ΑΒΕΛ
(Άβελ / Αβέλ).
1. [πιθανώς, Εκπνοή· Ματαιότητα]. Ο δεύτερος γιος του Αδάμ και της συζύγου του Εύας και μικρότερος αδελφός του πρωτότοκου γιου τους, του Κάιν.—Γε 4:2.
Είναι πολύ πιθανό ότι ο Άβελ είχε αδελφές ενόσω βρισκόταν ακόμη εν ζωή. Το υπόμνημα αναφέρει ότι οι γονείς του απέκτησαν κόρες, αλλά τα ονόματά τους δεν μνημονεύονται. (Γε 5:1-4) Όταν μεγάλωσε, έγινε βοσκός προβάτων, ο δε αδελφός του έγινε γεωργός.—Γε 4:2.
Έπειτα από κάποιο ακαθόριστο χρονικό διάστημα, ο Άβελ έκανε μια προσφορά στον Ιεχωβά Θεό. Το ίδιο έκανε και ο Κάιν. Καθένας τους έφερε κάτι από αυτά που είχε: Ο Άβελ από τα πρωτότοκα του ποιμνίου του, ο Κάιν από τα προϊόντα του. (Γε 4:3, 4) Και οι δύο πίστευαν στον Θεό. Αναμφίβολα έμαθαν για Αυτόν από τους γονείς τους, και πρέπει να ήξεραν γιατί βρίσκονταν όλοι τους έξω από τον κήπο της Εδέμ και δεν τους επιτρεπόταν να μπουν σε αυτόν. Οι προσφορές τους ήταν μια ένδειξη αναγνώρισης του γεγονότος ότι ήταν αποξενωμένοι από τον Θεό και ότι επιθυμούσαν να έχουν την εύνοιά του. Ο Θεός εξέφρασε την εύνοιά του για την προσφορά του Άβελ, όχι όμως και για του Κάιν. Το υπόμνημα δεν αποκαλύπτει πώς έγινε έκδηλη η επιδοκιμασία και η απόρριψη, αλλά αναμφίβολα επρόκειτο για κάτι προφανές και στους δύο. Ο λόγος για τον οποίο ο Θεός επιδοκίμασε μόνο την προσφορά του Άβελ διασαφηνίζεται από μεταγενέστερα συγγράμματα. Στο εδάφιο Εβραίους 11:4, ο απόστολος Παύλος αναφέρει τον Άβελ ως τον πρώτο άνθρωπο πίστης και δείχνει ότι αυτό έκανε τη θυσία του να έχει “μεγαλύτερη αξία” από την προσφορά του Κάιν. Αντιθέτως, τα εδάφια 1 Ιωάννη 3:11, 12 δείχνουν ότι η διάθεση της καρδιάς του Κάιν ήταν κακή, κάτι που καταδείχτηκε από το γεγονός ότι αργότερα απέρριψε τη συμβουλή και την προειδοποίηση του Θεού, καθώς και από τον προμελετημένο φόνο του αδελφού του, του Άβελ.
Αν και δεν μπορεί να λεχθεί ότι ο Άβελ γνώριζε την τελική έκβαση της θεϊκής υπόσχεσης του εδαφίου Γένεση 3:15 αναφορικά με το υποσχεμένο «σπέρμα», πιθανώς είχε κάνει πολλές σκέψεις γύρω από αυτή την υπόσχεση και πίστευε ότι έπρεπε να χυθεί αίμα, ότι κάποιος έπρεπε να “πληγεί στη φτέρνα”, προκειμένου να εξυψωθεί και πάλι το ανθρώπινο γένος στην κατάσταση της τελειότητας την οποία απολάμβαναν ο Αδάμ και η Εύα πριν από το στασιασμό τους. (Εβρ 11:4) Με αυτό ως δεδομένο, η προσφορά του Άβελ, η οποία περιλάμβανε πρωτότοκα από το ποίμνιό του, ήταν οπωσδήποτε κατάλληλη και αναμφίβολα συντέλεσε στην έκφραση της επιδοκιμασίας του Θεού. Στον Δοτήρα της ζωής ο Άβελ έδωσε ως δώρο ζωή, έστω και αν αυτή η ζωή δεν ήταν παρά από το ποίμνιο.—Παράβαλε Ιωα 1:36.
Ο Ιησούς έδειξε ότι ο Άβελ υπήρξε ο πρώτος που υπέστη μαρτυρικό θάνατο και ο πρώτος που έγινε αντικείμενο θρησκευτικής εναντίωσης από το μισαλλόδοξο αδελφό του τον Κάιν. Μιλώντας σχετικά με αυτό, ο Ιησούς είπε ότι ο Άβελ έζησε κατά τη «θεμελίωση του κόσμου». (Λου 11:48-51) Σε αυτό το εδάφιο, η λέξη κόσμος του πρωτότυπου ελληνικού κειμένου αναφέρεται στον κόσμο της ανθρωπότητας. Η λέξη «θεμελίωση» είναι απόδοση της λέξης καταβολή του πρωτότυπου ελληνικού κειμένου η οποία σημαίνει κατά κυριολεξία «το καταγής ρίξιμο» και μπορεί να αναφέρεται στη “σύλληψη σπέρματος”. (Εβρ 11:11, καταβολή σπέρματος, Κείμενο) Με την έκφραση «θεμελίωση του κόσμου», ο Ιησούς αναφέρθηκε καταφανώς στη γέννηση των παιδιών του Αδάμ και της Εύας, με την οποία γέννηση ήρθε σε ύπαρξη ο κόσμος της ανθρωπότητας. Ο Παύλος συμπεριλαμβάνει τον Άβελ στο «σύννεφο μαρτύρων» των προχριστιανικών χρόνων.—Εβρ 11:4· 12:1.
Πώς το αίμα του Ιησού «μιλάει με καλύτερο τρόπο από το αίμα του Άβελ»;
Λόγω της πίστης του και της θεϊκής επιδοκιμασίας, το υπόμνημα των οποίων εξακολουθεί να δίνει μαρτυρία, μπορεί να λεχθεί ότι ο Άβελ, «αν και πέθανε, ακόμη μιλάει». (Εβρ 11:4) Στο εδάφιο Εβραίους 12:24 ο απόστολος αναφέρεται στον “Ιησού, τον μεσίτη μιας νέας διαθήκης, και στο αίμα του ραντίσματος, το οποίο μιλάει με καλύτερο τρόπο από το αίμα του Άβελ”. Αν και το αίμα του Άβελ χύθηκε με το μαρτυρικό του θάνατο, δεν απολύτρωσε ούτε εξαγόρασε κανέναν, κάτι που ίσχυε άλλωστε και για το αίμα των προβάτων τα οποία θυσίασε. Το αίμα του, στην ουσία, κραύγαζε προς τον Θεό για εκδίκηση εναντίον του δολοφόνου Κάιν. Το αίμα του Ιησού, το οποίο παρουσιάζεται εδώ να έχει επικυρώσει τη νέα διαθήκη, μιλάει με καλύτερο τρόπο από το αίμα του Άβελ, με την έννοια ότι κάνει έκκληση στον Θεό για να δειχτεί έλεος σε όλα τα άτομα πίστης όπως ο Άβελ και είναι το μέσο με το οποίο καθίσταται εφικτή η απολύτρωσή τους.
Εφόσον ο Σηθ προφανώς γεννήθηκε λίγο μετά το θάνατο του Άβελ, όταν ο Αδάμ ήταν 130 ετών, ο Άβελ ενδέχεται να ήταν ήδη 100 χρονών όταν υπέστη το μαρτυρικό αυτό θάνατο.—Γε 4:25· 5:3.
2. [Υδάτινο Ρεύμα]. Η πόλη Αβέλ ονομάζεται επίσης Αβέλ-βαιθ-μααχά ή Αβέλ του Βαιθ-μααχά. Η λέξη «Αβέλ» χρησιμοποιείται αλλού ως πρόθημα σε ονόματα διαφόρων τοποθεσιών.—2Σα 20:18· βλέπε ΑΒΕΛ-ΒΑΙΘ-ΜΑΑΧΑ.
3. Στο εδάφιο 1 Σαμουήλ 6:18 η Μετάφραση Βασιλέως Ιακώβου κάνει λόγο για τη «μεγάλη πέτρα της Αβέλ» (παράβαλε ΒΑΜ), ενώ στην περιθωριακή σημείωση λέει: «Ή, μεγάλη Αβέλ, δηλαδή πένθος». Εντούτοις, διάφορες σύγχρονες μεταφράσεις λένε γενικά σε αυτό το σημείο απλώς «η μεγάλη πέτρα». (Παράβαλε AT, JB, ΜΝΚ, ΛΧ, ΜΠΚ και άλλες.) Αν και το Μασοριτικό εβραϊκό κείμενο χρησιμοποιεί τη λέξη ’Αβέλ σε αυτό το εδάφιο, η Μετάφραση των Εβδομήκοντα και τα Αραμαϊκά Ταργκούμ τη μεταφράζουν σαν να επρόκειτο για τη λέξη ’έβεν, δηλαδή «πέτρα». Αυτό συμφωνεί με το εδάφιο 14 του ίδιου κεφαλαίου. Δεν θα μπορούσε να εννοείται η Αβέλ του Βαιθ-μααχά, εφόσον το περιστατικό που αναφέρεται στο εδάφιο 1 Σαμουήλ 6:18 συνέβη κοντά στη Βαιθ-σεμές του Ιούδα.