζεκιήλ αποτελούσε για τους Ιουδαίους εξορίστους στη Βαβυλώνα εγγύηση ότι η αληθινή λατρεία θα αποκαθίστατο στην πατρίδα τους. Επίσης υπενθύμιζε ότι, έχοντας υπόψη τα σφάλματά τους, οι Ισραηλίτες θα έπρεπε στο εξής να ανταποκρίνονται στους άγιους κανόνες του Θεού.—Ιεζεκιήλ 40:3, 4· 43:10.
6. Ποιου πράγματος αποτελεί σημείο το ότι λέγεται στον Ιωάννη να μετρήσει το αγιαστήριο του ναού και τους ιερείς που προσφέρουν λατρεία μέσα σε αυτό; Εξηγήστε.
6 Επομένως, όταν δίνεται στον Ιωάννη η εντολή να μετρήσει το αγιαστήριο του ναού και τους ιερείς που προσφέρουν λατρεία εκεί, αυτό αποτελεί σημείο που δείχνει ότι τίποτα δεν μπορεί να εμποδίσει την εκπλήρωση των σκοπών του Ιεχωβά όσον αφορά τη διευθέτηση του ναού και εκείνους που σχετίζονται με αυτήν, και ότι οι συγκεκριμένοι σκοποί πλησιάζουν στο αποκορύφωμά τους. Τώρα που τα πάντα έχουν τεθεί κάτω από τα πόδια του ισχυρού αγγέλου του Ιεχωβά, είναι καιρός «το βουνό του οίκου του Ιεχωβά [να] στερεωθεί πάνω από την κορυφή των βουνών». (Ησαΐας 2:2-4) Η αγνή λατρεία του Ιεχωβά πρέπει να εξυψωθεί, ύστερα από αιώνες αποστασίας του Χριστιανικού κόσμου. Είναι δε καιρός να αναστηθούν οι πιστοί αδελφοί του Ιησού που έχουν πεθάνει και να μπουν “στα Άγια των Αγίων”. (Δανιήλ 9:24· 1 Θεσσαλονικείς 4:14-16· Αποκάλυψη 6:11· 14:4) Επίσης, οι τελευταίοι σφραγισμένοι “δούλοι του Θεού μας” που βρίσκονται στη γη πρέπει να μετρηθούν σύμφωνα με τους θεϊκούς κανόνες προκειμένου να πληρούν τις προϋποθέσεις για να λάβουν τη μόνιμη θέση τους στη διευθέτηση του ναού ως γεννημένοι από το πνεύμα γιοι του Θεού. Η τάξη του Ιωάννη σήμερα γνωρίζει καλά αυτούς τους άγιους κανόνες και είναι αποφασισμένη να ανταποκριθεί σε αυτούς.—Αποκάλυψη 7:1-3· Ματθαίος 13:41, 42· Εφεσίους 1:13, 14· παράβαλε Ρωμαίους 11:20.
Η Καταπάτηση της Αυλής
7. (α) Γιατί ειπώθηκε στον Ιωάννη να μη μετρήσει την αυλή; (β) Πότε καταπατήθηκε η άγια πόλη επί 42 μήνες; (γ) Πώς απέτυχε ο κλήρος του Χριστιανικού κόσμου να υποστηρίξει τους δίκαιους κανόνες του Ιεχωβά στη διάρκεια των 42 μηνών;
7 Γιατί απαγορεύτηκε στον Ιωάννη να μετρήσει την αυλή; Μας το εξηγεί με τα ακόλουθα λόγια: «Την αυλή, όμως, που είναι έξω από το αγιαστήριο του ναού, άφησέ την εντελώς έξω και μην τη μετρήσεις, επειδή έχει δοθεί στα έθνη, και αυτά θα καταπατήσουν την άγια πόλη σαράντα δύο μήνες». (Αποκάλυψη 11:2) Έχουμε επισημάνει ότι η αυλή εξεικονίζει τη δίκαιη υπόσταση των γεννημένων από το πνεύμα Χριστιανών στη γη. Όπως θα δούμε, εδώ γίνεται λόγος για 42 κυριολεκτικούς μήνες που αρχίζουν το Δεκέμβριο του 1914 και φτάνουν μέχρι τον Ιούνιο του 1918, μια περίοδο στην οποία όλοι όσοι ομολογούσαν ότι είναι Χριστιανοί υποβλήθηκαν σε σκληρή δοκιμασία. Θα υποστήριζαν άραγε τους δίκαιους κανόνες του Ιεχωβά στη διάρκεια εκείνων των ετών του πολέμου; Οι περισσότεροι δεν το έκαναν αυτό. Ο κλήρος του Χριστιανικού κόσμου, ως σύνολο, έθεσε τον εθνικισμό πάνω από την υπακοή στο θεϊκό νόμο. Και στις δύο παρατάξεις του πολέμου, ο οποίος διεξάχθηκε κυρίως μέσα στο Χριστιανικό κόσμο, οι κληρικοί με τα κηρύγματά τους οδήγησαν τους νεαρούς άντρες στα χαρακώματα. Εκατομμύρια σφαγιάστηκαν. Όταν άρχισε η κρίση από τον οίκο του Θεού το 1918, είχαν αναμειχθεί και οι Ηνωμένες Πολιτείες στο αιματοκύλισμα, και οι κληρικοί ολόκληρου του Χριστιανικού κόσμου είχαν επισύρει ενοχή αίματος που εξακολουθεί να κραυγάζει για θεϊκή εκδίκηση. (1 Πέτρου 4:17) Η απόρριψή τους είναι οριστική και αμετάκλητη.—Ησαΐας 59:1-3, 7, 8· Ιερεμίας 19:3, 4.
8. Στη διάρκεια του Α΄ Παγκόσμιου Πολέμου, τι αντιλήφθηκαν πολλοί Σπουδαστές της Γραφής, αλλά τι δεν είχαν κατανοήσει πλήρως;
8 Τι συνέβη, όμως, με τη μικρή ομάδα των Σπουδαστών της Γραφής; Μήπως επρόκειτο να μετρηθούν αμέσως το 1914 όσον αφορά την προσκόλλησή τους στους θεϊκούς κανόνες; Όχι. Σαν τους καθ’ ομολογία Χριστιανούς του Χριστιανικού κόσμου, και αυτοί επίσης έπρεπε να δοκιμαστούν. “Αφέθηκαν εντελώς έξω, δόθηκαν στα έθνη” για να υποστούν σκληρή δοκιμασία και διωγμό. Πολλοί από αυτούς αντιλήφθηκαν ότι δεν έπρεπε να πάνε και να σκοτώσουν τον συνάνθρωπό τους, αλλά δεν είχαν κατανοήσει ακόμη πλήρως τη Χριστιανική ουδετερότητα. (Μιχαίας 4:3· Ιωάννης 17:14, 16· 1 Ιωάννη 3:15) Υπό την πίεση των εθνών, μερικοί συμβιβάστηκαν.
9. Ποια είναι η άγια πόλη που καταπατήθηκε από τα έθνη, και ποιοι αντιπροσωπεύουν αυτή την πόλη στη γη;
9 Πώς, όμως, καταπατήθηκε η άγια πόλη από εκείνα τα έθνη; Είναι σαφές ότι αυτό δεν αναφέρεται στην Ιερουσαλήμ που καταστράφηκε πάνω από 25 χρόνια πριν από τη συγγραφή της Αποκάλυψης. Απεναντίας, η άγια πόλη είναι η Νέα Ιερουσαλήμ, η οποία περιγράφεται αργότερα στην Αποκάλυψη και αντιπροσωπεύεται τώρα στη γη από το υπόλοιπο των χρισμένων Χριστιανών στην εσωτερική αυλή του ναού. Με τον καιρό, και αυτοί επίσης θα γίνουν μέρος της άγιας πόλης. Έτσι λοιπόν, όταν εκείνοι καταπατούνται, αυτό σημαίνει ότι καταπατείται η ίδια η πόλη.—Αποκάλυψη 21:2, 9-21.
Οι Δύο Μάρτυρες
10. Τι πρέπει να κάνουν οι πιστοί μάρτυρες του Ιεχωβά ενόσω καταπατούνται;
10 Ακόμη και ενόσω καταπατούνται, αυτοί οι όσιοι δεν παύουν να είναι πιστοί μάρτυρες του Ιεχωβά. Γι’ αυτό, η προφητεία συνεχίζει: «“Και θα κάνω τους δύο μάρτυρές μου να προφητεύσουν χίλιες διακόσιες εξήντα ημέρες ντυμένοι με σάκο”. Αυτοί συμβολίζονται από τα δύο ελαιόδεντρα και τους δύο λυχνοστάτες και στέκονται ενώπιον του Κυρίου της γης».—Αποκάλυψη 11:3, 4.
11. Τι σήμαινε για τους πιστούς χρισμένους Χριστιανούς το να προφητεύσουν «ντυμένοι με σάκο»;
11 Αυτοί οι πιστοί χρισμένοι Χριστιανοί χρειάζονταν την ιδιότητα της υπομονής, επειδή έπρεπε να προφητεύσουν «ντυμένοι με σάκο». Τι σήμαινε αυτό; Στους Βιβλικούς χρόνους ο σάκος συνήθως συμβόλιζε πένθος. Όταν ένα άτομο φορούσε σάκο, αυτό σήμαινε ότι είχε καταβληθεί από θλίψη ή στενοχώρια. (Γένεση 37:34· Ιώβ 16:15, 16· Ιεζεκιήλ 27:31) Ο σάκος συνδεόταν με τα πένθιμα αγγέλματα καταδίκης ή θλίψης που έπρεπε να διακηρύξουν οι προφήτες του Θεού. (Ησαΐας 3:8, 24-26· Ιερεμίας 48:37· 49:3) Η περιβολή με σάκο μπορεί να έδειχνε ταπεινοφροσύνη ή μετάνοια λόγω θεϊκής προειδοποίησης. (Ιωνάς 3:5) Ο σάκος που φορούσαν οι δύο μάρτυρες φαίνεται ότι υποδηλώνει την ταπεινή εγκαρτέρησή τους καθώς ανάγγελλαν τις κρίσεις του Ιεχωβά. Αυτοί ήταν μάρτυρες που διακήρυτταν την ημέρα εκδίκησης του Ιεχωβά η οποία θα φέρει πένθος και στα έθνη.—Δευτερονόμιο 32:41-43.
12. Γιατί φαίνεται να είναι κυριολεκτική η χρονική περίοδος κατά την οποία επρόκειτο να καταπατηθεί η άγια πόλη;
12 Η τάξη του Ιωάννη έπρεπε να κηρύξει αυτό το άγγελμα για ένα σαφώς καθορισμένο διάστημα: 1.260 ημέρες, δηλαδή 42 μήνες, διάστημα ίσο με το χρόνο κατά τον οποίο επρόκειτο να καταπατηθεί η άγια πόλη. Φαίνεται ότι αυτή η περίοδος είναι κυριολεκτική, αφού διατυπώνεται με δύο διαφορετικούς τρόπους, πρώτα σε μήνες και κατόπιν σε ημέρες. Επιπλέον, στην αρχή της ημέρας του Κυρίου, υπήρξε μια ιδιαίτερη περίοδος τριάμισι ετών στην οποία οι δύσκολες εμπειρίες του λαού του Θεού ταίριαζαν με τα γεγονότα που προφητεύονται εδώ—αρχίζοντας από το Δεκέμβριο του 1914 και συνεχίζοντας μέχρι τον Ιούνιο του 1918. (Αποκάλυψη 1:10) Τα μέλη αυτής της τάξης κήρυξαν ένα άγγελμα που έμοιαζε με «σάκο», σχετικά με την κρίση του Ιεχωβά εναντίον του Χριστιανικού κόσμου και του κόσμου συνολικά.
13. (α) Τι υποδηλώνει το ότι οι χρισμένοι Χριστιανοί συμβολίστηκαν από δύο μάρτυρες; (β) Ποια προφητεία του Ζαχαρία έρχεται στο νου από το γεγονός ότι ο Ιωάννης αποκαλεί τους δύο μάρτυρες “τα δύο ελαιόδεντρα και οι δύο λυχνοστάτες”;
13 Το γεγονός ότι οι χρισμένοι Χριστιανοί συμβολίστηκαν από δύο μάρτυρες αποτελεί για εμάς επιβεβαίωση ότι το άγγελμά τους ήταν ακριβές και καλά τεκμηριωμένο. (Παράβαλε Δευτερονόμιο 17:6· Ιωάννης 8:17, 18.) Ο Ιωάννης τούς αποκαλεί “τα δύο ελαιόδεντρα και οι δύο λυχνοστάτες”, λέγοντας ότι «στέκονται ενώπιον του Κυρίου της γης». Αυτό αποτελεί καταφανή αναφορά στην προφητεία του Ζαχαρία, ο οποίος είδε έναν εφτάφωτο λυχνοστάτη και δύο ελαιόδεντρα. Τα ελαιόδεντρα λέχθηκε ότι εξεικόνιζαν τους “δύο χρισμένους”, δηλαδή τον Κυβερνήτη Ζοροβάβελ και τον Αρχιερέα Ιησού, οι οποίοι “στέκονταν δίπλα στον Κύριο όλης της γης”.—Ζαχαρίας 4:1-3, 14.
14. (α) Τι υποδήλωνε το όραμα του Ζαχαρία σχετικά με τα δύο ελαιόδεντρα και το λυχνοστάτη; (β) Ποια εμπειρία θα είχαν οι χρισμένοι Χριστιανοί κατά τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο;
14 Ο Ζαχαρίας έζησε σε έναν καιρό ανοικοδόμησης, και το όραμα στο οποίο είδε δύο ελαιόδεντρα σήμαινε ότι ο Ζοροβάβελ και ο Ιησούς θα ευλογούνταν με το πνεύμα του Ιεχωβά ώστε να ενισχύσουν το λαό για το έργο. Το όραμα του λυχνοστάτη υπενθύμισε στον Ζαχαρία να μην “καταφρονεί την ημέρα των μικρών πραγμάτων” επειδή οι σκοποί του Ιεχωβά επρόκειτο να επιτελεστούν—«“όχι με στρατιωτική δύναμη ούτε με ισχύ, αλλά με το πνεύμα μου”, είπε ο Ιεχωβά των στρατευμάτων». (Ζαχαρίας 4:6, 10· 8:9) Η μικρή ομάδα των Χριστιανών που μετέδιδαν με επιμονή το φως της αλήθειας στην ανθρωπότητα κατά τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο επρόκειτο να χρησιμοποιηθεί παρόμοια σε ένα έργο ανοικοδόμησης. Και αυτοί επίσης θα αποτελούσαν πηγή ενθάρρυνσης και, λίγοι καθώς ήταν, θα μάθαιναν να στηρίζονται στη δύναμη του Ιεχωβά και να μην καταφρονούν την ημέρα κατά την οποία έγινε μια μικρή αρχή.
15. (α) Τι άλλο μας θυμίζει το γεγονός ότι οι χρισμένοι Χριστιανοί περιγράφτηκαν ως δύο μάρτυρες; Εξηγήστε. (β) Τι είδους σημεία είναι εξουσιοδοτημένοι να εκτελέσουν οι δύο μάρτυρες;
15 Το γεγονός ότι περιγράφτηκαν ως δύο μάρτυρες μας θυμίζει επίσης τη μεταμόρφωση. Σε εκείνο το όραμα, τρεις απόστολοι του Ιησού τον είδαν με Βασιλική δόξα, συνοδευόμενο από τον Μωυσή και τον Ηλία. Αυτό προσκίαζε το ότι ο Ιησούς θα καθόταν στον ένδοξο θρόνο του το 1914 για να επιτελέσει ένα έργο που προεικονίστηκε από αυτούς τους δύο προφήτες. (Ματθαίος 17:1-3) Κατάλληλα, οι δύο μάρτυρες φαίνονται τώρα να εκτελούν σημεία παρόμοια με εκείνα του Μωυσή και του Ηλία. Λόγου χάρη, ο Ιωάννης λέει για αυτούς: «Και αν κάποιος θέλει να τους βλάψει, φωτιά βγαίνει από το στόμα τους και καταβροχθίζει τους εχθρούς τους· και αν κάποιος θελήσει να τους βλάψει, έτσι πρέπει να θανατωθεί. Αυτοί έχουν την εξουσία να κλείσουν τον ουρανό για να μην πέσει βροχή κατά τις ημέρες της προφητείας τους».—Αποκάλυψη 11:5, 6α.
16. (α) Πώς μας θυμίζει το σημείο με τη φωτιά τον καιρό που αμφισβητήθηκε η εξουσία του Μωυσή στον Ισραήλ; (β) Πώς περιφρόνησε ο κλήρος του Χριστιανικού κόσμου τους Σπουδαστές της Γραφής δημιουργώντας τους προβλήματα στη διάρκεια του πρώτου παγκόσμιου πολέμου, και πώς αντεπιτέθηκαν εκείνοι;
16 Αυτό μας θυμίζει τον καιρό που αμφισβητήθηκε η εξουσία του Μωυσή στον Ισραήλ. Αυτός ο προφήτης πρόφερε πύρινα λόγια κρίσης, και ο Ιεχωβά κατέστρεψε τους στασιαστές, αφανίζοντας 250 από αυτούς με κατά γράμμα φωτιά από τον ουρανό. (Αριθμοί 16:1-7, 28-35) Με παρόμοιο τρόπο, οι ηγέτες του Χριστιανικού κόσμου περιφρόνησαν τους Σπουδαστές της Γραφής, λέγοντας ότι αυτοί δεν είχαν αποφοιτήσει από θεολογικές σχολές. Αλλά οι μάρτυρες του Θεού είχαν ανώτερα διαπιστευτήρια ως διάκονοι: τους πράους που έδιναν προσοχή στο Γραφικό τους άγγελμα. (2 Κορινθίους 3:2, 3) Το 1917 οι Σπουδαστές της Γραφής εξέδωσαν το βιβλίο Το Τετελεσμένον Μυστήριον, ένα δυναμικό σχολιολόγιο της Αποκάλυψης και του Ιεζεκιήλ. Ακολούθησε η διανομή 10.000.000 αντιτύπων του τετρασέλιδου φυλλαδίου Η Μηνιαία Έκδοση των Σπουδαστών της Γραφής (The Bible Students Monthly) με το χαρακτηριστικό άρθρο «Η Πτώση της Βαβυλώνας—Γιατί Πρέπει Τώρα να Υποφέρει ο Χριστιανισμός—Η Τελική Έκβαση». Στις Ηνωμένες Πολιτείες ο εξαγριωμένος κλήρος χρησιμοποίησε την υστερία του πολέμου ως δικαιολογία για να επιτύχει την απαγόρευση του βιβλίου. Σε άλλες χώρες το βιβλίο λογοκρίθηκε. Ωστόσο, οι υπηρέτες του Θεού αντεπιτέθηκαν με πύρινα τετρασέλιδα φυλλάδια που τιτλοφορούνταν Νέα της Βασιλείας. Καθώς η ημέρα του Κυρίου προχωρούσε, και άλλα έντυπα θα καταδείκνυαν την πνευματικά νεκρή κατάσταση του Χριστιανικού κόσμου.—Παράβαλε Ιερεμίας 5:14.
17. (α) Ποια συμβάντα στις ημέρες του Ηλία περιλάμβαναν ξηρασία και φωτιά; (β) Πώς βγήκε φωτιά από το στόμα των δύο μαρτύρων, και τι είδους ξηρασία περιλαμβανόταν;
17 Τι θα λεχθεί για τον Ηλία; Την εποχή των βασιλιάδων του Ισραήλ, αυτός ο προφήτης ανήγγειλε ξηρασία ως εκδήλωση της αγανάκτησης του Ιεχωβά εναντίον των Ισραηλιτών που λάτρευαν τον Βάαλ. Η ξηρασία διήρκεσε τριάμισι χρόνια. (1 Βασιλέων 17:1· 18:41-45· Λουκάς 4:25· Ιακώβου 5:17) Αργότερα, όταν ο άπιστος Βασιλιάς Οχοζίας έστειλε στρατιώτες για να αναγκάσουν τον Ηλία να παρουσιαστεί μπροστά του, ο προφήτης ζήτησε να πέσει φωτιά από τον ουρανό για να καταφάει τους στρατιώτες. Μόνο όταν κάποιος στρατιωτικός διοικητής έδειξε κατάλληλο σεβασμό για τη θέση του Ηλία ως προφήτη συγκατένευσε ο Ηλίας να πάει μαζί του στο βασιλιά. (2 Βασιλέων 1:5-16) Παρόμοια, μεταξύ του 1914 και του 1918, το χρισμένο υπόλοιπο έστρεψε με τόλμη την προσοχή στην πνευματική ξηρασία του Χριστιανικού κόσμου και προειδοποίησε για την πύρινη κρίση κατά «την έλευση της μεγάλης και φοβερής ημέρας του Ιεχωβά».—Μαλαχίας 4:1, 5· Αμώς 8:11.
18. (α) Ποια εξουσία δίνεται στους δύο μάρτυρες, και πώς έμοιαζε αυτή με την εξουσία που δόθηκε στον Μωυσή; (β) Πώς εξέθεσαν οι δύο μάρτυρες το Χριστιανικό κόσμο;
18 Ο Ιωάννης λέει κατόπιν σχετικά με τους δύο μάρτυρες: «Και έχουν εξουσία πάνω στα νερά για να τα μετατρέψουν σε αίμα και να χτυπήσουν τη γη με κάθε είδους πληγή όσες φορές θελήσουν». (Αποκάλυψη 11:6β) Ο Ιεχωβά, προκειμένου να πείσει τον Φαραώ να αφήσει τον Ισραήλ να φύγει, χρησιμοποίησε τον Μωυσή για να επιφέρει στην καταπιεστική Αίγυπτο πληγές, περιλαμβανομένης και της μετατροπής του νερού σε αίμα. Αιώνες αργότερα, οι Φιλισταίοι εχθροί του Ισραήλ θυμούνταν πολύ καλά τις πράξεις του Ιεχωβά κατά της Αιγύπτου, πράγμα που τους έκανε να κραυγάσουν: «Ποιος θα μας σώσει από το χέρι του μεγαλοπρεπούς αυτού Θεού; Αυτός είναι ο Θεός που πάταξε την Αίγυπτο με κάθε είδους σφαγή [πληγῇ, Μετάφραση των Εβδομήκοντα] στην έρημο». (1 Σαμουήλ 4:8· Ψαλμός 105:29) Ο Μωυσής εξεικόνιζε τον Ιησού, ο οποίος είχε εξουσία να διακηρύξει τις κρίσεις του Θεού εναντίον των θρησκευτικών ηγετών των ημερών του. (Ματθαίος 23:13· 28:18· Πράξεις 3:22) Και στη διάρκεια του πρώτου παγκόσμιου πολέμου, οι αδελφοί του Χριστού, οι δύο μάρτυρες, εξέθεσαν τη θανατηφόρα ποιότητα των “νερών” με τα οποία ο Χριστιανικός κόσμος πότιζε τα ποίμνιά του.
Θανατώνονται οι Δύο Μάρτυρες
19. Σύμφωνα με την αφήγηση της Αποκάλυψης, τι συμβαίνει όταν οι δύο μάρτυρες τελειώνουν τη μαρτυρία τους;
19 Αυτή η πληγή πάνω στο Χριστιανικό κόσμο ήταν τόσο σφοδρή, ώστε όταν οι δύο μάρτυρες είχαν ήδη προφητεύσει επί 42 μήνες ντυμένοι με σάκο, ο Χριστιανικός κόσμος χρησιμοποίησε την κοσμική του επιρροή για να τους «σκοτώσει». Ο Ιωάννης γράφει: «Και όταν τελειώσουν τη μαρτυρία τους, το θηρίο που ανεβαίνει από την άβυσσο θα κάνει πόλεμο μαζί τους και θα τους νικήσει και θα τους σκοτώσει. Και τα πτώματά τους θα βρίσκονται στον πλατύ δρόμο της μεγάλης πόλης, η οποία αποκαλείται με πνευματική έννοια Σόδομα και Αίγυπτος, όπου και ο Κύριός τους κρεμάστηκε στο ξύλο. Και οι άνθρωποι των λαών και των φυλών και των γλωσσών και των εθνών θα βλέπουν τα πτώματά τους τρεισήμισι ημέρες, και δεν αφήνουν να τοποθετηθούν τα πτώματά τους σε μνήμα. Και εκείνοι που κατοικούν στη γη χαίρονται σε βάρος τους και διασκεδάζουν, και θα στείλουν δώρα ο ένας στον άλλον, επειδή αυτοί οι δύο προφήτες βασάνισαν εκείνους που κατοικούν στη γη».—Αποκάλυψη 11:7-10.
20. Τι είναι «το θηρίο που ανεβαίνει από την άβυσσο»;
20 Αυτή είναι η πρώτη από τις 37 φορές που αναφέρεται κάποιο θηρίο στην Αποκάλυψη. Στον κατάλληλο καιρό θα εξετάσουμε αυτό και άλλα θηρία λεπτομερώς. Προς το παρόν αρκεί να λεχθεί ότι «το θηρίο που ανεβαίνει από την άβυσσο» αποτελεί επινόηση του Σατανά και είναι ένα ζωντανό πολιτικό σύστημα πραγμάτων.b—Παράβαλε Αποκάλυψη 13:1· Δανιήλ 7:2, 3, 17.
21. (α) Πώς επωφελήθηκαν οι θρησκευτικοί εχθροί των δύο μαρτύρων από τις συνθήκες του πολέμου; (β) Τι έδειχνε το γεγονός ότι τα πτώματα των δύο μαρτύρων έμειναν άταφα; (γ) Πώς πρέπει να θεωρούμε τη χρονική περίοδο των τρεισήμισι ημερών; (Βλέπε υποσημείωση.)
21 Από το 1914 ως το 1918, τα έθνη ήταν απασχολημένα με τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο. Τα αισθήματα εθνικισμού βρίσκονταν στο κατακόρυφο, και την άνοιξη του 1918 οι θρησκευτικοί εχθροί των δύο μαρτύρων επωφελήθηκαν από αυτή την κατάσταση. Μεταχειρίστηκαν τον κρατικό νομικό μηχανισμό με τέτοιον τρόπο ώστε υπεύθυνοι διάκονοι των Σπουδαστών της Γραφής φυλακίστηκαν με βάση ψεύτικες κατηγορίες για ανατρεπτικές ενέργειες. Οι πιστοί συνεργάτες τους έμειναν άναυδοι. Το έργο της Βασιλείας σχεδόν σταμάτησε. Ήταν σαν να είχε νεκρωθεί το κήρυγμα. Στους Βιβλικούς χρόνους αποτελούσε μεγάλη ταπείνωση το να μην ενταφιαστεί κάποιος. (Ψαλμός 79:1-3· 1 Βασιλέων 13:21, 22) Επομένως, το γεγονός ότι οι δύο μάρτυρες έμειναν άταφοι επέφερε πάνω τους μεγάλο όνειδος. Στο θερμό κλίμα της Παλαιστίνης, αν ένα πτώμα αφηνόταν στο δρόμο εκτεθειμένο, ύστερα από τρεισήμισι κυριολεκτικές ημέρες θα άρχιζε πράγματι να μυρίζει.c (Παράβαλε Ιωάννης 11:39.) Συνεπώς, αυτή η λεπτομέρεια της προφητείας δείχνει την ντροπή που θα αναγκάζονταν να υπομείνουν οι δύο μάρτυρες. Στους προαναφερθέντες φυλακισμένους δεν επιτράπηκε καν να αποφυλακιστούν με εγγύηση ενόσω περίμεναν την εκδίκαση της υπόθεσής τους στο εφετείο. Εκτέθηκαν δημόσια για όσο διάστημα χρειαζόταν ώστε να γίνουν δυσωδία για τους κατοίκους «της μεγάλης πόλης». Αλλά ποια ήταν αυτή η “μεγάλη πόλη”;
22. (α) Ποια είναι η μεγάλη πόλη; (β) Πώς ενώθηκε ο τύπος με τον κλήρο στην εκδήλωση της χαράς του όταν κατασιωπήθηκαν οι δύο μάρτυρες; (Βλέπε πλαίσιο.)
22 Ο Ιωάννης μάς παρέχει ορισμένες ενδείξεις. Λέει ότι ο Ιησούς κρεμάστηκε στο ξύλο σε αυτή την πόλη. Έτσι λοιπόν, σκεφτόμαστε αμέσως την Ιερουσαλήμ. Αλλά λέει επίσης ότι η μεγάλη πόλη αποκαλείται Σόδομα και Αίγυπτος. Η κατά γράμμα Ιερουσαλήμ κάποτε αποκλήθηκε Σόδομα εξαιτίας των ακάθαρτων πράξεών της. (Ησαΐας 1:8-10· παράβαλε Ιεζεκιήλ 16:49, 53-58.) Η Αίγυπτος δε, η πρώτη παγκόσμια δύναμη, εμφανίζεται μερικές φορές ως εξεικόνιση αυτού του παγκόσμιου συστήματος πραγμάτων. (Ησαΐας 19:1, 19· Ιωήλ 3:19) Επομένως, αυτή η μεγάλη πόλη εξεικονίζει μια μολυσμένη «Ιερουσαλήμ» η οποία ισχυρίζεται ότι λατρεύει τον Θεό αλλά έχει γίνει ακάθαρτη και αμαρτωλή, σαν τα Σόδομα, και αποτελεί μέρος αυτού του σατανικού παγκόσμιου συστήματος πραγμάτων, σαν την Αίγυπτο. Εξεικονίζει το Χριστιανικό κόσμο, το σύγχρονο αντίστοιχο της άπιστης Ιερουσαλήμ, την οργάνωση της οποίας τα μέλη είχαν πάμπολλους λόγους να χαρούν όταν κατασιώπησαν το ενοχλητικό κήρυγμα των δύο μαρτύρων.
Ανασταίνονται!
23. (α) Τι συμβαίνει στους δύο μάρτυρες μετά τις τρεισήμισι ημέρες, και τι επίδραση έχει αυτό στους εχθρούς τους; (β) Πότε είχαν σύγχρονη εκπλήρωση τα εδάφια Αποκάλυψη 11:11, 12 καθώς και η προφητεία του Ιεζεκιήλ στην οποία ο Ιεχωβά έδωσε πνοή σε μια κοιλάδα με ξερά κόκαλα;
23 Ο τύπος ενώθηκε με τον κλήρο στη δυσφήμηση του λαού του Θεού, και μάλιστα μια εφημερίδα έγραψε: «Δόθηκε τέλος στο Τετελεσμένον Μυστήριον». Τίποτα, όμως, δεν απείχε περισσότερο από την αλήθεια! Οι δύο μάρτυρες δεν παρέμειναν νεκροί. Όπως διαβάζουμε: «Και μετά τις τρεισήμισι ημέρες, πνεύμα ζωής από τον Θεό μπήκε μέσα τους, και στάθηκαν στα πόδια τους, και έπεσε μεγάλος φόβος πάνω σε εκείνους που τους έβλεπαν. Και άκουσαν μια δυνατή φωνή από τον ουρανό να τους λέει: “Ανεβείτε εδώ”. Και ανέβηκαν στον ουρανό μέσα στο σύννεφο, και τους είδαν οι εχθροί τους». (Αποκάλυψη 11:11, 12) Έτσι λοιπόν, αυτοί είχαν μια εμπειρία παρόμοια με ό,τι συνέβη στα ξερά κόκαλα στην κοιλάδα που επισκέφτηκε ο Ιεζεκιήλ σε όραμα. Ο Ιεχωβά έδωσε πνοή σε εκείνα τα ξερά κόκαλα τα οποία επανήλθαν στη ζωή, παρέχοντας μια εικόνα της αναγέννησης του έθνους του Ισραήλ έπειτα από 70 χρόνια αιχμαλωσίας στη Βαβυλώνα. (Ιεζεκιήλ 37:1-14) Αυτές οι δύο προφητείες, στον Ιεζεκιήλ και στην Αποκάλυψη, είχαν την εντυπωσιακή σύγχρονη εκπλήρωσή τους το 1919, όταν ο Ιεχωβά αποκατέστησε τους «νεκρούς» μάρτυρές του σε γεμάτη σφρίγος ζωή.
24. Όταν οι δύο μάρτυρες ήρθαν στη ζωή, τι επίδραση είχε αυτό στους θρησκευτικούς διώκτες τους;
24 Τι πλήγμα ήταν αυτό για εκείνους τους διώκτες! Ξαφνικά, τα πτώματα των δύο μαρτύρων ζωντάνεψαν και δραστηριοποιήθηκαν ξανά. Για εκείνους τους κληρικούς ήταν σαν να κατάπιναν φαρμάκι, ιδιαίτερα καθώς οι Χριστιανοί διάκονοι, οι οποίοι είχαν φυλακιστεί εξαιτίας δικών τους συνωμοσιών, ήταν και πάλι ελεύθεροι ενώ αργότερα απαλλάχτηκαν τελείως από τις κατηγορίες. Το πλήγμα πρέπει να έγινε ακόμη μεγαλύτερο το Σεπτέμβριο του 1919, όταν οι Σπουδαστές της Γραφής διεξήγαγαν μια συνέλευση στο Σίνταρ Πόιντ του Οχάιο των ΗΠΑ. Εκεί ο Ι. Φ. Ρόδερφορντ, που είχε πρόσφατα αποφυλακιστεί, ενθουσίασε τους παρευρισκομένους με την ομιλία του «Αναγγέλλοντας τη Βασιλεία», που βασιζόταν στα εδάφια Αποκάλυψη 15:2 και Ησαΐας 52:7. Αυτοί που ανήκαν στην τάξη του Ιωάννη άρχισαν και πάλι να “προφητεύουν”, δηλαδή να κηρύττουν δημόσια. Η δύναμή τους αύξανε σταθερά, καθώς εξέθεταν άφοβα την υποκρισία του Χριστιανικού κόσμου.
25. (α) Πότε ειπώθηκε στους δύο μάρτυρες: «Ανεβείτε εδώ», και πώς συνέβη αυτό; (β) Ποια συγκλονιστική επίδραση είχε στη μεγάλη πόλη η αποκατάσταση των δύο μαρτύρων;
25 Ο Χριστιανικός κόσμος προσπάθησε πολλές φορές να επαναλάβει το θρίαμβο που πέτυχε το έτος 1918. Κατέφυγε σε οχλοκρατικές επιθέσεις, σε νομικούς ελιγμούς, σε φυλακίσεις, ακόμη και σε εκτελέσεις—όλα μάταια! Από το 1919 και έπειτα, δεν μπορούσε πια να βλάψει την πνευματική επικράτεια των δύο μαρτύρων. Εκείνη τη χρονιά ο Ιεχωβά τούς είπε: «Ανεβείτε εδώ», και αυτοί ανέβηκαν σε μια εξυψωμένη πνευματική κατάσταση όπου οι εχθροί τους μπορούσαν να τους δουν αλλά δεν μπορούσαν να τους αγγίξουν. Ο Ιωάννης περιγράφει τη συγκλονιστική επίδραση που είχε στη μεγάλη πόλη η αποκατάστασή τους: «Και εκείνη την ώρα έγινε μεγάλος σεισμός, και έπεσε το ένα δέκατο της πόλης· και εφτά χιλιάδες άνθρωποι θανατώθηκαν από το σεισμό, και οι υπόλοιποι φοβήθηκαν και έδωσαν δόξα στον Θεό του ουρανού». (Αποκάλυψη 11:13) Πράγματι, στην επικράτεια της θρησκείας συνέβησαν μεγάλες δονήσεις. Το έδαφος φαινόταν να σείεται κάτω από τα πόδια των ηγετών των καθιερωμένων εκκλησιών όταν αυτό το σώμα των αναζωογονημένων Χριστιανών άρχισε το έργο. Το ένα δέκατο της πόλης τους, ένας συμβολικός αριθμός 7.000 ατόμων, επηρεάστηκαν τόσο σοβαρά ώστε λέγεται ότι θανατώθηκαν.
26. Ποιους αντιπροσωπεύουν «το ένα δέκατο της πόλης» και οι «εφτά χιλιάδες» του εδαφίου Αποκάλυψη 11:13; Εξηγήστε.
26 Η έκφραση «το ένα δέκατο της πόλης» μάς θυμίζει ότι ο Ησαΐας προφήτευσε σχετικά με την αρχαία Ιερουσαλήμ πως ένα δέκατο θα επιζούσε από την καταστροφή της πόλης ως άγιο σπέρμα. (Ησαΐας 6:13) Με παρόμοιο τρόπο, ο αριθμός 7.000 μας θυμίζει πως όταν ο Ηλίας νόμιζε ότι σε όλο τον Ισραήλ μόνο αυτός παρέμενε πιστός, ο Ιεχωβά τού είπε ότι στην πραγματικότητα υπήρχαν ακόμη 7.000 οι οποίοι δεν είχαν προσκυνήσει τον Βάαλ. (1 Βασιλέων 19:14, 18) Τον πρώτο αιώνα, ο απόστολος Παύλος είπε ότι αυτοί οι 7.000 εξεικόνιζαν το υπόλοιπο των Ιουδαίων που είχαν ανταποκριθεί στα καλά νέα σχετικά με τον Χριστό. (Ρωμαίους 11:1-5) Αυτά τα εδάφια μας βοηθούν να κατανοήσουμε ότι οι «εφτά χιλιάδες» και «το ένα δέκατο της πόλης» του εδαφίου Αποκάλυψη 11:13 είναι εκείνοι που συμφωνούν με τους αποκαταστημένους δύο μάρτυρες και εγκαταλείπουν την αμαρτωλή μεγάλη πόλη. Πεθαίνουν, σαν να λέγαμε, ως προς το Χριστιανικό κόσμο. Τα ονόματά τους διαγράφονται από τους καταλόγους των μελών του. Από τη δική του άποψη, αυτοί δεν υπάρχουν πια.d
27, 28. (α) Πώς “έδωσαν οι υπόλοιποι δόξα στον Θεό του ουρανού”; (β) Τι αναγκάστηκαν να αναγνωρίσουν οι κληρικοί του Χριστιανικού κόσμου;
27 Αλλά πώς “έδωσαν οι υπόλοιποι [του Χριστιανικού κόσμου] δόξα στον Θεό του ουρανού”; Βέβαια αυτό δεν το έκαναν με το να εγκαταλείψουν την αποστατική τους θρησκεία και να γίνουν υπηρέτες του Θεού. Μάλλον συνέβη εκείνο που εξηγείται στο έντυπο Μελέτες Λέξεων της Καινής Διαθήκης (Word Studies in the New Testament) του Βίνσεντ, στα πλαίσια της ανάλυσης της έκφρασης «έδωσαν δόξα στον Θεό του ουρανού». Εκεί αναφέρεται: «Η φράση δεν υπονοεί ούτε μεταστροφή ούτε μετάνοια ούτε απόδοση ευχαριστίας αλλά αναγνώριση, πράγμα που αποτελεί και τη συνήθη έννοιά της στις γραφές. Παράβαλε Ιησ. Ναυή 7:19 (Μετάφραση των Εβδομήκοντα). Ιωάν. 9:24· Πράξ. 12:23· Ρωμ. 4:20». Ο Χριστιανικός κόσμος, προς απογοήτευσή του, αναγκάστηκε να αναγνωρίσει ότι ο Θεός των Σπουδαστών της Γραφής είχε επιτελέσει μια μεγαλειώδη πράξη αποκαθιστώντας τους σε Χριστιανική δραστηριότητα.
28 Ίσως αυτή η αναγνώριση από μέρους των κληρικών να έγινε μόνο διανοητικά ή ενδόμυχα. Ασφαλώς, δεν έχει καταγραφεί ότι κάποιος από αυτούς αναγνώρισε δημόσια τον Θεό των δύο μαρτύρων. Αλλά η προφητεία του Ιεχωβά μέσω του Ιωάννη μάς βοηθάει να διακρίνουμε τι βρισκόταν στην καρδιά τους και να αντιληφθούμε το ταπεινωτικό πλήγμα που υπέστησαν το 1919. Από εκείνο το έτος και έπειτα, καθώς οι «εφτά χιλιάδες» εγκατέλειψαν το Χριστιανικό κόσμο παρά τις αποφασιστικές προσπάθειες που κατέβαλε να κρατήσει τα πρόβατά του, οι κληρικοί αναγκάστηκαν να αναγνωρίσουν ότι ο Θεός της τάξης του Ιωάννη ήταν ισχυρότερος από το δικό τους θεό. Στα μετέπειτα χρόνια θα το αντιλαμβάνονταν αυτό ακόμη πιο ξεκάθαρα, καθώς πολύ περισσότεροι θα έφευγαν από το ποίμνιό τους, επαναλαμβάνοντας τα λόγια που είπε ο λαός όταν ο Ηλίας θριάμβευσε επί των οπαδών του Βάαλ στο Όρος Κάρμηλος: «Ο Ιεχωβά είναι ο αληθινός Θεός! Ο Ιεχωβά είναι ο αληθινός Θεός!»—1 Βασιλέων 18:39.
29. Τι λέει ο Ιωάννης ότι έρχεται γρήγορα, και ποιο περαιτέρω σείσιμο επιφυλάσσεται για το Χριστιανικό κόσμο;
29 Αλλά ακούστε! Ο Ιωάννης μάς λέει: «Το δεύτερο αλίμονο πέρασε. Δες! Το τρίτο αλίμονο έρχεται γρήγορα». (Αποκάλυψη 11:14) Αν ο Χριστιανικός κόσμος έχει σειστεί από όσα έχουν συμβεί μέχρι τώρα, τι θα κάνει όταν αναγγελθεί το τρίτο «αλίμονο», όταν ο έβδομος άγγελος σαλπίσει με τη σάλπιγγά του και το ιερό μυστικό του Θεού φερθεί σε τέλος;—Αποκάλυψη 10:7.
[Υποσημειώσεις]
a Για μια πλήρη εξέταση αυτού του μεγάλου πνευματικού ναού, βλέπε τα άρθρα «Ο Μεγάλος Πνευματικός Ναός του Ιεχωβά» στη Σκοπιά 1 Ιουλίου 1996 και «Ο Ένας Αληθινός Ναός στον Οποίον να Λατρεύωμε» στη Σκοπιά 1 Δεκεμβρίου 1972 (1 Μαρτίου 1973, στην ελληνική).
b Η λέξη ἄβυσσος του πρωτότυπου ελληνικού κειμένου (στην εβραϊκή, τεχόμ) αναφέρεται συμβολικά σε έναν τόπο αδράνειας. (Βλέπε Αποκάλυψη 9:2.) Με κυριολεκτική έννοια, όμως, μπορεί να αναφέρεται επίσης στην απέραντη θάλασσα. Συνήθως η εβραϊκή λέξη μεταφράζεται «υδάτινα βάθη». (Ψαλμός 71:20· 106:9· Ιωνάς 2:5) Επομένως, «το θηρίο που ανεβαίνει από την άβυσσο» μπορεί να ταυτιστεί με το “θηρίο που ανεβαίνει από τη θάλασσα”.—Αποκάλυψη 11:7· 13:1.
c Σημειώστε ότι, από την εξέταση των εμπειριών του λαού του Θεού σε εκείνη την περίοδο, φαίνεται πως, ενώ οι 42 μήνες αντιπροσωπεύουν τριάμισι χρόνια με κυριολεκτική έννοια, οι τρεισήμισι ημέρες δεν αντιπροσωπεύουν μια κυριολεκτική περίοδο 84 ωρών. Είναι πιθανό ότι η συγκεκριμένη περίοδος των τρεισήμισι ημερών αναφέρεται δύο φορές (στα εδάφια 9 και 11) για να τονιστεί ότι επρόκειτο απλώς για μια μικρή περίοδο σε σύγκριση με τα πραγματικά τριάμισι χρόνια δραστηριότητας που προηγούνται αυτής της περιόδου.
d Παράβαλε τη χρήση τύπων των λέξεων «νεκρός», «πεθαίνω» και «ζωντανός» στα εδάφια Ρωμαίους 6:2, 10, 11· 7:4, 6, 9· Γαλάτες 2:19· Κολοσσαείς 2:20· 3:3.
[Πλαίσιο στη σελίδα 168]
Η Χαρά του Εδαφίου Αποκάλυψη 11:10
Ο Ρέι Χ. Άμπραμς, στο βιβλίο του Οι Κήρυκες Παρουσιάζουν Όπλα (Preachers Present Arms), που εκδόθηκε το 1933, αναφέρεται στη σκληρή εναντίωση του κλήρου προς το βιβλίο των Σπουδαστών της Γραφής Το Τετελεσμένον Μυστήριον. Ανασκοπεί τις προσπάθειες που έκανε ο κλήρος για να απαλλαχτεί από τους Σπουδαστές της Γραφής και από τις «φθοροποιές πεποιθήσεις» τους. Αυτό οδήγησε στη δικαστική υπόθεση που είχε ως αποτέλεσμα την καταδίκη του Ι. Φ. Ρόδερφορντ και εφτά συνεργατών του σε πολλά χρόνια φυλάκισης. Ο Δρ Άμπραμς προσθέτει: «Μια ανάλυση της όλης υπόθεσης οδηγεί στο συμπέρασμα ότι οι εκκλησίες και ο κλήρος ήταν από την αρχή πίσω από την προσπάθεια συντριβής των Ρωσσελιστών. Στον Καναδά, το Φεβρουάριο του 1918, οι ιερείς άρχισαν μια συστηματική εκστρατεία ενάντια σε αυτούς και στα έντυπά τους, ιδιαίτερα ενάντια στο Τετελεσμένον Μυστήριον. Σύμφωνα με την εφημερίδα Τρίμπιουν (Tribune) του Γουίνιπεγκ, . . . επικρατούσε η άποψη ότι η απαγόρευση του βιβλίου τους είχε προκληθεί άμεσα από τις “αναφορές του κλήρου”».
Ο Δρ Άμπραμς συνεχίζει: «Όταν οι αρθρογράφοι του θρησκευτικού τύπου έμαθαν τα νέα για τις ποινές εικοσαετούς φυλάκισης, ουσιαστικά όλα αυτά τα έντυπα, μεγάλα και μικρά, χάρηκαν για το γεγονός. Δεν κατάφερα να ανακαλύψω καθόλου λόγια συμπόνιας σε κάποιο από τα καθιερωμένα θρησκευτικά περιοδικά. “Δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία”, συμπέρανε ο Άπτον Σίνκλερ, ότι “ο διωγμός . . . πήγαζε εν μέρει από το γεγονός ότι αυτοί είχαν κερδίσει το μίσος των «ορθόδοξων» θρησκευτικών οργανώσεων”. Αυτό που δεν είχαν καταφέρει οι συνδυασμένες προσπάθειες των εκκλησιών φαινόταν τώρα ότι το είχε πετύχει για λογαριασμό τους η κυβέρνηση». Αφού παρέθεσε τα υποτιμητικά σχόλια ορισμένων θρησκευτικών εντύπων, ο συγγραφέας αναφέρθηκε στην ακύρωση της απόφασης από το Εφετείο και σχολίασε: «Οι εκκλησίες αντέδρασαν σε αυτή την απόφαση με σιωπή».
[Εικόνα στη σελίδα 163]
Ο Ιωάννης μετράει τον πνευματικό ναό—το χρισμένο ιερατείο πρέπει να ανταποκρίνεται σε ορισμένους κανόνες
[Εικόνες στη σελίδα 165]
Το έργο ανοικοδόμησης που έκαναν ο Ζοροβάβελ και ο Αρχιερέας Ιησούς έδειχνε ότι, στην ημέρα του Κυρίου, η μικρή αρχή που έγινε θα ακολουθούνταν από μεγάλη αύξηση των Μαρτύρων του Ιεχωβά. Εγκαταστάσεις σαν και αυτές που φαίνονται παραπάνω, οι οποίες βρίσκονται στο Μπρούκλιν της Νέας Υόρκης, χρειάστηκε να επεκταθούν σε μεγάλο βαθμό για να συμβάλουν στην κάλυψη των αναγκών
[Εικόνες στη σελίδα 166]
Το προφητικό έργο του Μωυσή και του Ηλία προσκίαζε τα πύρινα αγγέλματα κρίσης που διακήρυξαν οι δύο μάρτυρες
[Εικόνες στη σελίδα 169]
Οι δύο μάρτυρες, σαν τα ξερά κόκαλα του 37ου κεφαλαίου του Ιεζεκιήλ, επαναδραστηριοποιούνται για το σύγχρονο έργο κηρύγματος